اخلاق و مقررات حرفه ای
کلیه دست اندرکاران فوریتهای پزشکی در هر مرتبه ای که هستند می بایست مصداق این کلام گهربار باشند:
(( اول تهذیب اخلاق، بعدا علم و فن برای بشریت لازم است.))
اهمیت اخلاق پزشکی
اخلاق پزشکی شاخه ای از علم اخلاق و علم پزشکی است که با فلسفه اخلاق در زمینه های پزشکی، امر خدمات پزشکی روزمره و قواعد آن سر و کار دارد. به عبارت دیگر اخلاق پزشکی مجموعه آیین نامه های آداب پسندیده و اعمال نکوهیده ای است که کادر پزشکی باید آن ها را رعایت و یا از آن ها پرهیز کنند.
اخلاق حرفه ای نوعی تعهد اخلاقی و وجدان کاری نسبت به هر نوع کار، وظیفه و مسئولیت است.
ویژگی های تکنسین های فوریت های پزشکی
حوزه نوع دوستی
منافع بیمار را بر منافع خود ترجیح دهند.
در مواجهه با بیماران مختلف عدالت را رعایت کنند.
در برخورد با بیماران به تمام ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی آنان توجه داشته باشند.
در تمامی مراحل مراقبت از بیماران وقت کافی صرف نمایند.
به خواسته ها و آلام بیماران توجه داشته باشند.
منشور حقوق بیمار را در شرایط مختلف رعایت و از آن دفاع کنند.
نسبت به انجام وظایف خود تعهد کافی داشته باشند.
به سوالات بیماران پاسخ دهند.
اطلاعات مربوط به وضعیت بیمار را با مناسب ترین شیوه در اختیار وی و همراهان قرار دهند.
از دخالت های بی مورد در کار همکاران پرهیز نمایند و با اعضاء تیم سلامت تعامل کامل داشته باشند.
در تمامی مراحل مراقبت و انتقال بیماران احساس مسئولیت نمایند.
حوزه وظیفه شناسی و مسئولیت
برای مصاحبه، انجام معاینه و هر کار تشخیصی و درمانی از بیماران اجازه بگیرند.
در رابطه با پیشگیری از تشدید بیماری، بروز عوارض، ابتلای مجدد، انتقال بیماری و نیز بهبود کیفیت زندگی به طور مناسب به بیماران آموزش دهند.
در حوزه شرافت و درستکاری
راستگو باشند.
درستکار باشند.
راز دار باشند.
حریم خصوصی بیمار را رعایت نمایند.
در حوزه احترام به دیگران
به عقاید، آداب، رسوم و عادات بیماران احترام بگذارند.
به وقت بیماران، همراهان آنها، همکاران و کادر تیم درمانی احترام بگذارند.
وضعیت ظاهری آنها باید مطابق با شئونات حرفه ای باشد.
در حوزه تعالی شغلی
انتقاد پذیر باشند.
محدودیت علمی خود را شناخته و در موارد لازم مشاوره و کمک بخواهند.
به طور مستمر، دانش و توانمندی های خود را ارتقاء دهند.
اقدامات تشخیصی- درمانی مناسب را مطابق با امکانات و دستاوردهای علمی در دسترس انجام دهند.
استانداردهای تکمیل پرونده پزشکی و گزارش نویسی را رعایت کنند.
موضوعات اخلاقی و قانونی و محدوده کاری کاردان فوریتهای پزشکی
خطا
انجام و یا خودداری از انجام کاری که در ارتکاب آن احتمال ایراد صدمه و یا زیان به غیر و یا اختلال در امری از امور اجتماعی وجود داشته باشد.
انواع خطاها
تشخیصی
خطا یا تاخیر در تشخیص
کوتاهی در به کارگیری تستهای لازم
استفاده از تست ها یا درمان های منسوخ شده
کوتاهی در عمل به نتایج مانیتورینگ و یا آزمایشات
درمانی
خطا در انجام یک عمل، رویه و یا تست
خطا در اداره درمان بیمار
خطا در دوز و یا نحوه استفاده داروها
تاخیر قابل اجتناب در درمان
مراقبت نامناسب
پیشگیرانه
خطا در فراهم نمودن درمان های پیشگیرانه
مانیتورینگ و یا پیگیری درمانی ناکافی
سایر
خطا در ارتباطات
خطای دستگاهی
سایر خطاهای سیستم
خطای تکنسین فوریتهای پزشکی
کوتاهی در انجام استانداردهای مراقبتی و درمانی
قصور حرفه ای فوریتهای پزشکی
کار حرفه ای مغایر با استانداردهای پذیرفته شده
کوتاهی و یا نقص در وظیفه مسئولیت درمانی فوریتهای پزشکی از بیماران
انواع قصور از دیدگاه حقوقی
1. بی مبالاتی
شدید ترین نوع قصور
ترک فعلی که از نظر علمی و فنی انتظار آن می رود ولی در اثر غفلت انجام نمی شود.
* نگرفتن شرح حال کامل از بیمار، نگرفتن نوار قلب و یا تحت نظر نگرفتن بیمار دچار درد قفسه صدری، نداشتن و یا چک نکردن وسایل احیاء
2. بی احتیاطی
انجام فعلی که از نظر علمی و اصول پزشکی نبایستی انجام پذیرد ولی در اثر سهل انگاری انجام می گردد.
تزریق داروی اشتباه، تزریق اشتباه دارو
3. عدم مهارت
شامل مواردی است که مرتکب، تجربه و مهارت علمی و عملی کافی در انجام آن ندارد.
عدم مهارت جسمی
نداشتن سرعت عمل و ورزیدگی کافی در اموری که حسن انجام آنها مستلزم داشتن توانایی خاص می باشند.
عدم مهارت علمی
مرتکب، بدون معلومات و اطلاعات لازم اقدام به عملی می کند که موجب ضرر و صدمه شخص دیگری می شد.
4. عدم رعایت نظامات دولتی
عدم رعایت و اجرای کلیه قوانین و آیین نامه های نظام پزشکی و دستورالعمل های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بخشنامه های مراکز علمی و درمانی و هر گونه قانون، مصوبه، آیین نامه، بخشنامه و دستورالعمل هایی که از طرف قانون گذار یا مقامات صلاحیت دار در امور پزشکی وضع گردیده است.
* مثال: عدم اطلاع تکنسین فوریتهای پزشکی به پزشک مرکز در مورد وضعیت بحرانی بیمار
بهترین محافظ در مقابل ادعای سهل انگاری و قصور
تحصیل و آموزش مناسب و ادامه مطالعه
هدایت مناسب عملیات پزشکی به صورت مستقیم و غیرمستقیم
ثبت دقیق و کامل مدارک
رفتار و برخورد حرفه ای
برآورده نمودن نیازهای بیمار با رعایت جایگاه انسانی وی و بدون توجه به ملیت، جنسیت، مقام و مرتبه
کسب مهارت در حرفه خود
احترام به همکاران خود در حرفه پزشکی
همگام بودن با تحولات سیستم خدمات پزشکی اورژانس
حفظ استانداردهای شغلی و مسئولیت پذیری در این راستا
مسئولیت های اخلاقی تکنسین فوریتهای پزشکی
مسئولیت های اخلاقی تکنسین فوریتهای پزشکی
جستجوی راه هایی جدید برای بهبود در زمان واکنش، وضعیت مریض و ارتباطات
حفظ صداقت در گزارش دهی
حفظ کلیه اطلاعات کسب شده در هنگام کار
همگام و هماهنگ نمودن خود با سایر تکنسین های فوریتهای پزشکی، پرستارها، پزشکان و کادر پزشکی
یک اصل اساسی مراقبت اورژانسی، جلوگیری از آسیب بیشتر است.
هر تکنسین که با اطمینان کامل و طبق استاندارد های مراقبت عمل می کند معمولا از ایجاد مشکلات قانونی پرهیز می کند .
جلب رضایت بیمار برای انجام درمان
در بیشتر شرایط، جلب رضایت بزرگسالانی که از نظر ذهنی توانا و هوشیار هستند قبل از شروع مراقبت لازم است.
شخصی که مراقبت را دریافت می کند باید اجازه یا «رضایت» برای درمان بدهد.
اگر شخص اعمالش را تحت کنترل دارد و از مراقبت امتناع می کند، حتی اگر آسیب دیده باشد، نباید از او مراقبت کرد.
در حقیقت، ارائه مراقبت در این شرایط، ممکن است باعث اقامه دعوی مدنی و جنایی مثل حمله و ضرب وجرح بر علیه تکنسین فوریتهای پزشکی شود.
رضایت ممکن است شفاهی یا ضمنی باشد و مراقبت از فرد صغیر یا بیماری که از نظر ذهنی توانایی ندارد را در بر گیرد.
رضایت شفاهی
«رضایت شفاهی» ( یا رضایت واقعی ) نوعی رضایت است که در آن بیمار به صورت شفاهی به تکنسین فوریتهای پزشکی اختیار ارائه مراقبت یا انتقال را میدهد.
این نوع رضایت باید «رضایت آگاهانه» باشد یعنی به بیمارخطرات بالقوه و فواید درمان وعلت نیاز به درمان گفته شود و بعد از آن بیمار رضایت خود را ابراز کند.
اساس قانونی این روش بر این فرض استوار است که بیمارحق دارد بداند که با بدنش چه می کنند.
این بیمار باید سن قانونی داشته باشد و قادر به تصمیم گیری منطقی باشد.
بنابراین باید از بیمار خواسته شود که فرم مربوط به امتناع را امضا کند ولی باز هم باید همه شرایط و خطرات بالقوه که در صورت امتناع با آن مواجه خواهد شد را برایش شرح داد.
رضایت ضمنی
هنگامی که شخص بیهوش است و قادر به دادن رضایت نیست یا هنگامی که زندگی فرد با خطر جدی مواجه است، قانون فرض می کند که بیمار به مراقبت و انتقال به مرکز پزشکی رضایت داده است .
رضایت ضمنی محدود به شرایط اورژانسی واقعی می شود و در شرایطی که بیمار بعلت مصرف مواد مخدر یا الکل بیهوش است، دچار توهم شده و غیر پاسخگوست یا از نظر جسمی قادر به دادن رضایت شفاهی نیست به کار می رود.
در بیشتر موارد، قانون به همسر، وابستگان، نزدیکان یا خویشاوندان درجه یک اجازه می دهد که به جای شخصی که قادر به دادن رضایت نیست رضایت بدهند.
افراد صغیر و رضایت
بعلت اینکه افراد صغیر ممکن است بلوغ یا قوه تشخیص را برای دادن رضایت معتبر نداشته باشند، قانون یکی از والدین یا قیم قانونی او را ملزم به دادن رضایت نسبت به درمان یا انتقال می کند.
اگر مشکل اورژانسی واقعی وجود داشته باشد و قیم قانونی یا والدین در دسترس نباشند، باید رضایت فرد صغیر برای درمان، درست مانند یک بزرگسال جلب شود.
هرگز نباید در شرایطی که جان بیمار در خطر است از انجام مراقبت خودداری کرد.
چگونگی جلب رضایت در مورد بزرگسالانی که از نظر ذهنی یا روحی ناتوانند
بیمار بزرگسالی که از نظر ذهنی توانایی ندارد، نمی تواند رضایت آگاهانه دهد.
از نظر قانونی، این شرایط شبیه به شرایط افراد صغیر است. رضایت برای مراقبت اورژانسی باید از کسی که از نظر قانونی مسئول بیمار است گرفته شود.
دستور عدم احیا (DNR)
دستور عدم کوشش برای احیا هم نام دارد .
دستورات DNR به تکنسین فوریتهای پزشکی اجازه می دهد که برای احیای بیمار تلاش نکند.
خصوصیات دستور DNR
به روشنی مشکلات پزشکی بیمار را بیان کند.
توسط بیمار یا قیم قانونی امضا شده باشد.
توسط یک یا چند پزشک امضا شده باشد.
بیش از 12 ماه از تاریخ صدور آن نگذشته باشد.
با وجود دستور DNRباید باز هم اقدامات حمایتی ( اکسیژن، مسکن ها و آرامبخش ها ) را برای بیماری که فوت نکرده در هر زمان ممکن انجام داد.
دستورالعملهای کلی
بیماران حق دارند از درمان امتناع کنند که این امتناع می تواند امتناع از احیا هم باشد، به شرط این که بیمار بتواند خواسته اش را بیان کند.
دستورکتبی DNR که توسط یک یا چند پزشک امضا می شود باید در مراکز مراقبت از سلامت اعتبار داشته باشد.
هنگامی که نمی توان تصمیم گیری نمود یا دستورات کتبی وجود ندارند، شروع به احیاء بیمار کنید.
ثبت دقیق و کامل از یک حادثه پزشکی اورژانسی وسیله حفاظتی مهمی در مقابل دعاوی حقوقی برعلیه تکنسین ها است.
دادگاه دو قانون مهم مشخص را در رابطه با گزارش ها و ثبت آنها در نظر می گیرد :
اگر عملکردی در گزارش کتبی ثبت نشود یعنی انجام نشده است.
فرم گزارش کثیف یا ناقص، دلیل بر مراقبت پزشکی اورژانس غیر تخصصی یا ناکافی است.
اشتباهات گزارش نویسی
از قلم افتادگی
وارد نمودن عقیده شخصی
ثبت مبهم وقایع
تاخیر در ثبت
تصحیح نامناسب اشتباهات
ثبت غیر مجاز که شامل ثبت اقدامات سایرین می باشد.
اختصارات مبهم یا نادرست
ناخوانایی و فقدان وضوح
شرح وظایف تکنسین فوریت های پزشکی
معاینه و ارزیابی بیماران مصدومین در صورت امکان و بنا به دستور پزشک مربوطه
کنترل علایم حیاتی بیماراز قبیل فشار خون ، نبض ، تنفس و غیره و گزارش به پزشک مربوطه
انجام کمک های اولیه پزشکی در مورد بیماران و مجروحان و گزارش وضع اولیه به پزشک مربوطه
پوشاندن و بانداژ زخم ها
آتل بندی اندام های آسیب دیده
وظایف
گرفتن IVLINE(رگ باز) گرفتن EKG (نوار قلب) و مخابره آن از طریق امکانات مخابراتی
انجام مانیتورینگ قلبی و اقدامات ABCD (اقدامات ضروری اولیه درمان شامل بررسی راه هوایی،تنفس،جریان خون،دارو)
انجام عملیات CPR (احیاء قلبی،تنفسی) در خصوص بیماران اورژانس
انجام انتوباسیون (لوله تراشه) با کسب مجوز از پزشک مربوطه
تزریق یا تجویز داروهای موجود در ترالی اورژانس پس از کسب مجوز از پزشک مربوطه
برقرار ساختن ارتباط با مراکز اصلی اورژانس و پزشک مربوطه به وسیله دستگاه بی سیم و پرهیز از هرگونه درمان بدون هماهنگی با پزشک مرکز
اجرای کامل دستورات دارویی و غیردارویی صادره از پزشک مرکز (در کدهای فاقد پزشک)
حضور مداوم و موثر بر بالین بیماران در کابین عقب آمبولانس (در زمان حمل بیمار)
تکمیل فرم ماموریت با دقت کامل و ثبت اطلاعات مورد نیاز
رعایت تمامی موازین آموزش دیده مربوط به چگونگی حمل بیمار و مدیریت بیماران تا رسیدن به مرکز درمانی
رعایت سر حرفه ای و اخلاق پزشکی
داشتن حس خلق و همکاری لازم توام با عزت و احترام به بیمارو خانواده اش (رعایت طرح تکریم)
ایجاد اطمینان خاطر در بیماران و مصدومین
حضور به موقع و تمام وقت در محل کار (در ساعات شیفت کاری)
پوشیدن یونیفرم مصوب اورژانس
مسئولیت ها
اطمینان از صحت و سلامت تجهیزات و عملکرد آن ها قبل از شروع به کار و جایگیزینی و کنترل مجدد دارو ها و تجهیزات به محض بازگشت از ماموریت به منطقه
کنترل کامل جامبگ دارویی و CPR یا کیت احیاء طبق چک لیست
جایگزینی اکسیژن سانترال و پرتابل به محض تمام شدن در هر ساعت از شبانه روز
ثبت موارد کمبود تجهیزات دارویی و غیر دارویی آمبولانس و نقص فنی تجهیزات در دفتر تحویل و تحول با ذکر تاریخ و امضاء
شرکت در دوره ها و جلسات آموزشی طبق برنامه ابلاغی
تحویل دقیق بیمار به مرکز درمانی و اخذ امضاء و مهر ارجاع از بیمارستان
عدم استفاده از آمبولانس غیراز انجام ماموریت های ابلاغی از مرکز
کنترل و بازدید فنی آمبولانس جهت اطمینان از عدم وجود هرگونه نقص
کنترل وضعیت سوخت آمبولانس جهت اطمینان از این که به هیچ عنوان در طی ماموریت مشکل سوخت نداشته باشد
همکاری با سازمان های مرتبط نظیر آتش نشانی، نیروی انتظامی و …. با هماهنگی مرکز
شرح وظایف مسوول فوریت های پزشکی میانی (intermediate)
معاینه و ارزیابی بیماران و مصدومین در صورت امکان و بنا به دستورپزشک مربوطه
انجام کمک های اولیه پزشکی در مورد بیماران و مجروحان و گزارش وضع اولیه به پزشک مربوطه
کنترل علایم حیاتی بیمار از قبیل فشار خون،نبض،تنفس و غیره و گزارش به پزشک مربوطه
پوشاندن و بانداژ زخم ها
آتل بندی اندام های آسیب دیده
وظایف
گرفتن IVLINE (رگ باز) و تزریق داخل وریدی
گرفتن EKG (نوار قلب) و مخابره آن از طریق امکانات مخابراتی
انجام مانیتورینگ قلبی و اقدامات ABCD (اقدامات ضروری اولیه درمان شامل بررسی راه هوایی،تنفس،جریان خون، دارو)
انجام عملیات CPR (احیاء قلبی، تنفسی) در خصوص بیماران
انجام انتوباسیون (لوله تراشه) با کسب مجوز از پزشک مربوطه
تزریق و یا تجویز داروهای موجود در ترالی اورژانس پس از کسب مجوز از پزشک
بر قرار ساختن ارتباط با مراکز اصلی اورژانس و پزشک مربوطه به وسیله دستگاه بی سیم و پرهیز از هرگونه درمان بدون هماهنگی با پزشک مرکز
اجرای کامل دستورات دارویی و غیر دارویی صادره از پزشک مرکز ( در کدهای فاقد پزشک)
حضور مداوم و موثر بر بالین بیماران در کابین عقب آمبولانس ( در زمان حمل بیمار)
تکمیل فرم ماموریت با دقت کامل و ثبت اطلاعات مورد نیاز
رعایت تمامی اصول آموزش دیده مربوط به چگونگی حمل بیمار و مدیریت بیماران تا رسیدن به مرکز درمانی
تحویل دقیق بیمار به مرکز درمانی و اخذ امضاء و مهر ارجاع از بیمارستان
رعایت سر حرفه ای و اخلاق پزشکی
اطمینان خاطر در بیماران و مصدومین
داشتن حس خلق و همکاری لازم توام با عزت و احترام به بیمارو خانواده اش (رعایت طرح تکریم)
رانندگان آمبولانس
حضور به موقع و تمام وقت در محل کار (در ساعات شیفت کاری)
پوشیدن یونیفرم مصوب اورژانس
مسوولیت ها
اطمینان از صحت و سلامت تجهیزات و عملکرد آن ها قبل از شروع به کار و بررسی تاریخ مصرف دارو و تجهیزات پزشکی و جایگزینی و کنترل مجدد داروها و تجهیزات به محض بازگشت از ماموریت
جایگزینی اکسیژن سانترال و پرتابل به محض تمام شدن در هر ساعت از شبانه روز
کنترل کامل جامبگ دارویی و CPR یا کیت احیاء طبق چک لیست
ثبت موارد کمبود تجهیزات دارویی و غیر دارویی آمبولانس و نقص فنی تجهیزات در دفتر تحویل و تحول با ذکر تاریخ و امضاء
شرکت در دوره ها و جلسات آموزشی طبق برنامه ابلاغی
همکاری با سازمان های مرتبط نظیر آتش نشانی، نیروی انتظامی و …. با هماهنگی مرکز
عدم استفاده از آمبولانس غیراز انجام ماموریت های ابلاغی از مرکز
کنترل و بازدید فنی آمبولانس جهت اطمینان از عدم وجود هرگونه نقص
کنترل وضعیت سوخت آمبولانس جهت اطمینان از این که به هیچ عنوان در طی ماموریت مشکل سوخت نداشته باشد
معاینه و ارزیابی بیماران و مصدومین در صورت امکان و بنا به دستورپزشک مربوطه
انجام کمک های اولیه پزشکی در مورد بیماران و مجروحان و گزارش وضع اولیه به پزشک مربوطه
کنترل علایم حیاتی بیمار از قبیل فشار خون،نبض،تنفس و غیره و گزارش به پزشک مربوطه
پوشاندن و بانداژ زخم ها
آتل بندی اندام های آسیب دیده
وظایف
گرفتن IVLINE (رگ باز) و تزریق داخل وریدی
گرفتن EKG (نوار قلب) و مخابره آن از طریق امکانات مخابراتی
انجام مانیتورینگ قلبی و اقدامات ABCD (اقدامات ضروری اولیه درمان شامل بررسی راه هوایی،تنفس،جریان خون، دارو)
انجام عملیات CPR (احیاء قلبی، تنفسی) در خصوص بیماران
انجام انتوباسیون (لوله تراشه) با کسب مجوز از پزشک مربوطه
تزریق و یا تجویز داروهای موجود در ترالی اورژانس پس از کسب مجوز از پزشک
بر قرار ساختن ارتباط با مراکز اصلی اورژانس و پزشک مربوطه به وسیله دستگاه بی سیم و پرهیز از هرگونه درمان بدون هماهنگی با پزشک مرکز
اجرای کامل دستورات دارویی و غیر دارویی صادره از پزشک مرکز ( در کدهای فاقد پزشک)
حضور مداوم و موثر بر بالین بیماران در کابین عقب آمبولانس ( در زمان حمل بیمار)
تکمیل فرم ماموریت با دقت کامل و ثبت اطلاعات مورد نیاز
رعایت تمامی اصول آموزش دیده مربوط به چگونگی حمل بیمار و مدیریت بیماران تا رسیدن به مرکز درمانی
تحویل دقیق بیمار به مرکز درمانی و اخذ امضاء و مهر ارجاع از بیمارستان
رعایت سر حرفه ای و اخلاق پزشکی
ایجاد اطمینان خاطر در بیماران و مصدومین
داشتن حس خلق و همکاری لازم توام با عزت و احترام به بیمارو خانواده اش (رعایت طرح تکریم)
حضور به موقع و تمام وقت در محل کار (در ساعات شیفت کاری)
پوشیدن یونیفرم مصوب اورژانس
مسئولیت ها
اطمینان از صحت و سلامت تجهیزات و عملکرد آن ها قبل از شروع به کار و بررسی تاریخ مصرف دارو و تجهیزات پزشکی و جایگزینی و کنترل مجدد داروها و تجهیزات به محض بازگشت از ماموریت
کنترل کامل جامبگ دارویی و CPR یا کیت احیاء طبق چک لیست
جایگزینی اکسیژن سانترال و پرتابل به محض تمام شدن در هر ساعت از شبانه روز
ثبت موارد کمبود تجهیزات دارویی و غیر دارویی آمبولانس و نقص فنی تجهیزات در دفتر تحویل و تحول با ذکر تاریخ و امضاء
شرکت در دوره ها و جلسات آموزشی طبق برنامه ابلاغی
همکاری با سازمان های مرتبط نظیر آتش نشانی، نیروی انتظامی و …. با هماهنگی مرکز
عدم استفاده از آمبولانس غیراز انجام ماموریت های ابلاغی از مرکز
کنترل و بازدید فنی آمبولانس جهت اطمینان از عدم وجود هرگونه نقص
کنترل وضعیت سوخت آمبولانس جهت اطمینان از این که به هیچ عنوان در طی ماموریت مشکل سوخت نداشته باشد
در سال 1354 ماده واحده ای به نام (( قانون خود داری از کمک به مصدومین و رفع خاطرات جانی)) به تصویب رسید که میتوان آن را از اخلاقی ترین قوانین ایرن دانست زیرا به موجب قانون مذکور هر گاه فردی در معرض خطرجانی باشد دیگران مکلف هستند به وی کمک نمایند و اگر به این وظیفه وجدانی خویش عمل نکنند قانون آنان را به این خاطر مجازات خواهد کرد.
قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخا طرات جانی مصوب 5/3/1354
هر کس شخص یا اشخاص را در معرض خطر جانی مشاهده کنده و بتواند با اقدام فوری خود یا کمک طلبیدن یا اعلام فوری به مراجع یا مقامات صلاحیت دار از وقوع یا اعلام خطر یا تشدید نتیجه آن جلو گیری کند بدون این که با این اقدام خطری متوجه خود یا دیگران شود و با وجود استمداد یا دلالت اوضاع و احوال بر ضرورت کمک از اقدام به این امر خودداری نماید به حبس جنحه ای تا یکسال و یا جزای نقدی تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد در این مورد اگر مرتکب از کسانی باشد که به اقتضای حرفه خود می توانست کمک موثری بنماید به حبس جنحه ای از سه ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ده هزار ریال محکوم خواهد شد مسوولان مراکز درمانی اعم از دولتی یا خصوصی که از پذیرفتن شخص آسیب دیده و اقدام به درمان او یا کمکهای اولیه امتناع نمایند به حداکثر مجازات ذکر شده محکوم می شوند. نحوه ی تامین هزینه درمان این قبیل بیماران و سایر مسائل مربوطه به مربوط به موجب آئین نامه ای است که به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
ماده واحده (1)
هرگاه کسانی که بر حسب وظیفه یا قانون مکلف اند به اشخاص آسیب دیده یا اشخاصی که در معرض خطر جانی قرار دارند کمک نمایند از اقدام لازم و کمک به آن ها خودداری کنند به حبس جنجه ای از شش ماده تا سه سال محکوم خواهند شد.
ماده واحده (2)
ماده واحده (3)
دولت مکلف است در شهرها و راه ها به تناسب احتیاج مراکز درمان فوری (اورژانس) و وسایل انتقال مصدومین و بیماران که کمک به احتیاج فوری دارند ایجاد و فراهم نماید.
ماده واحد (4)
مامورین انتظامی نباید متعرض کسانی که خود متهم نبوده و اشخاص آسیب دیده را به مراجع انتظامی یا مراکز درمانی میرسانند بشوند و فقط هویت و محل اقامت آنان را استعلام خواهند کرد.
آئین نامه اجرایی قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب 15/10/1364 هیات وزیران
فوریت های پزشکی به مواردی از اعمال پزشکی اطلاق می گردد که بایستی بیماران را سریعا مورد رسیدگی و درمان قرار داد و چنانچه اقدام فوری به عمل نیاید باعث خطرات جانی،نقص یا عوارض صعب العلاج و یا غیر قابل جبران خواهد شد.
ماده(1)
از نظر آیین نامه فوریت های پزشکی <<اورژانس>> شامل موارد زیر می شود:
مسمومیت ها
سوختگی ها
زایمان ها
صدمات ناشی از حوادث و سوانح و وسایط نقلیه
سکته های مغزی و قلبی
ماده (2)
خونریزی ها و شوک ها
اغماء
اختلالات تنفسی شدید و خفگی ها
تشنجات
بیماری های عفونی خطرناک مانند مننژیت
بیماریهای که نوزادانی که نیاز به تعویض خون دارند .
سایر مواردی که در شمول تعریف ماده (1) قرار می گیرد.
ماده (3)
بیمار مشمول این آیین نامه شخصی است که طبق تعریف فوریتهای پزشکی ( اورژانس ) احتیاج به کمک فوری دارند.
ماده (4)
کلیه بیمارستان ها ، اعم از دولتی و غیردولتی در تمام اوقات شبانه روز و نیز درمانگاه ها و سایر موسسات درمانی در ساعات فعالیت، طبق پروانه تاسیسی که از وزارت بهداری سابق دریافت شده اند مکلف به پذیرش بیمارانی که مشمول فوریتهای پزشکی هستند می باشند.
در مناطقی که مرکز اورژانس وجود دارد و به نحوی از موارد فوریتهای پزشکی اطلاع پیدا می کنند مسئولیت مستقیم انتقال بیمار به مراکز درمانی به عهده اورژانس می باشد.
تبصره: همه افراد مکلف اند به محض مشاهده هر گونه موارد اورژانس در صورت دسترسی به مرکز اورژانس از طریق تلفن و سایر وسایل ارتباطی فوراً مورد را به آگاهی نزدیک ترین مرکز اورژانس برسانند. و در صورت عدم دسترسی به واحد اورژانس نسبت به انتقال بیمار اورژانسی به نزدیک ترین مرکز درمانی اقدام نمایند.
ماده ( 5)
در صورتی که بیمار اورژانس در واحد های بخش دولتی تحت مداوا قرار گیرد، حق العلاج پزشکی که جهت مداوای بیمار فراخوانده می شود، در صورتی که در ساعات غیر اداری باشد برابر پنجاه درصد تعرفه خدمات مورد عمل در آن مورد خاص خواهد بود.
ماده (6)
کسانی که بر حسب وظیفه و یا قانون مکلف به امداد هستند :
برخی افراد قانوناً یا بر حسب وظیفه ای که بر آنها محول شده می بایستی به کمک مصدومین و افرادی که در معرض خطر جانی قرار دارند بشتابند مانند مراکز اورژانس و مامورین شهربانی و ژاندارمری.
ماده اول قانون مسئولیت مدنی
هر کس بدون مجوز قانونی عمداً یا در نتیجه بی احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجاری و یا به هر حق دیگری که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده است، لطمه ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود، مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد.
با تشکر