استاندارد حسابداری فعالیتهای کشاورزی
این استاندارد در شهریور 13xx تصویب شده که درمورد کلیه صورتهای مالی که دوره مالی ان وپس از ان می باشد لازم الاجرا است .
مقدمه
فرایند تدوین استاندارد های حسابداری فرایندی مستمر و پویاست که در واکنش به تغییر تغییر شرایط وتحولات محیط داخلی وبین المللی با هدف ارتقای شفافیت گزارشگری مالی تغببر و تجدید نظر در استاندارد های موجود یا تدوین استاندارد های جدید را ایجاب مکند در این فرایند یکی از سیاست های اصلی سازمان حسابرسی
استفاده از استاندارد حسابداری با درنظر گرفتن شرایط داخلی کشور است
دامنه کاربرد
1 . کاربرد این استاندارد در حسابداری موارد زیر الزامی است
مشروط بر اینکه به فعالیت کشاورزی مربوط باشد
الف.داراییهای زیستی
ب .تولید کشاورزی در زمان برداشت
و رد موارد زیر کاربرد ندارد
الف.زمین مربوط به فعالیت کشاورزی
ب .داراییهای نامشهود مربوط به فعالیت کشاورزی
3 .این استاندارد درمورد تولید کشاورزی یعنی محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری تنهادر زمان برداشت کاربرد دارد .
مربوط خواهد بود.این استاندارد به فراوری محصولات کشاورزی بعد از زمان برداشت مربوط نمی شود ؛برای مثال،فرایند فراوری انگور تا سرکه توسط باغدار پرورش دهنده انگور مشمول این استاندارد نیست.
5 . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص شده زیر به کار رفته است
*فعالیت کشاورزی عبارت است از مدیریت بر دگردیسی داراییهای زیستی برای فروش،تبدیل به تولید کشاورزی یا افزایش داراییهای زیستی.
*دگر دیسی شامل فرایندهای رشد،تحلیل،تولید و تولید مثل است که به تغییرات کیفی یا کمی دارایی زیستی می انجامد.
*دارایی زیستی عبارت است از حیوان یا گیاه زنده.
*تولید کشاورزی عبارت است از محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری.
*گروهی از داراییهای زیستی عبارت است از مجموعه حیوانات یا گیاهان زنده مشابه.
*برداشت عبارت است از جداسازی تولید کشاورزی از دارایی زیستی یا پایان دادن به فرایند زندگی دارایی زیستی.
*دارایی زیستی مولد عبارت است از یک دارایی که به قصد تولید مثل،اصلاح نژاد و یا تولید کشاورزی،با حفظ حیات دارایی زیستی،نگهداری میشود و قابلیت برداشت در بیش از یک سال را دارد.
دارایی زیستی غیرمولدبه طبقه ای از دارایی زیستی گفته میشود که واجد شرایط تعیین شده برای داراییهای زیستی مولد نیست.
6 . فعالیت کشاورزی شامل انواع گوناگونی مانند پرورش احشام،درختکاری،کاشت گیاهان یکساله یا چند ساله،زراعت،کاشت درختان میوه و نهالستان،پرورش گل و پرورش آبزیان است.برخی ویژگی های مشترک این فعالیتها به شرح زیر می باشد:
* قابلیت تغییر:حیوانات و گیاهان زنده به صورت بالقوه توانایی دگردیسی دارند.
* مدیریت تغییر:مجموعه فعالیتهایی که از طریق بهینه سازی و ایجاد شرایط لازم(ازقبیل سطوح تغذیه،رطوبت،درجه حرارت،کود و نور)فرایند دگردیسی را تسهیل می کند.چنین مدیریتی فعالیت کشاورزی را از سایر فعالیت ها متمایز می سازد.برای مثال،بهره برداری از منابعی که مدیریت نمی شود (از قبیل ماهیگیری در دریاها و رودخانه ها و قطع درختان جنگلی بدون انجام وظایف احیاء)فعالیت کشاورزی نیست، و
* اندازه گیری تغییر:تغییرات کیفی (برای مثال،اصلاح نژاد،درجه غلظت،رسیده بودن،پوشش چربی،میزان پروتئین و مقاومت بافتی)یاتغییرات کمی (برای مثال،تولید مثل،وزن،ابعاد حجمی،طول یا قطر الیاف و تعداد جوانه)ناشی از دگردیسی به عنوان شاخص های فعالیت معمول مدیریت،اندازه گیری و نظارت می شود.
7 .دگردیسی به یکی از نتایج زیر منجر میشود.
* تغییرات در دارایی از طریق رشد(افزایش کمی و کیفی حیوان یا گیاه)،تحلیل(کاهش در کمیت یا افت کیفیت حیوان یا گیاه)یا تولید مثل(تکثیر حیوان یا گیاه زنده)
* تولید محصول کشاورزی از قبیل برگ چای،پشم،شیر.
8 .داراییهای زیستی غیر مولد اقلامی هستند که به عنوان تولید کشاورزی برداشت می شوند یا به عنوان داراییهای زیستی به فروش می رسند.دامهای گوشتی،دامهای آماده فروش،ماهی پرورشی،غلات در جریان رشد از قبیل ذرت و گندم،و درختان پرورشی جهت تهیه الوار نمونه هایی از داراییهای زیستی غیر مولدمی باشد.داراییهای زیستی مولد از جمله شامل اقلامی مانند دامهای شیری،تاکستانها،درختان میوه و مرغ های تخم گذار است.
تعاریف عمومی
9. اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر به کار رفته است
بازار فعال عبارت است از بازاری که کلیه شرایط زیر را دارد:
الف:اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند.
ب:معمولاً خریداران و فروشندگان مایل در هر زمان وجود دارند.
ج:قیمتها برای عموم قابل دسترسی است.
مبلغ دفتری مبلغی است که دارایی به آن مبلغ در ترازنامه منعکس می شود.
ارزش منصفانه مبلغی است که خریداری وطلع و مایل و فروشنده ای مطلع و مایل می توانند در معامله ای حقیقی و در شرایط عادی، یک دارایی را در ازای مبلغ مزبور با یکدیگر مبادله یا یک بدهی را تسویه کنند.
10. در این استاندارد ،اقلام متجانس به مجموعه ای از اقلام نظیر لبنیات،غلات ،دانه روغنی،میوه و تره بار،گل،دام،طیور،ماهیها و آبزیان و … اطلاق می شود که به واسطه خصوصیات همانند،قابل گروه بندی است.
11. ارزش منصفانه یک دارایی مبتنی بر مکان و شرایط فعلی آن است،برای مثال،ارزش منصفانه یک گله در مزرعه معادل با قیمت همان گله در بازار مربوط پس از کسر مخارج عمل و سایر مخارج رساندن گله به آن بازار است.
12. واحد تجاری باید دارایی زیستی یا تولید کشاورزی را فقط زمانی شناسایی کند که :
الف. کنترل دارایی رادر نتیجه رویدادهای گذشته بدست اورده باشد
ب . جریان منافع اقتصادی اتی مرتبط به دارایی به درون واحد تجاری محتمل باشد ،و
ج . ارزش منصفانه یا بهای تمام شده دارایی به گونه ای اتکا پذیر قابل اندازه گیری باشد .
13 . دارایی زیستی مولد بر مبنای بهای تمام شده پس از کسر استهلاک وکاهش ارزش انباشته یا مبلغ تجدید ارزیابی به عنوان نحوه عمل مجاز جایگزین ، منطبق با الزامات استاندارد
حسابداری با عنوان "حسابداری دارایی ثابت مشهود" شناسایی و گزارش گردد .
14. به استثنای دارایی زیستی غیر مولد خریداری شده که تنها درزمان شناخت اولیه به بهای تمام شده شناسایی گردد ،داراییهای زبستی غیر مولد باید در شناخت اولیه و در تاریخ ترازنامه به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فرئش اندازه گیری شود بجز درمورد توضیح داده شده در بند26 که نمیتوان ارزش منصفانه را به گونهای اتکا پذیر اندازه گیری کرد .
15. تولید کشاورزی باید در زمان برداشت به ارزش منصفانه پس از کسر براوردی زمان فروش اندازهگیری شود . ارزش تعیین شده مزبور هنگام به کار گیری استاندارد حسابداری با عنوان "حسابداری موجودی مواد وکالا" یا استاندارد حسابداری دیگری بهای تمام شده محصول محسوب می گردد .
16. مخارج زمان فروش شامل حق الزحمه پرداختی به واسطه ها مالیت وعوارض مربوط میباشد .
17. تعیین ارزش منصفانه برای دارایی زیستی غیر مولد یا تولید کشاورزی می تواند از طریق گروهبندی بر اساس خاصه های بارز انها برای مثال ،بر حیب سن نژاد ،تسهیل گردد . و احد تجاری ان دسته از خاصه هایی را انتخاب می کند که در بازار به عنواو مبانی قیمت گذاری دارایی استفاده میشود .
18. واحد ها یتحاری غالبا قراردادهایی منعقد میکنندکه به موجب انها دارایی هایی غیر زیستی غیر مولدیا تولیدکشاورزی خود رادر اینده بفروشند .
19. در صورتی کهبازار فعالی برای دارایی زیستی غیر مولذیا تولید کشاورزی وجود داشته باشد ، مظنه بازار مبنای مناسبی برای تعیین ارزش منصفانه است . در صورت دسترسی واحد تجاری به بازار فعال متعدد از مربوط ترین بازار استفاده می شود برای مثال اگر واحد تجاری به دو بازار فعال دسترسی داشته باشد قیمت موجود در بازاری انتخاب خواهد کرد که انتظار دارد از ان استفاده کند .
20. در صورتی که مه بازار فعالی وجود نداشته باشد واحد تجاری از چند مورد زیربه شرط دسترسی به ارزش منصفانهاستفاده می کند :
الف . قیمتهای تضمینی اعلام شده توسط دولت آخرین قیمت معامله در بازار . مشروط بر اینکه در فاصله زمانی بین تاربخ آن معامله و تازیخ ترازنامه تغببر قابل ملاحظه ای نشده باشد .
ج . قیمت هایی بازار دارایی مشابه با درنظر گرفتن تعدیل
تعدیلاتی که تفاوتها را منعکس می کند.
د . معیار ها ی خاص مانند ارزش میوه براساس جعبه
ارزش گله گوشتی بر حسب کیلوگرم گوشت.
21 . در برخی موارد منابع اطلعاتی دربند 20 ممکن است بیانگر نتایج متفاوت برای تعیین ارزش منصفانه دارایی های زیستی غیر مولد یا تولید کشاورزی باشد .
22 . بعضی اوقات ممکن است بهای تمام شده :به ارزش منصفانه نزدیک باشد بهویژه درمواقعی که:
الف . از زمان تحمل بهای تمام شده اولیه دگردیسی کمی صورت گرفته باشد . یا
ب . انتظار نرود دگردیسی زیستی تاثیر با اهمیتی بر قیمت داشته باشد .
درامد ها وهزینه ها ناشی از اندازخگیری به ارزش منصفانه .
23 . درامد ناشی از شناخت اولیه دارایی زیستی غیر مولد به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش و نیز درامد یا هزینه از تغییر در ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش دارایی زیستی غیر مولد باید در سودو زیان دوره وقوع منظور شود .
24 . درامد ممکن است در زمان شناخت اولیه یک دارایی زیستی غیر مولد ایجاد شود . باتوجه به اینکه دارایی زیستی غیر مولد خریداری شده درزمان شناخت اولیه به بهای تمام شده شناسایی می شود بنابراین درامد ناشی از شناخت اولیه مربوط به مواردی غیراز خرید میباشد که از جمله میتوان به تولد یک گوساله گوشتی اشاره کرد
25 . درامد یا هزینه ناشی از شناخت اولیه تولید کشاورزی به ارزش منصفانه پس ازکسر مخارج براوردی زمان فروش باید در سود وزیان دوره وقوع منظور شود.
26. این پیش فرض وجود دارد که ارزش منصفانه دارایی زیستی غیر مولد را می توان به گونه ای اتکا پذیر اندازه گیری کرد.
27. واحد تجاری که دریک مقطع دارایی زیستی غیر مولد را برمبنایی ارزش منصفانه پس ازکسر براوردی زمان فروش اندازه گیری کرده باشد تا زمان حذف یا واگذاری ، اندازه گیری دارایی یاد شده برهمین مینا ادامه می دهد .
28. در تمامی موارد واحد تجاری تولید کشاورزی رادر زمان برداشت ، به ارزش منصفانه پس ازکسر براوردی زمان فروش اندازه گیری می کند این دیدگاه است که که ارزش منصفانه تولید کشاورزی در زمان برداشت همواره می تواند به گونه ای اتکا پذیر اندازه گیری شود .
29 . واحد تجاری درتعیین بهای تمام شده وکاهش ارزش تولید کشاورزی پس از برداشت ، الزامات مندرج در استاندارد حسابداری شماره 8 با عنوان حسابداری موجودی مواد وکالا رابکار می گیرد .
کمکهای بلا عوض دولت
30 . نحوه عمل حسابداری کمکهای بالا عوض دولت مربوط به دارایی های زیستی تابع الزامات استاندارد شماره 10 با عنوان حسابداری کمکهای بلا عوض دولت است . درمواردی که دارایی توسط دولت به عنوان کمکهای بلا عوض در اختیار واحد تجاری قرار می گیرد ، کمکهای بلا عوض دولت معادل ارزش منصفانه دارایی زیستی پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش در زمان شناخت اولیه است . نحوه عمل در مورد تغییرات ارزش منصفانه دارایی زیستی غیر مولد پس از شناخت اولیه تابع رویه مندرج دربند 23این استاندارد است .
افشا
31 . واحد تجاری باید مبلغ دفتری داراییهای زیستی مولد و غیر مولد خود را به صورت جداگانه در ترازنامه ارائه کند.
32 . واحد تجاری باید موارد زیر را که در دوره جاری ایجاد شده است در صورت سود و زیان افشا کند:
الف . جمع درامدها یا هزینه هاناشی از شناخت اولیه تولید
کشاورزی.
ب . جمع درامدها یا هزینه هاناشی از شناخت اولیه و تغییرات
در ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش
داراییهای زیستی غیر مولد.
ج. سود یا زیان ناشی از فروش تولید کشاورزی و داراییهای
زیستی غیر مولد با ارئه فروش و بهای تمام شده انتسابی
آن.
33 . واحد تجاری باید اطلاعات تشریحی یا کمی زیر را در صورتهای مالی افشا کند
الف . ماهیت فعالیتهای مرتبط باهرگروه از داراییهای
پایان دوره .
ب . مقادیر هر گروه از داراییهای زیستی غیر مولد در
پایان دوره مالی .
ج . مبالغ دفتری ومقادیر داراییهای زیستی مولد به
تفکیک در جریان رشد ودرحال بهره برداری .
34. واحد تجاری باید روشها و مفروضات عمده به کار گرفته شده در تعیین ارزش منصفانه هر گروه از تولید کشاورزی در زمان برداشت و هر گروه از داراییهای زیستی غیر مولد را افشا کند.
35 .واحد تجاری باید مقدار و ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش تولید کشاورزی برداشت شده طی دوره که در زمان برداشت تعیین گردیده است را افشا کند.
36 . واحدهای تجاری باید موارد زیر را افشا کنند:
الف. مبالغ دفتری دارایی زیستی که در رابطه با مالکیت آنها
محدودیت وجود دارد و یا در وثیقه بدهیها قرار گرفته است.
ب. تعهدات مربوط به توسعه یا تحصیل داراییهای زیستی مولد .
37 . واحد تجاری باید صورت تطبیقی از تغییرات مبالغ دفتری و داراییهای زیستی غیر مولد در ابتدا و انتهای دوره را ارائه کند.درج اطلاعات مقایسه ای ضروری نیست.این صورت تطبیق باید شامل موارد زیر باشد:
الف. درآمدها یا هزینه های ناشی از تغییرات در ارزش
منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش.
ب. افزایش ناشی از خرید.
ج. کاهش ناشی از فروش.
د. کاهش ناشی از برداشت.
و. سایر تغییرات
38 . سایر الزامات افشای مربوط به داراییهای زیستی مولد بر اساس استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان حسابداری داراییهای ثابت مشهور خواهد بود.
39. فعالیت کشاورزی اغلب در معرض مخاطرات جوی،بیماریها و سایر مخاطرات طبیعی است.اگر رویدادی واقع شود که به لحاظ اندازه،ماهیت یا وقوع،آگاهی از آن برای تحلیل عملکرد واحد تجاری مفید باشد.ماهیت و مبلغ درآمد و هزینه مربوط طبق استاندارد حسابداری شماره 6 با عنوان گزارش عملکرد مالی افشا می شود.وقوع بیماری ویروسی مهلک،خشکسالی،
سیل یا سرمای شدید و هجوم حشرات نمونه های بارزی از این موضوع هستند.
40 . در مواردی که اندازه گیری ارزش منصفانه داراییهای زیستی غیر مولد به گونه ای اتکا پذیر میسر نباشد.واحد تجاری در پایان دوره مالی باید در خصوص این داراییها موارد زیر را افشا کند: الف. شرحی از داراییهای زیستی غیر مولد.
ب. تشریح دلایل عدم امکان اندازه گیری به ارزش منصفانه به گونه ای اتکا پذیر.
ج. در صورت امکان،دامنه براوردهایی که به احتمال زیاد ارزش منصفانه در آن قرار میگیرد.
د. مبلغ دفتری ناخالص و کاهش ارزش انباشته در ابتدا و پایان دوره.
41 .در صورتی که ارزش منصفانه داراییهای زیستی غیر مولد که قبلاً به بهای تمام شده پس از کسر کاهش ارزش انباشته اندازه گیری شده است طی دوره جاری به گونه ای اتکا پذیرقابل اندازه گیری باشد،واحد تجاری باید موارد زیر را در خصوص این داراییها افشا کند: الف. شرحی از داراییهای زیستی غیر مولد.
ب. تشریح این که چرا ارزش منصفانه به گونه ای اتکا پذیر قابل اندازه گیری شده است.
ج. آثار تغییر مبنای اندازه گیری.
تاریخ اجرا
42. الزامات این استاندارد حسابداری در مورد کلیه صورتهای مالی که دوره مالی آنها منتهی به 30 اسفند 1383 یا پس از آن می باشد، لازم الاجرا است.
مطابقت با استانداردهای بین المللی حسابداری
43 . به استثنای موارد زیر،با اجرای الزامات این استاندارد،مفاد استاندارد شماره بین المللی حسابداری شماره 41 با عنوان کشاورزی نیز رعایت می شود:
الف. بر اساس استاندارد بین المللی حسابداری شماره 41 به عنوان کشاورزی،کلیه داراییهای زیستی باید به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش اندازه گیری شود،مگر اینکه تعیین ارزش منصفانه به گونه ای اتکا پذیر میسر نباشد.اما بر اساس این استاندارد با توجه به شرایط محیطی کشور و نبود بازار فعال برای داراییهای زیستی مولد،این داراییها به بهای تمام شده طبق استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان حسابداری داراییهای ثابت مشهود اندازه گیری می شود.
ب. طبق استاندارد بین المللی شماره 41 با عنوان کشاورزی،کمک بلاعوض دولتی مربوط به داراییهای زیستی مولد که به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج براوردی زمان فروش شناسایی میشود در صورتی که آن کمک مشروط نباشد در زمان قابلیت وصول و در صورتی که مشروط باشد در زمان احراز شرایط مقرر به عنوان درامد شناسایی می شود.اما بر اساس این استاندارد،تمام کمکهای بلاعوض دولت در رابطه با داراییهای زیستی مولد طبق استاندارد حسابداری شماره 10 با عنوان کمکهای بلاعوض دولت شناسایی شود.
اصلاحات سایر استانداردهای حسابداری
این استاندارد،استانداردهای حسابداری موجود را به شرح زیر اصلاح میکند.برای سهولت تشخیص اصلاحات،متون جدید در زمینه آرم دار ارائه می شود و روی متون حذف شده خط کشیده می شود.
اصلاحات استاندارد حسابداری شماره 8 با عنوان "حسابداری موجودی مواد و کالا " این استاندارد بند 2 استاندارد حسابداری شماره 8 را به شرح زیر اصلاح می کند.
1. این استاندارد،نحوه ارزشیابی و انعکاس موجودی مواد وکالا را در صورتهای مالی تشریح می کند و موارد زیر را در بر نمیگیرد:
الف. کار در جریان پیشرفت پیمانهای بلند مدت
ب. ابزارهای مالی پیچیده.
ج. موجودی گله های دام،تولید کشاورزی،محصولات جنگلی و معدنی در مواردی که این اقلام در صنایع مربوط به خالص ارزش فروش اندازه گیری میشود.
اصلاحات استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان "حسابداری دارایی ثابت مشهود"این استاندارد بند 3 استاندارد حسابداری شماره 11 را به شرح زیر اصلاح میکند.
3. این استانداردنحوه حسابداری
4. حق امتیازمعادن، اکتشاف واستخراج مواد معدنی ونفت ،گاز طبیعی وسایر منبع مشابهی که احیا شونده نیست
5. هرگاه دارایی ثابت مشهودی درامر توسعه یا نگهداری فعالیتها یا داراییهامورد استفاده قرارگیرد ، ولی ازفعالیتها یا داراییها مورد استفاده مزبور قابل تفکیک نباشد ، الزامات این استاندارد در مورد آن کاربرد دارد.
6. اصلاحات استاندارد حسابداری شماره 3 باعنوان "درآمد عملیاتی" این استاندارد بند 7 استاندارد حسابداری شماره 3 را به شرح زیر اصلاح می کند.
7. در این استاندارد درآمد عملیاتی حاصل از موارد زیر مطرح نمی شود:
الف. سود سهام حاصل از سرمایه گذاریهایی که به روش ارزش ویژه به حساب گرفته می شود
ب. پیمانهای بلند مدت
ج. قراردادهای اجاره
د. کمکهای بلاعوض و سایر کمکهای مشابه دولتی
خ. قراردادهای بیمه در شرکتهای بیمه
و. استخراج مواد معدنی
ح. تغییر ارزش سایر داراییهای جاری از قبیل سرمایه گذاریها یا سرمایه گذاری در املاک در واحد تجاری که به خرید و فروش اشتغال دارند.
منابع:
http://agrianjoman.blogfa.com
http://bestbuy.pershianblog.com
فهرست مطالب
مقدمه 1
دامنه کاربرد 2
تعاریف عمومی 5
کمکهای بلا عوض دولت 11
اصلاحات سایر استانداردهای حسابداری 18
منابع: 21
22