عنوان:
پاورپوینت کتاب تصمیم گیری و تعیین خط مشی دولتی
تالیف دکتر سید مهدی الوانی
هدف کلی کتاب
1- آگاهی از فرایندهای مختلف خط مشی گذاری عمومی
2- آشنائی با مسایل و مشکلات مرتبط با وضع و اجرای
خط مشی گذاری
3- شناخت تنگناها و موارد ارزشی خط مشی گذاری عمومی
نام درس: تصمیم گیری وتعیین خط مشی دولتی تهیه کننده:دکتر محمد علی سرلک
فصل اول: مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
هدف کلی
آشنائی با تعاریف،مفاهیم وویژگیهای خط مشی عمومی
نقش عمده خط مشی عمومی درجامعه
شناخت انواع خط مشی های عمومی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
هدفهای رفتاری
1.خط مشی عمومی را تعریف نمائید.
2.مفهوم خط مشی عمومی را در یک سطر بنویسید.
3.وظیفه خط مشی عمومی را به منظورجلوگیری ازدوباره کاری،تداخل واتلاف منابع درسازمانها نام ببرید.
4.کمکی که خط مشی عمومی میتواند درِآزمودن برنامه ها و فعالیت ها انجام دهد در دو سطر بنویسید.
5.ویژگیهای خط مشی عمومی را ذکر کنید.
6.آن بخش از ویژگیهای خط مشی عمومی را که ”خط مشی عمومی بطور ارادی واز روی قصد و نیت قبلی تنظیم و وضع می گردد“را نام ببرید.
7.آن بخش از ویژگیهای خط مشی عمومی را که“خط مشی عمومی منعکس کننده و بازتاب خصوصیات نظامی است که درآن شکل گرفته است“ذکر نمائید.
8.واضع خط مشی های تقنینی را نام ببرید.
9.پدیدآورند گان سیاستهای تدبیری را نام ببرید.
10.نام دیگر خط مشی های فراگیر را ذکر کنید.
11.خط مشی هائی را که از نحوه عمل و رویه های متداول میتوان به وجودشان پی برد بنویسید.
12.خط مشی جلوگیری کننده تبلیغات سو را نام ببرید.
13.خط مشی هایی را که بر اساس آن انتخاب نمایندگان صورت می گیرد ذکر نمائید.
14.نقش های اساسی خط مشی عمومی را نام ببرید.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
تعاریف،مفاهیم و ویژگیهای خط مشی عمومی
در این فصل کوشش می شودمفهوم،تعریف و خصوصیات خط مشی و انواع آن بیان شود
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
نام درس: تصمیم گیری وتعیین خط مشی دولتی تهیه کننده:دکتر محمد علی سرلک
گفتار اول: خط مشی عمومی چیست؟
در این گفتار، خط مشی های عمومی تعریف وتبیین می گردد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
تعریف خط مشی های عمومی
اصول و موازینی هستند که به وسیله مراجع ذیربط وضع شده و به عنوان الگو وراهنما،اقدامات و فعالیت های جامعه رارهبری میکنند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
گفتار دوم – نقش های اصلی خط مشی عمومی:
در این گفتار، نقش های اصلی خط مشی عمومی تبیین می گردد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
نقش های اصلی خط مشی عمومی:
راهنمای عمل است
هماهنگ کننده است
ارزیابی کننده و کنترل کننده است
ابهام زدا است
تامین کننده و تضمین کننده منافع عامه است
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- راهنمای عمل است
خط مشی عمومی راهنمای عمل در بخش عمومی است. مثل
سیاست خودکفائی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- هماهنگ کننده است
موجب هماهنگ شدن و همسو شدن عملیات و اقدامات سازمانها
با یکدیگر شده و از اتلاف منابع و دوباره کاری جلوگیری می کند
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3-ارزیابی کننده و کنترل کننده است
خط مشی ها به عنوان شاخص و معیاری برای سنجش،ارزیابی
و کنترل برنامه ها و فعالیت های بخش عمومی به کار می رود
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
4- ابهام زدا است
خط مشی ها نشانگر روح قوانین و مقررات حاکم بر جامعه بوده
و به درک صحیح مقررات و ضوابط اجرای آنها کمک می کند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
5- تامین کننده و تضمین کننده منافع عامه است
خط مشی های عمومی،منافع عامه نظیر امنیت،آزادی،عدالت و… را
تامین و تضمین می کند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
گفتار سوم – ویژگیهای خط مشی های عمومی
در این گفتار ویژگیهای خط مشی های عمومی تبیین می گردد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
ویژگیهای خط مشی های عمومی
1- پایدار هستند
2- آینده نگر و واقع بینانه هستند
3- هدف دار هستند
4-عام هستند
5- گسترده و فراگیر هستند
6- مظهر و منعکس کننده هستند
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- پایدار هستند
عمر خط مشی های عمومی نسبتا“ طولانی بوده ومنعطف، پویا و قابل تطبیق با محیط می باشند .مثل خط مشی صرفه جوئی ارزی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- آینده نگر و واقع بینانه هستند
با توجه به واقعیت های موجود آینده را پیش بینی می کنند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- هدف دار هستند
خط مشی های عمومی با قصد و نیت قبلی تدوین می شوند و به سوی هدف خاصی جهت دارند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
4-عام هستند
خط مشی های عمومی جنبه عام داشته و مرتبط با مسائل ،مشکلات وانتظارات کل جامعه می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
5- گسترده و فراگیر هستند
خط مشی های عمومی ،گسترده و فراگیر بوده واهداف و مقاصد متعددی را تحت پوشش قرار می دهد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
6- مظهر و منعکس کننده هستند
خط مشی های عمومی مظهر و نشانه ای ازفرهنگ،ارزشها،
جهان بینی و نگرش های اقتصادی،سیاسی و اجتماعی حاکم برجامعه می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
گفتار چهارم – انواع خط مشی های عمومی
در این گفتار انواع مختلف خط مشی های عمومی ،تعریف و تبیین می گردد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی اول
1- خط مشی های تقنینی
2- خط مشی های اجرائی
3- خط مشی های قضائی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی های تقنینی
این نوع خط مشی ها به وسیله قوه مقننه و مجلس وضع می گردند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های جرائی
این نوع خط مشی ها به وسیله قوه مجریه وضع و تنظیم می گردند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- خط مشی های قضائی
این نوع خط مشی ها به وسیله قوه قضائیه وضع می گردند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی دوم
1- خط مشی ها یا سیاست های تشریعی
2- خط مشی ها یا سیاست های تحلیلی
3- خط مشی ها یا سیاست های تدبیری و اجرائی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها یا سیاست های تشریعی
عبارت است از امر ونهی ها و حقوق و تکالیفی که از مکتب و معنویات مشروع مردم سرچشمه گرفته و خطاب آن به کل جامعه می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی ها یا سیاست های تحلیلی
دانشی است که اصول مقرر سیاسی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد، تا حدود امر و نهی ها و حقوق وتکالیف را مشخص نماید.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- خط مشی ها یا سیاست های تدبیری و اجرائی
عبارت ازهدف هائی است که اداره کنندگان جامعه برمبنای سیاست های تشریعی و تحلیلی برای بهبود اوضاع کشور به کار می بندند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی سوم
1- خط مشی ها ی سیاسی و تقنینی
2- خط مشی های اداری و اجرائی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها ی سیاسی و تقنینی
این خط مشی ها به وسیله قانونگذار وضع شده و منعکس کننده ارزشها و سیاست های اصلی حاکم بر جامعه می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های اداری و اجرائی
این خط مشی ها ، جنبه های عملی و کاربردی خط مشی های سیاسی و تقنینی را بیان می کنند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی چهارم
1- خط مشی ها ی عمومی عادی
2- خط مشی های عمومی تاکتیکی
3- خط مشی های عمومی اساسی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها ی عمومی عادی
این خط مشی ها شامل خط مشی های عمومی تکراری و ساده در زمینه امور عادی جانعه می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های عمومی تاکتیکی
این خط مشی ها گسترده تر و پیچیده تر ازخط مشی های عادی
بوده و انشعابات متعددی دارد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- خط مشی های عمومی اساسی
این خط مشی ها ،انشعابات بسیار زیادی داشته ودر برگیرنده مسائل اساسی جامعه بوده و دارای چشم انداز زمانی بلندمدت می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی پنجم
1- خط مشی ها ی عمومی سیاسی
2- خط مشی های عمومی انظباطی و بازدارنده
3- خط مشی های عمومی توزیعی
4- خط مشی های عمومی توزیع مجدد
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها ی عمومی سیاسی
مانند نحوه انتخاب نمایندگان و سایر ابواب قانون اساسی.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های عمومی انظباطی و بازدارنده
مانند جلوگیری از تبلیغات نادرست
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- خط مشی های عمومی توزیعی
هدف این نوع خط مشی توزیع مزیتی در جامعه است،مانند پرداخت سوبسید به کشاورزان.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
4- خط مشی های عمومی توزیع مجدد
هدف این نوع خط مشی توزیع مجدد مزیتی در جامعه است،مانند مالیات تصاعدی بر درآمد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی ششم
1- خط مشی ها ی فراگیر
2- خط مشی های هادی
3- خط مشی های عمومی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها ی فراگیر
خط مشی های فراگیر یا ابر خط مشی جنبه کلی تر و فراگیر تری نسبت به سایر خط مشی ها دارا می باشد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های هادی
این نوع خط مشی، نحوه خط مشی گذاری را در جامعه مشخص
می سازد.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
3- خط مشی های عمومی
این نوع خط مشی، خطوط اصلی و جهت گیری های کلی اقدامات و فعالیت های بخش عمومی را بیان می کند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
انواع خط مشی های عمومی بر مبنای تقسیم بندی هفتم
1- خط مشی ها ی تصریحی
2- خط مشی های تلویحی
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
1- خط مشی ها ی تصریحی
این نوع خط مشی، مکتوب و مدون بوده ورسما“ اعلام شده و زمینه های معینی را به طور صریح و روشن بیان می کند.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
2- خط مشی های تلویحی
این نوع خط مشی، مکتوب و مدون نبوده و رسما“ نیز اعلام
نمی شود.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
خلاصه فصل اول
در فصل اول تعاریف،نقش ها و ویژگی های خط مشی مورد تعریف و تبیین قرار گرفت.
فصل اول:مفاهیم و ویژگیهای خط مشی
فصل دوم : فرایند عقلا ئی خط مشی گذاری عمومی
هدف کلی
1.آشنائی با فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی با هدف به دست آمدن بهترین ها از میان گزینه های ممکن.
2.آشنائی با نقش مدلها در تصمیم گیری.
3.شناخت نکات عمده در طراحی نظام خط مشی گذاری به عنوان مقدمه ای بر فرایند عقلائی خط مشی گذاری.
فصل دوم : فرایند عقلا ئی خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1.فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی را شرح دهید.
2.مراحل مختلف فرایند عقلائی را نام ببرید.
3.مدل یا الگو را تعریف کنید و انواع آن را بر شمارید.
4.نقطه سر به سر و کاربرد آن را شرح دهید.
5.انواع تصمیم گیری در شرایط متفاوت اطمینان را نام ببرید.
6.روش حداکثر حداکثر و حداکثر حداقل را توضیح دهید.
7.درخت اخذ تصمیم و کاربرد آن را شرح دهید.
8.مدل تصمیم گیری مقطعی را بیان کنید.
9.مراحل طراحی نظام خط مشی گذاری عمومی را نام ببرید.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی
بدین معنی است که خط مشی گذاران با ترازوی عقل و منطق
گزینه های مختلف را سنجیده و بهترین گزینه ممکن را انتخاب
می نمایند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – گام های فرایند عقلائی
در این گفتار، گام های فرایند عقلائی تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی تبیین می گردد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام های فرایند عقلائی
نا رضایتی
شروع
رضایت
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
ایجاد توقع
برای حل
مشکل
احساس
مشکل
عمومی
اتخاذ
خط مشی
مطلوب و
اعلام آن
عکس
العمل جامعه
نسبت به نتایج
انتخاب بهترین
راه حل
اثر گذاری
خط مشی بر
مشکل عمومی
اجرای
خط مشی
اعلام شده
انعکاس
توقع به
مراجع
تجزیه وتحلیل
مشکل و
یافتن راه حل
گام اول-احساس مشکل عمومی
در این مرحله ممکن است جامعه با یک مشکل عمومی مثل ناامنی مواجه باشد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام دوم-ایجاد توقع برای حل مشکل
در این مرحله مردم از مراجع ذیربط توقع و انتظار دارند تا مشکل بوجود آمده را حل کنند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام سوم-انعکاس توقع به مراجع مربوطه
دراین مرحله توقع و انتظارمردم به مراجع ذیربط منعکس می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام چهارم-تجزیه و تحلیل مشکل و یافتن راه حل ها
در این مرحله مراجع مربوطه به تجزیه و تحلیل مشکل جامعه و یافتن راه حل های آن می پردازند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام پنجم -احساس مشکل عمومی
در این مرحله بهترین راه حل ممکن از میان راه حل های مطرح شده انتخاب می گردد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام ششم-اتخاذ خط مشی مطلوب و اعلام آن
در این مرحله خط مشی مطلوب برای حل مشل به جامعه اعلام
می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام هفتم –اجرای خط مشی اعلام شده
در این مرحله خط مشی اعلام شده به مرحله اجرا گذاشته می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام هشتم-اثر گذاری خط مشی برحل مشکل عمومی
در این مرحله نتایج خط مشی اجرا شده درزمینه حل مشکل عمومی مشخص می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گام نهم –عکس العمل جامعه نسبت به نتایج حاصله
در صورت رضایت مردم،اجرای خط مشی دنبال می شود ودر غیر اینصورت ،عدم رضایت به صورت مشکل جامعه در جریان خط مشی گذاری قرار می گیرد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – نقش مدلها در فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی
در این گفتار،نقش مدلها در فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی تبیین می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
تعریف مدل
مدل ،الگوئی برگرفته شده از واقعیت است که روابط بین متغیرها را نشان می دهد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
محدودیت مدل
گاهی مدل گویای واقعیت نبوده و سیستم اصلی را به درستی نشان نمی دهد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
انواع مدلها
1- مدل های کلامی
2- مدل های ترسیمی
3- مدل های تجسمی
4- مدل های ریاضی
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
1- مدل های کلامی
دراین نوع مدل روابط بین متغییرها به کمک جملات و عبارات تشریح می شود.مثل بیان یک آدرس.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
2-مدل های ترسیمی
دراین نوع مدل روابط بین متغییرها در قالب نمودار یا اشکال مختلف نشان داده می شود.مثل کشیدن کروکی یک آدرس
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
3-مدل های تجسمی(سه بعدی)
دراین نوع مدل وضعیت فیزیکی موضوع مورد بررسی را در مقیاس معینی مجسم می سازند.مثل ساختن ماکت یک ساختمان
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
3-مدل های ریاضی
دراین نوع مدل ، روابط بین متغیرها را به صورت روابط ریاضی نشان می دهند.مثل مدل نقطه سربه سر.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
تقسیم بندی مدل ها از نظر عملکرد
1- مدل های تشریحی
2- مدل های پیش بینی
3- مدل های تجویزی
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
1- مدل های تشریحی
این مدل ها،بهترین راه حل را برای حل مسائل به تصمیم گیرنده تجویز می کنند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
2- مدل های پیش بینی
این مدل ها ،وقوع برخی وقایع را پیش بینی می کنند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
3- مدل های تجویزی
این مدل ها بهترین راه حل ممکن را برای حل مسائل به تصمیم گیرنده تجویز می کند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
تقسیم بندی مدل ها از نظرزمان
1- مدل های ایستا
2- مدل های پویا
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
1- مدل های ایستا
در مدل های ایستا تغییرات زمانی تاثیر چندانی ندارند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
2- مدل های پویا
در مدل های پویا،زمان به عنوان یک متغیر مستقل و عمده در نظر گرفته می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
مدل مناسب برای خط مشی گذار
مدل مناسب بستگی به نوع مشکل، هدف خط مشی گذار و موقعیت و شرایط حاکم برمسئله دارد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – مدل نقطه سر به سر
در این گفتار مدل نقطه سر به سر تبیین می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
مدل نقطه سر به سر
مدل نقطه سر به سر،رابطه بین حجم تولید(عملیات) وهزینه و درآمد ناشی از آن را در سازمان نشان می دهد.در نقطه سر به سر درآمدها با هزینه ها برابر می باشد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار چهارم – تصمیم گیری در شرایط مختلف اطمینان
در این مرحله تصمیم گیری در شرایط مختلف اطمینان تبیین
می گردد.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
انواع تصمیمات از نظر اطمینان به نتایج حاصل از شقوق
1- تصمیم گیری تحت شرایط اطمینان کامل
2- تصمیم گیری در شرایط ریسک یا مخاطره
3- تصمیم گیری در شرایط عدم اطمینان
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
1- تصمیم گیری تحت شرایط اطمینان کامل
دراین حالت خط مشی گذار با اطمینان کامل و بر اساس اطلاعات موجود می داند که نتایج حاصل از هر خط مشی کدام است.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
2- تصمیم گیری در شرایط ریسک یا مخاطره
دراین حالت خط مشی گذار با اطمینان کامل نمی داند نتایج حاصل از هر خط مشی چیست ولی احتمال وقوع آنها را می داند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
3- تصمیم گیری در شرایط عدم اطمینان
دراین حالت خط مشی گذار حتی احتمال وقوع پدیده ها را نمی داند.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
شیوه های تصمیم گیری در شرایط عدم اطمینان
1-شیوه انتخاب حداکثر حداکثرها
2-شیوه انتخاب حداکثر حداقل ها
3-شیوه انتخاب با فرض احتمال یکسان
فصل دوم : فرایند عقلا ئی خط مشی گذاری عمومی
1-شیوه انتخاب حداکثر حداکثرها
دراین حالت بهترین نتیجه از بین بهترین نتایج انتخاب می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا ئی خط مشی گذاری عمومی
2-شیوه انتخاب حداکثر حداقل ها
دراین شیوه بهترین راه حل از میان بدترین راه حلها انتخاب
می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا ئی خط مشی گذاری عمومی
3-شیوه انتخاب با فرض احتمال یکسان
دراین شرایط احتمال برای شرایط مختلف،یکسان فرض شده و براساس ارزش مورد انتظار تصمیم گیری می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار پنجم – درخت اخذ تصمیم
دراین گفتار تصمیمات چند مرحله ای با استفاده از درخت تصمیم تبیین می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
درخت اخذ تصمیم
در درخت تصمیم،نتایج محتمل شقوق مختلف تصمیم در مقاطع مختلف درآینده ارزیابی شده و با توجه به احتمال وقوع ونتایج حاصل ازهریک از آنها تصمیم گیری می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار ششم – مدل تصمیم گیری مقطعی
دراین گفتار مدل تصمیم گیری مقطعی با اجرای هم زمان تبیین می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
مدل تصمیم گیری مقطعی
دراین مدل،بخشی ازعملیات برای شقوق ممکن، اجرا شده و بر مبنای اطلاعات به دست آمده از آن تصمیم گیری می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
گفتار هفتم – طراحی نظام خط مشی گذاری عمومی
در این گفتار ،مراحل طراحی نظام خط مشی گذاری عمومی تبیین می شود.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
مراحل طراحی نظام خط مشی گذاری عمومی
1- شناخت ارزش ها و اولویت گذاری آن ها
2- شناخت واقعیت های جامعه
3- شناخت مشکلات
4- شناخت امکانات
5- ارزیابی نظام خط مشی گذاری موجود
6- تعیین واحدهای موثر بر خط مشی گذاری
7- تعیین رویه کلی خط مشی گذاری
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل دوم
در این فصل فرایند عقلائی خط مشی گذاری عمومی به همراه مدل های مختلف تصمیم گیری و نکات قابل توجه در طراحی نظام خط مشی گذاری عمومی تبیین گردید.
فصل دوم : فرایند عقلا نی خط مشی گذاری عمومی
فصل سوم: فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
1-آگاهی از نارسائی فرآیند عقلائی خط مشی گذاری
2-آشنائی با شیوه تغییرات جزئی و تدریجی.
3-آشنائی با مدلهای رضایت بخش و مدل اکتشافی – ابداعی
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1.مشکلات جمع آوری اطلاعات در زمینه یافتن راه حلها را به سبکی که در فرآیند عقلائی خط مشی گذاری بیان می شود ذکر کنید.
2.نتایج حاصل ازتبدیل کیفیت به کمیت را درفرآیند عقلائی بنویسید.
3.دیدگاه فرآیند عقلائی خط مشی گذاری عمومی در زمینه اطلاعات لازم ، پول و زمان را در دو سطر بنویسید.
4.شیوه تغییرات جزئی و تدریجی بر اساس فرآیند عقلائی خط مشی گذاری را توضیح دهید.
5.ویژگیهای مدل تغییرات جزئی و تدریجی را نام ببرید.
6.مشکلات اساسی مدل تغییرات جزئی را شرح دهید.
7.مهمترین انتقاداتی که به مدل تغییرات جزئی وارد شده است،را در 3 سطر بنویسید.
8.مهمترین تفاوت بین شیوه عقلائی و شیوه تغییرات جزئی را ذکر نمائید.
9.هدف اصلی در مدل تصمیم گیری رضایت بخش را در یک سطر بنویسید.
10.ویژگیهای عمده مدل تصمیم گیری رضایت بخش را شرح دهید.
11.ویژگیهای مدل اکتشافی – ابداعی را بنویسید.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
فرایند عقلائی تعدیل شده خط مشی گذاری عمومی
از آن جا که جمع آوری کلیه اطلاعات در مورد مسائل مورد نظر امکان پذیر نمی باشد،مدل های عقلائی تعدیل شده ارائه شد که در آن عقلانیت محدود، جایگزین عقلانیت جامع گردید.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مدل های فرایند عقلائی تعدیل شده خط مشی گذاری عمومی
1- شیوه تغییرات جزئی و تدریجی
2- مدل رضایت بخش
3- مدل اکتشافی – ابداعی
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – شیوه تغییرات جزئی و تدریجی
در این گفتار شیوه تغییرات جزئی و تدریجی تبیین می گردد.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
1- شیوه تغییرات جزئی و تدریجی
در این روش تصمیمات و راه حل های جدید،با اندکی تغییر در تصمیمات قبلی اتخاذ می گردد
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مزایای شیوه تغییرات جزئی و تدریجی
در این روش میزان مخاطره تصمیم گیری بسیار اندک بوده و تصمیم گیری سریع ،ساده و مقرون به صرفه می باشد.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
انتقادات وارده به مدل تغییرات جزئی و تدریجی
استفاده از این مدل روح خلاقیت را کم می کند
تمایل به اتخاذ تصمیمات اساسی را کم می کند
در شرایط متغیرومتحول کاربرد ندارد
در مورد مسائل جدید فاقد سابقه قبلی کاربرد ندارد.
اگرنقصی درخط مشی های گذشته باشدرفع نشده باقی می ماند
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مقایسه ارکان اصلی دو شیوه عقلائی و تغییرات جزئی
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – مدل رضایتبخش
در گفتار دوم مدل رضایت بخش تبیین می گردد.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مدل رضایتبخش
دراین روش پس ازبررسی نتایج مورد انتظارچند شق (نه کلیه شقوق) ،راه حل رضایت بخش انتخاب می گردد.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مزایای مدل رضایتبخش
مهم ترین مزیت مدل رضایت بخش ،واقع نگری آن است.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – مدل اکتشافی- ابداعی
در گفتار سوم ،مدل اکتشافی- ابداعی تبیین می شود.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
مدل اکتشافی- ابداعی
این مدل به کمک سعی و خطا و بهینه یابی جزئی سعی می کند به راه رضایتبخش برسد.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل سوم
در این فصل ،مدلهای عقلائی تعدیل شده مدل تغییراتجزئی،مدل رضایت بخش و مدل اکتشافی – ابداعی مورد تبیین قرار گرفت.
فصل سوم:فرایند عقلائی تعدیل شده در خط مشی گذاری عمومی
فصل چهارم : فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
1- آشنائی با فرایند مبتنی بر قدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- همچنین آشنائی با نظریاتی که بر قدرت فرد ،طبقه یا گروه در خط مشی گذاری تاکید دارند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1.قالبی را که تمامی خط مشی ها ازآن پیروی می کنند نام ببرید.
2.جایگاه رهبران سیاسی و صاحبان قدرت را در خط مشی گذاری مشخص کنید.
3.نقش قدرت را در خط مشی گذاری مشخص نموده . ارتباط آن را با اختیار توضیح دهید.
4.دو نمونه از نظریه هایی که در ارتباط با نخبگان قدرتمند ارائه شده است بنویسید.
5.رابطه بین نخبگان و توده ها را در یک سطر بنویسید.
6.انواع قدرت را با ذکر مثال تعریف کنید.
7.با ذکر مثال نقش گروه های ذی نفوذ را در خط مشی گذاری شرح دهید.
8.نحوه استفاده از وسایل ارتباط جمعی را از جانب گروه های ذی نفوذ توضیح دهید.
9.دو نمونه از مهمترین ابزارهای گروه های ذی نفوذ را مشخص کنید.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
فرایند مبتنی بر قدرت در خط مشی گذاری عمومی
به موجب فرایند مبتنی بر قدرت ،خط مشی ها تبلور اقدامات
سیاسی و جنگ قدرت می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – نقش قدرت در فرایند خط مشی گذاری
در گفتار اول ،نقش قدرت در فرایند خط مشی گذاریتبیین می گردد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
تعریف قدرت
قدرت ،توانائی تغییر در رفتار دیگران و نفوذ در آنان می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
نقش قدرت در فرایند خط مشی گذاری
اعمال قدرت به معنای نفوذ برنحوه تصمیم گیری ها ،جهت دادن به تصمیمات و تاثیر در وضع خط مشی های عمومی می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – منابع قدرت
در این گفتار ، منابع قدرت مورد تبیین قرار می گیرد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
منابع قدرت براساس نظریه اول :
مقام و مرتبت سازمانی
تخصص فرد و آگاهی و وقوف به اطلاعاتی خاص
توانائی اجبار و ترغیب دیگران
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
منابع قدرت براساس نظریه دوم:
صفات ذاتی رهبر
آداب و رسوم
قوانین و مقررات
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
منابع قدرت براساس نظریه سوم:
ارزش ها و سنت ها
خصوصیات فردی
تخصص و آگاهی
قدرت پاداش
قدرت تنبیه
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – شیوه ماوراء عقلائی تصمیم گیری
در گفتار سوم، شیوه ماوراء عقلائی تصمیم گیری تبیین می گردد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
شیوه ماوراء عقلائی تصمیم گیری
در این روش فرد به اتکاء قدرت فردی و قدرت شهود خود و بدون استفاده از روش های منظم علمی، تصمیم گیری می نماید.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار چهارم – نظریه نخبگان قدرتمند یا طبقات با نفوذ
دراین گفتار،نظریه نخبگان قدرتمند یا طبقات با نفوذ تبیین می گردد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
نظریه نخبگان قدرتمند یا طبقات با نفوذ
طبق این نظریه خط مشی گذاری درجامعه به وسیله نخبگان قدرتمند(طبقه متنفذ وسیاستمدار) صورت گرفته و دیگر طبقات از آنها تبعیت می کنند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار پنجم – نظریه جامعه مرکب
در این گفتار، نظریه جامعه مرکب و مدل گروهی طبقات تبیین
می گردد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
نظریه جامعه مرکب
طبق این نظریه کلیه طبقات جامعه در خط مشی گذاری موثرند و هیچ طبقه ای بر طبقه دیگر رجحان ندارد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
مدل گروهی طبقات
طبق این نظریه که بیان دیگری از نظریه جامعه مرکب است،خط مشی گذاری حاصل فشار گروه های مختلف جامعه است که بر هم وارد می شود.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گفتار ششم – گروههای ذینفوذ و خط مشی گذاری
دراین گفتارنقش گروههای ذی نفوذ درخط مشی گذاری تبیین میشود.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
تعریف گروههای ذی نفوذ
گروه های ذی به گروه هائی اطلاق می شود که هدف و مقصود مشترکی را دنبال کرده و نفوذ و قدرت مسلطی را دریک زمینه دارا می باشند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
گروههای ذی نفوذ و خط مشی گذاری
گروه های ذی نفوذ اغلب جزء ساختار رسمی دولت نیستند اما بر خط مشی ها تاثیرات اساسی به جا می گذارند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
انواع گروههای ذی نفوذ – طبقه بندی اول
1- گروه های محض
2- گروه های نسبی
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
1- گروه های محض
این گروه در قلمرو سیاست عمل می کند و بر قوای بخش عمومی نفوذ دارد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- گروه های نسبی
فشار سیاسی بخشی از فعالیت این گروه است و در زمینه های دیگری نیز فعالیت می کند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
انواع گروههای ذی نفوذ – طبقه بندی دوم
1- گروه های خصوصی
2- گروه های عمومی
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
1- گروه های ذی نفوذ خصوصی
این گروه ها مر کب از واحدها و مقامات بخش خصوصی بوده که از منافع واحد خود دفاع می کنند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- گروه های عمومی
این گروه ها ،مر کب از واحدها و مقامات بخش عمومی بوده که شکل گروه های ذی نفوذ به خود گرفته و از منافع واحد خود دفاع می کنند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
انواع گروههای ذی نفوذ – طبقه بندی سوم
1- گروه های داخلی
2- گروه های خارجی
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
1- گروه های داخلی:
شامل گروه های ملی فعال درداخل کشور می باشند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- گروه های خارجی :
شامل گروه ها یا سازمان هائی هستند که در خارج از کشورفعالند اما بر اوضاع داخل کشور اثر می گذارند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
انواع گروههای ذی نفوذ – طبقه بندی چهارم
1- گروه های عوام
2- گروه های خواص
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
1- گروه های عوام
این گروه ها در پی گردآوری اعضاء بیشتر بوده و قدرت آن ها وابسته به عامل تعداد می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- گروه های خواص
این گروه ها به دنبال کمیت نیستند بلکه به دنبال کیفیت می باشند.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
چگونگی اعمال نفوذ گروه های ذی نفوذ
1- از طریق اقدامات باز
2- از طریق اقدامات پوشیده
3- از طریق اخبار جهت گیری شده
4- از طریق روش های خشونت آمیز
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
1- از طریق اقدامات باز
نظیر حمایت عمومی و یا انتقاد رسمی از یک برنامه می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
2- از طریق اقدامات پوشیده
در این روش، تماس ها،کمک ها و اعمال نفوذ ها جنبه مخفی و محرمانه دارد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
3- از طریق اخبار جهت گیری شده
در این روش اخبار به گونه ای تنظیم می شود تا بتواند بر افکارعمومی تاثیر بگذارد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
4- از طریق روش های خشونت آمیز
ایجاد اعتصابات و اجتماعات مختل کننده نظم عمومی از جمله روش های خشونت آمیز گروه های ذی نفوذ برای اعمال نفوذ می باشد.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل چهارم
در این فصل، نقش قدرت درفرایند خط مشی گذاری،منابع قدرت، شیوه ماوراء عقلائی ونظریه های نخبگان قدرتمند، جامعه مرکب و گروه های ذی نفوذ در خط مشی گذاری تبیین گردید.
فصل چهارم :فرایند مبتنی برقدرت در خط مشی گذاری عمومی
فصل پنجم : فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
1- شناخت نقش سازمانها در خط مشی گذاری عمومی
2- مطالعه نقش انواع بوروکراسی در خط مشی گذاری
3- شناخت اصول مختلف قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با خط مشی گذاری عمومی.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1.مدلی را که بر نهادها و سازمانهای قانونی موجود در جامعه و ارتباط انها در خط مشی گذاری عمومی تاکید دارد نام ببرید.
2.مدلی را که درآن فرایند اثر گذاری سازمانها برانواع خط مشی ها بررسی شده است ذکر کنید.
3.خط مشی هائی را که با هدف جهت دادن به عملکرد گروههای خاص و تامین منافع آنها وضع می گردد بنویسید.
4.مشخصه های قانون اساسی کشورها را شرح دهید.
5.حاکمیت را از دیدگاه نظام جمهوری اسلامی ایران و مطابق با اصل یکم قانون اساسی تعریف نمائید.
6.مقام تعیین کننده سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشاوره با مجمع تشخیص مصلحت را نام ببرید.
7.طریقی که هیات وزیران به تعیین خط مشی های عمومی اقدام می نماید نام ببرید.
8.مبانی مورد نظر شورای نگهبان در بررسی پذیرش یا عدم پذیرش مصوبات مجلس شورای اسلامی را ذکر نمائید.
9.مرجع تعیین کننده فقهای شورای نگهبان را نام ببرید.
10.مرجع صاحب نظر در زمانی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف موازین شرع یا قانون اساسی بداند و هم چنین نتواند نظر این شورا را تامین کند ذکر نمائید.
11.مرجع تعیین کننده سیاستهای دفاعی – امنیتی کشور را نام ببرید.
12.محدودیتهای سازمانها را در تصمیم گیری و تعیین خط مشی به شیوه عقلائی شزح دهید.
13.راههائی را که سازمانهای بزرگ اداری به صورت خط مشی گذاران قدرتمند تجلی می کنند بنویسید.
14.دلایل عمده عدم استفاده از روش مستقیم خط مشی گذاری را نام ببرید.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
خط مشی گذاری عمومی حاصل عملکردسازمانهای مختلف عمومی در جامعه بوده و این سازمانها قادر به نفوذ بر خط مشی ها و خط مشی گذاران می باشند.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – مدل سازمانی خط مشی گذاری عمومی
دراین گفتار، مدل سازمانی خط مشی گذاری عمومی تبیین می گردد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
مدل سازمانی خط مشی گذاری عمومی(مدل گردونه ای)
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
مدیران عالی
اجرائی در
قوه مجریه
رئیس جمهور
احزاب سیاسی
سازمان های دولتی
رسانه های
گروهی
گروه های
ذی نفوذ
کادر فنی ،
تخصصی
قوه مجریه
قوه قضائیه
قوه مقننه
تبیین مدل گردونه ای خط مشی گذاری
طبق این مدل،خط مشی ها از تعامل مدیران عالی قوه مجریه با 8 مرجع دیگر و تعامل بین تمامی این واحدها به وجود می آید.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – مدل جدید سازمانی خط مشی گذاری عمومی
در این گفتار،انواع خط مشی های مرتبط با مدل جدید سازمانی
خط مشی گذاری تبیین می گردد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
انواع خط مشی ها در مدل جدید سازمانی خط مشی گذاری عمومی
1- خط مشی های توزیعی
2- خط مشی های قانونی – سیاسی
3- خط مشی های بازدارنده و انضباطی
4- خط مشی های توزیع مجدد
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
1- خط مشی های توزیعی
این نوع خط مشی،منافع افراد وگروه های خاصی راتامین می نماید.
مثل پرداخت سوبسید به کشاورزان.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
2- خط مشی های قانونی – سیاسی
این نوع خط مشی،عملکرد کل نظام موجود در جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.مانند نحوه انتخاب نمایندگان.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
3- خط مشی های بازدارنده و انضباطی
در این خط مشی،دولت با کنترل عملکرد فرد یا گروهی خاص،منافع جمع را تامین می کند.مثل کنترل مواد غذائی ازسوی اداره استاندارد
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
4- خط مشی های توزیع مجدد
دراین نوع،فرد خاصی مد نظر نبوده وکل نظام موردتوجه میباشد ،مانند مالیات های تصاعدی که باعث توزیع مجدد درآمد افراد پر درآمد می شود.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – بوروکراسی وخط مشی گذاری عمومی
در این گفتارنحوه تاثیرانواع بوروکراسی ها درخط مشی گذاری عمومی تبیین می شود.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
انواع بوروکراسی ونحوه تاثیرآن ها در خط مشی گذاری عمومی
1- بوروکراسی های به وجود آمده توسط قدرت حاکم
2- بورکراسی های تحت سیطره قدرت نظامی
3- بورکراسی های قانونی – تخصصی
4- بورکراسی های نمایندگی
5- بورکراسی های حزبی
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
1- بوروکراسی های به وجود آمده توسط قدرت حاکم
این نوع بوروکراسی، به وضع خط مشی های مورد نظر قدرت حاکم کمک می کند.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
2- بورکراسی های تحت سیطره قدرت نظامی
این نوع بوروکراسی، هدف های قدرت نظامی را برآورده می کند.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
3- بورکراسی های قانونی – تخصصی
این نوع بوروکراسی، به واسطه قدرت تخصصی و قانونی خود بر خط مشی گذاری اثر می گذارد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
4- بورکراسی های نمایندگی
این نوع بوروکراسی، به شکل سیستم پارلمانی و قوه مقننه بوده و بر خط مشی گذاری عمومی مستقیما“ اثر می گذارد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
5- بورکراسی های حزبی
این نوع بورکراسی ،ناشی از تاثیر حزب حاکمه بر فرایند خط مشی گذاری عمومی می باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار چهارم – قانون اساسی و خط مشی گذاری عمومی
در این گفتار رابطه بین قانون اساسی و خط مشی گذاری عمومی تبیین می گردد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
قانون اساسی و خط مشی گذاری عمومی
قانون اساسی در هر کشوری مشخص کننده خط مشی های کلی و چگونگی عملکرد ساختارهای مختلف رسمی می باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
مراجع خط مشی گذار در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
1- حاکمیت الهی
2-مقام رهبری
3-رئیس جمهور و هیات وزیران
4- قوه مقننه
5- شورای عالی امنیت ملی
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
نام درس: تصمیمگیری وتعیین خط مشی دولتی تهیه کننده:دکتر محمد علی سرلک
1- حاکمیت الهی
اصل چهارم قانون اساسی،حاکمیت الهی را در تعیین خط مشی نشان داده است.به موجب این اصل کلیه قوانین و مقررات باید منطبق با موازین اسلامی باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
2-مقام رهبری
مقام رهبری نقش عمده ای در تعیین سیاست ها و خط مشی های نظام ایفاء نموده و مرجع عالی خط مشی گذاری عمومی محسوب می شود.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
3- رئیس جمهور و هیات وزیران
این مرجع از طریق وضع آئین نامه ها و تصویب نامه ها به طور مستقیم و از طریق ارائه اطلاعات در مورد اجرای قوانین ومقررات به طور غیر مستقیم در خط مشی گذاری موثر می باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
4- قوه مقننه
قوه مقننه ،به نمایندگی ازمردم اقدام به وضع قوانین و تعیین خط مشی های عمومی نموده و ازمهم ترین نقش دراین زمینه برخوردار می باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
5- شورای عالی امنیت ملی
تعیین سیاست های دفاعی – امنیتی کشور به عهده شورای عالی امنیت ملی می باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار پنجم – ویژگی های فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
در این گفتار،ویژگی های فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی تبیین می گردد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
ویژگی های فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
1- ناتوانی سازمان ها در اتخاذ خط مشی های کاملا“ عقلائی
2- اکتفا به اطمینان نسبی
3- گرایش به تغییرات جزئی و تدریجی
4- اتخاذ تصمیم در شرایط تضاد
5- خو گرفتن به برنامه های متداول وعدم قدرت مقابله با شرایط متغییر
6- جایگزینی هدف افزایش رضایت نسبی به جای هدف حداکثر سازی
7- تقدم منافع خودبر منافع عمومی
8-پرهیز از ریسک پذیری
9-نفوذ بر فرایند خط مشی گذاری
10- استفاده از الگو های ارتباطی غیر قابل پیش بینی
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
گفتار ششم – نقدی بر سیستم نمایندگی
در این گفتار،نقد های وارده بر سیستم نمایندگی تبیین می شود.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
نقدی بر سیستم نمایندگی
به اعتقاد برخی از صاحب نظران، مردم با انتخاب نماینده ،از خود خلع ید نموده و نماینده نمی تواند آئینه تمام نمای انتظارات موکلان خود باشد.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل پنجم
در این فصل ،فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی مورد تعریف و تبیین قرار گرفت.
فصل پنجم :فرایند سازمانی خط مشی گذاری عمومی
فصل ششم: فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
آشنائی با نگرش اقتضائی در خط مشی گذاری عمومی . هم چنین شناخت محیط های موثر بر فرایند خط مشی گذاری،مدلهای اقتضائی بخشی ، اقماری و چند بعدی.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1- مبنای دیدگاه اقتضائی را در خط مشی گذاری ذکر نمائید.
2- شیوه مناسب خط مشی گذاری در برخورد اقتضائی را توضیح دهید.
3- مدل اقماری خط مشی گذاری را رسم نمائید.
4- عوامل موثر بر فرایند خط مشی گذاری را در مدل چند بعدی شرح دهید.
5- ابزار صاحبان قدرت را در اثر گذاری بر فرایند خط مشی گذاری، با توجه به مدل چند بعدی نام ببرید.
6- نقش عامه مردم را در جریان تعیین خط مشی عمومی با توجه به مدل چند بعدی ذکر کنید.
7- مفهوم اصطلاحات ” پوشش وسیع ” و ” دید مقطعی ” را بنویسید.
8- ویژگیهای مدل بررسی تلفیقی را در یک سطر بنویسید.
9- ویژگیهای مدل(جریانها) دریچه ها خط مشی ها را ذکر کنید.
10- اهداف مدیریت مسایل عمومی را شرح دهید.
11- چگونگی آگاهی از مشکلات را در مدیریت مسایل عمومی در یک سطر بنویسید.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
درفصول گذشته ،فرایند های عقلائی،عقلائی تعدیل شده و…هر کدام به عنوان بهترین راه انجام خط مشی گذاری عمومی معرفی شد. طبق روش اقتضائی یک بهترین راه خط مشی گذاری وجود ندارد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – دیدگاه اقتضائی خط مشی گذاری
در این گفتار ، دیدگاه اقتضائی خط مشی گذاری تبیین می شود.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
دیدگاه اقتضائی خط مشی گذاری
از دیدگاه اقتضائی،سیستم موفق خط مشی گذاری،سیستمی است که قدرت انعطاف و تطبیق با محیط را داشته باشد.به عبارت دیگر در هر موقعیتی باید از خط مشی مناسب آن موقعیت استفاده کرد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – الگوی اقتضائی ومحیط های موثر بر فرایند خط مشی گذاری عمومی
دراین گفتار،الگوی اقتضائی ومحیط های موثر بر فرایند خط مشی گذاری عمومی تبیین می شود.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
الگوی اقتضائی ومحیط های موثر بر فرایند خط مشی گذاری:
الگوی اقتضائی مبتنی بر تفکر سیستمی بوده و به موجب آن
محیط های مختلف بر تصمیمات و خط مشی ها موثر می باشد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
محیط های موثر بر فرایند خط مشی گذاری:
1- محیط فرهنگی ، اجتماعی ارزشی
2- محیط اقلیمی جغرافیائی
3- محیط سیاسی قانونی
4-محیط اداری سازمانی
5- محیط فنی تکنیکی
6- محیط اقتصادی
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – الگوی اقتضائی بخشی
در این گفتار ، الگوی اقتضائی بخشی تبیین می گردد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
الگوی اقتضائی بخشی
در الگوی اقتضائی بخشی،هر بخش از جامعه ازیک شیوه خاص تصمیم گیری استفاده نموده وخط مشی ها حاصل کاربرد مجموعه این شیوه ها می باشد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار چهارم – مدل اقماری خط مشی گذاری
در این گفتار ،مدل اقماری خط مشی گذاری تبیین می گردد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مراجع 6 گانه در مدل اقماری خط مشی گذاری
قوای مقننه
مجریه
قضائیه
رهبران جامعه
مردم
گروه های ذینفع
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مدل اقماری خط مشی گذاری
طبق این مدل در هر مقطع زمانی یکی ازمراجع از نقش اصلی در خط مشی گذاری برخوردار بوده و قوه مقننه دارای نقش محوری می باشد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مزایای مدل اقماری خط مشی گذاری
1-واقعیت های محیط را در نظر می گیرد
2-قابل انعطاف است
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار پنجم – مدل چند بعدی خط مشی گذاری
در این گفتار ، مدل چند بعدی خط مشی گذاری تبیین می شود.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مدل چند بعدی خط مشی گذاری
مبین این است که خط مشی گذاری عمومی فرایندی چند بعدی بوده و برایند اعتقادات و ارزش ها،تخصص،فشار و قدرت،حمایت و عدم حمایت و قوانین و مقررات می باشد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار ششم – مدل بررسی تلفیقی
در این گفتار،مدل بررسی تلفیقی تبیین می گردد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مدل بررسی تلفیقی
این مدل سعی می کند تا با تلفیق فرایندهای مختلف خط مشی گذاری،به نیاز های خط مشی گذاران پاسخ دهد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
سطوح بررسی پدیده ها در مدل بررسی تلفیقی
1- سطح پوشش وسیع(کلیات)
2- سطح مقطعی و جزئی(جزئیات)
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار هفتم – مدل جریانها – دریچه ها
در این گفتار ، مدل جریان ها – دریچه ها تبیین می گردد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
مدل جریانها – دریچه ها
طبق این مدل ، خط مشی گذاری حاصل جریان های مختلف سیاسی،عقلائی و سازمانی است.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
گفتار هشتم – آگاهی از مسائل عمومی در شیوه اقتضائی
در این گفتار ،ضرورت آگاهی از مسائل عمومی در شیوه اقتضائی تبیین می گردد.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
آگاهی از مسائل عمومی در شیوه اقتضائی
شناحت محیط وموقعیت وانتخاب شیوه متناسب با موقعیت،لازمه فرایند خط مشی گذاری به حساب می آید.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل ششم
در فصل ششم، فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی،مورد تعریف و تبیین قرار گرفت.
فصل ششم:فرایند اقتضائی خط مشی گذاری عمومی
فصل هفتم: دیدگاه های ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
شناخت ارزشهای والای مکتبی در ارتباط با خط مشی گذاری و تصمیم گیری هم چنین آشنائی با برخی از شیوه های تصمیم گیری جمعی.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1- با ذکر مثال شور و مشورت را تعریف کنید.
2- انواع مشورت را با ذکر یک نمونه از هر یک شرح دهید.
3- شورای غیر مفوض را تعریف کنید.
4- خصوصیات مستشاران را از دیدگاه اسلام شرح دهید.
5- نیاز تصمیم گیریهای مشورتی را از لحاظ زمانی در یک سطر بنویسید.
6- انواع نگرش نسبت به خط مشی ها را در سمینار تصمیم گیری ذکر نمائید.
7- روش غلبه بر مشکل فشار گروهی در تصمیم گیری جمعی را نام ببرید.
8- رابطه افراد گروه تصمیم گیرنده ، با یکدیگر را از دیدگاه روش ولفی در دو سطر بنویسید.
9- عواملی را که ممکن است در راه رسیدن به مقصود و هدف ، پس از فراهم شدن اسباب طبیعی سد راه انسان می شوند شرح دهید.
10- عاملی که تصمیم گیرنده را به هنگام تردید در تصمیم یاری می نماید نام ببرید.
11- معیارهائی را که مبتنی بر تعقل ارزشی یا جوهری هستند ذکر کنید.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
دیدگاههای ارزشی خط مشی گذاری عمومی
در فرایند خط مشی گذاری ،مدیران و خط مشی گذاران به صورت خود آگاه و نا خود آگاه ارزش هایشان را تسری داده و ارزش ها نقش عمده ای ایفا می کنند.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
گفتار اول – مشورت و تصمیم گیری
در این گفتار،مشورت و تصمیم گیری تبیین می گردد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
نقش توکل و مشورت در خط مشی گذاری
در نظام اسلامی،خط مشی گذلران در هنگام خط مشی گذاری به دو موضوع توکل و مشورت توجه ویزه می نمایند.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
مشورت و تصمیم گیری
مشورت،بیانگر سعی و تلاش در جهت آشکارنمودن امر نیکوئی که پنهان بوده و عرضه نتیجه این تلاش، به دیگران می باشد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
مراحل مشورت
1- یافت
2- استخراج
3-عرضه
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
1- یافت
مرحله یافت شامل شناسائی عامل مخفی می باشد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
2- استخراج
مرحله استخراج، شامل از بین بردن عامل اخفاء می باشد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
3-عرضه
مرحله عرضه، شامل عزضه مطلب به دیگران می باشد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
انواع شورا از نظر اسلام
1- شورای مفوض
2- شورای غیر مفوض
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
1- شورای مفوض
شورائی است که قدرت اجرا به او تفویض شده است.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
2- شورای غیر مفوض
شورائی است که قدرت اجرا به او تفویض نشده است.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
گفتار دوم – روشهای تصمیم گیری گروهی
در این گفتار روش های تصمیم گیری گروهی تبیین می گردد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
روشهای تصمیم گیری گروهی
1- تصمیم گیری گروهی
2- روش گروه اسمی یا گروه کاغذی
3- روش دلفی
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
گفتار سوم – توکل
در این گفتار نقش توکل در خط مشی گذاری تبیین می گردد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
توکل
به معنی واگذاری امور به خدا و پناه آوردن به او می باشد.در مواردی که انسان در تصمیم گیری و خط مشی گذاری دچار بیم و وحشت و تردید می شود،توکل به خدا باعث قوت قلب اومی شود.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
گفتار چهارم – ارزش ها و تصمیم گیری
در این گفتار ، نقش ارزش ها در تصمیم گیری تبیین می گردد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
ارزش ها و تصمیم گیری
در تصمیم گیری2 معیار وجود دارد:
1- معیارهای تصمیم گیری مبتنی بر تعقل ابزاری یا کارکردی
2-معیارهای تصمیم گیری مبتنی بر تعقل ارزشی یا جوهری
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
ارزش ها و تصمیم گیری
در تصمیم گیری2 معیار وجود دارد:
1- معیارهای تصمیم گیری مبتنی بر تعقل ابزاری یا کارکردی
2-معیارهای تصمیم گیری مبتنی بر تعقل ارزشی یا جوهری
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
1- تعقل ابزاری یا کارکردی
تعقلی است که در رابطه با هر رویداد،به دنبال فایده و سودی بوده ومعیارهای کارائی،بازدهی وسودبخشی راملاک تصمیمات عاقلانه می داند
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
2- تعقل ارزشی یا جوهری
عملی ذهنی است که باعث روشن شدن روابط بین پدیده هامی گردد .در این نوع تعقل،جنبه های اخلاقی مقدم بر جنبه های کاربردی و مادی می باشد.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل هفتم
تلاش اصلی فصل براین بود تا جایگاه والای ارزش های اسلامی را در تصمیم گیری تبیین نماید.
فصل هفتم: دیدگاههای ارزشی در خط مشی گذاری عمومی
فصل هشتم: مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی
هدفهای کلی
آشنائی با مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی همچون عدم تمایل به آینده نگری و گرایش به نتایج زودرس و…
فصل هشتم: مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی
هدفهای رفتاری
1- علل عدم تمایل به آینده نگری و گرایش به نتایج زودرس را از جانب برخی از تصمیم گیرندگان ذکر نمائید.
2- نقاطی را که باعث آسیب پذیری تصمیم می شوند در یک سطر بنویسید.
3- مشکلات اطلاعاتی در سازمانهای بزرگ دولتی را نام ببرید.
4- اشکالات مهم اتکا صرف براطلاعات روند گذشته را شرح دهید.
5- مشکلات تصمیم گیرنده را در زمانی که تصمیم گیرنده عوارض مشکلات را با اصل آنها یکی انگارد بنویسید.
6- نقش تجربیات تصمیم گیرندگان را در تصمیم گیریها مشخص کنید.
7- تبعات عدم تمایل به اجرای آزمایشی خط مشی ها را در دو سطر بنویسید.
8- یکی از وسایل کنترل و اصلاح خط مشی ها را نام ببرید.
9- اهمیت وجود فضای حمایتی برای تصمیم گیرندگان را هنگام تصمیم گیری ذکر نمائید.
10- یک عامل ازعوامل استقبال از شیوه تغییرات جزئی و تدریجی در خط مشی گذاری را بنویسید.
11- اشکالات ایجاد شده در تصمیماتی که به وسیله خط مشی گذاران در صورتی که محیط را ثابت انگارند نام ببرید.
12-عوارض خط مشی های صوری و ظاهری را در یک سطر بنویسید.
13- اهمیت حضور مردم را در خط مشی گذاری بنویسید.
فصل هشتم: مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی
مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی:
1-عدم تمایل به آینده نگری و گرایش به نتایج زودرس
2- جزءنگری و یک بعدی شدن در تصمیمگیری
3- نارسائی های اطلاعاتی در تصمیمگیری
4- گرایش به ساده انگاری و ساده جوئی
5- اعمال نظر شخصی در تصمیمگیری و اتکاء بیش از حد بر تجربیات فردی
6- عدم تمایل به اجرای آزمایشی خط مشی ها و فقدان بازخور در فرآیند خط مشی گذاری
7- عدم تمایل به تصمیم گیری
8- انعطاف ناپذیری تصمیمات
9- خط مشی های صوری و ظاهری
10- عدم آگاهی عامه مردم و احساس بی نقشی آنان در خط مشی گذاری
فصل هشتم: مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی
خلاصه فصل هشتم
در فصل هشتم ،مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی تبیین گردید.
فصل هشتم: مشکلات و تنگناهای خط مشی گذاری عمومی