طرح کار افرینی و توجیهی احداث کارگاه تولیدپودر و روغن ماهی



پروژه درس کارآفرینی
طرح کار افرینی و توجیهی احداث کارگاه تولیدپودر و روغن ماهی

مقدمه:
به دلیل وجود منابع غنی و دست نخورده فانوس ماهیان در آبهای جنوب ایران، این نوع ماهی بعنوان ماده اولیه عمده در تولید پودر و روغن ماهی مورد استفاده قرار می گیرد. این نژاد از ماهی با توجه به بومی شدن در حوضه آبریز بخش جنوبی ایران دارای ذخیره های انبوه در خلیج فارس می باشدو با توجه به غیر خوراکی بودن آن سهمی از سبد خرید مشتریان محصولات دریایی ندارد .
از لحاظ کمیت رشد روز افزون سهم این ماهی در صید سنتی ماهیگیران منطقه باعث شده که با توجه به غیر اقتصادی بودن و عدم وجود بازار خرید در منطقه به صورت مرده به دریا بازگردانده شود .تولید پودر و روغن ماهی نیز وابسطه به وجود منابع ماهیان مذکور وضایعات ماهیان خوراکی و غیر خوراکی دیگر است پودر ماهی عبارتست از محصول جامد فرآوری شده ای که از آبگیری، پختن، جداسازی، خشک کردن و آسیاب ماهی یا ضایعات آن به دست می آید.
پودر ماهی دارای سطح بالایی از اسیدهای آمینه اصلی است که در تولیدات دانه ای که غذای اکثر حیوانات است کم یافت می شود و و همچنین دارای اسید های آمینه میتونین و سیستئین با محتوا و قابلیت هضم و ارزش غذایی بالا می باشد.
چکیده طرح:
کارخانه تولید پودر ماهی جهت تبدیل انواع ماهیهای غیرخوراکی و نیز ضایعات ماهیهای خوراکی به پودر پروتئین مورد استفاده قرار میگیرد. محصول این کارگاه ارزش غذائی فراوانی در صنایع خوراک دام و طیور دارد و زمان پرواربندی را کوتاه و حجم محصولات دامی را زیاد مینماید.
انگیزه ی طرح:
طرحی که شاهد آن هستید با عنوان – کارگاه تولید پودر و روغن ماهی – به این سبب به نظرم رسید که هرروزه شاهد از بین رفتن حجم زیادی از ماهیهای صید شده توسط ماهیگیران و فروشندگان محلی بوده ام و این اسراف ها تنها سبب از بین رفتن سرمایه نمی شود بلکه سبب مشکلاتی از قبیل شرح زیر میشود:
از بین رفتن ضایعات ماهیهای خوراکی و ماهیهای غیر خوراکی
از بین رفتن جلوه عمومی شهرمخصوصا در محلهای توزیع و فروش ماهی
به خطر افتادن محیط یست و به وجود آمدن محلی برای رشد حشرات و حیوانات موذی
از جمله فواید طرح نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ایجاد فرصتهای شغلی مستقیم و غیر مستقیم فراوان در منطقه
وجود بازار فروش و عرضه در منطقه با توجه به وجود حوضچه تولید ماهی و میگو و کثرت مرغداریها در منطقه
پیشگیری از هر گونه آلودگی زیست محیطی از طریق به کارگیری تجهیزات و تکنولوژی مدرن
زمینه سازی برای ایجاد و توسعه صید صنعتی در آبهای ایران و منطقه
جذب سرمایه گذاری خارجی
غنی سازی خوراک دام، طیور و آبزیان
استفاده از منابع دست نخورده و غیر ماکول و همچنین جذب صید محلی شامل ساردین، موتو و…

کاربرد پودر و روغن ماهی
پودر ماهی به عنوان منبع غنی پروتئین در تغذیه دام، طیور و آبزیان نقش بسزایی دارد. در حال حاضر این محصول در صنعت مرغداری که دومین صنعت کشور می باشد، مصرف فراوانی داشته و حدود 12- 6 درصد از ماده تشکیل دهنده دانه مرغ را در بر می گیرد.این پودر در تهیه غذای آبزیان پرورشی از قبیل ماهی و میگو نیز مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین در سالهای اخیر این ماده در سر سفره غذای انسانها نیز به طور مستقیم حضور پیدا کرده است.
بر اساس آمار ارائه شده از شرکت های مهم پرورش آبزیان در جهان، رژیم غذایی مورد استفاده آنها دارای 54- 25 درصد پودر ماهی و 32 – 25 درصد روغن ماهی می باشد.

روغن ماهی

پودر ماهی

توجه:با توجه به نوسانات بازار قیمت ها همواره متغییر بوده و می بایست با توجه به نرخ روز به روز شوند

طرح کلی کار:
تجهیزات کارگاه و شرح فرآیند تولید:
یک ماشین خرد کن اولیه :
جهت خردکردن مواد اولیه و تبدیل آنها به قطعات کوچک میباشد که این قطعات توسط مارپیچ انتقال مواد به دیگ پخت اولیه منتقل میشود.
دیگ پخت دو جداره:
این دیگ توسط تزریق روغن داغ در بین دو جدار حرارت غیر مستقیم لازم جهت پخت مقدماتی را فراهم نموده و توسط محوری با بازوها و مارپیچ های مخصوص و با سرعت قابل تنظیم ماهی پخته شده را به ماشین پرس هدایت می نماید.
ماشین پرس:
از دو مارپیچ که دارای گامها و قطرهای مختلف است تشکیل شده که با سرعتی قابل تنظیم خلاف جهت یکدیگر گردش کرده و با ایجاد فشار طولی و شعاعی موجب فشردگی مواد بین مارپیچ و جدار پرس شده و از این طریق آب و روغن ماهی را از آن جدا میسازد.
تفاله ماهی پرس شده به دیگ دوجداره خشک کن هدایت شده و در آنجا توسط حرارت غیر مستقیم روغن داغ ضمن پخت مجدد و تکمیلی عمل خشک کردن پودر ماهی انجام میگیرد. این دیگ جهت انتقال بهتر حرارت به پودر دارای محوری قطور، دو جداره و مجهز به دیسکهای رادیاتوری به قطر 100 سانتیمتر است که خشک شدن سریع مواد را امکان پذیر می نماید. پودر خشک شده پس از خروج از دریچه خشک کن توسط یک تیغه به داخل آسیاب تیغه ای هدایت شده و پس از آسیاب شدن به مخزن ذخیره انتقال میابد.
یک مدار فرعی شامل فن، سیکلون و غربال الکتریکی غبار و ذرات معلق در هوا و روغن را مجدداً به سیستم هدایت می نماید.
حرارت لازم جهت پخت و خشک نمودن مواد توسط کوره روغن داغ با سیستم کوئل دوبل (برقی) و به ظرفیت 500 هزار کیلو کالری تامین میگردد که روغن داغ را توسط یک منبع انبساط و الکتروپمپ روغن در جداره دیگها به گردش می آورد.
سیستم کنترل و اپراتوری دستگاه توسط تابلوهای قدرت و مونیتورینگ کاملاً اتوماتیک انجام میپذیرد.

طرح شماتیک از مراحل فراوری :
خلاصه ای از روش تولید پودر ماهی به روش کانتنیوس یا پیوسته:
روش کانتنیوس روشی است که در این سیستم مواد اولیه اندک اندک ولی به صورت پیوسته و بدون وقفه به روش پخت و پرس و خشک کردن صورت می گیرد و مدت تولید در این روش از ابتدای ورود مواد اولیه تا مرحله کیسه گیری و توزین کیسه ها حدود 40 دقیقه می باشد که با توجه به زمان اندک تولید کیفیت نوع محصول بالا می باشد.
فرآیند:
فانوس ماهیان پس از صید از محل ذخایر توسط کشتی های صیادی، در مخازن آب سرد نگهداری و به اسکله مجتمع حمل می شوند. ماهی ها پس از آبگیری و توزین به داخل مخازن سرد کارخانه پمپ می شوند؛در صورت دیگر نیز ضایعات که شامل گوشت خرد شده و استخوان برگشت داده شده از کنسرو سازی و مراکز توزیع می باشد به این مخازن منتقل میشوند. سپس اینمواد به دستگاه طبقه بندیفرستاده شده تا ماهی های ریز و درشت از هم جدا شوند.ماهی های درشت پس از عبور از خرد کن در مخزن موقت برای توزیع بین دستگاههای پخت به همراه ماهی های ریز ذخیره می شوند.
پخت :
ماهی ها به مدت 20 دقیقه در دستگاههای پخت توسط بخار تولید شده در دستگاههای بویلر پخته شده و به دستگاههای جدا کنند ه منتقل می شوند. در این دستگاه که طول آن 4 متر است بار ضایعات از اطاق تحویلگیری توسط بالابر به این قسمت هدایت شده و از جداره دستگاه بطور غیر مستقیم تا حدود 170 درجه سانتی گراد و از داخل نیز بخار مستقیم تا دمای 220 درجه سانتی گراد به آن داده شده تا بار بصورت له شده و داغ بعد از 5 دقیقه وارد مرحله پرس شود.
مخلوط حاصله در دستگاه جدا کننده به سه فاز تقسیم می شود:
-پودر ماهی (مرطوب)
-روغن ماهی
-پساب

روغن ماهی :
روغن ماهی به مخازن موقت هدایت شده و برای ورود به دستگاه تصفیه در یک مبدل حرارتی گرم می شود؛ این روغن پس از خالص سازی در مبدل حرارتی دیگری سرد شده، به مخازن روغن جهت بسته بندی منتقل می گردد.
پودر ماهی:
پودر ماهی پس از عبور از دستگاه همگون ساز، توسط نقاله به خشک کن اول هدایت میشود . رطوبت در این مرحله توسط گرمای حاصله از مشعل های گاز سوز به آرامی گرفته می شود.
پساب:
پساب به دستگاه اواپراتور رفته پس از تبخیر در چند مرحله تغلیظ گشته و به صورت کنسانتره در می آید.
پودر ماهی پس از مخلوط شدن با پساب کنسانتره شده ،قبل از ورود به خشک کن دوم برای یکنواختی به همگون ساز می رود. مخلوط پودر و کنسانتره وارد خشک کن دوم می شود تا رطوبت آن گرفته شده و به حداکثر 10-7 درصد برسد.
خشک کردن :
بار پرس شده در این قسمت که به طول 12 متر است و در دمای غیر مستقیم 180 درجه سانتی گراد می باشد به جلو رانده می شود که در آخر پودر حاصل کاملا خشک و داغ می باشد و به قسمت سرد کن هدایت می شود.
خنک کردن :
این پودر به وسیله خنک کننده (کولر) به دمای مطلوب (حدود 33-28 درجه سانتی گراد)رسیده و آسیاب گشته تا یکنواختی جنس و دانه بندی آن استاندارد گردد. پس از این مرحله با افزودن آنتی اکسیدان به مقدار 7 در هزار به پودر حاصله، ماندگاری آن به بالاترین مدت ممکن افزایش می یابد.

کیسه گیری :
پودر خروجی پس از سرد کن توسط دستگاه کیسه گیری می شود و بعد از توزین توسط سردوز ، گونیها دوخته و آماده می گردد.

مسائل مربوط به تولید و محیط زیست
تخلیه ماهی :
به هنگام پمپاژ ماهی از اسکله به کارخانه، آب همراه ماهی که حاوی مقادیری پروتئین و چربی است به مخازن کشتی باز گردانده می شود و از دور ریختن آن و در نتیجه آلوده سازی محیط زیست جلوگیری به عمل می آید.
پساب:
پس از جداسازی سوپ در دستگاههای جدا کننده، پساب حاصله به دستگاه اواپراتور رفته و در چندین مرحله تبخیر می شود؛ حاصل این فرآیند کنسانتره ای است که به پودراضافه شده و علاوه بر غنی سازی پودر ماهی مانع از دور ریختن پساب و آلوده سازی محیط زیست می شود.
گازهای خروجی :
کلیه گازهای خروجی از دستگاههای مختلف به قسمت شستشوی گازها هدایت می شوند. گازها در این دستگاه از پایین دمیده شده و از بالا آب با فشار و حجم بسیار زیادی وارد سیستم می شود. شستشوی گازها ، ذرات معلق و بخار آب موجود درآنها را گرفته و از آلودگی هوا و انتشار بوی بد در منطقه جلوگیری می کند.
شستشوی ماشین آلات:
برای جلوگیری از رسوب مواد در داخل مخازن و لوله ها لازم است که ماشین آلات طی برنامه ریزی مشخصی شسته شوند. آب حاصل از شستشوی ماشین آلات دارای مقادیر زیادی آلاینده است که عدم مهار آن باعث ایجاد آلودگی زیست محیطی می شود. دراین راستا مجتمع فرآوری واحدی را جهت تصفیه این گونه آب ها در نظر گرفته است.

شرح: سرمایه گذاری ثابت:
زمین :
قیمت کل (میلیون تومان)
قیمت واحد(تومان)
متراژ زمین
40
10000
4000

محوطه سازی:
هزینه کل(میلیون تومان)
هزینه واحد(تومان)
مساحت
شرح
8
2000
4000
خاکبرداری و تسطیح
8
20000
400
حصار کشی
8
10000
800
فضای سبز – خیابان کشی
24
جمع

ساختمانها:
هزینه کل(میلیون تومان)
هزینه واحد(تومان)
مساحت
شرح
60
120000
500
سالن تولید
24
120000
200
انبارها
10
100000
100
ساختمان اداری
2
100000
20
آزمایشگاه
3
100000
30
نگهبانی و سرایداری
1
50000
20
موتور خانه
100
جمع
وسایل نقلیه:
قیمت کل(میلیون تومان)
شرح
12
وانت نیسان یخچالدار
32
لیفتراک 2 تنی
44
جمع

تاسیسات:
هزینه کل(میلیون تومان)
شرح

10

برق رسانی (حق انشعاب – نصب تابلو-ترانس-خرید و نصب چراغ- سیم کشی-کابل کشی)
3
آبرسانی
2.5
سیستم تهویه و هوای فشرده
3
سیستم بخار
3
سیستم سرمایش و گرمایش
1.2
سیستم اطفاء حریق و ایمنی
3.3
مخازن سوخت و آب
2
خط تلفن
28
جمع

ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاه:
هزینه کل(میلیون تومان)
نام ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاه
3
مخزن های سرمایش
9.2
دیگ و کوره پخت
3.8
آسیاب و تصفیه
2.4
کنسانتره
2.2
پرس
3
تصفیه هوا
6
دستگاه بوساز و بوگیر
6.4
بسته بندی
20
نصب و راه اندازی
56
جمع

هزینه(میلیون تومان)
شرح
3
تهیه ، پیاده سازی و مراحل تایید نقشه ها
4
اخذ جواز تاسیس و سایر مجوز ها
3
حقوق نگهبانها در دوره ساخت
60
راه اندازی آزمایشی (ده روز )
70
جمع
هزینه های قبل از بهره برداری:

مجوعه هزینه های ثابت:
هزینه(میلیون تومان)
شرح
40
زمین
24
محوطه سازی
100
ساختمانها
44
وسایل نقلیه
28
تاسیسات
56
ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاه
70
هزینه های قبل از بهره برداری
362
جمع
18.1
پیش بینی نشده(معادل 5 درصد اقلام فوق)
380.1
جمع کل

هزینه های جاری طرح:
مواد ورودی:
هزینه کل(میلیون تومان)
هزینه واحد(تومان)
مصرف سالیانه
شرح
1560
130000
12000
ماهی و ضایعات ماهی
40
50000
800
آنتی اکسیدان
150
2500
60000
کیسه
1615
جمع
حقوق و دستمزد پرسنل غیر تولیدی:
حقوق سالیانه(میلیون تومان)
حقوق ماهیانه(تومان)
تعداد
شرح
6
500000
1
مدیر عامل
9.6
400000
2
پرسنل اداری مالی
4.2
350000
1
تدارکات
3.72
310000
1
نگهبانی
23.52
1560000
5
جمع
16.46
مزایا و پاداش(70درصدجمع حقوق)
40
جمع کل

حقوق و دستمزد پرسنل تولیدی:
حقوق سالیانه(میلیون تومان)ه
(تومان) حقوق ماهیانه
تعداد
شرح
4.8
400000
1
مدیر خط تولید
9.12
380000
2
تکنسین
21
350000
5
کارگر ماهر
11.16
310000
3
کارگر ساده
46.08
–
11
جمع
32.25
مزایا و پاداش(70درصدجمع حقوق)
78.34
جمع کل

جمع حقوق پرسنل تولیدی و غیر تولیدی در سال: 118.34 = 78.34 + 40

مصرف سوخت:
هزینه کل(میلیون تومان)
هزینه واحد(تومان)
مصرف سالیانه
واحد
شرح
19.5
130
150000
کیلووات ساعت
برق مصرفی
1.25
50
25000
مترمکعب
آب مصرفی
2.475
16.5
150000
لیتر
گازوییل
0.5
100
5000
لیتر
بنزین
23.725
جمع

استهلاک و تعمیر و نگه داری
تعمیر و نگه داری
استهلاک
ارزش(میلیون تومان)
شرح
مبلغ(میلیون تومان)
درصد
مبلغ(میلیون تومان)
درصد

2
2
10
10
100
ساختمان
1.76
10
3.52
20
17.6
وسایل نقلیه
1.4
5
3.36
12
28
تاسیسات
2.8
5
5.6
10
56
ماشین آلات و تجهیزات
8
————–
22.5
جمع

جمع هزینه های جاری یکسال:

هزینه کل(میلیون تومان)
شرح
1615
مواد اولیه
118.3
حقوق و دستمزد پرسنل
23.7
مصرف سوخت
30.5
استهلاک و تعمیر و نگه داری
1787.5
جمع
89.4
پیش بینی نشده(معادل 5 درصد اقلام فوق)
1876.87
جمع کل

سرمایه در گردش
هزینه کل(میلیون تومان)
شرح
269
مواد اولیه(2ماه مواد اولیه)
15
تنخواه گردان(20 روز هزینه تولید بجز هزینه مواد)
284
جمع

مجموعه سرمایه گذاری طرح
جمع(میلیون تومان)
هزینه های طرح
380.1
هزینه های ثابت
1876.87
هزینه های جاری
284
سرمایه درگردش

2541
جمع

محاسبه سر به سر(100 درصد تولید)

هزینه کل (میلیون تومان)
هزینه ثابت
هزینه متغیر
شرح

درصد
مبلغ(میلیون تومان)
درصد
مبلغ(میلیون تومان)

1615
100
1615
0
0
مواد مصرفی
118.3
70
82.8
30
35.5
حقوق و دستمزد
23.7
20
4.75
80
19
سوخت و انرژی
20.68
100
22.5
0
0
استهلاک
8
15
1.2
85
6.8
تعمیر و نگه داری
1.4
100
1.4
0
0
بیمه
89.4
25
22.35
75
67.05
پیش بینی نشده
1878.3
–
1750
–
128.35
جمع
براساس محاسبات مبتنی براطلاعات جدول فوق نقطه سربه سرتولیدمعادل 35.27 می باشد

مجموعه فروش: ظرفیت تولید × قیمت
پودر ماهی=
قیمت واحد کیلوگرم: 1000 تومان
ظرفیت : 2500 تن در سال
2500 ×0001/ میلیون تومان 2500 =000
روغن ماهی =
قیمت واحدلیتر: 2200 تومان
ظرفیت:950000لیتردرسال
میلیون تومان2090

25