گزارش کار اموزی رشته ی عمران(کار ورزی در شهرداری)
ساختمانهای فولادی
ساخت بناهای فولادی کاری تخصصی است که معمولاٌ پیمانکاران متخصص آن را انجام می دهند . به هر حال مدیران و ناظران کارهای ساختمانی باید اصول و روش هایی را که در این ساخت به کار می روند درک کنند . فرآیند کار ساختمانهای فولادی را می توان به سه قسمت اصلی ، پیش برنامه ریزی عناصر اصلی ، تحویل آن به کارگاه و عملیات کارگاهی تقسیم کرد.
هر یک از این قسمتها عملیات متعدد را شامل می شوند که در این فصل به شرح آن می پردازیم.
ساختمانهای فولادی به طور عمومی به علت انعطاف پذیری و قدرت تغییر شکل زیاد فولاد رفتار خوبی در مقابل زلزله خواهند داشت، مشروط بر اینکه دقت لازم در طراحی و ساخت انجام شود . ساختمانهای فلزی با اجرای صحیح و دارای مهاربند از مقاوم ترین سیستم ها در برابر زلزله است. سه مسئله ببیش از همه چیز می تواند قابلیت اسکلت فلزی را تحت تاثیر قرار دهد. اولین مسئله کیفیت جوشکاران است که در کشور ما اکثراٌ ضعیف می باشد و نظارت صحیح به آن اعمال نمی شود. کیفیت بد جوشکاری شکل پذیری اسکلت را کم می کند . و همچنین باعث شکست ترد اتصال تحت اثر بارگذاری متناوب زلزله و تخریب وسیع می شود .
مشکل دوم استفاده از اتصال خورجینی است در ایران به دلیل سادگی اجرا و ارزان بودن و نبودن مقاطع بال پهن از اتصالات خورجینی استفاده وسیعی می شود به طوریکه حدود 70 درصد از سازه های فولادی تهران دارای اتصال خورجینی است. این اتصال ، اتصال مهندسی و علمی نیست و در برابر بار جانبی رفتار مناسبی از خود نشان نمی دهد. مسئله سوم میان قابها است که سبب سلب انعطاف پذیری اسکلت می شود.
در زلزله منجیل ساختمانهای فلزی مهندسی عمدتاٌ رفتار خوبی از خود نشان دادند و خسارت وارده بر این ساختمانها از حدود پاره شدن بادندها و یا ریخته شدن دیوارهای پرکننده بین ستونها تجاوز نمی کند.
پی گسترده و نحوه اجرا
هر گاه وزن سازه زیاد شود و مقاومت خاک کم باشد از پی گسترده استفاده می شود و وزن ساختمان را روی سطح وسیعی از زمین توزیع می کنند . نحوه اجرای یک پی گسترده به شرح زیر است:
ابتدا زمین را تا عمق مورد نظر حفر می کنند که اندازه این عمق طبق نقشه می باشد. بعد کف زمین را آهک پاشی می کنند و بعد از این کار زمین مورد نظر را می کوبند و نهایتاٌ تسطیح و رگلاژ می کنند . بعد سنگ چینی را آغاز می کنند و طبق نقشه سنگها را تا ارتفاع مورد نظر می چینند . حال نوبت به بتن ریزی می شود، بتنی که روی سنگها ریخته می شود . بتن مگر است و تا راتفاع مورد نظر (طبق نقشه) ریخته می شود و بعد از بتن ریزی هنگامی که بتن خود را هنوز نگرفته سطح آن را کاملاٌ صاف می کنند تا بعد زا خشک شدن بتن سطحی کاملاٌ صاف و هموار داشته باشد . بعد از خشک شدن بتن مگر نوبت به چیدن میلگردهای تحتانی می رسد ٌ میلگردهای تحتانی را در دو جهت عمود بر هم و به فاصله ای که طبق نقشه تعیین شده است می چینند و بعد انتهای میلگردها را به سمت بالا و با زاویه 90 درجه خم می کنند که این نیز بر اساس نقشه می باشد . این میلگردها نباید به طور مستقیم بر روی بتن مگر قرار گیرد بلکه باید حدود 5 سانتیمتر زیر انها را با بتن مقاوم پر کند برای همین بعد از اینکه میلگردهای تحتانی را در دو جهت عمود بر هم چیدند و با استفاده از سیم انها را به هم متصل کردند با گذاشتن کاشی شکسته یا سنگ کاملاٌ صاف یا لقمه های بتنی در جاهای مناسب کل شبکه را به اندازه 5 سانتیمتر از سطح بتن مگر بالاتر می آورند تا زیر میلگردها را با بتن مقاوم پرکند در شکل شماره 1 میلگردهای تحتانی و طریقه بالاتر بردن آنها را از سطح زمین می توان مشاهده کرد .
بعد از چیده شدن میلگردهای تحتانی نوبت به چیدن میلگردهای فوقانی می رسد میلگردهای فوقانی باید بر روی یک تکیه گاه قرار داشته باشند . این تکیه گاه را توسط شکل خاصی از میلگرد به نام خرک ایجاد می کنند . خرک ها معمولاً به صورت یکی در میان کار گذاشته می شود . بعد ا ز نصب خرکها به میلگردهای تحتانی آنها را توسط یک میلگرد سراسری به هم وصل می کنند و این میلگرد در فاصله خالی بین دو خرک به عنوان تکیه گاه عمل می کنند و از گذاشتن خرک اضافی جلوگیری می کند . زیر بعضی از بیس پلیت ها به علت بار محوری و لنگر زیاد احتیاج به تقویت دارد . لایه ای که باید تقویت شود بر روی نقشه داده شده است برای تقویت کردن هم میلگردهای بالا و هم پایین تقویت می شوند در شکل 2 نمونه تقویت نشان داده شده است .
بعد از چیدن میلگردهای تحتانی و تقو یت نواحی مورد نظر در آنها و زدن خرکها ، نوبت به چیدن میلگردهای فوقانی می رسد ، میلگردهای فوقانی را مثل میلگردهای تحتانی در دو جهت عمود بر هم طبق نقشه و به فاصله مورد نظر در نقشه می چینند . و انتهای میلگردها را با زاویه 90 به سمت پایین خم می کنند و بعد نواحی مورد نظر را طبق نقشه تقویت می کنند .
بعد از این مرحله میلگردهای تحتانی را که به سمت بالا خم شده اند به میلگردهای فوقانی که به سمت پایین خم شده اند وصل می کنند و این وصله توسط سیم نرم انجام می شود . بعد با استفاده از چهار میلگرد سراسری دور تا دور پی را بهم وصل می کنند . شکل های 3 و 4 و 5 و 6 و 7 شبکه بندی کامل یک پی گسترده را همراه با نواحی تقویت شده و نمای از خرکهای بین میلگردهای فوقانی و تحتانی نشان می دهد .
مرحله بعد گذاشتن بیس پلیت ها در جای مورد نظر می باشد ابتدا محل بیس پلیت را مشخص می کنند . بعد بولتها در جای مورد نظر می گذارند و بعد بولتها را به شبکه جوش می دهند یا با سیم می بندند و بعد از قرار دادن بولتها در محل ،مهره ها رابر روی آنها قرار داده و بعد بیس پلیت ها را سوار می کنند و با استفاده از مهره ها ارتفاع آنها را تنظیم می کنند و بعد مهره های بالایی را می بندند و بعد از اینکه همه بیس پلیتها را سوار کردند با استفاده از دوربین های نقشه برداری ارتفاع آنها را کنترل می کنند .
بعد از طی این مرحله نوبت به بتن ریزی می رسد بتن در محل ساخته می شود و بعد از ساخته شدن در محل مورد نظر ریخته می شود بعد از هر بار ریختن بتن آن را با استفاده از ویبراتور ویبره می کنند تا هوای موجود در بتن بیرون آید .
ویبراتور را باید به صورت عمودی در بتن فرو برد . فاصله محلهایی را که باید ویبره شود بین 50 تا 75 سانتیمتر می باشد . بعد از بتن ریزی باید صبر کرد تا بتن مقاومت خود را بدست اورد بعد ستونهارا علم کرد .
شکل 1
شکل 3
شکل 4
شکل 5
شکل 6
بیس پلیت و نحوه اجرای آن
بیس پلیت سازه ای است که بار محوری ستون را بر روی پی توزیع می کند و با لنگر ناشی پای ستون را نیز تحمل می کند . هنگام طراحی بیس پلیت اگر بار محوری و لنگر پای ستون بیشتر باشد ضخامت بیس پلیت بالا می رود ف برای همین در بیس پلیت ها از ورق های تقویتی استفاده می شود . در اجرای ساختمانهای معمولی اسکلت فلزی ، از بیس پلیت حداکثر ضخامت 3 سانتیمتر استفاده می شود . ورق های تقویتی که در بیس پلیتها استفاده می شود اشکال مختلفی دارند و به طریق های مختلفی استفاده می شوند ولی نوع بسیار متداول آن استفاده از نبشی می باشد .
نبشی ها را بر اساس نقشه در اطراف ستون قرار می دهند و آن را به وسیله جوش دور تا دور از یک طرف به ستون و از طرف دیگر به بیس پلیت جوش می دهند .
برای اتصال بیس پلیت به پی و همچنین تحمل نیروهای کششی ناشی از خروج محوری ستون بیس پلیت ها را به وسیله بولت به پی متصل می کنند . بولت ها به تعداد حداقل چهار عدد در چهار گوشه بیس پلیت قرار می گیرند .
در صورت مفصلی بودن پای ستون هیچ گونه نیرویی به این پیچ ها ، مهارت وارد نمی شود . در ساختمانهای معمولی قطر این پیچ ها حدود 20 میلیمتر منظور می گردد که با افزایش اهمیت ساختمان و میزان بار محوری یا برون محوری به این قطب افزوده خواهد شد.
سر پیچ های مهار حدود 10 تا 15 سانتیمتر دنده می شود و به اندازه طول مهار وارده بتن می شود.
بعد از تنظیم بیس پلیتها آنها را توسط 4 میلگرد تثبیت می کنند. تا هنگام بتن ریزی بیس پلیتها جابجا نشود. با اتخاذ این شیوه بیس پلیتها به طور دقیق بر روی شناژ قرار می گیرند.
بیس پلیت دارای حداقل 4 سوراخ در چهار گوش خود است. که بولتها توسط این سوراخها به پی متصل می شود. بیس پلیت علاوه بر این سوراخها، دارای یک سوراخ در وسط خود است علت وجود این سوراخ این است که هوای محبوس در زیر بیس پلیت در حین بتن ریزی بتواند به خوبی خارج شود.
نحوه اجرای بیس پلیت در شکل های 8 و 9 و 10 نشان داده شده است.
اجرای ستون دوبل با بست موازی
امروزه در ایران تقریباٌ در تمام ساختمانهای اسکلت فلزی معمولی از ستونهای دوبل با بست های موازی استفاده می شود. علت استفاده از ستونهای دوبل در حقیقت اجرای آسان باربری بالا به صرفه تر بودن نسبت به ستونهای تک، شعاع ژیراسیون بالا می باشد .
ستونها در پائین توسط ورق تقویت می شوند . بعضی از ستونها دارای دو تقویت و بعضی دیگر دارای چهار ورق تقویتی هستند .
نحوه اجرای ستونهای دوبل به این صورت است که ، ابتدا دو تیر آهن به فاصله مورد نظر از هم قرار می گیرند . بعد برای اینکه تیرآهن ها از این حالت خارج نشوند از داخل به وسیله میلگردهایی آنها را به هم جوش می دهند. بعد ورق های تقویتی را روی ستون قرار داده و جوش می زنند. بعد محل نبشی ها را مشخص می کنند و آنها را طبق نقشه بر روی ستون خال جوش زده و بعد از تایید مکان آنها ، آنها را به صورت دقیق به ستون جوش می دهند . وظیفه بستها جلوگیری از کمانش در ستونهاست. آن قسمت از ستون که باید تیر به آن متصل شود با یک ورق تقویت می شود. در شکل 11 نمونه از ستونهای دوبل را مشاهده می کنید.
شکل 8
شکل 9
علم کردن ستونها
بعد از اینکه بتن پی مقاومت خود را به دست آورد باید ستونها را در جای خود روی بیس پلیتها قرار داد و تثبیت کرد. کلیه این عملیات ها را علم کردن می گویند. در ابتدای کار ستونهای کناری و گوشه را علم می کنند و بعد نوبت به ستونهای میانی می رسد.
ستون توسط جراثقال بالا برده می شود و انتهای ستون به فاصله 30 سانتیمتر بالاتر از بیس پلیت قرار می گیرد و آرام آرام به سمت پائین برده می شود و آنرا در هنگام پائین آوردن با دست کنترل می کنند تا در محل مورد نظر قرار گیرد. این عمل در شکل های 12 و 13 نشان داده شده است.
بعد از اینکه ستون در جای خود قرار گرفت باید شاقول شود. شاقول متشکل از یک طناب باریک و یک وزنه مخروطی شکل و یک صفحه مربعی است که وسط صفحه مربع شکل سوراخی وجود دارد که نخ و وزنه به ان متصل است. نحوه شاقول کردن به این ترتیب است که لبه صفحه مربعی شکل شاقول به بال یا جان چسبیده می شود و در این حالت وزنه متصل به نخ باید در حالت عمود بر راستای نخ قرار گیرد، در شکل 14 می توان این امر را مشاهده کرد . بعد از شاقول کردن ستون ، ستون به نبشی ها جوش می دهند . بعد از اینکار وقتی از تثبیت ستون به بیس پلیت مطمئن شدند زنجیر جراثقال را آزاد می کنند.
در تصویر 15 نحوه جوش دادن به بیس پلیت نشان داده شده است:
ستونهایی که علم شده اند امکان دارد بر اثر عوامل جوی مثل باد یا احیانا بر اثر وقوع زلزله از جای خود کنده شود و خسارات جانی و مالی را به بار آورند برای جلو گیری از این عمل ستون ها را توسط یک تیر موقت تثبیت می کنند. نحوه تثبیت به این ترتیب است که تیرهای دور تا دور طبقه همکف را سوارمی کنند و همچنین بعضی از تیرهای میانی را در جای خود قرار می دهند و به نبشی های تحتانی جوش می کنند. در شکل های 16و17 این وضعیت را مشاهده می کنید.
شکل12
شکل13
شکل 14
شکل 15
شکل 16
انواع و نحوه سوار کردن تیرها
تیر هایی که در سازه به کار می روند بسته به میزان بار ووضعیت بازار آهن (از نظر صرفه اقتصادی و در دسترس بودن پرو فیل دلخواه) در اشکال مختلفی محاسبه ودر کارگاه ساخته می شود. تیرهای ساده ، لانه زنبوری ، ساده دوبل و لانه زنبوری دوبل انواع رایج تیرها هستند که در اشکال 18و19و20و21 مشاهده می کنید.
نحوه ساختن تیر نوع زنبوری به این ترتیب است که جان یک تیر ساده را به صورت زیگزاگ (همانطور که در شکل مشاهده می کنید) بریده و بعد دو قطعه جدا شده را چرخانده به گونه ای که قسمتهای بر جسته شده آنها روی هم قراربگیرند به هم جوش می کنند.
حال نوبت سوار کردن تیرها در محل خود می رسد. قبل از اتصال تیرها به ستون امکان دارد بالای ستون کمی کج شود وباید این ستونها را کاملا راست شود برای این عمل از تیفور استفاده می کنند.
تیفور وسیله ای است متشکل از یک کابل محکم ، یک قلاب که به کابل متصل است و یک قسمت صفحه ای شکل که دارای دسته است و با کشیدن دسته کابل کشیده می شود.
نحوه کار با تیفور به این ترتیب است که ابتدا قلاب را به ستون کج شده متصل می کنند و بعد قسمت صفحهای را در زمین تثبیت می کنند و بعد ستون را در جهت مورد نظر می کشند تا کاملا عمود شود و بعد ستون را در همین حالت نگه می دارند و تیررا بر روی صفحه لچکی قرار می دهند و تنظیم می کنند و بعد به مقدار مورد نظر جوش می دهند. همین کار را برای کلیه تیرها انجام می دهند.
بعضی از تیرها که به جان تیر دیگرمتصل می شوند. اگر ارتفاع تیر از ارتفاع جان تیری که می خواهد به ان متصل شود بزرگتر یا مساوی باشد آن را زبانه می کنند . بعد از زبانه کردن تیر را به جان تیر مقابل می چسبانند و ان را با نبشی به جان تیر جوش می دهد .
شکل 22 یک تیر را که به جان تیر دیگر متصل شده است را نشان می دهد.
نوع اتصال تیر به ستون
یکی از انواع متداول اتصالات در ساختمان، مفصلی و سیستم نبشی نشیمن تقویت شده می باشد. این نوع اتصال فقط نیروی برشی تیر را به ستون انتقال می دهد و ممانهای خمشی توسط خود تیر تحمل می شود و هیچگونه لنگری را به ستون منتقل نمی کند.
وقتی که واکنش تگیه گاهی از حد قابل قبولی برای نشیمن های ساده تجاوز کند می توان از نشیمن تقویت شده استفاده کرد. وقتی که واکنش تگیه گاهی تیر به حدود 20 تن می رسد ضخامت نبشی نشیمن تقویت نشده بی اندازه بزرگ می شود . برای همین از این نوع اتصال استفاده می شود.
طریقه ساخت این اتصال به این ترتیب است که ابتدا یک صفحه بزرگ را به ستون جوش می کنند و بعد یک صفحه دیگرا را با زاویه 90 درجه به ان جوش می دهند و تیر را روی آن قرار می دهند . بعد این صفحه را با دو عدد لچکی مثلثی شکل تقویت می کنند و یا یک نبشی نشیمن ساده را با یک یا دو لچکی مثلثی تقویت می کنید . که نمونه آن را در شکل 23 می بینید.
واکنش تکیه گاهی به دو صورت ممکن است بر نشیمن تقویت شده وارد گردد . در حالت متداول واکنش تکیه گاهی به وسیله تیری که جان آن مستقیما در امتداد سخت کننده ها قرار گرفته است منتقل می شود.
در حالت دوم تیر طوری قرار می گیرد که جان ان با صفحه سخت کننده زاویه 90 درجه می سازد. در اتصال مفصلی تیر به اندازه 2 سانتیمتر از ستون فاصله دارد و همچنین یک نبشی نگه دارنده در بالای تیر زده می شود و این نبشی هیچگونه نقش سازه ای ندارد و فقط نقش نگه دارنده دارد . این نبشی را به تیر و ستون با استفاده از خال جوش متصل می کنند . در بعضی از ساختمانها برای اینکه اتصال را کاملاٌ مفصل کنند از نبشی نگه دارنده استفاده می کنند . در شکل 24 یک اتصال مفصلی نشان داده شده است.
شکل 18
شکل 20
شکل 22
شکل 23
شکل24
بادبند و نحوه اجرای آن
در ساختمان برای مقابله با نیروهای جانبی از بابند استفاده می شود. به غیر از بابند سیستم های دیگری از قبیل دیوار برشی قاب خمشی یا ترکیبی از این سیستم ها وجود دارد که بنا به ضرورت از آنها استفاده می شود.
بابند عبارت است از یک یا چند پروفیل که برای تحمل نیروهای برشی و کشش در نظر گرفته می شوند. پروفیل هایی که برای ساختن بادبند ساخته می شوند عبارتند از : سپری نبشی میلگرد ناودانی تیرآهن و غیره . بادبندها به شکل های مختلفی وجود دارند مثل بادبندهای فاقد خروج از محوریت مثل بابندهای ضربدری شکل، بابند های دارای خروج از محوریت مثل بابند K شکل یا بابندهای زانویی و … که نوع بسیار متداول ان بابندهای ضربدری می باشد و تقریباٌ در تمام ساختمانهای اسکلت فلزی معمولی از این نوع بادبند استفاده می شود.
در دهانه هایی که پنجره و بازشو وجود دارد نمی توان از بادبند ضربدری استفاده کرد لذا در اینگونه مواقع از بادبندهای دیگری استفاده می کنند.
شکل 25 نمای کلی بادبند ضربدری را نشان می دهد:
برای اتصال باد بند به قاب فلزی از صفحه باد بند استفاده می شود در طبقه همکف این صفحات را به ستون و بیس پلیت جوش می دهندو در دهانه های دیگر یک تکه از صفحه به ستون و قسمت دیگر به تیر جوش می شود.
شکل 26 این اتصال را نشان می دهد.
نحوه اجرای یک باد بند ضربدری به این ترتیب است که ابتدا صفحه بادبند ها را مطابق شکل قبل وصل می کنند و بعد از قسمت دیگر صفحه به تیر جوش می شود. بعد یک باد بند، را به صورت مورب به صفحات مربوط می چسباند و بعد آنرا تنظیم می کنند و بعد چند عدد خال جوش می زنند تا بابند بطور موقت به صفحه ها وصل می شود. بعد با بنددوم را به همین ترتیب وصل می کنند. بعد از این کار با استفاده از یک میله بین دو با بند را که به هم چسبیده اند باز می کنند و یک صفحه بین آنها قرار می دهند و صفحه را تنظیم می کنند و خال جوش می زنند ، بعد تمام نقاطی را که جوش خورده اند به اندازه مورد نظر طبق نقشه جوش می دهند ،شکل 27و28 صفحه بین دو با بند را نشان می دهد.
شکل 25
شکل 26
شکل 27
شکل28
سقف تیرچه بلوک و نحوه اجرای آن
سقف تیرچه بلوک یکی از متداولترین انواع سقف در ایران نمی باشد و در بسیاری از ساختمانها از این نوع سقف استفاده می شود. یکی از مزایای سقف تیرچه بلوک این است که در هنگام وقوع زلزله سقف به عنوان یک عضویکپارچه عمل می کند و نیرو های افقی را به خوبی منتقل می کند که از آن می توان به عنوان یک حسن در مقابل سقفهای طاق ضربی نام برد. سقف تیرچه بلوک دال یک طرفه ای است که در آن برای کاستن بار مرده از بلوکهای سفالی یا بتنی تو خالی برای پر کردن حجم استفاده می نمایند. سقف تیرچه بلوک تشکیل یافته از:
1- تیرچه هایی که در فواصل مشخص (معمولا محور به محور 500 میلیمتر) به موازات یکدیگر روی شا هتیرها قرار می گیرند.
2- بلوکهای تو خالی که با شکل خاصی که دارند بین تیرچه ها قرار می گیرند و پر کننده فاصله بین تیرچه ها و همچنین حجم قابل ملاحظه ای از سقف می باشد. در شکل 29 این نوع بلوکها نما یش داده شده اند.
3- بتن که فضاب روی تیر چه ها را پر کرده است و روی بلوکها قشری به ضخامت 50 تا 100 میلیمتر تشکیل می دهد.
تیرچه ها متشکل از میلگردهای طولی و همچنین خر پا می باشد که خر پا با جوش به میلگردهای اصلی جوش می شود. قسمت دیگر تیرچه ، بتن پر مقاومت و کم ضخامتی می باشد که با ضخامتی حدود 3 تا 5 سانتیمتر اطراف میلگردهای اصلی ریخته می شود.
اجرای سقف تیرچه بلوک به این ترتیب است که ابتدا تیرچه ها را طبق نقشه بر روی تیرها در جهت مورد نظر قرار می دهند و بعد فاصله آنها را با استفاده از چندین بلوک تنظیم می کنند که این عمل در شکل صفحه بعد نشان داده شده است.
معمولا در گوشه های یک بلوک کامل جا نمی شود برای همین منظور یک بلوک کامل را به اندازه مورد نظر در گوشه می شکنند و بعد در محل مورد نظر قرار می دهند. بعد از تنظیم فاصله تیرچه ها توسط بلوک ، بلوکها چیده می شوند.
بعد از چیدن بلوکها در زیر تیرچه ها را بوسیله الوار سفت می کنند تا سطح مورد نظر آماده بتن ریزی شود که نمونه آنرا در شکل 30 مشاهده می کنیم.
حال نوبت به کار گذاشتن میلگردهای حرارتی می رسد. از میلگردهای حرارتی برای جلوگیری از جمع شدگی استفاده می شود. این میلگردها معمولا در دو جهت عمود بر هم کار گذاشته می شوند ولی در دالهایی که در یک جهت میلگردهای خمشی دارند یک سری میلگرد عمود بر میلگردهای خمشی قرار می دهند و لازم نیست که در دو جهت به کار برده شوند.
بعد از انجام این مراحل نوبت به بتن ریزی سقف می شود بتن در محل ساخته و توسط بالابرهای مکانیکی به محل مورد نظر منتقل می شود.
بعد از انتقال بتن به بالا به محل مورد نظر برده می شود و ریخته می شود و بعد سطح آنرا توسط ماله کاملا صاف می کنند که در شکل 31 آنرا می توان دید:
بعد از اینکه بتن سقف ریخته شد باید صبرکرد تا بتن در حقیقت عمل آورده شود که این کار را با مرطوب نگهداشتن سطح بتن انجام می دهند.
بعد از عمل آمدن بتن نوبت به ریختن ملات ماسه سیمان و موزاییک کاری می رسد.
ولی در بام قبل از موزاییک کاری سطح را با پوکه معدنی شیب بندی می کنند و بعد ملات را ریخته و موزاییک کاری می کنند یا سقف را ایزوگام می کنند.
یک اجرای صحیح از سقف تیرچه بلوک می تواند نتیجه مطلوبی را مقابل بارهای قائم و جانبی بدهد لذا باید نکات زیر را مورد توجه قرار داد:
1- ضخامت بتن روی سقف حداقل 5 سانتیمتر باشد.
2- تیرچه ها در وسط دهانه بوسیله تیر عرضی به هم بسته شوند. تیرهای پیش تنیده که امکان اجرای این جزییات به علت پر بودن تیغه جان برایشان وجود ندارد باید توسط کارخانه سازنده تمهیدات لازم این امکان فراهم آید. در دهانه های بالای 6 متر باید تعداد تیر عرضی حداقل 2 عدد باشد.
شکل 29
شکل 30
شکل31
راه پله و نحوه اجرای آن
پله یک وسیله ارتباطی بین طبقات مختلف یک ساختمان می باشد که امکان رفت و آمد بین طبقات را فراهم می کند. پله ها سیستمهای مختلفی برای ساخت دارند و معمولا سیستم پله با سیستم سقف یکی می باشد و این بدان معناست که اگر سیستم یک سقف طاق ضربی باشد پله هم طاق ضربی اجرا می شود و اگر سیستم سقف تیرچه بلوک باشد پله هم تیرچه بلوک اجرا می شود.
قسمت باربر پله شامل دو تیر آهن شامل دو تیر آهن موازی می باشد که به نحو خاصی خم شده اند و به آنها شمشیری گفته می شود که از یک سر به تیر آهن پا گرد بالا و از سر دیگر به تیر آهن پاگر پایین (و یا بیس پلیت) متصل می شوند خم کردن شمشیری ها به این نحو است که ابتدا به شکل خاصی قسمتی از جان و یک بال تیر آهن را در فاصله مورد نظر با برنا برش می دهند و بعد از همان نقطه تیر را خم می کنند. این عملیات را درا شکال 31 تا 36 مشاهده می کنید.
آن سری از شمشیری که در جان تیر آهن پاگرد پایین قرار می گیرد به علت مورب بودن در محل اتصال باید به شکل خاصی بریده شود.
بعد از انجام این مراحل تیرچه ها در پله کار گذاشته می شوند و بعد بلوکها را بین تیرچه ها می چینند و بعد میلگردهای حرارتی را به کار می برند و نهایتا بتن ریزی انجام می شود. مانند شکل 37
شکل 32
شکل 33
شکل 34
شکل 35
شکل 36
شکل 37
شکل 38
آجر کاری ساختمان
بلوک سفالی به آجرهای سفالی با حجم زیاد و وزن کم که در موقع قالب گیری در آن سوراخهایی ایجاد می شود اصطلاحا بلوک سفالی گوییم.
بلوکهای رایج در ساختمان را به دو دسته تقسیم می کنیم:
1- بلوکهای تیغه ای
2- بلوکهای سقفی
بلوکهای تیغه ای : از این بلوک برای جدا سازی فضا های ساختمان استفاده می شود و این بلوکها باربری ندارند. این بلوکهای سفالی در بازار بصورت درجه 1 و درجه 2 و درجه 3 موجود می باشد. سفال درجه 1 دارای رنگی زرد و گونیا شده است و سفال درجه 2 دارای رنگ قرمز سوخته و گونیا نشده است.
ضخامت این سفالها بین 8 تا 10 سانتیمتر است و پهنای آن 20 تا 25 سانتیمتر است
بلوکهای سفالی با ابعاد 20 * 20 و 10 * 20 در کارهای ساختمان متداول است.
چیدن سفالها : هنگام چیدن سفال اگر سفال خشک باشد بعد از ریختن ملات آب ملات ماسه سیمان را جذب می کند و چسبندگی لازم بین ملات و سفال ایجاد نمی شود
برای همین منظور قبل از مصرف سفالها آنها را با آب خیس می کنند و به صورت نمناک ملات را بر روی آنها قرار می دهند. همانطور که می دانیم دیوارهای جانبی ضخامت بیشتری نسبت به دیوارهای داخلی دارند و علت این است که این دیوارها یک عایق حرارتی و صوتی و عایقی بین عوامل جوی هستند. پس هنگام تیغه بندی و سفال گذاری این دیوارها باید دقت بیشتری شود. هنگام سفال گذاری برای اجرای تیغه مخصوصا تیغه های خارجی باید سعی شود سفالها به صورت رو خوابیده بکار برده شوند و الزاما بندها نباید در یک امتداد باشند.
در بعضی از ساختمانها برای اینکه از سفال کمتری استفاده شود سفالها را بصورت خوابیده به کار نمی برند و آنها را به صورت ایستاده به کار می برند.
سفالکاری مناسب : سفال کاری خوب باید شرایط زیر را داشته باشد :
1- سفالها بصورت رو خوابیده اجرا شود .
2- بین سفالها چسبندگی مناسب بوجود آمده باشد.
3- سطح تیغه سفال کاری باید کاملا صاف و هموار باشد.
مشکلات :
در مسائل و مشکلات مربوط به سازه ، عمده مشکلات مربوط به اجرای سازه است تا طراحی آنها .
بطور مثال در اجرای سازه های فولادی به خصوص سازه هایی با اتصالات جوشی ، در مورد مصالح (فولادهای مصرفی ) کمتر مشکلی به وجود می آید زیرا در کارخانه تولید و کنترل می شوند و کمتر دچار خطا می شوند و بیشتر اشتباهات در اتصالات این ساختمان ها وجود دارد . عوامل زیادی در ایجاد این مشکلات دخیل اند که می توان به عدم استفاده از نیروی کارماهر و متخصص عدم وجود طراحی مناسب برای اتصالات و دقت کمتر در این موضوع و گاهی نظارت نامناسب اشاره کرد.
در مورد سازه های بتنی اشکلات بوجود آمده در نوع مواد مصرفی است زیرا عمدتا باید بتن در کارگاه تولید شود به همین دلیل ممکن است مشخصات اجرایی با مشخصات طراحی متفاوت باشد. دلایل این امر در عوامل مختلفی است مانند عدم تطابق مشخصات مصالح ریز دانه و درشت دانه مصرفی در بتن با مشخصات این مصالح در طراحی، کم و زیاد شدن مقدار آب و سیمان درست مخلوط نکردن این مصالح با هم و…
یکی دیگر از این عوامل که در خوزستان بیشتر وجود دارد بتن ریزی در دمای غیر مجاز است به این صورت که دمای بتن بعضی مواقع بالای 30 درجه سانتیگراد است که در کیفیت بتن تاثیر دارد و باعث ایجاد ترک در بتن می شود .
پیشنهادات
برای جلو گیری از مشکلات اجرایی باید دو مورد را در نظر گرفت :
1) استفاده از نیروهای ماهر و متخصص
2) نظارت مستمر و دقیق
در مورد استفاده از نیروهای متخصص باید این نکته را مد نظر داشت که این افراد تحت آموزش لازم قرار بگیرند . بطور مثال در اجرای ساختمان های فلزی مشکل عمده استفاده از جوشکارهای غیر متخصص است که باید تحت آموزش قرار گیرند . این افراد عمدتا در جوشکاری عادی موفق هستند ولی در جوشکاری هایی مانند جوش سر بالا یا سقفی دچار مشکل اند . همچنین در مورد سازه های فولادی باید بر طراحی اتصالات نظارت دقیق تری صورت گیرد .
در مورد ساختمان های بتنی نیز باید از افراد آموزش دیده ای در مواردی مانند آرماتوربندی ، قالب بندی و ساخت بتن استفاده کرد .
موارد فوق در صورتی قابل اجرا هستند که نظارت دقیق و مستمر بر روی آنها انجام شود. نمونه این کار دردفتر نظارت عالیه استانداری انجام می شود که علاوه بر نظارت مستمر و ایجاد پرونده برای هر پروژه ، اقدام به گرفتن عکس از ایرادات هر پروژه وثبت در پرونده می شود .
این کار می تواند برای اجرای سازه های فولادی که ناظر امکان بازدید از اتصالات را ندارد به این گونه باشد که قبل از بالا بردن و نصب اجزاء محل اتصالات نامگذاری شوند و روی تیر ها و ستون ها با رنگ این شماره گذاری نوشته شود و پس از جوشکاری از اتصالات عکس گرفته شود تا ناظر بتواند از کیفیت اتصالات اطمینان حاصل کند و در صورت وجود ایراد ، اتصالی که دارای مشکل است شناسایی شود.
79