آموزش کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی
درس هشتم :
انرژی را بهتر مصرف کنیم
انرژی را بهتر مصرف کنیم
در درس گذشته پی بردید که سوخت های فسیلی ، مهم ترین منابع مصرف انرژی در دنیای امروز هستند . به این منابع « غیر قابل تجدید » می گویند ؛ یعنی با استخراج تمام می شوند . سوخت های فسیلی در اعماق زمین وجود دارند و میلیون ها سال طول می کشد تا تشکیل شوند .
به همین دلیل امروزه همه ی کشورها تلاش می کنند انرژی های نو را جایگزین سوخت های فسیلی کنند .
انرژی های نو ( قابل تجدید )
انرژی های نو آن دسته از منابع انرژی هستند که تمام نمی شوند و همواره می توان از آنها استفاده کرد ؛ مانند انرژی خورشید ، انرژی آب و باد .
انرژی های نو برخلاف سوخت های فسیلی محیط زیست را آلوده نمی کنند ؛ امّا حمل نفت و گاز موجب آلودگی محیط می شود و سوزاندن آنها نیز هوا را آلوده می کند .
متخصّصان کشور ما تلاش می کنند با مطالعه و تحقیق و ساختن دستگاه ها و ابزارها از انرژی های نو هر چه بیشتر استفاده کنند . به همین دلیل ، تاکنون در بعضی مناطق کشور طرح هایی اجرا شده است .
استفاده از انرژی های نو در ایران
صفحاتی که انرژی خورشید را جمع و متمرکز می کنند .
کشور ما از آفتاب خوبی برخوردار است . از انرژی خورشیدی می توان برای گرم کردن هوا یا آب استفاده کرد و یا از آن انرژی الکتریکی به دست آورد .
آیا شما نیز دوست دارید در پشت بام خانه تان آبگرمکن خورشیدی داشته باشید ؟ چرا ؟
نیروگاه خورشیدی – شیراز
از انرژی باد می توان در جاهایی که در بیشتر اوقات سال باد می وزد به خوبی استفاده کرد . انرژی باد توربین ها را به حرکت درمی آورد و انرژی الکتریکی تولید می کند .
نیروگاه بادی منجیل
انرژی هسته ای از شکافتن هسته ی اتم های بعضی عناصر مثل اورانیوم پدید می آید .
سنگ اورانیوم در طبیعت وجود دارد ؛ برای مثال در کشور ما استان یزد دارای معادن اورانیوم است .
انرژی هسته ای ( اتمی )
انرژی هسته ای قابل تجدید نیست ؛ چون روزی معادن آن تمام می شود ؛ امّا یک فرق مهم با انرژی های دیگر دارد و آن این است که انرژی بسیار زیادی تولید می کند ؛ برای مثال یک کیلوگرم اورانیوم معادل سوختن 12000 بشکه نفت ، انرژی تولید می کند .
در ایران ، نیروگاه اتمی در بوشهر ساخته شده است و متخصّصان و دانشمندان ایرانی در حال راه اندازی این نیروگاه برای تولید برق هستند .
درست مصرف کنیم
اخبار روزنامه ها را بخوانید .
از خواندن این اخبار به چه چیزهایی پی می بریم ؟ در کلاس گفت و گو کنید .
چه طور مصرف کنیم ؟
ما چه کمکی می توانیم بکنیم ؟
مصرف سوخت های فسیلی
* زمانی که بخاری روشن است ، درها و پنجره ها را باز نگذاریم .
* اگر شومینه ( هیمه سوز ) داریم ، بهتر است آن را روشن نکنیم . شومینه هم سوخت زیادی مصرف می کند و هم موجب آلودگی هوای خانه می شود .
* زمانی که هوا سرد است ، به جای اینکه درجه ی بخاری را زیاد کنیم و یک پیراهن بپوشیم ، لباس های گرم تر بپوشیم و درجه ی بخاری را کم کنیم ( اگر هر یک از ما دمای خانه را فقط چند درجه سانتی گراد کمتر کنیم ، روزانه در مصرف مقدار زیادی سوخت صرفه جویی کرده ایم ) .
مصرف برق
* عادت کنیم در خانه یا مدرسه ، لامپ های اضافی را خاموش کنیم ؛ مثلاً اگر در اتاق هستیم و در آشپزخانه کاری نداریم ، لامپ آنجا را خاموش کنیم .
* در یخچال را زیاد باز و بسته نکنیم . با هر باز و بسته کردن یخچال ، برق بیشتری مصرف می شود .
* از لامپ های کم مصرف استفاده کنیم .
لامپ های کم مصرف غیرجیوه ای
* به ساعت 7 تا 11 شب ، ساعت پیک یا اوج بار می گویند ، چون در این زمان هوا تاریک می شود و همه ی مردم چراغ ها را روشن می کنند ، مصرف برق خیلی زیاد می شود . در این زمان سعی کنیم از وسایل برقی کمتری استفاده کنیم و از وسایل برقی پرمصرف مثل اتو ، جاروبرقی و لباسشویی اصلاً استفاده نکنیم .
برچسب انرژی
به پدر و مادرمان بگوییم موقع خریدن لوازم خانگی مثل یخچال و ماشین لباسشویی به برچسب انرژی توجّه کنند .
برچسب انرژی هفت رنگ دارد . در وسیله ای که می خریم ، هر چه فلش آن به سمت رنگ سبز پررنگ (A ) نزدیک تر باشد ، آن وسیله بهتر است ؛ یعنی انرژی کمتری مصرف می کند و کارایی آن بیشتر است .
سئوالات متن درس هشتم : انرژی را بهتر مصرف کنیم
1- به کدام منابع انرژی « غیر قابل تجدید » می گویند ؟
به منابعی مانند سوخت های فسیلی که با استخراج تمام می شوند ، منابع غیر قابل تجدید می گویند.
2- چرا امروزه تلاش می شود تا انرژی های نو ، جایگزین سوخت های فسیلی شود ؟
زیرا این سوخت ها در اعماق زمین وجود دارند ، و میلیون ها سال طول می کشد تا تشکیل شوند.
3- به چه منابع انرژی انرژی های نو (قابل تجدید) می گویند ؟
آن دسته از منابع انرژی که تمام نمی شوند و همواره می توان از آن ها استفاده کرده مانند انرژی خورشید ، انرژی آب و باد.
4- چه تفاوتی بین انرژی های نو و سوخت های فسیلی وجود دارد ؟
انرژی های نو برخلاف سوخت های فسیلی محیط زیست را آلوده نمی کنند اما حمل و نقل نفت و گاز موجب آلودگی محیط زیست می شود و سوزاندن آن ها نیز هوا را آلوده می کند.
5- در کشور ما از انرژی خورشید چه استفاده هایی می توان کرد ؟
از این انرژی می توان برای گرم کردن هوا یا آب استفاده کرد و یا از آن انرژی الکتریکی به دست آورد.
6- از انرژی باد در چه جاهایی و برای چه منظوری می توان استفاده کرد ؟
از انرژی باد می توان در جاهایی که در بیش تر اوقات سال باد می وزد ، به خوبی برای به حرکت درآوردن توربین ها و تولید انرژی الکتریکی استفاده کرد.
7- انرژی هسته ای چگونه پدید می آید ؟
انرژی هسته ای از شکافتن هسته ی اتم های بعضی عناصر مثل اورانیم پدید می آید.
8- انرژی اتمی ، قابل تجدید است یا غیر قابل تجدید ؟ چرا ؟
غیر قابل تجدید است چون روزی معادن آن تمام می شود.
9- تفاوت مهم انرژی هسته ای با سایر انرژی ها در چیست ؟
این است که انرژی هسته ای انرژی بسیار زیادی تولید می کند مثلا یک کیلوگرم اورانیوم معادل سوختن 12000 بشکه نفت انرژی تولید می کند .
10- چگونه می توانیم در مصرف سوخت های فسیلی صرفه جویی کنیم ؟
1) هنگامی که بخاری روشن است ، درها و پنجره ها را باز نگذاریم.
2) درصورتی که شومینه داریم آن را روشن نکنیم زیرا هم سوخت زیادی مصرف می کند و هم موجب آلودگی هوای خانه می شود.
3) زمانی که هوا سرد است به جای زیاد کردن درجه بخاری لباس های گرم بپوشیم.
11- چند مورد صرفه جویی در مصرف برق را بیان کنید.
1) خاموش کردن لامپ های اضافی
2) زیاد باز و بسته نکردن در یخچال
3) استفاده از لامپ های کم مصرف
4) استفاده نکردن زیاد از وسایل برقی در ساعات اوج مصرف
12- برچسب انرژی که بر روی وسایل برقی چسبانده می شود به چه معناست ؟
برچسب انرژی هفت رنگ دارد . در وسیله ی برقی هر چه فلش آن به سمت رنگ سبز پر رنگ (A)نزدیک تر باشد ، آن وسیله انرژی کمتری مصرف می کند و دارای کارآیی بیش تری است.
13- در کشور ایران استان …یزد … دارای معدن اورانیم است.
14- نیروگاه اتمی …بوشهر… درحال راه اندازی برای تولید برق است.
15- در زمان مصرف برق به ساعت 7 تا 11 شب … ساعات پیک یا اوج بار … می گویند.
موفق باشید