آموزش کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی
درس چهارم :
چگونه تصمیم بگیریم؟
چگونه تصمیم بگیریم؟
در درس گذشته ، یاد گرفتید که ما هنگام تصمیم گیری با انتخاب های مختلفی روبه رو می شویم . برای اینکه خوب تصمیم گیری کنیم ، باید نتایج هر انتخاب را پیش بینی کنیم . نتیجه یعنی چیزی که بعد از هر تصمیم گیری اتّفاق می افتد .
با انجام دادن فعّالیت های درس قبل ، شما فهمیدید که همه ی تصمیم ها یک نتیجه ندارند و از روی نتایج هر تصمیم می فهمیم که آیا تصمیم خوبی بوده است یا نه ؟
هنگام تصمیم گیری اوّلین کاری که باید انجام دهیم این است که درباره ی موضوع خوب فکر و اطّلاعاتی درباره ی آن جمع آوری کنیم .
تصمیم گیری چه مراحلی دارد ؟
خوب فکر کنیم
گاهی اوقات تصمیماتی که ناگهانی و با عجله گرفته می شود زیان هایی به بار می آورد ؛ زیرا درباره ی آن تصمیم ، خوب فکر نشده است . موقعیت ( 1) را بخوانید .
موقعیت 1
داوود از یکی از دوستانش می شنود که سعید پشت سر او حرف هایی زده است . داوود هم تصمیم می گیرد که دیگر با سعید حرف نزند و جواب سلام او را ندهد . او همان روز اسم سعید را از تیم مسابقه شان خط می زند ….
نظر شما درباره ی تصمیم داوود چیست ؟ آیا تصمیم گیری با عصبانیت ، کار درستی است ؟ قبل از این تصمیم ، داوود باید به چه انتخاب ها یا راه حل هایی فکر می کرد ؟
بعد از اینکه فهمیدیم راه حل های متفاوتی وجود دارد ، باید نتیجه ی هر انتخاب را پیش بینی کنیم .
به نظر شما چه نتایج یا آثاری برای هر انتخاب داوود وجود دارد ؟
نتیجه ی هر انتخاب را پیش بینی کنیم
موقعیت 2
داوود از یکی از دوستانش می شنود که سعید پشت سر او حرف هایی زده است . به فکر فرو می رود . راه حل های مختلفی به ذهنش می رسد ……………………………….
…………………………………………………………..
اگر با دوستانش جمع شوند و با سعید دعوا کنند ………………………؟ اگر جواب سلام او را ندهد و دیگر با او صحبت نکند …………………………؟ اگر برود و به آرامی از او بپرسد که علّت این خبر چه بوده و آیا این موضوع درست است ؟ ………………………………………………………………………..
در آخرین مرحله ، بهترین راه را انتخاب می کنیم . یعنی آن انتخاب هایی را که نتایج بدی دارند کنار می گذاریم و آن انتخابی را که نتیجه ی مثبت دارد ، برمی گزینیم .
بهترین راه را انتخاب کنیم
البته هنگام بهترین انتخاب باید این سئوال ها را از خودتان بپرسید و اگر پاسخ یکی از آنها هم « بله » بود ، نباید آن کار را انجام بدهید .
آیا این تصمیم
——————-
برخلاف دستورهای دینی است ؟
بر خلاف مقررات و قوانین خانه ، مدرسه و اجتماع است ؟
باعث نگرانی و نارضایتی خانواده ام می شود ؟
به سلامت من یا دیگران لطمه می زند ؟
برای دیگران یا خودم مشکل و دردسر به وجود می آورد ؟
یکی از نکات مهم در تصمیم گیری ها این است که از فکر و تجربه ی دیگران استفاده کنیم . به این کار « مشورت » می گویند . در سال گذشته ، شما مطالبی درباره ی اهمّیت مشورت آموختید و با دستور قرآن کریم در این موضوع آشنا شدید . آیا می توانید بگویید خداوند در قرآن کریم درباره ی مشورت چه فرموده است ؟
موقع تصمیم گیری به چه نکاتی توجّه کنیم ؟
مشورت کنیم
هر چند ما درباره ی برخی از موضوعات با دوستانمان همفکری می کنیم ، در مورد مسائل زندگی و تصمیم گیری های مهمّ خودمان باید با بزرگ ترها مانند پدر و مادر ، معلّم و مشاور مدرسه مشورت کنیم ؛ چرا ؟
با چه کسانی مشورت کنیم ؟
گاهی ممکن است یک فرد نظرات و عقایدی داشته باشد که می داند درست است و می خواهد به آنها پایبند باشد ؛ امّا هنگام تصمیم گیری تحت تاثیر نظر و صحبت های دوستانش قرار بگیرد به عبارت دیگر آنها بخواهند با فشار و اصرار ، خواسته های نادرست خودشان را به او بقبولانند .
تحت تاثیر فشارهای روانی دوستان قرار نگیریم
جواد می داند که اگر به دوستانش پاسخ مثبت بدهد ، تصمیمی گرفته است که برخلاف مقرّرات است ، باعث نگرانی خانواده اش می شود و به سلامت خودش و دیگران لطمه می زند . پس تصمیم می گیرد که با آنها بازی نکند ولی دوستان جواد با سخنانشان او را تحت فشار قرار می دهند .
موقعیت شماره ی 3 را بخوانید .
موقعیت 3
دوستان جواد با هم قرار گذاشته اند که ترقّه بازی کنند و از جواد هم می خواهند ترقّه بخرد و با خودش بیاورد .
جواد تصمیم می گیرد به آنها « نه » بگوید ولی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
به نظر شما آیا جواد باید تحت تاثیر فشارهای دوستانش تصمیم خود را عوض کند ؟ چرا ؟
همان طور که تصمیم های ناگهانی و بدون فکر کار نادرستی است ، تصمیم نگرفتن یا تصمیم گیری را به زمان آینده موکول کردن نیز کار صحیحی نیست . بعضی وقت ها هم ، تصمیم های خوبی می گیریم ولی آن را اجرا نمی کنیم . برای مثال اگر در یکی از درس ها ضعیف هستیم باید هر چه زودتر تصمیم بگیریم که برای حلّ این مشکل چه کنیم تا آن را به آینده موکول نکنیم یا اگر تصمیم گرفته ایم هر روز چند دقیقه نرمش کنیم ، تصمیم خودمان را اجرا کنیم .
به موقع تصمیم بگیریم
سئوالات متن درس چهارم : چگونه تصمیم بگیریم ؟
1. شرط خوب تصمیم گرفتن چیست ؟ این است که نتایج هر انتخاب را پیش بینی کنیم.
2. چگونه می توان نتیجه ی تصمیم گیری را پیش بینی کرد ؟ با خوب فکر کردن و پرس و جو کردن
3. نتیجه ی تصمیم گیری چیست ؟ یعنی چیزی که بعد از تصمیم گیری برایمان اتفاق می افتد.
4. مراحل تصمیم گیری را نام ببرید. الف) خوب فکر کردن و پرس و جو ب) بررسی راه حل ها و پیش بینی نتایج هر انتخاب ج) انتخاب بهترین راه
5. اولین کاری که در هنگام تصمیم گیری باید انجام دهیم چیست ؟ این است که درباره ی موضوع ، خوب فکر کنیم و اطّلاعاتی درباره ی آن جمع آوری کنیم.
6.چرا گاهی اوقات نتایج تصمیمات ناگهانی زیان بار است ؟ زیرا ناگهان و با عجله تصمیمی گرفته شده است و درباره ی آن تصمیم ، خوب فکر نشده است.
7.بررسی راه حل های متعدّد در تصمیم گیری چگونه صورت می گیرد ؟ برای هر تصمیمی راه حل های متفاوتی ارائه می دهیم که در هر راه حل نتیجه هر انتخاب را پیش بینی می کنیم.
8.با وجود راه حل های متفاوت در تصمیم گیری ، چگونه می توانیم بهترین راه را انتخاب کنیم ؟ آن انتخاب هایی را که نتایج بدی دارند کنار می گذاریم و آن انتخابی را که نتیجه مثبت دارد ، بر می گزینیم.
9.ملاک های لازم برای انتخاب بهترین راه در هنگام تصمیم گیری چیست ؟ 1) این تصمیم برخلاف دستورات دینی و قوانین خانه و مدرسه و اجتماع نباشد. 2) باعث نگرانی و نارضایتی خانواده نباشد. 3) به سلامتی من و دیگران لطمه نزند. 4) برای دیگران و خودم مشکل و دردسر ایجاد نکند.
10.در موقع تصمیم گیری به چه نکاتی باید توجه کرد ؟ 1) با بزرگ ترها و افراد باصلاحیت و با تجربه مانند پدر و مادر و معلم و مشاور مدرسه مشورت کنیم. 2) تحت تاثیر فشارهای روانی دوستانمان قرار نگریم. 3) به موقع تصمیم بگیریم.
11.در مورد مسائل زندگی و تصمیم گیری های مهمّ خودمان باید با چه کسانی مشورت کنیم؟ با افراد با تجربه ای مانند پدر و مادر و معلم و مشاور مدرسه.
12.آیا در هنگام تصمیم گیری باید تحت تاثیر نظرات و صحبت ها و فشار و اصرار نادرست دوستان قرار بگیرد؟ خیر ، باید تصمیمی را بگیریم که بر خلاف مقرّرات نباشد و باعث نگرانی خانواده مان نشود و به سلامتی خودمان و دیگران لطمه نزند.
13.چرا باید به موقع تصمیم بگیریم ؟ زیرا تصمیم نگرفتن با تصمیم گیری را به زمان آینده موکول کردن باعث از دست رفتن فرصت ها می شود.
14.علی در مورد موضوعی فکر کرد و راه حل هایی را برای موضوعش بررسی کرد و بهترین راه حل را انتخاب کرد ، علی در واقع …..تصمیم گیری ….. نموده است.
15.اولین مرحله تصمیم گیری ، ….خوب فکر کردن و پرس و جو…. است.
16.استفاده از فکر و تجربه ی دیگران به معنی ….مشورت …. است.
17.در تصمیم گیری ، بعد از ارائه ی راه حل های متفاوت باید به پیش بینی ….نتیجه هر انتخاب ….بپردازیم.
موفق باشید