مدیریت استراتژیک (دکتر لطف الله فروزنده) فصل هفتم
گردآورنده:
]نام و نام خانوادگی[
اهداف درس
آشنایی دانشجویان با:
تعاریف و مفاهیم فرایند مدیریت استراتژیک
مدلهای تدوین استراتژی
تدوین اهداف بلند مدت و انواع استراتژیهای اصلی
مفاهیم متغیرهای اساسی استراتژیک سازمانی
اجرای استراتژی
ارزیابی استراتژی ها
ارتباط مدیریت بهره وری و فرایند مدیریت استراتژیک
مقدمه
درس مدیریت استراتژیک یکی از دروس پایه ای رشته مدیریت بازرگانی است. شناخت دقیق تغییرات محیطی و افزایش توانمندی برای استفاده از فرصتها مهمترین وظیفه یک مدیر است.
مدیریت استراتژیک افق دید موسسه و نحوه رسیدن به آن را تعیین می کند، اصولا مدیران بازرگانی و موسسات بزرگ با داشتن دید استراتژیک توانسته اند پله های رشد و ترقی را به سرعت طی نمایند.
*فصل هفتم – مدیریت بهره وری
مقدمه
بهره وری به مفهوم به حداکثر رساندن استفاده از منابع نیروی انسانی تسهیلات و غیره به طریق عینی و کاهش هزینه پولی، گسترش بازارها، افزایش اشتغال و کوشش برای افزایش دستمزدهای واقعی و بهبود استانداردهای زندگی آنگونه که به نفع کارکنان مدیریت و جامعه باشد.
سطوح بهره وری
بهره وری به طور کلی در سطوح زیر قابل بحث می باشد:
ملی
بخش اقتصادی
رشته فعالیت
واحد اقتصادی
اداره کارگاه
گروه کاری
پرسنل (فردی)
اندازه گیری بهره وری
برای اندازه گیری بهره وری در یک نظام (سیستم) از شاخصهای بهره وری استفاده می گردد.
از آنجا که لازم است شاخصهای بهره وری توانایی سیستم را نشان دهد، شکل معمول شاخصهای بهره وری به صورت نسبت ستاده به داده سیستم (یا به عبارت دیگر خروجیها به ورودی ها) است.
بهره وری متوسط و نهایی
-در صورتی که نسبت خروجی ها به ورودی ها در یک دوره زمانی مشخص محاسبه شود، شاخص بهره وری متوسط نامیده می شود.
– در صورتی که افزایش خروجی ها به افزایش ورودی ها در آن دوره مورد محاسبه قرار گیرد شاخص مزبور بهره وری نهایی خوانده می شود.
معمولا هر گاه کلمه بهره وری به تنهایی استفاده شود منظور بهره وری متوسط می باشد.
به طور کلی هر نسبتی که متشکل از ستاده سیستم در صورت و نهاده سیستم در مخرج باشد شاخص بهره وری شناخته می شود. ولی ارزش تمامی آنها در چرخه بهبود بهره وری یکسان نیست.
شاخص هایی در این چرخه مناسب شناخته می شوند که دارای سطح مطلوبی از ویژگیهای زیر باشد:
قابلیت محاسبه، سهولت دسترسی به داده های مربوطه
قابلیت محاسبه یکنواخت در طول زمان
دقت
عینی، ملموس و قابل فهم بودن
جامعیت
شاخص های بهره وری
همگن و همسان بودن
قابل تجدید بودن
قابلیت کنترل
به صرفه بودن جمع آوری داده ها
یگانگی (منحصربه فرد بودن) و قابلیت فهم مشترک
قابلیت تعیین کیفیت
شاخص های بهره وری
در راستای رسالتها بودن
ارزش اطلاعاتی
قابلیت تحلیل
سادگی و عدم ایجاد اغتشاش اطلاعاتی
شاخص های بهره وری
عوامل بهره وری
عوامل بهره وری به دو دسته تقسیم می شوند:
1. دسته اول عواملی هستند که مدیریت موسسه قادر نیست در کوتاه مدت آنها را تحت کنترل درآورد و یا بر آنها تاثیر بگذارد (عوامل برون سازمانی)
2. دسته دوم عواملی هستند که تحت کنترل مدیریت موسسه بوده و باید تحت تاثیر آن باشند (عوامل درون سازمانی).
عوامل بیرونی بهره وری
محتوای کار
محتوای کار عبارت است از مقدار کار گنجانده شده در یک محصول یا فرایند که بر اساس ساعت کار اندازه گیری شود.
محتوای اصلی کار عبارت است از زمان صرف شده برای تولید یک محصول و یا اجرای عملیات اگر طراحی یا مشخصات محصول کامل باشد، اگر فرایند یا روش عملیات به طور کامل اجرا شود، و اگر در طول دوره عملیات هیچگونه اتلافی در زمان کار به هر دلیلی به وجود نیاید.
عوامل مربوط به نهاده
مهمترین عوامل نهاده را می توان به ترتیب زیر گروه بندی کرد:
سرمایه، کارخانه و تجهیزات
فن آوری تکنولوژی و دانش فنی
مواد و انرژی
طراحی محصول
کارکنان
عوامل مربوط به فرایند
مهمترین عوامل بهره وری که به مرحله فرایند مربوط می شوند عبارتند از:
کارکنان (کارگران، متخصصان، مدیران)
طراحی محصول
فن آوری
کارخانه و تجهیزات
مواد و انرژی
روشهای کار
شیوه های سازمانی و مدیریتی
عملا بهره وری جدی ترین چالشی است که در برابر مدیریت قرار دارد اگر به نتایج پیمایش انجام شده توسط کنسل که مهمترین عوامل موثر بر بهره وری را تعیین می کند توجه کنیم درمی یابیم که از هر 25 عامل ده عامل در حوزه کنترل مدیریت هستند:
عوامل بهره وری
برنامه ریزی بهتر 66 درصد
مدیریت موثرتر 65 درصد
رویه های شغلی اصلاح شده 49 درصد
ارتباطات اصلاح شده 48 درصد
ارج نهادن بهتر به دستاوردها 45 درصد
آموزش بهتر کارکنان 39 درصد
توجه بیشتر به بهره وری 36 درصد
روابط انسانی بهتر 35 درصد
فن آوری پیشرفته 34 درصد
عوامل مربوط به ستاده
فهرست عناصر زیر را می توان برای تحلیل عوامل بهره وری از لحاظ ستاده پیشنهاد کرد.
حجم محصول / خدمت
کیفیت محصول/ خدمت
قیمت محصول/ خدمت (قیمت قابل رقابت)
مشتری محصول/ خدمت (خدمات پس از فروش)
تحویل به موقع و مطمئن
نوآورانه بودن طراحی محصول/ خدمت
عوامل مربوط به ستاده
بسته بندی خوب محصول/ خدمت
ترکیب محصول/ خدمت
قابلیت دستیابی در زمان و مکان مناسب
سیستمهای ضمانت دراز مدت و تضمینهای خوب
تاثیر محصول در سهم از بازار و نفوذ در بازار
تاثیر محصول در یکسانی تصور
ویژگیهای محیطی محصول
منبع
کتاب «مدیریت اسراتژیک» نوشته ی دکتر لطف الله فروزنده دهکردی
سپاس از توجهتان