آموزش کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم ابتدایی
درس دوّم : احساسات ما
همه ی ما در طول روز در موقعیت های مختلف، احساسات گوناگونی داریم.
همان طور که می دانید، برخی از احساسات ما خوشایند و برخی ناخوشایندند. احساسات خوشایند در ما تاثیر
خوبی می گذارند و ما آنها را دوست داریم. برعکس، احساسات ناخوشایند را دوست نداریم و می خواهیم از آنها
دور شویم.
فکر کنید و چند احساس خوشایند و چند احساس ناخوشایند خود را که در هفته ی گذشته داشته اید، بگویید. بیایید درباره ی بعضی از این احساسات، بیشتر بدانیم.
شادی احساسی است که هم خود ما میتوانیم آن را در خودمان به وجود بیاوریم و هم دیگران می توانند با انجام دادن کارهایی این احساس را در ما ایجاد کنند.
شادی
فعّالیت 2 را انجام دهید تا بهتر پی ببرید که چیزها یا کارهای زیادی وجود دارد که می تواند شما را شاد کند.
به نظر شما، آیا کسی پیدا می شود که در زندگی خود احساس غم نکرده باشد؟
غم و اندوه
همه ی مردم گاهی شاد می شوند و گاهی غمگین. هیچ کس احساس غم را دوست ندارد امّا باید توجّه کنیم که احساس غم احساسی طبیعی (عادی) است و همه ی انسان ها در زندگی، گاهی این احساس را پیدا می کنند.
همان طور که چیزهای مختلفی ممکن است ما را شاد کند، چیزهای مختلفی هم ممکن است ما را غمگین کند. گاهی رفتارهای دیگران ما را اندوهگین می کند.
گاهی نیز خود ما با کارهایی که انجام می دهیم باعث ناراحتی خودمان می شویم؛ مثلا اگر مواظب وسایل خودمان نباشیم و دفتر یا کتابمان را گم کنیم، ناراحت می شویم.
گاهی نیز حوادثی مانند جدایی از کسانی که آنها را دوست داریم، بیماری یا مرگ عزیزانمان، ما را غمگین می کند.
ترس احساسی طبیعی و عادی است که در انسان و جانوران وجود دارد .
ترس
حتماً شما هم مثل همه ی انسان های دیگر تاکنون بارها احساس ترس را تجربه کرده اید؛ برای مثال، ترس از حیوانات درنده و موذی، ترس از بلندی و ترس از صداهای وحشتناک و مهیب.
این گونه ترس ها « ترس به جا » هستند و از انسان محافظت می کنند.
خداوند این نوع ترس ها را برای مقابله با خطر در وجود جانداران قرار داده است.
بعضی از ترس ها نابه جا و نادرست اند؛ مانند ترس از تاریکی اتاق یا خانه، ترس از امتحان، ترس از موجودات خیالی مانند غول و هیولا، ترس از آمپول و رفتن به دندان پزشکی، و ترسِ از دست دادن نزدیکان.
این ترس ها اگر به طور دائمی و مدّتی طولانی فکر ما را به خود مشغول کنند، مشکلاتی برایمان به وجود می آورند.
با ترس هایمان چگونه برخورد کنیم؟
همه ی ما در زندگی گاهی از چیزهایی می ترسیم. برای مقابله با ترس ها می توانیم از راهکارهای زیر استفاده کنیم.
ابتدا چیزی را که از آن می ترسیم و همچنین درجه یا میزان ترس خود را مشخّص کنیم (مانند فعّالیت 7). بعد خوب فکر کنیم که آیا ترسمان، به جاست یا نه، و علّت آن چیست.
سپس با بزر گ ترها (پدر و مادر، معلّم، مشاور مدرسه و …) درباره ی ترس خود مشورت کنیم و از آنها کمک بگیریم.
* گاهی احساس ترس ما به این دلیل است که چیزی را نمی شناسیم یا نمی بینیم؛ مثلاً وقتی همه جا تاریک است، ممکن است حتّی از وسایلی که همیشه در اتاقمان وجود دارد بترسیم. در واقع، چون در تاریکی این وسایل را نمی بینیم، از آنها می ترسیم.
* ممکن است نتوانیم ترس خود را یک باره از بین ببریم بلکه باید کم کم و به مرور زمان، با پدیده ای که ما را می ترساند روبه رو شویم تا ترسمان بریزد.
* در موقع روبه رو شدن با چیزی که ما را می ترساند، از نام و یاد خدا کمک بگیریم.
* درباره ی ترس خودمان با دیگران صحبت کنیم یا چیزی را که از آن می ترسیم نقّاشی کنیم.
* فیلم های وحشتناک تماشا نکنیم.
* ضمناً یادمان باشد هرگز برای شوخی و تفریح، دیگران را نترسانیم.