مدیریت استراتژیک (دکتر لطف الله فروزنده) فصل دوم
گردآورنده:
]نام و نام خانوادگی[
اهداف درس
آشنایی دانشجویان با:
تعاریف و مفاهیم فرایند مدیریت استراتژیک
مدلهای تدوین استراتژی
تدوین اهداف بلند مدت و انواع استراتژیهای اصلی
مفاهیم متغیرهای اساسی استراتژیک سازمانی
اجرای استراتژی
ارزیابی استراتژی ها
ارتباط مدیریت بهره وری و فرایند مدیریت استراتژیک
مقدمه
درس مدیریت استراتژیک یکی از دروس پایه ای رشته مدیریت بازرگانی است. شناخت دقیق تغییرات محیطی و افزایش توانمندی برای استفاده از فرصتها مهمترین وظیفه یک مدیر است.
مدیریت استراتژیک افق دید موسسه و نحوه رسیدن به آن را تعیین می کند، اصولا مدیران بازرگانی و موسسات بزرگ با داشتن دید استراتژیک توانسته اند پله های رشد و ترقی را به سرعت طی نمایند.
*فصل سوم – تدوین هدفهای بلندمدت و انواع استراتژی های اصلی
مقدمه
هدفهای بلندمدت بیانگر نتیجه های مورد انتظار از اجرای استراتژیهای مشخصی می باشد. استراتژیستها برای دستیابی به هدفهای بلندمدت مورد نظر راههای عملی پیشنهاد می کنند. چارچوب زمانی این استراتژیها و هدفها بلند مدت باید با هم سازگار باشند که معمولا بین 2 تا 5 سال طول میکشد.
هدفهای بلندمدت باید به صورت:
کمی
واقعی
قابل درک
چالشگر
دارای سلسله مراتب سازمانی
قابل دستیابی
و با هدفهای واحدهای سازمانی سازگار باشند.
ویژگی های اهداف بلندمدت
حوزه های اهداف بلندمدت
برای دست یافتن به موفقیت بلندمدت، استراتژیست ها معمولا در حوزه های زیر هدفهای بلندمدت را تعیین می کنند:
سود آوری
بهره وری
موقعیت رقابتی
بهبود کارکنان
روابط کارکنان
رهبری تکنولوژی
مسئولیت اجتماعی
ویژگی های هدفهای بلندمدت:
قابل قبول
انعطاف پذیری
قابل اندازه گیری
برانگیزاننده
قابل فهم
مناسب
قابل دسترس
انواع استراتژیها
استراتژیهای اصلی راه رسیدن به هدفهای بلند مدت را نشان میدهند.
بنابراین استراتژیهای اصلی را می توان به عنوان رویکردی کلی و فراگیر که فعالیتها عمده را رهبری می نمایند تعریف کرد.
انواع استراتژیها
انواع استراتژی ها عبارتند از:
1. استراتژی یکپارچه (ادغام)
ادغام عمودی به بالا
ادغام عمومدی به پایین
ادغام افقی
2. استراتژی های متمرکز
رسوخ در بازار
توسعه بازار
توسعه محصول
انواع استراتژیها
3. استراتژی های تنوع
تنوع همگون
تنوع افقی
تنوع ناهمگون
4. استراتژی های تدافعی
مشارکت
کاهش (کاهش هزینه، کاهش دارایی)
واگذاری یا صلب مالکیت
انحلال
5. استراتژی ترکیبی
1- استراتژی یکپارچگی (ادغام)
استراتژیهای ادغام عبارتند از:
عمودی به بالا
ادغام عمودی به پایین
ادغام افقی
که به تعریف و کاربرد هر کدام می پردازیم:
الف) ادغام به بالا
مقصود از ادغام عمودی بالا این است که شرکت با خریدن شرکتهای پخش یا خرده فروشها می کوشد بر میزان کنترل خود بر توزیع بیفزاید.
ب) ادغام عمودی به پایین
ادغام عمودی به پایین یکی از استراتژیهایی است که شرکت می کوشد در اجرای آن بر میزان مالکیت خود بیفزاید و شرکت عرضه کننده مواد اولیه را خریداری نماید. به ویژه زمانی این استراتژی مناسب هستند که شرکت به عرضه کنندگان مواد اولیه خود اعتماد کافی نداشته باشد، آنها قیمتها را بسیار با لا منظور کنند یا این که نتوانند نیازهای شرکت را تامین کنند.
ج ) ادغام افقی
منظور از ادغام افقی اجرای یکی از استراتژیهای است که شرکت می کوشد شرکتهای رقیب را به مالکیت خود در آورد تا بتواند میزان کنترل خود بیافزاید. در ادغام افقی امروزه استراتژی رشد معمول است، ادغام شرکتها در یکدیگر، خریدن شرکتها رقیب و بلعیدن شرکتهای دیگر از جمله مصادیق آنها می باشد.
2- استراتژیهای متمرکز
رسوخ در بازار، توسعه بازار و توسعه محصول را استراتژیهای متمرکز می نامند.
زیرا آنها به تلاشهای متمرکز و فشرده ای نیاز دارند تا شرکت بتواند بدان وسیله محصولات خود را از نظر رقابتی بهبود بخشد.
رسوخ در بازار
شرکتها در اجرای استراتژیهای مبتنی بر رسوخ در بازار می کوشند از مجرای تلاشهای بازاریابی سهم بازار محصولات و خدمات کنونی خود را افزایش دهند.
رسوخ در بازار شامل اقدامات زیر است:
افزایش عده فروشندگان
افزایش هزینه های تبلیغات
ترویج گسترده برای افزایش فروش
تقویت روابط عمومی
تبلیغات.
توسعه بازار
مقصود از توسعه بازار عرضه خدمات یا محصولات جدید به مناطق جغرافیایی جدید است. در این استراتژی محصولات فعلی، غالبا فقط با تغییرات صوری، به مشتریان در بازارهای مربوطه از طریق افزودن کانالهای توزیع جدید یا با تغییر دادن محتوای تبلیغات، وسایل ترویج فروش را شامل می شود: برخی از روشها عبارتند از افزایش نرخ مصرف مشتریان فعلی، جذب مشتریان رقبا جذب دیگران به خرید محصول.
توسعه محصول
منظور از توسعه این است که شرکت می کوشد از طریق بهبود بخشیدن یا اصلاح محصولات و خدمات کنونی بر میزان فروش بیفزاید. معمولا اصلاح محصولات یا خدمات مستلزم هزینه زیاد تحقیق و پژوهش است.
استراتژی توسعه محصول غالبا برای طولانی شدن دوره زندگی محصولات فعلی یا برای استفاده از حسن شهرت و نام تجاری به کار می رود.
استراتژیهای تنوع
شرکت به سه روش عمده استراتژیها خود را متنوع می کنند:
تنوع همگون
تنوع نا همگون
تنوع افقی
تنوع همگون
عبارت است از استراتژی که شرکت می کوشد محصولات و خدماتی جدید ولی مرتبط بر محصولات و خدمات خود بیافزاید. در این استراتژی خرید یا ایجاد یک کسب و کارجدید با امکانات موجب هم افزایی کسب و کار می شود روشهایی مانند افزایش ارزش سهام موسسه، افزایش در نرخ رشد موسسه، سرمایه گذاری جدید، تنوع بخشیدن به خط تولید، به دست آوردن فوری یک منبع جدید، افزایش کارایی و سودآوری در راستای استراتژی تنوع می باشد.
تنوع افقی
منظور از تنوع افقی این است که شرکت محصولات و خدماتی جدید ولی بی ربط، به محصولات و خدمات خود می افزاید و به مشتریان کنونی خود عرضه می کند.
تنوع ناهمگون
در این استراتژی شرکت محصولات و خدمات جدید ولی بی ربط به بازار عرضه می کند. برخی از شرکتها می کوشند از طریق اجرای استراتژی مبتنی به تنوع ناهمگون بر تنوع محصولات خدمات خود بیافزاید.
استراتژی تدافعی
سازمان علاوه بر استراتژی یکپارچکی، متمرکز و تنوع بخشیدن به فعالیتها درصدد اجرای استراتژیهای دیگری هم بر می آیند.
این استراتژیها عبارتند از:
تشکیل مشارکت
کاهش
فروش بخشهایی از سازمان
انحلال شرکت
که به عنوان استراتژیهای تدافعی در شرایط خاصی مورد استفاده قرار می گیرند.
استراتژی مشارکت
در اجرای استراتژی مشارکت، شرکت با دو یا چند شرکت یک شرکت تضامنی موقت یا کنسرسیوم تشکیل می دهند و از فرصت پیش آمده بهره وری می نمایند. در این استراتّژی شرکت در موضع تدافعی است و برای حفظ وضع موجود و بقا با کمک دو یا سه شرکت این فرایند را انجام می دهد.
استراتژی کاهش
هدف این استراتژی حفظ بقا و موجودیت سازمان است از این استراتژی به دو شکل انفرادی یا ترکیبی استفاده می شود.
الف ) کاهش هزینه: هزینه جاری، پرسنلی، سرمایه گذاری، بازاریابی با حذف و تعدیل فعالیتعای کاهش یابد.
ب) کاهش دارایی: از طریق فروش زمین، ساختمان، تجهیزات غیر ضروری برای فعالیت های اساسی موسسه و حذف ریخت و پاشها دارایی کاهش یابد.
استراتژی واگذاری یا سلب مالکیت
در این استرتژی فروش یک واحد مستقل یا بخشی از سازمان مورد توجه قرار می گیرد. هنگامی که استراتژی کاهش موفق به انجام تغییر جهت دلخواه شود، مدیران استراتژیک غالبا تصمیم به فروش موسسه می گیرند.
استراتژی انحلال
فروش تمام داراییها به ارزش واقعی را انحلال شرکت می نامند. انحلال به عنوان نوعی شکست به حساب آمده است و از نظر عاطفی می تواند استراتژی بسیار مشکلی به حساب آید.
استراتژی ترکیب
بسیاری از شرکتها درصدد بر می آیند دو یا چند استراتژی را به صورت همزمان در هم ترکیب نمایند ولی اگر دامنه این فعالیت بیش از انداره گسترش یابد دارای خطرات بسیار سنگین خواهد بود.
منبع
کتاب «مدیریت اسراتژیک» نوشته ی دکتر لطف الله فروزنده دهکردی
سپاس از توجهتان