- ابزارهای الکترونیک در سازمان ها
دولت الکترونیک شیوه ای است برای دولت ها به منظور استفاده از فناوری جدید که تسهیلات لازم را برای دستیابی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی با کیفیت بالا فراهم می آورد و فرصت های بیشتری را برای مشارکت مردم در فرایندهای دموکراسی ایجاد می کند. دولت الکترونیکی دارای چهار اصل راهنماست: 1) تامین خدمات بر مبنای افزایش حق انتخاب برای شهروندان، 2) در دسترس قرار گرفتن بیشتر دولت و خدمات آن، 3) تامین شمول اجتماعی در زمینه های مختلف و 4) استفاده بهتر از اطلاعات (کیا، 1386).
دولت الکترونیکی را می توان چنین تعریف کرد : به کارگیری فناوری اطلاعات در بخش های مختلف دولت به منظور افزایش بهره وری و ارتقا سطح خدمات رسانی. مهم ترین نتیجه این امر ، افزایش رضایت مردم خواهد بود به شرطی که پیاده سازی دولت الکترونیکی به طور صحیح و با موفقیت صورت گیرد . به عبارت دیگر ، دولت الکترونیکی با این که می تواند یک گام اساسی برای دولت ها باشد، چالش برانگیز نیز است.اگر دولت ها نتوانند خدمات الکترونیکی را به صورت یکنواخت و قابل دسترس ، در اختیار عموم افراد جامعه قرار دهند، دولت الکترونیکی منجر به شکاف طبقاتی بیش تر در جامعه و در نهایت نار ضایتی مردم، و افزایش مشکلات خواهد شد (تئو و همکاران1، 2007).
ایجاد دولت الکترونیکی، چشم اندازی است که از برآیند تلاش های مبتنی بر توسعه IT در کشور شکل گرفته است. انجام این مهم با روش های سنتی و بوروکراتیک که قبلا حاکم بوده است، امکان پذیر نمی باشد، لذا لازم است تا کلیه اجزای دولت و حکومت قدم به قدم با بقیه اجزای جامعه وارد دنیای دیجیتال شده و کلیه خدمات و اطلاعات لازم را به صورت برخط در اختیار همگان قرار دهند تا کلیه بخش های جامعه بتوانند به راحتی با کیفیت بالاتر و هزینه بسیار کمتر از قبل با اجزای دولت ارتباط داشته و خدمات لازم را دریافت نمایند و به تبادل اطلاعات بپردازند. به عبارت دیگر، دولت باید با استفاده تکنولوژی های جدید به ویژه کاربرد اینترنت، به گسترش دسترسی و ارائه اطلاعات و خدمات دولتی به شهروندان، شرکت های تجاری، کارمندان، کارگران و دیگر اقشار جامعه و همچنین خود اجزای دولت بپردازد که مفهوم این امر همان ایجاد دولت الکترونیک یا دولت دیجیتال می باشد (هادیان، 1389).
لازمه رسیدن به چنین دولتی داشتن زیر ساخت های پایدار ارتباطی و اطلاعاتی، شهرهای الکترونیکی و شهروندان الکترونیکی است. مفهوم شهروند الکترونیک هم ویژگی های یک شهروند جامعه اطلاعاتی را بیان می کند. شهروند جامعه اطلاعاتی فردی است که از مهارت های لازم برای بهره گیری از فناوری های سخت ا فزاری و نرم ا فزاری می باشد. در بسیاری از کشورهای جهان، دولت الکترونیکى بر اساس چشم انداز شهروند الکترونیکى بنا شده است (محکی، 1386).
یکی از الزامات اساسی برای ورود دولت به عصر دیجیتال آن است که فناوری ارتباطی و اطلاعاتی جدید جانشین جریان مکاتبات بین هرم دولت و دریافت کنندگان خط مشی و مشتریان خدمات دولتی شود. همکاری گسترده بین دولت و مشتریان نه تنها مساله ای مربوط به مراوده الکترونیکی است بلکه هدف کیفیت بیش تر و قابل اعتماد بودن خدمات است . تمام دولت ها در تلاش هستند تا خود را برای اقتصاد دیجیتالی و جامعه اطلاعاتی آماده کنند . طبق نظریه 'کارو' برای تحقق دولت الکترونیکی در جامعه اقدامات زیر ضروری است: (اندوبیزی و لابوآن2، 2008).
1- رهبری جامعه از بالای هرم
2- ایجاد بینش سازمانی
3- تعهد به تامین منابع
4- حمایت واقعی از تغییر و تحول
5- اجرای سریع (کیا، 1386).
کشورهایی که امر پیاده سازی دولت الکترونیکی را شروع کرده اند ، بنا به تجربه، مراحل ضروری این کار را از قرار زیر دانسته اند:
1- اطلاع رسانی : اطلاعات مورد نیاز در اختیار مشتریان و کاربران قرار داده می شود . مانند اطلاعات لازم برای کسب مجوز شکار یا صدور گواهینامه رانندگی.
2- ارتباط یک طرفه : فرم های الکترونیکی، مشخص ترین وجه این مرحله است. سازمان ها، فرم ها را به صورت های مختلف در اختیار متقاضیان قرار می دهند ، اما کاربران پس از گرفتن فرم ها باید به روش سنتی برای پرکردن و ارسال آنها اقدام کنند.
3- ارتباط دوسویه : کاربران می توانند نه تنها فرم ها را دریافت کنند، بلکه به صورت آنلاین آنها را هم پر کرده و ارسال کنند. البته در این مرحله، برخی عملیات مانند تعاملات مالی یا تعیین هویت متقاضی هنوز به روش سنتی صورت می گیرد .
4- تراکنش ها و تعاملات : تمامی فرآیندها و عملیات از ابتدا تا انتها با توجه به امکانات به صورت الکترونیکی انجام می شود. در این مرحله تمامی وجوه دولت الکترونیکی باید پیاده شده باشد (رهنورد و محمدی، 1386).
دولت الکترونیکی با وجود مفهومی ساده، مشکلات زیادی برای دولت ها دارد. مشکل اصلی در روش طراحی نیست بلکه ارایه خدمات به روش مناسب، معضل اول دولت هاست. دولت ها باید به عنوان یک مجموعه، قادر باشند اطلاعات دیجیتالی را به خوبی دریافت کنند و زمینه های فنی لازم را برای ارتباطات واحدهای مختلف کشوری با همدیگر، و همکاری بخش خصوصی و دولتی فراهم سازند. مشکل دیگری که وجود دارد، فرهنگ و ذهنیت مردم است. تغییر ذهنیت و فرهنگ سنتی در مورد استفاده از خدمات، هزینه زیادی خواهد داشت. فراهم کردن فضای مناسب، دور نگه داشتن آن از استفاده های نامناسب، و فقدان تخصص لازم در انجام تغییرات سریع در فناوری اطلاعات از مشکلات دیگر به حساب می آید(سوماک و همکاران3، 2011).
دومین معضل اساسی دولت ها، ایجاد روش های قانونی مناسب برای تجارت الکترونیکی است، چون دنیا در حال حاضر به طرف اقتصاد جهانی دیجیتال حرکت می کند. با این وضعیت، هرگونه مغایرت قانونی در تجارت های بین المللی بیش تر نمود پیدا می کند. در این مسیر، دولت ها با مشکل مربوط به مالیات بر تجارت الکترونیکی و نحوه کنترل آن، امضای الکترونیکی قراردادهای تجاری و کنترل بر برنامه های رمزنویسی قوی، مواجه هستند.
سومین معضل اساسی دولت ها که به نوعی یک مشکل بالقوه به حساب می آید، نیازمندی روزافزون به دموکراسی و عدم استفاده دمکراتیک از سیستم های دیجیتالی است. (فرمانبر و همکاران، 1389).
– استفاده از ابزارهای تجارت الکترونیک
تعبیر قدیمی بازار به معنای محل ارتباط چهره به چهره مشتری و فروشنده و مکانی برای تلاقی عرضه و تقاضا ما بین آنهاست. در دنیای امروز با مجموعه تحولات و پیشرفتهای صورت گرفته شده در آن برای خرید و فروش به حضور فیزیکی دو طرف در یک مکان واحد نیازی نیست. گسترش وسایل و امکانات حمل و نقل و اطلاع رسانی و ارتباطی همانند تلفن و سیستم های پستی زمینه ای را به وجود آورد که شرکتها بتوانند سفارشات مشتریان خود را در سراسر جهان دریافت و کالای مورد نظر را برای آنها ارسال کنند (گبرت و همکاران4، 2003).
در تعاریف جدید دانش اقتصاد، بازار شامل مجموعه ای از خریداران بالقوه و بالفعلی است که برای دریافت کالا، خدمت و یا هر چیز با ارزش دیگر به وجود آمده است. به طور مثال بازار پول یا بازار سهام از جمله بازارهای مهمی هستند که برای تبادلات پولی و اعتباری تشکیل می شوند. با توجه به این تعاریف بازار الکترونیکی به جایگاههایی اطلاق می شود که نظام های عرضه و تقاضا با استفاده از بستر های الکترونیکی صورت می گیرد و سیستم های دریافت مبلغ کالا از مشتری و دریافت کالا از فروشنده کاملاً در محیط الکترونیکی و با استفاده از ابزارهای مدرنی چون رایانه،سایت ها، اینترنت و کارتهای اعتباری صورت می گیرد. از جمله ویژگی های بازارهای الکترونیکی می توان به گسترده شدن این بازارها در سطح بین الملل و در نوردیدن مرزهای جغرافیایی باشد. یکی از مهمترین عوامل ایجاد تحول و توسعه در ساختار و شکل گیری بازارهای مجازی ظهور اینترنت به عنوان مهمترین پدیده دو دهه اخیر می باشد. توسعه روز افزون اینترنت در کشورهای مختلف و گستردگی دامنه کاربری آن در دور افتاده ترین مناطق شهری و روستایی جهان موجب می شود تا راهها وشیوه های نوینی در سیستم های تجاری و به خصوص شیوه های بازاریابی که ما از آن به عنوان بازاریابی الکترونیکی تعبیر می کنیم بوجود آید.
تجارت الکترونیک عبارتست از بکارگیری کانالهای الکترونیکی ارتباط با مشتریان به منظور نشر پیام های بازاریابی در همین ارتباط، بازاریابی اینترنتی اصطلاحی است که عموما بدین معنی است: دستیابی به اهداف شرکت از طریق برآوردن و فراتر رفتن از نیازهای مشتریان به نحوی بهتر از رقبا با استفاده از فن آوری های دیجیتالی اینترنت. بازاریابی اینترنتی عبارتست از فرایند ایجاد و حفظ روابط مفید متقابل با مشتریان از طریق فعالیتهای اینترنتی به منظور تسهیل تبادل ایده ها کالاها و خدمات به نحوی که اهداف هر دو طرف را محقق سازد. این تعریف شامل بخشهای زیر است: فرآیند، ایجاد و حفظ روابط مفید متقابل با مشتریان، استفاده از اینترنت درانجام فعالیتهای بازاریابی، مبادله، تحقق اهداف طرفین (شیپساید5، 2002).
امروزه جامعه بشری بیش از هر زمان دیگری با کمبود منابع و نیازهای متنوع مواجه است. مدیریت مجموعه مهارتها و دانسته ها، برای استفاده بهینه از منابع محدود و تشخیص نیاز و رفع آن از طریق تبادل منابع، اهمیت بسزایی یافته است. به دنبال انقلاب دیجیتالی بار دیگر مفهوم و روشهای بازاریابی سراپا دگرگون خواهد شد و اصول تازه ای بر همه جنبه های بازاریابی حکم فرما می شود. در دنیای جدید خرید و فروش به صورت خودکار و بسی راحت تر انجام می شود و شرکتها و کسب و کارهای گوناگون و نیز گروههای مشتری برون سازمانی و درون سازمانی در شبکه های بدون سیم به هم پیوند می یابند.
امروزه اینترنت تغییرات زیربنایی قابل توجهی در چگونگی انجام بسیاری از کارها به وجود آورده است. ما چگونه محصولات را خرید وفروش، اطلاعات را جمع آوری، ارتباط و تبادل معلومات را برقرار و جریان کارها را ساماندهی می کنیم. اینترنت سرعت فرآیندها را افزایش داده و مرزهای جغرافیایی را درهم نوردیده است و بویژه در انتظارات مصرف کننده که نقش عمده ای درخرده فروشیها دارد، تحولاتی به وجودآورده است. اساساً هزینه های جست وجوی اطلاعات ازطریق اینترنت تقریباً به صفر رسیده و بنابراین اگر بخواهید چیزهای معمولی را بفروشید، این خریدار است که همیشه برنده خواهد بود.به بیان دیگر، طرفهای فروشنده از نظر قیمت، کیفیت و خدمات با رقبای سختی روبرو هستند. زیرا موانع ورودی برای کسب و کار الکترونیکی نسبتاً پایین است و مشتریان می توانند آنچه را می خواهند براساس دسترسی آسان به اطلاعات از راه مقایسه بدست آورند.تجارت اینترنتی در دهه 90 درمعاملات خرید وفروش سهام آمریکا بسیار رایج شد.
امروزه بیش از 900 میلیون نفر در سطح دنیا از اینترنت استفاده می کنند. 69 درصد از این جمعیت، در طول 90 روز، دست کم یک خرید از اینترنت داشته اند.زیبایی اینترنت در این است که مخاطبان آن در سرتاسر دنیا پراکنده اند و این امر می تواند به معنای وجود مشتریان بالقوه برای شما باشد. این نوع بازار، هیچ موقع بسته نمی شود. مشتریان شما می توانند به صورت 24 ساعته به اطلاعات کسب و کارتان دسترسی پیدا کنند. شما نیز می توانید هر چند بار و با هر فاصله ای که بخواهید ، اطلاعات مورد نظرتان را درباره ی فعالیتها و فروشگاهتان در صفحات اینترنت جای دهید. مهمتر از این، شما می توانید کاتالوگی از محصولات و خدماتتان را همراه تصویر و حتی فیلم در صفحات اینترنت قرار دهید. در این صورت، مشتریان بالقوه ی شما می توانند آنها را مشاهده کنند و حتی در هر ساعت از شبانه روز، سفارش خرید دهند. امروزه بخش عمده ای از تجارت کالاها خدمات از مجازی الکترونیکی واز طریق خدمات گسترده و متنوع شبکه اینترنت صورت میگیرد. روند رو به رشد بکارگیری فناوری اطلاعات منجر به بروز وظهور تجارت الکترونیک در قالب استفاده از بازارهای الکترونیک در اکثر صنایع شده است. هم اکنون بحث دولت الکترونیک هم مطرح شده است که نشان دهنده موج جدید کسب وکاراست. ورود به بازارهای الکترونیک و تلاش برای بقا در این بازارها مستلزم بازنگری در کلیه ابعاد مباحث واستراتزیهای کسب وکار در بنگاههاست ازجمله این مباحث مبحث قیمت گذاری و تبلیغات است (ابراهیمی، 1386).
با سیاست دقیق روی قیمت بنگاهها میتوانند علاوه بر تاثیر گذاری بر رفتار بازار هدف در راستای تحقق اهداف بازاریابی درآمدوسود سرشاری نصیب خود کنند. از آنجایی که قیمت یکی از عوامل مهم بر تصمیم به خرید مصرف کننده است تعیین قیمت نامناسب در مواردی تاثیر جبران ناپذیری بر بنگاهها وارد ومنجر به کاهش سود آوری و کاهش سهم بازار وکاهش اعتبار شرکتها میشود از این رو بنگاهها با استراتزی قیمت گذاری در عرصه کسب وکار نوین که همان بازار الکترونیک است آگاه باشند. تبلیغات در اینترنت نیز با تبلیغات بازارهای حقیقی متفاوت است هزینه های تبلیغات در اینترنت پایین وتاثیرگذاری آن زیاد است.
– وب سایت
وب سایت، مجموعه ی از صفحات مرتبط به یکدیگر است که انبوهی از اطلاعات را در قالب متن، تصویر، صدا، و فیلم در اختیار بیننده قرار می دهد. پنج بخش اصلی در طراحی وب سایت وجود دارد:
محتوا – این بخش شامل اطلاعات و نوع دسته بندی آنهاست. محتوای هر وب سایت توسط ساختار کلی مانند HTML گسترش پیدا میکند.
دید بصری – این قسمت از وب سایت معمولا توسط HTML , CSS و یا حتی Flash و یا عناصر گرافیکی دیگر ایجاد و گسترش داده میشود. این جنبه یکی از بارزترین بخش های هر وب سایت است اما مهمترین بخش نیست.
فناوری – درست است که میتوان محتوای وب سایت را توسط HTML و یا CSS گسترش داد اما مشخصا میتواند توسط سایر زبان ها و استانداردهای برنامه نویسی وب نیز گسترش یابد.
جابجایی اطلاعات – سرعت و قابلیت اطمینان و امنیت از جابجایی اطلاعات در بستر اینترنت بسیار مهم است و به صورت مستقیم با سخت افزار/نرم افزار و معماری شبکه ارتباط دارد.
هدف – دلیل وجود یک وب سایت. اغلب به این موضوع از جنبه اقتصادی نگاه میشود و یکی از عناصر مهم در طراحی هر وب سایت است. این عنصر با توجه به تصمیمات مدیران سایت جهت داده میشود.
انواع گوناگون وب سایت
وب سایت های اطلاعاتی – این سایت ها معمولا اطلاعاتی را در مورد موضوع و یا سازمان خاصی در اختیار کاربران قرار میدهند. این سایت ها در واقع رایجترین نوع سایت در اینترنت هستند.
• سایت های تراکنشی – این نوع سایت ها در واقع جهت هدایت تراکنشها و یا وظایف دیگر استفاده میشوند. سایت های تجارت الکترونیکی E-Commerce در این دسته قرار میگیرند.
• سایت های اجتماعی Community – این سایت ها تسهیلات و امکانات لازم برای ایجاد رابطه بین کاربران سایت را در اختیار آنها قرار میدهند. این سایت ها برای دوست یابی و یا پیدا کردن علایق مشترک نیز استفاده میشوند.
• سایت های سرگرمی – این وب سایت ها بر روی بازی و یا سایر امور سرگرم کننده تمرکز دارند. این سایت ها ممکن است به سایت های اجتماعی نیز متصل باشند.
• سایت های تجاری – افراد و یا سازمان ها برای کسب سود بیشتر اقدام به ایجاد این نوع سایت ها میکنند. این سایت ها معمولا خدمات خود را از طریق تجارت الکترونیک به کاربران عرضه میکنند.
• سایت های دولتی – ایجاد کننده این وب سایت ها سازمان های دولتی هستند و هدف آنها برآورد کردن نیاز های قانونی و یا اجتماعی سازمان است.
• سایت های آموزشی – برخی موسسات آموزشی برای راحتی کار اقدام به راه اندازی وب سایت های آموزش آنلاین میکنند. در این نوع وب سایت ها آموزش و یا برگزاری امتحانات به صورت آنلاین و از راه دور صورت میگیرد.
– پورتال اینترنتی
پورتال پایگاهی است بر روی وب که به تبادل اطلاعات با کاربران می پردازد. پورتال اطلاعات را از منابع مختلف جمع آوری و به کاربران خود ارائه می دهد تا آنها نیازهای خود حول محور فعالیت آن پورتال را بصورت مجتمع در یک پایگاه واحد بدست آورند. پورتال ها بر خلاف وب سایت ها به منابع و پایگاه های مختلف متصل هستند و دائما با آنها در حال تبادل اطلاعات بوده و در نهایت اطلاعات مورد نیاز کاربران خود را بصورت دسته بندی شده ارائه می دهند. البته این بدین معنا نیست که خود هیچ گونه اطلاعاتی منتشر نمی کنند، بلکه پورتال ها خود نیز قابلیت انتشار اطلاعات سازمان یا شرکت خود را دارند و در صورت لزوم با سایر پورتال ها به اشتراک می گذارند. امروزه پورتال ها فقط جنبه اطلاع رسانی ندارند، بلکه به کاربران خود این امکان را می دهند که از خدمات الکترونیکی سازمان یا شرکت بهره مند شوند. این خدمات مواردی همچون تامین ناحیه کاربری است که به کاربران اجازه می دهد اطلاعات مورد نیاز خود را مدیریت نمایند.
بطور کلی تفاوت وب سایت با پورتال را می توان در موارد ذیل خلاصه نمود:
1- وب سایت انطباق پذیر نیست، بدین معنا که نمی توان محتوای آن را بصورت خودکار تغییر داد، در حالی که محتوای پورتال بصورت خودکار و بدون دخالت نیروی انسانی قابل تغییر است.
2- وب سایت انعطاف پذیر نیست، بدین معنا که نمیتوان محتوای وب سایت را بصورت آنلاین تغییر داد، در حالی که محتوای پورتال با استفاده از کنترل پنل به سادگی قابل تغییر است.
3- وب سایت محاوره ای نیست، بدین معنا که با کاربر ارتباطی برقرار نمی کند و با او به تبادل اطلاعات نمی پردازد، در حالی که پورتال بر اساس نیاز کاربر اطلاعات مورد نیاز او را ارائه می دهد.
4- وب سایت صرفا جهت اطلاع رسانی است، در حالی که پورتال علاوه بر اطلاع رسانی به جمع آوری اطلاعات نیز می پردازد.
هدف دار بودن پورتال: پورتال ها بدون وجود فناوری های ارتباطی مثل وب سرویس ها، SOAP و API عملا یک وب سایت بیشتر نیستند. مهمترین برجستگی پورتال ها نسبت به وب سایت ها (و بعضاً CMSها) وجود چنین فناوری هایی است. این فناوری ها راه های ارتباطی استاندارد بین تمامی پورتال های روز دنیا است، صرف نظر از اینکه از چه سیستم عامل و سخت افزاری استفاده می کنند.
تجمیع اطلاعات: یکی از ویژگی های پورتال دریافت اطلاعات و تجمیع اطلاعات از سایتهای دیگر است . پورتال تنها دریافت کننده اطلاعات است و آنها را به اشتراک می گذارد . به عبارت بهتر پورتال اطلاعاتی که در سایتها و پایگاههای مختلف وجود دارد را سازماندهی کرده و نمایش می دهد. در نظر داشته باشید که این اطلاعات باید استاندارد شده باشند .
دسترسی راحت و آسان: کاربرانی که به پورتال مراجعه می کنند، لزوما کاربران حرفه ای اینترنت نیستند. پورتال این توانایی را به کاربران می دهد که حتی کم تجربه ترین آنها بتواند از اطلاعات و سرویسهای ارائه شده استفاده کند . بر حسب نوع پورتال ، کاربران آن نیز متفاوتند و شامل کاربران معمولی ، مشتریان ، تولیدکنندگان ، کارمندان سازمان و… باشند .
– ابزارهای تجارت الکترونیک و توسعه بیمه
تاریخچه صنعت بیمه در کشور ایران به 80 سال پیش برمی گردد که دو شرکت بیمه روسی، ادارات خود را در ایران باز کردند و بعد از آن شرکت بیمه ایران به عنوان اولین شرکت ایرانی فعال در این صنعت تاسیس شد. به گفته مسئولان بیمه مرکزی ایران، فعالیت ها برای الکترونیکی کردن صنعت بیمه کشور، از سال 82 به صورت جدی آغاز شد و از آنجایی که خودرو حجم عمده ای از بازار بیمه را شامل می شود، اولویت فعالیت روی بیمه خودرو قرار گرفت و این فناوری شکلی منعطف و متحول به صنعت بیمه بخشیده و به شرکت های بیمه ای که به تازگی وارد بازار شده اند، امکان داد تا از فرآیند پرهزینه و طولانی مدت راه اندازی شبکه های سنتی پرهیز کنند (عالیخانی و بهرامی، 1386).
صنعت بیمه دوران جدید را به دلیل رشد روزافزون فناوری، عصر اطلاعات می نامند. یکی از مهم ترین ویژگی های عصر انفجار اطلاعات، به کارگیری ابزار فناوری اطلاعات و انجام امور مختلف با استفاده از این ظرفیت است. رشد روز افزون استفاده از اینترنت هم از سوی کاربران و هم از سوی موسسات تجاری، به دلیل کاهش هزینه ی ارائه ی خدمات برای سازمان ها و ارتقای مطلوبیت استفاده از این خدمات برای کاربران، سبب گشته است تا سازمان ها تمام یا بخشی از فعالیت های تجاری خود را به شکل الکترونیکی و با استفاده از اینترنت انجام دهند. در این میان بخش خدمات نسبت به بخش تولید از پتانسیل مناسب تری برای ایجاد ارتباطات الکترونیکی بین سازمان و مشتری برخوردار است. تجارت الکترونیک باعث متحول شدن بسیاری از امور شده است (عالیخانی و بهرامی، 1386).
شرکتهای بیمه با ارائه خدمات الکترونیکی به عنوان یک شرکت پیشتاز و مدرن نه تنها باعث تسهیل همکاری و انتقال دانش میان ذینفعان و گسترش کسب و کار بدون محدودیت زمانی و مکانی می شوند، بلکه کاهش قابل توجهی در هزینه های سرمایه گذاری برای ایجاد و گسترش شبکه نمایندگی ها و هزینه های تمام شده برای عرضه خدمات خواهند داشت. از جمله زیرساختهای مورد نیاز آموزش متخصصان فناوری اطلاعات و ارتباطات آماده سازی شبکه های مخابراتی تعامل بیش از پیش بانکداری الکترونیکی و شرکتهای بیمه وضع قوانین و مقررات لازم در پرداختهای الکترونیکی و امضای دیجیتال می باشد. شرکتهای بیمه ای نگرشی مثبت نسبت به تجارت الکترونیک داشته و اغلب آنها تجارت الکترونیک را بصورت یک فرصت قلمداد کرده و معتقدند که به کارگیری تجارت الکترونیک تاثیراتی مثبت بر صنعت بیمه کشور خواهد داشت (داردان و همکاران، 2007).
تحولات جهانی نشان می دهد که تجارت الکترونیک مهم ترین زمینه فعالیت کشورهای پیشرفته در قرن اخیر شده است. کشورهای درحال توسعه نیز به سرعت به سمت دستیابی و استفاده از آن حرکت می کند. به طور کلی، تجارت الکترونیک دربرگیرنده انواع شکل های مختلف انجام سکب و کار از طریق ابزارهای الکترونیکی است که در آن منظور از کسب و کار فعالیت هایی است که هم برای موسسه و هم برای مشتریان و ذی نفعان ارزش تولید کند. تعامل در تجارت الکترونیک را می توان به پنج بخش تفکیک کرد: جست وجو، ارزیابی، توزیع و تحول، معامله (پرداخت) و خدمات پس از فروش. به عبارت دیگر، اولین گام در خرید بیمه نامه از طریق اینترنت با جست وجوی سایت هایی برای بیمه نامه آغاز می شود و بعد از آن، مرحله ارزیابی هریک از بیمه نامه ها از نظر قیمت و مزایا، خدمات مربوطه و … برای ارضای نیازهای خریدار شروع می گردد. در گام های بعدی، پس از توافق بیمه گر و بیمه گذار، ارائه و تحویل بیمه نامه توام با نحوه پرداخت حق بیمه از جمله مباحث مرتبط در تجارت الکترونیک در صنعت بیمه است. هرچند خدمات پس از فروش در صنعت بیمه از اهمیت کمتری در مقایسه با سایر صنایع برخوردار است. بنابراین، مهم ترین تاثیر به کارگیری تجارت الکترونیک در صنعت بیمه فروپاشی زنجیره ارزش است. فناوری جدید ارتباطی و اطلاعاتی از هم گسیختن زنجیره ارزش را توسط بیمه گران آسان تر می کند. هریک از مراحل صدور بیمه نامه، امور اجرایی، مدیریت خسارات و مدیریت سرمایه گذاری می توانند در میان بخش های کری مختلف تقسیم شوند و یا به ارائه کنندگان خدمات متخصصان خارجی واگذار شوند که تعدادشان در حال حاضر در حال افزایش است (کریمی، 1383).
– بیمه الکترونیک
تحولات جهانی بیانگر آن است که تجارت الکترونیک مهمترین زمینه فعالیت کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت در سالهای اخیر است، کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه نیز به سرعت به سمت دستیابی و استفاده از تجارت الکترونیک گام برمی دارند اما همه کشورها به تناسب زیرساخت های خود و توانایی هایشان جهت دستیابی به این بحث، سرمایه گذاری های فراوانی انجام داده اند، یکی از زیرمجموعه های تجارت الکترونیکی را می توان بیمه الکترونیکی دانست (صرافی زاده و علیپور، 1390).
بیمه فعالیتی است که تکیه زیادی بر اطلاعات دارد. اساس قراردادهای بیمه بر اطلاعات مبادله شده بین بیمه گذار و بیمه گر می باشد. تحول و پیشرفت های چشمگیر در فناوری اطلاعات فرصت های زیادی برای صنعت بیمه در جهت گسترش آن و کاهش هزینه های مبادله آن داشته است. این صنعت یکی از صنایع دارای توان نهفته در بکارگیری گسترده فناوری ها و پدیده های نوین می باشد و در این راه گام بلندی برداشته است. از جمله خدمات الکترونیکی که امروزه در بیشتر کشورهای جهان مورد استفاده قرار می گیرد، بیمه الکترونیکی می باشد.
بیمه الکترونیکی نیز به عنوان یکی از زیر مجموعه های تجارت الکترونیک با سرعت زیادی در جهان رشد نموده است. شرکتهای بیمه ایرانی نیز در سالهای اخیر با تاسیس وب سایت های بیمه ای دراین عرصه پا نهاده اند. بیمه الکترونیکی را میتوان در واقع به عنوان تامین یک پوشش بیمه ای از طریق بیمه نامه ای دانست که بصورت آنلاین درخواست پیشنهاد مذاکره و قرارداد آن منعقد می شود (عبدالوهاب و باقری فرد، 1390).
منظور از بیمه الکترونیکی، بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلیه فعالیت های شرکتهای بیمه اعم از تبادلات داخلی و خارجی آنها می باشد، به گونه ای که باعث تسریع و شفافیت در امور بیمه گردیده و بتواند در جهت احقاق حقوق بیمه گر و بیمه گذار تاثیرگذار باشد. این تعریف در مقیاس کوچک تر، به فرآیند تدارک پوشش بیمه ای از جستجوی بیمه مدنظر تا خرید و عقد قرارداد از طریق آنلاین اشاره دارد.
با توجه به اینکه صنعت بیمه و به خصوص بیمه الکترونیک از جمله پدیده هایی است که در تجارت داخلی و خارجی اهمیت به سزایی دارد و ساختار بیشتر سیستم های بیمه ای جهان بر پایه اطلاعات استوار است، تجارت الکترونیک بهترین فرصت برای صنعت بیمه و مشارکت در بازار جهانی به شمار می رود و فناوری اطلاعات به صنعت بیمه شکل منعطف و متحولی بخشیده و آنرا مجبور به ترک قید و بندها، مقررات سنتی و تطابق با پیشرفت های جهانی کرده است. بیمه الکترونیک، مشکلات بیمه سنتی را برطرف می کند، موانع ورود به بازار را کاهش داده، رقابت را افزایش می دهد و در نهایت باعث افزایش سود عرضه کنندگان خدمات بیمه ای و ارتقای رضایت مشتریان می گردد (همتی و مرادی، 1390).
بیمه الکترونیکی به عنوان یکی از مهم ترین بخش های تجارت الکترونیکی صنعتی است که به شدت مورد توجه قرار گرفته است. از بین رفتن محدودیت های زمانی و مکانی، کاهش نرخ، افزایش حجم فروش، دسترسی آسان به اطلاعات، کاهش هزینه های معاملاتی، مشتری مداری، تخصصی شدن فعالیت ها و تغییر ساختار شبکه فروش از جمله مزایای استفاده از بیمه الکترونیک است. تولید و انتشار کارت های اعتباری بیمه ای نیز از جمله ابزارهای نوین این صنعت است که پا به پای دیگر کارت های اعتباری و نقدی ساختار فروش بیمه نامه و تعرفه های بیمه را دستخوش تغییرات اساسی خواهد کرد. در بیمه الکترونیک، مهم ترین ابزار اطلاعات و ارتباط است. به عبارت بهتر، بیمه الکترونیک بهره گیری از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای ایجاد فرآیند جدیدی از بیمه است که با جامعه اطلاعاتی و شبکه ای همخوانی دارد. از این رو، بیمه الکترونیک شامل توسعه و به کارگیری زیرساخت های اطلاعاتی و همچنین تهیه و تدوین و اجرای سیاست ها، قوانین و مقررات لازم برای عملکرد جامعه اطلاعاتی یا دیجیتالی در صنعت بیمه است. بیمه الکترونیکی در معنای عام به کاربرد اینترنت و فناوری اطلاعات در تولید و توزیع خدمات بیمه ای گفته می شود و در معنای خاص می توان آن را به عنوان تامین یک پوشش بیمه ای از طریق بیمه نامه ای دانست که به صورت آنلاین درخواست، پیشنهاد، مذاکره و قرارداد آن منعقد می شود (عزیزپور و نیازی، 1386).
– بسترسازی برای بیمه الکترونیک
بیمه الکترونیکی دو مزیت اصلی دارد؛ نخست این که علاوه بر کاهش دادن هزینه های اداری و مدیریتی (داخلی)، از طریق مکانیزه شدن مراحل کار باعث می شود تا نوعی ارتباط شبکه ای بین واحدهای شرکت ها به وجود آمده و اطلاعات مدیریتی ارتقا پیدا کند. مزیت دوم آن نیز کاهش کارمزد پرداختی به واسطه ها است چرا که بیمه نامه به طور مستقیم به مشتریان فروخته می شود و برای خریداران هزینه کم تری خواهد داشت. ضمن این که صرفه جویی در هزینه ها، این امکان را به وجود می آورد که مبلغ صرفه جویی شده در بازار رقابتی صرف مشتریان شود و آن ها فرصت یابند تا بیمه نامه ها یا خدمات بیش تری را به دست آورند (پارسامنش، 1391).
طی بررسی های به عمل آمده در کشورمان به دلیل عدم وجود زیرساخت های ارتباطی و مخابراتی مناسب، در بخش بانکداری الکترونیکی و بیمه الکترونیکی، بسیار عقب تر از سایر کشورهای دنیا هستیم هرچند که با توجه به ساختار خدمات بانکی، در حوزه بانکداری الکترونیکی اقدامات قابل توجهی در مقایسه با صنعت بیمه انجام شده است.
در حال حاضر چند مشکل اساسی در پیاده سازی ابزارهای تجارت الکترونیک در صنعت بیمه وجود دارد. نخستین مشکل این است که شرکت های بیمه به صورت جزیره ای برای خود برنامه تدوین کرده اند و یک طرح جامع در این زمینه برای کل صنعت بیمه وجود ندارد. مشکل دیگر آن است که در ایران موسساتی که بتوانند برای شرکت های بیمه برنامه بکارگیری ابزارهای تجارت الکترونیک ارایه داده و در زمینه بیمه متخصص باشند وجود ندارد. از سوی دیگر اکثر شرکت های بیمه از توانمندی ها و قابلیت های فنی کافی در زمینه فناوری اطلاعات برخوردار نیستند. از مشکلات اساسی دیگر در فروش الکترونیکی بیمه، استاندارد کردن بیمه نامه هاست. در برخی از رشته های بیمه مانند عمر، درمان و مستمری، بیمه نامه ها استاندارد پذیرند. اما در برخی دیگر از رشته های بیمه این کار با مشکلاتی روبه رو است (ژانگ، 2006).
با توجه به فراگیر شدن تجارت الکترونیک در سطح جهان و منطقه شرکت های بیمه نیز نه تنها از این امر مستثنی نمی باشند بلکه به دلائل زیر هم در بخش صدور و هم در بخش پرداخت خسارت نیازمند استفاده از فن آوری اطلاعات، تجارت الکترونیکی می باشد :
1- افزایش سرعت و کیفیت درارائه خدمات شرکت های بیمه به بیمه گذاران
2- افزایش سرعت و دقت ثبت اطلاعات بیمه گذارن جهت سرویس دهی بهتر و سریعتر به آنان
3- پردازش اطلاعات ثبت شده جهت کاهش خطاهای انسانی و افزایش سرعت در تصمیم گیری
4- کاهش تقلبات و زیان های ساختگی و فاقد وجاهت قانونی
5- افزایش توانایی شرکت های بیمه در خصوص ایجاد ارتباط با بیمه گران بین المللی جهت استفاده از دانش روز دنیا .
6- پدید آمدن ریسک های جدید که با خود نیاز جدید بیمه ای را به همراه آورده است (آرورا6، 2003).
– موانع و چالش های پیش روی بیمه الکترونیک
راه اندازی و گسترش بیمه الکترونیکی در کشور با موانع و چالش های عمده ای مانند نوپا بودن زمینه های قانونی لازم برای استفاده از تجارت الکترونیکی از قبول مقبولیت اسناد و امضاهای الکترونیکی در قوانین و مقررات جاری کشور، نوپا بودن سیستم انتقال الکترونیکی وجوه و کارت های اعتباری، محدودیت خطوط ارتباطی و سرعت پایین آن ها در انتقال داده های الکترونیکی، نبود شبکه اصلی تجارت الکترونیکی در کشور و سخت افزار و نرم افزار مربوط به آن، فراگیر نبودن فرهنگ استفاده زا تجارت الکترونیکی و مزایای آن، هزینه اولیه ایجاد مراکز تجارت الکترونیکی در شرکت ها، کمبود دانش استفاده از تجارت الکترونیکی در برخی از سازمان های مرتبط با بیمه و مدیران و دست اندرکاران آن، تامین امنیت لازم برای انجام مبادلات الکترونیکی و ترس از فاش شدن اسرار محرمانه مشتری به هنگام، معرفی و ارائه کار و مذاکره و معامله اینترنتی در وب سایت های بیمه ای روبه رو است. از سویی، وجود مشکلاتی همچون کلاهبرداری های اینترنتی در اکثر کشورهای جهان موانعی را نیز بر سر تجارت الکترونیک بیمه ای به وجود آورده است و معمولا عنوان می شود که بیمه فروختنی است، نه خریدنی. بنابراین، فروش الکترونیکی بیمه نامه فشار لازم را برای جذب مشتری ندارد و به کارگیری بیمه الکترونیک در رشته های پیچیده بیمه ای و دارای ارزش بالای معاملاتی مناسب نیست و ارائه فیزیکی و تحویل مدارک بیمه ای یکی از الزاماتی است که این صنعت را دچار وقفه می کند. یکی دیگر از مهم ترین الزامات هماهنگ شدن نظام پولی و بانکی کشور و از همه مهم تر برقراری شبکه بین بانکی و پول الکترونیکی است (بایلی7، 1998).
– آمادگی الکترونیکی برای توسعه استفاده از ابزارهای تجارت الکترونیک در بیمه
گسترش روز افزون برخی از کاربردهای تجارت الکترونیکی اهمیت این موضوع را بیشتر کرده است که ورود به عرصه تجارت الکترونیکی برای تمام سازمان هایی که در تامین نیازهای مشتریان خود در اسرع وقت، اهمیت می دهند ضروری به نظر می رسد و سیاست گذاران را در این فکر فرو برده است که آیا کشور یا سازمان متبوع آن ها پذیرای ابزارهای جامعه اطلاعاتی می باشند. این آمادگی ها با معیارهای مختلفی از قبیل زیر ساخت ها، اقتصاد، آمادگی پذیرش در جامعه مورد نظر وآمادگی مجموعه دولت سنجیده می شود (گفن8، 2000).
در دهه اخیر اینترنت و تجارت الکترونیک شکل پاسخگویی به این نیازها را دگرگون کرده است. تجارت الکترونیک فقط به معنی دادو ستد از طریق اینترنت نیست بلکه به معنای تجارت کالا در مراحل کسب است. زیر ساخت ها به حدی گسترده هستند که تقدم جهت تامین آن ها فقط در شرح وظایف یک وزارتخانه یا یک دستگاه نیست و برای ایجاد آن لازم است که همه ی دستگاه هایی که در این زمینه با هم مرتبط اند هماهنگ باشند. به کارگیری تجارت الکترونیکی و فناوری اطلاعات باعث شفافیت فعالیت اقتصادی می شود. همچنین استقرار موفقیت آمیز آن مستلزم یک برنامه استراتژی مدون و مشخص است (فتحیان، 1387).
امروزه فناوری اطلاعات به عنوان محور تشکیل جوامع اطلاعاتی مورد توجه اکثر کشورهای جهان قرار گرفته است به گونه ای که از جایگاه خاصی در برنامه توسعه آنها برخوردار است. مطالعه چگونگی بکارگیری این فناوری در کلیه زمینه های اجتماعی ، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جوامع حائز اهمیت است در این راستا ارزیابی آمادگی الکترونیکی جوامع و سازمان ها برای استفاده موثر از این فناوری مقدمه برنامه ریزی بهینه، به منظور نیل به اهداف است (شیروانی و بانشی، 1388).
منظور از آمادگی الکترونیکی توانایی پذیرش، استفاده و بکارگیری فناوری اطلاعات و کاربردهای مرتبط با آن در جوامع می باشد. عوامل متعددی بر چگونگی استفاده از فناوری اطلاعات و سطح آمادگی الکترونیکی جوامع تاثیر گذار است که ضروری است به دقت در این پروژه برای سازمان شهرداری مورد مطالعه و شناسایی قرار گیرد (قدیری و لکی، 1389).
طبق تعریف مرکز توسعه بین المللی در دانشگاه هاروارد یک جامعه آماده از لحاظ الکترونیکی مجهز به زیرساخت های فیزیکی ضروری فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند شبکه مخابراتی با پهنای باند وسیع، دسترسی مطمئن و قیمت مناسب است. فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوانب مختلف چنین جامعه ای درآمیخته است. در چنین جامعه ای روش های الکترونیکی در تجارت به کارگیری شده و دارای بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات مناسبی است، در زمینه های اجتماعی و فرهنگی، دارای محتویات بومی و غنی و سازمان های برخط است، فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی روزمره به کار می رود و در مدارس تدریس می شود، در بخش های دولتی، خدمات دولت الکترونیکی به کارگیری می شود. همچنین دارای صنعت رقابتی قوی در عرصه مخابرات، قوانین مستقل، امکان دسترسی جهانی و بهره برداری از تجارت و سرمایه گذاری خارجی است. به عنوان آخرین تعریف طبق نظر موسسه بین المللی مک کونل9 آمادگی الکترونیکی به عنوان توانایی یک کشور در زمینه بهره برداری از اقتصاد دیجیتال تعریف می شود (فتحیان، 1387).
– اهمیت ارزیابی آمادگی الکترونیکی
با عنایت به این موضوع که شکاف دیجیتالی10 بین کشورهای جهان درحال افزایش است، دولتمردان و بنگاه های اقتصادی به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات را یکی از اولویت های خود قرار داده اند. به منظور کارآیی هرچه بیش تر فناوری اطلاعات و ارتباطات، یک کشور و به تبع آن بنگاه های اقتصادی بایستی از نظر زیرساخت مخابراتی، دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات، چارچوب های حقوقی و قانونی در کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات آمادگی الکترونیکی داشته باشند. اگر کاهش شکاف دیجیتالی مدنظر است لازم است همه نیازمندی های فوق با یک استراتژی منسجم و دست یافتنی که می تواند نیازهای بومی کشور را در نظر گیرد، مناسبت داشته باشند (محکی، 1386).
دولتمردان کشورها می توانند اندازه گیری آمادگی الکترونیکی را به منظور ارزیابی وضعیت فعلی خود در دستور کار قرار داده و حوزه هایی را که نیازمند حمایت های خارجی است شناسایی کنند. اما ارزیابی به تنهایی کافی نیست و تصمیم گیرندگان با دو چالش عمده در کاربرد چنین ابزارهایی مواجه هستند. نخست باید بفهمند چگونه فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند در دستیابی به مزایای اجتماعی و اقتصادی برای شان مفید واقع شود تا بتوانند اهداف واقعی را مبتنی بر آن تنظیم کنند. دوم اینکه باید قدم های متمرکزتری برای استفاده بهتر از فناوری اطلاعات و ارتباطات بردارند تا بتوانند کشورشان را در نیل به اهداف توسعه یاری دهند. فهم بهتر از فرآیندهای آمادگی الکترونیکی می تواند به رهبران کشورها کمک کند تا طراحی و اجرای بهتری از استراتژی فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته باشند (هادیان، 1389).
بسیاری از دولتمردان معتقدند که فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند به کشورشان در حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی که با آن مواجه هستند، کمک کند و آماده هستند تا تغییرات لازم را برای بهره برداری از این گونه فناوری های جدید اعمال کنند. آنها نیازمندند تا ارزش واقعی آنچه که می توانند توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام دهند را بدانند و بایستی اعتماد آنها در این مسیر تقویت شود. ارزیابی آمادگی الکترونیکی اولین گام در راستای تبدیل مقاصد به اقدامات برنامه ریزی شده خواهد بود که منجر به تغییرات اساسی در نحوه زندگی مردم خواهد شد .
سه عامل ذیل دولتمردان کشورها را تشویق می کند تا آمادگی الکترونیکی کشورشان را بهبود داده و موجبات توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در کشورهای خود فراهم آورند:
– فناوری اطلاعات و ارتباطات مزایای زیادی را در راستای رفع مشکلات اقتصادی و سیاسی ایجاد می کند.
– اگر شکاف دیجیتالی موجود میان کشورهای دنیا مد نظر قرار نگیرد خطر عقب ماندگی را به دنبال خواهد داشت.
– موسسات و نهادهای بین المللی که از نقش حمایتی در عرصه جهانی برخوردارند از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای اجرای برنامه های خود بهره می برند.
فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک سلاح کلیدی در جنگ علیه فقر جهانی عمل می کند و اگر صحیح استفاده شود، پتانسیل های بالقوه ای در راستای غلبه بر موانع پیشرفت، رویارویی با مشکلات و تقویت اقتصاد بومی فراهم می کند. شواهد زیادی وجود دارد که گویای ابعاد عمده شکاف دیجیتال بین سطوح واقعی و بالقوه کاربرد فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه است. به علاوه، واضح است که فناوری اطلاعات و ارتباطات به تنهایی برای حل موانع موجود کافی نیست و اگر به درستی استفاده نشود، اوضاع را وخیم تر می سازد (کیا، 1386).
مولفه های آمادگی الکترونیکی
چهار مولفه عمده در آمادگی الکترونیکی یک کشور نقش حیاتی دارند. این مولفه ها شامل شهروندان، بنگاه های اقتصادی، دولت ها و زیرساختار می شوند.
– دولت
– زیر ساخت ها
– شهروندان
– بنگاه های اقتصادی
همه این مولفه ها با یکدیگر ارتباط داخلی داشته و لازم است با هم هماهنگ شوند. ملاحظه شود که تنها یک بخش از مولفه های مذکور منجر به آمادگی الکترونیکی نخواهد شد، مگر آنکه سایر مولفه ها نیز با آن هماهنگی لازم را داشته باشند. به عنوان مثال اگر دولت از آمادگی لازم برخوردار نباشد و بنگاه های اقتصادی آمادگی داشته باشند این امر منجر به از دست رفتن زمان و عدم تحقق اهداف آمادگی الکترونیکی خواهد شد. به طور مشابه اگر شهروندان آمادگی الکترونیکی نداشته باشند و سایر بخش ها آماده باشند تمامی تلاش ها بی نتیجه خواهند بود، زیرا کاربران قادر به دستیابی به خدمات پیشنهاد شده توسط دولت نخواهند بود (کاظمی و بابایی، 1387).
دولت: دولت ها از مهم ترین اجزای آمادگی الکترونیکی در کشورها محسوب می شوند، بنابراین بسیار حیاتی است تا کارکردهای دولت با یکدیگر هماهنگ شده و چالش هایی که در اقتصاد دیجیتال مطرح هستند، مدنظر قرار گیرند. شهروندان بایستی قادر به دسترسی آسان به خدمات دولتی باشند که این امر باعث صرفه جویی در زمان خواهد شد. آمادگی الکترونیکی بدون وجود یک سیاست ملی فناوری اطلاعات برای بخش های مختلف شامل؛ آموزش، بهداشت و درمان، بخش های دولتی و خصوصی حاصل نخواهد شد (قدیری و لکی، 1389).
زیرساختار: آمادگی الکترونیکی بدون داشتن زیر ساختارهای مطمئن در یک کشور حاصل نخواهد شد. زیر ساختارهای مختلفی شبیه زیرساختارهای فنی و مخابراتی (شامل نرم افزارهاو سخت افزارها)، زیر ساختارهای حقوقی و زیرساختار نیروی انسانی مطرح هستند. وجود چنین زیرساختارهایی موجب تسهیل دسترسی به آمادگی الکترونیکی دولت، بنگاه های اقتصادی و افراد می شود.
شهروندان: این مولفه شامل عناصر انسانی موثر در آمادگی الکترونیکی یک کشور است و بایستی مواردی از قبیل سطوح سواد و گرایش آنها به پذیرش فناوری اطلاعات مدنظر قرار گیرند. بدون شک هرگونه تلاش برای نیل به آمادگی الکترونیکی در یک کشور برای ارائه خدمات مورد نیاز به شهروندان انجام می پذیرد. بنابراین لازم است برنامه های آموزشی مختلفی در ارتباط با توسعه سواد اطلاعاتی شهروندان وجود داشته باشد تا بتوانند از کاربردهای مختلف فناوری اطلاعات بهره مند شوند (شیروانی و بانشی، 1388).
بنگاه های اقتصادی/شرکت ها: یکی دیگر از مولفه های نیل به آمادگی الکترونیکی، بنگاه های اقتصادی یا شرکت ها هستند. بنگاه های اقتصادی باید با یکدیگر هماهنگ شوند تا پردازش فرآیندهای تعاملی آنها آسان شوند. بنگاه ها نیازمند ارتباط سریع با دولت ها و شهروندان هستند تا بتوانند محصولات و خدمات خود را به آسانی عرضه کنند. آمادگی الکترونیکی فرصت هایی را برای توسعه آنها در سطح جهان فراهم می کند. به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در عملیات روزانه، باعث به روز شدن بنگاه های اقتصادی در بازارهای بین المللی مختلف خواهد شد.
چهار عنصر شامل شرایط اقتصادی ، شرایط اجتماعی ، شرایط فنی و شرایط حقوقی در آمادگی الکترونیکی یک کشور موثر هستند که به شرح زیرمی باشند؛
شرایط اقتصادی: این شرایط توسط شاخص هایی از قبیل میزان رشد در تولید ناخالص داخلی، رشد در سرمایه گذاری خارجی و رشد درآمد سرانه افراد تعیین می شود . همه این موارد به طور غیرمستقیم در آمادگی الکترونیکی یک کشور تاثیر خواهند داشت. برای مثال وجود زیرساخت های قوی در فناوری اطلاعات و ارتباطات از GDP11 بالا ناشی می شود و میزان کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط افراد نیازمند درآمد سرانه بیشتر است. بنابراین شرایط اقتصادی باید در بحث آمادگی الکترونیکی یک شکور مد نظر قرار گیرند.
شرایط حقوقی: این موارد شامل سیاست ملی فناوری اطلاعات و ارتباطات، قوانین حاکم بر فضای سایبر، سیاست کاربرد و آموزش IT در همه بخشهای کلیدی یک اقتصاد خواهد بود. همچنین، آمادگی الکترونیکی به یک چارچوب حقوقی کلی و قوانین خاص که کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات را تسهیل می کند، وابسته است. بنابراین نیاز است دولت ها محیط قانونی مناسبی را از طریق سیاست ها و برنامه های ویژه ایجاد کرده و جنبه های اطمینان از امنیت تراکنش ها در اینترنت را فراهم آورند.
شرایط اجتماعی: عوامل اجتماعی متعددی نظیر سطح سواد و تحصیلات پایه از پیش فرض های آمادگی الکترونیکی محسوب می شوند. ضروری است زیرساختار فرهنگی جامعه نظیر، گرایش به پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات، آگاهی از کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای افزایش بهره وری و بازده کاری مد نظر قرار گیرند. شهروندان بایستی ارزش فناوری را در امور روزمره زندگی خود احساس کنند. شرایط اجتماعی بایستی قبل از تعیین اهداف آمادگی الکترونیکی مد نظرقرار گیرند تا کاربران بتوانند از مزایای آمادگی الکترونیکی ایجاد شده استفاده نمایند.
شرایط فنی: بهره برداری از فناوری های پیشرفته منجر به آمادگی الکترونیکی خواهد شد، بنابراین مهم است که دولت ها زیرساختار مخابراتی قابل اطمینان را به منظور نیل به آمادگی ا لکترونیکی ایجاد کنند. به این معنا که لازم است به موضوعاتی همچون افزایش ضریب نفوذ اینترنت، تعداد کامپیوترهای شخصی، تعداد خطوط تلفن و سایر شاخص های مشابه در کشور توجه نمایند. توانایی، کیفیت و قابلیت اطمینان شرایط فنی نیز در تحقق آمادگی الکترونیکی مهم هستند (کاظمی و بابایی، 1387).
– پیش نیازهای پیاده سازی بیمه الکترونیک
– فرهنگ سازی
بسترسازی فرهنگی نقش مهمی در پیاده نمودن فناوری اطلاعات در صنعت بیمه ایفا می نماید و موجب می شود تا به کار گیری آن سریع تر، و با موفقیت انجام شود. موثرترین عامل در به کارگیری موفق فناوری اطلاعات، اعتقاد و اطمینان مدیران به آینده جهت استفاده از فناوری است. البته این مورد به تنهایی نمی تواند سبب دستیابی به مزیت رقابتی برای شرکت ها شود، برای کسب موفقیت باید این فعالیت ها با فرهنگ سازمان هماهنگ شده و توسط افراد کلیدی سازمان حمایت شوند (کریمی، 1383).
-آسیب شناسی
مشکلات و موانع به کارگیری فناوری اطلاعات در صنعت بیمه جهت پیاده سازی بیمه الکترونیکی می باید به شکل علمی و دقیق مورد بررسی قرار گرفته و برای رفع آن برنامه ریزی شود (عالیخانی و بهرامی، 1386).
– درگیری کلیه افراد صنعت بیمه
باید به کلیه اعضای صنعت بیمه از مدیران ارشد تا کارکنان سطح عملیاتی، آموزش های لازم داده شود تا به عنوان کارشناسان فناوری اطلاعات شناخته شده و از تجارب و مهارت های آنها برای پیاده سازی فناوری اطلاعات استفاده شود (کریمی، 1383).
– ایجاد زیرساخت تکنولوژیکی
برای گسترش بیمه الکترونیکی، وجود یک زیرساخت ارتباطات راه دور و اطلاعات ملی در صنعت بیمه ضروری و حیاتی است. این امر، شامل فراهم نمودن خدمات ارتباط راه دور و ایجاد بستر مناسب ارتباطی و مخابراتی برای دسترسی سریع و راحت کاربران به شبکه است (عالیخانی و بهرامی، 1386).
– آمادگی زیرساخت سازمانی
موفقیت بیمه الکترونیکی در صنعت بیمه مستلزم حمایت یک چارچوب سازمانی مناسب از توسعه الکترونیکی بیمه است، چرا که عامل مهمی مانند سیاست ها و برنامه های مالی و ضمانت اجرایی آن بر اجرای مناسب بیمه الکترونیکی اثرگذار است (کریمی، 1383).
– وجود نیروی انسانی آگاه و متخصص
یکی از عوامل اساسی در موفقیت طرح بیمه الکترونیک، وجود نیروی انسانی متخصص در فناوری اطلاعات و ارتباطات است. در مقابل، مردم نیز باید قابلیت و توانایی استفاده از خدمات الکترونیکی بیمه ای را داشته باشند. به عبارت دیگر باید تمهیدات لازم برای آموزش و ارتقای سطح دانش مردم به منظور آشنایی و استفاده از بیمه الکترونیکی نیز فراهم شود (عالیخانی و بهرامی، 1386).
– وجود زیرساخت حقوقی
بیمه الکترونیک بدون ایجاد امنیت و اعتماد برای مردم و شرکت های بیمه نمی تواند به اهداف خود دست یابد. مردم باید به امنیت انتقال، پردازش و ذخیره سازی اطلاعات از طریق شبکه اعتماد داشته باشند. بنابراین، هر طرح بیمه الکترونیک نیازمند تدوین یک چاچوب حقوقی در زمینه حفاظت از حریم خصوصی افراد، تعقیب جرایم رایانه ای، ایجاد و تقویت مراجع سنجش اعتبار و سندیت و قانونی کردن امضاهای دیجیتالی است (دژپسند، 1380).
– امکان سنجی
تحلیل گران خوب سیستم ها، راه حل های بدیل را قبل از ایجاد هر گونه تغییری ارزیابی می کنند. امکان سنجی در طول فرایند تحلیل سیستم بررسی می شود و پروژه در هر نقطه بررسی، ممکن است علیرغم منابع مصرف شده، لغو گردد و یا مورد تجدید نظر واقع شود. امکان سنجی فنی، عملیاتی، قانونی، فرهنگی، اقتصادی و زمانی می باشد (10).
– امکان سنجی فنی
در این مطالعه راه حل یا سیستم پیشنهادی از نظر ویژگی های فنی مورد بررسی قرار می گیرد. بررسی وجود یا عدم وجود دانش لازم جعت توسعه سیستم، میزان دسترسی به امکانات سخت افزاری، نرم افزاری و ارتباطات مورد نیاز برای توسعه سیستم، در این گام از امکان سنجی صورت می گیرد. همچنین بررسی دانش فنی موجود در داخل و خارج و امکان دست یابی به آن در زمان موردنظر از اهمیت خاصی برخوردار است.
امکان سنجی فنی 3 موضوع مهم و اصلی را مد نظر دارد:
آیا ما دارای تخصص فنی و دانش لازم جهت توسعه سیستم هستیم؟
آیا ما اکنون تکنولوژی لازم را دارا هستیم؟
آیا تکنولوژی یا راه حل پیشنهادی عملی است؟
– امکان سنجی عملیاتی
امکان سنجی عملیاتی شامل اندازه گیری میزان حل مشکلات توسط یک سیستم پیشنهادی و بهره گیری از فرصت های تعریف شده در فازهای تعریف فرصت و تحلیل مشکل و نیز شامل اندازه گیری میزان برآورده کردن نیازهای سیستم موجود که در فاز تحلیل نیازمندی ها تعریف شده باشد، می باشد.
– امکان سنجی قانونی
امکان سنجی قانونی، شامل اندازه گیری چگونگی اجرای بهینه یک راه حل درون الزامات قانونی موجود است.
– امکان سنجی فرهنگی
امکان سنجی عملیاتی بیشتر با میزان برآورده کردن نیازهای سیستم توسط راه حل پیشنهادی سروکار دارد، در حالی که امکان سنجی فرهنگی به چگونگی احساس کاربران نهایی در خصوص سیستم پیشنهادی، مربوط است. می توان گفت امکان سنجی عملیاتی به بررسی این مساله می پردازد که آیا سیستم پیشنهادی به درستی عمل می کند یا خیر و امکان سنجی فرهنگی به این مساله می پردازد که آیا سیستم پیشنهادی در جو سازمانی مورد نظر مورد پذیرش واقع خواهد شد یا خیر؟
– شاخص های اندازه گیری امکان سنجی عملیاتی
– امکان تکمیل فرم پیشنهاد بیمه به صورت الکترونیک و بدون مشاوره بیمه گر
– امکان محاسبه حق بیمه به صورت الکترونیک و بدون نیاز به بازدید از موضوع مورد بیمه
– میزان تاثیر بیمه الکترونیک بر هزینه های ادای شرکت های بیمه
– میزان تاثیر بیمه الکترونیک بر مشکلات اجتماعی چون ترافیک، آلودگی هوا، مصرف سوخت و . . .
– میزان تاثیر بیمه الکترونیک بر حضور فیزیکی بیمه گذار در شرکت های بیمه
– میزان صرفه جوئی در زمان انجام عملیات بیمه ای
– میزان تاثیر بیمه الکترونیک بر کاهش بوروکراسی رائد اداری
– شاخص اندازه گیری امکان سنجی فنی
– میزان دسترسی به اینترنت در کشور
– میزان تناسب پهنای باند با میزان خدمات بیمه ای ارائه شده توسط شرکت های بیمه
– میزان دسترسی به نرم افزارهای محصولات بیمه ای تحت وب در کشور
– میزان امکان پذیری دست یابی به مسائل امنیتی در طرح بیمه الکترونیک
– میزان پشتیبانی از سخت افزارهای مورد نیاز در بیمه الکترونیک در کشود
– امکان پرداخت الکترونیک حق بیمه
– میزان دسترسی شرکت های بیمه ای به سخت افزارهای مورد نیاز در بیمه الکترونیک
– میزان توانایی پرسنل شرکت های بیمه برای کار در بیمه الکترونیک
– میزان وجود متخصصان فنی جهت پشتیبانی از صرح بیمه الکترونیک در شرکت های بیمه
– شاخص اندازه گیری امکان سنجی فرهنگی
– میزان استقبال و حمایت مدیران از طرح بیمه الکترونیک
– میزان استقبال و حمایت پرسنل شاغل در شرکت های بیمه از طرح بیمه الکترونیک
– میزان آشنایی بیمه گذاران با سیستم بیمه الکترونیک
– میزان اعتقاد مردم به انجام کارهای تجاری از طریق اینترنت
– میزان اعتقاد مردم به لزوم وجود انواع محصولات بیمه ای در زندگی
– شاخص های اندازه گیری امکان سنجی قانونی
– میزان وجود قوانین رسیدگی به شکایات در بستر الکترونیک
– میزان وجود قوانین برای جبران خسارات ناشی از نقص یا ضعف فروشنده در تجارت الکترونیک
– میزان وجود قوانین جهت حمایت از حقوق مصرف کنندگان در تجارت الکترونیک
– میزان وجود قوانین جهت تدوین الگوی داوری در دعاوی موجود در بستر تجارت الکترونیک
– میزان وجود قوانین جهت بررسی مسئولیت کیفری اشخاص حقیقی
– میزان وجود قوانین جهت بررسی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی
– میزان توجه به حفظ حریم شخصی افراد و اطلاعات افراد در بستر تجارت الکترونیک در قانون (عالیخانی و بهرامی، 1386).
– طراحی سایت و پورتال برای شرکت های بیمه ای و ضریب نفوذ بیمه
کسب و کار اینترنتی جدید بوده و با پیدایش کامپیوتر، اینترنت، و توسعه ی جامعه ی خدماتی به عنوان یکی از سریع ترین کسب و کارها از نظر تعداد، سود و حجم در عرصه تجارت جهانی مطرح هستند. کسب و کار اینترنتی به فروش محصولات یا خدمات در اینترنت گفته می شود. این نوع کسب و کار به سرعت در اقتصاد امروز رشد و پیشرفت کرده است. خرید و فروش اینترنتی به کوچکترین کسب و کارها نیز این امکان و فرصت را می دهد که به مخاطبان خود در سطح جهانی با حداقل هزینه دسترسی پیدا کنند (گلچین و بختایی، 1385).
جهانی شدن بازارها و نیاز امروزه نیازمند استفاده هرچه بیشتر از اینترنت وبازارهای مجازی برای شرکت های بیمه ای است. در واقع جهانی شدن واینترنت لازم وملزوم یکدیگرند. دیگر اینترنت تنها وسیله سرگرمی نیست بلکه به یکی از لوازم ضروری زندگی بشرتبدیل شده است. دنیای الکترونیک تمام ابعاد زندگی بشر را دستخوش تحول کرده است. به تبع آن کسب و کار ها و بازارها هم دچار تحول شده اند و بازارهای الکترونیک پا به عرصه نهاده است. همان طور که ماهیت کسب و کار وبازارها تغییر کرده قابل پیش بینی است که سایر موارد .وابسته به کسب و کارها و بازارها هم دستخوش تحول شود. از جمله این موارد استراتزیهای قیمت گذاری وتبلیغات است که متناسب با تغییرکسب وکارو بازارها تغییر خواهد کرد. امروزه برای همه جوامع یک نیاز است که با اصول وروشهای کسب وکار اینترنتی و تجارت الکترونیک آشنا شوند تا با هزینه کمتر وسریعتر به کالاها وخدمات دسترسی پیدا کنند در این مقاله ابتدا کسب وکار اینترنتی و تجارت الکترونیک همچنین قیمت گذاری و تبلیغات تعریف شده سپس شیوه های قیمت گذاری و تبلیغات در اینترنت و بازارهای مجازی ارائه می شود (محمدیان، 1389).
طراحی سایت و اهمیت آن در بازاریابی اینترنتی و در دنیای وب برای شرکت های بیمه ای بر هیچ کس پوشیده نیست و بسیاری از فروشندگان، شرکت ها ، کارخانه ها و اشخاص حقیقی و حقوقی توانسته اند با یک طراحی سایت حرفه ای در زمینه کاری و خدماتی که ارائه می دهند بازار خوبی را به دست آورند. داشتن یک سایت مانند داشتن یک کاتالوگ است اما با مزایای فراوان دیگر. یک کاتالوگ می تواند شامل تصاویر و متون باشد اما یک سایت میتواند از تصاویر، متون، فیلم و صوت و یا انیمیشن نیز بهره بگیرد بنابراین امکان اطلاع رسانی جامع با محتوایی جذاب تر را می دهد .برای طراحی، چاپ و انتشار هر نسخه از کاتالوگ نیاز به هزینه است اما برای یک سایت فقط کافیست هزینه ای بسیار پایین برای طراحی و نگهداری آن پرداخت شود و بعد از آن در طول سایت هزاران و یا میلیونها کاربر می توانند بارها و بارها از آن بازدید کنند .
موتورهای جستجو بدون هزینه برای افراد و سازمان ها بازاریابی می کنند فقط کافیست رباتهای آنها سایت افراد و سازمان ها را پیدا کنند و از آن پس زمانی که فردی به دنبال هر یک از خدمات و یا محصولات و یا اطلاعات ارائه شده در سایت آنها باشد، این موتورها فرد را به سمت سایت هدایت می کنند .با توجه به اینکه یکی از اهداف شرکت ها رسیدن به پای میز مذاکرات بین المللی و برقراری ارتباط با مشتریان خارجی است، کسب و کار مجازی به مدد شرکت ها آمده تا آنها بتوانند به راحتی و با کمترین هزینه از طریق اینترنت با مشتریان خود در سرتاسر جهان ارتباط موثر برقرار کنند. از این رو با برخورداری از سیستم مدیریت تبلیغات در وب می توان با راه اندازی صفحه زبان ها، وب سایت خود را به چند زبان بین المللی مجهز کرد و در نتیجه آن به کسب و کار در بازارهای هدف خارجی پرداخت.
در مقایسه با تبلیغات سـنتی، تبلـیغ در اینترنت برای شرکت های بیمه ای از مزیت های قابل ملاحظه ای برخوردار است از آن جمله می توان به ایجاد ارتباط دو طرفه با مخاطب، ایجاد یک پیوند مستقیم به لیست محصولات، توانایی هدفگیری ایستا و پویای مشتریان، دسترسی جهانی و شبانه روزی، ارسال و نگهداری و به روز رسانی آسان، قابلیت اندازه گیری و ردگیری بالا، طراحی پیام آگهی و قابلیت فروش اشاره کرد. بعلاوه هزینه تبلیغ در اینترنت نیز به مراتب کمتر از رسانه های دیگر می باشد (منتقمی، 1389).
شرکت های تجاری اگر بخواهند در عرصه فعالیت باقی بمانند و موقعیت خود را در بازار پر رقابت امروز حفظ کنند چاره ای جز به کارگیری این نوع از تبلیغات نخواهند داشت. این امر درمورد شرکتهایی که بخواهند در سطح جهانی فعالیت کنند مصداق بارزتری خواهد داشت. تبلیغات اینترنتی دارای اشکال مختلفی است که هر شکل آن دارای ویژگی های خاص خود است. با توجه به هدف تبلیغات، نوع محصول، ویژگی های مخاطبان، باید شکل متناسب تبلیغات اینترنتی انتخاب شود(گلچین و بختایی،۱۳۸۵).
تبلیغ در اینترنت مزیتهای زیادی نسبت به تبلیغات سنتی دارد، از آن جمله می توان موارد زیر را نام برد:
– ایجاد ارتباط دوطرفه: تبلیغات اینترنتی یک ارتباط دوطرفه بین تبلیغ کننده و مخاطب ایجاد می کند. مخاطبان نه تنها تبلیغات را دریافت می کنند بلکه قادرند بازخورد بدهند و سوالات خود را در مورد محصولات با تبلیغ کنندگان مطرح کنند.
– ایجاد یک پیوند مستقیم به لیست محصولات: تبلیغات اینترنتی با یک پیوند مستقیم، دسترسی به اطلاعات محصولات مرتبط را برای مخاطبان فراهم می سازد. این قابلیت غالباً منجر به مبادله محصولات و افزایش تعاملات تجاری می شود.
– دسترسی جهانی و شبانه روزی: تبلیغات اینترنتی دارای دسترسی جهانی است و در تمام روزهای سال و تمام ساعات روز در دسترس می باشد که این امر موجب افزایش قابلیت مشاهده و گسترش بازار آن می شود.
– ارسال، نگهداری و به روز رسانی آسان: به دلیل ماهیت دیجیتالی، تبلیغات اینترنتی دارای ویژگی های نمایش، نگهداری و به روز رسانی آسان است. کاهش فرایند تهیه و اجرای تبلیغات از جمله نتایج این ویژگی ها تلقی می شود.
– قابلیت بالای اندازه گیری و ردگیری: تبلیغات اینترنتی به دلیل ماهیت دیجیتالی، از قابلیت ردگیری و اندازه گیری بالایی برخوردار است. از روشهای گوناگونی برای ردگیری، ارزیابی عملکرد و سنجش اثربخشی تبلیغات اینترنتی استفاده می شود.
– قابلیت فروش: در این نوع از تبلیغات پس از نمایش آگهی می توان بلافاصله فروش را نیز انجام داد (محمدیان، ۱۳۸9).
امروزه خیلی از کسب و کارها مانند خرده فروشی، بانکداری و آژانس های مسافرتب (خدمات حمل و نقل) با استقبال از فناوری های جدید به خوبی تجارت الکترونیک را در حرفه خود به کار گرفته اند. حتی برخی از این کسب و کارها فرایندهای کسب و کار خود را هم اصلاح کرده و تغییرات حاکم بر کسب و کارشان را پذیرفته اند. در این بین، صنعت بیمه به کندی و با تامل بیشتری گام بر می دارد. مهمترین دلیل برای این تعلل را می توان در این نکته خلاصه کرد که بیمه گران باید با دقت بالایی تعیین کنند که چه کاربردی (محصول و خدمات) برای این منظور بهره ور بوده و از همه مهمتر تحلیل هزینه- فایده آن را مشخص کنند. این بدین خاطر است که بعضی از کاربردهای تجارت الکترونیک در سایر کسب و کارها به سادگی در این صنعت قابل پیاده سازی نیست (ایزو، 1997).
تعامل در تجارت الکترونیک را می توان به طور کلی به پنج بخش تفکیک کرد: جستجو، ارزیابی، توزیع و تحویل، معامله (پرداخت) و خدمات پس از فروش. به عبارت دیگر، اولین گام در خرید بیمه نامه از طریق اینترنت با جستجوی سایت ها برای بیمه نامه آغاز شده و بعد از آن مرحله ارزیابی هر یک از بیمه نامه ها از نظر قیمت، مزیا، خدمات مربوطه و . . . برای ارضای نیازهای خریدار شروع شده و در گام های بعدی، پس از توافق بیمه گر و بیمه گزار نحوه ارائه و تحویل بیمه نامه توام با نحوه پرداخت حق بیمه از جمله مباحث مرتبط در تجارت الکترونیک در صنعت بیمه، از اهمیت کمتری در مقایسه با سایر صنایع برخوردار است (دسگاپتا و سنگاپتا، 2002).
مدل های تجارت الکترونیک در شرکت های بیمه ای
اخیرا بیشتر الگوهای کاری جدید برای توزیع اینترنتی در حیطه بیمه های اشحاص به وجود آمده اند. راه حلهای تجارت الکترونیکی برای پشتیبانی امور اجرایی قراردادهای بیمه ای و تسویه حساب (و پرداخت خسارت) در بخش B2B در حال حاکم شدن است. به طور کلی، الگوهای فعلی تجارت الکترونیک به صورت موارد در پی آمده طبقه بندی می شود (سوییس ری، 2002 و دسگاپتا و سنگاپتا، 2000):
– وب سایت شرکت های بیمه
– ورودی های کالاها (وب سایت های توصیفی کالاها و خدمات بیمه ای)
– گرد آورندگان (دلالان بیمه اینترنتی)
– بازارهای ریسک بر خط
– بازاریابی بر خط ورودی های نقطه فروش (بازاریابی کالا از طریق سایت های بیمه ای)
– حراج متقابل (مناقصه های معکوس).
در حال حاضر تقریبا تمامی شرکت های بیمه (و بیمه گران) دارای سایت انترنتی بوده که در ساده ترین حالت برای اطلاع رسانی در خصوص شرکت، محصولات و خدمات مرتبط استفاده می شود. حتی برخی شرکت های بیمه ای مجازی فاقد شعبه و شبکه نمایندگی بوده و صرفا از این طریق فعالیت (فروش، صدور و سایر مراحل مربوط به فروش بیمه نامه ها) می کنند.
مهمترین تاثیر به کارگیری تجارت الکترونیک در صنعت بیمه، فروپاشی زنجیره ارزش است. فناوری های جدید ارتباطی و اطلاعاتی، از هم گسیختن زنجیره ارزش را توسط بیمه گران آسان تر می کند. هر یک از مراحل صدور بیمه نامه، امور اجرائی، مدیرت خسارات و مدیرت سرمایه گذاری می توانند در میان بخش های کاری مختلف تقسیم شوند و یا به ارائه کنندگان خدمات متخصصان خارجی واگذار شوند که تعدادشان در حال افزایش است. مرزها بیش از پیش اهمیت خود را از دست داده به گونه ای که شرکت های بیمه ای کماکان می توانند از مهارت های کاربر در کشورهای با دستمزد پایین استفاده کنند. برای نمونه بخش های مدیرت ریسک برای واگذاری به خدمات دهندگان متخصص مناسب هستند. فشار فزاینده هزینه ها، ارائه دهندگاه خدمات سنتی را وادار می کند تا الگوی کاری کاملا متمرکز خود را باز بینی کنند.
منابع
ابراهیمی، احمد. (1380). فناوری اطلاعات تجارت الکترونیک و بیمه های الکترونیکی. فصل نامه تخصصی آسیا، ش 31، ص 28.
ابراهیمی، حمید. 1379. مفاهیم علمی مدیریت بازاریابی. فصلنامه مدرس علوم انسانی ، دوره 3، شماره 12، صص 11-34.
الهی، ش.، خسروی، ب.، حسن زاده، ع و خسروی، ه. 1391. تاثیر آمادگی الکترونیکی بر موفقیت بیمه الکترونیکی با استفاده از روش معادلات ساختاری. پژوهشنامه بیمه، سال بیست و هفتم، شماره 2، صص 111-134.
پارسا منش ، علی ؛(1391) ، بازاریابی الکترونیک و بیمه الکترونیک ، نشریه داخلی بیمه دانا ، زمستان91، ص 60-57
تاج گردون، غلامرضا؛ (1390) ،صنعت بیمه و ضریب نفوذ بیمه ، مجله آماری بیمه، سیگما.
توزنده جانی ،حسن؛ (1387)، طرح و گزارش تحقیق، چاپ دوم، انتشارات شهر فیروزه .
حسینی ، سید حمید و عزیزی، شهریار و میر حسینی ، حسین ؛(1385) ، کسب و تجارت الکترونیکی، رویکردی مدیریتی ، چاپ اول ، انتشارات سمت.
حسینی ، غنچه ؛ (1390) ، مرجع مهندسی تجارت الکترونیک ، چاپ اول ، انتشارات ناقوس.
حقیقی، م.، مظلومی، ن و اخوی راد، س. 1391. تاثیر اعتماد آنلاین بر استفاده بیمه گذاران از خدمات الکترونیکی شرکت های بیمه. پژوهشنامه بیمه، سال بیست و هفتم، شماره 4، صص 25-50.
دلاور ، علی ؛ (1390) ، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی ، چاپ نهم ، انتشارات آرین .
رهنورد، فرج الله و محمدی، داریوش. 1386. ارزیابی مراحل تکاملی دولت الکترونیک در ایران. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، ویژه مدیریت، سال هفتم، شماره 27، صص 55-72.
سرمد ، زهره و بازرگان،عباس و حجازی ، الهه ؛(1390)، روش تحقیق در علوم رفتاری ، چاپ بیست ودوم ، انتشارات آگاه
شیروانی، ح. و بانشی، ز. 1388. ارزیابی آمادگی الکترونیکی شهرداری شهر جدید بهارستان در راستای تحقق شهرداری الکترونیکی. فصلنامه مدیریت شهری، شماره 23 ، صص 59-70.
صباغ کرمانی،مجید و اسفیدانی،محمد رحیم؛ (1385)، بررسی تاثیر تجارت الکترونیک در بین المللی شدن بنگاه های ایران،پژوهش نامه بازرگانی ،شماره38،ص 186-157.
صدارئی ، احمد رضا؛ (1386)، منافع و مخاطرات بیمه الکترونیک، نشریه اقتصاد ،تازه های جهان بیمه ، شماره 112، ص12-5
صرافی زاده، اصغر و علیپور، وحیده. 1390. امکان سنجی ارائه محصولات بیمه ای موجود به صورت الکترونیک در شرکت های بیمه پارسیان، آسیا، البرز، رازی، توسعه، سینا و معلم. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، شماره 7، صص 39-48.
صفری مهر، یحیی.، آل بدوی، احمد. 1387. بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه های دانشکده های فنی دانشگاههای دولتی شهر تهران.. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
عالیخانی، بهرام.، بهرامی، امیر. 1386. بررسی و شناسایی موانع پیاده سازی بیمه الکترونیکی در صنعت بیمه ایران و ارائه راهکارهای مناسب. فصلنامه صنعت بیمه، شماره 2، صص 37-45.
عبدالوهاب، سلیمه و باقری فرد، مرتضی. 1390. بررسی راهکارهای ارتقا ارائه خدمات بیمه الکترونیک در ایران مطالعه موردی: شرکت سهامی بیمه ایران. کتابچه اولین کنفرانس تخصصی بیمه الکترونیک. صص 12-38.
عزیزپور شوبی، علی اکبر و نیازی ، عیسی،(1386)؛ بیمه الکترونیک رویکردی نوین در صنعت بیمه،مطالعه موردی ایران،اولین کنفرانس بین المللی شهر الکترونیک
علیخانی ، علی و بهرامی ، امیر ؛ ( 1386)، بررسی و شناسایی موانع پیاده سازی بیمه الکترونیک در صنعت بیمه ایران و ارائه راهکارهای مناسب ، فصل نامه صنعت بیمه ، سال بیست و دوم، شماره 2، ص 55-29
فتحیان، ی. 1387. خدمات دولتی و ارتباطات الکترونیکی. ماهنامه آموزشی، پژوهشی اطلاع رسانی، سال دوم، شماره 18،انتشارات دانشگاه تهران ، تهران .
فرمانبر، ا.، بهاروند، م و بختیاری، ب. 1388. وضعیت شهرداری الکترونیکی در شهر بوشهر. دومین کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی. 18 صفحه.
قدیری، م و لکی، ن. 1389. دولت الکترونیک و شهروند الکترونیک. دومین کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی. 19 صفحه.
قزل ایاغ، مژده ؛(1380)، تجارت مبتنی بر اینترنت، همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی.
قنبری راد، آزیتا؛ (1386)، بیمه الکترونیک و نقش آن در تسهیل صادرات ، نشریه اقتصاد، پژو هش نامه بیمه، ش 83.
کاظمی، ح و بابایی، م. 1387. کاربرد فراگیری الکترونیکی در سازمان. علوم و فناوری اطلاعات. دوره 24، شماره1، صص 117-139.
کریمی، آیت. 1383. نقش فناوری اطلاعات در صنعت بیمه، فصلنامه تخصصی آسیا.، شماره 36، صص 23-40.
کیا، ع. 1386. موانع و راهکارهای استقرار شهر الکترونیکی در ایران از دیدگاه کارشناسان حوزه ارتباطات و فن آوری اطلاعات. علوم ارتباطات و فناوری، شماره 59، صص 47-62.
محکی، ع. 1386. شهرداری الکترونیکی. مجله تافا، سال پنجم، شماره دوم، صص 77-82.
موسوی چلک، افشین؛ (1387)، فصل نامه کتاب ،شماره 75، ص 102-91.
هادیان، کمال. 1389. تعامل فرهنگ و فناوری، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال پنجم، شماره 21، صص 102-119.
همتی، امین و مرادی هادی (1390)، شناسایی رتبه بندی شاخص های بازریابی بیمه عمر ،چهرمین کنفرانس کسب و کار بیمه جشنواره تجراب برتر بازاریابی و فروش حرفه ای.
یعقوبی ، علیرضا ؛ (1380) تجارت الکترونیک ، ماه نامه تدبیر ، شماره 12 ، ص 55-47
Arora, A. (2003). E-insurance: Analysis of the impact and implications of E-commerce on the insurance industry. Dissertation submitted for the award of MSc in Actuarial Management.
Bailey, J. P. (1998), "Electronic Commerce: Prices and Consumer Issues for Three Products: Books, Compact Discs, and Software," Organization for Economic Co-Operation and Development, OCDE/GD (98) 4.
Chuttur M.Y. (2009). "Overview of the Technology Acceptance Model: Origins, Developments and Future Directions" Indiana University, USA . Sprouts: Working Papers on Information Systems, 9(37). http://sprouts.aisnet.org/9-37.
Dardan, S., A.Stylianou., R.Kumar. 2007. The Impact of Customer-Related IT Investments on Customer Satisfaction and Shareholder Returns, The Journal of Computer Information Systems, Vol47, No2, pp100-112.
Donaldson, D., L, Lufkin & J, Jenrette. 2000. "Insurance: The Impact of the Internet on the European Insurance industry", IIF Occasional Paper, March 2000.
Gefen, D., 2000. E-Commerce: The Role of Familiarity and Trust. Omega: The International Journal of Management Science, 28: 725-737
Korper, steffane & Juanita ,Ellis.(2002). The E- Commerce book ebilding the E-Empire pp 52-64.
Liang, Y., 2002. Special trust and universal trust: the structure and characteristics of Chinese trust. Sociological research, 3.
Liu, W. 2012. Applying the Extended Technology Acceptance Model to Analyze Repurchase Intention of Online Travel Products. Information and Management, Vol. 72, No. 2, pp. 173-186.
Sekulovska,Mirjana. (2012) . Internet business models for E-insuranse and conditions in reoublic of Macedonia . Procedia- social and behavioral sciences 44 p 163-168.
Sumak B., Hericko M., Pusnik M. and Polancic Gregor (2011), Factors Affecting Acceptance and Use of Moodle: An Empirical Study Based on TAM, Informatica 35 , 91-100.
Teo, C. B. Lee, and C. S. Chai (2007), "Understanding pre-service teachers' computer attitudes: applying and extending the technology acceptance model," Journal of Computer Assisted Learning, vol. 24, no. 2, pp. 128-143.
Yao,Jing Ta.(2010) . Ecommerce adobtion of insurance companies in new Zealand, Department of computer science, university of regina Canada. www.csulb,edu/journals/issues/paper5.
Zhang, J. 2006. The Impact of the Internet on Insurance Industry: Competition among Online Intermediaries. A Dissertation presented in part consideration for the degree of MA in Insurance Studies.
1- Teo et al.
2- Ndobisi and Laboan
3- Sumak et al.
4- Gebert et al.
5- Shipside
6 – Arora, 2003
7 – Bailey
8 – Gefen
9 -McConnell International
10 -Digital Divide
11 -GDP(gross domestic product)
—————
————————————————————
—————
————————————————————