فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
فصل 9: تجارت الکترونیکی – کسب و کار الکترونیکی
دراین فصل در خصوص موارد زیر مطالبی بیان می شود:
– تعریف تجارت الکترونیکی
– دو بخش اصلی تجارت الکترونیکی
– توضیح هفت مزیت تجارت الکترونیکی در مقایسه با تجارت سنتی
– تجارت بنگاه به مشتری و معرفی 4 نوع از این تجارت
– توضیح زنجیره تامین
– تدارکات الکترونیکی
– اهداف تبادلات الکترونیکی
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – تعریف :
تجارت الکترونیکی راه و روش جدید کسب و کار بصورت الکترونیکی و با استفاده از شبکه ها و اینترنت می باشد. در این روش فرآیند خرید و فروش یا تبادل محصولات، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه های کامپیوتری و مخابراتی از جمله اینترنت صورت می گیرد.
به صورت ساده هر گونه خرید و فروش هر نوع کالا اعم از کالای فیزیکی یا دیجیتالی بر روی شبکه های مخابراتی (اینترنت) را تجارت الکترونیکی گویند.
در تجارت الکترونیکی محیط تبادل به دو محیط فیزیکی و الکترونیکی تقسیم می شود و کالاها نیز به همین صورت فیزیکی و یا دیجیتالی مبادله می شوند بعنوان مثال کالای دیجیتال : خرید و فروش موزیک بر روی اینترنت و خرید و فروش کتاب بعنوان کالای فیزیکی می باشد.
کسب و کار الکترونیکی : کسب و کار الکترونیکی تعریفی گسترده و عمیق از تجارت الکترونیکی است . در کسب و کار الکترونیکی نه تنها خرید و فروش محصولات و خدمات بر روی شبکه انجام می شود بلکه ارائه خدمات به مشتریان ، مشارکت شرکای کسب و کاری، آموزش الکترونیکی و مبادلات الکترونیکی درون سازمانی را نیز شامل می شود.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مزایا و نقاط قوت:
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدل ها :
مدل بنگاه به بنگاه (B2B) : در صورتی که تبادلات تجاری بین بنگاه ها صورت گیرد آن را تجارت بنگاه به بنگاه نامند. به عنوان مثال در صورتیکه شرکتی معدنی زغال سنگ را به شرکت ذوب فلزات بر روی شبکه بفروشد تجارت B2B انجام گرفته است.
مدل بنگاه به بنگاه (B2C) : در این نوع تجارت الکترونیکی یک طرف سازمان و بنگاه و در طرف دیگر مشتریان (افراد) قرار دارند. مثلا شما از کتابفروشی آمازون بر روی اینترنت کتابی را خریداری می کنید آمازون بنگاه(B) و شما مشتری (C) می باشید.
مدل بنگاه به بنگاه به مشتری (B2B2C) : در مدل بنگاه به بنگاه به مشتری شرکت تولید کننده ، محصولات خود را به مشتریان یک شرکت دیگر ارائه می کند و در حقیقت بنگاه دوم نقش واسطه را دارد با این تفاوت که واسطه هیچ ارزش افزوده ای به محصول اضافه نکرده و فقط محصول را به مشتریان ارائه می نماید.
مدل مشتری به مشتری (C2C) : دراین مدل خریداران و فروشندگان افراد می باشند. فروش ماشین و لوازم منزل و خدمات شخصی در اینترنت و فروش دانش و مهارت مثال هایی از این نوع می باشند.
مدل بنگاه به کارمند (B2E) : این مدل نوعی از تجارت درون سازمانی است به این صورت که سازمان محصولات خود شامل خدمات و اطلاعات را به کارمندان خودمنتقل می کند. مثال : آموزش الکترونیکی
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدل ها :
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدل ها :
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – تعاریف:
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – تعاریف:
مزایده : خریداران برای تعیین قیمت کالای خاص دعوت شده و به جای استفاده از قیمت های از پیش تعیین شده (کارشناسی) قیمت های پیشنهادی (بالاترین قیمت) به عنوان قیمت کالا اعلام می شود که به آن حراج مستقیم نیز می گویند. روش دیگر مزایده معکوس نام دارد بدین صورت که پیشنهاد دهندگان لیست کالاها و یا خدمات مورد نیاز خود به همراه بالاترین قیمتی که توان پرداختی آن را دارند برای فروشندگان ارسال نموده و فروشندگان بالقوه که توان تامین کالا و یا خدمات را دارند لیست ها را برای یکدیگر ارسال و نهایتا لیست نهایی را برای خریداران ارسال می نمایند در این روش بهترین قیمت حاصل می شود.
مزایده هلندی : در بازارهای الکترونیکی، اپراتور بازار برای یک کالای خاص قیمت بالایی را روی تابلو اعلانات اعلام کرده و خریداران را دعوت به خرید می نماید . در فواصل تعیین شده در بازار این قیمت شکسته شده و به قدری کاسته می شود که خریداران بتوانند از عهده پرداخت آن برآیند.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – سرویس های آنلاین:
بانکداری الکترونیکی : برای تحقق تجارت الکترونیکی امور پرداختی مشتریان بایستی بدون وقفه و با سرعت انجام شده و فعالیت های بانکی بدون رفتن به دفتر بانک فیزیکی انجام گیرد به همین منظور بانکداری الکترونیکی که ایجاد شعبات مجازی بانک روی بستر اینترنت می باشد مورد تاکید است.
در بانکداری الکترونیکی انجام فعالیت های زیر مورد انتظار می باشد.
انجام امور مالی شخصی و پرداخت ها – انتقال خودکار از وام بانک و صورتحساب های سپرده رهنی – پرداخت به صورت خودکار از حساب های سپرده بهره – پرداخت صورتحساب به صورت آنلاین – ارائه صورتحساب الکترونیکی – ارائه صورتحساب های پرداخت و دریافت
ارائه سرویس های مسافرتی
– امکان سرمایه گذاری و خدمات اوراق بهادار (چک – الکترونیکی – سفته و برات) بصورت آنلاین
– خدمات مسافرتی نظیر امکان دریافت و پرداخت در خارج از کشور توسط سیستم بانکداری الکترونیکی
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – آماده سازی سیستم:
برای ایجاد تجارت الکترونیکی علاوه بر ایجاد زیرساخت مناسب (شبکه های ارتباطی ) بایستی عملیات زیر نیز انجام پذیرد:
ایجاد کاتالوگ و مدیریت محتوا : مشخصات تمامی کالاهای قابل ارائه از طریق تجارت الکترونیکی بایستی با ایجاد کاتالوگ های الکترونیکی (نظیر فایل های PDF) از طریق شبکه اینترنت به اطلاع مشتریان برسد.
انجام عملیات خرید و پرداخت : فروشندگان درتجارت الکترونیکی بایستی کلیه امکانات مربوط به خرید مشتریان در فضای اینترنت را فراهم نموده و سیستم های سبد خرید ، صورتحساب خرید را جهت آگاهی مشتریان از میزان خرید و اجناس انتخاب شده و در نهایت روش های پرداخت را نصب و آماده ارائه سرویس نمایند.
– انجام عملیات تدارکاتی : در تجارت الکترونیکی فروشندگان با مشتریان به صورت مستقیم در ارتباط هستند به همین منظور فروشندگان بایستی عملیات زیر را بصورت مداوم انجام دهند.
پردازش میزان خرید و پرداخت مشتری
نگهداری سوابق خرید مشتریان و تهیه پروفایل از آنان
به روز رسانی سوابق موجودی کالا
– تهیه و تامین اقلام برای توزیع مجدد
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – آماده سازی سیستم:
تبلیغات : یکی از عناصر کلیدی در تجارت الکترونیکی که نقش بسیار مهمی برای سازمان ها ایفاء می کند تبلیغات است به همین منظور تبلیغ کنندگان اینترنتی به سرعت در حال افزایش بوده و شرکت ها در تلاشند تا با تغییر استراتژی تبلیغاتی خود با دیگران رقابت کنند.
بعضی اصطلاحات تبلیغات اینترنتی
تعداد مشاهدات تبلیغات : تعداد دفعاتی که کاربران به یک وب سایت خاص مراجعه می کنند.
دکمه : یک تبلیغات کوچک که کاربر را به وب سایت شرکت تبلیغ کننده وصل می نماید.
صفحه : صفحه یک سند HTML است که شامل جملات متنی ، تصاویر ودیگر عناصر آنی مانند جاوا و فایل های صوتی و تصویری می شود.
کلیک : با زدن هر بار کلید موس بر روی یک دکمه و یا بنر تبلیغاتی و ارجاع به سایت تبلیغ شده کلیک نام دارد. لازم به ذکر است هزینه هایی که شرکت تبلیغ دهنده بایستی بپردازد براساس هر 100 کلیک محاسبه می شود.
نرخ استفاده : نرخ استفاده در واقع درصدی از کاربران است که به خرید می پردازند.
نرخ کلیک : درصدی از کاربران که انتظار می رود در طول مدت زمانی معین بر روی بنر تبلیغاتی شرکت کلیک کنند.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – آماده سازی سیستم:
هیت : هر درخواست کاربر برای دریافت اطلاعات از وب سایت و یا درفایت فایل به صورت مستقیم و غیر مستقیم هیت نامیده می شود. تفاوت هیت با نرخ استفاده و تعداد مشاهدات است که ممکن است کاربر بدون آن که وارد وب سایت شود در یک موتور جستجو فایل مورد نظر را یافته و دانلود نمایدکه در این حالت کاربر به طور غیر مستقیم به وب سایت دسترسی داشته است. هیت ها عاملی برای سنجش میزان معروفیت وب سایت ها هستند.
واحد مشاهده : تعداد دفعاتی که کاربر از وب سایت دیدن می کند بدون توجه به تعداد صفحاتی که در هر مشاهده بازدید می شود.
چسبندگی : بعضی ویژگی های وب سایت منجر به تاثیر گذاری بر روی کاربر شده و میانگین زمان حضور او در وب سایت را افزایش می دهند. به این رخداد چسبندگی می گوئیم.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – آماده سازی سیستم:
انواع روش های تبلیغات در تجارت الکترونیکی:
بنر : متداول ترین روش تبلیغاتی در اینترنت که عبارت از یک لینک تبلیغاتی به ابعاد 2/5 * 15/5 سانتیمتر که کاربر را به وب سایت تبلیغ شده لینک می کند.
صفحه خودکار : یکی از آزاردهنده ترین تبلیغات اینترنتی صفحات خودکار هستند. این صفحات حاوی مطالب تبلیغاتی است که هنگام ورود و یا خروج به وب سایت باز شده و بطور خودکار بر روی صفحات قرار می گیرند.
پست الکترونیکی : یکی از معروف ترین روش های تبلیغاتی ارسال اطلاعات ولیستی از اقلام تبلیغاتی به مشتریان از طریق پست الکترونیکی می باشد. این روش تبلیغاتی دارای هزینه کم و قابلیت دستیابی به حجم زیادی از کاربران می باشد.
موتورهای جستجو (search engin) : موتورهای جستجو اغلب مکانی را در صفحه اول خود به شرکت ها یا افراد اجاره می دهند. زمان اجاره فضا بستگی به توافق دارد. از موتورهای جستجو مشهور می توان به google.com اشاره کرد.
اتاق های گفتگو(chatroom) : از اتاق های گفتگو می توان برای رفع ابهام مشتریان در مورد محصولی خاص و نیز تبلیغات موثرتر استفاده نمود.
از دیگر ابزارهای تبلیغات در فضای اینترنت می توان به رادیو تلویزیون های اینترنتی، روزنامه های اینترنتی، جوامع اینترنتی و گروه های خبری اشاره نمود.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدیریت زنجیره تامین:
به جریان قطعات یدکی ، مواد خام، سرمایه و اطلاعات بین منابع یک شرکت و مشتریان آن شرکت را زنجیره تامین گویند. و نظارت بر فعالیت تامین کنندگان و خریداران کالا را مدیریت زنجیره تامین می نامند. به منظور مدیریت زنجیره تامین نرم افزارهایی به کار گرفته می شود که این نرم افزارها در موارد زیر به برنامه ریزان کمک می کنند:
برنامه ریزی ظرفیت کار ، ماژول برنامه ریزی درخواست و تقاضا ، ماژول برنامه ریزی تولید ، ماژول برنامه ریزی توزیع ، ماژول برنامه ریزی تدارکات و ماژول برنامه ریزی حمل و نقل
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدیریت زنجیره تامین:
راهبرد یکپارچه سازی زنجیره تامین : منظور از یکپارچه سازی زنجیره عرضه هماهنگی بین طرف های درگیر با ساخت یک محصول و یا ارائه سرویس به منظور تامین نیازهای خریدار، فروشنده و مشتری می باشد.
به همین منظور کلیه اطلاعات خام و یا پردازش شده محصولات در زمان و مکان فروش کالا بازیابی شده و به صورت دوره ای (هر روز) قرار داده می شود و هر دو طرف می توانند براساس این اطلاعات تحویلی آینده درخواست های کالا را برای جایگزینی پیش بینی نموده و روند کار را پیگیری و فرصت های جدید را برای موضوعات جدید دنبال نمایند. مزایای یکپارچه سازی زنجیره تامین به شرح زیر می باشد:
قیمت تمام شده کالا : به دلیل کاهش مخاطرات و هزینه های سربار تولید و همچنین پائین آمدن هزینه های بسته بندی و کارآئی مواد خام قیمت تمام شده کالا کاسته می شود.
بازاریابی : به دلیل کاهش هزینه های مدیریت پیگیری روند کار و همچنین پائین بودن هزینه های معرفی کالا بازاریابی بهتر خواهد بود.
خرید / فروش : به دلیل استفاده از خدمات فنآوری اطلاعات نیاز به منابع اداری شرکت ها کاهش می یابد.
تدارکات : با استفاده هوشمندانه از انبارها و ماشین های حمل ونقل نیاز به این اقلام کاسته می شود.
مدیریت : کاهش قابل ملاحظه مشکلات و بحران ها مدیریت بهتری را نوید می دهد.
عملیات فروشگاهی : به دلیل سفارش خودکار و فروش بالاتر عملیات فروشگاهی خوبی انجام خواهد شد.
به منظور بهره وری بیشتر بایستی برای حذف واسطه ها از سیستم زنجیره تامین تلاش کرد به همین منظور بایستی خریدار (حلقه نهایی) را مستقیما با تولید کننده و یا تامین کننده روبرو کرد.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مدیریت زنجیره تامین:
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – تدارکات الکترونیکی e-procurement :
تدارکات الکترونیکی : تدارکات الکترونیکی معمولا در تجارت الکترونیکی از نوع بنگاه به بنگاه مورد استفاده قرار می گیرد و به دو دسته خرید فوری و منبع یابی استراتژیک تقسیم می شوند.
در خرید فوری محصولات و خدمات مورد نیاز از طریق دسترسی به کاتالوگ های الکترونیکی و مقایسه آن ها خریدار می شود که به این روش مستقیم نیز گفته می شود.
در روش منبع یابی استراتژیک یا روش غیر مستقیم با عقد قراردادهای بلندمدت جهت خرید کالاها و یا خدماتی که در دراز مدت عملیات سازمان را پشتیبانی می نماید اقدام می گردد.
در تدارکات الکترونیکی اهداف زیر دنبال می شود:
– کاهش هزینه های خرید
– توانمند نمودن و افزایش بهره وری کارکنان
– افزایش فرصت همکاری با تامین کنندگان
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مرکز مبادلات تجاری :
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – مرکز مبادلات تجاری :
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) – ترجمه مهندس رضا فهیمی
تجارت الکترونیکی – پرداخت الکترونیکی :
یکی از موضوعات مهم در تجارت الکترونیکی پرداخت ها و امنیت آن ها می باشد سیستم های پرداخت امن در موفقیت تجارت الکترونیکی نقش حیاتی دارند
روش های پرداخت :
کارت های الکترونیکی : کارت های الکترونیکی در واقع ابزارهایی هستند که اطلاعات مورد استفاده در فرآیند پرداخت را در خود گنجانده اند که به انواع زیر تقسیم می شوند.
کارت های اعتباری : خریداران با این کارت ها می توانند بیشتر از مبلغ کارت خود خرید کرده و طی پروسه خاص مابقی را به صورت اقساط به موسسه مالی می پردازند.
کارت های شارژ : این کارت ها دارای زمان محدودی بین 30 تا 45 روز بوده و معمولا نیاز به حق اشتراک سالیانه دارند معمولا این کارت ها جهت ارائه خدمات از طرف سازمانی به کارکنان خود و یا اعضای یک باشگاه ارائه می گردد.
کارت های بدهی : با این کارت ها امکان خرید فقط به اندازه مبلغ موجود در کارت وجود دارد مانند کارت های عابر بانکی که در کشور خودمان وجود دارد.
کارت ها از نظر فیزیکی به دو نوع هوشمند و غیر هوشمند تقسیم می شوند:
کارت های هوشمند علاوه بر مشخصات ظاهری کارت ها که دارای نوار مغناطیسی جهت ذخیره داده های مهم هستند دارای مدار حافظه و یا پردازنده هستند و اطلاعات درحافظه ذخیره می شود و قابلیت پردازش نیز دارد.
کارت های هوشمند دارای انواع :
تماسی : این کارت های هوشمند حتما بایستی درون دستگاه های خواننده قرار گیرد تا تماس بین حافظه با سیستم برقرار گردد و اطلاعات نوشته یا خوانده شود .مانند کارت سوخت
غیر تماسی : این کارت ها دارای آنتن فرستنده و گیرنده بوده و اطلاعات بدون تماس با دستگاه خواننده ارسال و دریافت می گردد.
فناوری اطلاعات (اصول ، شیوه و فرصت ها) ترجمه و تالیف : مهندس رضا فهیمی
پایان فصل نهم