گزارش کار اموزی رشته مهندسی کشاورزی(کشت و صنعت امام خمینی(ره)_ابیاری نیشکر)
"فهرست مطالب "
عنوان صفحه
فصل اول : آشنایی با کشت و صنعت امام خمینی
1- موقعیت و توپوگرافی 1
2- اقلیم منطقه 2
3- منابع خاک 2
4- منابع آب 3
5- هواشناسی 3
6- بارندگی 4
7- تولید نیشکر 5
فصل دوم : بخش های مختلف کشت و صنعت امام خمینی
الف-بخش اداری
1-تشکیلات مورد لزوم در اداره کشت و صنعت نیشکر شعیبیه
1- 1 – امور اداری 9
1-2- اداره بازرگانی 9
1-3 – اداره حسابداری 10
1-4 – اداره کشاورزی 10
1-5 – اداره تحقیقات کشاورزی 10
1-6 – اداره مهندسی 11
1-7- اداره تجهیزات مکانیکی 11
1-8 – اداره کنترل های داخلی 12
2- تعداد پرسنل مورد نیاز بخش های مختلف واحد: 12
3- توزیع نیروهای انسانی مورد نیاز در سالهای مختلف احداث 12
4- سازمان واحد آموزش 13
ب- بخش کارخانه 14
ج – بخش خوراک دام 15
پ – بخش تخته فشرده یا mdf 16
هـ – بخش کشاورزی
1- ویژگی های گیاه نیشکر
1-1- خصوصیات بوتانیکی نیشکر 16
1-2 – شرایط آب و هوائی 18
1-3 – نیاز های نیشکر به آب و مواد غذایی 19
2- عملیات زراعی نیشکر 20
2-1 – تهیه زمین 21
2-2- کاشت نیشکر 23
2-3 -داشت نیشکر 24
3- بررسی روشهای برداشت و حمل نیشکر 24
3-1 بررسی روشهای برداشت نیشکر 25
4- ماشین آلات و ادوات مورد نیاز دوران بهره برداری 28
مصرف آب در نیشکر 29
سیستم آبیاری در کشت و صنعت شعیبیه 31
فصل سوم :
نتایج و پیشنهادات در دوره کاراموزی در کشت و صنعت امام خمینی
اجزای شبکه آبیاری و واحد شعیبیه 34
بررسی مشکلات و شیوه صحیح آبیاری 35
الف – مشکلات آبیا ری 36
ب- شیوه های صحیح آبیاری در وسعت زیاد 37
ج – مزایای آبیاری به وسیله نصب هیدروفلوم 38
مقدمه:
کمبود مقدار شکر ، به نسبت شکر مورد نیاز و افزایش روز افزون تقاضای شکر در سطح کشور و بالا رفتن سهم ارزی خرید شکر در کل بازرگانی خارجی بویژه در دهه اخیر موجب گردیده تا مدیران کشور به شناخت توانا ئیها ی منابع داخلی تولید شکر ، توجه خاص نمایند . با توجه به استعداد اراضی خوزستان جهت کشت وتوسعه نیشکر و بنا به پیشنهاد شورای عالی کشاورزی و وزارت کشاورزی ، شورای شکر وصنایع وابسته در خوزستان با مشارکت معاونین وزارتخانه های کشاورزی ، صنایع برنامه وبودجه ، استانداری خوزستان و مدیران عامل بانک های صنعت و معدن و کشاورزی در سال 1363 به منظور اقدام همه جانبه در راستای شناخت امکانات توسعه کشت نیشکرخوزستان تشکیل گردید . شورای مذکور در تاریخ 12/6/63، اقدام به تاسیس صندوق مطالعاتی توسعه نیشکر و صنایع جانبی متشکل از نمایندگان بانک های کشاورزی و صنعت و معدن ، شرکت های کشت و صنعت هفت تپه وکارون ، سازمان آب و برق خوزستان ، استانداری خوزستان نموده و مطالعات وسیع وهمه جانبه ای در خصوص توسعه کشت نیشکر در اراضی خوزستان آغاز نمود . سر انجام ، نتایج مطالعات مذکور ، طی 5 جلد گزارش با عنوان …. طرح توسعه نیشکر و صنایع وابسته در استان خوزستان – مهر ماه 1364 …. انتشار یافت . با توجه به مطالعات مذکور ، شرایط طبیعی استان خوزستان جهت کشت نیشکر بسیار مناسب تشخیص داده شده و جهت تولید 770 هزار تن شکر مورد نیاز سالانه کشور در سالهای آتی ، کشت نیشکر در84 هزار هکتار از اراضی خوزستان پیشنهاد گردید . ضمنا" مطالعات مذکور ، اراضی اشاره شده را در قالب 7 واحد طرح نیشکر و در سه منطقه شعیبیه ، شمال اهواز و جنوب اهواز ، پیش بینی و ارائه نمود . پس از بحث و بررسی نتایج حاصل از مطالعات در جلسات مختلف و در سطح مدیران تراز اول کشور ، پیشنهادات ارائه شده بتصویب رسیده و وزارت کشاورزی مسئول اجرای آن گردید . از سوی وزارت کشاورزی نیز ، معاونت این طرح بزرگ ، ماموریت یافت معاونت محترم وزیر کشاورزی در امور واحد های تولیدی کشت و صنعتها مطاتعات و بررسی های وسیع و پیگیری را در راستای تحقق اهداف بالا به انجام رسانید .
از آن جمله طی قرار داد شماره 1001 مورخ 2/6/67 ، مهندسین مشاور آبخوان را جهت مطالعات مراحل اول و دوم مهندس طرح نیشکر شعیبیه ( یکی از هفت واحد نیشکر مورد نظر )تعیین نمود .
فصل اول :
آشنایی با کشت و صنعت امام خمینی
1-موقعیت و توپو گرافی
واحد کشت وصنعت نیشکر شعیبیه (دانیال ) ، بخشی از دشت شعیبیه واقع در دهستان شعیبیه از توابع شهرستان شوشتر می باشد که از شمال به ارتفاعات شمالی منطقه شعیبیه ، از غرب وجنوب به محاذات رودخانه دز واز شرق به محاذات رودخانه شطیط محدود بوده و در موقعیت جغرافیایی 31 درجه و37 دقیقه تا 48 درجه و 50 دقیقه طول شرقی و در فاصله 30 کیلومتری جنوب غربی شوشتر قرار کرفته است .
حد شمالی این اراضی در فاصله اندکی از اراضی کشت و صنعت نیشکر کارون قرار دارد
سیمای جغرافیائی و موقعیت طبیعی منطقه واجد ویژگیهائی نیست که بر پدیده های اقلیمی ، تاثیر تعیین کننده داشته باشد ، چه اختلاف ارتفاع نقاط مختلف آن اندک و در نتیجه شیب عمومی اراضی منطقه بسیار ناچیز است . حداقل و حد اکثر ارتفاع این اراضی به ترتیب 22 متر و 43 متراست . دو رودخانه پیش گفته ، تقریبآ بر خط الراسهای منطقه منطبق بوده و شیب عمومی اراضی از شمال به جنوب در اراضی شمالی ، 5 هزار و در بقیه آن 5 در ده هزار از غرب به شرق 3 در ده هزار میباشد موقعیت محدوده طرح نیشکر دانیال (شعیبیه ) در نقشه شماره (1-1 ) و وضعیت آن نسبت به دو رودخانه دز و شطیط در نقشه شماره (1-2 ) ارائه گردیده است .
2- اقلیم منطقه
این منطقه دارای تابستانهای گرم ، خشک وطولانی و زمستانهای کوتاه ، معتدل وبدون یخبندان است . بر اساس اطلاعات به دست آمده از یک دوره آماری 30 ساله (1366-1336) متوسط درجه حرارت سالانه حدود 24 درجه سانتیگراد ، گرمترین ماه ، مرداد و خنک ترین آن دیماه است که میانگین درجه حرارت آنها به ترتیب 35 و12 درجه سانتیگراد گزارش شده است . میزان بارندگی سالانه 237 میلیمتر می باشد که معمولا" از آبان ماه شروع وتا اردیبهشت ادامه می یابد . بیش از 60% بارندگی طی ماههای آذر تا بهمن نازل می شود و معمولا" از خرداد لغایت مهرماه تقریبا" بارندگی قابل ملاحظه ای اتفاق نمی افتد .
3-منابع خاک
در منطقه مورد مطالعه حدود 90% خاکها در دشت آبرفتی رودخانه ای 10% بقیه در بقایای فلاتها وتپه ها تشکیل یافته ومعمولا" در مناطقی که در معرض رسوب گذاری بوده خاکهای جوان وغالبا" مطبق و بدون تکامل تشکیل گردیده و در محدوده هایی که کمتر در معرض رسوب گذاری و فرسایش بوده وفرصت کافی برای شستشو وتجمع املـاح وجـود داشته ، خاکـهای نسبتـا" تکامـل یافـته با افـق تجمـع آهک تشکیل شده است .
بافت خاک در اراضی شمالی غالبا" متوسط بوده ودر بخش مرکزی وجنوبی اغلب سنگین می باشد ، بطور کلی می توان چنین اظهار نمود که بافت غالب خاکهای منطقه سنگین و از نوع loam clay silty و clay silty می باشد .
4-منابع آب
منابع آب محدوده پروژه دو رودخانه شطیط ( شاخه اصلی از رودخانه کارون ) و دز می باشند که دبی هر کدام از رودخانه های مذکور ، چندین برابر آب مورد نیاز طرح است . ولی با توجه به تعیین حقابه وسهمیه آب توسط وزارت نیرو ( مصوبه شماره 11/18139 مورخ 2/9/68- سازمان آب منطقه ای خوزستان) 75 درصد آب مورد نیاز طرح از رود خانه شطیط و25 درصد آن رودخانه دز ، برداشت می گردد که با توجه به محاسبات انجام شده آب مورد نیاز واحد کشت و صنعت نیشکر شعیبیه از دو رود خانه کارون (شطیط) ودز به ترتیب به میزان 25 و 8 متر مکعب در ثانیه توسط دو ایستگاه اصلی پمپاژ آبیاری تامین خواهد شد .
5- هواشناسی
دشت شعیبیه نیز همانند بیشتر نقاط ایران تحت تاثیر سیستم فشار زیاد جنب حاره است که مانع از ورود سیستمهای باران زا به آن می شود . این امر در تابستان زیاد بوده و فقط نواحی شرق ایران تحت تاثیر حاشیه مونسون هند قرار گرفته که باعث بارندگی های تابستانه می شود . اما به طور کلی می توان گفت که در منطقه مورد مطالعه ، بارندگی تابستانه وجود ندارد.
در اوایل با انتقال انرژی قائم تابشی به سمت خط استوا ، سیستم فشار زیاد جنب حاره نیز به سوی جنوب منتقل شده وبه تدریج فضای ایران جهت تاثیر جریانات غربی عرضهای میانی آزاد شده و تواتر سیستمهای باران زا بر روی کشور بیشتر می شود و به طور کل مصادف با زمستان شرایط برای ورود سیستمهای باران زا ی مدیترانه ای و کم فشار سود آنی وکم فشارهای مهاجر از سمت اقیانوس هند، عربستان و خلیج فارس آزاد تسهیل و مهیا شده که عمده بارندگیهای دشت را سبب می شود .
6- بارندگی
بارندگی سالانه دشت شعیبیه نسبتا" کم وحدود 237 میلیمتر می باشد که از غرب به شرق با افزایش اندک چند میلیمتر همراه می باشد . با توجه به اینکه در دشت مزبور تا دهها کیلومتر اطراف آن ارتفاع قابل ملاحظه ای وجود ندارد که صعود هوای مرطوب و ایجاد ریزش باران گردد . در نتیجه نمی توان برای استفاده نمود . در نتیجه سعی گردید با توجه به آمار بارندگی ایستگاههای مجاور دشت و بهره گیری از نقشه همباران ترسیم شده برای دشت شعیبیه ، میزان بارندگی متوسط دشت محاسبه شود . با عنایت به نقشه فوق الذکر ، میزان بارندگی در حاشیه غربی دشت حدود 230 میلیمتر ودر حاشیه شرقی آن 240 میلیمتر می باشد که بارندگی متوسط سالانه محاسبه شده دشت شعیبیه به میزان 9 / 236 میلیمتر برآورده شده است .
رژیم بارندگی منطقه مدیترانه بوده ، بدین معنی که بیشترین بارندگی سالانه در زمستان و از طریق انقلابات جوی سیکلونهای مدیترانه ای حاصل می شود و فصل خشک بر ماههای گرم تابستان منطبق است . میزان بارندگی در فصل زمستان 3/125 در فصل پائیز 8/73 و در بهار برابر با 8/37 میلیمتر می باشد که به ترتیب معادل 53 ، 31 ، و16 درصد بارندگی سالانه می باشد . ماکزیمم بارندگی ماهانه در دی ماه با نرمال حدود 52 میلیمتر ، حدود 22 درصد بارندگی سالانه می باشد . در ماههای خرداد تا مهر میزان بارنگی بسیار ناچیز و بطور متوسط تقریبا" در حد صفر است . بیشترین تعداد روزهای بارانی را نیز دی ماه با 20 درصد نسبت سالانه به خود اختصاص می دهد . بطور کلی جمع روزهای بارانی منطقه به طور متوسط 33 روز محاسبه گردیده
که بین حداقل 11 روز تا حداکثر 60 روز در سال در تغییر است .
7- تولید نیشکر
1-1 سوابق تاریخی و وضعیت اقتصادی نیشکر
7-1-1- سوابق تاریخی کشت نیشکر در جهان ایران
در مورد سوابق تاریخی وپیدایش نیشکر که هم اکنون در جهان به صورت یک گیاه استراتژیک مطرح می باشد ، بطور دقیق ومشخص نمیتوان اظهار نظر کرد . اما به طور کلی نظر بر این است که نیشکر از آسیا به جهان انتشار یافته واولین بار در هندوستان وچین کاشت وعصاره گیری شده است وسپس به مالزیا واندونزی راه یافته ودر آنجا با توجه به شرایط طبیعی مساعد رونق فراوان پیدا کرده وبعد به ایران وخاورمیانه وسپس به سراسر دنیا راه گشوده است .
در قرن پنجم میلادی و در دوره حکومت ساسانیان از طریق دره ها ی جنوبی هندوکش به بلوچستان وایران راه یافته ودر سال 450 میلادی ودر شهر جندی شاپور خوزستان از این گیاه به منظور مصارف علمی ، پزشکی وگیاه شناسی استفاده می کردند . قبل از قرن هفتم میلادی این گیاه از ایران به لبنان ، سوریه و مصر راه یافت وتا قرن سیزدهم که حکومت مسیحیان بر سوریه وفلسطین پایان یافت ، صنعت تهیه شکر از نیشکر در سوریه رونق فراوان داشته وبعد از این دوران به قبرس منتقل شده ودر آنجا رواج یافت واز آنجا به جز ایرسیسیل وکرت رسوخ پیدا کرد. در اوائل قرن پانزدهم نیشکر از سمت غرب مدیترانه ای به جزایر اقیانوس اطلس ، از جمله جزایر قناری انتشار یافت . در سال 1500 میلادی پرتغالیها کشت نیشکر را در کشور برزیل که در آن زمان در استعمار آنها بود رواج دادند واسپانیائیها نیشکر را از جزایر قناری به مستعمرات جدید خود را در دریای کارائیب منتقل نمودند . انتقال نیشکر به مناطق استوایی قاره آمریکا که دارای شرایط آب وهوایی مناسب تر برای افزایش کمی وکیفی تولید این محصول بود . سبب رقابت در توسعه کشت نیشکر در جزایر اقیانوس اطلس گردید .
در برزیل از ابتدا نیشکر به صورت تجاری کاشته شد وبعد از معرفی و توسعه کشت آن در جزایر دریای کارائیب ، از رونق کشت نیشکر در برزیل کاسته شد . بعد از پراکنده شدن و توسعه کاشت نیشکر در جزایر دریای کارائیب اساس اقتصاد این جزایر به شکر وابسته شده وبه نام جزایر شکر معروف شدند . در سال 1719 به واسطه آزادی بردگان ورقابت چغندر قند ، حاکمیت شکر کارائیب در بازارهای اروپا پایان یافته و بحرانی در این زمینه به وجود آمد .
دومین مرحله گسترش وتوسعه نیشکر قرن نوزدهم ونیمه اول قرن بیستم وتحت قوانین مستعمراتی ادامه یافت . در این مرحله به واسطه آزادی بردگان و وضعیت نیروی انسانی وتکنولوژی پیشرفته کارخانجات نیشکر که نیاز به سرمایه گذاری سنگین داشتند ، مزارع کوچک نمی توانستند جوابگوی این نیاز باشند . بالنتیجه مزارع نیشکر مجتمع شده وشرکتهای بزرگ سرمایه گذاری اداره مزارع بزرگ را به عهده گرفتند .
سومین پراکندگی نیشکر نیز بعد از جنگ جهانی دوم ومصادف با محو تدریجی استعمار رخ داد . در این مرحله کشورهای تازه استقلال یافته بدون اینکه تغییر عمده ای در سیستمهای کاشت خود بدهند ، به سرعت بر فعالیت های کشت تجاری نیشکر افزودند این روند در مناطق استوایی خاورمیانه از جمله ایران و عراق بر اساس سیستمهای جدید تولید در مزارع وسیع وکشت وصنعتهای بزرگ صورت گرفت .
نیشکر در کل دوران توسعه خود ، تغییرات زیاد پیدا کرده است، به طوریکه عملکرد جهانی آن ظرف 85 سال (طی سالهای 1910 تا1984 ) حدود 10 برابر شده و از 842 ر 6 میلیون تن متوسط تولید در سالهای 1900 تا 1909 به 645 ر 63 تن در سال 85-1984 رسیده است .
البته باید خاطر نشان ساخت که تولید شکر از چغندر قند نیز از اهمیت تجاری فراوان برخوردار است وبازار جهانی شکر ازدو نوع شکر تولید شده است از نیشکر و چغندر قند تامین می گردد . به طوریکه هم اکنون حدود 37 تا 40 درصد کل شکر تولیدی جهان از چغندر قند ومابقی از نیشکر تهیه می شود .
درایران سابقه کشت نیشکر به روایتی به زمان داریوش اول پادشاه هخامنشی می رسد ولی آنچه مسلم است ، در زمان ساسانیان کشت این گیاه از اعتبار واهمیت زیادی برخوردار بوده وشکر به عنوان یک کالای تجاری کمیاب به خارج از ایران صادر می شده است .
محل کشت نیشکر درایران جلگه خوزستان بود که در آن زمان به آن شکرستان نیز اطلاق می گردید . تصفیه شکر خام و استحصال شکرسفید را به مردم این سرزمین نسبت داده اند . کشت این محصول در خوزستان تا اواخر قرن پنجم هجری رونق فراوان داشته وپس از آن در اثر خرابی سدها و تاسیسات آبیاری ورقابت شکر تولیدی سوریه ، مصر، فلسطین وجزائر دریای مدیترانه ازاهمیت کاشت ان در ایران کاسته شد وبه مرور مضمحل گردید. به منظور احیای مجدد کشت نیشکر در ایران از سال 1316 مطالعاتی در این زمینه انجام گرفت تا این که در سال 1340 مجددا" کشت نیشکر در خوزستان رواج یافت و اولین بهره برداری از مزارع منطقه هفت تپه در خوزستان انجام گرفت . از آنجا که خوزستان با داشتن شرایط آب وهوایی مناسب وروند امید بخش تولید نیشکر می توانست دارای بالاترین عملکردهای نیشکر در سطح جهان باشد ، طرح توسعه کشت این گیاه در خوزستان ادامه پیدا کرد ومقارن با انقلاب اسلامی بهره برداری از مجتمع کشت وصنعت کارون نیز آغاز گردید .
فصل دوم :
آشنایی با بخش های مختلف کشت و صنعت امام خمینی
الف – بخش اداری :
1- تشکیلات مورد لزوم در اداره کشت و صنعت نیشکر شعیبیه
1-1- امور اداری :
نقش این اداره در ارائه خدمات ، ایجاد تسهیلات رفاهی ، درمانی ، بهداشتی ، ایمنی ، آموش برای پرسنل واحد ، تنظیم ارتباطات ، مکاتبات وتماس واحد با خارج وداخل سازمان ، رسیدگی و پیگیری مسائل حقوقی واحد می باشد . این اداره وظائف از طریق دوایر متعدد وتحت نظر رئیس امور اداری انجام می دهد . دوایر این اداره شامل درمانگاه ، آموزش ، انتظامات ، رفاه کارکنان ، کارگزینی ، حقوقی ، مخابرات و دبیرخانه می باشند.
1-2- اداره بازرگانی:
در این اداره ، امور بازرگانی ، انجام خرید های داخلی وخارجی ، انبار کالا ، دریافت وتوزیع آن به بخشهای مختلف انجام می پذیرد . رئیس این اداره وظائف خود را از طریق دودایره ویک دبیرخانه انجام می دهد . دوایر این اداره عبارتند از : دایره تدارکات ودایره انبار .
1-3- اداره حسابداری:
نقش عمده اداره حسابداری تهیه وتدوین دستورالعملهای مالی ، نگه داری وتنظیم حسابها ، رعایت واجرای قوانین مالیاتی و بیمه ها ، ثبت ونگه داری حساب درامد ها و هزینه های هر بخش ، تهیه و ارائه گزارشات مختلف مالی نظیر تر از هاوبیلان های ماهانه ، دوره ای و سالانه و همچنین تدوین و ارائه کلیه گزارشها و صورت های مالی مورد نیاز صاحبان سرمایه و گروههای متعدد ذینفع و ذیعلاقه میباشد . این اداره شامل دایره حسابداری مالی ،دایره برنامه ریزی بودجه ودایره حسابداری صنعتی است . در ضمن یک دبیرخانه نیز در اداره امور بایگانی و ثبت نامه ها و سوابق را انجام می دهد .
1-4- اداره کشاورزی :
اداره کشاورزی سازمان مدیریت که مسئولیت تولید نیشکر وعرضه آن به کارخانه تصفیه شکر را عهده دار است ، از فعال ترین و پر مسئولیت ترین ادارات سازمان می باشد این اداره از دوایری چون ، دایره کشت وکار و دفع آفات ، دایره آبیاری ، دایره برداشت ، و دبیرخانه تشکیل شده است .
1-5- اداره تحقیقات کشاورزی :
اداره تحقیقات با مسئولیت تحقیقات و پژوهش زراعت نیشکر می باشد . این اداره دارای یک دبیرخانه و پنج دایره تحقیقاتی در زمینه آفات ، امراض وعلف های هرز کنترل محصول ، آب و خاک ، زراعت و آزمایشگاه میباشد . این اداره درحقیقت مغز متفکر واحد کشت وصنعت نیشکر خواهد بود . هر گونه توجیه این اداره در خصوص عملیات اجرائی ، چون بر اساس مطالعه و تحقیقات بعمل آمده است ، لازم الاجرا میباشد .
1-6- اداره مهندسی :
اداره مهندسی از دیگر ادارات سازمان مدیریت کشت و صنعت مذبور است که کلیه عملیات مهندسی اعم از نقشه برداری اراضی جدید و باز روئی ، طرح مزارع ، انهار آبیاری ، زهکشها ، تسطیح اراضی ، احداث وتعمیرات و نگه داری شبکه آبیاری و زهکشی و خطوط راه آهن را بر عهده دارد . خدمات این اداره از طریق دو دایره مهندسی زراعی ومهندسی ساختمان انجام می پذیرد .
1-7- اداره تجهیزات مکانیکی :
وجود اداره تجهیزات مکانیکی در واحد کشت و صنعت نیشکر شعیبیه بدلیل وجود ماشین آلات سنگین ، نیمه سنگین ، و سبک متعدد توجه پذیر می باشد .
این اداره مسئولیت حفظ ونگه داری ، انجام تعمیرات و ارائه دستورالعملهای ضروری جهت بکارگیری اصولی ماشین آلات و ادوات مذکور را بر عهده دارد . این اداره شامل یک دبیر خانه و سه دایره به نامهای دایره تعمیرات ماشین های کشاورزی ، دایره تعمیرات ماشین های حمل و نقل و دایره تعمیرات ماشین های برداشت و حمل نی می باشد . در ضمن دو سر پرستی نیز تحت عنوان تعمیرات و نوسازی و سرویس های عمومی در این اداره وجود دارد .
1-8- اداره کنترل های داخلی :
یکی از ادارات مهم سازمان ، اداره کنترل های داخلی می باشد . سرمایه گذاری نسبتا" زیاد جهت ایجاد کشت وصنعت مزبور و انتظار تولید مقادیر قابل ملاحظه شکر ، خوراک دام و نئوپان ، ضرورت وجودی اداره ای تحت نظر مستقیم مدیریت ، بمنظور کنترل داخلی سیستم را ایجاد می کند . این اداره با ارائه مستمر گزارشات لازم ، مدیریت را در اتخاذ خط مشی و اداره سازمان یاری رسانده و می تواند بمنزله بهترین مشاور برای مدیریت در نیل به اهداف سازمان باشد .
2- تعداد پرسنل مورد نیاز بخش های مختلف واحد :
با عنایت به نیاز های نیروی انسانی هر یک از ادارات ، تعداد کل نیروی انسانی بمنظور اداره ئاحد کشت و صنعت نیشکر شعیبیه بجز بخش صنعت ، بالغ بر 2629 نفر می باشد . که از این تعداد 85 نفر در سطوح لیسانس و بالاتر ، 251 نفر در سطوح دیپلم تا لیسانس و بقیه که 2293 نفر یا 87 درصد کل نیروی انسانی لازم می باشد در سطح پایین تر از دیپلم میباشند .جدول شماره (7-8 ) تعداد کل نیروی انسانی مورد نیاز بخش آب و خاک واحد شعیبیه را به تفکیک تخصص های مختلف نشان می دهد .
3- توزیع نیروی انسانی مورد نیاز در سال های مختلف احداث
با توجه به برنامه زمانی پیش بینی شده برای احداث شبکه آبیاری و زهکشی واحد شعیبیه ، توزیع نیروی انسانی مورد لزوم در بخش آب و خاک واحد مذکور طی سال های مختلف در جدول شماره ( 7-9 ) ارائه گردیده است . ارقام جدول مذکور حاکی از آن است که نیروی انسانی مورد نیاز در سال سوم اجرای پروژه 981 نفر ، در سال چهارم 1666 نفر ، سال پنجم 2260 نفر ، و در سال ششم 2729 نفر می باشد .
در بر آورد نیروی انسانی مورد لزوم واحد نیشکر شعیبیه فرض بر این بوده است که این واحد بصورت مستقل و با هدف تولید نیشکر وتحویل آن به کارخانه تصفیه شکر ایجاد شده است . بدیهی است اگر سازمان مدیریت مذکور دارای آنچنان تشکیلاتی باشد که کلیه بخش های این کشت و صنعت ، ( اعم از بخش آب و خاک و بخش صنعت ) را در بر می گیرد ، در آن صورت تعداد ادارات مختلف سازمان و نیروی انسانی مورد نیاز افزایش خواهد یافت .
4- سازمان واحد آموزشی
از آن جاییکه واحد های کشت و صنعت نیشکر متعدد بوده و هر یک در زمینه های مختلف نیاز به نیروی انسانی ماهر و متخصص و مدیر خواهند داشت ، بهتر است که تشکیلات آموزشی پرسنل مورد نیاز بصورت یک واحد جداگانه و تحت نظر مرکز مطالعات نیشکر و صنایع جانبی فعالیت داشته و خدمات مورد نیاز را در مراحل مختلف به نیروی انسانی شاغل در واحد های نیشکر ارائه دهد .
ب – بخش کارخانه :
عملیات ساختمانی کارخانه شکر با زیر بنای 60000 هزار متر مربع و تعداد 1200 عدد شمع کف کارخانه در سال 1375 آغاز و با یک خط شامل 5 سری آسیاب 6 غلتکی به ابعاد 2200 × 1080 میلی متر به ظرفیت دریافت 10000 نیشکر در روز در بهمن ماه 78 افتتاح گردید
که شامل سالن آسیاب : نیشکر به منظور عصاره گیری پس از تخلیه به درون نقاله مخصوص در صورت نیاز شسته شده و سپس به وسیله چاقوهایی بسیار قوی به صورت الیاف ریز در آمده و پس از آن وارد آسیاب ها شده و از بین یک سری غلطک های بزرگ چدنی عبور داده می شوند در اثر فشار غلطک ها عصاره از الیاف نیشکر جدا شده و تفاله باقی مانده که باگاس نامیده می شود جهت استفاده در صنایع جانبی به خارج از کارخانه ارسال می گردد
سالن تولید : عصاره نیشکر که در سالن آسیاب به دست می آید ابتدا وزن شده و به آن شیره آهک و فسفات اضافه می نمایند پس از گرم نمودن به منظور تصفیه مقدماتی مجدد به آن آهک و فسفات اضافه می گردد پس از گذشتن از تبخیر کننده ها به صورت شربت غلیظ درمی آید شربت غلیظ شده در دیگهای پخت تحت خلاء غلیظ تر شده که با افزودن ترکیبی از الکل ایزوپروپلیک و شکر کریستال های شکر شروع به ظاهر شدن می نمایند پس از مرحله پخت به وسیله دستگاه سانتریفیوژ شکر از مایع پیرامون آن که ملاس نامیده می شود جدا شده و توزین می گردد و در نهایت توسط نوار نقاله به انبارهای شکر ارسال می شود .
ج – بخش خوراک دام :
کارخانه خوراک دام با هدف صرفه جویی و عدم دور ریختن تفاله نیشکری و جلوگیری از آلودگی محیط زیست بر اثر آتش سوزی این مواد و تولید خوراک دام از مواد مذکور با ظرفیت تولید سالانه 100 هزار تن در سال 1383 احداث گردیده است.
پروسه تولید خوراک دام به این صورت است که ابتدا تفاله نیشکری (باگاس) در کارخانه – دی پیتر- پیت زدایی شده و ذرات ریز آن تحت عنوان پیت به کارخانه خوراک دام و ذرات درشت تر به عنوان باگاس جهت تولید تخته صنعتی در کارخانه M.D.F به کار می رود.
پیت گرفته شده در واحدی بنام هیدرولایزر با هدف افزایش ضریب هضمی در راکتورهایی فشار 20 بار در مدت زمان 180 ثانیه پخت شده و پس از آن بدلایل بالابودن رطوبت مواد آنها را به واحد خشک کن فرستاده و رطوبت آن را بدلایل بالا بودن رطوبت مواد آنها را به واحد خشک کن فرستاده و رطوبت آن را به حدود 10 الی 8 درصد می رسانند. مواد خشک شده شده به برج تولید منتقل گردید و در اولین پروسه خود را در این قسمت مواد مذکور با ملاس ( که محصول دیگر نیشکری می باشد) مخلوط شده و این عمل با وساتط بخار در دستگاه کانتینیوس با عنوان پلتایزر رفته و محصول خروجی پرس شده بنام بلت و به عنوان خوراک دام پایه جهت تغذیه دام استفاده می شود.
البته در پروسه دیگری در برج تولید موادی همچون اوره ، چربی ، غلات و غیره به خوراک فوق اضافه شده و محصول تولیدی بعنوان یک خوراک کامل جهت تغذیه دام در دسترس دامداران قرار می گیرد.
پ – بخش تخته فشرده یا mdf :
یک منبع غنی و ارزان قیمت برای تولید فیبر نیمه سنگین ، با گاس نیشکر است . فیبر نیمه سنگین محصولی است که ویژگی های نئوپان و برتری های چوب را دارا است .
از خصوصیات منحصر به فرد این محصول بافت ریز و متراکم و همگن لبه های نرم و قابلیت ابزاری خوری در سطوح است .
که این واحد در حال نسب می باشد و هنوز به بهره برداری نرسیده است .
هـ – بخش : کشاورزی
1- ویژگیهای گیاه نیشکر
1-1- خصوصیات بوتانیکی نیشکر
نیشکر از گیاهان استوائی است ، این گیاه تک لپه ای وعلفی بزرگ وچند ساله می باشد که دارای ساقه های بند بند به ارتفاع 5/1 تا 4 متر وبرگهای باریک وبلند ، با گلبرگهای موازی است ، ریشه های این گیاه به صورت افشان در اعماق 60 تا 100 سانتیمتری خاک پراکنده می شوند . قند موجود در گیاه به میزان زیاد در داخل حفره های سلولهای ساقه در فواصل بین ذخیره می گردد .
به منظور رشد وتوسعه مناسب ریشه نیشکر ، می بایست فشردگی خاک زیاد نباشد ، زیرا خاک فرده فضای بین ذرات را کاهش داده وتهویه وتوسعه ریشه اشکال ایجاد می نماید . وجود اکسیژن در اطراف ریشه برای تسریع در تقسیم وتکثیر سلولی و آزاد کردن اکسید دو کربن ضروری می باشد . در این رابطه عملیات مناسب تهیه زمین مخصوصا" استفاده از subsoiler برای افزایش درجه پوکی خاک ورشد و توسعه ریشه و ازدیاد عملکرد نیشکر کمک می نماید . وجود کودهای شیمیایی در منطقه توسعه ریشه واسیدیته خاک در حد 6 تا 7/7 ، سبب رشد بیشتر نیشکر می گردد.
شایان ذکر است رطوبت بیش از حد خاک سبب کاهش اکسیژن موجود در خاک شده ومحدودیت رشد وکاهش عمق توسعه ریشه را به دنبال دارد . ساقه نیشکر استوانه ای وبند بند و ارتفاع متوسط آن بین 5/1 تا 4 متر و حتی گاهی بیشتر هم می باشد . قطر شکل، رنگ، فواصل بندها و شکل جوانه های ساقه در گونه های مختلف نیشکر متفاوت بوده واز عوامل شناسایی واریته ها محسوب می شود . دریک ساقه بندها وشکل جوانه های ساقه و در گونه های مختلف نیشکر متفاوت بوده و از عوامل شناسایی واریته ها محسوب میشود . در یک ساقه بند های بالایی دارای شکر کمتر و ارزش ناچیزی برای استحصال نیشکر دارند . این قسمت معمولا" در مزرعه جدا شده و به کارخانه تحویل نمیگردد .
زمانی که سرعت معمول رشد بندها کاهش یابد ، زمان قند سازی و رسیدن نیشکر میباشد ، با پایان یافتن دوره رویشی نیشکر ، چنانچه گیاه به دوره رویشی مجدد برسد ، رشد جوانه انتهایی کاهش یافته و جوانه های جانبی به سرعت رشد کرده و موجب مصرف شدن شکر ذخیره شده در ساقه می گردند . مواد ذخیره ای ساقه مانند شکر ، آب و سایر مواد در قسمت نرم وسط ساقه ( pith ) که حاوی بافت های ذخیره ای است ، قرار دارند .
نیشکر واریته های مختلفی دارد تا پایان قرن هیجدهم تنها نوع هندی و چینی آن در دنیا کاشته می شد که بعدا" با معرفی گونه مناسب saccharum officinarum ، گونه های قبلی از کشت تجارتی حذف شدند ، توسعه سریع این گونه بدلیل کیفیت خوب نی آن می باشد زیرا نی زیادتر و شیرین تر ، و آبدارتر و نرم تر تولید میکند و دارای خصوصیت آسیاب شدن خیلی بهتری است .
بمنظور ایجاد مقاوت نیشکر در مقابل با شرایط نا مناسب اقلیمی و افزایش عملکرد این گونه ، عملیات دو رگ گیری نیشکر در اواخر قرن نوزدهم آغاز شده و با انجام تحقیقات سیتوژنتیک در مراکز تحقیقاتی مختلف ، واریته هایی بدست آمده است که در ممالک مختلف جهان با توجه به شرایط اقلیمی و ویژگیهای آن مورد مورد استفاده میباشند . واریته های پیشنهادی برای کشت وصنعت شعیبیه ، مناسب ترین واریته هایی هستد که در مدت کشت نیشکر و کار نیشکر هفت تپه و کارون ، سازگاری مطلوبی را در منطقه از خود نشان داده اند .
1-2- شرایط آب و هوائی :
علاوه بر درجه حرارت و ارتفاع که از محدودیتهای اصلی در کاشت نیشکر هستند ، عوامل دیگری نیز چون میزان تشعشع خورشیدی ، میزان بارندگی ، تبخیر و باد در سیکل رویش گیاه و قند سازی و رسیدن نی موثر می باشد .
نیشکر گیاهی است که در حرارت زیاد احتیاج دارد . نیشکر در حرارت کمتر از 20 درجه سانتیگراد به کندی جوانه می زند و توسعه ریشه آن محدود میگردد ، حرارت مناسب جوانه زدن گیاه حدود 26 تا 33 درجه سانتیگراد می باشد . و رویش آن در درجات حرارت حد اقل حدود 15 تا 16 درجه و حد اکثر حدود 38 درجه سانتیگراد کند و یا متوقف می گردد . بطور کلی شرایط محیطی مناسب کاشت نیشکر باید به صورتی باشد که دوره رسیدن و برداشت آن خشک وسرد ولی بدون یخبندان باشد . در ضمن منطقه تحت کشت نیشکر بایستی فارغ از طوفان و دارای امکانات تخلیه آبهای اضافی از زمین باشد .
با توجه به شرایط ایده آل مذکور ودر نظر گرفتن شرایط آب و هوایی حاکم بر محدوده طرح نیشکر شعیبیه نتیجه می شود که شرایط مناسب رشد این گیاه در منطقه طرح وجود داشته ومی تواند به خوبی رشد و نمو نماید .
1-3- نیازهای نیشکر به آب و مواد غذایی
به منظور تعیین نیاز های آبی و غذایی نیشکر ، مزرعه نیشکر همواره به طور مرتب تحت نمونه برداری وتجزیه نمونه ها می باشد . از این طریق اثر شرایط مساعد آب و خاک و تامین نهادهای لازم بر عملکرد وکیفیت محصول تولیدی نیشکر کاملا"مشخص می شود . آزمایشات بیشتر از طریق نمونه برداری برگ وتعیین میزان رطوبت غلاف برگ نیشکر می باشد . این نمونه برداری ها میزان ازت لازم برای گیاه را نیز مشخص می سازند (به منظور تعیین میزان ازت لازم ، پهنگ برگ مورد آزمایش قرار می گیرد) آزمایشات انجام شده و آمارهای موجود در خوزستان گویای آن هستند که نیشکر تازه کاشت (plant ) در مقایسه با مزارع بازروئی (Ratoon) نیاز به ازت بیشتری دارند .
2- عملیات زراعی نیشکر
عملیات زراعی نیشکر با توجه به شرایط جوی ، ویژگیهای توپوگرافی اراضی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاکها ، سطح تکنولوژی ومهارت بهره برداران ، سیستم ونحوه بهره برداری از اراضی ، میزان آب مورد نیاز آبیاری ، امکانات تامین آب ، کنترل سطح زهکشی ، در مناطق نیشکر خیز جهان متفاوت می باشد .
به طور کلی نیشکر به دو صورت دیم و آبی کاشته می شود . در اکثر نقاط نیشکر خیز جهان به لحاظ بارندگیهای فراوان در طول دوره رشد ، نیشکر به صورت دیم کاشته وبه جز نقاطی که در طول دوره رشد احیانا" احتیاج به یک یا دو مرتبه آبیاری تکمیلی دارند . معمولا" نیشکر آبیاری نمی شود
در منطقه طرح شعیبیه با توجه به ویژگیها و شرایط آب وهوایی و توپوگرافی و خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاکها ، عملیات زراعی نیشکر شامل تهیه زمین ، کاشت برداشت ، حمل وبازرویی می باشد .
در نواحی گرم وخشک چون زمستان که آب مورد نیاز نیشکر از طریق آبیاری ثقلی تامین میگردد، انجام عملیات تسطیح وعمران اراضی ، ساختمان کانالهای آبیاری وزهکشی وایجاد زهکشهای زیر زمینی جهت شستشوی خاک وکنترل سطح آب زیرزمینی قبل از اقدام به تهیه زمین ضروری می باشد .
2-1-تهیه زمین
به منظور تهیه زمین ابتدا می بایست شستشوی املاح از پروفیل خاک انجام شود . البته در زمینهای غیر شور نیاز به شستشوی املاح نیست وبرای تصفیه زمین ابتدا اقدام به آبیاری اولیه می شود . عملیات مورد نیاز برای شستشوی املاح از پروفیل خاک خاک عبارتند از شخم یا شیار زنی عمیق (subsoiling) به منظور خرد کردن وشکستن طبقات نسبتا" غیر قابل نفوذ خاک وافزایش درجه پوکی ونفوذپذیری خاک وایجاد امکان افزایش هوای خاک ، پس از آن زمین مزرعه توسط پشته هایی به حوضچه هایی تقسیم شده تا آب لازم شستشو را در خود نگاهدارد .
پس از پشته بندی به منظور آب انداختن داخل حوضچه ها ، در صورت عدم کاربرد هیدروفلوم در طرح شعیبیه ، نیاز به نهر کنی می باشد . بدین منظور دو نهر در مسیر ورود وخروج آب در دومسیر مزرعه ایجاد میگردد . در صورت کاربرد هیدروفلوم ، فقط حفر نهر خروج آب (زهکش) ضرورت دارد .
در زمینهای غیر شور تنها آبیاری اولیه یا ماخار صورت می گیرد . در این مرحله عملیات دیسک زدن سنگین زمین ، کرت بندی ، مرزبندی ، نهر کنی ، انجام آبیاری اولیه (ماخار) وتخریب وپر کردن انهار صورت می گیرند .
پس از آنکه در مزرعه عملیات آب شویی و آبیاری اولیه انجام گرفت . عملیات تهیه زمین صورت می پذیرد . در این عملیات ابتدا زمین مزرعه شیار زنی می شود و پس از آن برای از بین بردن کلوخ های خاک عملیات دیسک زنی انجام می گیرد . کارهای انجام شده روی زمین چون خاک ریزی نسبتا" زیاد برای عملیات تسطیح و پشته سازی انجام عملیات آب شویی ویا آبیاری اولیه ، شیار زدنهای متعدد ، دیسکهای سنگین وغیره ، موجب ناهمواریهایی در سطح مزرعه می گردد که باید با انجام عملیات ماله زنی ، تسطیح صاف و هموار شوند . پس از ماله زنی وکنترل نهایی وضع تسطیح ، بستر مناسب برای کاشت وانجام آبیاری به وسیله جوی وپشته سازی آماده می شود . عمق جوی وپشته در طرح کشت وصنعت شعیبیه به لحاظ سهولت جابه جایی محل آنها حدود30 سانتیمتر توصیه می شود .
قبل از شروع کاشت قلمه های نیشکر ، به منطور تامین بخشی از مواد غذایی ومورد نیاز نیشکر حدود 400 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل به جویچه های کاشت اضافه می گردد . در ضمن نیشکردر دوران رشد خود حدود 350کیلوگرم در هکتار به کود اوره نیاز خواهد داشت که به صورت محلول در آب آبیاری در طی ماههای فروردین تا تیر در اختیار گیاه قرار خواهد گرفت .
ابعاد مناسب قطعات زراعی در طرح کشت وصنعت نیشکر شعیبیه با این طرز که آبگیری قطعات زراعی مستقیما" از کانالهای درجه دو وتوسط هیدروفلوم صورت خواهد گرفت تعیین شده است با فرض مذکور طول قطعات زراعی پیشنهادی معادل طول هیدروفلوم وعرض آنها برابر طول فارو خواهد بود .
طول هیدروفلوم به فشار کاری توصیه شده وشیب زمین بستگی دارد با در نظر گرفتن دبی مورد نیاز حداکثر قطر هیدروفلوم 15 اینچ وحداکثر فشار کاری آن 22/1 خواهد بود حداکثر طول هیدروفلوم در اراضی شمالی که شیب نسبتا" زیاد دارند حدود1800 متر ودر سایر اراضی معادل 1000 متر طراحی شده است طول فارو نیز در طرح شعیبیه با توجه به شرایط طرح250 متر پیش بینی شده است لذا با توجه به ابعاد مذکور مساحت قطعات زراعی عمدتا" 25 هکتار است که در اراضی شمالی طرح با توجه به شیب قطعات تا حدود 45 هکتار نیز طراحی شده است .
2-2-کاشت نیشکر
پس از عملیات تهیه زمین ، کاشت نیشکر باید انجام گیرد . نیشکر از گیاهانی است که هم به وسیله قلمه و هم بذر تکثیر می گردد . ولی چون امکان تولید بذر مناسب ویکنواخت از واریته های آم مقدور نمی باشد ، لذا از تکثیر بذری در تحقیقات آزمایشگاهی استفاده شده و در سطوح تجارتی ، کشت نیشکر از طریق قلمه انجام می گردد ، درجه حرارت بهینه برای کاشت قلمه بین 24 تا 34 درجه سانتیگراد می باشد ، به همین دلیل کاشت نیشکر درمنطقه گرم وخشک خوزستان در اواسط مرداد ماه تا اواسط آبان ماه انجام می گیرد .
در طرح کشت و صنعت نیشکر شعیبیه 4 واریته جهت کاشت در نظر گرفته شده است که عبارتند از واریته CP57-614 به نسبت 20 درصد ، واریته 162-96 به نسبت 25 درصد، واریته CP48-103 به نسبت 30 درصد واریته NCO-310 به نسبت 25 درصد .
قلمه مورد نیاز برای کاشت ، بایستی از نی های سالم وجوان مزارع نزدیک تهیه شود وپس ازضد عفونی با سموم قارچ کش به محل کاشت حمل گردد . برای هر هکتار زمین حدود 17500 قلمه یا 4 تا 5/5 تن قلمه مورد نیاز است بعد از اینکه قلمه ها را داخل فاروها قرار دادند ، روی آنها را 4تا 6 سانتیمتر خاک می ریزند . پس از آن مزرعه را سمپاشی می کنند تا مانع رویش علفهای هرز شوند . بعد از عملیات کاشت بلافاصله نسبت به نصب هیدروفلوم به منظور آبیاری مزرعه اقدام کنند .
نیشکر معمولا" باید ظرف 10 الی 15 روز جوانه بزند . چنانچه به عللی در بعضی از نقاط مزرعه قلمه ها جوانه نزده باشند ، با دستگاه فاروئر ، فاروها را تجدید کرده وبا خارج کردن قلمه ها ، قلمه های جدیدی به جای آنها کاشت شود .
2-3-داشت نیشکر
در عملیات داشت نیشکر ، آبیاری باید به دقت ودر زمانهای لازم صورت گیرد . نیشکر از گیاهانی است که در دوران رشد ، احتیاج زیادی به آب داشته ولی تنها در دوره خشک قبل از برداشت ، شکر سازی کرده وبهره می دهد . اولین آبیاری آن بلافاصله پس از عملیات کاشت می باشد و آبیاری های بعدی با توجه به شرایط جوی ، به فواصل 5 تا 8 روز یک بار در ماه اول کشت انجام شده وبه تدریج در ماههای بعدی دور آبیاری گسترده شده وبه 10 تا 15 یک بار نیز می رسد و در ماههای آذر ، دی و بهمن در صورت عدم بارندگی موثر ، در هر ماه یک بار آبیاری انجام می گیرد . علاوه بر آبیاری به علت رشد سریع نیشکر و استفاده از مقادیر زیادی از مواد غذایی خاک ، دادن کودهای لازم در زمان داشت ضروری می باشد .
3- بررسی روشهای برداشت وحمل نیشکر
هدف از مطالعه روشهای مختلف برداشت و حمل نیشکر ، تعیین مناسب ترین روش برداشت وحمل از نقطه نظرهای فنی واقتصادی ودر انطباق با شرایط منطقه مورد مطالعه می باشد . روشهای برداشت وحمل نیشکر در جهان مستقیما" با فرهنگ ، تکنولوژی ، آب و هوا و تجارب فنی آن کشور در ساخت وسائل ، ارتباط دارد . این روشها در مجموع به دو صورت مکانیزه ویا نیمه مکانیزه انجام می شوند . درهر دو حال قبل از بهره برداری ، مزرعه را آتش زده ویا به صورت سبز برداشت می کنند . البته اگراز سر شاخه های نیشکر وبرگ سبز آن به منظور خوراک دام استفاده نشود ، سوزاندن مزرعه محاسن زیادی دارد . از جمله این مزایا می توان از افزایش قابلیت سیستم برداشت و حمل نام برد . در ضمن ظرفیت آسیابهای خرد کننده ساقه ها افزایش یافته و عصاره گیری از ساقه کامل تر شده وساکارز کمتری همراه با گاس از دسترس خارج می گردد . در بعضی کشورها از برگ نسوخته نیشکر که در سطح مزرعه پراکنده می شود به منظور حفظ رطوبت خاک و کاهش تبخیر استفاده می کنند . این عمل در مزارع خوزستان به دلیل آبیاری ، سبب ایجاد محل مناسبی برای رشد آفاتی چون ساقه خوار وریشه خوار می گردد ، لذا باقی گذاردن پوشال سبز نیشکر در مزارع خوزستان توصیه نمی شود .
3-1- بررسی روشهای برداشت نیشکر
برداشت نیشکر در کشورهایی که مزارع توسط مالکین کوچک کشت وبرداشت می شوند ونیروی کار فراوان وارزان دارند ، به صورت نیمه مکانیزه انجام می گیرد . در این روش غالبا" نی بری ، دستی انجام شده وتوسط همان کارگران بسته بندی وبه بوسیله احشام ، گاری ، وانت و کامیون به کارخانه حمل می شوند . نی بری دستی هنوز در کشور های عمده تولید کننده نیشکر چون هندوستان ، برزیل ، کوبا ، موریس، اندونزی، تایلند وکشورهای دریای کارائیب انجام می شود . البته باید در نظر داشت که هر ساله از سطح اراضی که به صورت دستی برداشت می شوند کاسته شده وماشین جای انسان را می گیرد . اما در کشورهای غیر صنعتی که وارد کننده ماشین آلات هستند این کار باید به تدریجی انجام گیرد تا هر ساله بتوانند در صدی از قطعات ولوازم مورد نیاز را در کارخانجات داخلی ساخته وبه تدریج به سمت مکانیزاسیون کامل پیش بروند .
در ایران اراضی نیشکر تحت مالکیت دولتی بوده و در خوزستان به صورت مزارع متمرکزباشند . لذا درو و برداشت نیشکر در فصل بهره برداری تحت نظر مدیریت دولتی انجام شده و در طی متجاوز از سی سال انواع روشهای درو ، برداشت وحمل ، تجربه گردیده است . در دو پروژه موجود خوزستان ، درو به دو صورت دستی وبارگیری توسط ماشین آلات( مکانیزه ) انجام می گیرد .
در انتخاب مناسبترین روش برداشت می بایست عواملی چون شرایط اقلیمی ، آب وخاک ، فصل برداشت ، دوره رشد نیشکر ، سطح پیشرفت تکنولوژی و مکانیزاسیون ، فرهنگ ودانش کشاورزان ، مالکیت خصوصی یا دولتی ، چگونگی تهیه زمین برای کاشت وروشهای آبیاری معمول ، هماهنگی سیستم برداشت و حمل ، فراوانی یا کمبود نیروی کارگر ، گستردگی اراضی ، اهمیت ضایعات نیشکر ومیزان نیشکرتحویلی به کارخانه را در نظر گرفت . در ضمن مسائل اقتصادی ، فنی ومحدودیت های هر روش تجزیه و تحلیل وسپس اتخاذ تصمیم نمود . روشهای متداول برداشت در:
پنج مورد به شرح زیر بررسی شده اند
– درو دستی به صورت تمام ساقه و بارگیری با گراب لودر (روشA)
– درو دستی به صورت تمام ساقه وبارگیری توسط بار کننده پیوسته ( conhinious loder) (روشB )
– درو ماشینی توسط دروگر خردکننده (chopper Harvester) (روشC)
– دروماشینی توسط دروگر تمام ساقه وبارگیری توسط بار کننده پیوسته (روشD)
– درو ماشینی توسط دروگر تمام ساقه وبارگیری توسط گراب لودر (روشE)
در روشA ابتدا ساقه های نیشکر توسط کارگران درو شده و در سطح زمین پس از حذف سر شاخه ها به صورت نواری روی دوخط کشت قرار داده وبعد توسط گراب لودر داخل سبدهای ترانسپورتر بارگیری می شوند . نیروی انسانی در این روش 3393 نفر تخمین زده شده است . هزینه های برداشت وحمل در این روش ، شامل هزینه های سرمایه گذاری ، هزینه های پرسنلی وهزینه های سوخت وسرویس و نگهداری وتعمیرات است . در این روش هزینه های سرمایه گذاری شامل هزینه های ریالی به میزان 285465 هزار ریال و هزینه های ارزی 5/7036 هزار دلار می باشند . هزینه های حقوق پرسنل برای مدت 5 ماه حدود 4686330 هزار ریال وهزینه های نگهداری و تعمیرات سالانه معادل 17300 هزار ریال بعلاوه 8891 هزار دلار برآورد شده اند .
در روش (B) ساقه های نیشکر توسط کارگران درو شده وپس از قطع سر شاخه ها ، هر 4 تا 6 خط کشت را در یک ردیف مرتب کرده وبعد ماشین بار کننده پیوسته نی ها را داخل دستگاه خود کشیده . پس از خرد کردن ، آنها را توسط بالابر خود به سبد ترانسپورتر تخلیه می کند . نیروی انسانی لازم در این روش 3384 نفر برآورد شده است .در این روش معادل 283958 هزار ریال و 5/8379 هزار دلار هزینه ارزی به منظور سرمایه گذاری و 4677420 هزار ریال هزینه دستمزد و در نهایت سالانه حدود 17150 هزار ریال بعلاوه 1158 هزار دلار هزینه نگهداری وبهره برداری برآورد گردیده است .
روش برداشت نیشکر در حالت (C) توسط ماشینهای دروگری انجام می شود که همزمان ساقه ها را از سطح زمین وسرشاخه ها را از ساقه ها قطع می نمایند وساقه ها را خرد کرده به وسیله دستگاه بالابر به داخل ترانسپورتر تخلیه می کنند .
با توجه به سه نوبت کارخانه ودر نظر گرفتن برداشت 10000 تن نیشکر در24 ساعت ، میزان نیشکرموردنیاز کارخانه در هر ساعت معادل 416 تن در ساعت می باشد . با احتساب راندمان 25 تن در ساعت برای هاروستر چرخ لاستیکی تعداد دستگاههایی درحال کار برابر 17 دستگاه می باشد . با در نظر گرفتن 30 درصد از دستگاهها که تحت سرویس وتعمیرات خواهد بود ، کل نیاز پروژه برابر 22دستگاه هاروستر می باشد ترانسپورتر مورد نیاز پروژه که با تراکتور کشیده می شود ، دو برابر هاروستر می باشد . لذا در ازاء هر دستگاه هاروستر ، دودستگاه ترانسپورتر و دودستگاه تراکتور کششی مورد نیاز است ( در صورتی که عملیات برداشت به صورت دو نوبت کار در 24 ساعت باشد ، تعداد هاروستر مورد نیاز معادل 32 دستگاه و ترانسپورتر نیز به تعداد 64 دستگاه مورد لزوم خواهد بود ) .
4- ماشین آلات وادوات مورد نیاز دوران بهره برداری
همان طور که در بخش های قبلی گفته شد ، برای هر یک از عملیات مختلف آبشویی و اصلاح اراضی ، تهیه زمین ، کاشت ، داشت و بازرویی ، ماشین آلات وادوات مختلفی مورد نیاز می باشد . در این زمینه در جلد هفتم گزارش مطالعات مرحله به تفصیل صحبت شده است . در اینجا با توجه به برنامه زمانی عملیات زراعی نیشکر که در نمودار شماره (7-1 ) ارائه گردیده است ، تعداد ماشین آلات و ادوات مورد نیاز هر یک از عملیات در هر ماه به ترتیب در جداول شماره (7-4 ) و(7-5 ) آورده شده است . همچنین جداول (7-6 ) و (7-7) به ترتیب تعداد ماشین آلات وادوات مورد نیاز دوران بهره برداری و وسائل نقلیه مورد نیاز در واحد کشت وصنعت نیشکر شعیبیه را نشان می دهد .
مصرف آب در نیشکر
بطور کلی آبیاری نیشکر در مناطق گرم و خشک ونیز در مناطق گرمسیری که در فصل رشد نیشکر ، بارندگی آنها تکافوی نیازمندی های گیاه را نمی نماید ، لازم و ضروریست ، حتی در بعضی مناطق نیشکر کاری چون آمریکا ، کوبا واسترالیا که میزان بارندگی آنها به 1200 میلیمتر در سال می رسد ، آبیاری انجام میشود میزان بارندگی آنها به 1200 میلیمتر در سال می رسد ، آبیاری انجام می شود .
با توجه به مطالب فوق وعنایت به این مطلب که حساسیت نیشکر به آب بسیار زیاد بوده ودر مراحل مختلف رشد متفاوت می باشد ودر هر مرحله شرایط ویژه ای از رطوبت خاک مطلوب است ، لذا در شرایط مختلف از نظر دمای هوا ، بارندگی فصلی ، مرحله رشد وظرفیت نگهداری آب وخاک ، مدیریت های مختلفی از نقطه نظر آبیاری بایستی اعمال گردد .
طرق مختلفی برای تعیین زمان آبیاری در مزارع فاریاب نیشکر وجود دارد . از جمله در ایران برای تنظیم برنامه آبیاری از روش تعیین رطوبت غلاف برگ (sheath moisture) ودر کوبا از رنگ خاک استفاده می شود . تعداد آبیاری در شرایط اقلیمی ، مختلف ، متفاوت بوده واز یک یا دو آبیاری تا15الی 30 آبیاری در طول فصل رشد مورد نظر باشد .
وجود آب قابل استفاده کافی در خاک در دوران رشد نیشکر برای به دست آوردن محصول بهینه حائز اهمیت . در نتیجه میزان محصول ارتباط مستقیم وتنگاتنگی با تامین آب آّمورد نیاز نیشکر در دوره رشد رویشی یا رشد سریع دارد . لذا تواتر آبیاری وعمل آبیاری می بایست با توجه به نیاز وحساسیت گیاه به آب در مراحل مختلف رشد مورد نظر باشد .
مراحل رشد نیشکر متفاوت بوده و با دوره جوانه زدن وپنجه زدن آغاز می شود . در دوران رشد سریع نیاز نیشکر به آب زیاد بوده وبرنامه آبیاری باید طوری تنظیم شود که حتی الامکان تنش رطوبتی در این دوره در گیاه ظاهر نشود . در مرحله رسیدن (Rilening ) آبیاری قطع شده وگیاه به علت کم شدن رطوبت شروع به آبگیری نموده وقند موجود در عصاره گیاه را به ساکاروز تبدیل می کند .
همانطورکه گفته شد ، تنش رطوبتی باعث اختلالاتی در رشد گیاه در مراحل مختلف رشد می شود . در دوران جوانه زدن وپنجه زدن تنش رطوبتی اثر زیان آوری داشته و سبب کم شدن سرعت جوانه زدن وساقه رفتن وتعداد ساقه ها میگردد تنش رطوبتی در دوران رویشی باعث کم شدن سرعت رشد می شود .در انتهای دوره وزمان تولید قند ، تنش رطوبتی سبب ورود قبل از موقع گیاه به مرحله رسیدن (Ripening) می شود .
برای اینکه نیشکر بتواند در شرایط حداقل تنش رطوبتی قرار گیرد و در ضمن آب آبیاری نیز بر اساس بیشترین نیاز گیاه تامین شود ، لازم است برنامه آبیاری به گونه ای تنظیم شود که در مرحله جوانه زدن ورشد اولیه (Establishment) گیاه، سطح مناسب تخلیه آب از خاک 30تا 45 درصد ظرفیت نگهداری باشد وبه دلیل توسعه نیافتن ریشه ها در این مرحله آبیاری متواتر با عمق کم پیشنهاد می گردد .
در دوران رشد سریع ، نیاز نیشکر به آب زیاد بوده ودراین مرحله سطح مناسب تخلیه آب از خاک می بایست حدود 40 تا 50 درصد ظرقیت نگهداری باشد در انتهای دوره رشد نیز ، در مرحله قند سازی ، سطح تخلیه آب از خاک حدود 65 درصد ظرفیت نگهداری توصیه می شود . در مرحله رسیدن نی که رطوبت کم مطلوب گیاه است ، نیشکر می تواند بر حسب نیاز تابش از 70 درصد ظرفیت نگهداری را از خاک جذب نماید . در تمام مراحل فوق الذکر ، دور آبیاری وعمق آب در خاک و عمق توسعه ریشه تعیین وتنظیم می گردد.
سیستم آبیاری در کشت و صنعت شعیبیه
سیستم آبیاری دراین شرکت به وسیله هیدروفلوم می باشد . ئ بر همین اساس طراحی کانالها وزهکشی ها ومساحت مزارع وهمچنین نوه دریاچه ها ی ورودی آب از کانال به مزارع تعیین شده است . در آبیاری به وسیله هیدروفلوم علاوه بر لوله های هیدروفلوم که در رولهای 50 متری به وسایل دیگر از قبیل رابط : جهت متصل کردن لوله های هیدروفلوم به همدیگر وکلمس جهت محکم نگه داشتن دولوله مرتبط شده و دریچـه و دو دریچه – یست انتهـایی لوله جهـت مسـدود کردن جریان آب احتیـاج می باشد قطعات زمین مزرعه اغلب 24 یا 25 هکتار می باشند در ابعاد یک مستطیل به طول100m و عرض 250m پس از احداث مسیر لوله هیدروفلوم که غالبا" توسط گریدر ساخته می شود . لوله هیدروفلوم به خروجی با کس مزرعه متصل شده وبهوسیله یک زانوی فلزی در یک مسیر 1000 متری قرار می گیرد وتعیین این که چه مقدار از مزرعه ودر چه ساعتی آبیاری می شود با توجه به دریچه های ورودی از کانال می باشد.
مثلا" در مزارعی که دریچه ورودی آنها می باشد حداکثر آب دهی 125 لیتر در ثانیه است که تا ده هکتار اول مزرعه طی 16 ساعت آبیاری می شود ولی هر چه به طرف انتهای مزرعه حرکت می کنیم به علت افت فشار در لوله هیدروفلوم نمی توانیم حداکثر آب ورودی کانال را به آخر مزرعه بفرستیم واگر این کار صورت گیرد آب از باکس اول مزرعه سر ریز می کند : درنتیجه از دریچه 75 تایی یا 50 تایی استفاده می کنیم – دریچه های شامل دو دریچه 75تایی و 50 تایی می باشند که مجموع آنها 125 لیتر می باشد . مزارع 38Sc ، 40Sc ، 42 Sc ، 44Sc ، 46Sc ، در کشت و صنعت شعیبیه دارای دریچه می باشند . وهکتار تقسیم بندی شده آنها از باکس به سمت آخر مزرعه به صورت 40 هکتار اول شامل 90 فاروی به فاصله 1/52cmو4هکتار باز هم شامل 90 فاروی با فاصله 52/1 و 4 هکتار سوم و سه هکتار اول وسه هکتار دوم و دو هکتار اول ودوم و سوم می باشد . ساعات آبیاری قطعات در صورتی که آب کانال پر باشد و فاصله آب در باکس طوری باشد که اگر پهلوی باکس ایستاده قرار بگیریم ودست در باکس فروکنیم دستمان به آب بخورد به قرار زیر می باشد..
4 هکتار اول 7 ساعت با 125 لیتر در ثانیه
4 هکتار دوم 5/7 ساعت با 125 لیتر در ثانیه
4 هکتار سوم 8 ساعت با 125 لیتر در ثانیه
3 هکتار اول 9 ساعت با 100 لیتر در ثانیه
3 هکتار دوم 10 ساعت با 100 لیتر در ثانیه
2 هکتار اول 10 ساعت با 75 لیتر در ثانیه
2 هکتار دوم 11 ساعت با 75 لیتر در ثانیه
2 هکتار سوم 12 ساعت با 75 لیتر در ثانیه
نوع دوم دریچه های کانال xx2 می باشند که شامل دریچه های 25 لیتری 50 لیتری و 75 لیتری هستند و با توجه به این که حداکثر آب دهی این نوع دریچه 150 لیتر می باشد – می توانیم در قطعه بندی مزرعه به هکتار آنها افزوده می کنیم . نحوه آبیاری وقطعه بندی به صوزت زیر می باشد .
48 Sc ، 50Sc ، 52 Sc ، 54Sc ، 56Sc ، 58Sc ، دارای دریچه های ورودی xx2 هستند .
5 هکتار اول 5/6 ساعت با 150 لیتر در ثانیه
5 هکتار دوم 7 ساعت با 150 لیتر در ثانیه
4 هکتار اول 7 ساعت با 100 لیتر در ثانیه
4 هکتار دوم 8 ساعت با 100 لیتر در ثانیه
3 هکتار اول 9 ساعت با 75 لیتر در ثانیه
3 هکتار دوم 10 ساعت با 75 لیتر در ثانیه
مابقی مزرعه 10 الی 11 ساعت با 50 لیتر در ثانیه
مزارعی که دریچه های آنها از نوع می باشد حداکثر تا چهار روز ونیم ومزارعی که دریچه های آنها xx2 می باشد سه ونیم الی چهار شبانه روز آبیاری می گردند.. تعیین ساعات آبیاری برای انجام کوددهی مزرعه بسیار مهم وضروری می باشد نظر به این که ما 450 کیلوگرم کود اوره را در سه نوبت 150 کیلوگرم انجام می دهیم دانستن ساعت آبیاری برای مصرف به موقع کود شایان اهمیت می باشد کوددهی به وسیله درام ونیم درام به وسیله حل کردن یک کیسه کود 50 کیلو گرمی در آن انجام می شود ثانیه تخلیه درام دویست لیتری از طریق فرمول زیر صورت می گیرد .
18 * ساعت آبیاری = t بنابراین آبیاری کوددهی می باشد .
ساعت درام
فصل سوم :
نتایج و پیشنهادات در دوره کارآموزی در کشت و صنعت امام خمینی
در کشت و صنعت امام خمینی برای انتقال آب جهت آبیاری از کانال رو باز و با مقطعه ذوزنقه ای و پوشش بتنی استفاده می شود که ظرفیت آن بر اساس هیدرومدول می باشد .
اجزای شبکه آبیاری واحد شعیبه شامل :
الف : کانال آب رسانی اصلی : که وظیفه این کانال ها انتقال آب از ایستگاه پمپاژ تا دهانه آبگیر کانال های درجه (1) و یا مستقیماً به کانال های درجه 2 می باشد .
ب: کانال های درجه 1 :
وظیفه این کانال ها انتقال آب از کانال اصلی به دو یا چند کانال درجه 2 می باشد .
ج: کانال درجه 2 :
این کانال از کانال درجه یک و یا کانال آبرسانی اصلی منشعب می شود و وظیفه آنها تغذیه کانال درجه 3 می باشد .
د: کانال درجه 3 :
که بنا به توصیه کارفرما به دلیل صرفه جویی در طول کانال و تعداد آبگیرها حذف گردید .
هـ ) کانال درجه 4 :
وظیفه آنها آبگیری قطعات زراعی می باشد .
ب: زهکشی اصلـی : کـه تخلیه کلیه آبهای اضافی حاصل از آبیاری و بارندگی می باشد .
جهت نظارت دقیق و کنترل میزان آب تامین شده و چگونگی انتقال و توزیع آن و محاسبه بیلان آب مصرفی و کنترل مصرف و استفاده بهینه ، صحیح و اصولی آب تامین شده اداره تامین و انتقال و توزیع آب در این کشت و صنعت متشکل از کارشناسان آبیاری ، تکنسین ها و میر اب (آبیار ) بازدید مجموعه تابعه تحت سرپرستی اداره که به نحوه عملکرد آن نظارت داشته و با ارشادات و رهکارهای مناسب خدمات مربوط به آبرسانی را به عهده داشته که این اداره شامل :
1- اداره توزیع آب
2- واحد تعمیرات و نگهداری
3- دایره تامین
در کشت و صنعت امام خمینی روش آبیاری مورد نظر برای مزارع نیشکر نشتی است در این روش انتهای جویچه ها بسته می باشد و مقدار آب کاربردی با توجه به شرایط مزارع و سیستم آبیاری ، میزان مصرف آب در صورت آبیاری مناسب و ایده آل به طور متوسط 1200 متر مکعب در هکتار محاسبه شده است
بررسی مشکلات و شیوه صحیح آبیاری
استفاده صحیح و مطلوب از آب در کشاورزی مستلزم داشتن یک سیستم آبیاری زه کشی می باشد . اگر ما نتوانیم از آب به نحو درست استفاده کنیم علاوه بر اتلاف انرژی ، باعث از بین بردن ساختمان خاک در مزرعه می شویم برای اینکه شیوه های نادرست آبیاری در مزرعه موجب آب ماندگی و خفگی ریشه گیاهان می شود و علاوه بر آن ریشه علف هرز دائمی نظیر Dactiun cynodon (پنجه مرغی ) – اویار سلام cypros Rotandws و سایر علفهای هرزی که تمایل به محیط مرطوب دارند خواهد شد ، در یک زراعت وسیع ، نمی توانیم برنامه های آبیاری که برای یک قطعه کوچک زمین در نظر می گیریم در مورد آن وسعت زیاد پیاده کنیم ؛ اگر چه اصول اولیه جهت آبیاری در یک مزرعه از هر نوع زراعت یکسان است ولی کوچکترین اشتباه در زراعت های وسیع اتلاف آب را به دنبال دارد .
الف : مشکلات آبیاری :
از مهمترین مشکلات آبیاری در زراعت نیشکر آب ماندگی درون فاروها نی باشد که این مشکل به مدیریت آبیاری مرتبط می گردد . یعنی اینکه اصول اولیه آبیاری که خشک بودن زمین زراعت می باشد رعایت گردیده و زمان مناسب آبیاری هم صحیح می باشد ولی بعلت عدم کارایی نیروهای انسانی آبیاری مطلوب انجام می شود ، مثال : در قطعات 25 هکتاری مزارع نیشکر کشت و صنعت امام خمینی که بر طبق دریچه و سر دریچه آبیاری می گردد ابتداً مزرعه به قطعات 5 هکتاری یا 4 هکتاری تقسیم شده و سپس با توجه به تعداد دریچه های ورودی کانال اصلی میزان آب درخواست می شود ؛ اگر مساحت آبیاری برای قطعه ها 5 هکتار اول مزرعه 8 ساعت باشد ولی به علت سستی نیروهای انسانی 10 ساعت آبیاری آن بطول انجامد و درخواست آن 150 لیتر در ثانیه باشد ما چیزی در حدود 2 ساعت آب با مدول 150 در ثانیه اتلاف آبیاری داریم %
یکی دیگر از مشکلات آبیاری بوسیله هیدروفلوم پارگی لوله ها بر اثر حیوانات وحشی نظیر شغال می باشد ؛ این حیوانات چون گوشت خوار هستند و درون لوله ها ی هیدروفلوم از طریق کانال اصلی ماهی و لاک پشت وارد شده و بعد از تمام آبیاری ؛ می میرند و توجه شغال و روباه را به خود جذب می کنند و در نتیجه در اثر جویدن زیاد لوله باعث خرابی آن می شود ؛ که از طریق نصب توری در جلوی شبکه های ورودی کانال تا حدی می شود این مشکل را حل نمود ، همچنین علیرغم اینکه این شبکه ها جلوی مواد معلق نظیر پوشال و ماهی و لاک پشت را می گیرد ؛ گاهاً مشاهده گردیده کارگران بی انضبات با گذاشتن گونی خالی یا پلاستیک جلوی این شبکه ها مانع از ورود آب زیاد درون لوله مزرعه شده ؛ تا از تعویض دریچه ها در شیفت کاری خود دوری نمایند : برای حل این مشکل می توان با نگاه کردن درون باکس (BOX ) مزرعه متوجه این موضوع شد یعنی اینکه اگر باکس خیلی کم آب بود بطوری که بوسیله دست نتوانستیم از درون آن آب را لمس کنیم پس در حالت وجود دارد ، یا اینکه آب کانال پائین افتاده یا اینکه کارگران تقلب کرده اند ؛
ب: شیوه های صحیح آبیاری در وسعت زیاد
از اساسی ترین کارهای انجام شده در این خصوص ایجاد انگیزه بین نیروهای کارگری چون از طریق تنبیه و یا چه از طریق تشویق می باشد ؛ البته انجام این کار به وقت زیاد و صرف هزینه می باشد ؛ لیکن در حال حاضر با استخدام کارگران آبیاری بصورت خود اشتغالی گامی موثر و خوب در این جهت برداشته شده است .
با این روش که به هر کارگر بعد از عقد قرار داد فی مابین شرکت و کارگر مورد استخدام دو مزرعه داده شده با تمام امکانات آبیاری که نصب مسیر لوله هیدروفلوم و خود لوله هیدروفلوم می باشد و فقط از وی درخواست میگردد که آبیاری مزرعه را بصورت هکتار آبیاری شده به شرکت تحویل نماید , در نتیجه امر کارگران برای بدست آوردن سود بیشتر ؛ سریعتر از همیشه نسبت به بستن دریچه های فاروهایی که آبیاری شده اقدام می کنند که این کار در مجموع باعث می شود که از آب به نحو مطلوب تری در جهت آبیاری نیشکر استفاده شود , این طرح امسال در مزارع کشت و صنعت امام خمینی به مرحله اجراء در آمده و تا اکنون بسایر خوب جواب داده طبق گزارش اداره تحقیقات و آزمایشگاه بیش از ده سانتی متر نسبت به سال گذشته رشد نیشکر ها تا ابتدا خرداد سال 85 افزایش رشد داشته ایم که این موضوع اهمیت دقت در آبیاری و کود دهی مزارع دامی می رساند .
ج: مزایای آبیاری بوسیله نصب هیدروفلوم :
1- جلوگیری از افراط بی رویه آب و نفوذ آن در خاک
2- جلوگیری از صرف هزینه احداث نهر آبیاری و نهر مضاعف
3- استفاده صحیح از آب با توجه به ارزش فراوان این ماده که توسط ایستگاههای پمپاژ آبرسانی با صرف هزینه های زیاد آب تا محل مزرعه حمل شده است
4- آسانی آبیاری به وسیله این روش
5- تقسیم صحیح آب درون فا روها و کود دهی صحیح و اصولی
6- کاهش هزینه های کارگری
7- نصب و جدا سازی سریع لوله ها
8- جا گیر نبودن لوله های هیدروفلوم
9- اگر چه لوله های هیدروفلوم در اصطلاح یکبار مصرف میباشند ولی با استقاده صحیح و اصولی و نگهداری از آنها تا دو سال و یا بیشتر میتوان از آنها استفاده کرد
10- بازیافت مجدد لوله های فرسوده توسط شرکت سازنده
11- ارزان بودن لوله ها با توجه به فراوانی ماده اولیه ساخت آنها در استان خوزستان
103