به نام خالق یکتا
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد
عنوان :
مدرسه فوتبال
استاد راهنما :
جناب آقای
دانشجو :
ش
( پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی )
سال تحصیلی 91-90
تقدیم به :
پدر و مادر عزیزم که توفیق خود را نتیجه راهنمایی ها ، زحمات ، فداکاریها و دعای خیر ایشان
می دانم
و همچنین
برادر و خواهرم
که با صبر و حوصله مرا در تهیه و تنظیم این رساله یاری دادند ؛
باشد که قطره ای از دریای بی کران محبت هایشان را سپاس گفته باشم .
سپاسگزاری :
سپاس ایزد منان
را که توفیق فراگیری علم را بر من عطا فرمود و مرا در کوران
مشکلات و سختی ها یاری نمود ، تا این رساله را با موفقیت به پایان برسانم.
در طول دوران تحصیلی و تهیه این پایان نامه
از راهنمایی ها و مساعدت های
اساتید و دوستان عزیزی بهره برده ام
که در اینجا لازم است از همه ایشان
مراتب سپاس قلبی و تشکر خالصانه خود را
داشته باشم .
و نیز
از استاد فرهیخته
جناب آقای مهندس
که با راهنمایی های خود مرا در انجام این رساله کمک شایانی نمودند .
هیئت داوران
فهرست
Contents
تقدیم به : 2
سپاسگزاری : 3
هیئت داوران 4
خلاصه ای از علل انتخاب موضوع 5
مقدمه 5
علل اجتماعی 6
تعریف مدرسه فوتبال استاندارد 8
گفتار اول 8
فصل اول : بررسی اجمالی تاریخچه فوتبال 8
فوتبال در قرون وسطی 10
عدم تصویب و تلاش جهت منع بازی فوتبال 16
مدارس عمومی انگلیسی 18
پیشرفت های دیگر در دهه ۱۸۵۰ 25
انجمن فوتبال 27
تقابل فوتبال با سنت 29
ترویج فوتبال 30
تشکیلات فوتبال ایران 31
83 سال تاریخ با فوتبال 32
فصل دوم: استاندارد ها و ضوابط طراحی 33
زمین فوتبال 33
چمن 36
مدارس فوتبال مدرن 37
ویژگی های طراحی مدارس فوتبال مدرن 39
رویکرد طراحی مدرسه فوتبال 40
فصل اول: ورزش 51
معانی و ریشه واژه ورزش 51
گفتار دوم 51
ورزش زورخانه ای یا ورزش باستانی ایران 52
تاریخچه و هدف از تاسیس زورخانه 52
ساختمان زورخانه 54
پلان زورخانه شهید فهمیده 54
تهران، پارک شهر 54
منطقه 12 شهرداری 54
1 -ورودی 54
وسایل و لباس ورزشکاران 55
اجرای ورزش 56
مراتب و القاب زورخانه 56
فصل دوم : مقررات و معیارهای طراحی سالنها 58
مشخصات فضایی و معماری سالنهای ورزشی 58
گروههای ورزشی 59
رشتههای ورزشی 59
ورزشهای دسته جمعی توپی 59
بسکتبال- والیبال- هندبال- هاکی 59
مشتزنی- تکوتندو- جودو- کشتی- شمشیربازی- ورزش باستانی- کاراته 59
ورزشهای انفرادی قدرتی 59
بدنسازی و آمادگی جسمانی- ژیمناستیک- وزنهبرداری 59
ورزشهای سواری 59
دوچرخه سواری- سوارکاری- چوگان 59
حداکثر تعداد افراد 83
عرض راه خروج 83
حداکثر تعداد افراد 83
عرض راه خروج 83
مدیریت سالن 113
منشی 113
انتظار 113
اتاق جلسات 113
کارتزنی وکنترل 113
آبدارخانه 113
رختکن 113
سرویس 113
متصدیان 113
محل استقرار مسئولین 113
مسئول نور وصدا 113
فضاهای وابسته به فعالیت استفاده کنندگان 113
گیشه فروش و رزرو بلیط 113
سرویس بهداشتی 113
سرویس بهداشتی معلولین 114
کمک های اولیه 114
انبار تجهیزات 114
انبار وسایل 114
انبار توپ 114
انبار وسایل ورزشی 114
جزء فضا 114
خدماتی 114
انبار تجهیزات 114
انبار وسایل 114
انبار توپ 114
انبار وسایل ورزشی 114
انبار صندلی 114
مسئول انبار 115
انتظامات و نگهبانی 115
نظافت 115
تاسیسات 115
برق اضطراری 115
کارگاه تعمیرات جزئی 115
نمونه موردی 115
مدارسه فوتبال ایران 115
مدرسه فوتبال شاهین قوچان 115
اهداف مدرسه فوتبال شاهین 115
تاریخچه تاسیس 116
مدرسه فوتبال رشاد تبریز رده 8 سال 119
مدرسه فوتبال پرسپولیس زنجان 120
آکادمی و مدرسه فوتبال استقلال 123
خدمات اموزشی: 125
مدرسه فوتبال شهدای رامسر 128
مدرسه فوتبال ساینا 131
مدارس خارجی فوتبال 132
مدارس فوتبال در فرانسه 133
مدرسه فوتبال و مرکز آموزش 140
مدرسه فوتبال در پکن 140
پارکینگ 148
رفت و آمد در مجموعه 149
سرویسها 149
بررسی ضوابط بخش اداری 150
اتاق مدیر 150
اتاق کارمندان 150
طراحی آب نما 151
د-1) آب و روانشناسی 151
د-2) طراحی آب در سبکهای مختلف 152
آب نماها را می توان به دو صورت منظم یا غیرمنظم طراحی کرد 153
دریاچه مصنوعی 154
برنامه ریزی کالبدی 154
استفاده بهینه از طبیعت منطقه 154
ایجاد امکانات مناسب اقامتی، رفاهی 155
سازه ها و تاسیسات 155
برنامه ریزی فیزیکی مدرسه فوتبال 194
نمونه موردی 197
معماری و طراحی نوین مدرسه فوتبال در هکایدو ژاپن 197
رسانه های همگانی 197
سرویس های استفاده کنندگان 199
سرویس های ورزشکاران 200
فضاهای خدماتی 201
2 ـ جهت 202
3 ـ ترافیک و دسترسی های داخلی 203
4 ـ سکوهای بازیکنان 203
5 ـ نور 203
7 ـ رسانه های همگانی 204
8 ـ سرویس های بازیکنان 204
9 ـ سرویس های ورزشکاران 205
10 ـ فضاهای خدماتی 205
نام تعداد و مساحت فضاهای مورد نیاز مدرسه فوتبال تماشاگر 206
عنوان فضا 206
تعداد 206
مساحت واحد 206
مرکز ورزشی آزادی 207
نور و صدا 218
فصل دوم : تجزیه و تحلیل سایت 239
مکانیایی 239
موقعیت 240
بررسی و شناسائی کالبدی: 240
شکل و هندسه و مساحت زمین 241
شیب و توپوگرافی 241
پوشش گیاهی سایت 241
تحلیل شکل های طرح 242
تحلیل احجام طرح 243
تحلیل سیر کولاسیون طرح 244
تحلیل ورودی طرح 245
تحلیل کلیات طرح 246
ایده های کلی طراحی: 247
تحلیل سازه طرح 247
تحلیل تاسیسات طرح 250
سیستم گرمایش: 250
سیستم سرمایش: 251
سیستم تهویه: 251
اقلیم و تاثیر آن بر جهت ساختمان 252
تهویه 252
معرفی حوزه های عملکردی طرح 253
خلاصه ای از علل انتخاب موضوع
مقدمه
غریبه شدن تدریجی فضاهای شهری ، در اثر عدم توجه عدم توجه به رویکرد اجتماعی – فرهنگی در طراحی این گونه فضاها ، که منجر به تضعیف تعاملات اجتماعی شده ، دستمایه ای است برای توجه به یک فضای شهری که هنوز از پتانسیل های بالای به عنوان یک فضای تعامل بالا بر خوردار است. در دنیای امروز ورزش جزیی از فلسفه زندگی شده و معماری ورزشی و آموزش ورزشی به عنوان سمبل اقتصادی و بازتاب یک فرهنگ در حال رشد ، شناخته می شود و طراحی مدارس فوتبال بر پایه ارتقاء ابعاد جسمی – روحی انسان و نیز تسهیل روابط اجتماعی – فرهنگی در قالب های جمعی مورد توجه است.
علل اجتماعی
فوتبال در کشور ما پرطرفدارترین ورزش می باشد و همواره طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده است .
پرداختن هرچه بیشتر به این ورزش و محیا کردن شرایط و امکانات بهتر و بیشتر و سوق دادن هرچه بیشتر آن به سمت استانداردهای فوتبال حرفه ای و بین المللی دنیا باعث ارج و قرب نهادن هرچه بیشتر آنان برای یاری رساندن این ورزش می باشد باشد با توجه به وضعیت فعلی سطح فوتبال ما و داشتن قابلیت و پتاسیل رسیدن به سطح حرفه ای جهان فوتبال و جهت ارتقاء سطح فوتبال ایران که یکی از لازمه های آن شبیه سازی فوتبال حرفه ای و صاحب سبک می باشد و یکی از مسائل در این کشورها ایجاد کمپ هایی در مناطق مختلف آب و هوای کشورشان جهت آشنایی با شرایط آب و هوای کشورهای دیگر دنیا جهت رویارویی با آنها و دانستن آمادگی لازم و حداکثر در هر برهه ای از زمان در مسابقات مختلف می باشد.
به نظرم آمد چقدر عالی است که حالا کشور ما از حیث شرایط آب و هوایی و گوناگونی آن دارای بیشترین امتیازات نسبت به کشورهای دیگر است.از این امتیاز بزرگ استفاده کنیم و ما نیز در مناطق مختلف آب و هوایی کشورمان مانند مناطق شمالی (معتدل و مرطوب) و مناطق سردسیر که شرایط آب و هوایی مشابهی با کشورهای اروپایی دارد و همچنین مناطق جنوبی (گرم و مرطوب) که با شرایط مشابهی با کشورهای آسیایی (خاورمیانه و…)و کشورهای آفریقایی و… دارد کمپ ای برای تیم های فوتبال ایجاد کنیم که تیم های فوتبال در هر برهه ای از زمان از زمان و فواصل نزدیک به مسابقات که در پیش رو دارند نظیر بازی غرب آسیا ،جام ملت های آسیا و مسابقات تدارکاتی با کشورهای اروپایی وبا توجه به شرایط آب و هوایی محل مسابقات و شباهت نزدیکی به هر کدام از مناطق مختلف آب و هوایی ایران در آنجا برای مدتی اردو بزنند تا شرایط آب و هوایی محل مسابقات و آشنا شوند که پیامد آن رسیدن به حداکثر آمادگی لازم جهت انجام مسابقات است. و همچنین تعاملات بازیکنان با هم درآن مدت باعث بهتر شدن ارتباط آنها با هم و هماهنگی هرچه بیشتر از لحاظ روحی می شود که کمک بزرگی به کسب نتایج دلخواه می کند.
به دلیل تعداد بیشتر مسابقات آسیایی (چه ملی و چه باشگاهی) نسبت به سایر مسابقات و شباهت آب و هوایی گرگان با برخی کشورهای آسیایی… همچنین قابلیت بالای این شهر در خدمت رسانی کافی جهت پذیرایی از تیم های مختلف اروپایی و آسیایی و نزدیکی به فرودگاه بهترین منطقه از لحاظ دسترسی را در نظر گرفته ام. کمپ تیم های ملی می تواند فضایی جهت آموزش مربیان کشورهای اطراف که دارای سطح پائین تر از فوتبال روز دنیا هستند.و دعوت از مربیان صاحب نام اروپایی و…جهت آموزش آنها باشد،همچنین کمپ دارهای کلاس های آموزشی برای بازیکنان فوتبال ،جلسات مدیران و مربیان تیم با بازیکنان باشد.
به دلیل پتاسیل های موجود در این کمپ، می تواند پذیرایی تیم های مختلف باشگاهی و ملی اروپائی با فضایی برای تمرین و کسب آمادگی بیشتر و آشنایی با شرایط آب هوایی است که قرار است که برای زدن اردو هنگام تعطیلات میان فصل به سمت آسیا و…حرکت می کنند باشد.
تعریف مدرسه فوتبال استاندارد
(که در این آیین نامه از این پس به اختصار مدرسه فوتبال نامیده می شود) عبارت است از مرکز آموزش فوتبال برای کودکان و نوجوانان سنین 6 تا 16 سال که طبق ضوابط مندرج در این آیین نامه مجوز فعالیت از هییٔت فوتبال استان مربوط برای مدت یک سال دریافت می دارد.
گفتار اول
فصل اول : بررسی اجمالی تاریخچه فوتبال
اولین سوابق ثبتی آنچه که احتمالاً قدیمی ترین فعالیت شبیه به فوتبال به حساب می آمده را می توان در دست نوشته های چینی نظامی در دوره سلسله هان و حدود قرن دوم قبل از میلاد پیدا نمود).
این بازی سالیان زیاد انجام می شد ولی به نظر می رسد که در حدود نیمه قرن ۱۹ میلادی از بین رفته باشد. در سال ۱۹۰۳ و در یک اقدام سمبلیک در جهت احیای سنت های باستانی، این بازی مجدداً احیاء گشته و هم اکنون نیز در برخی فستیوال های توریستی قابل رویت می باشد.
قدمت بازی های همراه با توپ فرا آمریکائی که با توپ های لاستیکی انجام می شده اند حتی بسیار قبل از مورد بالا ثبت گردیده اند و تصور می شود که در مراحل اولیه پیدایش، شباهت زیادی به فوتیال داشته اند. اما از آنجائی که فرم های بعدی این بازی ها شباهت هائی با بسکتبال و یا والیبال داشته اند و همچنین بدلیل آنکه نفوذ این گونه بازی ها بروی بازی مدرن فوتبال بسیار کم بوده است، بیشتر آن ها به عنوان فوتبال طبقه بندی نمی گردند.
یونانیان و اهالی رم نیز به داشتن بازی های همراه با توپ که در آنها از پای خود استفاده می کرده اند، شناخته شده اند.
نویسنده رومی سیسرو در یکی از نوشته های خود وضعیتی را توصیف می کند که در آن مردی در مغازه سلمانی و در حال اصلاح بخاطر شوت شدن یک توپ به داخل مغازه کشته می شود. اعتقاد بر این است که بازی رومی هارپستوم از نوعی بازی تیمی بنام "επισκυρος" (اپی اسکایروس) یا فنیدا که اولین بار توسط نمایشنامه نویس یونانی انتیفانس (۳۱۱-۳۸۸ قبل از میلاد) بکار برده شده و بعداً کلمنت الکساندریا نیز به آن اشاره داشته است، گرفته شده است. به نظر می رسد این بازی بنوعی نه چندان واضح شبیه به راگبی بوده است.
البته سوابق غیر مستند دیگری از بازی های ماقبل تاریخ، باستانی و یا سنتی انجام شده با توپ که توسط مردم بومی در سراسر جهان انجام می شده نیز در دسترس می باشند. به عنوان مثال، در سال ۱۶۱۰ ویلیام استراچی از منطقه جیمز تاون اولین شخصی بود که یک نوع بازی بنام پاهساهمان را که توسط آمریکائی بومی باز می شده را ثبت نموده است. در منطقه ویکتوریا، استرالیا، مردم بومی استرالیا نوعی بازی به نام مارن کروک را انجام می دادند.در کتاب رابرت برو-اسمیت که در سال ۱۸۷۸ بنام "مردم بومی منطقه ویکتوریاً منتشر شد نیز از مردی بنام ریچارد توماس نام برده شده که در سال ۱۸۴۱ شاهد انجام این بازی توسط مردم بومی منطقه بوده است." آقای توماس توصیف می نماید که چطور بازیکن جلو توپ ساخته شده از پوست صاریغ را شوت نموده و دیگر بازیکنان برای گرفتن آن به هوا برمی خواستند."امروزه اعتقاد گسترده ای مبنی بر اینکه مارن کروک تاثیر زیادی بر پیشرفت قواعد فوتبال استرالیا داشته، وجود دارد (بخش زیر را ببینید). در سرزمین کانادای شمالی و / یا آلاسکا، اینیوایت (اسکیموها) نوعی بازی بروی یخ بنام"آکاساکتوک" را انجام می داده اند. هر بازی با حضور دو تیم روبروی هم در دو خط موازی آغاز می شد. سپس دو تیم سعی در ضربه زدن به توپ، هدایت آن به سمت خط دروازه حریف و کاشتن گل داشتند.
قدمت این بازی ها و امثال آنها بطور عمیق در روزگاران باستان قرار داشته و در طول قرون متمادی، تاثیر خود را بروی فوتبال داشته است. بهرحال، به نظر می رسد که مسیر حرکت بسوی فوتبال مدرن در اروپای غربی و بخصوص در انگلستان شکل گرفته باشد.
فوتبال در قرون وسطی
An illustration of so-called "mob football".
در طی قرون وسطی شاهد افزایش بسیار زیاد محبوبیت مسابقات سالیانه فوتبال شرووتاید در سراسر اروپا خصوصا انگلستان هستیم. بازی انجام شده در انگلستان در این زمان، احتمالاً از اشغال روم آغاز گشته، ولی شواهد متقنی در این زمینه در دسترس نمی باشد. گزارش های که از نوعی بازی مرسوم در بریتانی، نرماندی و پیکاردی بنام "چوله" یا "سوله" در دست است، موید آنست که وجود برخی از انواع فوتبال در انگلستان نتیجه پیروزی نرمان ها می باشد.
این نوع های قدیمی فوتبال، که عادتا به عنوان فوتبال عامیانه طبقه بندی می گشته اند، بین تیم های شهرها و روستاهای همجوار که شامل تعداد نامحدود بازیکن بوده اند بازی می شده اند. این بازیکنان در میان انبوه جمعیت تلاش در کشیدن مثانه باد کرده خوک به سمت محلهای نشانگذاری شده واقع در دو سر شهر می نمودند (گاهی اوقات نیز بجای محلهای نشانگذاری شده، تیم ها سعی می کردند که مثانه باد کرده خوک را بروی بالکن کلیسای حریف شوت کنند).
یک افسانه که می گوید سر منشاء این بازی ها در انگلستان دارای قدمتی بیشتر بوده و به مراسم خونین لگد زدن به "سر بریده دان" برمی گردد، بعید به نظر می رسد که حقیقت داشته باشد. بازی های شرووتاید در شماری از شهرهای انگلستان هنوز وجود دارند (قسمت زیر را ببینید).
نخستین تعریف فوتبال در انگلستان توسط ویلیام فیتزاستیفن (۱۱۸۳-۱۱۷۴) ارائه گردید. او فعالیت های جوانان لندن در خلال فستیوال سالیانه سه شنبه مذهبی را مورد توصیف قرار داد.
"پس از صرف ناهار تمام جوانان شهر به دشت های اطراف می روند تا با توپ بازی کنند. دانش آموزان هر مدرسه توپ خود را دارند؛ کارگران اصناف شهر نیز توپ های خودشان را بهمراه دارند. بزرگ ترهای شهر، پدران و ثروتمندان سوار بر اسب وارد شده تا مسابقه جوانترها را دیده و خاطرات جوانی خود را زنده کنند: شما می توانید شاهد انگیزش احساسات درونی آنها در هنگام دیدن بازی و غرق در شادی شدنشان فارغ از دغدغه های بزرگسالی باشید"..[۱]
اولین نام های اطلاق شده به بازی بطور ساده عبارت بودند از "توپ بازی" یا "بازی با توپ". این نامگذاری موید آنست که بازی در آن زمان مستلزم ضربه زدن به توپ نبوده است. بنابر این همانگونه که توضیح داده شده، ضربه پا بطور مسلم در بازی های قرن ۱۴ وجود داشته اند.
در مراسم ۱۳۲۱ بخشایش اویگنون توسط پاپ دوازدهم به ویلیام داسپالدینگ از شودهام اعطا گردید:
"تقدیم به ویلیام داسپالدینگ، حاکم اسکالدهام و بدستور سمپرینگهام. در طول بازی با توپ و هنگامیکه او به توپ ضربه زد، یکی از دوستان او که نام او نیز ویلیام بود جلوی او دوید که با چاقوئی که توسط حاکم حمل می شد خود را بشدت مجروح نمود. بطوریکه پس از شش روز جان خود را از داد. بخشایش اعطاء شد و هیچ توبیخی شامل ویلیام داسپالدینگ که خیلی از مرگ دوست خود اندوهناک بوده و آنطور که دشمنانش می گفتند هراس آن داشت که موضوع به پاپ کشیده شود، نمی گردد.
به همین ترتیب چاسر نیز کنایه ای آزار دهنده نسبت به آنچه امروز فوتبال معاصر در انگلستان نامیده می شود، دارد. در داستان های کانتربری (که بعد از سال ۱۳۸۰ نوشته شد) از این عبارت استفاده شده است "رولری زیر پا که کار توپ را انجام می دهد" [۲]. در سال ۱۳۶۳ اظهار زیر توسط ادوارد سوم بیان گردید. قابل ذکر است که در زمان حاضر بازی فوتبال در انگلستان کاملاً از بازی هندبال متمایز شده است.
"از آن گذشته ما فرمان می دهیم که در برابر بازی های بی اساسی مانند پرتاب سنگ، چوب و آهن، هندبال، فوتبال، یا هاکی، تعلیم و اجرای جنگ خروس ها، مجازات زندان و زیر آفتاب قرار دادن مقرر گردد".
اظهار نظر واضح بعدی راجع به فوتبال در سال ۱۴۰۹ و آن زمان بود که شاه هنری چهارم انگلستان فرمان منع آن را صادر نمود. در سال ۱۴۲۴، شاه جیمز اول انگلستان نیز سعی در منع فوتبال نمود. ولی بهرحال اولین اشاره مستقیم به استفاده از توپ در سال ۱۴۸۶ انجام شد..[۳] همچنین از تاریخ ۱۱ آوریل ۱۴۹۷ حسابی پولی به جی[خرید]اری نماید..[۴] قدیمیترین توپ فوتبال احتمالاً در سال ۱۵۴۰ در اسکاتلند و از جنس چرم و پوست مثانه خوک ساخته شد. (این توپ در سال ۱۹۸۱ در قسمت زیر سقف اتاق ملکه، قلعه استرلینگ کشف شده و هم اکنون در نگارخانه اسمیت در استرلینگ به معرض تماشا گذاشته شده است.) بهرحال، نمی توان به عنوان قطع و یقین تایید نمود که مورد مصرف این توپ در بازی با پا بوده است و نظر به سایز کوچک آن، موزه ملی اسکاتلند نظر داده که مورد مصرف آن در بازی مانند تنیس بنام پلوان بوده است.
یک راهب قرن ۱۵ بازی فوتبال در کانتون ناتینگهام شایر را اینگونه توصیف نموده است: "بازیکنان یک توپ بزرگ را به جلو می رانند. اینکار را نه با پرتاب آن در هوا و بلکه با ضربه زدن و چرخاندن آن بروی زمین و نه با دستان بلکه با پا انجام می دهند. این اظهار موید آنست که بازی های مشخص فوتبال ضربه ای، در آن زمان در انگلستان مرسوم بوده است. با این حال هنوز نمی توان صد در صد مطمئن بود زیرا این راهب ادامه می دهد که :"می گویم یک بازی به اندازه کافی منفور…. که بندرت بدون باخت، حادثه و یا زیان خود بازیکنان خاتمه می یابد. '[۵]
اولین رکورد ثبتی از یک جفت کفش فوتبال مربوط به زمانی است که هنری هشتم در سال ۱۵۲۶، دستور آوردن آن از کمد بزرگ را صادر نمود [۶]. بدبختانه این کفش ها در حال حاضر وجود ندارند. ولی بهرحال این مورد ثابت می کند که شاه انگلستان به این بازی توجه داشته است.
مشهور بودن فوتبال به عنوان یک بازی خشن در اکثر آثار بعد از قرن ۱۶ انگلستان آورده شده است. در سال ۱۵۳۱ سر توماس الیوت این عبارت که مجدداً خطر فوتبال (و همچنین منافع تیر اندازی) را یاد آور می گشت را در "کتابی بنام حاکم" آورده است:
"ممکن است برخی از مردان بگویند که در این میانه، که من خیلی زیاد از تیر اندازی تعریف می کنم. چرا رشته هائی مانند بولینگ، کلاشه، پاینز، و کایت را توصیه نمی کنم؟ حقیقتا بدو دلیل آخر که برای اشراف زادگان مهم است، فوتبال چیزی نیست جز خشم و خشونت زیاد؛ جائیکه روش بازی، عناد و عدم کمک به مصدومین است؛ جائیکه مصدوم در سکوتی ابدی باقی می ماند. در کلاشه نیروی کمی بکار گرفته می شود. در بولینگ اغلب وقت بسیار زیاد است؛ در حالیکه در ساینوز تلاش زیادی بکار می رود و شراب زیاد نوشیده می شود. در حالیکه اغلب زمان یا کاهش نیرو و چالاکی بازوها همراه است. جائیکه
در تیر اندازی، اگر تیرانداز از قدرت کمان استفاده نکند، هرگز نمی تواند موفق گردد.
اولین اشاره به فوتبال در ایرلند در سال ۱۵۲۷ در اساسنامه گالوی آمده که در آن اجازه بازی فوتبال و تیر اندازی صادر شده ولی "هاکی" و امدش؛ نوعی هاکی پانزده نفره که با توپ کوچک و چوب بازی می شده بهمراه دیگر رشته های ورزشی منع شده اند. (اولین مسابقه ثبت شده فوتبال در ایرلند به سال ۱۷۱۲ و بین تیم های روستا و میث در اسلین بوقوع پیوسته است.)
در سال ۱۶۲۵ سر رابرت کری در کتاب خود با نام خاطرات معاملات مرزی به یک جلسه با هدف برگزاری بازی فوتبال در کلسو واقع در مرزهای اسکاتلند اشاره می کند که با "تعدی انگلستان خاتمه می یابد". او چنین فوتبالی را به عنوان "مسابقه ای با نهایت خشونت و حوادث وخیم که در درگیری ها بوجود می آید، توصیف می نماید"!
کالچیو فیورنتینو (فوتبال فلورانسی=توپ زدن با پای فلورانسی)
: کالچیو فیورنتینو
An illustration of the Calcio Fiorentino field and starting positions, from a 1688 book by Pietro di Lorenzo Bini.
در قرن ۱۶، شهر فلورانس با یک بازی که امروزه بنام ""کالچیو استوریکو"" ( توپ زدن با پای تاریخی) شناخته می شود، دوران بین ظهور عیسی و ماه روزه را درشهرپیزا دلا نوور ویا پیزا سانتا کروس جشن گرفت. اشراف جوان شهر لباس های عای ابریشمی در بر کرده و در یک فرم خشن فوتبال شرکت نمودند. به عنوان مثال، بازیکنان "کالچیو" می توانستند از ضربات مشت، شانه و لگد به حریفان خود استفاده کنند. ضربات به قسمت زیر کمربند نیز مجاز بود. ریشه این بازی در آموزش تمرینات نظامی بود.
معروفترین مسابقه در ۱۷ فوریه سال ۱۵۳۰ انجام شد. هنگامیکه سربازان چارلز چهارم، امپراتور مقدس رم فلورانس را محاصره کرده بودند. یک مسابقه "کالچیو" برای نشان دادن مقاومت برگزار گردید. در سال ۱۵۸۰، کانت جیوانی دبرادی دورنیو کتابی با عنوان "دیسکورسو سوپرا گیوسودل کالچیو فیورنتینو" نوشت. که برخی اوقات به عنوان اولین کتاب منتشر شده قواعد بازی فوتبال شناخته می شود. این بازی در طول زمان ژانویه ۱۷۳۹ تا می ۱۹۳۰ یعنی زمان احیای آن بمناسبت ۴۰۰ صدمین سالگرد مسابقه فوق الذکر، بازی نشد. "کالچیو" هنوز به عنوان جذب گردشگر بازی می شود.
عدم تصویب و تلاش جهت منع بازی فوتبال
تلاش های بیشماری در جهت ممنوع ساختن مسابقه فوتبال بخصوص از نوع خشن و تفرقه افکن آن صورت گرفته است. این تلاش ها بخصوص در انگلستان و دیگر بخش های اروپا در دوران قرون وسطی و اوایل عصر مدرن. در بین سال های ۱۳۲۴ تا ۱۶۶۷ فوتبال بموجب بیش از ۳۰ قانون محلی و سلطنتی در انگلستان ممنوع بود. احتیاج به تکرار مکرر وجود چنین قوانینی نشانه سخت بودن ممنوع نگه داشتن بازی های مشهور می باشد.
شاه ادوارد دوم آنقدر از بی قانونی فوتبال در لندن آزرده شد که در مورخ ۱۳ آوریل سال ۱۳۱۴ فرمان ممنوعیت آن را صادر نمود: "از آنجائیکه سرو صدای زیاد در شهر بخاطر ضربه زدن به توپ های بزرگ ایجاد می شود و بر اثر آن شیاطین زیادی که خدا آن ها را منع کرده برمیخیزند؛ ما به نیابت از شاه، مجازات زندان را برای افرادی که به این بازی مبادرت ورزند، مقدر می سازیم."
دلایل ممنوعیت از سوی ادوارد سوم در ۱۲ ژوئن سال ۱۳۴۹ کاملاً واضح بودند: فوتبال و دیگر بازی های سرگرمی باعث عدم توجه عوام الناس به تمرین تیر اندازی که از ملزومات جنگ است، می گردد.
در سال ۱۶۰۸ مقامات محلی شهر منچستر شکایت نمودند که: آنطور که بما گزارش شده است، بازی فوتبال…[اینجا] در منچستر باعث بی نظمی فراوان شده است و شیشه های پنجره ها شکسته و باعث گرد آمدن اوباش و افراد بی نظم گردیده است……."[۷] در همان سال کلمه فوتبال با حالتی منفی در کلام ویلیام شکسپیر ظاهر شد. در نمایش نامه"شاه لیر"شکسپیر مطلبی به این شرح وجود دارد:"نه ترایپت و نه شما حق بازی فوتبال را ندارید"(پرده اول، صحنه ۴).
شکسپیر همچنین نام این بازی را در نمایش "کمدی اشتباهات" آورده است (پرده دوم صحنه ۱):
"آیا من همان مقدار نسبت به تو کامل هستم که تو نسبت بمن، "
"آن بمانند فوتبال است. آیا براستی بمن لگد زدی؟"
"تو واقعا بمن لگد زدی، بنابر این او نیز در اینجا مرا لگد کوب خواهد کرد:"
"اگر من در این راه تاب آورم، آنگاه باید مرا جامه ای از چرم در بر نمائی."
کلمه "اسپارن" در ادبیات بمعنای "لگد زدن و دور انداختن" است، بنابر این نتیجه گرفته می شود که بازی شامل ضربه زدن بازیکنان به توپ بوده است.
بهرحال بازی لگد پرانی (جائیکه بازیکنان از یک چوب شیار دار جهت بازی با توپ استفاده می کرده اند) که در ایرلند بازی می شده است، آنقدر خشن به نظر می رسیده که مقامات شهر گالوی ترجیح می دادند که مردم فوتبال بازی کنند. در سال ۱۵۲۷ آنها اظهار داشتند "در هیچ زمان مبادرت به بازی لگد پرانی با توپ کوچک با چوب هاکی یا چوب معمولی وهمچنین مبادرت به بازی هندبال بدون دیوار ممنوع و فقط بازی فوتبال مجاز است."
بهرحال در "کتاب ورزش هاً اثر شاه جیمز به مسیحیان توصیه می شد که هر یکشنبه بعد از ظهر و بعد از مراسم دعا و نیایش فوتبال بازی کنند [۸]. این کتاب توسط اسقف مورتن و با راهنمائی
شاه در مورخه ۲۴ می ۱۶۱۸ در گرینویچ، مورد تصحیح قرار گرفت. در ابتدا دستور آن بود که متن این کتاب صرفاً در کلیساهای حوزه مانکا شایر خوانده شود. هدف کتاب آرامش بخشیدن به سر سختی پروتستان های ساده کیش انگلستان در محترم داشتن روز تعطیل یکشنبه بود. زیرا این تنها راه منحرف نمودن اذهان مردم بود. [۹]
مدارس عمومی انگلیسی
در حالیکه انواع بازی فوتبال در سراسر بریتانیا بازی می شد، مدارس عمومی (شهریه ای) انگلیسی نقش بسیار عمده ای در پیشرفت و خلق فوتبال مدرن (انجمن و فوتبال راگبی) ایفاء نمودند. اولا، شواهد موید آن است که این مدارس در قرن شانزدهم نقش کلیدی در گرفتن خشونت از متن فوتبال داشته و آن را تبدیل به یک ورزش تیمی برنامه ریزی شده نمودند که مناسب بچه مدرسه ای ها گردید. ثانیا، بسیاری از اشارات (به عنوان مثال شعر) و متون مربوط به فوتبال توسط افرادی ارائه گشت که در همین مدارس تحصیل نموده و عملاً تمایل به آشکار ساختن شناخت خود نسبت به این ورزش داشتند. و نهایتا، در قرن نوزدهم دانش آموزان / معلمان اولین اشخاصی بودند که به تدوین قواعد رسمی اولین شکل فوتبال مدرن پرداختند تا زمینه انجام این بازی را بین مدارس ایجاد نمایند.
اولین مستندی که نشانگر وجود بازی فوتبال در مدارس انگلیسی مدارس عمومی و امدش؛ و حضور عمده پسران طبقات بالا، متوسط و طبقه متخصص و امدش بود در اثر "عوام الناس" ویلیام هرمن به سال ۱۵۱۹ آورده شده بود. هورمن مدیریت اتون (۶/۱۴۸۵ – ۵/۱۴۹۴) و همچنین وینچستر را بر عهده داشت و کتاب لاتین او شامل یک تست ترجمه با عبارت "ما با یک توپ پر باد بازی می کنیم" می گردید.
ریچارد مالکستر [۱۰]، دانش آموز سابق کالج اتون و مدیر مدرسه مرچنت تیلورز (۱۵۶۱) و مدرسه سنت پل (۱۵۹۶) به عنوان "بزرگ ترین هوادار فوتبال در قرن شانزدهم" معرفی گردیده است. [۱۱]. سهم یکتای مالکستر تنها در اشاره به "فوتبال" با نام صحیح انگلیسی آن خلاصه نگشته و بلکه بخاطر فراهم آوردن مستندات اولیه تیم برنامه ریزی شده فوتبال می باشد. مالکستر تایید می نماید که بازی مورد نظرش از طریق تمیز دادن آن با بازی های انجام شده با دیگر قسمت های بدن مانند هند بال و آرم بال، خیلی شبیه تر به فوتبال مدرن می باشد. او در کتاب شخصی خود به سال ۱۵۸۱ که به زبان انگلیسی نوشت به فواید زیاد "فوتبال" اشاره کرد. عنوان این کتاب عبارت بود از"وضعیت هائی که در آن شرایط ابتدائی لازم جهت آموزش کودکان مورد مطالعه قرار می گیرند"..[۱۲] او اظهار می دارد که فوتبال دارای اثر مثبت تحصیلی بوده و در تقویت سلامتی و قدرت کودکان موثر است. مباحث مالکستر در خصوص فوتبال، اولین مباحثی بود که در آن از تیم ("طرف هاً و"پارتی هاً)، وضعیت ها ("ایستادن")، منفعت وجود داور (" قضاوت کننده بین پارتی هاً) و مربی (مدیر آموزش) سخن به میان آمد. مالکستر نوعی بازی را توصیف می کند که برای تیم های کوچک برنامه ریزی شده تحت نظر یک داور بکار می آید (و بطور خیلی واضح اشاره به این مهم دارد که بازی مورد نظر او از بی نظمی و خشونت فوتبال عامیانه بدور بوده است): با چنین دیدگاهی شمار کمتری به طرف ها و پارتی ها تقسیم می شوند، برخورد فیزیکی سخت و خشن و جود ندارد همچنین از هل دادن با شانه و انجام حرکات بی هدف و بربر مانند پرهیز و فقط از فوتبال جهت تقویت بدن و ساق های پا استفاده می شود. در نتیجه این اشتیاق به ورزش و تعاریف صحیح از بازی مدرن، ریچارد مالکستر به عنوان پدر فوتبال مدرن شناخته می شود.
سر هنری وتون (متولد ۱۵۶۹) که در دوره های کالج وینچستر شرکت نموده و بعدها رئیس اتون گردید، در یکی از اشعار خویش به فوتبال اشاره نموده است:
"آنجائیکه، بقصد انجام فوتبالی محکم، جون به باب یا دوقلوها ضربه می زند" [سر هنری وتون، در کنار رودخانه در حال ماهیگیری – شرحی از بهار، ذکر شده در پی. یانگ (۱۹۶۹)، صفحه ۳۲]
شواهدی در دست است که بازی های پیچیده شبیه به انواع مدرن آن ها در اوایل قرن ۱۷ در بریتانیا انجام می شده اند. در سال ۱۶۳۳ آموزگاری از آبردین بنام دیوید ودربرن، چنین مسابقه ای را به این شرح توصیف نموده است: بیائید زمین خود را انتخاب کنیم. آنهائی که بیرون زمین هستند به داخل بیایند. با پا ضربه بزن تا بتوانیم بازی را شروع کنیم.."[۱۳] اهمیت این اظهارات آن است که نشان می دهد که بازی ضربه زدن به توپ در قرن ۱۷ محدود به مدارس انگلیس نبوده است.
تعریف دقیق تری از فوتبال در کتاب ورزش های فرانسیس ویلوگبای در حدود سال ۱۶۶۰ آورده شده است [۱۴], این نظریه خصوصا از این جهت قابل توجه است که به فوتبال با نام صحیح آن اشاره و برای اولین بار بشرح زیر توضیح ارائه نموده است: دروازه های و دیرک خیمه مانند ("محوطه بسته ای که دو طرف آن باز است. این خروجی را دروازه می نامند") تاکتیک ها ("قرار دادن بهترین بازیکنان جهت محافظت از دروازه")، امتیاز بندی ("آنهائی که بتوانند برای اولین بار توپ را از دروازه حریف بگذرانند، به عنوان برنده تلقی می گردند") و روش انتخاب تیم ها ("بازیکنان از نظر قوای جسمانی و چالاکی بصورت مساوی تقسیم می گردند"). او اولین شخصی بود که قانون فوتبال را توضیح داد: "در اغلب مواقع هنگامی که بازیکنان با هم به توپ رسیده و قصد ضربه زدن به توپ را دارند، احتمال ضربات بی اختیار و شکسته شدن ساق پای آن ها متصور است، بنابر این قانونی وجود دارد که بر طبق آن بازکنان مجاز نیستند ضربات را بالاتر از سطح توپ وارد نمایند". نظر او در خصوص خود توپ نیز خیلی آموزنده است: "آن ها یک مثانه محکم خوک را باد کرده و سر آن را با سرعت هر چه تمام تر می بستند. پس آن را در داخل پوست گاو نر انداخته و بسرعت می دوختند". او اضافه می کند: "هرچه ضربه به توپ قوی تر بود، توپ بهتر شوت می شد. آن ها گاهی اوقات در داخل آن جیوه قرار می دادند تا از خوابیدن باد آن جلو گیری بعمل آورند". کتاب او همچنین برای اولین بار نقشه یک زمین فوتبال را به تصویر می کشید. دلیل ایجاد ارتباط ویلوگبی بین سیستم مدارس عمومی آن بود که او در مدرسه ساتون کلدفیلد درس خوانده بود و در عین حال دانش آموز دانشگاه کمبریج نیز بود و مکررا به کتابخانه بادلیین دانشگاه آکسفورد نیز رفت و آمد داشته است.
اشاره مشخص بعدی به فوتبال در مدارس عمومی را می توان در اشعار لاتین رابرت ماتیو که فارغ التحصیل وینچستر در طی سال های ۱۶۴۳ الی ۱۶۴۷ بوده، پیدا نمود. او توصیف می کند که چطور "…ما ممکن است کویتز، یا هندبال، یا بت اند بال، یا فوتبال بازی کنیم؛ این بازی ها معصومانه و قانون مند هستند…" [ آر. ماتیو دکالج سو پوتیوزکالجیاتا شولا ویچامیکا وینتوننسی ترانس. در آر کی کوک، در خصوص کالج وینچستر (مک میلان، ۱۹۱۷) صفحه ۲۱] "ناگ اتوننسز" (۱۷۶۶) اثر تی فرانکلند نیز "زمین فوتبال" در اتون متذکر می شود.
در اوایل قرن ۱۹، (قبل از قانون سال ۱۸۵۰ کارخانه، اکثر طبقه کارگر مردم بریتانیا مجبور بودند که بیش از دوازده ساعت در روز و غالبا شش روز در هفته کار کنند. آن ها هیچ زمان و تمایلی برای وقت گذاری جهت ورزش و تفریح در اختیار نداشتند. در آن زمان بسیاری از کودکان نیز جزء نیروی کار محسوب می گشتند. روز عید فوتبال در شاهراه عوام مردم در حال افول بود. از این رو شاگردان مدرسه ای که از زیر بار کار طاقت فرسا آزاد بودند تبدیل به مبتکران بازی های فوتبال برنامه ریزی شده بر اساس قواعد رسمی گردیدند. این بازی ها بتدریج تبدیل به بازی های فوتبال مدرن گردیند که ما امروزه آنها را می شناسیم.
بعدها برخی از مدارس ملی فوتبال را به عنوان وسیله ترغیب حس رقابت و سالم نگه داشتن وضعیت جسمانی دانش آموزان مورد استفاده قرار دادند. هر مدرسه به مقتضی اندازه زمین بازی خود، قواعد مخصوص بخود را تدوین می نمود. قوانین بطور گسترده ای از مدرسه به مدرسه متفاوت بودند و این تفاوت با ورود دانش آموزان جدید عمیق تر نیز می گردید. بعد از مدت زمان کوتاهی، دو مکتب فکری در خصوص چگونگی انجام بازی فوتبال بوجود آمدند. برخی از مدارس بازی را ترجیح می دادند که در آن توپ را می توان حمل نمود (مانند راگبی، مارلبرو و چلتنهام)، در حالیکه مدارس دیگر روش ضربه پا و دریبل کردن توپ را می پسندیدند (مانند روش اتون، هارو، وست مینستر و چارتر هاوس). پاره ای از اختلافات در این دو گروه ناشی از شرایط انجام بازی می گردید. در چارتر هاوس و وست مینستر، که هر دو مدرسه در منطقه ممنوعه لندن قرار داشتند، پسران محدود به توپ بازی در مکان های سرپوشیده که انجام بازی و تحرک لازم آن را سخت می نمود، بودند.
نقل است که یکی از شاگردان مدرسه راگبی بنام ویلیام وب الیس، در سال ۱۸۲۳ با برداشتن توپ و دویدن بسمت دروازه حریف "بشدت قوانین فوتبال در زمان خود را نقض نمود". مشهور است که این عمل سر آغاز رشته فوتبال راگبی بوده است ولی دلیل محکمی بر اثبات این ادعا وجود نداشته و مورخان معتقدند که این داستان جعلی می باشد. با وجود این در سال ۱۸۴۱ (بنا به برخی روایات ۱۸۴۲)، "دویدن" با توپ از زمانی به عنوان راگبی پذیرفته شد که یک بازیکن توپ را از روی یک جهش گرفت. او در آفساید قرار نداشته و توپ را نیز پاس نداده بود.
شواهد ایجاد فصل فوتبال در مدارس ملی انگلیس در کتاب "گزیده بنتلی" (۱۸۴۴) آورده شده است. [۱۵].
در یکی از فصول این کتاب بنام "مناظر اتون و مردان اتون"، گردش فصلی ورزش توضیح داده شده است:
"پسران خوب کریکت را در تابستان و هاکی را در زمستان بازی می کنند. ولی نوجوانان در تابستان قایق ها را بکار انداخته و در زمستان فوتبال بازی می کنند".
باشگاه های فوتبال (و دیگر ورزش های) مدارس بخش مرکزی حیات مدارس ملی انگلیس در قرن نوزدهم بحساب می آمدند. در آن زمان، چارلز بریستد نویسنده آمریکائی در کتاب "پنج سال در دانشگاه انگلیس" (۱۸۵۲) به روایت زندگی خود در دانشگاه کمبریج در دهه ۱۸۴۰ پرداخت. هنگام بحث در خصوص کالج اتون و مدرسه راگبی (گرفته شده از مکاتبات دانشجویان قبلی) چنین بیان می دارد: "[یک پسر] به خانه ای که به آن تعلق دارد افتخار می کند همانطوریکه یک مرد به کالج خود؛ اگرچه در باشگاه های کریکت و فوتبال، و بطور کلی در مسابقات دویدنی و پریدنی، بازیکن با کل مدرسه رقابت می کند، اما هنوز به باشگاه پاییزی فوتبال تعلق دارد که بیست تا سی پسر را در خانه خود جا داده است و بنابر این مسابقات فی مابین این خانه ها بمانند مسابقات بین کالج ها برگزار می گردد" "[۱۶] از همه مهم تر آنست که این مطلب موید اولین مسابقات برنامه ریزی شده بین تیم های فوتبال نه در سطح مدارس بلکه بین خود تیم هاست. روشن است که جهت انجام مسابقه بین کالج ها نیاز به توافقی روشن بروی اصول و قواعد الزامی بوده است. این الزام توام با وجود وقت و پول کافی باعث بوجود آمدن و خلق قواعد فوتبال مدرن توسط مردمی شد که دانش آموخته مدارس ملی و دانشگاه های انگلیس گردید. این اظهار همچنین اشاره به ایجاد "فصل فوتبال" در مدارس ملی انگلیس دارد که تا امروز بصورت بلا انقطاع در فصول پاییز ادامه داشته است.
شکوفائی حمل و نقل ریلی در بریتانیا در دهه ۱۸۴۰ باعث گردید که مردم قادر شوند که بیشتر و راحتتر از قبل به سفر بپردازند. از این جهت امکان انجام مسابقات ورزشی بین مدارس نیز تسهیل گردید. در حالیکه امکان فهم آسان قواعد محلی ورزشی از طریق بازدید مدارس فراهم بود، امکان بازی فوتبال بین مدارس بدلیل اینکه هر مدرسه از قوانین خود پیروی می نمود، تقریباً غیر ممکن بود.
بنظر می رسد که در طی این مدت، قواعد بازی راگبی مدرسه ای لااقل بیش از دیگر بازی های مدرسه ای گسترده گردید. به عنوان مثال، دو باشگاه که ادعا می شود اولین و / یا قدیمیترین باشگاه فوتبال دنیا هستند، نه از آن جهت که بخشی از مدرسه یا دانشگاه بحساب می آمدند، هر دو در فوتبال راگبی قوی هستند: باشگاه بارنیز که گفته می شود سال تاسیس آن ۱۸۳۹، و باشگاه فوتبال بیمارستان گایز که بر اساس گزارش ها در سال ۱۸۴۳ تاسیس گردید. در این رابطه نه تاریخ ونه تنوع بازی های فوتبال انجام شده سوابق مستندی وجود ندارد، اما به هر حال چنین ادعا هائی اشاره به محبوبیت راگبی قبل از ظهور قواعد مدرن دیگر دارد.
Rugby School
در سال ۱۸۴۵ سه پسر در مدرسه راگبی اقدام به تدوین قانون و سپس اجرای آن در مدرسه نمودند. این قواعد اولین سری قواعد (یا کدهای) مکتوب هر نوع فوتبال بحساب می آیند [۱۷]. این امر در نهایت به گسترش بازی راگبی منجر گردید.
Richard Lindon (seen in 1880) is believed to have invented the first footballs with rubber bladders.
پیشرفت های دیگر در دهه ۱۸۵۰
توجه روز افزون و پیشرفت انواع بازی های فوتبال انگلیسی، در سال ۱۸۵۱ زمانیکه ریچارد لیندن و ویلیام گیلبرت که هر دو تولید کننده کفش و چکمه راگبی بودند، در نمایشگاه بزرگ لندن اقدام به نمایش توپ های گرد و بیضی شکل نمودند، نشان داده شد. ریچارد لیندن بخاطر ابتکار تولید "توپ قابل ارتجاع کیسه ای" و "پمپ دستی برنجی" به دریافت مدال نائل گردید.
باشگاه فوتبال دانشگاه دوبلین و امدش؛ که در کالج ترینیتی دوبلین در سال ۱۸۵۴ بوجود آمد و بعدها به عنوان پایگاه بازی مدرسه ای راگبی مشهور گردید؛ بطور اختلاف بر انگیز به عنوان قدیمیترین باشگاه فوتبال جهان در هر نوع قانون و قاعده ورزشی شناخته می شود.
در اواخر دهه ۱۸۵۰، بسیاری از باشگاه ها جهت انجام انواع بازی فوتبال در کشورهای انگلیسی زبان شکل گرفتند. (جهت کسب اطلاعات بیشتر بخش قدیمیترین باشگاه /های فوتبال را ببینید.)
باشگاه فوتبال شفیلد که توسط دو نفر از دانش آموزان سابق مدرسه هارو بنام های ناتانیل کرسویک. ویلیام پرست در سال ۱۸۵۷ بنیان گذاری شد بعدها به عنوان قدیمی ترین باشگاه انجمن فوتبال (ساکر) معروف گردید. بهرحال، این باشگاه در ابتدا بازی را با قواعد خود یعنی قواعد شفیلد انجام می داد. البته برخی شباهت هائی با قوانین کمبریج بچشم می خورد ولی به بازیکنان اجازه داده می شد که به توپ با دست "ضربه" زده و آن را پرتاب نمایند. همچنین به هیچ عنوان قاعده آفساید نیز وجود نداشته و بنابر این بازیکنان مهاجم مجاز به قرار گرفتن دائم در کنار دروازه حریف بودند. این قانون توسط شماری از باشگاه های منطقه بکار گرفته شده و در سال ۱۸۶۷، باشگاه انجمن شفیلد بوجود آمد تا برنامه ریز کاپ یودان و یا اولین مسابقه تورنمنت فوتبال جهان باشد.
قانون شفیلد تا سال ۱۸۷۷ یعنی پس از افشای مکاتبات شدید استوارت جی اسمیت (کاپیتان انجمن منچستر اف. سی.) دبلیو. اس. بامبریج (کالج مارلبرو) در فیلد وجود داشت. در این سال تصمیم گرفته شد که بازی ضرب پا تحت مقررات واحد انجام داده شود. قوانین اف ای عناصری از بازی شفیلد را بکار می گرفت.
در سال ۱۸۶۲ یک مرد انگلیسی بنام آقای لیندان پس از آنکه خانم لیندان بر اثر باد کردن بیش از اندازه کیسه مثانه خوک به بیماری ریوی دچار گشت، موفق به ساخت اولین توپ لاستیکی قابل ارتجاع شد. ظهور این توپ ها باعث ایجاد یک شکلی در اندازه توپ ها شده و از طرفی کیسه لاستیکی باعث محکم و گرد شدن توپ می شد. بهرحال نظر به اینکه سطح خارجی آنها از چرم ساخته شده بود، در هنگام خیس شدن خیلی سنگین می شد. در سال ۱۸۷۲ انجمن انگلیسی فوتبال بطور رسمی در کتاب قانون خود اعلام نمود که توپ می بایست "کروی بوده و محیط آن ۲۷ تا ۲۸ اینچ باشد" (۶/۶۸ تا ۱/۷۱ سانتی متر). این استانداردها هنوز هم توسط فیفا رعایت می گردند.
انجمن فوتبال
The first football international, Scotland versus England. Once kept by the Rugby Football Union as an early example of راگبی.
در سال های اولیه دهه ۱۸۶۰، تلاش های فزاینده ای در انگلستان در جهت یکسان سازی و تطبیق انواع بازی های عمومی مدرسه ای صورت گرفت. در سال ۱۸۶۲، جی. سی. ترینگ، یکی از نیروهای پیشرانه قوانین اولیه کمبریج مدیر مدرسه آپینگهام بود. او اقدام به تدوین قواعد مخصوص خود که آن را "ساده ترین بازی" می خواند، نمود. (این قوانین همچنین به عنوان قوانین آپینگهام شناخته می شوند). در ابتدای اکتبر ۱۸۶۳ نسخه بازبینی شده دیگری از قوانین کمبریج توسط هفت نفر از کمیته نمایندگان دانش آموختگان سابق مدارس هارو، شروزبوری، اتون، راگبی، مارلبرو و وست مینستر تدوین گردید.
در شامگاه روز ۲۶ اکتبر سال ۱۸۶۳ نمایندگان چندین باشگاه فوتبال در منطقه بزرگ لندن در ناحیه فری میسون تاورن در خیابان ملکه اعظم با هم ملاقات کردند. این اولین جلسه انجمن فوتبال (اف ای) بود. این اولین سازمان رسمی فوتبال جهان بود. مدرسه چارترهاوس اولین سازمانی بود که دعوت را پذیرفت. نتیجه این جلسه صدور دعوتنامه از نمایندگان مدارس عمومی به جهت شرکت در این انجمن بود. بجز مدرسه ترینگ شهر آپینگهام، بیشتر مدارس از شرکت سرباز زدند. در جمع از اکتبر تا دسامبر ۱۸۶۳ شش جلسه اف ای برگزار گردید. پس از سومین جلسه، یک پیش نویس از قواعد توسط اف ای صادر شد. بهرحال، در آغاز جلسه چهارم، توجه حاضران به قوانین شفیلد و قواعد جدیدالانتشار سال ۱۸۶۳ کمبریج جلب شد. قواعد کمبریج در دو قسمت عمده با پیش نویس اف ای متفاوت بود؛ این دو قسمت عبارت بود از "دویدن (حمل) با توپ" و "ضربه زدن" (لگد زدن به ساق پای حریف). دو قانون مناقشه برانگیز اف ای بشرح زیر است:
"پنج. یک بازیکن توپ را صحیح مهار کرده و یا توپ را در اولین سعی مهار کند، می تواند با توپ بسوی دروازه حریف بدود؛ ولی در صورت امتیاز حریف، اجازه دویدن نخواهد داشت."
"چهار: اگر هر یک از بازیکنان با توپ بسوی دروازه حریف بدود، بازیکنان طرف مقابل آزاد هستند تا جلوی او را گرفته، او را گرفته، با او بدود و یا به او ضربه بزند، و یا توپ را از او بگیرد، ولی هیچ بازیکنی نباید در یک زمان همدیگر را گرفته و بهم ضربه وارد نمایند."
در جلسه پنجم حرکتی در جهت حذف این دو قاعده از قوانین اف ای شکل گرفته و پیشنهاد گردید. اکثر نمایندگان موافق بودند ولی شخصی بنام اف. دبلیو. کمپبل از بلاک هیس بشدت مخالفت نمود. او می گفت، "فوتبال حقیقی در ضربه زدن خلاصهٔ گردد". با این حال این حرکت تصویب گردید و ام دش؛ در پایان جلسه و ام دش؛ استفان ویلیز و کمپبل باشگاه های خود را از عضویت اف ای خارج شاختند. پس از برگزاری آخرین جلسه در مورخه ۸ دسامبر کمیته اف ای اقدام به انتشار "قوانین فوتبال" به عنوان اولین سری قوانین جامع بازی که بعدها بنام انجمن فوتبال شناخته شد، نمود. (بعدها در برخی کشورها به عنوان ساکر نامیده شد).
این قوانین اولیه اف ای هنوز شامل اجزائی است که دیگر به عنوان اجزاء انجمن فوتبال بحساب نیامده ولی در بازی های دیگر قابل رویت هستند: به عنوان مثال، یک بازیکن می تواند مهار کرده و یک امتیاز طلب نماید که به او اجازه یک ضربه آزاد را خواهد داد، و اگر بازیکن در پشت دروازه حریف با توپ تماس داشته باشد، تیمش اجازه یک ضربه آزاد بسمت دروازه را از ۱۵ یادری جلوی دروازه خواهد یافت.
تقابل فوتبال با سنت
ورزش ایران با زور خانه ها و تیر اندازی وسوارکاران که از دل ادبیات ایران نشات می گیرد شناخته می شود. چوگان از ورزش های سنتی ایرانیان است. که با توپ در ارتباط بوده، ولی در ارتباط پیشینه فرهنگی ایران از ورزشی که در آن با پا، به توپ ضربه بزنند و به دنبال آن بروند خبری نبود.
ورزش فوتبال مثل همه ورزشهای مدرن از آن سوی مرزها می آمد و به فرنگی ها تعلق داشت شاید به نظر می رسید که ایرانیان که در برابر هر پدیده جدیدی مقاومت می کنند، برابر هجوم این ورزش هم تاب آورند، ولی جاذبه فوتبال، این سنت کهن را زودتر از آنچه که تصور می رفت پشت سر گذاشت.
ورزش های نو، از بطن مراودت های سیاسی و از حضور بیگانگان سرچشمه می گرفتند. در سالهای پیش از 1296 در میدان مشق را که بعدها باغ ملی، وزارت امور خارجه، شهربانی کل کشور و ستاد ارتش در آن استقرار یافتند و مدرسه ای به نام "قزاقخانه" متعلق به روسهای تزاری وجود داشت که برخی از ایرانیان هم در آن تحصیل می کردند.
در این مدرسه ورزش به عنوان عاملی برای حصول قدرت بدنی بیشتر، اهمیت فراوانی داشت. یکی از معلمین شاخص قزاق خانه ، اسماعیل خان شفاهی بود که در روسیه درس خوانده بود. او بعد ها رئیس زورخانه شد و به مقام سرلشگری هم رسید. چندی بعد رهگذران ناصر خسرو به تابلوی سر در خرابه ای نگاه کردند که روی آن نوشته بود. "دارالمعلمین ورزش"
در این مرکز دو ورزش غربی شمشیر بازی و حرکات سوئدی تدوین شد شاگردان این مدرسه بعداً در سمت های مختلف به ترویج ورزش های غربی پرداختند که یکی از این نوشته ها فوتبال است.
ترویج فوتبال
حوالی سالهای 1300- 1280 بین بچه های بازی خاصی رایج بود که " چلتوپک " نام داشت آنها قطعه لاستیکی معروف به " قنبل لاستیک " را تهیه می کردند و با پیچیدن پارچه در آن، شکل و کیفیت توپ به آن می بخشیدند و سپس با چوب به آن ضربه میزدند.
مردم با نگاه حاکی از پرسش به بازی مخصوص انگلیس ها در دروازه دولت نگاه می کردند آنها با شلوار کوتاه و پیراهن رنگی با پا، به توپ ضربه می زدند، دنبال آن می دویدند و گاهی از سر شادی به هوا می پریدند. برای مردم بازی با توپ متعلق به عده ای از خدا بی خبر بود. انگلیسی ها سالیانه تعداد توپ و دروازه های متحرک فوتبال به ایران می آوردند، از آنجائی که همیشه تعداد انگلیسی ها برای تشکیل دو تیم کافی نبود آنها از حاضرین بویژه جوان های مشتاقی که پشت دروازه می ایستادند و توپ های به خارج رفته را جمع میکردند، برای تکمیل دو تیم سود می بردند. در کشاکش همین حضورهای گاه و بی گاه، لذت ضربه زدن به توپ گرد بر دل جوانان مشتاق نشست و ماندنی شد. مسابقات اولیه فوتبال تهران در میدان مشق برگزار شد. و سپس به مدت چند سال، بازی ها در جاهای مختلف تهران از جمله : شعاع مظفر ، محل کنونی دانشکده های هنرها، خیام، علمیه و . . . برگزار می شد.
تشکیلات فوتبال ایران
اداره تیم فوتبال در ایران سالهای 1320 – 1300 چیزی بود بین هدایت یک زورخانه و نظم بخشیدن به یک موسسه فوتبال در شرایطی که سازمان مشخصی هدایت فوتبال را در دست نداشت، همه چیز به صورت خودجوش رشد یافت. انجام دیدارهای بین تیم های ارامنه ومسلمان، از جمله همین مسابقات خودجوش بود که گاه به حوادث غیر منتظره ای منجر می شد. در همین دوران، با ایجاد مجامع ورزشی، مسابقات رسمی فوتبال در زمین های لنج، سلطانی، دولت و خیام برگزار شد.
معروفترین این مجامع عبارت بودند از : " اجتماعیون افخمی " و " شعاع " که در نهایت " کانون ورزشی ایران " از گرد هم آمدن کلیه مجامع بوجود آمد. تشکیلات ورزشی ایران در سال 1313 فعال شد، در این سال به امر رضا شاه تاسیس " انجمن ملی تربیت بدنی و پیشاهنگی " به " حکیم الملک " سپرده شد.
ساخت ورزشگاه امجدیه در همان زمان آغاز شد. و دیگر بخش های ورزشی در سالهای بعد به آن افزوده شد و رونق نسبی ورزش مترادف با استقبال دولت از آن بود. نخستین نمایش ورزشکاران ایران در سالروز تولد محمد رضا پهلوی در سال 1318 برگزار شد.
فدراسیون فوتبال ایران در سال 1325 تاسیس شدکه نخستین رئیس آن دکتر علی کنی بود اولین موفقیت ایران، در بازی های آسیایی بود که تیم ملی توانست، مقام دوم بازی ها را به دست آورد. حضور در بازی های المپیک توکیو در سال 1964 سرآغازی برای موفقیت های بعدی حضور در جام جهانی 1987 و سه دوره قهرمانی متوالی در بازی های آسیایی شد.
83 سال تاریخ با فوتبال
فوتبال از انگلیس به ایران آورده شد، انگلیسی ها از سال 1865 یعنی 142 سال پیش در ایران سفارت داشتند. سابقه حضور آنها در ایران باعث شده بود تا امکانات رفاهی اجتماعی برای کارمندان و سفیران آنها فراهم شود و مکان مناسبی نیز برای آنها در نظر گرفته شود. بعدها که فوتبال در انگلستان جا افتاده بود، کارمندان سفارت در میدان مشق (تیر اندازی) که نزدیک میدان توپخانه بود بازی می کردند و روزانه جوانان و نوجوانان که وقت داشتند به تماشای بازی آنها می نشستند و ابزار احساسات می کردند.
توپ های بازی به شکل امروز نبود و از هر پوسته محکمی که وجود داشت و امکان می داد که درون آن را از پارچه کهنه، پنبه و حتی خاک اره پر کرده استفاده می کردند. در سال 1299 بازی انگلیسی ها شکل جدی تری به خود گرفت، ایرانی ها نیز از همین سال یعنی 83 سال پیش تیمی شکل دادند با نام تمدن. آنها که این باشگاه را رسمیت بخشیدند تماما فوتبال را از انگلیسی ها آموخته بودند و با قواعد و مقررات آن آشنا شده بودند، برادران خان سردار، برادران امیر اصلانی، کرم زندی، میرزا علی خان معتمدی، رضا ربیع زاده، هامبارسون اشرفی ، عزیزا… افخمی. این مردان را باید اولین بازیکنان فوتبال ایران نامید. یک سال بعد تیم های دیگر شکل گرفتند.تیم تهران در یک دیدار دوستانه موفق شد تیم منتخب انگلیسی ها را دو بر یک شکست دهد و این خبر در آن زمان به اندازه ای داغ بود که حتی در دربار و مجامع سیاسی راجع به آن صحبت می کردند.
این پیروزی باعث شد تا ایران اجازه خروج از مرزها را به دست آورد . تیمی دست چین شده از بازیکنان زبده به این مسابقات اعزام شدند. پس از اولین بازی رسمی خارج از کشور تیم ملی فوتبال ایران را می توان با سال 1304 ثبت کرد.
فصل دوم: استاندارد ها و ضوابط طراحی
زمین فوتبال
زمین فوتبال اصلی ترین فضای مدرسه فوتبال است که مستطیل شکل و سطح آن کاملا هموار بوده و حداکثر دارای شیب 0.5% می باشد. شیب مذکور جهت جلوگیری از جمع شدن آب باران پیش بینی میشود. اطراف زمین با خطی از پودر گچ به پهنای 10 تا 12 سانتی متر مشخص می شود.
اندازه زمین فوتبال بستگی به سطح مسابقه داشته و بدین جهت متغییر است نسبت عرض (I) به طول ( L ) است که 0.6 می باشد.
زمین فوتبال سطح بازی فوتبال است. اندازه ها و جزئیات آن در قانون شماره ۱ بازی فوتبال آمده است.
با توجه به اینکه مقررات فوتبال در انگلستان شکل گرفته است، اندازه زمین فوتبال هم در واحدهای امپریال بیان شده است و در قوانین مسابقه نیز معادل های متریک آن نیامده است، استفاده از واحدهای اندازه گیری به طور سنتی حتی در خارج از بریتانیا نیز مرسوم است[۱].
یک زمین استاندارد فوتبال بزرگسالان برای مسابقات بین المللی می بایست ۱۱۰ تا ۱۲۰ یارد (قدم) (معادل ۱۰۰ تا ۱۱۰ متر) طول و ۷۰ تا ۸۰ یارد (۶۴ تا ۷۵ متر) عرض داشته باشد.
زمین های مسابقات غیر بین المللی می تواند بین ۹۱ تا ۱۲۰ متر طول و ۴۵ تا ۹۱ متر عرض داشته و نباید مربع باشد.
یک دروازه مستطیل شکل در وسط خط عرضی (یا خط گل) گذاشته می شود که فاصله تیرک های عمودی آن از یکدیگر ۸ یارد (۷٫۳۲ متر) و فاصله تیرک افقی از زمین ۸ فوت (۲٫۴۴ متر) است.
در جلوی هر دروازه و به فاصله ۱۸ یارد (۱۶٫۵ متر) از خط دروازه، محوطه مستطیل شکلی وجود دارد که به محوطه جریمه و محوطه هجده قدم معروف است، در این محوطه دروازه بان قادر است توپ را با دست لمس کرده و بگیرد و خطای بازیکنان حریف با ضربه پنالتی جریمه می شود.
محوطه کوچکتری نیز در جلوی دروازه و با فاصله ۶ یارد (۵٫۵ متر) وجود دارد که می بایست ضربات شروع مجدد بازی در هنگام خروج توپ از خط عرضی از داخل آن زده شود. خطوط و علامت های دیگری نیز در زمین برای مشخص کردن محل قرار گرفتن بازیکنان و جای زدن ضربات کرنر، پنالتی و شروع بازی وجود دارد.
چمن
چمن مهمترین جزء زمین فوتبال است. بطوریکه یکی از عوامل مهم در پیشرفت فوتبال هر کشور وجود زمین های چمن مناسب می باشد و یکی از فاکتورهای شناسایی سطح فوتبال یک کشور، وضعیت چمن استادیوم های آن کشور می باشد. چمنهای فوتبال بر دو نوع طبیعی و مصنوعی می باشند.
یک نمونه چمن مصنوعی به کار رفته در زمین فوتبال
خراب شدن زود هنگام چمن های طبیعی صاحبان باشگاه ها و دست اندرکاران ورزش را بر آن داشته تا جایگزین واقعی برای چمن طبیعی به لحاظ تحمل بیشتر زمین بازی در مقابل تعدد و ترافیک تیمها، جلوگیری از اتلاف وقت برای بازسازی زمین، قابلیت زمین برای بازی در برف و باران و پیش گیری از گل آلوده شدن سطح چمن، انتخاب نمایند. بهمین منظور چمن های مصنوعی را جایگزین چمن های طبیعی کردند.
مدارس فوتبال مدرن
مدارس فوتبال می تواند با تبدیل شدن به یک محل آموزشی فنی و تخصصی، تربیت و آموزش قهرمانان آینده کشور را بر عهده گرفته و زیر ساخت های فوتبال را مستحکم تر کنند.
با شروع فصل تابستان بار دیگر مدارس فوتبال فعالیت خود را آغاز کردند و خانواده ها به امید اینکه می توانند اوقات فراغت پرباری را برای فرزندانشان فراهم کنند سعی دارند در حوزه فوتبال شانس فرزندان خود را بیازمایند.
توجه به صعود تیم ملی فوتبال ایران به رقابت های جام جهانی 2014 برزیل و انتشار قراردادهای نجومی فوتبالیست های مطرح کشور، رغبت به سوی این ورزش از سوی جوانان و خانواده ها بیشتر شده و مدارس فوتبال مشتریان زیادی پیدا کرده اند.
در این میان آنچه که بیشتر جلب توجه می کند این است که برخی مدارس فوتبال بیشتر این که به فکر رشد و تعالی فوتبال باشند، به کسب درآمد می اندیشند و آموزش فوتبال در مراحل بعدی قرار دارد.
یکی از عوامل موفقیت در امر پرورش بازیکنان حرفه ای فوتبال و یا هر رشته ورزشی دیگر، شروع آموزش ها و تربیت و پرورش بازیکنان از سنین پایه تحت یک برنامه ریزی دقیق و استاندارد با استراتژی مشخص و تدوین شده می باشد.
بهره گیری از نیروی انسانی متخصص، امکانات لازم و سرمایه کافی تحت مدیریتی واحد و هوشمند از شرایط قطعی موفقیت در این امر مهم می باشد .
به جرات می توان گفت استفاده از دانش مدیریت و مباحث آموزشی استاندارد مدارس فوتبال مدرن دنیا و مطابقت آن با فرهنگ و آداب حاکم بر جامعه اسلامی کشورمان علاوه بر درآمدزایی و جنبه های مهم اقتصادی، تبلیغی موجب ایجاد روابط موثر بین المللی بین کشورها نیز می شود.
امروزه مدارس فوتبال به مثابه دژ های قرون وسطی، بناهای عظیم الجثه معماری هستند که بر جامعه حکمفرما بوده و در عین حال نمادی از غرور و قدرت بومی هستند. همانطور که جامعه طی سالها دچار تغییر و تحول می شود، مدارس فوتبال نیز شاهد دگرگونی در عملکرد و سیمایشان هستند.
میادین باز عمومی که صرفا برای رشته های ورزشی متنوع به کار برده می شدند، جای خود را به مکان های ورزشی پر هیجان و رویا گونه می دهند که صرفا اختصاص به فوتبال دارد و در عین حال دارای عملکردهای جنبی متنوع سازگار، از فروشگاه های بزرگ تا سالن های داد و ستد هستند. مدارس فوتبال مدرن، یک مکان برگزاری برای همه ورزشهای بیرونی، کنسرت ها یا دیگر رویدادهاست.
تیپولوژی معماری مدارس فوتبال مدرن از نمونه های کلاسیک مدارس فوتبال یونانی الگو می گیرند. حتی اگر این پیوند، همیشه به وضوح قابل مشاهده نباشد. مدارس فوتبال امروزی بسیار شبیه تئاترهای یونانی ومیادین و آمفی تئاترهای رومی هستند.
ویژگی های طراحی مدارس فوتبال مدرن
امروزه طراحی مدرسه فوتبال و ساخت آن شامل فرایندی فکری بیش از تفکر ورزشی صرف است. عوامل بسیاری وجود دارد که ابتکار معمارانه را بر می انگیزاند. در اینجا به برخی از مهمترین ویژگی هایی که در طراحی مدارس فوتبال معاصر می بایست مد نظر واقع شوند اشاره می نماییم.
از جمله ویژگی های مدارس فوتبال مدرن، توجه به ظرفیت و عملکرد از طریق گسترش یک رابطه بین مدرسه فوتبال، ورزش و انتظارات استفاده کنندگان است . اصل دوم توجه به تقارن و تفاوت است. مدارس فوتبال معمولا متقارن طراحی می شوند چون زمین اصلی تمرین فوتبال در وسط قرار می گیرد. اما می توان با انجام یک سری ترفند های مجازی از طریق شکاف های ماهرانه و عدم تعادل ها که باعث خطای دید می شود، بجای تقارن، تفاوت را ایجاد نمود. اصل سوم توجه به پرسپکتیو سه بعدی است. مدرسه فوتبال، یک سازه ذاتا بزرگ است که در آن طراح یا به مشابهت در جدارها اهمیت داده و بر آن تاکید می کند و یا با ایجاد شکاف، تغییراتی درسازه مدرسه فوتبال به منظور شکست دید ایجاد می نماید. اصل چهارم توجه به اکسپرسیونیزم سازه ای، شکست وعدم شکست شعاعهای نور، تناسبات و فضاهای سایه و روشن است. این جنبه ها نتایج بسیار متفاوت زیادی را ایجاد می کند. اصل پنجم توجه به کاربرد خلاقانه فضا، صرفنظر از ساختار مدرسه فوتبال که ثابت است، میباشد. مرکز مدرسه فوتبال به عنوان کانونی برای بازیکنان، کارکنان و استفاده کنندگان محسوب می شود. برای اینکه این فضا تاثیرگذار تر، خلاقانه تر، زنده تر و پویاتر باشد، باید جزئیات بیشتری داشته باشد.
از سویی در نسل جدید مدارس فوتبال با اضافه کردن برخی از عملکردها یگ گام به سمت تکامل برداشته شده است. هر چند که هنوز هم ورزش گرایش اصلی مدرسه فوتبال است. اما آنچه که در حال حاضر قابل درک است، تمایل به طراحی مجموعه های چند عملکردی است که امکان حضور افراد را پس از پایان مسابقه و یا در روزهای بدون مسابقه، از طریق قرار دادن بنای مدرسه فوتبالها، سالن های کنفرانس و سایر عملکردهای جانبی دیگر، افزایش دهد.
رویکرد طراحی مدرسه فوتبال
برای پی بردن به نیازهای طراحی مدرسه فوتبال می بایست ریز اعمالی که در ان عملکرد اتفاق می افتد باز شکافی نماییم لذا تمرین یکی از بخشهای مدرسه فوتبال می باشد
الف:مفاهیم اساسی در طراحی تمرین
1-مدّت تمرین
2-نوع تمرین
3-زمان تمرین
4-زمین تمرین
5-ابزارهای تمرین
6-رفتار تمرین
7-شخصیت تمرین
8-شدّت تمرین
ب:تمرینات رده های سنی
1_رده سنّی زیر 10 سال
2-رده سنّی زیر 15 سال
3-رده سنّی زیر 16 سال
4-رده سنّی زیر 18 سال
5-رده سنّی زیر 21 سال
ج:رعایت مهمترین اصول فوتبال
1-پاس
2-کنترل
3-حمایت
پ:نزدیک کردن شکل تمرین به نوع مسابقه
1-تمرینات 11*11
2-تمرینات حفظ توپ در 2/1 زمین 9*9
در طراحی مدرسه فوتبال جنبه های زیباشناسانه و عملکردی تکنولوژی های جدید مدنظر بوده وسازه های جدید تحت تاثیر الگوی تعریف شده توسط معمار قرار دارند و بر این اساس به کار گرفته می شوند. معماران ایده هایشان را به عنوان که فرم هایی که زیبایی های تکنیک های تکنیک های جدید را تعریف می کنند، به کار میگیرند. بدون اینکه سازه را که به خوبی با سایرعوامل معماری یک پارچه شده به صورت مجزا در نظز بگیرند.
عنصر خلاقانه و متهورانه در اغلب مدارس فوتبال ساختار سقف آن است . این ساختار امروزه کل جایگا های یک مدرسه فوتبال وحتی در برخی از موارد خاص در مدرسه فوتبال هایی که جدید ساخته می شوند، کل زمین بازی را هم پوشش می دهد. مصالح به کار رفته در سقف بسیار متنوع ومعمولا بسیار متفاوت از آنجه که در سایر قسمت های ساختمان به کار رفته می باشد، اما در عین حال ارتباط متریالی و ریتمیک خود را با سایر قسمت ها حفظ می کند، بدون اینکه عواملی که منجر به تغییرات مثبت در ساختمان می شود را کنار گذاشته باشد.
در واقع سعی میشود در برابر سازه سنگین جایگاه ، ساختار سقف سبک باشد. در سقف های مدرسه فوتبال تنوع استفاده از تکنیک های پوشش دهانه های بزرگ و نوآوری در آن کاملا مشهود است. استفاده از طیف متنوعی از تکنیک های ساخت برای پوشش مدارس فوتبال از سقف های بتنی طره شده و تیرها گرفته تا خرپا های فضایی، کابل ها، سازه های کششی ، پوشش های غشایی و پوسته ای و یا ترکیبی از آن ها، سبب می شود کلکسیونی از تنوع این پوشش ها و نحوه به کار گیری استادانه آنها را بتوان در مدارس فوتبال شاهد بود. به گونه ای که گاه مدارس فوتبال به عنوان بهترین نمونه کاربرد این تکنیک های ساختمانی در جهان مطرح می شوند. مانند مدرسه فوتبال المپیک مونیخ که یکی از بزرگترین سازه های کششی جهان در زمان خود به شمار می رفت. سقف مدرسه فوتبال از جمله شاخصه هایی است که این مدرسه فوتبال را به یکی از شاهکارهای معماری دنیا تبدیل کرده است.
معماران مجموعه می گویند:"مدرسه فوتبال فرمی است که ضرورتا عملکردش را نشان می دهد، یک تئاتر برای نمایش. رینگ دکل های فولادی محکم وکابل های مدرسه فوتبال و نوارهای بتنی اکسپوزاش، ذارای یک کیفیت عضلانی در ارتباط با بیان احساس جنگ گلادیاتوری هستند." از سوی دیگر این مدرسه فوتبال بدون شک نتیجه یک طراحی منطقی است که یک سازه ساده بزرگ را علیرغم پیچیدگی ظاهری اش خلق می کند. یکی از مزایای سازه ای طره، قابلیت آن برای پایدار نگه داشتن سقف و در عین حال ، ایجاد دید بدون مانع ستون ها، در یک سمت می باشد. از موارد استفاده مطلوب از سقف طرهای ، می توان به مدرسه فوتبال براگا در پرتغال، کارسوتو مورا اشاره کردکه در آن سقف بتنی معلق بوسیله کابلهای فولادی کشیده شده ما بین سقف های بتنی، نگه داشته شده است.و یا مدرسه فوتبال باری که در آن فرم هندسی جایگاه، که از قطعات بتنی پیش ساخته شده و پوشش سقف کخه شامل یک غشاء نیمه شفاف است، در یک حرکت آیکونیک معمارانه با ریتم تکنیک های ساخت هارمونی دارد؛ مشاهده می شود. این بیانگر اعتقاد رنزو پیانو است که مدرسه فوتبال را در یک دیالوگ تندیس گونه و ارتباط تنگاتنگ با لنداسکیپ و محتوای سازه آن می بیند. ساختمان مدرسه فوتبال باری، از طره ها به عنوان عوامل اصلی طراحی استفاده کرده است.
از دیگر روشهای پوشش می توان به استفاده از خرپاهای فضایی، سازه های کششی و غشایی و گاه سازه های ترکیبی مثل خرپای فضایی، کابل و پوشش های غشایی اشاره کرد.
مدارس فوتبال نشان دهنده تلفیق هنرمندانه فرم و سازه در معماری، و بیان ایده و تکنولوژی است. البته معماری صرف نمایش تکنولوژی خلق نشده بلکه تکنولوژی وسیله ای برای خلق هنر و ایجاد معماری می شود. لذا هر پروژه ای می تواند در لایه ای بسیار منطقی و در لایه ای دیگر احساس برنگیز باشد. ساختار یک مدرسه فوتبال می تواند بسیار پایدار و درعین حال هنوز از لحاظ احساسی در مرز ممکن وناممکن باشد. همان فضایی که در یک مدرسه فوتبال به هنگام برگزاری یک رویداد حاکم است، لذا در مدرسه فوتبال شاهد گسترش مرز معماری و هنر وفنون و ارتباط تنگاتنگ آنها با هم هستیم.
نگاه به سازه به عنوان یکی از عناصر لاینفک طرح سبب می شود شکل بنا به فرم سازه تاثیر گذاشته و با آن هماهنگ شود و بلعکس. به همین دلیل با وجود اینکه در بسیاری از موارد در مدارس فوتبال سازه در معرض دید قرار می گیرد و نمایان می شود، اما نمی توان آن را جزئی جدای از مجموعه تصور کرد. زیرا همه عناصر سازه ای که در معرض دید قرار دارند، علاوه بر نقش عملکردی شان، به عنوان عناصر معمارانه نیز عمل می نمایند.
همانطور که اشاره شد مدارس فوتبال از تاریخی طولانی برخوردارند، که همواره بواسطه مقیاس بزرگشان نوعی ابتکار و خلاقیت تکنولوژیکی در طراحی آنها محسوس است. مدارس فوتبال در طول دوران تحول خویش چه در زمینه فرم و ساختار جایگاه ها و پوشش آن و چه در زمینه دیدگاه های حاکم بر طراحی آنها تغییرات زیادی کرده اند. در مدارس فوتبال اولیه معمولا هدف طراحی و ساخت یک جایگاه بدون سقف برای استفاده کنندگان بود. بعدها یک تغییر بنیادی در مدرسه فوتبال ها؛ از طریق افزودن تراس ها و طبقات بعدی، اضافه شدن پوشش سقف که منجر به تحول عمده در ساخت و ساز مدارس فوتبال و آغاز زمینه ای نو برای نمایش متهورانه تکنیک های ساختمانی جدید گردید؛ایجاد شد.
مدارس فوتبال نسل جدید، به منظور پاسخگویی به نیازهای امروز، دستخوش تغییرات زیادی شده اند. یک تغییر آشکار در سازه مدارس فوتبال ایجاد شد که هدف از آن انطباق ساختار مدرسه فوتبال با عملکردهای متنوع است که موجب افزایش مدت زمان حضور استفاده کنندگان در مدرسه فوتبال می شود. در دهه گذشته نوع جدیدی از مدارس فوتبال ظهور کرده، که در نگاه اول یادآور میادین تاریخی مانند کلوزیوم ها هستند که جزء اولین مدارس فوتبال چند منظوره در طول تاریخ محسوب می شوند. تغییراتی که امروزه در مدرنیزه کردن و طراحی مدرسه فوتبال مد نظر است، شامل توجه به جنبه هایی می شود که فراتر از ابعاد ورزشی و اقتصادی صرف، قرار دارند و پرداختن به آنها مدرسه فوتبال را به یک مکان چند منظوره واقعی تبدیل می کند. مکانی که قابلیت پاسخگویی به نیازهای تفریحی، فرهنگی و اجتماعی شهر، از جمله امکان برگزاری هر نوع نمایش، را دارا است. این مسائل، جنبه های فرمال و عملکردی سازه مدرسه فوتبال را تحت تاثیر قرار داده و دامنه کاربری های آن را افزایش می دهد. یکی دیگر از ملاحظات اساسی که امروزه در طراحی مدارس فوتبال مدنظر است، ارتباط بین مدرسه فوتبال، ساختار شهر و خط آسمان است. از این رو ارائه طرحی که امکان انطباق نوآوری های معماری و تکنولوژیکی با تقویت عملکرد و فرم سایت را فراهم نماید، ضرورت پیدا می کند. معماران این چالش را درک نموده و در مدارس فوتبال جدید ما شاهد موفقیت آنها در خلق یک دیالوگ بین مدرسه فوتبال با سازه های اطراف و در داخل بین سازه جایگاه و سقف آن هستیم. دیالوگی که از طریق همخوانی ( تاکید بر نوآوری های تکنولوژیکی ) در بنا، که تضاد شدیدی با تصویر ذهنی و سنتی از یک مدرسه فوتبال دارد و یا ترکیبی از این دو خلق می شود.
بدین ترتیب طرح نهایی در یک مدرسه فوتبال باید به دو نیاز پاسخ دهد: نیاز فیزیکی که شامل افزایش ظرفیت و امکانات جانبی مدرسه فوتبال است و دیگری در ارتباط با یک مفهوم و احساس قابل قبول از آزادی و فضا است. نشان دادن چنین ارتباطی در گرو در نظر گرفتن سازه و شکل معماری به صورت یکپارچه است. رویکردی که سبب می شود مسائل زیبایی شناسانه معماری و سازه به طور همزمان مطرح شده و برای هر دو یک جواب داشته باشیم. این نگارش که سازه با شکل معماری آن در آمیخته و از هم تفکیک ناپذیرند ، باعث می شود راه حل های منطقی و در عین حال جدیدی مطرح شود که راه حل مناسبی برای ایده های طراحی نیز هستند، و نمود این نگارش در معماری مدرسه فوتبال بیش از پیش ملموس است.
در این رویکرد سازه به عنوان عنصر اصلی سازنده نمای مدرسه فوتبال ها، علاوه بر پاسخگویی به نیاز عملکردی، در عین حال به دلیل موقعیت و شکل اش به عنوان یک المان نشانه ای نیز عمل می نماید و به مدرسه فوتبال شخصیت مستقلی می دهد. به گونه ای که عناصر سازنده در ارتباط شان با شکل معماری، سبب تقویت انسجام زیبایی شناسانه بین داخل و خارج مدرسه فوتبال می شود.
صرف نظر از ابعاد سازه ای و تکنیکی که امروزه در ساخت ورزشگاه ها بکار گرفته می شود، این مجموعه ها در دنیای امروز به عنوان یکی از نشانه های پیشرفت و توسعه یافتگی محسوب می شوند. غیر حرفه ای بودن ورزش و رشد سریع جمعیت در کشور ما سبب شده تا رویکرد ساخت فضاهای ورزشی بیشتر معطوف به تامین نیازهای حداقلی باشد.
تغذیه فوتبالیست ها فوتبال، ورزشی است مبتنی بر قدرت، سرعت و مهارت که هر سه ی آنها می توانند تحت تاثیر نوع ، زمان، نحوه ی مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ها، توسط ورزشکار قرار گیرند. نیاز به انرژی و دیگر مواد مغذی د ر ورزش کاران رشته ی فوتبال با توجه به وزن بدن، ..
تغذیه فوتبالیست ها
فوتبال، ورزشی است مبتنی بر قدرت، سرعت و مهارت که هر سه ی آنها می توانند تحت تاثیر نوع ، زمان، نحوه ی مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ها، توسط ورزشکار قرار گیرند. نیاز به انرژی و دیگر مواد مغذی د ر ورزش کاران رشته ی فوتبال با توجه به وزن بدن، وضعیت بلوغ، فصل انجام مسابقات و حتی جایگاه بازی کن در زمین (مدافع، مهاجم و یا دروازه بان) متفاوت است. به طور مثال فعالیت های یک مهاجم، بر توان و قدرت، متمرکز است. در حالی که یک مدافع می باید از سرعت و چابکی لازم برخوردار باشد. بنابراین جهت دست یابی به اهداف ورزشی و برای تامین نیازهای تغذیه ای فردی، برنامه های غذایی به صورت انفرادی تنظیم می گردد و ورزش کاران این رشته می باید سعی کنند تا ذخایر انرژی مناسبی جهت تمرینات و مسابقات داشته باشند.
در عین حال برخی ورزش کاران به وضع تغذیه ی خود بی توجه اند و این امر موجب آسیب و نقص عملکرد ورزشی آنها خواهد شد.
برخی اشتباهات رایج تغذیه ای در بین فوتبالیست ها به قرار زیر است :
– عدم دریافت مایعات به مقدارکافی
– عدم مصرف مواد غذایی در فواصل منظم
– دریافت پروتئین بیش از حد و کربوهیدرات به مقدار کم
تنظیم برنامه ی غذایی
مهمترین اصلی که در تنظیم برنامه ی غذایی ورزش کاران رشته ی فوتبال می باید درنظرگرفته شود ، تامین انرژی مورد نیاز آنها می باشد، به گونه ای که وزن بدن فوتبالیست ثابت باقی بماند.
با اجرای یک دوره آموزش کوتاه مدت می توان بازیکنان فوتبال را قادر ساخت تا با به کارگیری توصیه های تغذیه ای، احساسی بهتر و عمل کردی برتر، در داخل و یا خارج از میدان مسابقه داشته باشند. با توجه به تیمی بودن این ورزش( فوتبال)، از نظر روان شناختی بهتر است که اعضای تیم ورزشی، اهداف تغذیه ایی خود را در یک جلسه ی مشترک تعیین نمایند. به طور مثال برخی اهداف مشترک، به قرار زیر می باشند:
– مایعات کافی بنوشند.
– در بین دو نیمه ی بازی، با مصرف مواد غذایی، ذخایر مواد مغذی خویش را جایگزین کنند.
اگرچه پروتئین، ترکیبی ضروری بوده و برای سلامت فرد مورد نیاز است، لیکن سوخت اصلی برای این نوع ورزش نبوده و بهتر است در مصرف آن حد اعتدال رعایت شود.
در برنامه ی غذایی روزانه، زمان دریافت مواد غذایی از اهمیت خاصی برخوردار است. الگوی غذایی مطلوب ، جهت این ورزش کاران آن است که وعده های غذایی، در حجم های کمتر، در طی روز تنظیم گردد. بدان معنی که به جای 3 وعده غذایی حجیم، از 6 وعده ی غذایی کم حجم استفاده شود تا حداکثر انرژی مورد نیاز، جهت فعالیت بدنی و بازتوانی تامین شود.
بازیکنان فوتبال برای انجام کار شدید عضلانی خود، نیاز به مصرف کربوهیدرات دارند. مصرف مقدار کافی کربوهیدرات (9 – 8 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) از منابع غذایی آن یعنی میوه ها، غلات ، نان ، برنج، ماکارونی و سبزی ها در طی روز، موجب حداقل احساس خستگی در فرد شده و توان تمرینی وی را به حداکثر می رساند. بر این اساس، مواد غذایی نظیر: گروه نان و غلات، میوه ها و سبزی ها می باید حجم وسیعی از غذای روزانه ی این ورزش کاران را به خود اختصاص دهند؛ به طوری که دوقسمت از سه قسمت بشقاب یک فوتبالیست، می با ید از این مواد تشکیل گردد.
نیاز پروتئینی در این ورزش کاران 7/1-6/1 گرم، به ازای کیلوگرم وزن بدن می باشد که می توانند این پروتئین را از منابعی مانند گوشت کم چرب، گوشت مرغ، ماهی، لبنیات، تخم مرغ، حبوبات و مغزها تامین کنند.
اگرچه پروتئین، ترکیبی ضروری بوده و برای سلامت فرد مورد نیاز است، لیکن سوخت اصلی برای این نوع ورزش نبوده و بهتر است در مصرف آن حد اعتدال رعایت شود.
موارد فوق توصیه هایی کلی جهت ورزش کاران رشته ی فوتبال می باشد؛ لیکن برای دوران مسابقات و تمرینات سنگین ورزشی، می باید از برنامه های غذایی ویژه ای پیروی نمود.
فصل اول: ورزش
معانی و ریشه واژه ورزش
گفتار دوم
به کلیه اعمالیکه وسیله به حرکت در آوردن اعضاء بدن می شوند و در بدن تولید فعالیت و حرارت و قدرت می نمایند ورزش گفته می شود.
لغت ورزش در زبان فارسی اسم مصدری است از فعل ورزیدن به معنای کلی عمل کردن، انجام پیاپی یک کار و اجرای مرتب تمرین های بدنی بمنظور تکمیل قوای جسمانی و روحی می باشد از مشتقات این کلمه عبارات ورزشکارت (کسی که ورزش می کند) ورزشگاه (محل انجام ورزش) می باشند. همچنین کلمات مختلفی از قبیل ورزیده (شخصی که توسط ورزش خود را قوی کرده) ، ورزنده، ورزا و … هم خانواده ورزش می باشند.
به دیگر سخن می توان ورزش را فعالیت آزادانه و جدا از زندگی جدی و غیر مولد از نظر اقتصادی تعریف کرد که در مسابقات طبق ضوابط و قوانین مشخص و مقررات انجام می شود. منظور از آزادی در تعریف مذکور اینست که شخص به میل و رغبت خود و بطور داوطلبانه به ورزش مبادرت می کند و کسی و یا نیرویی او را وادار به این کار نمی کند. ویژگی دیگری که در تعریف ورزش به آن اشاره گردید، ورزش کردن در اوقات فراغت است و ابتدا و انتهای آن بستگی به خود فرد دارد. همچنین جدا و خارج بودن ورزش در زندگی جدی و عادی و روزمره می باشد.
در حقیقت برای ورزش کردن فضا و مکانی مخصوص است مانند استخر شنا، پیست دوومیدانی، زمین های فوتبال ، بسکتبال و والیبال و غیره .
نمونه های مختلف از مقررات و قوانین که در کلیه رشته های ورزشی وجود دارد خود نوعی معیار و ضوابط است که بتوان برنده را مشخص نمود. ورزش بدون مسابقه معنی ندارد. مسابقه گاهی بین افراد و گاهی دو گروه ورزشی و حتی مابین فرد و افراد یک گروه اتفاق می افتد.
ورزش به لحاظ مختلف قابل تقسیم بندی است، از نظر قدمت و تاریخ به ورزش باستانی، آموزشگاهی، دانشگاهی و … و از لحاظ نوع آن به ورزشهای فوتبال، کشتی، بسکتبال، هاکی و … از نقطه نظر فشار وارد بر بدن به ورزش های سبک و سنگین و از دیدگاه علوم اجتماعی به ورزش انفرادی و ورزش اجتماعی و اگر در جهت اصلاح نقایص بدن باشد نوتوانی (صلاحی) نام دارد.
ورزش زورخانه ای یا ورزش باستانی ایران
تاریخچه و هدف از تاسیس زورخانه
بعد از حمله مغول به ایران تشکیلات مخصوصی از طرف ایرانیان در تمام کشور بوجود آمد. این تشکیلات بسیار دقیق و منظم بوده و شخص معینی محرمانه راهنمایی دسته ای از جوانان را بعهده داشت و در تمام مملکت محلهایی برای ورزش بنام "زورخانه" دایر گردید و هزینه آنرا هم خود ساکنین محل تامین می نمودند که تاکنون با کمی تغییر و لیکن با همان آداب و سنن مخصوص حفظ گردیده است.
زورخانه بطور کلی در نظر ورزشکار جای نیکان و پاکان و مکتب فتوت و جوانمردی است و بنیاد زورخانه براساس جوانمردی و فتوت است. ادب و فروتنی و گذشته در این ورزش به نحوی است که در جوامع دیگر کمتر دیده شده است.
می توان ادعا نمود که در تمام اصول جوانمردی در مراسم ورزش باستانی ما گنجانده شده و گود مقدس زورخانه مکتب فضیلت و تواضع و جوانمردی و فداکاری است. مربیان ورزش باستانی مقرر کرده اند که ورزشکاران همواره دارای ظاهر سحرخیز و پاک نظر بوده و علاوه بر ادای فرائض و سنن متهجد و شب زنده داری ، دارای حسن خلق نیز می باشند. و در هنگام غلبه بر خصم کم فرصتی نکرده و خصم را در انظار خوار و خفیف نسازند و بشکرانه قوتی که از مبدا فیض به آنها اعطاء شده در کشتی گرفتن از مروت دور نشوند. در ضمن باید مساکین و عجزه را تا سر حد توانایی اعانت کنند. از اخلاق رذیله که موجب ذلت و انکسار است بپرهیزند و از بکار بردن فنونی که حریف را در انظار مردم در هنگام غلبه بر وی خفیف کند خودداری نمایند. نقش زورخانه بعد از اسلام در احیای نهضت ملی ایران بر ضد بیگانگان و همچنین رستاخیز زبان و فرهنگ و آئین فتوت و اخوت که از عهد باستان در کشور ما رواج داشته است دارای اهمیتی بس بلند مرتبه می باشد.
اصل مهم و اساسی از تاسیس زورخانه زنده نگهداشتن روح جوانان و اجتماع آنها و ایراد سخنرانی اخلاقی و خواندن اشعار وطن پرستی و تکریم از دین اسلام و ایجاد وحدت فکر بوده است. جوانانی که به زورخانه می رفتند باید ظاهراً و باطناً مانند آنکه به خانه خدا و مسجد و مکان مقدسی می رود پاک و مطهر باشند و در خاتمه ورزش برای بقا و سعادت ملت و استقلال کشور و سلامت پیشوایان قوم و مرشدین و علمای دین و اقوام و بستگان و معلمین خود و مریض ها دعا نموده و برای فدائیان در راه وطن و دین طلب آمرزش کنند.
بطوریکه در تاریخ مذکور است زورخانه هفتصد سال پیش در ابتدا بوسیله پهلوان محمود و معروف به "پوریای ولی" که ظاهراً از مردم خوارزم بوده (متوفی به سال 772 هـ.ق) بصورت امروزی تجدید سازمان یافته است. لغت زورخانه یعنی محل کسب زور و در تمام زبانها به همین لفظ نوشته شده است و جهانگردانی که به ایران سفر می کنند از زورخانه دیدن می کرده اند.
ساختمان زورخانه
ساختمان زورخانه معمولاً دریافت قدیم شهرها ساخته می شد و حدوداً 10 متر پائین تر از زمین و در زیرزمین قرار داشت. ورودی آن یک درب کوتاه بوده بطوری که عبور کنندگان از آن بایستی خم شوند و از در بگذرند و به عقیده ورزشکاران این اولیه نشانه فروتنی و تواضع جبری کسی است که وارد زورخانه می شود. در هنگام ورود به زورخانه زمین را می بوسیدند و آنرا به هیچوجه آلوده نمی کردند و محل مقدس می شمارند.
پلان زورخانه شهید فهمیده
تهران، پارک شهر
منطقه 12 شهرداری
1 -ورودی
2-سردم
3-گود
4-سرویس بهداشتی
5-سونا
6-سالن کاراته
7-دفتر زورخانه
ارتفاع زورخانه گاهی به 15 متر رسیده و در وسط آن محلی به نام گود می باشد که دارای عمقی به اندازه 70 تا 90 سانتیمتر می باشد. گود به صورت 6 تا 8 ضلعی بوده و مساحت آن از 9 تا 25 متر مربع متغیر است و فقط 16 تا 18 نفر می توانند در آن واحد ورزش نمایند بر لبه گود به جای هزاره چوبهائی نصب می کردند تا بر اثر ضرب دست کشتی گیرها و یا جست و خیز ورزشکاران هنگام چرخ زدن و ورزش کردن ریزش نکند.در اطراف گود غرفه هایی برای نشستن استفاده کنندگان و کندن لباس و گذاشتن آلات و اسباب ورزشی بنا گردیده است. در یکی از غرفه ها که مدخل زورخانه محسوب می شود سکوئی به نام "سردم" برای نشستن "مرشد" زورخانه ساخته اند و در جلوی آن چوب بست و یا وسیله ای مانند آن برای آویختن زنگ برپا کرده اند.
وسایل و لباس ورزشکاران
وسایل مخصوص ورزش در زورخانه عبارتست از میل ، تخته شنا، کباده و سنگ که در موقع شروع و ختم ورزش آنها را می بوسیدند. لباس ورزشکاران عبارتست از یک شلوار تنگ و بلند چرمی که در کشتی موجب ناراحتی و خارش بدن نگردد.
اجرای ورزش
ورزش در زورخانه به نام مبارک حضرت علی (ع) شروع و با همین نام نیز پایان می پذیرد. در زورخانه ورزش بصورت جمعی و دارای حرکات منظم و با دستی شخصی است که در وسط گود جزء ورزشکاران بوده و سایر بوده و سایر ورزشکاران با یک فاصله معقول به دور او حلقه می زنند. که به دور او حلقه می زنند. که به او "پیش کسوت" می گویند. حرکات ورزشی که توسط ضرب مرشد زورخانه به صدا در می آید دارای نوایی ریتمیک است که با صدای آواز مرشد که اشعار حماسی از فردوسی و ابیات اخلاقی و تربیتی می خواند و همراه و هم آواست. ضرب زدن همراه با خواندن اشعار و حرکات ورزشی جدید و با وسیله ورزشی دیگر آغاز می گردد.
مراتب و القاب زورخانه
عملیات ورزشی بنا بر تشخیص پیش کسوت که از سایرین مسن تر است و با سابقه تر بوده برای جوانان تازه وارد تعیین می گردد و ورزشکاران از لحاظ سابقه و قدرت به این ترتیب تقسیم می شوند :
1. تازه کار یعنی مبتدی
2. نوخاسته یعنی تجربه دار
3. نوچه یعنی برگزیده
4. پهلوان یعنی قهرمان
5. پیش کسوت یعنی استاد
ضمناً برای هر یک در موقع ورود و خروج احترامات مخصوص قایل می شوند که امتیاز آنها را معلوم می کند. جوانان ورزشکاری که در زورخانه تحت تعلیم مخصوص قرار می گیرند و شاگردی پهلوان بخصوص را قبول می کنند "نوچه" خوانده می شوند. نوچه پس از اینکه زیر دست پیش کسوتها (ورزشکاران باسابقه) تحت تعلیم قرار گرفت و فنون کشتی و آیین پهلوانی را آموخت و با رموز ورزشکاری کاملاً آشنا شد و بدنی ورزیده و نیرومند یافت به مرتبه "نوساخته" نائل می گردد.
رتبه بالاتر از آن "پیش کسوت" است. ورزشکاری که در رعایت آداب و رسوم زورخانه و ورزشکاری و میانداری و تعلیم به نوچه ها و نوساخته ها ورزیده شده باشد و در جوانمردی و فتوت و فروتنی در میان مردم به حسن اخلاق معروف گردد به مقام پیش کسوتی می رسد و مرشد مقام او را به زورخانه با طلب صلوات حضار و زدن طبل اعلام می دارد و هنگامی که ورزشکار به مرتبه کمال پهلوانی و پش کسوتی برسد عنوان پهلوان صاحب ضرب و صاحب زنگ می گیرد و ایشان کسانی هستند که در تمام زندگی با ورزش باستانی سروکار داشته و عنوان پهلوانی را با کلیه سجایای آن دارا هستند. مرشد با ضرب گرفته و خواندن اشعار مناسب حرکات ورزش را تنظیم می کند. ادای احترام به واردین برحسب مراتب آنها مثلاً با خوش آمد گفتن یا زدن دست به ضرب یا به زنگ سردم از وظایف مرشد است. اساس رفتار نوچه با پهلوان و مبتدی با نوساخته و پیش کسوت با مرشد در محوطه زورخانه مبتنی بر اخوت است.
فصل دوم : مقررات و معیارهای طراحی سالنها
مشخصات فضایی و معماری سالنهای ورزشی
در طراحی سالنهای ورزشی نوع فعالیت ورزشی و کیفیت برگزاری آن تعیین کننده است و به گونهای که زمین های ورزشی در دخل سالنها در سه مقیاس مختلف بر اساس شرایط پیشبینی شده قابل طرح میباشد:
گروه اول:زمینهای ورزشی مناسب مسابقات ملی و بینالمللی
گروه دوم: زمینهای ورزشی مناسب مسابقات منطقهای و استانی
گروه سوم: زمینهای ورزشی مناسب تمرین و بازیهای تفریحی در سطح محلات
عملکرد عمومی سالنهای ورزشی معمولاً شامل گروههای فوق میشود به گونهای که ضوابط گروه اول برای یک یا دو ورزش شاخص سالن و ضوابط گروههای دوم و سوم برای فعالیتهای دیگر ورزشی در نظر گرفته میشود، مگر سالنهای ورزشی تک منظور ه که برای فعالیت ورزشی خاص طراحی و آماده میشود. مانند سالنهای خاص تیراندازی، ورزش اسکواش و غیره که امکان بهرهبرداری برای دیگر ورزشها بسیار محدود میباشد.
سالنهای ورزشی عمومی یا چند منظوره که متداولترین نوع سالنها است، علاوه بر برگزاری فعالیتهای مختلف ورزشی برای فعالیتهای اجتماعی مانند سخنرانی و مراسم جشن، نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. باید توجه داشت که اگر سالن ورزشی به صورت چند منظوره در نظر گرفته میشود، قابلیتهای زیر باید تامین گردد.
ردیف
گروههای ورزشی
رشتههای ورزشی
1
ورزشهای دسته جمعی توپی
بسکتبال- والیبال- هندبال- هاکی
2
ورزشهای راکتی(سرپوشیده و سرباز)
تنیس- تنیس روی میز- بدمینتون
3
ورزشهای رزمی
مشتزنی- تکوتندو- جودو- کشتی- شمشیربازی- ورزش باستانی- کاراته
4
ورزشهای انفرادی قدرتی
بدنسازی و آمادگی جسمانی- ژیمناستیک- وزنهبرداری
5
ورزشهای سواری
دوچرخه سواری- سوارکاری- چوگان
6
ورزشهای آبی
قایقرانی- شنا- شیرجه- واترپلو
7
فوتبال
فوتبال
8
ورزشهای تیراندازی
تیراندازی با سلاح گرم- تیراندازی با کمان
9
ورزشهای دو و میدانی
دو و میدانی
ابعاد و اندازههای سالنهای ورزشی چندمنظوره در مدرسه فوتبال
بر اساس نرمهای بینالمللی و همچنین رعایت حداقل استانداردهای فضایی و تجهیزات مورد نیاز، به طور کلی سه اندازه برای سالنهای ورزشی قابل پیشبینی است:
* سالن های بزرگ ورزشی با مساحت بیش از 1000 مترمربع
* سالن های متوسط ورزشی با مساحت بین 1000-5000 مترمربع
* سالن های کوچک ورزشی با مساحت کمتر از 500 مترمربع
استانداردهای جایگاه قسمت استفاده کنندگان
با توجه به اهمیت بزرگی آنان به اشکال مختلف ساخته می شود. و از مسائل مهم در بخش رفاهی هر ورزشگاه می باشد. درب ورود و خروج استفاده کنندگان به جایگاه بایستی به گونه ای باشد که برای رسیدن به جایگاه مسیر طولانی و اضافی را طی نکند و در هنگام خروج سریعاً از محل خارج شوند. انتخاب فضای ورود و خروج از مدرسه فوتبال با نوع جایگاه بستگی دارد. جایگاهها نیز باید طوری طراحی گردند و ساخته شوند که دارای دید بسیار خوب برای تماشاچی باشد.
1- ورود و خروج از پای
2- ورود خروج از بالا(و احتمالاً از پایین)
3- ورود و خروج از بالا و پایین
4- ورود از پایین و و سط به طرف بالا- خروج از راهها
5- ورود از بالا و وسط به پایین
6- ورود از وسط به سمت بالا و پایین- خروج همچنین
7- ورود از وسط و پایین به سمت بالاو پایین- خروج همچنین
8- ورود از وسط به سمت بالا و پایین و از بالا به سمت پایین-خروج همچنین
انبار سالنهای ورزشی
فضای انباری در سالنهای ورزشی یکی از مهمترین فضاهای پشتیبانی میباشد که بر خلاف تصور باید دارای مساحت نسبتاً زیادی معادل حداقل 10 درصد مساحت سالن باشد. از آنجایی که دسترسی به وسایل و تجهیزات ورزشی باید سریع و به سهولت تامین شود پیشبینی انبارهای مستطیل شکل در طول سالن برای ارائه خدمات سریع مناسبتر میباشد. در این انبارها پیشبینی دو درب در انتها یکی به سمت داخل سالن و دیگری که درب بزرگی است به سمت محوطه بیرون کمک مـوثری در کارایی فضای انبار خواهد کرد اندازه و مساحت انبارها بر اساس سه نوع سالن ورزشی به شرح زیر میباشد:
در سالنهای ورزشی بزرگ مساحت انباری بیش از 100 مترمربع
حداقل ارتفاع در انباری 7/2 متر
عرض در انباری 5/4
در سالنهای ورزشی متوسط مساحت انباری بیش از 75 مترمربع
درسالنهای ورزشی کوچک مساحت انباری حداقل 50 مترمربع
حداقل ارتفاع در انباری 7/2-2/2 متر
عرض در انباری 6/3 متر
درهای انباری در داخل سالن باید تاب مقاومت ضربات احتمالی ورزشکاران را داشته باشد و برای پیشگیری از آسیب ورزشکاران سطح درها باید صاف و بدون برجستگی یا دستگیره نامناسب باشد. رنگ درها باید متفاوت از رنگ دیوارها انتخاب شود تا به راحتی قابل تشخیص باشد علاوه بر ملاحظات فوق چون انبار یکی از فضاهای با بار حریق نسبتاً زیاد است باید مقررات ایمنی از حریق در مورد درها و دیوارها کاملاً مراعات شود و تجهیزات مربوط به پیشگیری و اطفا حریق یا ظرفیت های تعیین شده در نظر گرفته شود.
سیستم اکوستیک سالن ها 1
هدف عایق بندی صوتی یک ساختمان ، کاهش میزان صدای دریافتی و رساندن آن به حدی که قابل قبول باشد . در واقع ، مساله به این صورت مطرح می گردد که در فضای معینی ، میزان صدا باید از حد مشخصی فراتر نرود ، درحالی که میزان صدای بیرونی بیش از این حد است . بنابراین باید جداره هایی که فضا را محدود می کند ، دارای یک ضریب کاهشی ( به دسی بل ) باشد که مقدار اضافی سر و صدا را جذب نماید . به عبارت دیگر ، هرچه ضریب کاهشی مصالح بیشتر باشد ( یا هر چه میزان دسی بل جذب شده توسط مصالح بیشتر باشد ) مصالح از لحاظ صوتی بهتر است .
کیفیت جذب صدا در یک جزء ساختمانی ، به کمک ( ضریب جذب صوتی ) بیان می گردد . این ضریب در بسامد معینی و در شرایط اندازه گیری استاندارد شده ، کسری از توان جذب صدا از میان جزء ساختمانی مورد نظر می باشد . بدین ترتیب ، در بسامد 1000 هرتز ، ضریب جذب را برای اجزا مختلف اندازه گرفته اند :
– برای دیوارهای صاف یا شیشه 5 %
– برای مصالح اکوستیک 70 %
در بسیاری از کشورها ، هنوز مقررات دقیقی که بتوان از آن برای تحلیل صوتی ساختمان الهام گرفت وجود ندارد . در واقع ، جهت انجام چنین تحلیلی باید آن را برای تمام بسامدها انجام داد . بنابراین هنگامی که بسامد یک منشاء صدا شناخته شده است ( مانند موتور ، ترانسفورماتور و … ) باید تحلیل صوتی را برای این بسامد حتماً انجام داد .
صوت از طریق جداره ها ، از طریق اسکلت ساختمان و سرانجام از طریق بازشوها و تمام درزهای بزرگ و کوچک وارد می شود . در واقع ، این آخرین طریق ورود صوت به ساختمان ، اغلب اشکالات بزرگ و غیر قابل انتظاری برای سازندگان و حتی برای متخصصین پدید آورده است به گونه ای که باعث بی اثر ساختن تمام احتیاط ها و پیش بینی های صورت گرفته می شود . برای حذف دومین منشاء ورود صوت به ساختمان یا بخشی از آن ، فقط می توان با حذف رابطه مستقیم بین منشاء صوت و اسکلت ساختمان به آن پایان داد .
در مورد عبور مستقیم صوت از جداره ها ، معیار سنجش ( ضریب کاهش صدا ) برای بسامد مشخص می باشد . به گونه ای که برای انجام محاسبات دقیق ( ضریب کاهش ) برای همه بسامدها باید تعیین شود . در عمل ضریب کاهش صوت را برای سه بسامد مهم و یا حتی برای میانگین آن در نظر می گیرند . این مطلب می تواند برای ساختمان های متداول قابل قبول باشد . بر عکس اگر ساختمان دارای تیغه نازک باشد ، باید ضریب کاهشی را برای تمام بسامدها در نظر گرفت زیراممکن است در مورد برخی از بسامدها بسیار کوچکتر باشد و در نتیجه تمام تیغه شروع به لرزیدن کند و اتفاقاً این همان بسامدی باشد که با بسامد صوتی که باید در برابر آن عایق بندی شود ، برابر باشد .
برای مصالح متداول ضریب کاهشی متناسب با وزن مصالح است . بنابراین می توان آن ار به صورت منحنی نمایش داد . ولی برخی از مصالح مانند بتن متخلخل دارای ضریب کاهشی به مراتب بالاتر از آنچه می توان در رابطه با وزن آن انتظار داشت می باشد و برعکس برخی مصالح دیگر ، دارای ضریب کاهشی پایین تر از آنچه می توان در رابطه با وزن آن انتظار داشت می باشد . دو واحد دیگر را نیز باید در نظر داشت : زمان پساوایی و فون .
زمان بازآوایی عبارت است از زمان لازم برای اینکه از میزان صوت 30 دسی بل کاسته شود . جهت کاهش زمان بازآوایی ، باید جداره ها را با مصالح جذب کننده صوت پوشانید .
برای اندازه گیری مقدار صوت واحد فون را اختیار کرده اند . برای هر یک از بسامدها ، منشاء شدت صوت را آستانه حساسیت می گیرند ، در بسامد 1000 هرتز ، واحدهای مجازی ( فون ) و واحدهای حقیقی ( دسی بل ) با یکدیگر منطبق است . گوش انسان نسبت به صداهای پایین که برای آن ها آستانه شنوایی از 60 دسی بل فراتر می رود کمتر حساس است و برعکس نسبت به بسامدهای بالای 3000 تا 4000 هرتز که برای آن ها آستانه شنوایی زیر صفر دسی بل می رود ، حساسیت بسیار نشان می دهد .
طراح باید از مسائل به وجود آمده در اثر تحلیل نادرست صوتی ساختمان مانند ایجاد پژواک و غیره اجتناب نماید . به عبارت دیگر ، پیش از هر چیز ، طراح باید از هندسه فضا آغاز کند . در واقع ، بهترین عایق بندی صوتی یک سالن ورزشی از یک پلان یا حجم مناسب آغاز می شود . به عبارت دیگر فضای سالن ، سازشی است بین مساحت ، ارتفاع و شکل کلی آن ، که ویژگی صوتی یکی از مشخصه های اصلی این سازش می باشد .
عواملی که باید به هنگام طراحی صوتی در نظر گرفته شوند سه گانه اند : حجم ، شکل و فاصله شنود . لازم به ذکر است شرایط صوتی هر فضا بر اساس عملکرد آن تعیین می شود . بدین سان ، حجم یک فضا ، زمان پساوایی لازم و رضایت بخش را برای هدف مشخص تعیین می نماید و (شکل) کیفیت صدای قابل شنود را ، که هر دو عامل تحت تاثیر مصالح به کار رفته قرار دارد . باید از اشکال هندسی منظم مانند مربع ، هشت ضلعی یا دایره در پلان و همچنین از این که یکی از ابعاد ساختمان ضریبی از ابعاد دیگر باشد اجتناب نمود . زیرا چنین اشکال منظم و بعدی که چند برابر ابعاد است ، باعث ایجاد امواج ساکن می شوند که خود به ایجاد صداهای نامنظم و گاه ناخوشایندی می انجامد . در این موارد توصیه می شود برای تعیین ابعاد مورد نظر تا آن جا که ممکن است از اعداد اول انتخاب شود . در فضاهایی که بعد افقی از 20 متر کمتر است ، برای کمک به پخش صوت و همچنین جهت کاهش حرکت نامنظم صدا و تا اندازه ای برای جلوگیری از تولید امواج صوتی ساکن ، توصیه می شود از سطوح سخت موازی و روبروی یکدیگر اجتناب گردد و تا آنجا که ممکن است این سطوح جاذب صدا باشد . موازی نبودن و ناهمواری سطوح روبروی یکدیگر گرچه امتیازی در کاهش صداست ولی می تواند بازتاب های ناخوشایندی نیز به همراه داشته باشد . به هر تدبیر می توان اغلب این عوامل را با اندکی تفکر و تجربه متناسب ساخت و شاید بهترین پاسخ صوتی ، ایجاد دیوارهای نامنظمی باشد که تا ارتفاع 2 متر صاف و از آن به بالا دارای سطوح جاذب صدا باشد .
در رابطه با هندسه فضا که مهمترین عامل کنترل صوتی است باید افزود که هر چه فضا با حجم بزرگتر باشد ، طول پژواک نیز بیشتر است . با به کارگیری هندسه مناسب برای سطوح داخلی دیوارها و سقف ساختمان و همچنین مصالح جاذب صدا که در برابر رطوبت و تخریب شیمیایی مقاوم باشد می توان به گونه ای موثر میزان صدا را کاهش داد .
به طور مثال موارد زیر راه های مختلف پیشگیری از سروصدای مزاحم را نشان می دهد :
آویزان کردن انواع پرده های جاذب صدا که مقاوم در برابر رطوبت و قابل شستشو باشد .
نصب انواع پانل های جاذب صدا در دیوارها در ارتفاع بیش از 2 متر
استفاده از کف پوش های جاذب صدا و مقاوم در برابر آب در حاشیه استخر و کف سالن ها
آویزان کردن قطعات جاذب صدا با برش های مناسب و حساب شده از سقف
استفاده از سازه سقف مانند سازه های فضاکار و تجهیز آن به صفحات جاذب صدا
مستقل از هندسه طرح ، محل استقرار ساختمان باید به گونه ای انتخاب گردد که از آسیب های صوتی احتمالی به دور باشد و ابعاد و گزینه جای در و پنجره ها در رابطه با صوت باشد . در صورت وجود صداهای مزاحم پیش بینی فضاهای کاهنده صدا به میزان 45 دسی بل الزامی است .
6-2 مقررات ایمنی از حریق 2
ضوابط ایمنی سالن ورزشی برای محافظت از ورزشکاران و تماشاچیان در برابر حریق
عمده ترین موارد ایمنی که در طرح و اجرای سالن های ورزشی باید مورد توجه قرار گیرد عبارت است از :
– رعایت زمان اسمی تخلیه و تامین فرصت کافی برای خروج ایمنی ورزشکاران و تماشاچیان از سالن که بر اساس نوع مسیر فرار و تعداد صندلی های متفاوت خواهد بود .
– تدارک راه های متعدد فرار از کلیه صندلی ها ( راه های خروج ) .
– رعایت حداکثر مسافت فرار ( دسترس خروج ) از هر صندلی تماشاچی تا مسیر حفاظت شده.
6-2-2 راه های خروج
راه فرار از حریق یا راه خروج در سالن های ورزشی عبارت است از فاصله بین صندلی های تماشاچی یا زمین ورزشی تا معبر عمومی که شامل دسترس خروج ( فاصله بین صندلی تماشاچی تا مسیرهای حفاظت شده فرار ) ، خروج ( مسیرهای حفاظت شده فرار ) و خروج نهایی یا تخلیه خروج ( فاصله بین انتهای یک خروج و یک معبر عمومی ) می باشد .
ضوابط اصلی راه های خروج که در طراحی سالن های ورزشی باید در نظر گرفته شود شامل دسته بندی سالن ها بر حسب بار متصرف ، بررسی ظرفیت و تعداد راه ها ، مدت زمان تخلیه مسیرهای حفاظت شده ( خروج ) ، حداکثر دسترس خروج ، تخلیه خروج و جانمایی صندلی های تماشاچیان می گردد .
در سالن های ورزشی سرپوشیده ظرفیت راه های خروج باید همانند تصرف های تجمعی بر پایه زمان اسمی خروج 200 ثانیه تعیین شود .
در طراحی و بلوک بندی صندلی های تماشاچیان باید برای کلیه بلوک ها راه فرار از حریق شامل دسترس خروج ، خروج و تخلیه خروج در نظر گرفته شود .
برای هر صندلی و یا هر نقطه دیگری در سطح کف هر سالن ورزشی باید حداقل دو مسیر متفاوت مستقل به منظور هدایت ورزشکاران و مردم به فضای آزاد به وسیله یکی از دو طریق زیر وجود داشته باشد :
– خروج نهایی ( تخلیه خروج )
– مسیرهای حفاظت شده منتهی به خروج
حداکثر طول دسترس خروج ( فاصله بین دورترین صندلی تماشاچی تا درهای خروج منتهی به مسیر حفاظت شده فرار" خروج " ) در سالن های ورزشی 32 متر توصیه شده است .
الف – مقطع نمونه از یک جایگاه دائمی و زیرگذر مربوط
دسترس خروج از دورترین صندلی تماشاچی شروع شده و تا درهای خروج منتهی به مسیر حفاظت شده محصور ادامه یافته است .
ب – مقطع نمونه از جایگاه موقت با صندلی های قابل جمع شدن با گذرگاه و خروج روباز
شکل 6-1 دو نمونه دسترسی خروج
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
– عرض مفید خروج ها و مسیرهای فرار و نیز راهروهای بین بلوک صندلی ها و راه پله ها با در نظر گرفتن حداکثر تعداد افرادی که ممکن است در سالن حضور یابند بر اساس هر 20 نفر 11 سانتی متر محاسبه شود . حداقل عرض هر خروج یا مسیر فرار نباید از 1/1 متر کمتر باشد .
حداکثر تعداد افراد
عرض راه خروج
حداکثر تعداد افراد
عرض راه خروج
حداکثر تعداد افراد
عرض راه خروج
200
1/1
280
54/1
360
98/1
220
21/1
300
65/1
380
09/2
240
32/1
320
76/1
400
20/2
260
43/1
340
87/1
600
30/3
جدول 6-1 ظرفیت و عرض راههای خروجی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
– به طور کلی عرض راه های خروج در تمامی طول مسیر باید تا ارتفاع 2 متر بالاتر از سطح کف کاملاً آزاد و بدون مانع در اختیار باشد و ممکن است حداکثر 5/7 سانتی متر برای پیش آمدگی نرده و 3 سانتی متر برای ازاره در نظر گرفته شود .
– درهایی که سالن های ورزشی را به سایر بخش های بنا مرتبط می سازد ممکن است از نوع مقاوم حریق و خود بسته شو انتخاب شود لیکن درهایی که به فضای آزاد باز می شود باید از نوع درهای فرار از حریق باید از طرف خارج بسته بوده و از سمت داخل قابل باز شدن باشد به نحوی که در مواقع اضطراری به سهولت و فوریت مورد استفاده قرار گیرد . این گونه درها همچنین باید طوری ساخته و نصب شود که هنگام بسته بودن سطح داخلی آن یا سطوح دیوارهای مجاور به صورت هم سطح قرار گیرد .
– استانداردهای دیوارهای دوربند پلکان ها و مسیرهای حفاظت شده فرار از نظر ایستایی و عملکرد در برابر حریق باید متناسب با میزان مخاطره انتخاب شود لیکن در هر صورت نرخ مقاومت حریق نباید از 30 دقیقه کمتر باشد .
– در طراحی راه های فرار از حریق تسهیلات لازم برای استفاده معلولین در مواقع اضطراری باید در نظر گرفته شود .
– در طرح و اجرای مسیرهای فرار به منظور تسهیل در امر تخلیه و کمک به کار مبارزه با حریق پیش بینی های لازم برای کنترل دود باید به عمل آید . سیستم تهویه دود باید به نحوی طراحی شود که تخلیه طبیعی یا الکتریکی همراه با ورود هوای جایگزین صورت گیرد .
– مسیرهای حفاظت شده فرار باید به وسیله درهای حریق ( مجهز به درزگیرهای قابل انعطاف ) در برابر نفوذ و انتشار دود در مدت تخلیه حفاظت شود . به علاوه ، به منظور جلوگیری از حرکت و انتقال دود ، کنترل وسایل تهویه نیز باید به عمل آید که ممکن است به صورت طبیعی یا با استفاده از وسایل مکانیکی به شرح زیر انجام شود :
سرویس های بهداشتی و رختکن ها
بخش های اصلی این عملکرد شامل رختکن، توالت ها و دوش ها میشود که چگونگی ترکیب این بخش ها در داخل یک واحد از اهمیت خاصی برخوردار است. در طراحی سرویسهای بهداشتی و رختکنها توصیه میشود که از فضای توالت ها جدا شود و ارتباط دوش ها با فضای رختکن از طریق فضایی رابط به عنوان اطاق خشک که مجهز به امکانات و وسایل خشک کننده است، برقرار شود. همچنین در ارتباط با جداسازی سرویسهای بهداشتی و رختکن ها توصیه میشود که واحدهای مزبور در اختصاص ورزشکاران داخل سالن باشد و برای سایر افراد تسهیلات دیگری در نظر گرفته شود. مساحت مورد نیاز برای فضای رختکن بر اساس میانگین تعداد بازیکنان در ساعت با احتساب ضریب 2 به علت همزمان سایر گروههای ورزشی خواهد که مساحتی حدود7% مترمربع به ازای هر نفر پیشبینی میشود. فضای انبار لباس و کمدها حدود 25% متر مربع به ازای هر نفر باید پیشبینی شود که ممکن است به صورت انفرادی و یا دسته جمعی در نظر گرفته شود. تعداد دوش ها و توالت ها بر اساس برآورد جمعیت ورزشکار که در بالا اشاره شد برآورد و مطابق معیار زیر تعیین میشود:
* توالت (حداقل دو واحد) به ازا هر 20 تا 25 نفر
* دوش (حداقل دو واحد )به ازا هر واحد 10 نفر
* دستشویی (حداقل دو واحد) به ازا هر واحد 15 نفر
تهویه این واحد بهداشتی از اهمیت خاصی برخوردار است. به گونهای که برای بر طرف کردن بو و بخار آب و جلوگیری از تقطیر آب حداقل 10 بار تعویض هوا در ساعت ضروری است.
فضای استراحت عمومی و تجدید هوا
در گذشته فضاهای استراحت عمومی مانند چایخانه، کافه رستوران در مقایسه با فعالیت اصلی مراکز ورزشی کاملاً بیاهمیت بودند به گونهای که این گونه فضاها در استخرهای شنا در حد یک فضای نوشابه فروشی مطرح بود. گرایش کنونی تامین یک فضای مطلوب با تدارکات مناسب را در جوار فعالیتهای ورزشی ضروری میداند. تدارک چنین فضایی برای تجدید قوا و ملاقات با دوستان در جوار زمینهای ورزشی، علاوه بر بازده اقتصادی، از نظر جذابیت محیط ورزشی و نشر فرهنگ مربوطه نقش بسیار موثری خواهد داشت. دمای 20 درجه سانتیگراد با روشنایی 150 لوکس کیفیت مناسبتری برای این گونه فضاها خواهد نمود. ظرفیت پذیرایی این نوع فضاها بر اساس وسعت ورزشگاه و شرایط اجتماعی محیط مورد نظر قابل پیشبینی میباشد.
ترکیب فضایی و ویژگی های مراکز ورزشی 3
2-4-1- موقعیت و شرایط استقرار
استقرار مراکز ورزشی در اراضی شهری باید با توجه به مطالعات و پیش بینی های زیر انجام پذیرد .
انتخاب زمین
1 – انتخاب زمین باید به گونه ای باشد که امکان توسعه و گسترش مراکز ورزشی در آینده فراهم باشد .
2 – موقعیت زمین باید با توجه به امکان دسترسی پیاده ، سواره و با وسایل نقلیه عمومی پیش بینی شود .
3 – انتخاب زمین باید پس از بررسی و مطالعه کاربری زمین های همجوار و تعیین میزان سازگاری و یا ناسازگاری آن با فعالیت های ورزشی انجام شود .
4 – موقعیت ورزشگاه های جدید باید با توجه به شبکه ورزشی موجود شهر پیش بینی شود .
5 – انتخاب زمین باید به گونه ای باشد که امکان دسترسی به تاسیسات زیر بنایی مانند : شبکه فاضلاب ، آب ، برق و تلفن و گاز فراهم باشد .
6 – انتخاب زمین ورزشگاه باید هماهنگ با سیستم حمل و نقل شهری باشد و بار ترافیک متراکم به شبکه تحمیل نکند و پارکینگ در حد نیاز در داخل و خارج زمین فراهم باشد .
جانمایی بناها
1 – جا نمایی بنا ها در داخل زمین باید هماهنگ با عوارض طبیعی و ویژگی های زمین طراحی شود
2 – جانمایی بنا ها در داخل زمین باید هماهنگ با معابر و دسترسی ها موجود زمین باشد .
عوامل طبیعی موثر در استقرار ورزشگاهها
خاک : در این بخش انجام مطالعات پوشش گیاهی ، توان بالقوه خاک ، نفوذ پذیری و مکانیک خاک توصیه می شود .
توپوگرافی : در این بخش انجام مطالعات آب های سطحی ، آبراه ها ، دسترسی ها ، آب و هوای موضعی و چگونگی جانمایی توصیه می شود .
جهت گیری : در این بخش مطالعه جهات استقرار به منظور دریافت بهینه انرژی خورشید ، بادهای مطلوب و دید و منظر توصیه می شود .
گونه های گیاهی : در این بخش مطالعه گونه ها و چگونگی استقرار گیاهان توصیه می شود . در این مطالعه مواردی هم چون سایه ، کاهش دمای محیط ، تنظیم رطوبت ، ممانعت از بازتاب اشعه خورشیدی ، هدایت بادهای مطلوب ، بادشکن و صافی هوا ، اکوستیک و تامین محیط زیست مطلوب و زیبا حتی به عنوان مشخصه فضایی یک مرکز ورزشی می تواند هدف مطالعه باشد .
آب و هوا
آفتاب : تایش مستقیم آفتاب و روشنایی طبیعی در فضاهای داخلی و جهت گیری بناها با توجه به عملکردهای داخلی آن در رابطه با تایش آفتاب در فصول مختلف ضروری می باشد .
باد : سرعت ، دما و جهت باد یکی از عوامل مهم در جانمایی و حتی ارزیابی اراضی می باشد ، به گونه ای که استفاده از بادهای مطلوب تعدیل مناسبی در شرایط آب و هوایی ورزشگاه به وجود خواهد آورد .
باران : میزان بارندگی و آبراه های طبیعی در جانمایی بناها و طراحی کالبدی آن موثر خواهد بود . مضافاً این که حفاظت بناها دولت مقابل باران های همراه با باد و باران های شیمیایی در محیط های آلوده باید مورد توجه باشد .
عوامل مصنوع موثر در استقرار ورزشگاهها
1 – ملاحظه الگوهای فعالیتی و کاربری اراضی پیرامون ورزشگاه و پیش گیری از ناسازگاری های احتمالی با فضاهای همسایه .
2 – ملاحظه ویژگی تاریخی محل و بهره برداری مناسب از آن .
3 – ملاحظه جوانب ایمنی و امنیتی.
4- دقت در انتخاب محل ورودی اصلی ورزشگاه بر اساس تسهیل رفت و آمد و کنترل مراجعت و هم چنین امکان نمایش آن به عنوان ( نشانه ) ورزشگاه .
5 – ملاحظه و پیش بینی توسعه و گسترش آینده ورزش .
6 – امکان دسترسی به تاسیسات و تسهیلات زیر بنایی و بهره برداری به اقتصادی ترین وجه از شبکه گاز ، تلفن ، برق ، آب ، فاظلاب و تخلیه زباله و دفع آب های سطحی.
7 – توجه به سرو صدای ورزشکاران و تماشاگران به خصوص مواقع برگزاری مسابقات ، به گوشه ای که آسایش همسایگان تامین باشد .
8 – پیشگیری از انتقال سرو صدا با توجه به سیستم محوطه سازی و تراکم گیاهی ، جانمایی بر اساس الگوی سرو صدا و بهره گیری از موانع مصنوع انتقال صدا .
9 – روشنایی محوطه در حد تامین یمنی و امنیت ورزشگاه بدون تشعشع نامطلوب به سمت خارج و ایجاد مزاحمت برای همسایگان و توجه به نصب تابلوهای راهنما و اطلاعات برای تسهیل مراجعین .
2-4-2 مقیاس ، شعاع عملکرد و سرانه های مراکز ورزشی
به طورکلی الگوی شبکه ورزشی در سطح شهرها بر اساس سیستم سلسله مراتبی پیشنهاد می شود به گونه ای که مراکز بزرگ ورزشی در سطح ملی که به صورت تخصصی و برای تمرینات ورزشکاران تراز اول و انجام مسابقات بین المللی اختصاص دارد . در راس شبکه و پس از آن مراکز ورزشی مورد پیشنهاد مطالعه حاضر از بزرگ به کوچک به ترتیب زیر شاخه های ورزشی کشور را تشکیل خواهد داد .
فاصله های پیش بینی شده برای دسترسی به مجموعه ها و یا شعاع خدماتی هر یک از آن ها در ابتدا 500 متر برای مراکز ورزشی کوچک ، 1000 متر برای مراکز ورزشی متوسط و 2000 متر برای مراکز ورزشی بزرگ پیش بینی می شود و برای دستیابی به سرانه مطلوب در آینده لازم است . اراضی ذخیره ای در نظر گرفته شود به گونه ای که با کاهش فواصل و یا با امکان توسعه هر واحد در آینده ظرفیت مطلوب تامین شود .
شکل 2-27 الگوی مراکز ورزشی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
2-4-3 فعالیت ها و ارتباطات داخلی
فعالیت های اصلی مراکز ورزشی به طور کلی به چهار گروه زیر تقسیم می شود :
1 – فعالیت های ورزشی که نیازمند فضای خاص می باشد مانند والیبال و بسکتبال
2 – فعالیت های ورزشی که نیاز به فضای خاصی ندارد مانند ورزشهای رزمی وآمادگی جسمانی
3 – فعالیت های اجتماعی و خدمات رفاهی
4 – فعالیت های اداری و مدیریت ورزشگاه ها
فعالیت های پیش بینی شده در ورزشگاه ها هر یک دارای ارتباط مشخص با فضاهای داخلی می باشد که این ارتباط را در دو صورت ( مستقیم ) و (غیر مستقیم ) نشان می دهند .
شکل 2-28 گروه بندی فعالیت ها و عملکردها
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
2-4- 4 فعالیت های ورزشی بر حسب مقیاس ورزشگاهها
در این بخش فضاهای داخلی بر حسب عملکرد های پیش بینی شده برای هر یک از انواع سه گانه ورزشگاه ها برنامه ریزی و ارائه شده است . جدول شماره 2 – 23 انواع فضاها را در مقابل سه اندازه ورزشگاه ها قرار داده و میزان نیاز هر یک را بر اساس سه معیار ضروری ، متناسب و ممکن نشان می دهد .
شکل 2-29 نمونه ارتباطات داخلی ورزشگا هها
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
نوع فضا
مرکز ورزشی بزرگ
مراکز ورزشی متوسط
مرکز ورزشی کوچک
سالن های ورزشی چند منظوره:
* * *
* * *
* * *
سالن بزرگ
* *
*
*
سالن متوسط
* *
* *
*
سالن کوچک
*
*
* *
سالن تمرینات
* *
* *
*
فضا ها ی پشتیبانی:
* * *
* * *
* * *
رختکن و سرویس های بهداشتی
انبار
* * *
* * *
* * *
جایگاه تماشاچی : ثابت
*
جمع شو و متحرک
* *
* *
*
سالن های ورزشی خاص:
* *
*
سالن بدنسازی وتمرین با وسایل مکانیکی
فضا های عمومی:
* *
*
هال استراحت
بوفه
* *
* *
*
رستوران
*
*
محل فروش مواد غذایی سرد و نوشیدنی
*
*
* *
مهد کودک
* *
*
گالری تماشای بازی ها بطور غیر رسمی
* *
* *
*
فضای های پشتیبانی:
*
آشپزخانه
آبدارخانه
* *
* *
*
انبار
* * *
* * *
* *
سرویس بهداشتی عمومی
* *
* *
*
سونا و امکانات مشابه
* *
*
فضا های اداری
* * *
* * *
* *
ورودی و اطلاعات
نگهبان
* * *
* * *
* *
دفاتر اداری
* * *
* * *
* *
فضا برا ی وسایل ارتباط جمعی
* *
*
محل فروش و نمایش لوازم ورزشی
* *
*
اطاق کمک های اولیه
* * *
* * *
*
تجهیزات کمک های اولیه
* * *
* * *
* * *
فضا های پشتیبانی
* * *
* * *
* *
رختکن و سرویس های بهداشتی
محل استراحت کارکنان
* *
*
*
انبار
* * *
* *
*
تعمیرات و نگهداری
* * *
* *
*
آبدار خانه
* *
*
کتابخانه و تاسیسات نگهداری محوطه
* * *
* *
*
فضا های پشتیبانی:
* * *
* * *
*
رختکن، دوش و سرویس های بهداشتی
محل فروش مواد غذایی سرد و نوشیدنی
* *
* *
*
بوفه
*
*
انبار
* *
* *
*
جایگاه تماشاچی: ثابت
*
جمع شو و متحرک
* *
*
گالری تماشا یا تماشا غیر رسمی
* *
* *
*
جدول 2-23 ترکیب فضایی مرکز ورزشی برحسب مقیاس آنها
* * * لازم – پیش بینی آن در طرح ضروری است. * * مناسب – پیش بینی آن در طرح مطلوب است.
* ممکن- پیش بینی آن در طرح توصیه میشود ولی باید براساس امکانات تصمیم گیری شود.
1- 5 ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی برای معلولین 4
پیاده ه روها
– حداقل عرض مفید پیاده روها 120 سانتیمتر
– حداقل شیب پیاده رو 2 درصد
– حداکثر شیب طولی پیاده رو 8 درصد
– ایجاد جدول یا اختلاف سطح بین پیاده رو و سواره رو
– ایجاد جدول به ارتفاع حداقل 5 سانتیمتر بین پیاده روها ، باغچه یا جوی کنار پیاده رو
– پوشاندن کف پیاده رو از مصالح سخت و غیر لغزنده
ورودی ها
– ورودی اصلی قابل استفاده برای معلولین با دسترسی مناسب به سواره رو یا پارکینگ ساختمان
– حداقل عمق فضای جلوی ورودی 140 سانتیمتر
راهرو ها
– حداقل عرض راهرو 140 سانتیمتر
بازشوها
– حداقل عرض مفید هر لنگه برای عبور صندلی چرخدار 80 سانتیمتر
– درها دارای پاخور به ارتفاع 20 سانتیمتر
– استفاده از شیشه مقاوم و محافظ در برابر ضربه صندلی چرخدار ، در کلیه درها و پنجره هایی که تا کف دارای شیشه هستند .
پله
– عرض کف پله 30 سانتیمتر و حداکثر ارتفاع آن 17 سانتیمتر .
– حداقل عرض پله 120 سانتیمتر .
– الزام در نصب دست انداز در طرفین پله .
– حداکثر مقدار پله بین دو پاگرد 120 پله .
– حداقل عمق پاگرد ، 120 سانتیمتر و در پله های دو جهته هم عرض پله .
سطح شیبدار
– حداقل سطح شیب دار ، 120 سانتیمتر .
– برای سطوح شیب دار تا 3 متر طول ، حداکثر شیب 8 درصد با عرض 120 سانتیمتر.
– در سطوح شیب دار بیش از 3 متر طول ( تا حد مجاز 9 متر ) در ازای هر متر افزایش طول 50 سانتیمتر به عرض مفید آن و 5/0 درصد از شیب آن کاسته می شود .
– پیش بینی یک پاگرد به عمق 120 سانتیمتر در هر 9 متر .
– سطوح شیب دار و ورودی ساختمان باید مسقف باشند .
آسانسور
– در ساختمان های عمومی برای دسترسی به طبقات حداقل یک آسانسور قابل استفاده برای معلولین با صندلی چرخدار الزامی است .
– آسانسور باید هم سطح ورودی یا دسترس بلا مانع صندلی چرخدار قرار گیرد .
– حداقل فضای انتظار در جلوی آسانسور در هر طبقه 150 × 150 سانتیمتر مربع می باشد .
– آسانسور قابل استفاده معلولین باید دارای مشخصات زیر باشد :
1. مجهز به دو در کشویی با چشم الکترونیکی .
2 . عرض مفید در ، 80 سانتیمتر .
3. ابعاد مفید اتاقک آسانسور 110 ×140 سانتیمتر باید باشد .
فضاهای بهداشتی
– در قسمتهایی از ساختمان های عمومی که معلولان تردد می نمایند ، تعبیه سرویس بهداشتی مخصوص آنان الزامی است .
– حداقل اندازه سرویس بهداشتی 150 ×170 سانتیمتر می باشد و قابلیت گردش صندلی چرخدار در این فضا الزامی است .
– در سرویس بهداشتی باید به بیرون باز شود و گشودن آن در مواقع اظطراری از بیرون امکان پذیر باشد .
2- 6 اصول کلی راجع به پایداری ساختمان در برابر زلزله 5
ضوابط کلی
در طرح و اجرای ساختمان های باید ضوابط زیر رعایت گردند :
الف – کلیه عناصر باربر ساختمان باید به نحوی مناسب به هم پیوسته باشند تا در هنگام وقوع عناصر مختلف از یکدیگر جدا نشده و ساختمان به طور یک پارچه عمل کند به خصوص در مورد سقف ، علاوه بر آن که باید اتصال آن به عناصر قائم باربر – قاب یا دیوارها – تامین شده باشد ، لازم است سقف با حفظ انسجام خود بتواند مثل یک دیافراگم نیروهای ناشی از زلزله را به عناصر قائم منتقل کند .
ب – برای حذف و یا کاهش خسارت و خرابی ناشی از ضربه ساختمان های مجاور به یکدیگر باید ساختمان هایی که دارای ارتفاع بیش از 12 متر و یا دارای بیش از 4 طبقه هستند به وسیله درز انقطاع از ساختمان های مجاور جدا شده و یا با فاصله ای حداقل برابر با نصف درز انقطاع از مرز مشترک با زمین های مجاور ساخته شوند .
ت – حداقل عرض درز انقطاع در تراز هر طبقه برابر 100/1 ارتفاع آن تراز از روی تراز پایه می باشد . برای تامین این منظور هر طبقه ساختمان از مرز زمین مجاور حداقل باید برابر 005 /0 ارتفاع آن طبقه از روی تراز پایه باشد .
در ساختمان هایی با 8 طبقه و بیشترین عرض در هر طبقه نباید کمتر از حاصل ضرب تغییر مکان جانبی نسبت طرح آن طبقه ضربدر ضریب رفتار R در نظر گرفته شود هر یک از ساختمانهای مجاور یکدیگر ، ملزم به رعایت فاصله ای معادل حاصل ضرب ( 0/5R ) در تغییر مکان جانبی نسبت طرح آن ساختمان در هر طبقه می باشد . فاصله درز انقطاع را می توان با مصالح کم مقاومت که در هنگام زلزله در اثر برخورد در ساختمان به آسانی خرد شود ، به نحو مناسبی پر نمود بطوریکه پس از زلزله بسادگی قابل جایگزین کردن و بهسازی باشد .
این فاصله را میتوان در محل های لازم با مصالح کم مقاومت که در هنگام زلزله در اثر برخورد دو ساختمان به آسانی خرد می شوند پر نمود.
در آئین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله ( آئین نامه 2800 ) فرهنگستان هنر جزو ساختمان های " با اهمیت زیاد " می باشد . ( گروه 1 )
توصیه های طراحی
رعایت موارد زیر در طراحی ساختمان توصیه می شود :
الف ) پلان ساختمان به شکل ساده و متقارن در دو امتداد عمد برهم و بدون پیش آمدگی و پس رفتگی زیاد باشد و از ایجاد تغییرات نا متقارن پلان در ارتفاع ساختمان نیز احتراز شود .
ب ) عناصری که بارهای قائم را تحمل می نمایند در طبقات مختلف بر روی هم قرار داده شوند تا انتقال بار این عناصر به یکدیگر با واسطه عناصر افقی صورت نگیرد .
پ ) عناصری که نیروهای افقی ناشی از زلزله را تحمل می کنند موکداً طوری طراحی شوند که انتقال نیروها به سمت شالوده به طور مستقیم انجام شود و عناصری که با هم کار می کنند در یک صفحه قائم قرار داشته باشند .
ت ) برای کاهش نیروهای پیچشی ناشی از زلزله ، مرکز جرم هر طبقه بر مرکز سختی انسانی طبقه منطبق و با فاصله آن ها در هر یک از امتدادهای ساختمان از 5 درصد بعد ساختمان در آن امتداد کمتر باشد .
ث ) از احداث طره های بزرگتر از 5/1 متر حتی المقدور احتراز شود .
ج ) از ایجاد سوراخ های بزرگ و مجاور یکدیگر در دیافراگم های کف ها خودداری شود .
چ ) از قرار دادن اجزای ساختمانی ، تاسیسات و یا کالاهای سنگین بر روی طره ها و عناصر لاغر و دهانه های بزرگ پرهیز گردد.
ح ) از قرار دادن بارها و تاسیسات سنگین در طبقات فوقانی خودداری شود تا مرکز جرم ساختمان در پائین ترین سطح ممکن قرار گیرد .
خ ) با به کار بردن مصالح سازه ای با مقاومت زیاد و مصالح غیر سازه ای سبک ، وزن ساختمان به حداقل رسانده شود .
د ) ساختمان و اجزای آن به نحوی طراحی گردند که دارای شکل پذیری مناسب باشند .
ذ ) ساختمان به نحوی طراحی گردد که عناصر قائم ( ستون ها ) دیرتر از عناصر افقی ( تیرها ) دچار خرابی شوند .
ر ) اعضای غیر سازه ای به خصوص دیواره های داخلی و نماها طوری اجرا شودند که حتی الامکان مزاحمتی برای حرکت اعضای سازه ای در جریان زلزله ایجاد نکنند . در غیر این صورت اثر آن در کنش این اعضا یا سیستم سازه ای باید در تحمیل سازه در نظر گرفته شود .
ز ) اعضا و قطعات غیرسازه ای به خصوص قطعات نما و شیشه ها آن چنان طراحی و اجرا شوند که در هنگام وقوع زلزله از سازه جدا نشده و با فرو ریختن خود ایجاد خسارت احتمالی جانی و مالی ننمایند .
– روشنایی
1 . متوسط روشنایی مورد نیاز برای پخش تلویزیونی معمولاً در سطح افقی حدود 1400 لوکس در ارتفاع 1 تا 5/1 متر از سطح زمین پیش بینی شده و در سطح قائم نیز 1400 لوکس عمود بر محور دوربین تلویزیون یا در صورتی که محور مزبور مشخص نباشد 15 درجه از سطح قائم ، در مرکز زمین بازی در نظر گرفته می شود .
2 . چراغ ها باید به نحوی نصب شود که ایجاد خیرگی در دوربین های تلویزیونی نکند .
3 . منابع نور باید دارای حرارت رنگ قرنیه بین 3000k تا 5000 k باشد .
4 . خواص رنگ نموداری منابع نوری باید سیستم تلویزیونی مناسب بوده و در منطقه روشنایی متغیر نباشد .
ب – منبع تغذیه برق
1 . برق مورد لزوم برای دستگاه های فرستنده تلویزیونی معمولاً حدود 300 آمپر سه فاز است که باید به وسیله ژنراتور اضطراری پشتیبانی شود .
2 . منبع تغذیه برق باید در مجاورت محل پارک خودرو فرستنده پیش بینی شود و اتصال آن به کابل های فرستنده به آسانی و با ایمنی انجام شود .
پ – کابل ها و سایر تجهیزات
1 . برای عبور کابل ها و ایجاد ارتباط بین فرستنده سیار و دوربین های داخل سالن باید یک دریچه قفل شو با ابعاد 60×60 سانتی متر در دیوار خارجی سالن در مجاورت محل پارک خودرو مربوط پیش بینی شود .
2 . مسیر عبور کابل ها باید در داخل سازه جاسازی شود و حتی المقدور دور از انظار و به سهولت قابل دسترسی باشد .
5-4-2 سیستم اعلام حریق
الف – طراحی و اجرای سیستم اعلام حریق برای سالن های ورزشی باید بر اساس یکی از استانداردهای شناخته شده بین المللی ( مانند BS 5839 یا مشابه آن ) انجام شود .
ب – سیستم باید به نحوی طراحی شود که هنگام تخلیه سالن موجب هراس بیهوده نشود و تعداد تخلیه های ناشی از آژیرهای خطر به حداقل کاهش یابد .
پ – آژیرهایی که دارای صدای ناهنجار است و موجب هراس جمع کثیری از حاضران در سالن می شود نباید مورد استفاده قرار گیرد .
ت – برای انطباق با شرایط مندرج در بندهای ب و پ فوق ، یک روش مناسب این است که در هنگام آتش سوزی سیستم پخش صدای عمومی سالن به عنوان منبع اولیه برای اعلام تخلیه مورد استفاده قرار گیرد و به وسیله چراغ های چشمک زن که در نقاط مختلف سالن نصب می شود و صدای آژیر در محل کار کارکنان عملیات مورد پشتیبانی قرار گیرد .
ث – در سیستم اعلام حریق سالن های ورزشی علاوه بر شستی های اعلام حریق که در نقاط مختلف سالن ، سرپله ها ، جنب درهای خروجی ، آشپزخانه ، موتورخانه و غیره نصب می شود . دتکتورهای خودکار نیز باید برای مناطق دارای ریسک زیاد از قبیل انبار کالاهای آتش زا و سوزا مانند انبار تشک کشتی و غیره در نظر گرفته شود .
ج – تخلیه های ناشی از آژیر نابهنگام را ممکن است به وسیله ایجاد تاخیر زمانی در مدار اعلام حریق ، که موجب مهلت برای بررسی کارکنان ایمنی می شود ، کاهش داد .
چ – سیستم اعلام حریق باید با سیستم روشنایی سالن به نحوی مرتبط شود که هنگام تخلیه اضطراری مسیرهای فرار به طور خودکار روشن شود .
شکل 5-1 نمودار گردشی اعلام حریق
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
5-4-3 سیستم پخش صدا ( طرح کلی )
الف – سیستم پخش صدای سالن های ورزشی باید به نحوی طراحی و اجرا شود که با توجه به فضای باز سالن و دیوارهای اطراف آن ، تولید صدا واضح و طبیعی باشد و پخش موسیقی متن با کیفیت قابل قبول امکان پذیر باشد .
ب – به طور کلی ، سیستم بلندگوها در داخل این گونه سالن ها باید به نحوی طراحی شود که میزان کاهش کیفیت صدا ( شمردگی ) در BA d 95 در دورترین ردیف تماشاچی حداکثر 15 درصد باشد .
پ – سیستم پخش صدا در سالن های ورزشی بزرگ باید به نحوی منطقه بندی شود که دفاتر اداری ، اطاق های مختلف و سایر محل های جنبی دیگر مستقلاً قابل کنترل و قطع و وصل باشد . بلندگوها در هر منطقه باید مجهز به وسایل اندازه گیری اختلاف محیطی باشد به نحوی که میزان صدا به طور خودکار با سطح اختلال منطقه تنظیم شود .
ت – در دفاتر و مناطق مشابه ، سیستم پخش صدا بهتر است دارای کلید کنترل صدا باشد لیکن اولویت کنترل مرکزی برای موارد اعلام وضعیت اضطراری ، باید در نظر گرفته شود .
ث – در مواردی که در سالن های ورزشی منطقه ویژه برای گزارشگران در نظر گرفته می شود باید پریزهای مخصوص اتصال گوشی نیز پیش بینی شود .
5-4-4 سیستم تلفن
الف – سیستم تلفن مورد نیاز برای هر سالن ورزشی با توجه به ابعاد و موارد استفاده از آن متفاوت است و معمولاً شامل یک دستگاه مرکز تلفن داخلی یا تعداد لازم خطوط داخلی و خارجی ، همراه با باطری ها و سایر تجهیزات مربوط ، میز و کنسول تلفنچی دستگاه های تلفن و سیم کشی های لازم خواهد بود .
ب – ظرفیت و نوع دستگاه مرکز تلفن داخلی ، تعداد دستگاه های تلفن ، محدودیت و محور ارتباط و استفاده از خطوط خارجی باید در مراحل اولیه طراحی مورد بررسی و تصمیم گیری قرار گیرد .
ت – در سیستم سیم کشی تلفن های داخلی علاوه بر تلفن هایی که برای محل کار کارکنان سالن در نظر گرفته می شود ، باید تعدادی تلفن داخلی نیز در محوطه سالن و جنب درهای خروجی ساختمان برای موارد ایمنی و نگهبانی پیش بینی شود .
ث – در هر سالن ورزشی ، برای نصب تلفن های عمومی که تعداد آن بر حسب ظرفیت و نوع سالن متفاوت است . باید تدارک لازم در محل های مورد نیاز به عمل آید .
ج – کلیه کابل های تلفنی شامل تلفن های داخلی و خطوط خارجی باید به جعبه تقسیم اصلی منتهی شود .
5-4-5 سیستم اینترکام
به منظور تسهیل در اداره سالن هنگام انجام رویدادهای مختلف و برقراری ارتباط بین پخش های مختلف سالن مانند اطاق کنترل روشنایی ، منطقه پشت صحنه ، نقاط کنترل اصلی و سایر فضاهای کاری مرتبط با رویداد مورد نظر ، باید یک سیستم اینترکام پیش بینی شود .
5-4-6 تابلو اعلام نتایج
الف – به طور کلی تابلو اعلام نتایج مسابقات باید به نحوی طراحی و ساخته شده باشد که مصرف برق آن کم ، نیاز آن به تعمیر و نگهداری اندک ، قابلیت رویت آن عالی و مکمل ظواهر محل نصب باشد .
ب – اندازه و موقعیت محل نصب تابلو باید به گونه ای باشد که تابلو از تمامی نقاط سالن و در کلیه شرایط روشنایی قابل رویت باشد .
پ – تابلو باید به نحوی طراحی شده باشد که برای نمایش اطلاعات لازم و ارائه اشکال مختلف نمایشی برای انواع رویدادها و فعالیت های مختلف ورزشی مناسب باشد .
ت – تعداد حروف یا اعدادی که برای هر خط تابلو باید پیش بینی شود بر حسب نوع فعالیت ها و رویدادهای ورزشی متفاوت است لیکن در استانداردهای معمول بین المللی 32 حرف یا عدد در نظر گرفته می شود.
ث – اندازه حروف در تابلو باید متناسب با فاصله رویت انتخاب شود. به طور کلی فاصله قابل رویت بودن هر حرف برابر است با 500 برابر ارتفاع آن .
فضاهای مورد نظر در پروژه
عنوان فضا
تعداد
ظرفیت هر واحد
واحد
(²m)
کل
(²m)
جزء فضا
(²m)
توضیحات
فضاهای وابسته به فعالیت داوران
62
اتاق داوران
2
–
12
24
رختکن داوران
1
8
6/9
6/9
²m 2/1 برای هر نفر
سرویس بهداشتی
1
4
8
8
²m 2 برای هر نفر
دوش
1
4
8
8
²m 2 برای هر نفر
فضای استراحت وتجدید قوا
1
–
12
12
فضاهای وابسته به فعالیت مربیان
98
اتاق داوران
2
–
12
24
رختکن داوران
1
8
6/9
6/9
²m 2/1 برای هر نفر
سرویس بهداشتی
1
4
8
8
²m 2 برای هر نفر
دوش
1
4
8
8
²m 2 برای هر نفر
فضای استراحت وتجدید قوا
4
–
12
48
فضاهای وابسته به فعالیت ورزشکاران
368
رختکن بازیکنان(گروهی)
4
12
8/10
2/43
²m 9/0 برای هر نفر
رختکن انفرادی
4
4
8/4
2/19
²m 2/1 برای هر نفر
دوش
4
12
8/10
2/43
²m 0/9 برای هر نفر
سرویس بهداشتی
4
8
2/7
8/28
²m 0/9 برای هر چشمه
دستشویی
4
12
4/8
6/33
²m 7/0 برای هر نفر
سرویس معلولین
4
4
20
80
²m 7/0 برای هر نفر
اتاق استراحت و تجدید قوا
4
–
12
48
اتاق جلسه و گردهمایی
2
–
24
48
اتاق مداوای سرپایی و کمک اولیه
2
–
12
24
عنوان فضا
تعداد
ظرفیت هر واحد
واحد
(²m)
کل
(²m)
جزء فضا
(²m)
توضیحات
اداری
178
مدیریت سالن
1
–
24
24
منشی
1
–
12
12
انتظار
1
–
16
16
اتاق جلسات
1
–
48
48
کارتزنی وکنترل
1
–
12
12
آبدارخانه
1
–
48
48
رختکن
1
–
12
12
سرویس
1
4
6
6
متصدیان
72
محل استقرار مسئولین
2
–
24
48
مسئول نور وصدا
1
–
24
24
فضاهای وابسته به فعالیت استفاده کنندگان
270
اطلاعات
2
–
6
12
گیشه فروش و رزرو بلیط
2
–
12
24
سرویس بهداشتی
4
25
5/37
150
²m 5/1 برای هر چشمه
سرویس بهداشتی معلولین
4
3
15
60
²m 5 برای هر چشمه
کمک های اولیه
2
–
12
24
خدماتی
انبار تجهیزات
1
–
48
48
انبار وسایل
1
–
48
48
انبار توپ
1
–
48
48
انبار وسایل ورزشی
1
–
48
48
انبار صندلی
1
–
48
48
عنوان فضا
تعداد
ظرفیت هر واحد
واحد
(²m)
کل
(²m)
جزء فضا
(²m)
توضیحات
خدماتی
522
انبار تجهیزات
1
–
48
48
انبار وسایل
1
–
48
48
انبار توپ
1
–
48
48
انبار وسایل ورزشی
1
–
48
48
انبار صندلی
1
–
48
48
مسئول انبار
1
–
12
12
انتظامات و نگهبانی
1
–
12
12
نظافت
2
–
12
12
تاسیسات
1
–
150
150
برق اضطراری
1
–
48
48
کارگاه تعمیرات جزئی
1
–
48
48
نمونه موردی
مدارسه فوتبال ایران
مدرسه فوتبال شاهین قوچان
این مدرسه دارای مساحتی بالغ بر 25000 متر مربع و 5000 متر مربع فضای سرپوشیده ورزشی میباشد
اهداف مدرسه فوتبال شاهین
هدف :
۱- تعلیم و تربیت جسمی و روحی نونهالان ، نوجوانان شهر
2- پر کردن اوقات فراغت نونهالان ، نوجوانان و تقویت ویژگیهای اخلاقی آنان بر اساس تعالیم عالیه اسلام به منظور جلوگیری از هرگونه انحراف
3- مقابله با تهاجم فرهنگی از طریق فراهم آوردن امکان فعالیت سالم
4- توسعه و تعمیم و تعالی امر ورزش در جهت نیل به جامعه ای سالم و پر نشاط
5- شناسایی و کشف استعدادهای بالقوه و هدایت آنها به سوی تیمهای باشگاهی در راستای تقویت فوتبال استان
6- ارائه خدمات مشاوره ای و انجام فعالیت های تبلیغی
7- انتقال آخرین یافته های علمی ، فنی مدارس فوتبال کشورهای صاحب نام در فوتبال به فرزندان جامعه
8- ایفای نقش مسئولیتهای اجتماعی در قبال شهر و استان از طریق سالم سازی جسم و روح نونهالان ، نوجوانان و جوانان
تاریخچه تاسیس
تاسیس 1359_موسسین:آقایان علی رضا پزشکی _ محمد رضا خوشباطن
اهداف اخلاق (انسانیت و سالم زیستن)_درس(تحصیلات عالی و موفقیت در زندگی)_ورزش (تندرستی و کسب قهرمانی)
مربیان از بدو تاسیس تا کنون آقایان:محمد رضا خوشباطن_ولی گلپور_کامران جاوید_مجید کریمی _مجید یا حسینی پور_حسین گلشنی_مرتضی باقری
تیم فوتبال شاهین سال 1360
مدرسه فوتبال رشاد تبریز رده 8 سال
مدرسه فوتبال پرسپولیس زنجان
مدرسه فوتبال پرسپولیس زنجان با حضور پسران علاقه مند به این رشته ورزشی که بین سنین شش تا 16 سال قرار دارند در قالب هشت کلاس آموزشی شکل گرفته است.
عمولر که از مربیان درجه A فوتبال آسیا می باشد افزود: شرکت کنندگان در این کلاس های آموزشی، تمرینات خود را در زمین چمن طبیعی مجموعه ورزشی کارگران زنجان که در فضایی مناسب و مطمئن قرار دارد انجام می دهند.
به گفته مدیر مدرسه فوتبال پرسپولیس زنجان، ˈمهدی پاک نژاد، مرتضی سهرابی، فریدون محمدی و حمید فرخی نیز که از تجربیات خوب و بالایی نیز برخوردار هستند به عنوان مربی کار آموزش در این مدرسه را عهده دار هستند.
عمولر افزود: ˈفرهاد مکملی نیز به عنوان مربی تخصصی دروازه بانی که دارای کارت مربیگری درجه سطح یک آسیااست به علاقه مندان به کار دروازه بانی آموزش های لازم را ارایه می دهد.
وی تصریح کرد: هم اکنون شرکت کنندگان در این کلاس ها هفته ای سه جلسه و طی روزهای فرد از ساعت 30/9 تا 11صبح زیر نظر مربیان تمرین می کنند.
برای دین تصاویر بیشتر به روی نوشته سبز پائینی کلیک کنید با تشکر (حیدری)
آکادمی و مدرسه فوتبال استقلال
مدرسه فوتبال و اکادمی اموزشی ابی پوشان استقلال تهران برگزار کننده دوره های اموزشی فوتبال زیر نظر مربی اسبق تیم ملی و باشگاه استقلال با مدرک بین المللی ( A FIFA ) با امکان به خدمت گیری در باشگاههای بالاتر همانند استقلال و پیروزی ثبت نام می کند
لازم به ذکر است
این اکادمی اکادمی دیگری از باشگاه استقلال است و شما را برای رفتن به تیم های بالاتر همانند باشگاه استقلال کمک می کند و ما منتخب دانشجویان را به تیمهای بالاتر از طریق معرفی برای تست در باشگاه مربوطه مثل استقلال یا باشگاههای دیگر می فرستیم وحکم اموزش و تمرین را برای شما دارد بسیاری از دوستان از ما انتظار بازی در تیم های پایه استقلال را دارند اما نمی توانیم شما رابه طور مستقیم به تیم های پایه باشگاه استقلال ببریم این اکادمی از مربیان باسابقه استقلال و تیم ملی استفاده میکند و شما را برای رفتن به تیم های بالاتر و استقلال کمک می کند و منتخب بازیکنان را برای تست معرفی می کنیم به تیم های مختلف یا خود باشگاه استقلال. اما ربطی به باشگاه استقلال برای انتقال یا بازی در استقلال به صورت مستقیم ندارد
قسمتی از بیوگرافی مربی اکادمی:
یکی از عکسهای جشن قهرمانان ملی ایران با حضور رئیس جمهور ایران جناب اقای احمدی نژاد و مربی اکادمی حمید ملک احمدی و وزیر نفت و رئیس کمیته المپیک و رئیس کل بازرسی کشور با حضور پیشکسوتان و قهرمانان تیم ملی فوتبال و کاراته و باقی رشته های ورزشی
خدمات اموزشی:
دوره ها ی اموزشی در دو پست دروازبانی و پست های دیگر به صورت جدا و در دونوع حرفه ای و معمولی برگزار می شود در دوره های اکادمی ما به وقت گذرانی نمی پردازیم مثل مدارس و اکادمی های دیگر که اقدام به گذاشتن بازیکنانشان به انجام فوتبال و وقت گذارانی میکنند کلاسهای ما با یک ساعت و نیم تا دو ساعت تمرین مکرر با برنامه در 2 تا سه روز در هفته برگزار می شود و مختص فقط اموزش است
دوره های اموزشی دروازبانی
دوره های عمومی دروازبانی :
دوره های عمومی در نوع دروازبانی دوماهه و نیم 250 هزار تومان می باشد این دورها حالت اموزشی داشته و تقریبا همانند اموزشی خصوصی و حالت نیم خصوصی است و همراه با سایر دانش اموزان با شما کار می شود.لازم به ذکر است .در این دوره ها فقط با شما همانند تیم ها تمرین می شود و شما را مانند مدارس فوتبال سرگرم فوتبال نمی کنیم و یک ساعت ونیم تا دو ساعت با شما با برنامه ای منظم و طبق اصول روز به صورت گروهی با تمرینهای مختلف اعم تکنیکی و تاکتیکی دروازبانی کار می شود کلیه این اموزش ها توسط افای حمید ملک احمدی از مربیان با سابقه تیم ملی و باشگاه استقلال انجام می شود که سابقه مربیگری دروازبانانی مثل احمد رضا عابد زاده دروازبان منتخب ایران یا حسین ترابپور مربی دروازبانان حال استقلال و مهدی رحمتی و وحید طالبلو و مربی تیم دروازبانان تیم ملی و سرمربیگری تیم رده بزرگسالان استقلال جه در امید و نوجوانان و چه در فوتبال و فوتسال را دارا می باشند انجام می شود.
دوره ها عمومی حرفه ای دروازبانی:
در این دوره همانند یک اکادمی حرفه ای به صورت نیمه خصوصی همراه با سایر دانش اموزان همانند دوره قبلی با تفاوت وجود دوره های تئوری و بدنسازی اعم از وزنه – آمادگی جسمانی-تغذیه و غیره و همچنین با اصول تکنیکی و تاکتیکی فوتبال آشنا می شوید دانش آموزان در این دوره دارای قابلیت استفاده از شنا برای رفع خستگی را دارند و کلیه این اموزش هاتوسط افای حمید ملک احمدی از مربیان با سابقه تیم ملی و باشگاه استقلال انجام می شود هزینه این دوره با حساب هزینه چندین جلسه سالن بدنسازی و سالن تئوری و استخر شنا و برنامه تغذیه و غیره 3 ماهه 800 هزار تومان می باشد حسن این دوره امکان استفاده از امکانات دیگر نظیر شنا می باشد می باشد.
دوره های اموزشی پست های دیگر
دوره های عمومی پست های دیگر:
دوره های عمومی در نوع پست های دیگر فوتبال دوماهه و نیم 250 هزار تومان می باشد و این اموزشها توسط افای حمید ملک احمدی از مربیان با سابقه تیم ملی و باشگاه استقلال انجام می شو د که دارای مدرک مربیگری بین المللی A فیفا معتبرترین مدرک فیفا و سابقه سرمربیگری تیم استقلال چه در فوتبال و چه فوتسال را دارا می باشد این دورها حالت اموزشی داشته و تقریبا همانند اموزشی خصوصی و حالت نیم خصوصی است و همراه با سایر دانش اموزان با شما کار می شود.لازم به ذکر است .در این دوره ها فقط با شما همانند تیم ها تمرین می شود و شما را مانند مدارس فوتبال سرگرم فوتبال نمی کنیم و یک ساعت ونیم تا دو ساعت با شما با برنامه ای منظم و طبق اصول روز به صورت گروهی با تمرینهای مختلف اعم تکنیکی و تاکتیکی کار می شود
دوره ها عمومی حرفه ای پست های دیگر:
در این دوره همانند یک اکادمی حرفه ای به صورت نیمه خصوصی همراه با سایر دانش اموزان همانند دوره قبلی با تفاوت وجود دوره های تئوری و بدنسازی اعم از وزنه – آمادگی جسمانی-تغذیه و غیره و همچنین با اصول تکنیکی و تاکتیکی فوتبال آشنا می شوید دانش آموزان در این دوره دارای قابلیت استفاده از شنا برای رفع خستگی را دارند و کلیه این اموزش هاتوسط افای حمید ملک احمدی از مربیان با سابقه تیم ملی و باشگاه استقلال انجام می شود هزینه این دوره با حساب هزینه چندین جلسه سالن بدنسازی و سالن تئوری و استخر شنا و برنامه تغذیه و غیره 3 ماهه 800 هزار تومان می باشد حسن این دوره امکان استفاده از امکانات دیگر نظیر شنا می باشد می باشد.
مدرسه فوتبال شهدای رامسر
مدرسه فوتبال ساینا
جذابیت دنیای پر شور و شگفت آور ورزش ، فوتبال را به عنوان محبوبترین و پرطرفدارترین رشته ورزشی معرفی کرده است ؛ به طوری که جوشش آن از کوچه های باریک یک محله تا ورزشگاههای بزرگ صد هزار نفری به خوبی احساس می شود . به ثمر رسیدن یک گل ، قلب میلیونها نفر را به شوق آورده و در همان حال میلیونها نفر دیگر احساس اندوه و ناراحتی می کنند . محیط پر هیاهوی فوتبال ، تنها میدان بزرگ رقابت و مبارزه نیست ؛ بلکه تجلی گاه ارزشهای والای انسانی است که در آن صحنه های کوشش ، گذشت ، همکاری ، صداقت ، بردباری جلوه می کند و شاگردان این کلاس ، درس تلاش ، فداکاری ، تعاون ، مردانگی ، استقامت و شجاعت می آموزند . بنابراین ، فوتبال به عنوان ابزار تربیتی در تحول و سالم سازی جامعه نقش دارد و از آن می توان برای خودسازی و تسهیل رشد ابعاد مختلف وجودی استفاده کرد . لذا با توجه به اهمیت و ضرورت این موضوع ، جا دارد با سرمایه گذاری و برنامه ریزی اصولی زمینه را برای رشد و پیشرفت این ورزش فراهم آورد. باشگاه فوتبال ساینا همواره تلاش نموده است با برگزاری کلاس های آموزشی مدرسه فوتبال ، کلاس های تئوری و … محیطی با نشاط و سالم را در راستای شکوفایی استعدادها فراهم آورد .
مدارس خارجی فوتبال
مدارس فوتبال در فرانسه
فرانتس بکن بائر کاپیتان و مربی سابق تیم ملی فوتبال آلمان و رئیس فعلی تیم فوتبال بایرمونیخ آلمان بعد از جام جهانی فوتبال 1998 فرانسه در یک مصاحبه مطبوعاتی به خبرنگاران ورزشی آلمان گفته بود: فرانسویها با تصاحب جام جهانی فوتبال پاداش زحمات 20 ساله خود را گرفتند . آنها به حق و با شایستگی کامل قهرمان جام جهانی فوتبال 1998 شدند. فرانسویها 20 سال پیش با یک برنامه ریزی درست و اصولی وبا دایر کردن مراکز آموزش فوتبال حرفه ای در سطح نوجوانان و جوانان فوتبال خود را در سطح بالای این رشته ورزش در دنیا قرار دادند.کاری که ما آلمانیها به خاطر قدرت فوتبال مان در گذشته فراموش کرده ایم.فرانسویها روی نیمکت ذخیره ها تیم دیگری نیز داشتند که آنها هم می توانستند این جام را صاحب شوند. در حالی که ما آلمانیها مجبور بودیم باز هم از لوتار ماتیوس 38 ساله استفاده کنیم و نتوانستیم بازیکن جوان تری در سطح او پیدا کنیم . شما اگر به میانگین سنی دو تیم آلمان و فرانسه نگاه کنید می بینید که میانگین سنی آنها 23 و ما آلمانیها 30 ساله بود.فرانتس بکن بائر در این مصاحبه همچنین گفته بود ، تیم ملی فرانسه شانس اول برای تصاحب جام ملت های اروپا را هم دارد.این بزرگ مرد باتجربه فوتبال ، نظرش کاملا درست بود. چرا که دو سال بعد از جام جهانی فوتبال 1998 فرانسه جام ملت های اروپا را نیز صاحب شد.فرانسویها نه فقط در فوتبال بلکه در تمام رشته های ورزشی دیگر با دائر کردن مراکز آموزش نونهالان ، نوجوانان و جوانان توانستند ورزش این کشور را در سطح بالای ورزش دنیا قرار دهند.
اما بحث پیرامون مراکز آموزش فوتبال یا مدرسه فوتبال در این کشور است . در کشور فرانسه 18 مدرسه فوتبال برای سنین 12 تا 15 ساله و 58 مدرسه فوتبال برای سنین 15 تا 18 ساله وجود دارد که تمام این مدارس یا مراکز آموزش فوتبال توسط باشگاه های حرفه ای فوتبال مثل باشگاه های نانت ، لیون ، اکسر ،مارسی ، بوردو ، کان و دیگر باشگاه های فرانسه با تمامی امکانات ممکنه برای مربیان و دارای یک سازمان منظم اداری برای آنها می باشد ،دائر گردیده است.
در کشور فرانسه چهارشنبه بعدازظهر تمام مدارس این کشور تعطیل است و دانش آموزان موظفند چهارشنبه ها در کلوپ های ورزشی و یا هنری ثبت نام کرده و این روز هفته را با تفریحات سالمی که موردنظرشان می باشد بگذرانندو مثل تمام کشور های دنیا به فعالیت ورزشی به خصوص رشته فوتبال که بیشترین متقاضی را دارد بپردازند.در این روز تمام نونهالان ، نوجوانان و جوانان در زمین های مختلف شهر بطور منظم و زیر نظر مربیانی که بطور افتخاری با این نوجوانان کار می کنند که بیشتر آنها دانشجویان دانشکده ورزش هستند. این دانشجویان در پایان هر سه ماه گزارشی از این نونهالان ، نوجوانان و جوانان تهیه و تحویل استادان می دهند.
کنترل وزن آخر هر هفته و یک کنترل قد هر سه ماه یکبار
معاینه هرروزه به وسیله پزشک مخصوص تیم فوتبال همراه با یک ماساژ دهنده برای بازیکنان صورت می گیرد
این بازیکنان بعد از آمادگی کامل معمولادر سنین 17 ، 18 سالگی با یک قرارداد حرفه ای وارد تیم اول و فوتبال حرفه ای می شوند و یا به باشگاه های دیگر فروخته می شوند.
یکی ازدرآمدهای مهم این باشگاه فروش بازیکنان جوانیکه از این آموزشگاه بیرون می آیند به تیم های حرفه ای
فرانسه و اروپا می باشد.
*برنامه روزانه مراکز آموزش فوتبال اوسر
– بیدار باش : 7.15
– صبحانه : 7.30
-کلاس درس : 8
– تمرین فوتبال : 9.45
– نهار : 12
– وقت آزاد : 12.30
– کلاس درس : 14
– تمرین فوتبال : 15.30
– درس خواندن همراه با کنترل های مربوطه : 18
– شام : 19
– وقت آزاد یا درس خواندن : 19.30
– خاموشی و خواب : 22
کلیه بازیکنان تیم ملی فرانسه در این مراکز تعلیم دیده و بیرون آمده اند و تنها بازیکنی در تیم ملی فرانسه که در این مراکز آموزش ندیده و مستقیما وارد دنیای فوتبال حرفه ای شد لوران بلان بود و از بازیکنان معروفی که از مدرسه یا مراکز آموزش فوتبال اوسر به دنیای حرفه ای فوتبال وارد شدند می توان از اریک کانتونا و بازیل بولی نام برد. زین الدین زیدان بازیکن سابق و بازنشسته فوتبال فرانسه نیز از مرکز آموزش فوتبال کن به فوتبال حرفه ای وارد شده بود .
* امکانات تحصیلی
در مرکز آموزش فوتبال اوسر تمام جوانان اجبارا و با یک برنامه و دیسپلین سخت و فشرده به تحصیلات درسی خود ادامه می دهند و آموزگاران آموزش و پرورش که از طرف باشگاه هزینه های آنها تامین می شود هر روز به این مراکز آمده و به این جوانان درس می دهند. مدرک تحصیلی این آموزشگاه فوتبال ، قانونی و از نظر آموزش و پرورش کشور مورد تایید می باشد.
*کادر آموزش و پرورش این مرکز شامل:
(5) معلم ادبیات فرانسه ، (1) معلم فیزیولوژی ، (4) معلم ریاضی ، (2) معلم فیزیک ، (3) معلم علوم اکونومیک ، (3) معلم انگلیسی ، (2) معلم تاریخ و جغرافی ، (4) معلم آلمانی ، (2) معلم اسپانیایی ، (1) معلم ایتالیایی ،(1) معلم روسی ، (1) معلم نقاشی ، (3) معلم حسابداری ، و (2) معلم کامپیوتر می باشد.
*تمرینات فوتبال مرکز آموزشی اوسر:
– تمام تمرینات فوتبال زیر نظر مربیان به 3 گروه تقسیم می شود:
گروه اول: شامل نوجوانان کمتر 15 سال می باشد که فقط روی کارهای تکنیکی و فردی کار می کنند
گروه دوم : شامل جوانان 15 تا 17 ساله می باشد که روی کارهای تاکتیکی و فیزیکی مثل سرعت ، استقامت و کار های گروهی با توپ را انجام می دهند.
گروه سوم : شامل جوانان بیشتر از 17 سال می باشد که در تیم دوم حرفه ای این باشگاه بازی می کنند و بعضی از مواقع در تیم اول نیز از آنها استفاده می شود.
*ساعت کار این 3 گروه به این شرح می باشد :
گروه اول : 5 تا 6 جلسه تمرین در هفته که جمعا 8 ساعت طول می کشد به اضافه مسابقات فوتبال زیر 15 سال باشگاه ها که آخر هر هفته برگزار می شود.
گروه دوم : 9 جلسه تمرین در هفته و جمعا 12 تا 14 ساعت می باشد به اضافه مسابقات باشگاه ها برای این سنین که آخر هر هفته برگزار می شود.
گروه سوم : 8 جلسه تمرین در هفته که جمعا 12 ساعت می باشد به اضافه مسابقات حرفه ای دسته دوم ، این بازیکنان آمادگی کامل را برای بازی در تیم دسته اول را نیز دارند.
*شرایط فیزیکی بازیکنان :
تمام این جوانان قبل از وارد شدن به این مدرسه یک معاینه پزشکی در مرکز پزشکی می شوند و بعد از ورود به مدرسه یا مراکز آموزش فوتبال یک معاینه خصوصی دیگر در کلینیک اوسر مخصوص تیم فوتبال اوسر انجام می شود. این مربیان بازیکنان با استعداد را زیرنظر گرفته و آنها را به مسئولان مربوطه معرفی کرده و این مسئولان با باشگاه های حرفه ای فوتبال تماس حاصل کرده و از طریق آنها مدارک مربوط به ثبت نام بازیکنان را برای گذراندن امتحانات در مراکز آموزش فوتبال دریافت کرده و بعد از صحبت کردن با والدین این جوانان و گرفتن رضایت نامه کتبی از والدین ، مدارک لازم آنها را به باشگاه های حرفه ای فرستاده و چند روز قبل از امتحانات مربوطه والدین به دعوت باشگاه ها از نزدیک با امکانات این مدارس یا آموزشگاه های شبانه روزی از قبیل خوابگاه ، رستوران و طریقه نگهداری و حفاظت و غیره آشنا می شوند و باشگاه ها با جوانانی که مورد قبولشان قرار می گیرند یک قرارداد کتبی و حرفه ای در حضور والدین جوانان امضاء می کنند ( که البته والدین به جای جوانان قبل از رسیدن به سن 18 سالگی این قراردادها را امضاء می کنند )واین جوانان وارد این مراکز آموزش فوتبال که شبانه روزی است می شوند و می توانند همزمان با تحصیلات خود نیز ادامه می دهند.
اوسر شهر کوچکی است در استان بورگین که مرکز این استان شهر دیژون می باشد و تقریبا 150 کیلومتر با پاریس فاصله دارد.
مرکز آموزش فوتبال اوسر به مساحت 5 هکتار در یک فضای سبز و خوش آب و هوا بنا گردیده که در این مرکز 2 خوابگاه بزرگ که اولی 800 متر مربع که دارای اطاق های یک نفره و دو نفره برای 16 جوان و دومی 500 متر مربع که 15 جوان را پذیرا می باشد. در این مجموعه همچنین 8 کلاس درس مجهز به چندین کامپیوتر در اختیار جوانان برای یادگیری قراردارد.همچنین دارای 2 سالن استراحت ، که در این سالن ها چندین میز پینگ پنگ و چندین دستگاه تلویزیون وجود دارد که می توانند تمام برنامه های تلویزیونی را مشاهده کنند و یک کتابخانه بسیار مجهز که تمام کتاب های با ارزش ورزشی و غیر ورزشی را برای مطالعه در اختیار جوانان قرار می دهند.
*امکانات ورزشی این آموزشگاه فوتبال شامل :
– 2 زمین چمن فوتبال اولی در اندازه 106 * 66 و دومی در اندازه 130 * 68
– یک سالن سرپوشیده 55 * 35 با زمین مخصوص فوتبال سالنی می باشد که مجهز به رختکن ، چندین اطاق و سرویس بهداشتی ، دوش حمام است.
– یک سالن بدنسازی که مجهز به جدیترین و پیشرفته ترین دستگاه های مخصوص بدنسازی می باشد.
– یک زمین تنیس
آکادمی فوتبال محمد VI در مراکش ؛ نامزد دریافت جایزه آقا خان 2013
آکادمی فوتبال محمد VI با ارائه آموزش متمرکز فوتبال در کنار مجتمع آموزش تحصیلی خود برای پنجاه دانش آموز بین 13 تا 18 سال، به منظور تشویق بر توجه اجتماعی و حس اجتماعی نوجوانان طراحی گشته است.
پنج ساختمان این مجموعه همچون یک دائور سنتی ( دهکده ) چیدمان یافته اند و در میان آن ها یک "میدان روستایی" شکل گرفته است. ساختمان ها به ترتیب جایگذاری، اداری، بخش ورزشی، آموزش، خوابگاه و غذاخوری را شامل می گردند.
هر ساختمان، به صورت جداگانه در مرکز خود، دارای پاسیویی طراحی شده جهت آرامش می باشد. هر یک از دیوارهای این پاسیوها، با رنگ هایی نشان دهنده جنبه های مختلف مراکش رنگ آمیزی گشته اند، در حالیکه نمای بیرونی ساختمان به رنگ سفید خالص درآمده است.
رنگ آخرایی خاک این مناطق، پیچیدگی خاصی به محیط بخشیده است و در این طرح همراه با شن، سنگ رودخانه، سنگفرش های بتنی و کف های چوبی، بافتی زیبا در فضای اطراف بوجود آورده است.
حیاط مرکزی
اتاق کمک های اولیه
ورودی بخش فوتبال و فوریت های پزشکی
پاسیوی اختصاصی فسمت فوتبال
دید عمومی مجموعه
مدرسه فوتبال و مرکز آموزش
مدرسه فوتبال در پکن
پلان مدرسه فوتبال پکن
پرسپکتیو مدرسه فوتبال
پارکینگ
پارکینگ اتومبیل همیشگی، خط ورودی ها باید بطور وضوح با نوار ایمنی برای پیاده روها علامت گذاری شده باشد. برای هر اتومبیل با خطهای عبور ولی بدون گذرگاه اصلی پارک 90 درجه تقریبا 20 مترمربع و در پارک 45 درجه تقریبا 23 مترمربع فضا لازم است. دهانه ورود به پارکینگ برای هر اتومبیل 5×8/1 متر و همچنین محلی برای دوچرخه و موتور سیکلت نیز در نظر گرفته می شود.
رفت و آمد در مجموعه
در سایتی با این وسعت وجود نگهبانی و اطلاعات ضروری است تا رفت و آمد بازدید کنندگان و توریستها به مجموعه را کنترل کنند و تحت نظر داشته باشند و اطلاعات لازم را به بازدید کنندگان ارائه دهند. نگهبان و اطلاعات مشابه صورت مجموعه ای شامل : اتاق اصلی نگهبانی (محل استقرار نگهبان)، اتاق استراحت، آبدارخانه و سرویس می باشد.
در این مجموعه به غیر از اتاق نگهبان همه دور از دید می باشد و تنها اتاق نگهبانی در مکانی جلوتر از آنها و مشرف به قسمت وسیعی از پارک که ورودی هم در آن است قرار می گیرد فرم معماری نگهبانی لازم است ضمن شاخص بودن آن بعنوان یک ورودی با معماری کل مجموعه نیز هماهنگی داشته باشد.
سرویسها
از الزامات یک مجموعه سرویسهای بهداشتی عمومی آن می باشد که در نقاط مختلف بخصوص مکانهای تجمع قرار دارد و شامل دو قسمت زنانه و مردانه می باشد و به ازای هر توالت یک دستشویی باید قرار بگیرد به همراه آینه و هواکش.
توالتهایی که درب آنها به سمت بیرون باز می شود می توانند کوچکتر (2/1×8/0) متر باشند و توالتهایی که درب آنها به داخل باز می شود (4/1×8/0 متر) در مجاورت هر سرویس یک اطاقک (تقریبا به اندازه یک توالت) برای قرار گرفتن وسایل نظافتی با کشو و قفسه اشیاء تمیز کاری باید وجود داشته باشد.
بررسی ضوابط بخش اداری
مکان اداری در دسترس و مسلط به کل مجموعه شامل : وسایل ارتباطی، حفاظتی، منابع آب، تاسیسات برق، روشنایی مجموعه و سیستم اداره کل مجموعه تجاری، موزه و رستوران و…
عقائد در شکل منظره ساختمان اداری فرق می کند اما برحسب آمار بیشتر دفاتر اداری محور اصلی شرق- غرب است زیرا نفوذ آفتاب صبح و عصر نامطلوب بوده ولی آفتاب جنوب را به آسانی بوسیله پرده کرکره می توان مهار نمود. محور اصلی باید برای رسیدن آفتاب به تمام اتاقهای شمالی- جنوبی باشد. اتاقهای سمت شمال کدیدور غیر استفاده بوده و فقط برای اتاقهای عمیق اجرا می شود که در این صورت رسیدن روشنایی طبیعی برای تمام دفاتر قابل انجام می باشد.
اتاق مدیر
در مقابل فضای باز و در مجاور اتاق کارمندان بوده و اندازه آن بستگی به وسعت مجموعه داشته از 25 تا 30 مترمربع متغیر است. پیش اتاقی بجای دفتر و اتاق انتظار در حدود 25 مترمربع می باشد.
اتاق کارمندان
دارای میزهایی باندازه 8/0×5/1 متر برای 4 تا 6 نفر، اشکاف جداگانه، توالت با دستشویی و قفسه به عمق 6/0 متر لازم است پنجره های این اطاق نباید به طرف مکان پرجمعیت قرار بگیرد و روشنایی محل کار مساوی یا بیشتر از 500 لوکس می باشد. قسمت کارمندان باید دارای رختکن با توالت مجاور و فضای کافی برای کتابخانه کارمندان باشد.)
فضای باز
طراحی آب نما
در ایران باستان آب پیام آور روشنایی و پاکی به شمار می رفت و از ارزش زیادی برخوردار بود شاید به علت اینکه ایران کشوری کم آب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته است آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورد استفاده قرار می گرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تاثیر بسیاری داشته است. آب در قابلیتهای مختلف مانند حیات، تازگی، درخشندگی، پاکیزگی، رونق و رواج روشنایی، سکون و آرمش یا بالعکس تحرک، احساسهای متفاوت در روح و روان انسان گذارده است. به همین دلیل همواره در مکانهایی که ساخته دست بشر هستند، بصورتهای مختلف برای خود جا باز کرده است. که البته این مساله در رابطه با مکانهایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشمگیر است. زیرا عنصر آب به عنوان یکی از زیباترین زمینه های دید و یکی از موارد تکمیلی فضای سبز مورد استفاده قرار می گیرد البته مهمتر از این مکانها وجود آب برای پاکیزگی محل و آبیاری درختان و گلها یا استفاده برای سرویسهای بهداشتی، ضروری و پراهمیت است.
د-1) آب و روانشناسی
انسان مجموعه ای است پیچیده از روح و ذهن و جسم. همانگونه که جسم آدمی به غذا نیازمند است. ذهن و روح او نیز طالب عناصری است که به او آرامش می بخشد و در جامعه شهری که ساختمانهای بلند و خیابانها و زندگی ماشینی همه جا را احاطه کرده است، جلوه های زیبایی و هنر، بهترین پناه برای روح خسته و آرامش طلب آدمی است.
امروزه در شهرها شاهد عناصری با بافت سخت مثل بتن و … به جای عناصر طبیعی (پوشش گیاهی) می باشیم. لذا باید با به کارگیری عناصری که بافت نرم دارند، گوشه عزلت و زیبایی فراهم کرد تا به روان انسان آرامش بخشید. این مکانها می توانند پارکها و باغهای شهری باشند.
آب یکی از این عناصر بشمار می رود. چه در حالت سکون و چه در حالت حرکت نوازش دهنده روح انسان است. حرکت و موسیقی آب، در جلوه گری بیشتر فضای سبز نقشی در خور توجه دارد. می توان آب را به صورت جویبار و چشمه برای نقاط آرام و بی سر و صدا و بصورت آبشار و فواره های بزرگ برای نقاط پر از ازدحام و شلوغ طراحی کرد.
سطح آب ساکن، با انعکاس نور مانند آیینه عمل می کند و همچنین انعکاس پوشش گیاهی در آب و تابش و نور خورشید بر روی گیاهان آبزی موجود روی آب، تصویر زیبایی برای بیننده به وجود می آورد.
آب در حال حرکت نیز منعکس کننده امواج نور در فضا است؛ مانند نوری که از یک جویبار روان بر روی برگ درختان منعکس می شود.
آب در فضای سبز به هر یک از صور مختلف، خود به خوبی در متعادل کردن درجه حرارت هوا، تامین رطوبت نسبی برای گیاهان و ایجاد طراوت، موثر است. مجموعه این عوامل از یکنواختی و خشکی محیط میکاهد.
د-2) طراحی آب در سبکهای مختلف
جذابیت آب از دیگر عناصر موجود در فضای سبز بیشتر است. آب نما از عناصریست که اگر در فضای سبز خوب و کامل طراحی شود،ترکیب مناسبی ایجاد می نماید و اگر بطور صحیح مورد استفاده قرار نگیرد. باعث ضایع شدن شیوه طراحی خواهد شد. برای احتراز از بروز چنین مشکلاتی باید با احتیاط عمل کرد.
آب نماها را می توان به دو صورت منظم یا غیرمنظم طراحی کرد
منظم : منظور از طراحی منظم، دادن شکل کاملا هندسی به آب نماها و آبراهه هاست. این نوع آب نماها وقتی در یک چشم انداز که به شیوه منظم طراحی شده است، قرار گیرند، بهترین نمای خود را نشان می دهند. اشکال به حالت قرینه و کلاسیک به کار می روند. چشمه ها و مجسمه ها شکل مشخصی دارند و مواد به کار رفته، سنگ و بتنهای صاف و منظم است. البته از فایبرکلاسی هم در اندازه های دلخواه و به فرم منظم می توان استفاده کرد آب نماهای منظم وقتی که دارای لبه برجسته باشند جذابیت بیشتری دارند. چرا که نشستن روی لبه برجسته استخر جالب است و از طرفی برای کودکان امنیت ندارد. در باغها و پارکها کوچک شهری، بهتر است که آب نما به شیوه منظم طراحی شود.
غیر منظم : آب نماهای غیر منظم می تواند از اجسام قالب ریزی شده و ظروف با اشکال غیرهندسی و خیالی و یا سنتی ساخته یا به فرم آزاد با پیروی از آبگیرهای طبیعی طراحی شود. در این صورت آب نماها دارای گوشه های راست و دیوارهای عمومی و حاشیه های منظم و دست ساز نیستند. یا حداقل در ظاهر این طور به نظر می آیند. برای ساخت آنها، بیشتر از سنگ و خاک و گیاهان بومی استفاده می شود. برای ایجاد آب نما های طبیعی باید فضای کافی وجود داشته باشد. در مناطق معتدل و مرطوب، ریزش و پرش آب حتی الامکان باید کمتر شود. برحسب شرایط توپوگرافی زمین و هدفهایی که از ایجاد آب نما وجود دارد. اشکال مختلفی از آن ساخته می شود. شکل و تعیین محل آب نما خود بستگی به موقعیت زمین و هماهنگی با دیگر عوامل باغ، همچنین سلیقه و ابتکار طراح دارد در این مجموعه می توان منابع آب طبیعی از قبیل دریاچه، آبشار و برکه وجود داشته باشد از منابع آب مصنوعی می توان استخر یا دریاچه مصنوعی ایجاد نمود.
دریاچه مصنوعی
در ایجاد آن، انتخاب سایت و طراحی بسیار مهم می باشد، و باید آزمایش خاک مناسب جهت ایجاد آن انجام شود. نکات مهمی که باید در طراحی دریاچه به آن توجه شود در ذیل آمده است :
چنانچه دریاچه مصنوعی تنها به منظور ایجاد دید و منظر ایجاد شده باشد عمق آن نباید بیشتر از یک متر و نیم در نظر گرفته شود.
گیاهانی که در داخل یا نزدیک برکه کاشته می شوند باید با خطوط و گلهای تزئینی منطقه هماهنگ باشند. گیاهان آبزی، با اشکال متنوع و رنگ سبز برگهای خود مناظر زنده ای به باغچه های آبی داده و به آن حالت طبیعی می دهند. مهمترین خاصیتی که گیاهان آبزی در باغچه های آبی دارند، تولید اکیسژن و افزایش رطوبت هواست که در خنک کردن هوای منطقه نقش مهمی دارد گیاهانی نظیر آلاله آبی و نیلوفر آبی با برگهای خود سطح آب را می پوشانند و ایجاد سایه می کنند. که به خودی خود باعث می شود که در فصل تابستان زود گرم نشود.
برنامه ریزی کالبدی
ضروری است که به منظور جذب بیشتر مدارس و باشگاه ها فوتبال داخل و خارج از کشور امکانات رفاهی و اقامتی مناسبی را فراهم کنیم. چرا که ایجاد اینگونه خدمات رفاهی برای مدارس و باشگاه ها فوتبال باعث جذب سرمایه های اقتصادی فرهنگی و اجتماعی برای منطقه و کشور خواهد شد. از این رو سیاستهای کلی طرح را می توان در چند مورد ذکر نمود.
استفاده بهینه از طبیعت منطقه
خصوصیات طبیعی و اقلیمی این منطقه که مهمترین عامل جذب به حساب می آید بنابراین می بایست با برنامه ریزی صحیح در جهت استفاده بهینه از این موهبت خدادادی سود جست.
ایجاد امکانات مناسب اقامتی، رفاهی
عامل مهم افزایش در طول مدت اقامت مدارس و باشگاه ها فوتبال فراهم بودن امکانات مناسب برای اقامت می باشد. بنابراین ایجاد شرایط مناسب اقامتی و رفاهی در برنامه ریزی طرح الزامی است.
استفاده از طبیعت منطقه
تمامی مخاطبین به مجموعه علاقه مند به استفاده از امکانات بالقوه و بالفعلی هستند که طبیعت در اختیار آنها قرار میدهد. طبیعت سرسبز و زیبای جنگل امکانات مختلفی را در اختیار طراح می تواند قرار دهد که در چند بعد می توان از آن بهره جست.
سازه ها و تاسیسات
الف- سازه بنای مدرسه فوتبال
با توجه به شرایط اقلیمی سیستم سازه ای کل مجموعه بتنی با استفاده از پوشش مناسب و در بعضی از قسمتها که انعطاف بیشتری را طراحی می طلبید از اسکلت فلزی و هم چنین از سیستم کابلی برای قسمتهای کنسول شده در نظر گرفته شده است. عایق سازه ی فلزی منتخب از روکش سه لایه قیر و دو لایه گونی می باشد. پی مجموعه بنای مدرسه فوتبال با استفاده از پی گسترده به ارتفاع 1 متر می باشد. ریتم ستون گذاریها براساس دهانه اتاق های خواب می باشد. بین 5 تا 7 متر تا کارآیی بیشتری داشته باشد.
در هسته مرکزی ساختمان که قسمت لابی قرار دارد از سیستم آتریومی استفاده شده است تا علاوه بر ارائه تصویر زیبائی از فضای عمومی روشنائی بیشتری با استفاده از نور طبیعی و قابلیت رویت بیشتر به سمت درختانرا بدهد. در این نوع طراحی سقف آتریوم جایگزین سطوح گسترده پنجره ها در دیوارها می شود و بدین ترتیب انرژی لازم جهت گرمایش و سرمایش به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. در امر محافظت در برابر آتش این نوع بنای مدرسه فوتبال امن می باشد زیرا وجود یک سیستم ایمنی کاملا دقیق، سازه ای ضدحریق و آبفشانهای سرتاسری و یک برنامه کامل جهت تخلیه دود آنها را در مقابل آتش بهتر حفاظت می نماید.
ملاحظات طراحی برای سازه سالن های ورزشی
3-1 کلیات
3-2 رهیافت کلی طراحی
3-2-1 خدمات
3-2-2 تقسیمات داخلی
3-2-3 تجهیزات
3-2-4 پوشش خارجی بنا
3-2-5 بارش های آسمانی
3-3 طیف راه حل های سازه ای
3-4 اصول سازه
3- 5 عنصرهای سازه
3-5-1 شالوده ها
3-5-2 سیستم های باربر
3-6 ملاحظات ویژه
3-6-1 کارهای فلزی
3-6-2 کارهای بتنی
3-7 ملاحظات انتخاب سازه
3-7-1 انواع سیستم های سازه ای
3-7-2 مقایسه اجمالی انواع سازه ها
3-1 کلیات
وجه مشخصه یک سالن ورزشی ، سطح بزرگ و ارتفاع بیش از حد معمول آن می باشد . ارتفاعی که خیلی بیشتر از اغلب ساختمان های دیگر است و ضوابط طراحی ویژه خود را طلب می کند . اگر ارتفاع یک طبقه از ساختمان های متداول حدود 3 متر پیش بینی می شود حداقل ارتفاع یک سالن ورزشی 7/6 متر یعنی بیش از دو برابر طبقات ساختمان های معمولی در نظر گرفته می شود . این ارتفاع زیاد به رعنایی ( لاغری ) بیشتری می انجامد . در نتیجه ، برای رعایت صرفه جویی در ابعاد ستون ها و دیوارهای پیرامونی ، باید اعضای سازه ای متناسبی پیش بینی شود که به درستی مهار شده باشد و اگر دیوارهای باربر بدون ستون مد نظر باشد ، روش های غیرسنتی باید به خدمت گرفته شود زیرا کارهای بنایی با آجرهای توپر یا مجوف برای ارتفاع هایی اقتصادی نمی باشد . طیف راه حل های سازه ای متاثر از ابعاد کالبد ، نازک کاری سطوح مختلف و دیگر پارامترهای پیرامونی خواهد بود .
با صرفه ترین شبکه سازه ای برای یک سالن ورزشی کم هزینه ربطی به جانمایی فعالیت های ورزشی آن سالن نخواهد داشت . بنابر این ، جهت یافتن پاسخی مناسب با حداکثر صرفه جویی در هزینه ها باید تمام عناصر در این راستا ، هماهنگ با یکدیگر مورد بررسی قرار گیرد . کالبد یا پوسته محافظتی که پیرامون فضای بزرگ یک سالن ورزشی را می گیرد دارای هزینه ساخت بسیار بالایی است . مقدار دقیق این هزینه که با توجه به ابعاد و اشکال سازه بین 58 تا 70 درصد کل هزینه ساختمان متفاوت است به سهولت قابل ارزیابی نمی باشد و بنابراین مقدار دقیقی برای این نسبت نمی توان ذکر کرد . ولی به عنوان یک عدد کلی می توان هزینه شالوده و روسازه را تقریباً برابر 75 درصد هزینه کل برآورد نمود . این مبلغ قابل توجه است ، چه در اغلب ساختمان ها ، این عدد از 25 درصد هزینه کل برآورد نمود این مبلغ قابل توجه است ، چه در اغلب ساختمان ها ، این عدد از 25 درصد تجاوز نمی کند . بنابراین ، به علت هزینه بالای سازه در سالن های ورزشی ، تصمیمات اتخاذ شده در مورد سازه ، می تواند به مقدار زیادی باعث موفقیت و زیبایی ساختمان گردد .
3-2 رهیافت کلی طراحی
الزامات ساختمانی که می توانند سازه را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از :
3-2-1 خدمات 6
تصمیم اصلی در مورد روشنایی این است که آیا از نور طبیعی استفاده شود یا از روشنایی مصنوعی ، بدیهی است که روشنایی مصنوعی در هنگام شب و هوای ابری برای تمامی سالن ها مورد نیاز است لیکن در طول روز نیز روشنایی مصنوعی به علت مقررات و محدودیت های نورپردازی به روشنایی طبیعی ترجیح داده می شود . از طرفی ، استفاده کنندگان از سالن های ورزشی ساعات محدودی در آن محوطه هستند و نوع روشنایی برایشان مهم نیست در حالی که استفاده از نور مصنوعی و هوای تهویه شده برای کارکنانی که تمام روز در آن جا هستند ، مطلوب نخواهد بود . در هر صورت سیستم روشنایی ، سیستم های گرمایش و سرمایش و تهویه و هم چنین تمهیدات ایمنی از حریق از عواملی است که در طراحی سازه باید منظور باشد .
3-2-2 تقسیمات داخلی
سالن های ورزشی را ممکن است با استفاده از پرده های ضخیم یا با پیش بینی تیغه های جداکننده ثابت یا متحرک ، به قسمت های کوچکتری تقسیم نمود . هر یک از این گزینه ها ، اثرات سازه ای مربوط به خود را دربردارد .
3-2-3 تجهیزات
تجهیزات را می توان به صورت ثابت یا متحرک به قاب های سازه ای متصل نمود .طراحی سازه باید در نظر بگیرد که سالن ممکن است برای استفاده دیگری مانند یک سخنرانی کوچک یا یک ارکستر کوچک نیز به کار رود که در این صورت نیاز به تجهیزات غیر ورزشی دیگری خواهد داشت.
3-2-4 پوشش خارجی بنا
در انتخاب پوشش بنا به ویژه در مورد عایق بندی ، همواره باید رابطه آن را با سازه مد نظر داشت تا پدیده تعریق ایجاد مزاحمت ننماید . رطوبت تعریق می تواند باعث خرابی سریع شود و برای نگهداری بنا مسئله ساز گردد .
3-2-5 بارش های آسمانی
این مسئله از همان ابتدای طراحی باید مد نظر باشد تا علاوه بر انجام محاسبات برای تامین ظرفیت های لازم سیستم تخلیه به گونه ای ادغام شود که از لحاظ کارآیی و زیبایی زیانی به فضا
نرساند .
3-3 طیف راه حل های سازه ای
برخی از ملاحظات طراحی می تواند شکلی را که سازه در آن گسترش می یابد تحت تاثیر قرار دهد . مواردی مانند مکان سالن ، نوع ساختمان مجاور ، رقوم خاک طبیعی در محل مورد نظر و مشخصه های خاک باید طی طراحی در مد نظر قرار گیرد . اما برای مسائل مربوط به طراحی های متعارف ، گزینه راه حل های سازه ای زیر از لحاظ اقتصادی قابل قبول است :
1 . قاب های دروازه ای یا مجموعه ای ساخته شده از ستون و خرپا با پوششی متشکل از ورق های گوناگون برای بام و دیوارهای آجری یا تشکیل شده از بلوک های بتنی به ارتفاع 2 متر یا 5/2 متر
2 . همان ترکیب بالا ولی ارتفاع دیوارها تا زیر سقف
3 . دیوارهای باربر آجری با بلوک بتنی با تیرهای بتنی یا فلزی در بام یا سازه های فضا کار با پوشش مرکب از ورق های گوناگون برای بام
4 . ترکیبی از سه حالت بالا
5 . سازه های بادی
6 . سازه های قاب دار سبک
3- 4 اصول سازه
سیستم تکیه گاهی سازه معمولاً از تیرهای بام ، لایه ها و ورق های روی آن تشکیل یافته است . بارها وارده از طریق تیرها به ستون های قاب ها یا دیوارهای باربر منتقل می شود . به علت مسئله ارتفاع این سازه ها و نبود دیوارهای میانی ، بیشترین توجه را باید به بارهای جانبی ناشی از زلزله ( یا باد ) معطوف داشت . نیروهایی که در اثر این عامل ایجاد می شود باید به شالوده ها منتقل گردد . چگونگی این انتقال را می توان به طریق زیر خلاصه نمود :
1 ) بام به صورت صفحه ای که دارای سختی جانبی در دو جهت است عمل می کند . ساده ترین راه رسیدن به این مشخصه ، افزودن بادبندها در بخش هایی از بام است که به درستی انتخاب شده است.
2 ) بار جانبی از طریق بام به دیوارهای موازی با جهت بار جانبی منتقل می شود .
3 ) دیوارها به عنوان صفحه های برشی عمل می کند و نیروها ، لنگرها ، بارهای متمرکز و برش ها را شالوده ها منتقل می کند .
هنگامی بام به عنوان دیافراگم عمل خواهد کرد که مهاربندی قطری طراحی و اجرا شود
شکل 3-1 انتقال نیروهای جانبی به شالوده ها از طریق بام و دیوار های برشی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
شکل 3-2 با مهار بندی افقی بام بصورت دیافراگم عمل می کند
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
3-5 عنصرهای سازه 7
عنصرهای سازه از شالوده ها ، ستون ها و تیرها یا قاب ها ، دیوارهای پرکننده و برشی یا باربر ، سقف و بام و انواع آن تشکیل شده است که در زیر به بحث درباره هریک از آن می پردازیم .
3-5-1 شالوده ها
شرایط موجود در زمین ساختمان و مشخصه های خاک آن ، سیستم مورد لزوم برای شالوده را مشخص می کند . در صورت استفاده از شمع یا پی های عمیق از قبیل صندوقه و غیره ، هزینه شالوده افزایش می یابد در حالی که هزینه سیستم روسازه درصد کمتری از هزینه کل را به خود اختصاص خواهد داد و بر عکس اگر از شالوده های منفرد استفاده شود . نوع روسازه می تواند هزینه پی سازی را تحت تاثیر قرار دهد .سازه های قاب دار معمولاً دارای شالوده های منفردی است که از شالودههای زیر دیوارها مجزا بوده و در ترازهای مختلف قرار دارد . این پی سازی دو طبقه با عنصرهای مربوط به آن که در رقوم های مختلف قرار دارد ممکن است باعث اشکال در پی سازی شود . به همین دلیل ، اغلب از کلاف های اتصال دهنده شالوده های مجزا که در مناطق زلزله خیزی مانند ایران الزامی است به عنوان شالوده دیوارهای آجری استفاده می شود . از لحاظ اقتصادی این امر مقرون به صرفه است و تجربه نشان داده است که روسازه آجری با شالوده های نواری بتنی می تواند از روسازه مشابه قاب دار با صرفه تر باشد . طراحی شالوده منفرد را می توان با استفاده از رابطه های مختلف موجود انجام داد ، ساده ترین روش استفاده از رابطه کمیته اروپایی بتن می باشد که بر طبق
آن فشار وارد بر خاک زیر پی صلب بابرون محوری در دو جهت اصلی ، برابر است با فشار وارد بر خاک زیر یک پی فرضی .
3-5-2 سیستم های باربر
همان گونه که ذکر شد ، نقش این سیستم ها از سوئی تحمل بارهای سازه بام و پوشش آن و از سوی دیگر ، منتقل کردن بارهای جانبی ناشی از زلزله به شالوده هاست . این نقش را می توان از طریق دیوارهای ستون دار با ستون های ساده بادبندی شده ، از طریق آجرها ( با بلوک های بتنی ) باربر یا از طریق قاب های سازه ای ایجاد نمود :
الف – دیوارهای ستون دار
این نوع دیوارها به کمک ستون های فلزی متداول که دارای تمام تمهیدات لازم برای پوشش بر روی انسانی است ایجاد می شود . در مواردی که فاصله ستون ها (که با فاصله تیرهای بام مطابقت دارد) زیاد باشد . باید از میل مهار برای استحکام افقی ورق های پوشش استفاده شود و چهار انتهای دیوارها تیر بادبندی گردد . نقش بادبندهای قطری ، کنترل نیروهای جنبی ناشی از زلزله است ( اگر آجر یا بلوک انتخاب شود ، به این بادبندها نیازی نخواهد بود ) . ترکیب آجر یا بلوک بتنی ( در پائین دیوار ) و پوشش ورق ( در بالا ) می تواند راه حل بهتری باشد . برای به دست آوردن یک دیوار داخلی هم بر ، می توان از جزئیات زیر بهره جست .
شکل 3- 3 دیوار تقویت شده ( ستون دار) ساده
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
شکل 3-4 دیوار ستون دار تقویت شده که در آن از میل مهار و بادبندهای قطری در انتها استفاده شده است.
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
شکل 3-5 ترکیب دیوار آجری با پوشش ورق
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
شکل 3-6 جزئیات اجرایی جهت پرکردن دیوار داخلی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
ب – دیوارهای آجری باربر :
گزینه دیوار کاملاً ( یا با بلوک بتنی ) نیاز به استفاده از ستون های میانی را بر طرف می سازد ، لیکن چون ارتفاع دیوار زیاد است ( حداقل 60/7 متر ) ، مساله رعنایی ( لاغری ) دیوارها مطرح می شود ، که برای مقابله با رعنایی بیش از حد مجاز دیوارها ، راه حل های زیر ممکن است مورد استفاده قرار گیرد :
– دیوارهای نازک : به کار گیری پشت بند که با فواصل انتخاب شده برای تیرهای بام ( بین 3 تا 4 متر) منطبق است .
شکل 3-7 پشت بند اجرا شده با مصالح بنایی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
می توان ستون های بتنی پوشیده شده به وسیله مصالح بنایی را نیز برای پشت بند به کار برد .
شکل 3-8 پشت بند ستون بتن مسلح که به وسیله مصالح بنایی پوشیده شده است
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
پ – دیوار های دیافراگمی :
این نوع دیوارها با مصالح بنایی ساخته می شود و شامل دو دیوار موازی هر یک با فرض یک آجر است که در فواصل مساوی به وسیله دیوارهای عمودی با عرض یک آجر به یکدیگر متصل شود از لحاظ اقتصادی ، این نوع دیوارها بسیار مقرون به صرفه است . در این صورت تیرهای بام تیر افقی قرار گرفته در بالای دیوار تکیه می کند .
شکل 3-9 نمونه ای از یک دیوار دیافراگمی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
ت – قاب های سازه ای
مصالح به کار رفته برای قاب های سازه سالن های ورزشی ممکن است از نوع فولاد ، چوب ، بتن یا آلومینیوم ساخته شود . در حال حاضر به علت دهانه بزرگ قاب ها ، بیشترین مصالح به کار برده شده فولاد است . معمولاً تیرها و ستون های قاب دروازه ای ( پرتال ) از پروفیل های موجود در بازار ساخته می شود ولی ممکن است آن را به صورت تیرورق نیز محاسبه و اجراء نمود . پیش بینی لچکیهای اتصال ممکن است باعث به کارگیری مقطع سبک تری گردد و هزینه قاب کاهش یابد .
شکل 3-10 نمونه ای از قاب دروازه ای با دهانه بزرگ
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
قاب ها باید بر طبق ضوابط آیین نامه ای موجود برای ترکیب های مختلف بارهای مرده ، زنده ، زلزله و سایر بارها طراحی شود . روش مهاربندی قاب ها همان است که برای ستون های دیوارها در صفحات قبل بیان شده است . اگر قاب انتخاب شده فولادی باشد ، باید بیشترین توجه به پوشش آن ( که دارای تنوع زیادی است ) معطوف گردد تا از خوردگی آن جلوگیری شود . یک سیستم رنگ آمیزی کامل و مقاوم ، افزون بر حفاظت قاب ها رویه صاف و مناسبی نیز به وجود خواهد آورد به گونه ای که در تماس با بدن بازیکنان ایمنی لازم را تامین نماید .
شکل 3-11 نمونه ای از سازه قاب دار ساده شامل ساختمان اصلی و فرعی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
1 . قاب اصلی شامل تیر و ستون ( طراحی برای مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی ، حرکت قاب باید در رابطه با دیوارهای جداره در نظر گرفته شود . )
2 . دیوارها ( طراحی برای : دما ، تعریق و حرکت ، تسهیل در نظافت و نبود تله های پلشت ، رویه داخلی نباید ساینده ( زبر ) باشد و از طراحی تیزی ها در آن خودداری شود . تدابیر ایمنی در برابر حریق به اضافه پوشش مناسب و مقاوم حداقل تا ارتفاع 2 متر )
3 . بازشوها برای در و پنجره ( طراحی برای : مقاومت در برابر خوردگی و ایمنی در برابر حریق ، صرفه جویی در انرژی گرمایی ، تعریق ، عملکرد مناسب و آسان بودن نظافت )
4 . سازه بام ( طراحی برای : مقاومت در برابر خورندگی و سائیدگی و ایمنی در برابر حریق ، صرفه جویی در انرژی گرمایی ، تعریق ، حرکت ، بارهای خدمت علاوه بر بارهای معمول و سیستم اکوستیک)
شکل 3-12 نمونه های درست و نادرست ترکیب ستون با دیوار
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
اگر قاب ها از جنس چوب باشد باید آن را از نوعی انتخاب نمود که در برابر پوسیدگی به گونه ای طبیعی یا مصنوعی مقاوم شده باشد . برخی از چوب های سخت مانند ایروکو یا تیک به شکل رضایت بخشی در محیط های با جو خورنده ( استخرها ) به کار گرفته می شود در حالی که توجه ویژه ای برای جزئیات آن نیز به کار می رود ( مانند حفاظت با ورق های فلزی و غیره ) .
برای برخی از قاب های با دهانه های بزرگ ، از لایه های چسبیده به هم استفاده می شود . در این صورت ، نوع چسب ها باید با محیط سازگار باشد مانند ماده رزورسینول که درترکیب چسب ها که با موفقیت همراه بوده است . اگر مصالح انتخاب شده بتن مسلح باشد . معمولاً به صورت نمایان پیش بینی می شود و توجه ویژه ای به هنگام کار گذاشتن میلگردها باید به کار برد زیر میلگردهایی که دارای پوشش کافی بتنی نباشد یا بیش از حد مجاز نزدیک سطح بیرونی قرار گرفته باشد ، زود خورده می شود . اگر جنس قاب از آلومینیم باشد . آلیاژی از آن باید مورد استفاده قرار گیرد که دارای استحکام زیاد و سختی متعارف باشد . برای حفاظت این قاب ها لایه ای از رنگ یا آند در نماها ضروری می باشد مصافاً باید مشخصات فنی خاص این نوع آلیاژ در به کار گیری ، نصب و نگهداری کاملاً رعایت شود .
لازم به تذکر است که در پاره ای از انواع سازه ها که عضو ها به یکدیگر وابسته است استفاده از مهاربندی های موقت تا پایان یافتن برخی از مراحل اجرایی الزامی است . اگر سازه بام از نوع سازه های فضا کار باشد ، در این صورت به مهاربندی های موقت نیازی نخواهد بود .
گزینه نوع سازه برای بام بدون قاب دروازه ای ( پرتال ) از بین موارد زیر صورت می گیرد .
– تیرهای خیز داده شده معمولی فولادی
– تیرهای لانه زنبوری( سبک تر ولی دارای ارتفاع بیشتر )و شاید از لحاظ اقتصادی با صرفه تر
– تیرهای شبکه ای که معمولاً هر چه دهانه بزرگ تر باشد استفاده از این نوع تیرها با صرفه تر می گردد . می توان عضو بالایی آن را شیب دار نمود که سبک تر می شود و با کاهش ارتفاع دیوار بین تیرها ، با صرفه تر نیز می گردد .
– سازه های فضا کار ، با کاربردی روزافزون و دهانه های بزرگ ( بیش از 220 متر ) می تواند پاسخ مناسبی برای سقف استخرها باشد .
فاصله بین تیرهای بام با در نظر گرفتن مقاومت پوشش آن و ملاحظات اقتصادی از قبیل وزن لایه ها و تیرهای فولادی تعیین می گردد . این فاصله معمولاً بین 3 تا 4 متر انتخاب می شود ( این اعداد برای ستون ها نیز معتبر است ) . در صورت انتخاب بیشتر ، باید یا ضخامت دیوار را افزایش داد و یا سازه های میانی پیش بینی شود . در هر دو حالت ، هزینه ها افزایش می یابد .
شکل 3-13 انواع تیرها
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
3 – 6 ملاحظات ویژه 8
3 – 6 – 1 کارهای فلزی
اگرچه در سالن های ورزشی از نظر میزان رطوبت ، شرایط محیطی حادی مانند استخرهای سرپوشیده وجود ندارد با این همه ممکن است این گونه سالن ها دارای محیطی به شدت مرطوب باشد که این امر تا حد زیادی به ابعاد ساختمان بستگی دارد . بنابراین تمام کارهای فلزی نمایان باید به وسیله یک قشر ضد زنگ محافظت شود .
سیستم توصیه شده عبارت است از یک لایه لاستیکی کلردار ، یک یا دو لایه زیر ساخت از رنگ پلاستیکی کلردار و یک پوشش رویی از رنگ ضد تعریق . یک نمونه با صرفه تر عبارت است از یک لایه ضد زنگ قرمز و سپس یک پوشش زیر ساخت روغنی و یک لایه نهایی از رنگ روغنی .
3- 6 – 2 کارهای بتنی ( ستون ، تیر ، دیوار … )
اگر فولاد را در برابر خورندگی باید مقاوم یا محافظت نمود ، بتن از این لحاظ مشکلی ندارد ولی باید توجه داشت که ویژگی زیر برای سطوح بتنی فراهم باشد :
– امکان نظافت و تمیز کردن وجود داشته باشد .
– به منظور کاهش میزان آسیب رسانی سطوح بتنی به ورزشکاران توصیه می شود از قاب های مسطح مقاومت صیقل حداقل در ارتفاع 5/2 متر استفاده شود و تیزی گوشه ها یا قالب های پخ یا گرد تعدیل گردد .
– به منظور تعدیل پژواک سروصدا که از ویژگی های سطوح بتنی است توصیه می شود از صفحات جاذب صدا در ارتفاع مناسبی روی دیوار ها و ستون ها و به صورت آویزان از سقف استفاده شود .
3-7 ملاحظات انتخاب سازه 9
برای انتخاب سیستم سازه اولین مجموعه های بزرگ و ملاک ها و معیارهایی در دست است که می تواند راهگشای گزینش صحیحی باشد :
الف – تکنیک های اجرایی و تجربیات ساخت 10
اگر چه به لحاظ تئوریک می توان هر ساختمانی را باسازه ای ساخت ولی استفاده از امکانات داخلی طراحی به شیوه ای که در داخل قابل اجرا باشد در اولویت است در کنار آن نیاز است به ایجاد فرم ها و شیوه های بدیع سازه ای همت گمارد .
ب – اقتصادی بودن طرح
امروزه به کارگیری فرم های بدیع ( مانند ورزشگاه المپیک توکیو اثر کنزو تانگه ) هر چند بسیار معمارانه و شکیل هستند ولی هزینه های بسیار اقتصادی در بردارند . در بسیاری از سازه های جدید ( مانند چادرها ) پس از مدتی از ساخت بنا به پشتیبانی و مراقبت ویژه و نیز هزینه های اقتصادی قابل توجهی ، حتی در سازه های معمولی بتنی و فولادی ( به عنوان مثال برای استفاده از ورقه های با ابعاد بزرگ یا دالهای بزرگ پیش ساخته بتنی ) هزینه های زیادی بر ساخت پروژه تحمیل می شود . لذا باید سازه مجموعه با هزینه های معمولی یا بالا ( و نه خیلی بالا ) قابل اجرا باشد .
ج – امنیت و دوام
در مجموعه حاضر که جمعیت زیادی در خود جای می دهد دقت به نکات ایمنی بسیار مهم است از جمله مقاومت سازه در برابر زلزله ، آتش سوزی و رطوبت در الویت هستند . در سازه های معمول ، بتن در این زمینه رفتار مناسب تری نسبت به فولاد دارد و انعطاف پذیری مناسبی نیز دارد . در سازه های جدید انواع کابل ها و چادرها در صورت بارگذاری مجدد یا تغییر در بار گذاری ضریب اطمینان خود را به شدت می دهند .
د – سبکی سیستم
یکی ازبهترین شیوه ها برای امنیت ساختمان به کارگیری پوشش سبک است که هنگام تخریب کمترین تلفات را در پی داشته باشد به این منظور اگر چه سیستم های چادری و بادی مناسب هستند ولی این سیستم فاقد عمر مناسب بوده و در مقابل آتش سوزی نیز بسیار آسیب پذیر هستند.
ه – فرم پذیری و انعطاف در طرح معماری
این امر به ویژه هنگامی که برای پوشش دهانه های بزرگ به دنبال فرم های محدب یا مقعر و قوسی شکل و امثال آن باشیم اهمیت بیشتری می یابد . مثلاً اسکلت های فلزی علیرغم مقاومت بالا در برابر کشش ، انعطاف پذیری کمی از خود نشان می دهند و شاید همین امر باعث شده سازه های منعطقی چون سازه های کابلی ،بادی و چادری تمایل بیشتری یابند .
و – انطباق با اصول سازه
یک مجموعه از ساده ترین تا پیچیده ترین انواع آن باید از اصول سازه ای مقاومت در برابر زلزله انتقال مناسب نیروها ، ارتفاع مناسب سازه و … برخوردار باشد . به این منظور در طرح معماری باید امکان انطباق طرح و فرم سازه با قوانین ریاضی حاکم بر محاسبه سازه پیش از تصویب طرح بررسی شود .
3-7-1 انواع سیستم های سازه ای
انتخاب سیستم سازه ای مجموعه شناخت بهتر از امکانات گونه های متنوع سازه موجود بستگی مستقیم دارد . از طرفی بررسی دقیق این گونه نیاز به یک رساله جداگانه دارد . به این ترتیب در این بخش به ذکر مهم ترین مصنوعات سازه ای که احتمال به کارگیری آنها در طرح حاضر بیشتر است پرداخته شده است . بایدگفت که مطالعات سازه از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که می تواند نیاز طرح به فرم مناسب معماری را نیز تامین کند .
انواع سازه ها را می توان به طور کلی به دسته های زیر تقسیم کرد :
الف ) سیستم های ساختمانی با فرم فعال شامل سیستم های کابلی ، چادری ، بادی و قوسی
ب ) سیستم ساختمانی با بردار فعال شامل خرپاهای فضایی ، قوسی و صفحه ای
ج ) سیستم ساختمانی با جسم فعال شامل تیرها ، قاب ها و شبکه ی تیر ورق
د ) سیستم های ساختمانی باسطح فعال شامل سطوح تا شونده منشوری و هرمی ، پوسته ها با انحنای ساده یا دوار و پوسته های زین اسبی .
ه ) سیستم ساختمانی با بردار قائم فعال شامل انتقال دهنده های بار از سقف به زمین یا تغییر دهنده های جهت آن .
سیستم کابلی
کابل ها به علت مقطع عرضی کوچک نمی تواند در برابر نیروها مقاومت کنند و در نتیجه در برابر حالت جدید بار تغییر شکل می هند ، لذا از آنها صرفاً در کشش و با ایده متعادل و متوازن کردن دستگاه سازه ای استفاده می شود . در این سیستم یک کابل به عنوان کابل اصلی عمل می کند ( کابل آویزان ) و بقیه به صورت کابل موازنه به کار می روند و طراحی آنها یا بر اساس طرح پایه های انتقال دهنده نظیر قوس ، ستون و تیر است و یا بر اساس کابل ها موازنه که با آنها تولید یک شبکه توری می کنند . مزیت اصلی کابل ها امکان ایجاد یک پوشش مشبک روی دهانه های بزرگ و ایجاد فرم های دلپذیر است و در مقابل از نظر امنیتی و اقتصادی وضعیت مناسبی ندارند .
شکل 3-14 سازه کابلی
سیستم چادری
در این سیستم چادر به عنوان پوشش استفاده شده و نقش پرکننده میان کابل ها را ایفا می کند و رفتار سازه ای چادر مانند کابل های مبتنی بر سیستم کششی است و امتداد کابل های اتصال دهند چادر به زمین منطبق بر جهت جاری شدن نیروهاست . مزیت این سیستم نیز سبکی و یک پارچگی و فرم پذیری آن است با این حال به علت آسیب پذیری زیاد پوشش آن و با توجه سرعت عمل زیاد در نصب و برچیدن آن کاربردی های با مدت زمان کم یا متوسط مناسب است .
شکل 3-15 سازه چادری
سیستم قوسی
در این روش چون منحنی قوس به صورت فشاری عمل می کند ناگزیر از ایجاد عناصر صلب در سازه هستیم و در بارگذاری یکنواخت شکل آن سهمی می گردد .
سیستم قوسی به لحاظ ایجاد نیروهای رانشی باید توسط فونداسیون های قوسی حمایت شود . یک ایراد این سیستم تغییرات قابل توجه در شکل سازه در اثر نوسانات حرارت است و دیگری آن که برای پر کردن دهانه های ده چند متری مناسب به نظر نمی رسد . با این حال فرم قوسی نسبتاً دلپذیر و جذاب است و به لحاظ امنیت وضعیت مناسبی دارد .
شکل 3-16 سازه قوسی
سیستم خرپایی ( فضایی ، قوسی ، صفحه ای )
اعضای کوتاه و مستقیم الخط ، تشکیل دهنده این سیستم هستند و طول عضوهای خرپایی به لحاظ کشش و فشار بهتر از عرض آن عمل می کند در این سیستم یک نیرو به وسیله اعضای مشترک یک مفصل ، به چندین نیروی کوچکتر تقسیم می شود و غالباً زوایای قرار گرفتن اعضا نسبت به هم 45 یا 60 درجه می باشد . سیستم های خرپایی به جهت امکانات بسیار متنوع در چفت و بست و سوار شدن قطعات روی هم و نیز امکان پر کردن دهانه های بسیار بزرگ به وسیله آ نها ، امروزه به وفور استفاده می شوند و مجموعاً به لحاظ عملکردی ، امنیتی ، انعطاف پذیری و مسایل اقتصادی مناسب هستند . در نوع فضایی آن چون خرپاها عمدتاً فولادی هستند و رفتار فولاد در مقابل کشش ، خمش و فشار مناسب است به شکل واحدهای سه بعدی در پوشش دهانه های بزرگ استفاده فراوان می شوند . ( خرپاها به جای اضلاع و مفاصل به جای رئوس ) از طرفی فضای بین خرپاها خالی است و مجموعاً سقف وزن بالایی نخواهد داشت . علاوه بر آن امکانات مختلف این سیستم برای بارگذاری و ستون گذاری و ایجاد دهانه های وسیع ، همچنین تنوع پوشش از نظر انتخاب مصالح همگی عوامل مثبت و امتیازات این سیستم می باشند .
شکل 3-17 سازه خرپایی
سیستم تیر قاب – ورق
یک سیستم ساده و رایج در ساختمان ها می باشد . علت آن امنیت بالا و سهولت محاسبات است : اما مجموعاً برای پر کردن دهانه های وسیع به ندرت استفاده می شود .
سیستم پوسته ای دوار
فرم این سیستم معمولاً زیبا و منعطف است و از دوران یک خط یا قوس حول یک نقطه ، خط یا صفحه به وجود می آید و حجم هایی مانند کره ، احجام تخم مرغی شکل ، سلوئید ، هیپربولوئید و … به دست می دهد لذا برای طراحی یک سقف به شکل زیبا و یکدست مناسب می باشد . در این سیستم مدارها و حلقه هایی در سطح قرار دارند که به شکل فشاری در بالا و کششی در پایین عمل می کنند اگر شکل و هندسه کلی کار از اشکالی مثل دایره ، بیضی ، مستطیل و … باشد استفاده از این فرم سازه با راحتی بیشتری بر روی پلان همراه است . مشکل اصلی این سیستم مشکلات اجرایی و اقتصادی آن می باشد .
سیستم زین اسبی :
این سیستم شامل پوسته ای است که از حرکت انتقالی یک منحنی ( مولد ) در راستای منحنی دیگر ( هادی ) به وجود می آید و فرمی شبیه زین اسب به دست می دهد . این سیستم برای پوشش دهانه های وسیع محاسبات بسیار پیچیده و امکانات اقتصادی و اجرایی قابل توجهی می طلبد ولی بسیار زیبا و شکیل است .
شکل 3-18 سازه زین اسبی
سیستم قائم
در این سیستم نیروها از سقف و سطوح مایل جمع شده و به وسیله انتقال دهنده ها به همکف و زمین منتقل می شوند . این سیستم که بسیار پایه ای و ابتدایی است برای پوشش دهانه های بزرگ استفاده چندانی ندارد .
سازه های بادی
این نوع سازه غیرمتداول یک غشاء خارجی است که به زمین مهار شده و شکل کالبد به کمک دستگاه های نگهدارنده فشار هوا حفظ می شود . ورودی به این سالن ها از طریق یک در هوابند صورت می گیرد . این نوع سازه ها معمولاً برای سالن های ورزشی موقت ( به صورت فصلی ) و کم هزینه به کار می رود ، ولی گاهی برای کالبد سازه های دائمی نیز استفاده می شود .
اشکالات عمده این نوع سازه ها در عمر کوتاه ، اتلاف انرژی از یک سو و جذب انرژی خورشیدی از سوی دیگر و هزینه نسبتاً سنگین جاری آن در مقایسه با سازه های معمولی است . زیرا نگهداری دائمی فشار داخلی ، هزینه بازرسی و نگهداری بیشتری را می طلبد ضمن اینکه خطر آسیب رسانی عمدی نیز در این مورد به طور جدی مطرح است .
در برخی از موارد ، برای جلوگیری از فرو ریزش غشاء کالبد ( چادر ) به علل مکانیکی ( مثلاً متوقف شدن سیستم دمش هوا ) ، سازه ای ثانوی نیز در نظر گرفته می شود که البته این سازه اضافی و هزینه طرح را به گونه چشمگیری بالا می برد . البته می توان از دیوارهای پیرامونی با سازه های داخلی به عنوان تکیه گاه ثانوی استفاده نمود .
اگر دهانه بزرگتر باشد ، ممکن است از سیستم کابل هایی که مانع فروریزش غشاء می شود ، استفاده
نمود . این سیستم بر پایه اختلاف فشار هوای داخلی و خارجی عمل می کند و برای کاهش دمای هوا بر روی غشاء حجم آن به واسطه کابل هایی به بخش های کوچکتر تقسیم شده و به این ترتیب فشار وارده بر پوسته تخفیف می یابد و چون عملاً فشار هوای داخل و خارج غشای خارجی ، فرم ظاهر آن را تشکیل می دهد ، بسیار انعطاف پذیر است . اما در صورت بارگذاری جدید شرایط ممکن است دشوار گردد لذا غالبا ً با بستن محورهایی توسط کابل به زمین از داخل و خارج ، حجم این سیستم را ثابت می نمایند . کلاً این سیستم به لحاظ تکنیک اجرا و امنیت مناسب نیست ولی منعطف و زیبا است و استفاده از آن در دهانه های خیلی بزرگ نیاز به تسهیلات فراوان فنی دارد .
شکل 3-19
– شکل و ابعاد
شکل متداول یک سازه بادی در تناقض آشکار با سازه های متداول ساختمان های ورزشی است . از لحاظ نظری ، حدی برای ابعاد سازه های بادی وجود ندارد . ولی در سازه های بادی با ابعاد بزرگ ، مسایلی از قبیل مقدار اتلاف انرژی با هوای تامین شده از طریق دستگاه های هوادهی ممکن است محدود کننده باشد . به نظر می رسد که 1500 متر مربع حد بهینه این نوع سازه ها باشد .
شکل 3-20 نمونه ای از سالنهای بادی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
– هزینه ها
در بررسی و مقایسه هزینه سازه های بادی و ساختمان های معمولی باید به این نکته توجه داشت که سرمایه گذاری اولیه سازه های بادی کمتر از ساختمان های متداول است لیکن هزینه های جاری آن ( گازوئل ، پرسنل نگهدارنده ، جایگزینی غشاء کالبد و غیره ) به مراتب بیشتر است .
تاکنون از سازه های بادی برای سالن های ورزشی از قبیل : استخرهای شنا ، پاتیناژ ، دوومیدانی ، اموزش سوارکاری و غیره استفاده شده است .
– مزایا و معایب سازه های بادی
مزایای سازه های بادی عبارت است از :
– هزینه اولیه کم
– سرعت زیاد برپا سازی چادر که ممکن است به دو روز محدود شود . البته زمان اضافی جهت مهیا سازی زمین کارهای محوطه سازی ، شالوده ها ، مهار در زمین ، کف سازی و اجرای تجهیزات مکانیکی و برقی لازم است .
– سهولت باد کردن سازه ، خالی کردن باد و انجام تعمیرات .
– سهولت حمل و نقل و حجم کوچک آن که به آسانی جابجا می شود .
– سهولت تطبیق برای انواع سازه های موقت .
– دهانه بزرگ و ارتفاع زیاد سقف که بسیار ارزان تر از سازه موقت تمام می شود .
– سیستم گرمایشی ، تهویه و فشاری واحد که طی چند دقیقه همه فضا را گرم می کند .
– استفاده حداکثر از روشنایی روز .
در مقابل مزایای فوق سازه های بادی دارای عمر کوتاه ، کاربرد اختصاصی ، عایق حرارتی و صوتی ضعیف ، هزینه نگهداری زیاد و با ایمنی کم در مقابل حوادث می باشد . مضافاً به این که اگرچه فشاری که باعث سرپا نگه داشتن سازه می شود کم است ولی برخی از افراد حساس همین فشار کم را حس می کنند و باعث ناراحتی آن ها می شود .
شکل 3-21 مقایسه سازه های بادی با سازه های سنتی
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
سازه های قاب دار سبک
این نوع سازه ها در واقع ادامه سازه های بادی به شمار می روند . گرچه هزینه ساخت این گونه سازه ها بیشتر است ولی بسیاری از محدودیت های سازه های بادی در آن وجود ندارد ، وجود قاب ها ، شماری مزیت به همراه دارد . تکیه گاه ها مستقل از وجود دستگاه های مکانیکی است و در صورت از کار افتادن آن امکان فرو ریزش نخواهد بود . می توان بازشوهایی در آن تعبیه نمود و نیازی به درهای هوابند ندارد . از وجود قاب های می توان برای آویزان کردن دستگاه های مربوط به روشنایی یا عبور لوله های تهویه استفاده نمود . برخی از نمونه های این نوع سازه ها ، پوسته ای دو جداره دارد . نسبت به سازه های بادی ، هزینه نگهداری کمتری در بر دارد .
دیوارهای چنین سیستمی به صورت ثابت یا متحرک قابل پیش بینی است .
– قاب ها
قاب های بکاربرده شده در این نوع سازه ها معمولاً شبکه ای است ، تیرهای آن I شکل و جنس مصالح آن فولاد یا آلومینیم است .
معمولاً فاصله قاب ها 3 تا 4 متر است . لایه ها یا در روی قاب ها و یا در بین آن قرار می گیرد . مهاربندی ضربدری باید حداقل در یک دهانه پیش بینی شود . مانند دیگر سیستم های موجود باید روکشی سخت یا با استفاده از مصالحی مانند آجر تا ارتفاع 2 متر حداقل در طول دیوارهای داخلی در نظر گرفته شود . قاب های این نوع سازه ها تا دهانه آزاد 27 متر اجرا شده است . اگر محوطه بزرگتر باشد قاب ها به صورت جفت پیش بینی می شود . برای مهار کردن سازه ها به زمین ، ساده ترین راه قلاب کردن آن است . برای مهار دائمی ، اجرای یک تیر بتنی در روی زمین ضروری است و اجرای کف با عمر پیش بینی شده سازه باید سازگار باشد . حداقل چیزی که در نظر گرفته می شود پیش بینی یک رویه آسفالت نرم در کف سالن است . پیش بینی مقدار بارش های آسمانی در این سیستم باید مورد نظر طراح باشد .
شکل 3-22 تیر تی شکل (ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
شکل 3-23 نمونه های قاب شبکه ای (ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
– هزینه ها
هزینه این نوع سازه ها را می توان با سازه های بادی مقایسه نمود . ولی اگر قاب های صنعتی سبک مقایسه شود باید هزینه تعویض غشاء را نیز منظور داشت ( گرچه این اواخر غشاهایی ساخته می شود که بیش از 10 سال دوام دارد . ) این نوع سازه ها بیشتر از دیگر انواع سازه در معرض آسیب رسانی عمدی قرار می گیرد .
3- 7 – 2 مقایسه اجمالی انواع مختلف سازه
در گزینه نوع سازه و مصالح آن که تاثیر بسزایی در هزینه نگهداری و اداره آن دارد مطالب زیر باید در نظر گرفته شود .
سازه های قاب دار سبک چوبی
– سرمایه اولیه کم ولی به احتمال زیاد هزینه نگهداری بالا
– نامناسب برای دهانه های بیش از 6 متر
– مقاومت کم در برابر آتش سوزی و ضربه
– سهولت قابلیت انطباق با تغییرات متعاقب
سازه با مصالح بنایی
– اگر مصالح بدون پوششی از رنگ به کار برده شود ، هزینه نگهداری کم
– سهولت قابلیت انطباق با تغییرات متعاقب
– سرمایه اولی نسبتاً بالاتر ( از سازه چوبی )
– مقاومت خوب در برابر آتش و ضربه
سازه های فولادی
– انعطاف پذیری بیشتر و قابلیت انطباق با تغییرات متعاقب
– مناسب برای دهانه های بزرگ
– سرمایه اولیه نسبتاً زیاد
– به شرط محافظت مناسب ، مقاومت خوب در برابر آتش
متداول ترین مصالح برای روسازه سالن ها فولاد است ، اما با در نظر گرفتن ابعاد قاب ها ، امکانات موجود و میزان سرمایه به تخصیص داده شده ، توصیه می شود دقت بیشتری در اجرا و جزئیات ساختمانی آن به کار رود .
بتن مسلح در جا
– سرمایه اولیه زیاد
– قابلیت انطباق کم با تغییرات متعاقب
– پایائی بالا و مقاومت خوب در برابر حوادث طبیعی و غیر طبیعی
– مقاومت خوب در برابر آتش
سازه های بادی و قاب دار سبک
در مواردی بسیار ویژه ، می توان از سازه های بادی ( که در آن غشاء کالبد باد می شود و شکلش را به کمک دستگاه های نگهدارنده فشار هوا حفظ می کند ) یا از سازه های سبک ( مانند چادر ) استفاده نمود .
سازه های قاب دار سبک در واقع ادامه ای برای سازه های بادی است که گر چه با هزینه بیشتری اجرا می شود ولی بسیاری از اشکالات ایجاد شده در سازه های بادی را مرتفع می سازد . حضور قاب ها برتریهای زیادی برای این سیستم به ارمغان می آورد . عمر این نوع سازه ها کوتاه است و به جزء مسائل عمد ایمنی ( مقاومت در برابر آتش ) باید هزینه نگهداری سنگین آن را نیز در نظر داشت .
الف-1) تاسیسات :
سرویس گرما و سرما از سیستم ایرکاندیشن(air condition): از این سیستم می توان در لابی رستوران و سالنهای جشن استفاده کرد در بنای مدرسه فوتبالها درجه بالاتر نیز معمولا علاوه بر فضاهای فوق در اتاقهای میهمان نیز باید ایرکاندیشن استفاده کنند که دارای کنترل های شخصی باشد.
الف- 2) سیستم ((Fresh air یا هوای تازه : این سیستم از طریق اگزوز فن مرکزی که در طبقه آخر نصب می شود، از طریق کانالهای ارتباطی به اتاقها مرتبط می شود و از طرفی فیلترهای ورودی هوای تازه را می توان در مفصل فوقانی پنجره ها نصب کرد تا امکان ورود هوای تازه به اتاقها میسر شود و از طریق اگزوز فن خارج گردد که دارای ویژگی خوبی برای این اقلیم می باشد.
برنامه ریزی فیزیکی مدرسه فوتبال
1- ورودی سایت
2- نگهبانی و کنترل
3- محوطه و فضای سبز
4-زمین استاندارد فوتبال
5- فضای نشستن و استراحت
6- مسیرهای پیاده
7- مسیر اتومبیل رو
8- فضای سرپوشیده ورزشهای آبی
9- آلاچیق
10- پارکینگ
11- تلفن عمومی
12- عابر بانک
15- سرویس بهداشتی
18- ساختمان اصلی
1- ورودی ساختمان
2- لابی
3- پذیرش
4- سالن چند منظوره
5- سرویس بهداشتی
6- رستوران
7- مدیریت و حسابداری
8- سرویس بهداشتی
9- مدیریت
10- کافه تریا
11- کافی نت
12- راه پله
13- آسانسور
14- سوئیت ها
15- انبار ملافه
16- رختشور خانه
17- کنترل و تاسیسات
18- انبار تجهیزات فنی
19- آشپزخانه
شامل: 1 – نگهداری حبوبات و برنج 2- نگهداری مواد گوشتی 3- نگهداری نوشیدنی جات 4- فضای شست و شوی مواد غذایی 5- فضای نگهداری ظروف 6- فضای اماده سازی غذا 7- فضای طبخ 8- فضای شست و شوی ظروف 9- فضای استراحت کارکنان 10- بار انداز زباله و مواد اولیه 11- سرویس بهداشتی کارکنان 12- انبار سایر وسایل غذاخوری
نمونه موردی
معماری و طراحی نوین مدرسه فوتبال در هکایدو ژاپن
این مدرسه فوتبال – بیس بال حدود ده سال پیش ساخته شده، ولی جالب و تحسین برانگیز بود. مدرسه فوتبال سرپوشیده ای که وقتی در آن بیس بال بازی می شود، چمن ها در بیرون از مدرسه فوتبال نور می خورند و رشد می کنند، و هنگامی که قرار است فوتبال بازی شود، زمین چمن به داخل مدرسه فوتبال سرپوشیده می رود. تازه در آنجا یک چرخ هم می زند تا بازیکنان بیشتر به زمین مسلط باشند و بتوانند پشت دروازه هر دو تیم، آنها را تشویق کنند
رسانه های همگانی
ورزش امروزه به یکی از پر طرفدارترین برنامه های رادیو تلویزیونی تبدیل شده است و صفحات زیادی از مطبوعات را هر روزه به خود اختصاص میدهد ، بنابراین توجه به رسانه های همگانی درمدرسه فوتبال ـ های ورزشی از ارزشی والا برخوردار است که ذیلاً به آن پرداخته می شود .
الف ـ جایگاه گزارشگران : مسابقات پر اهمیت ورزشی معمولاً مستقیماً توسط رادیو و تلویزیون برای علاقه مندانی که فرصت آمدن به ورزشگاه را ندارند گزارش می گردد.گزارشگران رادیو و تلویزیون باید دارای جایگاه مخصوصی باشند که ضمن تسلط مناسب بر زمین مسابقه ،بتوانند از فیلم های تهیه شده از مسابقه که مستقیماً در اختیارشان قرار می گیرد استفاده نمایند و برای بینندگان تلویزیونی و شنوندگان رادیویی گزارش دهند . جایگاه مخصوص گزارش مسابقه باید در مکانی مناسب از سکوهای استفاده کنندگان در نظر گرفته شود و امکانات لازم رادیو تلویزیونی در آن تعبیه گردد .
ب ـ جایگاه خبرنگاران : علاوه بر گزارشات رادیو تلویزیونی مطبوعات نیز به اخبار و گزارشات ورزشی توجه نشان می دهند و همواره تعداد نسبتاً زیادی خبرنگار در محل انجام مسابقات حضور دارند . بدین منظور جایگاه مخصوصی نیز برای خبرنگاران مطبوعات در مدارس فوتبال در نظر گرفته می شود .
جایگاه خبرنگاران نیز باید مانند جایگاه گزارشگران از سر و صدای معمول در مدرسه فوتبال دور بوده تا بتوانند با تمرکز کامل به تهیه اخبار و گزارش و خبر از مسابقه بپردازند .
ج ـ تابلوی نمایش مدرسه فوتبال : به منظور اعلام نتایج ، معرفی اسامی و دادن پیام های مختلف به بازیکنان تابلوی بزرگی بر فراز مدرسه فوتبال تعبیه می گردد . تابلوی فوق که مجهز به سیستم های الکترونیکی است در محلی قرار می گیرد که بیشترین تعداد استفاده کنندگان بتوانند از آن استفاده کنند . تابلوهایی که اخیراً در مدارس فوتبال مورد استفاده قرار می گیرند ، علاوه بر موارد ذکر شده قادرند فیلم هایی را که از جریان مسابقه تهیه می شود به صورت مستقیم برای بینندگان داخل مدرسه فوتبال نمایش دهند .
سرویس های استفاده کنندگان
سرویس دهی و خدمات رسانی به استفاده کنندگان با توجه به اینکه آنها ساعاتی از وقت خود را در مدرسه فوتبال می گذرانند ، از اهمیت خاصی برخوردار است و بدین منظور فضاهایی مورد نیاز است که بطور خلاصه توضیح داده می شود .
الف ـ بوفه ها و فروش مواد غذایی : به علت اینکه استفاده کنندگان زمان نسبتاً زیادی از وقت خود را در مدرسه فوتبال بسر می برند ، احتیاج به تهیه مواد غذایی ، نوشیدنی و …دارند . بدین منظور باید بوفه ـ هایی در مدرسه فوتبال پیش بینی گردد .
بوفه ها باید پرانکندگی لازم را در مدرسه فوتبال ، جهت دسترسی مناسب تمامی بازیکنان داشته و دارای فضای مناسب در کنار خود باشند تا از ایجاد سد معبر جلوگیری شود . معمولاً فضاهای زیر سکوهای فوقانی و در مجاورت راهروهای اصلی بهترین مکان برای قرارگیری بوفه ها می باشد تا بازیکنان بتوانند در هنگام ورود به مدرسه فوتبال و قبل از استقرار در سکوها مواد مورد نیاز خود را تهیه کنند .
ب ـ آبخوری ها : آبخوری ها نیز که از اهمیت خاصی در جهت رفاه بازیکنان به عهده دارند به مانند بوفه ها باید در دسترس عموم باشند و تعداد آنها جوابگوی جمعیت باشد . رعایت مسائل بهداشتی ، پیش بینی شبکه فاضلاب و … از ضروریات آبخوری ها است .
ج ـ توالت ها : دستشویی ها و توالت ها باید به تمامی بازیکنان به سادگی سرویس دهد و در مکان هایی قرار گیرد که علاوه بر رعایت بهداشت
و آلوده نکردن محیط ، امکان تهویه مناسب آن وجود داشته باشد .
د ـ نمازخانه : به منظور امکان انجام فرایض دینی بازیکنان ، ضرورت دارد که چند فضا در بخش هایی از مدرسه فوتبال جهت نمازخانه پیش بینی گردد .
ه ـ کمک های اولیه : به علت اینکه امکان وقوع حوادث برای استفاده کنندگان وجود دارد ، لذا باید کمک های اولیه برای آنها پیش بینی شود و فضاهایی برای این منظور در نظر گرفته شود .
سرویس های ورزشکاران
امکاناتی برای بازیکنان ، مربیان و داوران مسابقات در مدارس فوتبال مورد نیاز می باشد که مختصراً پیرامون آنها توضیح داده می شود .
الف ـ رختکن ورزشکاران : مجموعه فضاهایی که به آن عنوان رختکن ورزشکاران اطلاق می شود ، شامل چند فضا است که عبارتند از : تعویض لباسها ، دوش ، توالت ها ، استراحت بازیکنان .
فضای تعویض لباس جهت ورزشکاران قبل و بعد از مسابقه و یا تمرین مورد استفاده قرار می گیرد . در کنار این فضا باید گنجه ها و یا کمدهایی برای قرار دادن وسائل ورزشکاران وجود داشته باشد . دوش ها جهت استفاده ورزشکاران پس از مسابقه یا تمرین مورد استفاده قرا می گیرد و تعداد آنها باید جوابگوی یک تیم ورزشی باشد . همچنین فضایی نیز برای استراحت ورزشکاران بین دو نیمه مسابقه ویا پس از تمرین و جهت استماع راهنمایی مربیان تیم در نظر گرفته می شود . رختکن های ورزشکاران حداقل دو واحد برای استفاده تیم های فوتبال و چند واحد دیگر جهت تیم های ورزش دو و میدانی باید پیش بینی شود .
ب ـ اتاق مربیان : حداقل دو اتاق جهت مربیان باید به صورت مجزا در نظر گرفته شود که در آنها کلیه امکانات پیش بینی شده باشد .
ج ـ اتاق داوران : برای استقرار و استراحت داوران یک فضا با امکانات لازم مورد نیاز است .
د ـ بدن سازی : به منظور انجام تمرینات و پرورش جسم فضایی با امکانات کامل بدن سازی مورد نیاز است تا در اختیار تیم هایی که برای تمرین به مدرسه فوتبال می آیند قرار گیرد .
ه ـ جایگاه بازیکنان ذخیره و مربیان : در کنار زمین دو جایگاه برای تیم های مسابقه دهنده پیش بینی می شود که بازیکنان ذخیره و مربیان آنها هنگام بازی در آن استقرار می یابند . جایگاه فوق باید سرپوشیده و ضمن داشتن فضای مناسب از زمین مسابقه بر آن اشراف کامل داشته باشد .
فضاهای خدماتی
الف – علاوه بر فضاهای سرویسی که در اختیار بازیکنان و ورزشکاران می باشد ، فضاهای دیگری نیز در مدرسه فوتبال باید موجود باشد که وجود آنها ضروری است و از آنها به عنوان فضاهای خدماتی نام می ـ بریم . این فضاها عبارتند از : محل استقرار مدیریت مدرسه فوتبال ، مسوول برنامه ریزی مدرسه فوتبال ، مسوول انتظامات ، اطلاعات ،کمک های اولیه و فوریت های پزشکی ، تاسیسات برق ، موتورخانه و تاسیسات هواسازی ، انبار لوازم بهداشتی ، نگهبانی ، باجه های فروش بلیط ( خارج از مدرسه فوتبال ) .
ب ـ سالن ورزش ها : تاسیساتی که در سالن ورزش مورد نیاز است عبارتند از : 1) فضا جهت بازی و مسابقه 2) سکوهای بازیکنان 3) سرویس های مربوط به بازیکنان 4) سرویس های مخصوص ورزشکاران 5) فضاهای خدماتی 6) فضاهای تربیتی جهت ورزشکاران در رشته های مختلف .
مواردی که در طراحی سالن های ورزشی باید رعایت گردند عبارتند از:
1 ـ فرم
سالن های ورزشی می توانند با فرم های متفاوت و متنوعی اجرا گردند که بیشتر به گنجایش آنها و سیستم های سازه ای که جهت ساخت آن انتخاب می شود بستگی خواهد داشت . در یک سالن ورزشی باید امکان انجام مسابقه در رشته های مختلف ورزش های سالنی میسر باشد .
2 ـ جهت
جهت خاصی را نمی توان برای سالن ورزشی در نظر گرفت و جهت اینگونه سالن ها به موقعیت قرار گیری در سایت ، شیب زمین و دسترسی های آن بستگی خواهد داشت . وبه علت استفاده از نور مصنوعی در سالن ، جهت آن کمتر متاثر از اوضاع اقلیمی و آب و هوایی است .
3 ـ ترافیک و دسترسی های داخلی
مانند مدارس فوتبال در سالن ها نیز انواع مختلف دسترسی به سکوها طرح واجرامی گردد که دسترسی از بالا، پائین و بخش های میانی از جمله آنها می باشد . در هر صورت درسالن های ورزشی نیزباید توجه داشت که ازدحام حرکتی بازیکنان درهنگا م خروج سالن موجب ایجادخطرات احتمالی نگردد . بهترین روش در این زمینه تخلیه استفاده کنندگان از پائین به سمت بالاست که ایمنی بیشتری رابه همراه دارد . عرض راهروها نیز براساس فرمول ذکر شده در مدرسه فوتبال محاسبه می گردد .
4 ـ سکوهای بازیکنان
با توجه به اینکه بعضی مسابقات در این مدرسه انجام میشود نیاز به تعداد معئودی جایگاه برای تماشاچیان است کلیه موارد ذکر شده در زمینه شیب سکوها و دسترسی به راهروها در مدارس فوتبال ، در سالن ورزشی نیز صادق است . ولی با توجه به تعداد کمتر سکوها ، بهتر است از صندلی های سبک و یا نشیمن های چوبی استفاده گردد و سکوهای دو سمت عرضی سالن که به موقعیت ممتازتری از لحاظ اشراف به زمین دارند حتی الامکان از جنس بهتری انتخاب گردند .
5 ـ نور
نور مورد نیاز سالن به ویژه در مواقع انجام مسابقات باید به صورت مصنوعی و از طریق پروژکتورهای قوی که در سقف به صورت پراکنده و منظم تعبیه می گردند تامین شود . در ضمن میزان نور طبیعی باید درحدی باشد که درطی روز بتوان نورکافی جهت انجام تمرینات را برای سالن تامین نمود و سعی گردد که از تابش مستقیم آفتاب به درون سالن جلوگیری شود .
7 ـ رسانه های همگانی
الف ـ جایگاه گزارشگران : به منظور گزارش رادیویی و تلویزیونی مسابقات پر اهمیت ورزشی باید جایگاه مناسبی که دارای اشراف کامل به میدان مسابقه و امکانات کافی جهت گزارشگران رسانه های همگانی پیش بینی گردد .
ب ـ جایگاه خبرنگاران : برای خبرنگاران نیز مکان مناسبی از سکوها باید در نظر گرفت تا اخبار لازم را از مسابقات ورزشی به سهولت تهیه نمایند .
ج ـ تابلوی نمایش سالن : برای رساندن اطلاعات لازم از جریان مسابقه و حواشی آن به بازیکنان لازم است که صفحه تابلوی نمایش در سالن در نظر گرفته شود این تابلو باید در مکانی نصب گردد که حداکثر تعداد بازیکنان بتوانند از آن استفاده کنند . بهترین مکان برای آن یکی از جوانب طولی سالن ، نمایشگرهایی در چند نقطه سالن جهت نمایاندن اطلاعات مربوط به مسابقات مانند نتیجه ،
زمان و … در نطر گرفته می شود .
8 ـ سرویس های بازیکنان
کلیه موارد ذکر شده در مورد سرویس های بازیکنان ، در مدارس فوتبال ، در سالن ورزش ها نیز صادق است .
9 ـ سرویس های ورزشکاران
کلیه موارد ذکر شده در زمینه سرویس های بازیکنان در مدارس فوتبال در سالن ورزش ها نیز صادق است ،ضمن اینکه درسالن ورزش ها به سونا با امکانات بدن سازی جهت کنترل وزن ورزشکاران و انجام نرمش مورد نیاز می باشد .
10 ـ فضاهای خدماتی
فضاهای خدماتی مورد نیاز در سالن ورزش ها عبارتند از : محل استقرار مدیریت سالن ، مسوول برنامه ریزی سالن ، مسوول انتظامات ، اطلاعات ، کمک های اولیه و فوریت های پزشکی ، تاسیسات برق ، موتورخانه وتاسیسات هواسازی ، انبار لوازم بهداشتی ، انبارهای متعدد جهت وسائل ورزشی در رشته های مختلف ، اتاق کنفرانس مطبوعاتی ، نگهبانی ، باجه های فروش بلیط (خارج از سالن ) .
نام تعداد و مساحت فضاهای مورد نیاز مدرسه فوتبال تماشاگر
عنوان فضا
تعداد
مساحت واحد
(متر مربع )
جمع مساحت
(متر مربع )
زمین بازی
سکوهای بازیکنان
راههای عبور
ورودیها و راهرو های تقسیم
سرویسهای بازیکنان
بوفه بازیکنان
نمازخانه
فوریتهای پزشکی بازیکنان
رختکن ورزشکاران
رختکن مربیان
سالن بدنسازی
فوریتهای پزشکی
رختکن داوران
اطلاعات
انبار وسایل غیر ورزشی
نگهبانی مدرسه فوتبال
تاسیسات برق
تاسیسات موتورخانه
انبار وسایل ورزشی
اداری
اتاق کنفرانس
1
35000
35000
5000
300
40
1
1
4
4
1
1
1
1
5
1
1
1
10
5
1
17500
5/0
1/0
25/0
3
25
200
30
80
20
100
30
100
30
20
50
50
100
30
20
80
17500
17500
3500
1250
900
1000
200
30
320
80
100
30
100
30
100
50
50
100
300
100
80
مرکز ورزشی آزادی
مجموعه ورزشی آزادی در 14 کیلومتری اتوبان تهران ـ کرج در زمینی به مساحت 000/000/4 مترمربع بنا شده است این مجموعه در دو مرحله اجرا گردیده است مرحله اول مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری ،دریاچه ، پارکینگ که با جاده های شرقی و غربی مربوط می شوند . مرحله دوم که عبارت است از سالن ورزشی ،سالن استخر ، پیست دوچرخه سواری ، ساختمان اداری و مرکز مطبوعات ، ساختمان های تیر اندازی ، زمین های تمرین برای ورزش های مختلف ساختمان های ضمیمه مربوط به هر قسمت . این مجموعه با رعایت هدف های زیر طرح شده است :
ـ سبک ساختمانی ـ احجام و فضاهای اشغال شده به وسیله آنها
ـ مواد ومصالح ساختمانی ـ نگهداری ونگهبانی
ـآمد و رفت در مجموعه
موقعیت و ارتباط مجموعه
این مجموعه در جلگه اطراف رودخانه کن زیر کوه های شمال قرار دارد . مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری آزادی در خرگوش دره که دره ایست نسبتاً پهناور . کم عمق احداث گردیده است . محل مدرسه فوتبال بعد از مطالعه از لحاظ فاصله با شهر تهران و ارتباطات و توسعه آینده شهر ، مناسب ترین محل تشخیص داده شده است . مجموعه با سه رشته راه اصلی به شهر تهران وصل می شود .
ـ رشته اول اتوبان تهران ـ کرج می باشد که با دو انشعاب شرقی و غربی به جاده ای شرقی و غربی متصل می شود .
ـ رشته اصلی جاده تهران کرج می باشد که با دو انشعاب به جاده های شرقی و غربی مدرسه فوتبال منتهی می گردد .
ـ رشته سوم جاده شمالی است که از آزادی ادامه پیداه کرده و پس از عبور از روی رودخانه کن از شمال به حلقه کمربندی مجموعه ورزشی دهکده متصل می شود.
البته با توسعه جاده ارتباطی مابین جاده قدیم تهران کرج و جاده مخصوص می توان جاده قدیم کرج را چهارمین رشته راه مابین مجموعه و جنوب تهران دانست .
دو جاده شرقی و غربی مجموعه که خط کمربندی محسوب می شود از شمال به دهکده بازی ها منتهی می گردد . این دو راه به وسیله انشعاب لازم در فواصل معین به پارکینگ ماشین های سواری و ایستگاه های اتوبوس متصل می شود .
پارکینگ
موقعیت پارکینگ ها و ایستگاه های وسائط نقلیه نسبت به مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری و دیگر قسمت ـ های مجموعه و ارتباط آن ها طوری پیش بینی شده است که مردم در دسته های کوچک به تناوب به پارکینگ ها و ایستگاه های اتوبوس برسند و همچنین ارتباط پارکینگ ها با راه های ارتباطی به نحوی در نظرگرفته شده است که وسائط نقلیه به تناوب وبا فواصل زمانی کافی از مجموعه به جاده ها وارد گردند و بدین ترتیب از تراکم شدید ترافیک در جاده ها و بالاخره در شهر تهران جلوگیری شود .
پارکینگ ها دردو قسمت شرق وغرب مجموعه واقع شده ودر مرحله اول برای 000/10 ماشین سواری و 200 اتوبوس گنجایش داشته که این اندازه هادر مرحله دوم به 1300 ماشین سواری و 650 اتوبوس توسعه داده شد .
رفت و آمد در مجموعه
امکانات رفت و آمد در مجموعه بر مبنای اصول زیر طرح شده است .
اصل 1 ـ هنگام ورود جمعیت به مجموعه با توجه به اینکه حضور جمع به تدریج خواهد بود احتمال تراکم راه ها بسیار کم است .
اصل 2 ـ هنگام خروج نظر به حرکت جمعی بازیکنان ظرفیت مسیرهای ارتباطی باید به اندازه کافی باشد .
همان طور که ذکر شد موقعیت پارکینگ ها طوری در نظر گرفته شده است که در فواصل زمانی کافی مردم به پارکینگ ها برسند . در داخل مجموعه یک خط کمربندی دیگر وجود دارد که به رفت و آمد در مجموعه کمک می کند . در این جاده از وسایل عمومی برای رفت و آمد مردم در داخل مجموعه استفاده شده و در مواقع ضروری می توان از آن برای ارتباط جاده های اصلی که در شرق و غرب مجموعه قرار دارد استفاده نمود . از ورودی اصلی تا مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری یک جاده عریض تشریفاتی قرار دارد که طرفین آن دو مسیر عریض پیاده رو با فضاهای باز بین ساختمان های مختلف برای رفت و آمد آسان مردم در نظر گرفته شده است . این جاده و دو مسیر پیاده رو طرفین آن به منزله ستون فقرات مجموعه است و مسیرهای پیاده رو مانند حلقه ای دور آن می چرخد این مسیرها مردم را به پارکینگ های وسائط نقلیه مستقر در شرق و غرب هدایت می کند . به رفت و آمد مردم در مجموعه اهمیت زیادی داده شده است . قسمت اعظم مجموعه به عنوان پارک و فضای سبز برای مردم قابل استفاده است . اطراف دریاچه دو خط کمربندی پیاده رو ( اولی هم سطح دریاچه و دومی سطح بالاتر ) و در جوار جاده ماشین رو کمربندی دریاچه در نظر گرفته شده است و سه رستوران و
بوفه در اطراف آن بنا گردیده است .
مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری main stadium
مدرسه فوتبال یکصد هزار نفری آزادی پس از مطالعات مفصلی از لحاظ موقعیت جهت یابی ، دید تماشاچی فرم های بین المللی و پیش بینی آینده طراحی شده است . مدرسه فوتبال آزادی که یک مدرسه فوتبال خاکی است درمحل خرگوش دره قرار گرفته و در بین ترتیب تعادلی بین عملیات خاک برداری و خاک ریزی ایجاد شده است . محور بزرگ مدرسه فوتبال با شمال وجنوب زاویه ای 15 درجه به طرف غرب می سازد .
طرح مدرسه فوتبال براساس دید کامل برای همه استفاده کنندگان در نظر گرفته شده به طوری که حداکثر فاصله تماشاچی از مرکز زمین در شمال و جنوب 136 متر و شرق و غرب 126 متر است که این فاصله برای مشاهده هر گونه فعالیت ورزشی دو و میدانی و فوتبال دید کامل و صحیح را فراهم می ـ نماید.
زمین بازی مدرسه فوتبال از چمن طبیعی و مطابق با آخرین فرم های بین المللی است . اطراف چمن یک پیست دومیدانی در 8 ردیف از جنس تاراتان (Taratan ) قرار داد . تاراتان آخرین پدیده پتروشیمی برای زمین های دو و میدانی و پرش است . حالت ارتجاعی ( الاستیکی ) آن در سرعت و پرش
بازیکن تاثیر مطلوبی می گذارد .
یک حلقه رفت و آمد عریض مدرسه فوتبال را از خارج احاطه کرده است که بین تمام قسمت های مختلف آن رابطه ایجاد می کند . از میان حلقه چهار سطح شیب دار ( رامپ ) عریض در شمال و جنوب در حدود 55 هزار نفر تماشاچی را به سطح افقی که در حدود یازده متر بالاتر از سطح حلقه رفت و آمد خارجی واقع شده است می رساند . در این دو سطح بلیت ها کنترل می شود . از هر یک از این دو سطح افقی دو رامپ دیگر به بالاترین نقطه مدرسه فوتبال واقع در شرق و غرب آن منتهی می گردد و بالاخره استفاده کنندگان از ورودی های مستقل که در طول این رامپ ها پیش بینی شده است به 36 جایگاه مختلف
می رسند . سرویس های مختلف برای این عده از استفاده کنندگان ( توالت ها ـ بوفه ها و کمک های اولیه ) درسطح مختلف در اطراف رامپ ها در شرق و غرب و در سطح دیگری ( سطح ( Bزیر جایگاه قرار دارد . سطح B خود یک حلقه جداگانه را تشکیل می دهد . بر روی حلقه رفت و آمد خارجی 7 تونل ورودی و یک ورودی تشریفاتی در فواصل زمین قرار دارد که در حدود 45 هزار تماشاچی را به یک حلقه رفت و آمد داخل هدایت می کند . ( سطح A )از زمین بازی 60/10 متر بالاتر است . از این حلقه مردم توسط راهروها به 36
جایگاه مختلف وارد می شوند .
عرض هر کدام از این تونل ها 5/9 متر است که مطابق بهترین استانداردها پیش بینی شده و می تواند در مدت 10 دقیقه به راحتی 7500 نفر تماشاچی را به بیرون هدایت کنند . در اطراف سطح A سرویس های مختلف برای این دسته از استفاده کنندگان تعبیه شده است . سطح B در بالای سطح A قرار دارد و قسمتی از جایگاه استفاده کنندگان را تامین می کند . قسمت جلو آمده این سقف بخشی از جایگاه استفاده کنندگان سطح A را سر پوشیده می سازد ( در حدود 13 هزار نفر ) در حدود 8 هزار صندلی فایبر گلاس در شرق و غرب مدرسه فوتبال قرار گرفته و بقیه جایگاه صندلی ها بتونی پیش ساخته است .
در قسمت شمال مدرسه فوتبال و در انتهای راه ها تابلوی اعلام نتایج قرار دارد . سیستم اعلام نتایج از مدرن ترین نوع آن در دنیا است و می توان فیلم یا نتایج بازی ها را به دو زبان فارسی و لاتین در اندازه های مختف و به رنگ های سفید و سیاه متحرک یا ثابت بر روی آن نمایش داد . در قسمت غربی در بالاترین سطح مدرسه فوتبال جایگاه مخصوص مخبرین رادیو و تلویزیون و دستگاه های کنترل مربوطه به صفحه اعلام نتایج و دستگاه فتوفینیشی قرار دارد .
در بالاترین سطح طول شرق مدرسه فوتبال جایگاه مشعل بازی ها در نظر گرفته شده که یک پله مستقیم ولی موقت در مواقع لزوم ارتباط زمین را به محل بازی مشعل برقرار می کند . ورودی تشریفاتی در قسمت غرب مدرسه فوتبال درسطح حلقه رفت و آمد خارجی قرار دارد که دارای یک ایوان بزرگ تشریفاتی است که محور آن بر محور کوچک مدرسه فوتبال منطق است . از ورودی ویژه مدعوین رسمی و مخبرین و رادیو وتلویزیون استفاده می کنند . سطح دیگری (سطحC ) در حدود دو متر پائین تر از میدان بازی پیش بینی شده است . در این سطح سرویس های مختلف برای ورزشکاران و مربیان فدراسیون های مختلف ، مرکز طبی ، انبارها ، نگهبانی و تاسیسات مختلف پیش بینی شده است .
سرویس ها و تجهیزات مربوطه به ورزشکاران برای دو گروه کلی 80 نفری که هر گروه به نوبه خود به دودسته 40نفری تقسیم می شوند پیش بینی شده است . برای هرگروه 40 نفری یک سونا ،اتاق ماساژ محل استراحت ، رختکن دوش ها و توالت و دستشویی های لازم و نیز برای هر گروه 80 نفری یک سالن کنفرانس وجود دارد.
برای مربیان و ناظرین مخصوص بیست و چهار دفتر با سرویس های
بهداشتی و محل اجتماع و برای فدراسیون ها بیست دفتر با سرویس های بهداشتی در نظر گرفته شده است .
درقسمت کلنیک اتاق های معاینه طبی و تجهیزات مربوط به اشعه X و سرویس های لازم پیش بینی شده است . انبارهای مختلف برای نگهداری وسائل ورزش و نگهداری وسائل باغبانی و قرارگاه های مخصوص نگهبانی، پلیس و دفاتر و سرویس های مخصوص در سطح C قرار دارد .
ارتباط این سطح با خارج مدرسه فوتبال بوسیله گذرگاهی است با عرض 5/9 متر و ارتفاع 7 مترکه درجنوب مدرسه فوتبال قرار دارد . این گذرگاه ارتباط رژه روندگان را با خارج مدرسه فوتبال تامین می نماید .
مطابق فرم های بین المللی زمان تخلیه مدارس فوتبال نسبت به کوچکی و بزرگی بین 8الی 15 دقیقه تعیین می شود . با وجود بزرگی مدرسه فوتبال آزادی پس از بررسی عواملی که در زمان تخلیه تاثیر دارند زمان تخلیه 11 دقیقه محاسبه شده است .
تونلی در راهروهای مدرسه فوتبال طوری پیش بینی شده است که وسائط نقلیه ازقبیل آتش نشانی، نظافت و همچنین کامیون های مخصوص تلویزیون می توانند در مواقع لزوم نزدیک جایگاه برسند .
در بالای راه ها در چهار جهت شمال غربی ،شمال شرقی ، جنوب غربی ،جنوب شرقی چهار برج بزرگ نور قرار گرفته است . روشنایی مدرسه فوتبال بر مبنای فیلم برداری جهت تلویزیون رنگی طراحی گردیده و چراغ هایی که به این منظور به کار برده شده مخلوطی از چراغ های حدود 1650 لوکس می باشد که ضریب اختلاف شدت نور در نقاط مختلف 5/101 می باشد سیستم پخش صوت در مدرسه فوتبال آزادی به طور غیر مرکزی است یعتی برای جایگاه مختلف بلندگو های متعددی در سطوح متفاوت قرار گرفته و تمام بینندگان به طور یکسان می توانند از آن استفاده کنند .
علاوه بر مرکز کنترل صوت در نقاطی چون جایگاه مخصوص و زمین بازی نیز می توان توسط میکروفون های متعدد برنامه های مختلف پخش نمود .
سالن ورزش ها و استخرهای سرپوشیده
سالن سرپوشیده واستخرها د دوجهت شمال و جنوب جاده تشریفاتی مجموعه آزادی که ستون فقرات آن حساب می شود قرار گرفته است . هر دو ساختماند با معماری شبیه هم طراحی شده و دارای سیستم همسان است ولی هر ساختمان معماری خاص خود را دارد . سقف های مسطح سالن ها روی چهار ستون عظیم قرار گرفته است . معماری داخلی سالن ها بسته به نوع ورزش و همچنین نسبت به گنجایش آنه تغییر می کند . سقف ها روی 4ستون به قطر 5/4 متر قرار دارد. فاصله ستون ها در یک جهت 73 متر و در جهت دیگر 82 متر می باشد . ارتفاع این ستون ها از کف میدان بازی تا سقف 22 متر است . قطر فونداسیون آان 8متر وقطر خارجی خود ستون 5/4 متر می باشد و قطر داخلی ستون ها در پائین 90/2 متر ودر بالا به 5/3 متر افزایش می یابد . بتون ریزی این ستون ها با سیستم کفراژ متحرک هیدرولیکی انجام یافته است که در حدود 19 متر از طرفین پیش آمدگی دارد . این خرپا از قطعات بتون پیش ساخته تهیه شده و به طورقرینه روی ستون ها گذاشته شده وباکابل های مخصوص متصل گردیده است . بین این خرپاهای اصلی 8خرپای درجه 3 از قطعات بتونی ، پیش ساخته که در پائین بوسیله کابل تزریق بتونی به هم وصل گردیده به صورت یک تکه به روی خرپای اصلی قرار داده شده است . مابین این خرپاهای درجه 2بتونی خرپای فلزی به فواصل 5/2ـ2متر قرار گرفته که در نهایت روی آنها ورقه های فلز موجدتر و سپس ایزولاسیون و بتون ریخته شده است .
سالن استخرها
ساختمان سالن استخرها با همان ترکیب معماری سالن ورزشی اجرا شده است . اطراف این ساختمان یک تراس بزرگ به اندازه تراس سالن ورزشی وجود دارد که ورود مردم را از شمال و جنوب امکان پذیر می سازد. از این سطح توسط چهار پله گروه که در داخل ساختمان پیش بینی شده است استفاده کنندگان به سطح بالکن و یا سطح پایین که سرویس ها و توالت ها قرار داد راه می یابند .
ج ـ ساختمان کلوپ
این ساختمان دارای ورودی به اتاق رختکن بار تیم های مربوطه باسرویس های مستقل ـ اتاق های مخصوص داوران و خبرنگاران و نیز قسمت اداری و نگهبانی و بالاخره یک نصف سرویس بزرگ می باشد . قسمت کمک های اولیه ، اعلام نتایج و دستگاه های تلکس نیز در این ساختمان مستقر است که با مرکز مطبوعات تماس مستقیم دارد .
فضاهای عمومی داخلی
جایگاه های نشیمن که در دو سطح مختلف قرار دارد بوسیله راهرویی که همکف و در حد فاصل بین دو سطح است تغذیه می شود . دسگر فضاهای عمومی داخلی عبارتند از : سرویس های بهداشتی ـ تریاها ـ مراکز کنترل نور و صدا و غیره … .
مسیر حرکت ورزشکاران همان مسیرهای ارتباطی است که در فضای جمعی باز پیش بینی شده است
ورودی ورزشکاران
این ورودی نیز در جوار ورودی بازیکنان و مرتبط با ورودی اداری می باشد که بوسیله یک ارتباط عمومی از یک سر به بخش اداری و از سوی دیگر به زمین بازی مربوط می شود . قسمت اداری در برگیرنده کادر اداری و شامل اتاق های کنفرانس رادیو و تلویزیون ، دفاتر روش های فدراسیون های داخلی و خارجی ، اتاق داوران ، تلکس و دیگر قسمت های مربوط به این بخش می باشد این فضا ضمن یک ارتباط عمومی که با بخش ورزشکاران و زمین بازی و بازیکنان دارد دارای یک ارتباط مستقیم نیز می باشد که راهرو این بخش را به بخش بازیکنان مربوط می سازد .
کلیاتی که ذکر شد مختصات مشترکی است برای چهار سالن با عملکردهای ورزشی کمابیش مشابه لیکن وجوه متمایزی نیز در هر سالن وجود دارد که به چگونگی موقعیت و شرایط خاص هر ورزش بستگی دارد که اهم آنها بشرح زیر است :
ـ در سالن های والیبال و بسکتبال جایگاه بازیکنان گرداگرد و در دو سطح پیش بینی شده باین ترتیب که هر مدخل جهت تخلیه و پر شدن یک نیمه از طول مورد استفاده قرار می گیرد و در قسمت عرضی با توجه به حجم و ظرفیت ، یک ورودی بازیکنان را به محل های نشیمن هدایت می نماید . در چهار گوشه سالن ودر طبقه همکف چهار سالن جهت آمادگی و گرم شدن ، پیش بینی گردیده است که به این وسیله همواره دو تیم آماده برای ورود به سالن اصلی و دو تیم در شروع آمادگی برای مسابقه بعدی می باشد .
ـ در سالن پینگ پنگ به علت محدودیت هایی که قبلاً ذکر گردید جایگاه بازیکنان در پائین فقط در دو طول سالن و در بالا گرداگرد سالن ادامه یافته است .
ـ در سالن شمشیر بازی جایگاه بازیکنان تنها در طول سالن بالا و پائین قرار گرفته که سالن های تمرین در قسمت عرض سالن در بالا واقع شده است . این سالن با ابعاد باندهای تمرین در تمام عرض کشیده شده و ضمن ارتباط بصری با تمام زمین بوسیله دو پله متداخل با زمین مربوط می گردد .
ـ سالن وزنه برداری به شکل شعاعی نسبت به یک مرکز که وزنه بردار در آن قرار می گیرد طرح گردیده که به این ترتیب داخل سالن به شکلی که بتوان از آن به عنوان آمفی تئاتر و سالن نمایش نیز استفاده نمود .
از نقطه نظر محاسبات فنی دو مطلب اساسی باید مورد مطالعه قرار
می گرفت :
1 ـ وجود پی های ساخته شده قبلی با دهانه های نسبتاً بزرگ 40 متری که استفاده از این پی ها برای بارگذاری محیط امکان پذیر نبود ، لذا پی هادر نقاط ستون مجدداً ساخته شد که این ستون ها به طور مجزا بار قسمت های جدید را به زمین منتقل می نماید ، بدون اینکه ارتباطی با پی ساختمان پیش ساخته شده قبلی داشته باشد .
2 ـ مسئله مهم گراوان منحنی شکل بود که آرشیتکت ها مایل به نگهداری فرم مدور و نمایان بودن فرم از قسمت زیرین بودند بدین منظور برای ایجاد فرم مقاومی که بتواند در پلان حالت مدور داشته و در مقطع به صورت گراوان نمایان باشد از بدنه قائم گراوان ها به صورت تیرهای مرکب فلزی استفاده شد وبدین وسیله تیرهای مرکب فلزی که دارای دهانه هایی تا حدود 12 متر می باشد با ارتفاع بدنه گراوانی ساخته شده و برای جلوگیری از پیچش ایجاد شده ، در پلان گراوان ها (در قسمت افقی نشیمن گراوان ها بین ضلع پائین گراوان پشتی و بالایی گراوان جلویی ، با اتصالات قطری ، حالت یکپارچگی به وجود آمده و سیستم به حالت یک فرم سه بعدی مدور پیاده شده است . جهت جذب پیچش ایجاد شده در محل اتصال گراوان ها به ستون ها و پی دیوارها از اتصالات کاملاً گیردار استفاده شده است .
نور و صدا
به خاطر بسیاری از مسائل مختلف که به نحوی به کار معناران وابستگی دارد شاید بد نباشد در فرصت های منایب به اینگونه مسائل جانبی نیزبیشتر توجه شود به خصوص که ساختمان هایی مثل مدرسه فوتبال یا مراکز تلویزیون و نظائر آن از نظر فرم وشکل وفضا بیشتر از ساختمان های معمولی به تجهیزات و تاسیسات داخلی وابستگی دارد .
با توجه به مطالعه میزان روشنایی سالن های سرپوشیده و المپیک ساپورو و مونیخ که میزان روشنایی در خواستی به رقمی بین 2200 الی 2800 لوکس در زمین بازی تعیین شده است برای کار تلویزیون رنگی روشنایی لامپ های هالوژن به دلایل زیر نامناسب تر از بقیه لامپ ها است .
1) کوتاهی نسبی عمر لامپ های هالوژن 2) راندمان کم
3) بالا بودن هزینه های سرویس و تعمیرات بعد از نصب 4) بالا بردن مصرف برق
منطقی نیست که فقط از لامپ هالوژن برای تامین روشنایی استفاده شود و به منظور جلوگیری و تعدیل فوق از مخلوط نور لامپ های هالوژن و لامپ های جیوه ای به نسبت های مختلف استفاده می کنند . نسبت انتخابی در سطح بازی 5/1 کیلووات جیوه است . یکی از مسائلی که همواره مورد توجه معمار ـ ورزشکار و دست اندکاران تلویزیون است تناسب اتبش همین میزان روشنایی روی تماشاچی و ورزشکار می باشد . بیهی است در این گونه تصمیم گیری باید راحتی تماشاچی نیز مورد توجه قرار گیرد . برای تلویزیون هر قدر اختلاف میزان روشنایی در سطح بازی و سطخ تماشا کمتر باشد بهتر است ولی این تفاوت روشنایی برای خود تماشاچی خوشایند نیست . معمولاً میزان روشنایی در سطح تماشا را کمتر از یک سوم میزان روشنایی در سطح بازی در نظر می گیرند ، ضمناً از دید ورزشکار نیز این تناسب خوشایند است ولی در عین حال نباید در طرح یک سیستم روشنایی خوب خصوصیات معماری حجم ها و فضاهای مختلف مورد توجه معمار را فراموش کرد . از جمله نکات دیگری که در طرح کلی سیستم روشنایی در نظر گرفته می شود بهره برداری معمولی از سالن ها برای مسابقات داخلی ـ تمرین و غیره و برای این موضوع لازم نیست که همیشه از همان کیفیت سطح بالی روشنایی برای تلویزیون رنگی استفاده شود . علیهذا توزیع چراغ و مدارهای آن در سطح سالن به نحوی است که بتوان آن را به طور دلخواه انتخاب وتنظیم کرد . برای این منظور می بایست بتوان چراغ ها را به طور یک در میان یا ور در میان به نحوی خاموش کرد که همواره یکنواختی میزلن روشنایی در سطح سالن تامین باشد . یکی از مسائل نسبتاً مهم انتخاب محل مناسب برای قرار دادن تابلوهای اصلی برق پروژکتورهاست . شاید از نظر فنی و اقتصادی "محل مناسب محلی است که در حداقل فاصله متوسط از چراغ بوده و در ضمن دسترسی به آن از یک مسیر منطقی امکان پذیر باشد " همیشه تامین چنین محل مناسبی امکان پذیر نیست و چه بسا بخاطر مسائل مختلف ناگزیر این محل در اواسط کار تغییر کند . برای اینکه حداکثر انعطاف در کار وجود داشته باشد در سطح تابلوهای اصلی وسائلی پیش بینی گردیده که بتوان توسط آن نه تنها از محل تابلوها بلکه از یک نقطه دیگر سیتم را کنترل نمود . علاوه براین چون پیش بینی می شد که ممکن است تابلوها در طبقه همکف نصب گردد علیهذا ساختمان به نحوی طرح گردید که بتوان قطعات مختلف آن را در زمان بسیار کمی باز و مجدداً دراتاق مربوطه مونتاژ کرد. ضمناً با توجه به اینکه زمان نصب تابلوها مترادف باپیشرفت کارهای ساختمانی پیش بینی می شد ساخنامن آنها به نحوی در نظر گرفته شد که گرد و خاک و سایر عوامل مختلف اختلالی در کار آن ایجاد نکند . درمورد سیتم صوتی برای هر سالن ،یک مجموعه بلندگو متشکل از چند بلندگوی ستونی به علاوه تعدادی بلندگوی مخصوصMusic Vorn در چهار سالن والیبال ـ بسکتبال ـ پینگ پنگ و شمشیر بازی در نظر گرفته شده است .
سالن ها از نظر مجموعه های بلندگو مشابهند ولی درسالن وزنه برداری بخاطر خصوصیات و پیچیدگی های خاص آن مجموعه بلندگو نیز شکل پیچیده تری به خود گرفته است .
ساختمان مجموعه بلندگو از چند نقطه نظر حائز اهمیت است .
1ـ انعطاف در باز و بسته کردن آن 2ـ امکان تغییر ارتفاع
3ـ فرم کلی ازنظر تامین صورت بامشخصات خوب وحداقل 4ـ شکل ظاهرمتناسب با معماری داخلی دستگاه های مرکزی صوتی به نحوی طرح و انتخاب شده که از امکانات زیر برخوردار است :
1ـ مشخصات الکترونیکی کنسول اصلی با احتیاجات فنی رایو و تلویزیون تطبیق می کند .
2ـ دستگاه های ضبط صوت وگرام نیز از مشخصاتی را داراست که علاوه برتطبیق با نیازهای خاص رادیو ـ تلویزیون می تواند نوارهای معمولی را در صورت لزوم پخش نماید .
3ـ دارای چندکانال جداگانه است.
4-از تعداد کافی ورودی های مختلف و مدارهای لازم (برای تنظیم وکنترل تعداد میکروفون ـ سیستم های میکروفون بی سیم ـورودی های ضبط صوت و گرام و غیره ) برخوردار است .
5 ـ کار با آن به سهولت انجام گیرد .
با توجه به نکات فوق مسائل دیگری حین طرح سیستم در مد نظر بوده است از جمله بلندگوی سرویس ها ـ پیش بینی تعداد لازم محل های ورودی میکروفون در جایگاه و محل داوران و احیاناً گسترش بعدی سیستم و بهره برداری از آن در مراسم غیر ورزشی و نظائر آن .
کمپ جدید بایرنى ها، افتخار ژرمن ها
پس از پایان رقابت هاى یورو ۲۰۰۸ تمرینات بایرن مونیخ در کمپ جدید این تیم برگزار شد. با برپا شدن اردوى آماده سازى بایرن در این کمپ جدید و کاملاً پیشرفته شور و شوق خاصى در میان بازیکنان و مسئولین بایرن به وجود آمده است تا جایى که یورگن کلینزمن در چند روز اخیر پیش از اینکه از بازیکنان و وضعیت تیم خود صحبت کند از کمپ جدید باشگاه بایرن و امکانات فوق العاده این کمپ صحبت کرده است !کلینزمن این مجتمع تازه تاسیس شده را باعث افتخار باشگاه بایرن و حتى کشور آلمان مى داند. وى در خصوص امکانات این مجتمع عظیم و مدرنیزه اینطور مى گوید : "راستش با ورود به این مجتمع تا چند دقیقه زبانم بند آمده بود! امکانات این باشگاه واقعاً فراتر از آن چیزى بود که فکر مى کردم. حالا ما در این مجتمع امکاناتى را داریم که تیم هاى بزرگى همچون رئال، بارسا، چلسى و منچستر از آن محرومند! " این مجتمع بزرگ داراى ۳ زمین تمرین، ۴ زمین تنیس، ۳ سالن بدنسازى و ۲ استخر مجهز نیز مى باشد.
گفتار چهارم
تجزیه و تحلیل منطقه
مقدمه
استان گلستان شامل محدوده وسیعی از استان مازندران سابق است که از شهرستان بهشهر شروع شده و شهرستانهای گرگان ، کردکوی ، مینودشت ، علی آباد ، گنبدکاووس و بندرترکمن را شامل می شود. (نقشه 1ـ1).
نقشه 1ـ1ـ موقعیت سیاسی استان گلستان
از غرب به استان مازندران ، از شرق به استان خراسان ، از شمال به کشور ترکمنستان و دریای خزر و از جنوب به استان سمنان محدود می شود. این همجواریها و وجود پارکهای جنگلی وساحل دریای خزروهم مرز بودن با ترکمنستان نقش خدماتی (توریستی، تجاری، فرهنگی و …) خاصی به منطقه داده است .میزان ارتباط بین این منطقه با استان خراسان (بدلیل جاذبه توریستی و زیارتی آن و همچنین استفاده از امکانات خدمات درمانی شهر مشهد) بسیار زیاد است. بویژه میزان سفرهای از گنبد و گرگان به مقصد مشهد هم برای زیارت و هم استفاده از خدمات تجاری ، آموزش عالی و درمانی قابل توجه است. بالعکس در فصل تابستان تعداد زیادی مسافر برای گردش و تفریح و استفاده از جنگل و دریا از شرق کشور به سمت استانهای شمالی حرکت می کنند.
در سالهای اخیر هم بدنبال باز شدن مرزهای بین دو کشور ایران و ترکمنستان ، میزان مبادلات تجاری ، فرهنگی ، اقتصادی و توریستی رو به افزایش است.
این اقوام که نه آریایی و نه عرب بوده اند ، به نام آبرودها و تاپورها یا تیپرها نامیده می شوند که تاپورستان و یا طبرستان از این نام گرفته شده است. نام مازندران باز هم از سلجوقیان مرسوم شد که قبل از آن نام طبرستان بوسیله اعراب بکار می رفت. زیرا در اوستا به کرانه های بحر خزر (منطقه شرقی) مازنا اطلاق می شد. در قرن هفتم هجری مقارن با حمله مغولها به ایران نام طبرستان جای خود را به مازندران داده است هرچند طبرستان در اصل به منطقه کوهستانی و مازندران به نوار ساحلی اطلاق می شده ولی بعدها این دو نام مترادف با هم بکار می رفتند.
استان گلستان از نظر فعالیتهای معدنی از اهمیت چندانی برخوردار نبود. در سال 1369 تنها 2 معدن زغال سنگ ، 3 معدن سنگ آهک ، 1 معدن نمک و 1 معدن خاک نسوز در این منطقه دایر و مشغول بهره برداری بوده است.
آب وهوا
شهر گرگان از نظر گونه شناسی آب و هوایی ، به طور کلی دارای زمستانهای نسبتاً سرد و تابستان مرطوب نسبتاً گرم است. ویژگیهای آب و هوایی شهر ، براساس آمار 12 ساله ایستگاه سینوبتیک هاشم آباد گرگان ، به شرح جدول (1ـ2) می باشد.
جدول شماره 1ـ2ـ میانگین و حدود نهایی آمار جوی شهر گرگان برای دوره 12 ساله
ماه
پارامتر
ژانویه
فوریه
مارس
آوریل
می
ژوئن
جولای
آگوست
سپتامبر
اکتبر
نوامبر
دسامبر
سالانه
متوسط دمای هوا c
حداکثر
1/13
6/13
8/16
9/20
4/27
3/31
1/33
4/31
2/30
6/22
/19
9/14
23
حداقل
1/4
3/4
7/6
8/10
16
7/19
6/22
6/22
5/19
9/13
9/8
7/5
9/12
متوسط روزانه دمای هوا c
6/8
9/8
7/11
9/15
6/21
5/25
8/27
27
8/24
3/19
3/12
3/10
9/17
مطلق دمای هوا c
حداکثر
17
6/31
8/33
36
8/21
43
43
44
38
7/38
36
29
44
حداقل
2/9-
4/3-
4/2-
1
2/6
13
15
7/16
14
6
8/0-
2/5-
2/9-
رطوبت نسبی %
حداکثر
92
93
90
88
86
89
83
86
84
89
88
90
86
حداقل
55
55
62
58
50
45
45
46
44
47
47
50
54
بارندگی m.m. جمع
4/79
2/58
5/73
7/65
2/51
2/46
6/35
4/33
5/37
1/82
8/97
6/63
725
بارندگی m.m. حداکثر در 24 ساعت
2/75
2/33
2/35
29
6/73
43
41
39
2/41
4/79
8/68
33
4/79
باران
جدول ویژگیهای آب و هوایی شهر گرگان ، کل بارانش سالانه را به میزان 725 میلی متر نشان می دهد. پاییز ، پربارانترین فصل سال در شهر گرگان است و 6/33 درصد کل بارش سالانه در این فصل می بارد. پس از پاییز ، فصل زمستان بیشترین سهم از بارش سالانه را به میزان 2/29 درصد دارد ، و در مرتبه بعدی فصل بهار با 5/32 درصد و تابستان با 7/14 درصد قرار دارد.
مشاهده می شود که شهر گرگان فاقد فصل خشک است در همه فصول باران می بارد. بیشترین میزان بارش ماهانه برابر با 8/97 میلی لیتر در ماه نوامبر (از نیمه آبان تا نیمه آذر) و کمترین آن به میزان 4/32 میلی متر در ماه آگوست (از نیمه مرداد تا نیمه شهریور) ثبت شده است.
بارش باران بیشترین سهم از کل بارندگی سالانه شهر را داراست و تعداد روزهای بارانی در شهر گرگان به 105 روز در سال می رسد.
برف و یخبندان
آمار هواشناسی موجود ، تعداد روزهای برفی شهر گرگان را 5 روز در سال گزارش کرده است بر همین اساس ، تعداد روزهای یخبندان در شهر نیز به 10 روز در سال می رسد. جدول پیوست تعداد روزهای بارانی ، برفی و یخبندان در شهر گرگان را به تفکیک هر ماه نشان می دهد.
جدول شماره 2ـ2ـ تعداد روزهای برفی ، بارانی و یخبندان در شهر گرگان
ماه
دی
بهمن
اسفند
اردیبهشت
خرداد
تیر
مرداد
شهریور
مهر
آبان
آذر
دی
ژانویه
فوریه
مارس
آوریل
می
ژوئن
جولای
آگوست
سپتامبر
اکتبر
نوامبر
دسامبر
سالانه
روزهای برفی
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
5
روزهای بارانی
8
10
15
13
11
5
6
6
7
7
8
9
105
روزهای یخبندان
3
3
1
0
0
0
0
0
0
0
1
2
10
زمین شناسی
در این منطقه می توان از گسلهای رشت ـ گرگان ،گسل رورانده تلنبار ، گسل رورانده مراوه تپه و … نام برد که مجموعاً در ایجاد زلزله خیزی منطقه نقش اساسی بعهده دارند. در صورتیکه در تشکیلات زمین شناسی منطقه که حاکی از نعمات خدادادی است دقت اندکی بعمل آید ، آینده بسیار درخشانی برای منطقه می توان پیش بینی نمود ، مثل بهره برداری نفت و گاز شمال منطقه ، استفاده از آبهای زیرزمینی ، استفاده از تشکیلات زغالی جنوب منطقه ، و بالاخره ایجاد سیمان در مجاورت تشکیلات آهکی و رسی در قسمت شمال شرق منطقه ، عمق سطح آبهای زیرزمینی در حوزه زیاد نبوده ، بطوریکه حداکثر عمق برخورد به آب 110 متر ، در محدوده رباط قره بیل و حداقل آن صفر در دشت گرگان و متوسط 5 متر اندازه گیری شده است.
خصوصیات زلزله خیزی : این خصوصیت تماماً به فعالیت تکتونیکی ، شدت و همچنین به فاصله نقاط از گسلهای البرز و آستارا ارتباط دارد. براساس مطالعات بعمل آمده و پهنه بندی زلزله در منطقه و تعیین نقاطی که از قرن چهارم قبل از میلاد تا سال 1967 زلزله های مخرب و ویرانگر درآن به وقوع پیوسته، مشخص شده است که نواحی فعال زلزله از شرق به گنبد تا شهرستان نور و ادامه آن از تنکابن تا هشتپر را در برمی گیرد. ولی از نظر وقوع زلزله های خطرناک و مخرب منطقه اول (گنبد ـ نور) از اهمیت بیشتری برخوردار است.
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی و نقش آن در روند توسعه شهر : پوشش گیاهی ، مجموعه رستنی های یک ناحیه جغرافیایی (حوزه کوچک و یا بزرگ) است که عناصر تشکیل دهنده آن به تناسب نیازهای اکولوژیکی و روابط فیمابین ، قلمرو خاصی در پهنه رویشی آن ناحیه پیدا می کنند که این قلمرو اصطلاحاً رویشگاه خوانده می شود. برای یک ناحیه ، تعدادی بومی و تعدادی نیز عرصه انتشار جهانی دارند.
بعلت آب و هوای مساعد و تنوع جنس خاک در منطقه چندین گروه رستنی تشخیص داده می شود و با وجود وسعت کم منطقه ، پوشش گیاهی آن فوق العاده متنوع است. جنگلهای این منطقه به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شوند.
ـ جنگلهای قسمت شمالی خط الراس سلسله جبال البرز که به دو منطقه کوهستانی و دشتی تقسیم می گردد.
ـ جنگلهای کوهستانی و ییلاقی واقع در جنوب خط الراس رشته جبال البرز که در ارتفاع بیش از 800 متر از سطح دریا قرار دارند.
ـ پوشش گیاهی (فلور طبیعی) در منطقه متشکل از 324 گونه در مراتع ییلاقی دامنه های البرز و 217 گونه در بخش جنگلی و 221 گونه باقیمانده به صورت علف هرز مزارع ، باغات ، پارکها و اکوسیستمهای آب شیرین و شور منطقه پراکنده اند و در اشکال مختلف رویشی اعم از گیاهان چوبی (درخت ، درختچه ، بوته) و یا گیاهان علفی (یک ساله و دائمی) با نسبت و ترکیبات مختلف شناسایی و طبقه بندی شده اند.
بطورکلی نوع رستنیهای جنگلهای گرگان عبارتند : راش ، توسکا ، ممرز ، نمدار ، بزیرک ، افرا ، ملچ ، آزادارس و … از مشخصات درختی نواحی گرگان درختان مازو (بلوط) ، انجیر ، ولیک و انار و … برخی گیاهان اطراف و حومه شهر عبارتند از : گردو ، سیب ، انجیر ، انار و مرکبات ، گوجه و …
نتیجه
میزان حداقل و حداکثر رطوبت نسبی هوای گرگان (جدول ویژگیهای آب و هوایی دوره 12 ساله) در ماههای مختلف سال نشان می دهد که این شهر در گروههای 2 و 3 و 4 رطوبتی قرار دارد. بدین سان حدود منطقه آسایش در فصول مختلف سال حدود حداقل 12 درجه و حداکثر 19 درجه در شب و حداقل 18 درجه و حداکثر 26 درجه در روز قرار می گیرد.
بررسی و مقایسه دمای متوسط هوای شهر در ماههای مختلف سال با حدود منطقه آسایش در جدول پیوست نشان می دهد که دمای هوا در شب از نیمه آبان تا نیمه اردیبهشت سرد ، از نیمه اردیبهشت تا نیمه خرداد و از نیمه مهر تا نیمه آبان مناسب و در فاصله نیمه خرداد تا نیمه مهر گرم است.
دمای هوای روز نیز مبین انطباق کامل بادهای هوای شب در چهار ماه گرم سال (از نیمه خرداد تا نیمه مهر) ، دوران سرد کوتاهتری نسبت به دمای هوای شب دارد ، به این معنا که دمای هوای روز از نیمه آذر تا نیمه فروردین سرد و در چهار ماه از سال (از نیمه فروردین تا نیمه خرداد و از نیمه مهر تا نیمه آذر) مناسب است.
اختلاف نسبتاً کم حداقل و حداکثر متوسط دمای هوای شهر با دماهای حداقل و حداکثر منطقه آسایش (حداکثر 9/7 درجه در سردترین شبها و حداکثر 1/7 درجه در گرمترین روزها) ، این امکان را فراهم آورده است که ، با طراحی مناسب و هماهنگ ساختمان در رابطه با شرایط آب و هوایی ، نیاز به استفاده از وسایل سرمایش و گرمایش به حداقل رسانده شود.
در این زمینه تابش خورشید و وزش باد ، مهمترین عوامل موثر در کیفیت فضای داخل ساختمان به شمار می روند. هر دو عامل ، در رابطه با آسایش انسان دو وجه مفید و غیر مفید دارند که باید با انتخاب جهت بهینه استقرار و ترکیب هندسی کالبد ساختمان کنترل شود.
تابش خورشید به عنوان منبع اصلی ایجاد گرما ، در فصل زمستان یک عنصر مفید به شمار می رود. وزش باد تیز ، به طریقی مشابه دو جنبه متفاوت دارد که بسته به جهت وزش باد و نوع هوایی که جابه جایی می کند ، در دو فصول سرد و گرم می تواند مزاحم و یا مفید واقع شود.
با توجه به آنچه گفته شد ، جهت بهینه استقرار ساختمان در شهر گرگان، در راستای دستیابی به اهداف زیر تعیین می شود :
الف ـ در رابطه با تابش نور خورشید.
1ـ در فصل سرما از بیشترین گرمای حاصل از تابش خورشید برخوردار باشد.
2ـ در فصل گرما ، کمترین گرما را داشته باشد.
ب ـ در رابطه با وزش باد.
1ـ نفوذ بادهای مزاحم ( گرم در تابستان و سرد در زمستان ) به درون ساختمان در کمترین حد ممکن آن باشد.
2ـ در فصل گرما ، امکان نفوذ بادهای خنک کننده به درون ساختمان فراهم آید.
جدول شماره 3ـ2ـ بررسی شرایط اقلیمی در رابطه با حدود منطقه آسایش
ماه
دما ( درجه سانتیگراد )
دی
بهمن
اسفند
اردیبهشت
خرداد
تیر
مرداد
شهریور
مهر
ابان
اذر
دی
ژانویه
فوریه
مارس
آوریل
می
ژوئن
جولای
آگوست
سپتامبر
اکتبر
نوامبر
دسامبر
متوسط سالانه
متوسط دمای هوادر روز (حداکثر)
1/13
6/13
8/16
9/20
4/27
3/31
1/33
4/31
2/30
6/24
19
9/14
6/18
حد بالای آسایش در روز
22
23
22
23
26
26
26
26
26
26
26
23
حد پایین آسایش در روز
18
18
18
18
19
19
19
19
19
19
19
18
متوسط دمای هوا در شب ( حداقل )
2/4
7/6
8/10
16
7/19
6/22
6/22
5/19
9/13
9/8
7/5
حد بالای آسایش در شب
18
18
18
18
19
19
19
19
19
19
19
18
حد پایین آسایش در شب
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
وضعیت حرارتی در روز
سرد
سرد
سرد
مناسب
مناسب
گرم
گرم
گرم
گرم
مناسب
مناسب
سرد
وضعیت حرارتی در شب
سرد
سرد
سرد
سرد
مناسب
گرم
گرم
گرم
گرم
مناسب
سرد
سرد
بررسی نمودارهای پیوست نشان می دهد که گرمای حاصل از تابش خورشید در فصل زمستان ، در محدوده جنوب تا 20 درجه جنوب شرقی به بیشترین مقدار می رسد. این محدوده اگر چه در فصل تابستان نیز ، در دامنه گرمای زیاد ، حاصل از تابش قرار دارد اما ، با توجه به اهمیت بهره گیری از گرمای خورشید در فصل سرما و پایین تر بودن نسبی گرمای این محدوده در مقایسه با نقاط اوج 30 تا 60 درجه جنوب غربی در فصل تابستان ، جهت استقرار مناسبی به شمار می رود. افزون براین ، برای کاهش گرمای تابش خورشید تابستانی ، می توان از ایوانهای سرپوشیده در جبهه جنوبی ساختمان بهره گرفت.
ضرورت بهره گیری از بیشترین گرمای حاصل از تابش خورشید در زمستان ایجاب می کند که شکل کالبدی ساختمان ، در راستای محور شرقی ـ غربی گسترده تر از محور شمالی ـ جنوبی باشد تا بلندی آن رو به جهت استقرار بهینه قرار گیرد.
بنابر آنچه گفته شد ، کالبد ساختمانی مکعب مستطیل شکل گسترده در راستای محور شرقی ـ غربی که در محدوده 10 درجه جنوب غربی تا 30 درجه جنوب شرقی قرار می گیرد مناسب ترین حالت شکل کالبدی و جهت استقرار ساختمان با توجه به آب و هوای شهرگرگان به شمار می رود (تصویر 1ـ2).
تصویر 1ـ2ـ جهت استقرار بهینه ساختمان نسبت به عناصر آب و هوایی
این شکل کالبدی و نحوه استقرار با توجه به جهت وزش بادهای چهارگانه منطقه نیز بهینه به شمار می رود و ویژگیهای مثبت آن را ، در رابطه با شرایط آب و هوایی شهر و تامین آسایش در فضای داخل ساختمان بشرح زیر می توان برشمرد :
1ـ به دلیل گستردگی در راستای شرقی ـ غربی ، بلندترین طول بدنه ساختمان ، رو به جبهه جنوب شرق بوده و در زمستان بیشترین مقدار از گرمای خورشید را کسب می کند.
2ـ طول کوتاه بدنه های شرقی و غربی ، به ویژه اگر با بادشکنهایی از جنس درختکاری همراه باشد ، امکان نفوذ بادهای مزاحم شرقی (خشکه باد که گرم است و در بهار و تابستان می وزد) و غربی (باد سیاه که مرطوب و همراه با بارندگی و سرماست) را به درون ساختمان به حداقل رساند.
3ـ گستردگی بدنه جنوبی و عمق کم ساختمان در راستای شمال ـ جنوب ، استفاده از باد مرطوب ، خنک بوده و در تابستان از سمت جنوب می وزد. کوران حاصل از حرکت این باد در درون ساختمان ، عامل موثری در کاهش دما و رطوبت هوا در فصل تابستان است.
فصل دوم : تجزیه و تحلیل سایت
مکانیایی
پس از اینکه لزوم ایجاد امکانات و زمینه های در منطقه روشن گشت، مکان یابی جهت استقرار مجموعه به لحاظ بهره وری مناسب مدنظر قرار می گیرد. سایت مورد نظر در طرح به لحاظ قرارگیری در حاشیه جنگل نهارخوران و دسترسی بدان به صورت غیرمستقیم ولی در عین حال سهل از طریق جاده کناره جنگل و همچنین چشم انداز بسیار خوب اطراف و پتانسیلهای خاص و ویژگیهای منحصر به فرد دیگر از جمله آرامش منطقه، به طور کلی با کاربری سیاحتی- تفریحی و به طور خاص با کاربری ورزشی – اقامتی پیشنهاد میشود.
البته در مکان یابی سایت در نظر گرفتن فاکتورهای مختلفی (که در فصول قبل بررسی شده) از جمله شرایط دسترسی به سایت، شرایط اقلیمی منطقه نزدیکی به مراکز مهم شهری استان، نوع مالکیت سایت نیز مورد نظر بوده است.
موقعیت
زمینی که طرح در آن اجرا خواهد شد در شهر گرگان در ناحیه جنگلی نهارخوران ودر میان جنگل واقع شده است.
بررسی و شناسائی کالبدی:
فضای اطراف سایت در محدوده اطراف سایت با توجه به نوع کاربریها تنها فضاهای باز موجود و دارای تراکم کم از نظر ارتفاعی وجود دارد و هیچ نوع توده خاص بعنوان یک عارضه طبیعی به چشم نمی خورد بنابراین استفاده از مناظر زیبا و سبک ارگانیک و بکارگیری فضاهایی با تلفیق معماری طبیعی و مصنوعی و کاربریهای متنوع و جاذب می تواند قطب جاذب مثبت و موفقی برای منطقه محسوب شود.
شکل و هندسه و مساحت زمین
سایت مورد نظر بصورت یک ذوزنقه کشیده که محور عرض آن در جهت شرقی- غربی در قرار گرفته و طول این زمین مسطیل 550 متر و عرض آن بین 120 متر است و مساحت زمین حدود 6.5 هکتار می باشد.
شیب و توپوگرافی
زمین مورد نظر به لحاظ توپوگرافی عاری از هر گونه عارضه طبیعی بوده و دارای شیب بسیار کمی یعنی حدود 2 تا 3 به سمت شمال می باشد.
در نتیجه مناسب است که قرارگیری توده ها به گونه ای باشد که ارتفاع آنها از سمت جنوب به شمال کاسته شود تا کلیه فضاها از این منظر زیبا بهره برند.
پوشش گیاهی سایت
چون زمین مورد نظر در داخل جنگل قرار گرفته است دارای پوشش گیاهی مناسب و اطراف آن پوشیده از درختان انبوه جنگلی با ارتفاع 12 متر وجود دارد .
روند طراحی
هدف اصلی از برنامه ریزی محدود نمودن پارامترهای تصمیم گیری ومشخص نمودن مسیر حرکت در مطالعه است چرا که رفتار یا عملکرد مبنای تصمیمات معمارانه است و قدم بعدی تجسم بخشیدن به آنها است لذا در این گزارش برنامه ریزی به دو بخش مشخص ومرتبط بهم تقسیم می شود که عبارتند از:
1- برنامه ریزی عملکردی که بدنبال شناسایی و توصیف رفتارهای گوناگون است.
2- برنامه ریزی فیزیکی که مشخصات فنی استانداردها و ضوابط مربوط به فضاها را ارائه می دهند که بررسی شد.
پس از انجام بررسیهای لازم مرحله طراحی آغاز گردید. در این مرحله به موارد گوناگونی از قبیل دسترسیهای سایت،جهت تابش، وزش باد ، محورهای اصلی و فرعی منتهی به سایت و … توجه شد. سازماندهی فضاها و در نظر گرفتن مکان مناسب برای ورودی با توجه به پتانسیل های سایت و امکانات و دسترسیهای موجود صورت گرفته است.
ساختمان در سه کد ارتفاعی طراحی شده و برای هر کدام از این طبقات ورودی جداگانه ای جهت دسترسی ساده و سریع طراحی شده است.
طراحی سایت با توجه به موقعیت زمین و خصوصیات اقلیمی و کالبدی منطقه صورت گرفته است و فضاهای باز نیز در این سایت طراحی شده است.
تحلیل شکل های طرح
فرمها به هر ترکیبی که باشند گرایش ما این است که موضوع آنها را در زمینه بصری خود به ساده ترین و منظم ترین اشکال تقلیل دهیم. هر چه یک شکل ساده تر و منظم تر باشد آسانتر مشاهده و درک می شود.
با ساده کردن این طرح به چهار گوش و مثلث می رسیم. مربع معرف خلوص و منطق است. شکلی ایستا و خنثی است و دارای جهت غالبی نمی باشد. مربع وقتی بر یکی از اضلاعش تکیه دارد متعادل است و هنگامی که بر یکی از گوشه هایش ایستاده است پویا می باشد. در این طرح سعی کردم از دو حالت پویا و تعادل این شکل استفاده کنم.
با نگاهی دیگر به این نتیجه رسیدم که بجای شکل فعال مربع از مثلث در طرح خود استفاده کنم. مثلث تعادل را القا می کند. مثلث هنگامی که بر یک ضلعش تکیه دارد شکل کاملا متعادلی است و وقتی بطور سرازیر بر یکی از روس خود قرار می گیرد یا ممکن است در حالت توازن بدون تعادل پایدار قرار گیرد یا ناپایدار باشد. در این طرح سعی کردم از شکل پایدار مثلث استفاده کنم.
تحلیل احجام طرح
مکعب ها و هرم ها از فرم های اصلی و مهم به شمار می آیند و شکل آنها برای ما معلوم است، شکل آنها برای ما معلوم و متمایز وبدون ابهام می باشند، اگر احجام و فرمهای این طرح را ساده کنیم به مربع و مثلث میرسیم .
مکعب ؛ به لحاظ یکسانی ابعادش ، فرمی ایستا و فاقد حرکت یا جهت مشخصی است.
هرم ؛ نسبتاً فرم خشن و تیز و زاویه دار است و روی هر یک از وجوه می تواند به حالت متعادل قرار گیرد بدلیل اینکه در ورزشهای رزمی مهمترین چیز پایداری و ایستادگی می باشد . سعی کردم از این دو فرم ومخصوصاً مثلث که نماد پایداری هستند استفاده کنم.
فرم الحاقی که برای این طرح در نظر گرفتم بصورت فرم مجموعه ای است . یعنی شامل فرمهایی می باشد که به علت همجواری یا داشتن صفت بصری مشترک به صورت جمعی دیده می شوند حالت تجمع فرمهای این طرح بصورت وجه به وجه و تداخل احجام با یکدیگر است.
و نیز سعی کردم از تلاقیهای متعارف هندسی استفاده کنم ، که در دو قسمت اصلی طرح خود از تلاقی دو مربع ، هشت ضلعی بدست آمده از آن استفاده کردم. در سازماندهی این مجموعه از مجاورت فضاها برای ارتباطشان با یکدیگر استفاده کردم.
تحلیل سیر کولاسیون طرح
مسیر حرکت را می توان به صورت یک ریسمان حسی تصور کرد که فضاهای یک بنا یا مجموعه فضاهای داخلی و خارجی را به یکدیگر مربوط می سازد.
مسیر رسیدن به ساختمان نسبت به آن دارای زاویه قائم می باشد. در این شیوه تاثیر پرسپکتیو بر نمای جلو و فرم بنا زیاد می شود. شکل فضای سیر کولاسیون در این طرح بصورت دو طرفه می باشدیعنی امتداد فیزیکی فضایی است که از آن عبور میکند.
تحلیل ورودی طرح
داخل شدن به یک بنا از فضای خارج، متضمن عمل عبور از سطحی عمودی است که یک فضا را از فضای دیگر جدا میکند.
ورودی این ساختمان را بصورت عقب نشسته و در اختلاف سطح در یک طبقه بالاتر از همکف طراحی کرده ام .
این ورودی یک حفاظ بوجود می آورد و در وسط جلوی بنا بصورت متقارن ( همسان با حجم ) قرار گرفته است . اختلاف سطح در ورودی بنا وعقب نشستگی آن حس دعوت کنندگی را القا می نماید.
ورودی ضلع شمالی
ورودی ضلع جنوبی
تحلیل کلیات طرح
حجم کلی بصورتی طراحی شده است که حجم سالنها قابل تشخیص ومکان یابی می باشند. با در نظر گرفتن خصوصیات اقلیمی و نیز توجه به شادابی و جذابیت در فضاهای ورزشی ، سازه مجموعه، سازه ای شبیه به سازه های کابلی همراه با ستونهای لاندا شیپ بتنی بوده که در بخش های مختلف و بصورت های گوناگون در حجم داخلی و خارجی خود را می نمایاند و به عنوان عاملی جهت زیبایی و ایجاد جذابیت مطرح شده و مورد طراحی قرار گرفته است.
در طراحی نما شخصیت ورزشی مجموعه مورد توجه قرار گرفته است ، فضاهای گوناگون متناسب با عملکرد خود ، سازه خاصی را می طلبد فرم سازه نیز تاثیر زیادی در شکل گیری نماهای مختلف دارد. در بخشهای مختلف از قبیل سالنها و فضاهای انتظار از دیداره های شیشه ای استفاده شده است. این عمل جهت نورگیری مناسب ، ایجاد تنوع و برقراری ارتباط بصری و شفافیت در مواقع لازم صورت گرفته است .
ایده های کلی طراحی:
* استفاده از فرمهای مثلثی شکل و القای حس خشونت پایداری و هجوم
* استفاده از تکنولوژی های به روز و مدرن
* جلوگیری از تجمع تماشاچیان با استفاده از اختلاف سطح
* ورود تماشاچیان از طبقه اول و گود بودن زمین مسابقه که نمایانگر فروتنی و افتادگی است.
* استفاده از فرم عقب نشستگی در بنا و ایجاد حس دعوت کنندگی
تحلیل سازه طرح
اساسا حساسیت زیادی در مقبول نمودن سازه در هر بنایی ضروری است گو اینکه در بعضی از موارد اعمال ضرورتهای سازه ای باعث محدودیت هایی می شود که می توان با هماهنگ نمودن معماری با سازه این معضلات را برطرف کرد.
اما در طراحی ورزشگاهها اهمیت سازه دو چندان می شود ، علت هم آن که علاوه بر نیاز به سطوح و مقیاسهای بالا در سالنها که تدابیر خاص را می طلبد پارامترهایی چون نور، تهویه و سیر کولاسیون و… هم لازمست مد نظر قرار بگیرد.
همانطور که بیشتر بیان شد، سازه اصلی در بر گیرنده این مجموعه سازه کابلی می باشد.هر سالن 2 ستون لاندا شکل دارد که تا چندین متر از سطح بیرونی سقف ادامه پیدا می کنند. به هر ستون چندین کابل متصل بوده و قسمتی از وزن سقف را تحمل می کنند. سقف اصلی مجموعه شیبدار طراحی شده است .دلیل انتخاب این سازه گذشته از مسایل فنی، وجود ترکیبهای مثلثی شکل در اجزای آن میباشد.در این طرح سعی کرده ام که سازه در حد امکان نمایان باشد.قسمت میانی مجموعه که در همکف سالن بدنسازی و طبقه اول ورودی و لابی و طبقه دوم قسمت اداری را شامل می شود از سازه ی لاندا شیپ استفاده نموده ام .
تحلیل تاسیسات طرح
سیستم گرمایش:
در این سیستم با تولید آب گرم و انتقال آن به وسیله لوله به دستگاه های توزیع کنندگان گرما گرمایش مورد نظر تامین می شود، در این سیستم انتقال آب گرم به توزیع کننده های گرما از نسبت خاصی برخوردار است.
در این سیتم آب گرم معمولاً رادیاتورهای با ده درجه اختلاف تبادل حرارتی می نماید به گونه ای که معمولاً آب گرم رفت با دمای حدود 82 درجه سانتیگراد و برگشت با دمای 71 درجه سانتیگراد به مرکز هدایت می شود. سیستم یاد شده قابلیت ترکیب و کاربرد همزمان نیز دارد و بر حسب شرایط فضایی و تنوع فعالیت های پیش بینی شده در داخل سالن های ورزشی مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم سرمایش:
ایرواش در حقیقت کولر آبی بزرگی است که می تواند حجم زیادی از هوا را خنک کند. مزیت مهم آن هزینه نگهداری و تعمیرات بسیار پایین ( نسبت به چیلر) است.
سیستم تهویه:
ورود هوا از سمت بالا با دو شعاع پخش کوتاه و بلند گروه اول دهنده های با شدت کم و شعاع بخش زیاد، گروه دوم دهنده های پرتابی با شدت زیاد و شعاع پخش کم می باشد و برگشت هوا از طرف در اطراف سالن زیر صندلی های تماشاچیان خواهد بود.
ورود هوا از سمت بالا در دو اندازه
(ماخذ: موازین عمومی وفنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه )
اقلیم و تاثیر آن بر جهت ساختمان
در اقلیم خنک و مرطوب جهت مناسب ساختمان در جهت محور شرقی- غربی و زاویه 15 درجه غربی
فرم ساختمان های بزرگ در رابطه با اقلیم
در مناطق معتدل بدلیل اعتدال هوا، آزادی بیشتری در انتخاب فرم وجود دارد، اما در هر صورت فرم های قرار گرفته درجهت شرقی- غربی مناسب تر است.
تهویه
مهمترین عامل ایجاد آسایش در ساختمانهای این مناطق برقراری و تداوم کوران در فضای داخلی است که به چند عامل بستگی دارد.
1- ارتفاع ساختمان : هر چه ارتفاع ساختمان بیشتر باشد شرایط بهتری از نظر ایجاد تهویه طبیعی نسبت به سایر ساختمانها دارد که البته به دلیل بادهای مزاحم و بارندگی های زیاد در زمستان محدودیت ارتفاع نیز وجود دارد.
2- استقرار ساختمان : در جهت وزش بادهای مطلوب قرار گیرد.
3- برای ایجاد کوران : ازدیاد ابعاد پنجره در صورتی که در برابر تابش آفتاب به نوعی محافظت شوند.
4- کنترل بازشوها در جهت بادهای مزاحم (غرب)
معرفی حوزه های عملکردی طرح
در این طرح منطقه های عملکردی به ساده ترین شکل خود به سه بخش :
الف- خالص عملکردی ب- خدماتی ج- ارتباطی
قابل تجزیه هستند.
الف- خالص عملکردی
در این طرح شامل یک سری فضاها و توده هایی است که در واقع بعنوان مقاصد عملکردی مطرح می باشند و شامل پنج زیرمجموعه زیر می باشند.
الف-1) عملکرد اقامتی (منطقه اقامتی) : فضاهایی از قبیل بنای مدرسه فوتبال، سوئیت های اقامتی را شامل میشود.
الف-2) عملکرد ورزشی تفریحی (منطقه ورزشی- تفریحی) : شامل زمینهای والیبال- بسکتبال- تنیس و فضاهای استخر و سونا و سالن های پینگ پنگ و فوتبال و بیلیارد رینگ دوچرخه و محدوده ورزشهای ساحلی از قبیل زمینهای – بدمینگتون- فوتبال و …
الف-3) منطقه تفریحی : تفرجی شامل محدوده دریاچه مصنوعی و آب نماها ، فضای سبز جنگلی و..
الف-4) منطقه پذیرایی: که عملکردهایی از قبیل انواع فضاهای رستوران، سالن پذیرایی، تریا ، جایگاه بازیکنان ….. را شامل می شود.
الف-5) منطقه فرهنگی : شامل فضای آمفی تئاتر سرپوشیده- نمایشگاه و …..
ب- خدماتی
این منطقه عملکردی در واقع در خدمت عناصر خالص عملکردی قرار می گیرد و شامل فضاهای اداری و مدیریت مجموعه، انبارها، رختکن ها ، سرویس های بهداشتی و پارکینگ می باشد.
ج- ارتباطی
که در واقع فضای مابین عناصر عملکردی می باشند و شامل فضاهای ارتباطی بین عناصر عملکردی از قبیل فضاهای سبز و باز و فضاهای با کف سازی های مشخص و هدایت کننده بسوی عناصر عملکردی و همچنین مسیرهای ارتباطی از قبیل دسترسی های پیاده و سواره.
فهرست منابع فارسی :
منابع و ماخذ :
* موازین فنی ورزشگاههای کشور- جلد 1 تا 4 – سازمان برنامه و بودجه
* کسمائی- مرتضی، اقلیم و معماری، نشر خاک، 1382
* نویفرت-ارنست و پیتر، اطلاعات معماری، مظفریترشیزی- حسین- دانشگاه تهران- 1383
* استانداردهای ورزشی، معیارها و ضوابط ورزشی، مطالعات تخصصی ورزشی- مرکز آمار ایران
* ماهنامه تخصصی معماری، شهرسازی و مرمت فرآیند معماری شماره 4 مرداد و شهریور 86
* کمپ تیم های ملی فوتبال – تهران – زمانی ، رضا – دانشگاه آزاد رودهن
– موازین عمومی و فنی ورزشگاهها ، سازمان برنامه و بودجه 1
– موازین عمومی و فنی ورزشگاهها ، سازمان برنامه و بودجه 2
3 – موازین عمومی و فنی ورزشگاه ها ، سازمان برنامه و بودجه
4 – ضوابط شهرداری تهران
5 – خواجه پور ، هنگامه ، 1385 ، فرهنگستان هنر ، کارشناسی دانشگاه شریعتی
6 – موازین عمومی و فنی ورزشگاهها ، سازمان برنامه و بودجه
7 – موازین عمومی و فنی ورزشگاه ها ، سازمان برنامه و بودجه
– موازین عمومی و فنی ورزشگاه ها ، سازمان برنامه و بودجه 8
9 – موازین عمومی و فنی ورزشگاهها ،سازمان برنامه و بودجه
10 – جعفر حاجی ، مرجان ، مجتمع سینمایی پردیسان ، کارشناسی دانشگااه رجائی
—————
————————————————————
—————
————————————————————