تیرماه 1401
زوج درمانی با ایماگو تراپی دکتر رضا برومند
1
موسسه آنامیس مهرجنوب Anamisfile.ir
معرفی مدرس دوره
ایماگوتراپی
ذهن خود را تغییر دهید تا روابط تان تغییر کند
Change your mind
Change your relationship
3
مقدمه
پیچیده ترین و چالش برانگیزترین روابطی که در زندگی تجربه می کنیم روابط عاطفی است
مهم ترین این چالش ها مربوط به روابط عاطفی زوجین است.
4
مقدمه
پژوهش ها نشان می دهد که زوجین هفت سال پس از شروع مشکلات روابط عاطفی، برای درمان و اصلاح روابط اقدام می کنند.
5
مقدمه
جلسات ایماگوتراپی با جلسات مشاوره زوجین تفاوت دارد.
زوجین مقابل درمانگر نمی نشینند، بلکه زوجین روبروی یکدیگر قرار می گیرند و درمانگر عمود بر فضای بین زوجین قرار می گیرد.
6
مقدمه
یکی از اهداف درمانی ایماگوتراپی آموزش برقراری ارتباط امن بین زوجین است
بگونه ای که زوجین یادخواهند گرفت چگونه به حرف های یکدیگر گوش دهند و چگونه با هم صحبت کنند
7
ایماگو چیست
در فرهنگ لغت وبستر ایماگو چنین معنا شده است : نماینده ی یک شخص یا یک چیز، کپی ، همانندی ، تصویر ذهنی .
ایماگو تصویری است مرکب از کسانی که در کودکی بیش از دیگران بر شما تاثیر گذار بوده اند.
این تصور ممکن است تشکیل یافته از پدر و مادر شما، یک یا تعداد بیشتری خواهر یا برادر یا حتی پرستار بچه یا فامیلی نزدیک باشد
8
چرا عاشق می شویم
وقتی دو نفر عاشق می شوند، اتفاقی بسیار محسوس رخ می دهد که فراتر از جذابیت فیزیکی است و آن هم میل و رغبت برای مصاحبت و حتی شباهت در ارزشها و علایق است.
9
چرا عاشق می شویم
برنامه کار اینگونه است ، ما به طور ناهشیار به دنبال یک شخص خاصی هستیم که به ما کمک کند برنامه کودکی خود را کامل کنیم، دردهای کودکی را التیام دهیم و تمامیت خود را به دست آوریم.
10
ازدواج ناخودآگاه
در واقع اینجاست که « ازدواج ناخودآگاه » رخ می دهد.
در اینجا انبار نیازهای ارضا نشده ای است که از کودکی با خود به همراه داریم
11
ازدواج ناخودآگاه
این نیازهای برآورده نشده که از ما حمایت و مراقبت می کنند و به ما اجازه می دهند بدون مزاحمت راه خود را به سوی تکامل و بلوغ طی کنیم.
12
ایماگوتراپی چیست
ایماگوتراپی یا رابطه درمانی ایماگو (Imago Relationship
Therapy-IRT)
با هدف کمک به زوجین برای رسیدن به مهارت برقراریِ ارتباط سالم تر و کشف مسیر عاطفی شکل گرفته در دوران کودکی، که زوجین را به وضعیت فعلی سوق داده، انجام می شود.
13
ایماگوتراپی
ایماگوتراپی رویکردی جدید برای حل تعارض های زوجین و غنی کردن روابط همسران است
که توسط هارویل هندریکس و همسرش، هلن، ابداع شده است.
14
ایماگوتراپی
این شکل از درمان برای کمک به زوجین در کشف ناخودآگاه خود، تکنیک های روانی- رفتاری را با روش های روانشناختی ترکیب می کند.
با ایماگوتراپی زن و شوهر می توانند به راه حلی رضایت بخش دست یابند و روابط خود را مستحکم کنند.
15
ایماگوتراپی
همچنین مشکلات موجود در رابطه را برطرف کرده و زخم ها را التیام دهند و با هم رشد کنند.
از مزایای این روش ایجاد احساس امنیت و حس پیوند و یگانگی بین زوجین است.
16
ایماگو نماینده درونی از جنس مخالف
17
نماینده درونی از جنس مخالف
ایماگو در لاتین به معنای تصویر است.
این لغت برای اولین بار توسط فروید وارد دایره لغات روان شناسی شد.
یونگ نیز در آثار خود از این واژه استفاده کرده و مفهوم مورد نظر او از ایماگو «نماینده درونی از جنس مخالف» است.
18
عشق ایده آل
ایماگوتراپی به طور خاص به مفهوم ناخودآگاه و ایده آل از عشق اشاره دارد که در دوران کودکی و رشد فرد در او شکل می گیرد و در بزرگسالی نیز بدون تغییر باقی می ماند.
19
درونی کردن اشخاص
شکل گیری این تصور بطور عمده بر مبنای تعامل والدین یا سایر بزرگسالان با یکدیگر است.
بنابراین این تصویر حاصل درونی کردن تمامی اشخاصی است که به نحوی عهده دار رشد و تربیت کودک بوده اند.
20
درونی کردن اشخاص
با توجه به درک فردیِ کودک از آنچه در ذهنش عشق نام می گیرد، رفتارهای خاص او در بزرگسالی برای دستیابی به عشق و حفظ امنیت ایجاد می شود.
21
درونی کردن اشخاص
از آنجا که فرد در بزرگسالی آگاهانه به دنبال عشق می رود، ناخودآگاه به دنبال افرادی می گردد که شبیه تصورش هستند و به او امکان می دهند چیزهایی را که از آن منع شده یا در کودکی اجازه بیانش را نداشته توسعه دهد.
22
تاریخچه ایماگوتراپی
23
فرآیند شکل گیری ایماگوتراپی
فرایند شکل گیری ایماگوتراپی از سال 1975 در پاسخ به به پرسش یکی از دانشجویان شروع شد.
یکی از دانشجویان از دکتر هارویل هندریکس پرسید:
چرا زنان و مردان در ازدواج این قدر با هم مشکل دارند؟
24
فرآیند شکل گیری ایماگوتراپی
پاسخ هایی که از ذهن دکتر هارویل هندریکس گذشت:
1-مسائل حل نشده دوران کودکی
2-تمایل برای ازدواج با فردی که شبیه والدین مان است.
تا بتوانیم با او بر سر مسائل حل ناتمام دوران کودکی مان به چالش و بعد به مصالحه برسیم.
25
دکتر هارویل هندریکس می گوید:
من زمان زیادی را صرف مطالعه و تفکر روی مکانیسم ها و تاثیر ناهشیار ، فرافکنی و انتقال در انتخاب همسر نمودم
در نهایت به این نتیجه رسیدم که ذهن ناهشیار شباهت هایی بین ویژگی های شخصیتی والدین و همسر انتخابی را درک نموده، که پاسخ به این ادراک خود را بصورت عشق رمانیتیک نشان می دهد.
26
انواع عشق
27
تاریخچه ایماگوتراپی
در اواخر دهه 1970 دکترهارویل هندریکس و هلن لاکللی هانت که هرکدام از همسران قبلی خود طلاق گرفته بودند و تجربه مشترک طلاق داشتند شروع به انجام کاری تحقیقاتی روی بررسی علل ناکامی و نافرجامی ازدواج های خود کردند.
28
تاریخچه ایماگوتراپی
آن ها توانستند روش درمانی ایماگوتراپی را جهت ارتقای کیفیت رابطه زوجین ایجاد کنند
و منابعی غنی برای کمک به زوجین در خلق رابطه درست و صمیمی فراهم کنند
29
تاریخچه ایماگوتراپی
در سال 1977 آن ها این موضوع را مطرح کردند که به زخم های عاطفی و روانی که در دوران کودکی از طریق تعامل با والدین پدید می آیند، تنها در شرایطی که مجدداً آن زخم ها را به وجود می آورد، می توان رسیدگی کرد.
30
تاریخچه ایماگوتراپی
یعنی تنها یک رابطه متعهدانه دیگر مانند ازدواج می تواند متغیرهای لازم برای بهبود و رشد را فراهم کند.
لذا یک رابطه زناشویی با رویکرد بهبود متقابل، موثرترین شکل درمانی است.
31
در ایماگوتراپی موارد زیر مدنظر قرار دارند
• روابط از طریق غافلگیری های دلپذیر مانند هدیه دادن و نمایش قدردانی عاشقانه می شود.
به این عمل رومانتیک سازی مجدد می گویند.
• ناامیدی های افراد در زندگی با تغییر شکایت ها و نارضایتی ها به درخواست ها از بین می رود.
• احساس خشم شدید کنترل می شود.
32
در ایماگوتراپی موارد زیر مدنظر قرار دارند
مراحل گفتگوی آگاهانه در ایماگوتراپی شامل :
آئینه سازی، اعتباربخشی و همدلی روند گفتگوی آگاهانه مهم ترین جنبه رابطه ایماگوتراپی است و شامل تکنیک های صحبت کردن و گوش دادن است.
این تکنیک ها اساس ارتباط دو نفره است و ابزار لازم برای گفتگویی متفاوت و همدلانه را فراهم می کند.
33
چهار سفر درونی در ایماگوتراپی
تکنیک و راهبرد اصلی در ایماگو تراپی فراهم نمودن زمینه گفتگو(دیالوگ ایماگو) است.
این دیالوگ اصلی ترین مهارت ارتباطی برای سوق دادن زوجین به سمت برقراری ارتباط مجدد از طریق ایجاد ساختاری امن است.
34
چهار سفر درونی در ایماگوتراپی
دستیابی زوجین به برقراری ارتباط مجدد از طریق ساختار امن مستلزم چهار سفر درونی است.
1-سفر کیهانی
2-سفر تکاملی
3-سفر اجتماعی
4-سفر روان شناختی
35
1-سفر کیهانی
جنس همه کائنات از انرژی است
این انرژی همه کائنات و انسان ها را بهم متصل می کند
این سفر از احساس جدایی و تنهایی شروع می شود و در ادامه به احساس یگانگی و پیوند می رسد
زوجین در فرآیند ایماگوتراپی به تدریج به چنین احساسی دست پیدا می کنند
36
2-سفر تکاملی
سفر تکاملی سفر به سوی احساس امنیت است
تمایل مغز به سمت امور یا افراد امن و حفظ امنیت است
در رابطه با زوجین امنیت عامل بقا و تداوم رابطه است
در جلسات ایماگوتراپی تلاش بر این است که طرفین در محیطی امن به ابراز احساسات، بیان خواسته ها، نقدها و رفتارهایی آزار دهنده بپردازند
37
3-سفر اجتماعی
همه ما در فرایند اجتماعی شدن با دستورات، امر و نهی ها و ممنوعیت های اجتماعی از سوی والدین و مراجع قدرت مواجه بوده ایم
تداوم و شدت این امر و نهی ها موجب گردیده که ما بطور ناخودآگاه بخشی از وجودمان را زیر بخش های دیگری پنهان کنیم
38
3-سفر اجتماعی
ما معمولا جذب کسی می شویم که بخش های سرکوب شده ی ما را داراست.
در سفر اجتماعی زوجین بخش های سرکوب شده و پنهان شده شخصیت خود را به کمک هم بازیابی نموده،و به رشد و احساس کامل شدن نائل می شوند
39
4-سفر روان شناختی
والدین و مراقبین ما هر اندازه تلاش کنند قادر نیستند همه نیازهای ما را بصورت بهینه و سالم ارضا کنند
نیازهای ارضا نشده تبدیل به خراش ها و زخم ها می شوند
در سفر روان شناختی ، زوجین به بهبود و التیام زخم ها و برآورده شدن نیازهای ارضا نشده خویش و همسر خود و تجربه احساس تمایز می پردازند
40
ایماگوتراپی برای چه زوج هایی مناسب نیست
41
ایماگوتراپی برای چه زوج هایی مناسب نیست
ازآنجاکه ایماگوتراپی بر ایجاد روابط دوستانه و عمیق کردن روابط صمیمی متمرکز شده است، ممکن است برای زوج هایی که درگیر مواردی مثل خشونت خانگی و مواد مخدر هستند یا نگرانی های مربوط به سلامت و امنیت دارند؛ مناسب نباشد.
42
ایماگوتراپی برای چه زوج هایی مناسب نیست
این درمان تنها پس از برطرف شدن چنین تهدیدهایی موثر است.
به علاوه درمان گر هنگام تهیه برنامه درمانی، باید فاکتورهای خاص ازجمله تشخیص سلامت روانی طرفین را در نظر بگیرد
43
مراحل تحولی در ایماگوتراپی
44
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
دلبستگی
اکتشاف
هویت
قدرت و شایستگی
ارتباط (دوست یابی)
45
مراحل پنجگانه ایماگو
۱- دلبستگی (از تولد تا ۲ سالگی) کودکان نیاز دارند که به یک مراقب دل ببندند
و والدین در دسترس و گرم داشته باشند.
46
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
۲- اکتشاف (۲-۳ سالگی) در این مرحله نیاز دارند که کشف کردن و ماجراجویی را تجربه کنند و دوباره به سوی مراقب برگشته ماجرا را برای او تعریف کنند.
47
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
۳- هویت (۳-۴ سالگی) در این مرحله کودکان کشف بخش های مختلف شخصیت خود را آغاز می کنند.
48
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
۴- قدرت و شایستگی (۴-۶ سالگی)
کودکان در این سن وارد دنیای خارج از خانه می شوند. در این مقطع حساس مهم ترین وظایف والدین تحسین تایید و آیینه سازی است
49
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
۵ – ارتباط (۶ تا ۹ سالگی)
کودکان کاملاً به محیط بیرون از خانه خو گرفته اند.
یکی نیازهای تحولی آنان دوست یابی است
یافتن دوست صمیمی و آموختن پیچیدگی ها و تجربه ی حسادت هایی در روند داشتن و حفظ روابط دوستانه ایجاد می شود.
50
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
در مرحله دلبستگی اگر والدین در دسترس نباشد یا به اندازه کافی موردتوجه و مراقبت قرار نگیرد «تیپ شخصیتی» خاصی را در خود پرورش می دهد که شخصیت چسبنده و بی قرار یا اجتناب کننده است.
51
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
دو تیپ چسپنده و بی قرار خواهان تجربه صمیمیت و دلبستگی هستند
البته تیپ اجتنابی ها این خواسته یعنی صمیمیت و دلبستگی را انکار می کنند.
در مرحله اکتشاف چنانچه کودک نتواند مکاشفه گری کند تیپ شخصیتی یا درآمیخته خواهد شد یا منفرد.
52
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
به لحاظ تشخیصی این افراد در گروه اختلالات شخصیتی مرزی و یا خودشیفته قرار می گیرند.
درآمیخته ها با همه کس و با هر شیوه ای که شده می جوشند و آنها را به خود جلب می نمایند.
منفردها هم بدون بررسی نظر دیگران هر آنچه خود می خواهند را دیوانه وار طلب می کنند
53
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
در مرحله هویت یابی اگر کودک اصلاً مورد انعکاس قرار نگیرد یا انعکاس ضعیف دریافت کند تیپ شخصیتی پراکنده یا خشک شکل می گیرد.
از نظر تشخیصی بالینی ها این مرحله را با اختلالات روان نژندی همچون اضطراب یا افسردگی خفیف همخوان می دانند.
54
ایماگوتراپی یا ایماگودرمانی شامل پنج بخش است:
در مرحله قدرت و شایستگی کودک آیینه سازی ناقص دریافت کرده تیپ شخصیتی رقابتی یا منفعل پیدا می کند
55
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
56
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
آسیب شناسی در این دیدگاه برخاسته از روابط معیوب و فعلی همسران است که خود در کودکی هر همسر ریشه دارد.
ریشه تمام دشواری های کنونی رابطه، گسیختگی های پیوندهای مورد انتظار در کودکی است که دوباره در روابط صمیمانه همسران پدیدار خواهند شد
57
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
بنیان درمان ایماگویی – ارتباطی بر این عقیده استوار است که هر فرد مخلوق و تابع رابطه و خالق آن نیز می باشد
به عبارت دیگر هر شخص در بدو خلقتش زندگی را متصل و در پیوند تمام جنبه های خود آغاز می کند
58
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
مشکلات انسان از آنجایی شروع می شود که این پیوند ضروری میان اجزا گسیخته می گردد.
از مهم ترین آنها رفتارهای ناهشیار والدین است.
59
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
و نتیجه این نا حمایتگری ها جدایی کودک از بخش های مرتبط وجود خود و نیز بیگانگی از دیگران خواهد بود.
گرایش ذاتی و بنیادین هر انسانی اکتساب و احیاء دوباره این پیوند طبیعی است.
60
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
ازدواج به عنوان عاملی مفید و ساختاردهنده به جوامع و جهت برآوری نیازهای شخصی افراد است
ازدواج از نقطه نظر ایماگو درمانگران وسیله ای است که افراد به وسیله آن تلاش می کنند تا آن اتصال و آن پیوند گمشده را ترمیم نمایند
61
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
عشق رویایی، فرایندی انتخابی است که افراد در آن به شیوه ای ناهشیارانه رابطه را با کسی شبیه مراقب اولیه خود ایجاد می کنند
و همان طور که در کودکی از آن مراقب انتظار حفظ و حمایت از یکپارچگی و برآوری نیازهای ایشان شفا بخشیده، احساس تمامیت و کلیت با هستی را به آنها برگرداند
62
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
متاسفانه عموماً این تلاش به شیوه ای اجتناب ناپذیر با شکست مواجه می شود.
از آنجا که شباهت همسر انتخاب شده با والد برترمان در کودکی دوباره همان جراحت ها و هیجانات را بازآفرینی می کند رابطه به مکانی برای کشمکش قدرت تبدیل خواهد شد.
در همین نقطه است که بیشتر زوج ها به دنبال درمان روانه می شوند.
63
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
به عقیده هندریکس ما در بزرگ سالی جذب کسانی می شویم که فکر می کنیم آنچه در کودکی نداشته ایم را به ما خواهند داد: جور شدن ایماگویی.
به گفته سلیپ (۱۹۹۴) ایماگو یعنی تصویر روانی موجود در ذهن که از جمع آوری پیام های مثبت و منفی نهفته شده در تجارب کودکی ایجاد می شود.
64
نظریه آسیب شناسی روانی ایماگودرمانی
هندریکس (۱۹۹۶) معتقد است که این پیام ها از والدین همشیرها و خاله ها و عموها و همسالان و معلمان دریافت و در ناهشیار ذخیره می گردد
65
مرحله شیفتگی
به لحاظ روان شناختی عشق رویایی و همراه با شیفتگی یک واکنش شیمیایی است.
هم اکنون دانشمندان نمایان کرده اند که وقتی آدمی عاشق می شود ماده ای شیمیایی بنام فنیل تیلامین (PEA) در مغز آزاد می گردد.
این ماده احساسات هیجان وجد و نشاط و سرخوشی را در شخص ایجاد می کند (فیشر ۱۹۹۲).
66
ایماگو و مغز
واژه ایماگو لغتی لاتین و به معنی تصویر است. ایماگو (تصویر) به این نگرش اشاره می کند که ما در درون ذهن تصاویری از هر جنبه مثبت و منفی مراقبان کودکی مان نگهداری می کنیم.
67
ایماگو و مغز
این تصاویر در بخش ناهشیار ذهن نگهداری می شوند. البته در ایماگودرمانی منظور از «ناهشیار» بخشی بسیار قدیمی در ذهن است که در همه پستانداران یافت می شود.
در ایماگودرمانی ناهشیار را تحت عنوان «مغز کهن» بکار می بریم
68
کشمکش قدرت
کلیشه معروفی هست که «وقتی ماه عسل تمام می شود این مرحله شروع می شود.»
در چالش های ارتباطی به کرات به جملاتی از این دست بر می خوریم: «او مرا درک نمی کند.
اداره خانواده کار سختی است. او فقط سرگرم امور خودش است. او بیش ازحد فوتبال بازی می کند
69
ایماگو و مغز
. بعضی افراد از طریق تحمیل کردن به دیگری هر روز او را از خود دورتر می کنند.
بعضی زوج ها با استفاده از اعمال قدرت از شیوه های اجباری مانند جیغ زدن یا نق زدن استفاده می کنند. نمونه های بالا همگی شیوه های انتخابی افراد برای دست و پا زدن در مرحله چالش قدرت اند که دستاورد تمامشان ناکامی است.»
70
خودبلعیدگی
ایماگودرمانی با تاثیرپذیری از اریکسون (۱۹۵۹) و ماهلر (۱۹۷۵) تاکید می کند: وقتی کودکان در عبور موفقیت آمیز از مراحل تحولی طبیعی خود با اشکال مواجه می شوند به وقفه و تاخیر در رشد دچار می گردند.
اما همچنان در آرزوی برآوری نیازهایشان باقی می مانند و فقط بر درد و نیازهای درون خودشان توجه می کنند.
71
خودبلعیدگی
سپس فرد به سازگاری اجباری با شرایط و جبران ناداشته های روانی اش در زندگی می پردازد و همچنان امیدوار است دیگران به دادش برسند و چیزها را از دریچه چشم او نگاه کنند.
خودبلعیدگی قابلیت توجه به حقیقت سایرین را از فرد سلب می کند
72
خودبلعیدگی
ایماگودرمانی یکی از اصلی ترین خاستگاه های کشمکش قدرت را «خودبینی» هر دو همسر می داند.
خودبینی وضعیتی است که فرد با درگیر شدن در آن عمدتاً بر رفع ورجوع نیازهای روانی خود تمرکز (خودبلعیدگی) و نسبت به چشم انداز دیگری بی تفاوت می ماند
73
خودبلعیدگی
ناکامی هایی که در روابط پیش می آیند به علامت های نشانه ای در جاده ها بی شباهت نیستند.
آنها برای زوج معلوم می کنند که گیر کارشان دقیقاً در چه نقطه ای است و برای دوباره باهم به جلو رفتن از راه بلدها کمک بخواهند.
74
بازسازی
بر اساس ایماگودرمانی «ناکامی های ارتباطی» عموماً به درمانگران هشدار می دهند که دو کارکرد اصلی در رابطه با بازسازی به توجه جدی نیاز دارند.
که عبارت اند از:
◦دفاع کردن در مقابل فقدان عشق رویایی
◦شفا بخشیدن به جراحت های ایجادشده در فرایند تحولی
75
۱-دفاع در مقابل از دست دادن عشق رویایی
وقتی به دلایل اجتناب ناپذیر فیزیولوژیک دوره شیفتگی سر می آید، همسران مراحل مشخصی را پیش رو دارند.
آدم ها وقتی از قلمرو عشق رمانتیک بیرون می افتند اول دچار «شوک» می شوند.
سپس ممکن است به واسطه مکانیزم «انکار» دگرگونی های پدیدار شده را به حساب تغییر موقت خلق یا عوامل دیگر بگذارند
76
۱-دفاع در مقابل از دست دادن عشق رویایی
وقتی انکار فایده نکرد نوبت «خشم» می رسد.
خشم برای اینکه چرا محبوب دیروز، حالا دیگر مثل گذشته پاسخگویی نمی کند.
در این مرحله غالباً افراد به منظور تلاش برای بازگرداندن پاسخ های گذشته از شیوه های قهری و اجباری استفاده می کنند.
77
۱-دفاع در مقابل از دست دادن عشق رویایی
وقتی که خشم هم کارساز نشد. دوره «یاس و اندوه» فرا می رسد.
در این مرحله ی آخر است که بسیاری از زوج ها به طلاق یا زندگی با هم ولی تنها و برخی به بیشتر جنگ کردن پناه می برند.
78
۱-دفاع در مقابل از دست دادن عشق رویایی
زوج هایی که دوره شیفتگی را پشت سر گذاشته اند باید بفهمند عشق رمانتیک پدیده ای موقتی است
و حالا باید تلاش کنند عشق دائمی بر مبنای واقعیت پدید آورند.
79
۲-التیام آسیب های ایجاد شده در فرایند رشدی (تحول در کودکی – تیپ های شخصیتی
تئوری های تحولی عموماً در مورد مدت زمانی که فرایند رشد ضروری است، با هم اختلاف نظر دارند.
مارگارت ماهلر مراحل شکل گیری شخصیت را چهار سال اول می داند، از سوی دیگر اریک اریکسون (۱۹۵۹) این دوران را تمام عمر قلمداد می کند
80
مراحل رشد روانی-اجتماعی اریکسون
81
۲-التیام آسیب های ایجاد شده در فرایند رشدی (تحول در کودکی – تیپ های شخصیتی
ایماگودرمانی مفروضه های هردو نظریه را ترکیب و از هردوی آنها وام گرفته است.
این نظریه رشد را فرایند هفت تا ده ساله دانسته و فرایند تشکیل شده در این دوران چندین بار در طول زندگی تکرار خواهد شد
82
۲-التیام آسیب های ایجاد شده در فرایند رشدی (تحول در کودکی – تیپ های شخصیتی
یکی از اصلی ترین تفاوت های آن با نظریه تحولی اریکسون تاکید نظریه اریکسون بر فرایندهای درون روانی و تاکید ایماگو بر فرایندهای میان فردی است.
مراحل رشد و شکل گیری شخصیت کاملاً بر اساس پیوند میان کودک با مراقب خود بنیان گذاری کرده است
83
۲-التیام آسیب های ایجاد شده در فرایند رشدی (تحول در کودکی – تیپ های شخصیتی
فرض اساسی این است که برای گذر موفقیت آمیز از هر مرحله لازم است کودک از سوی مراقبش مورد انعکاس و معتبر شماری یا اعتبارسازی قرار گیرد.
وقتی مراقب نیاز کودک به دیده شدن و پذیرش را برآورده می کند کودک مرحله های رشد را بدون تجربه منفی پشت سر می گذارد
84
محتوای درمان در ایماگوتراپی
85
محتوای درمان
رابطه مشترک چیزی جز بازتابی از واقعیت فردی هر همسر نیست
به عبارت دیگر رابطه زناشویی هم از پویه های درون فردی تاثیر می پذیرد و هم بر آن تاثیر می گذارد.
فرایند درمان برآن است که در خاتمه همسران را به درک مفهوم ازدواج و حفظ رابطه دیرپا مجهز سازد
86
محتوای درمان
درمان تصویرسازی – ارتباطی با هدف تبدیل تجارب منفی کودک به تجاربی شفا یافته و عمیق در بزرگ سالی فعالیت می کند.
این درمان شفابخشی، جراحت های کودکی، حل تعارضات زناشویی و افزایش صمیمیت و پیوند را آماج کار خود قرار داده است
87
هدف درمان
هدف درمان این است که همسران به لحاظ شخصی یکپارچه شوند و رابطه هشیار را تجربه کنند.
هدف نهایی درمان خلق رابطه آگاهانه ای است که در سایه آن هر دو همسر احیا و بازآفرینی گرایش ذاتی شان به یکپارچگی را تجربه کنند.
88
آماج ایماگوتراپی
آماج ایماگوتراپی بازگرداندن تجربه گمشده هر فرد از یکپارچگی است که در کودکی آن را از دست داده بوده اند
89
آماج ایماگوتراپی
در زوج درمانی ایماگویی، تعهد لازمه حرکت به سوی یکپارچگی است به همین خاطر زوج ها برای گذار از فرایند ایماگوتراپی باید به رابطه متعهد باشند.
90
آماج ایماگوتراپی
ایماگوتراپی در همکاری با سائق ناهشیار تلاش می کند تا افراد را به یکپارچگی برساند.
یکپارچگی به دو امر بستگی دارد:
1-یکی اینکه زوج آسیب پذیری خود را درک کنند
و 2-دیگر اینکه همسران به تلاش در جهت احیاء انسجام شخصی و در همسر متعهد باشند.
فرایند یکپارچه شدن همیشه با درد و رنج همراه است.
91
نقش رابطه درمانی
در مقایسه با درمانگران سنتی و پیروان درمان های بسیار کوتاه شفا دهندگی یکسویه نیست.
بلکه ایماگو درمانگر تسهیل گر فرایند درمانی ویژه ای است که همسران را در راستای شفابخشی به یکدیگر و رشد به سوی یکپارچگی قدرتمند می کند.
92
آماج ایماگوتراپی
درمانگر برآن است تا هر همسر را درمانگر دیگری کند.
او بیش از آنکه مظهر شفادهندگی باشد مربی و هدایتگر خواهد بود.
اساساً ایماگو درمانگر همسران را در جهت ساختن رابطه ای آمیخته با تعهد و سرشار از تماس های توجه آمیز و پیوندهایی همدلانه هدایت می کند.
93
یک جلسه ایماگو چگونه پیش می رود
94
یک جلسه ایماگو چگونه پیش می رود
در حالی که اغلب زوج درمانگران سبک و شیوه متفاوتی را دنبال می کنند اما ایماگوتراپ ها از روش یکسان و مشابهی در جلسات خود بهره می برند.
آنان بدون هیچ قضاوتی در باره زوجین، نقش درمانگر رابطه را به عهده می گیرند
95
یک جلسه ایماگو چگونه پیش می رود
نقش اصلی ایماگوتراپیست ها کمک به برقراری رابطه بهتر و تسهیل یک مکالمه ایمن بین زوجین است.
نتیجه این مکالمه، عمیق شدن رابطه، خودافشایی،آگاهی نسبت به زخم های یکدیگر و احیای صمیمیت در رابطه زوجین است.
96
اولین جلسه ایماگوتراپی
اولین جلسه ایماگوتراپی معمولا با یک سری سئوالات آغاز می شود:
آیا تحت درمان دارویی هستید؟ آیا داروی خاصی مصرف می کنید؟
آیا در رابطه سوء استفاده، آزار یا خشونت جسمانی یا عاطفی وجود دارد؟
97
اولین جلسه ایماگوتراپی
اگر از همسر شما بپرسم که رفتار مخرب شما در رابطه چیست؟ او چه جوابی خواهد داد؟
سپس این پاسخ را با همسر وی چک می کند
98
اولین جلسه ایماگوتراپی
از زوجین می خواهد که انتظارخود را از جلسات مشاوره/درمان مشخص کنند.
ایماگوتراپیست می تواند اینگونه سئوال کند:
فرض کنید شما جلسات درمان را با موفقیت پشت سرگذاشته اید و حالا شما بهترین رابطه متعهدانه را دارید. این رابطه را هر کدام برای هم توصیف کنید
99
اولین جلسه ایماگوتراپی
درمانگر ممکن است این سئوالات را هم بپرسد؟
چه چیزی در رابطه شما نیست یا کم است که اگر داشتید یا بیشتر بود رابطه شما بهتر از وضعیت الان بود؟
چه چیزدیگری که هست که من باید از رابطه شما بدانم؟
100
نحوه نشستن زوجین
بر خلاف سایر روش های زوج درمانی ، زوجین در کنار هم و در روبروی زوج درمانگر قرار نمی گیرند
بلکه در ایماگو تراپی ، زوجین درست روبروی یکدیگر قرار می گیرند و ایماگوتراپیست عمود بر فضای بین زوجین قرار می گیرد
101
اولین جلسه ایماگوتراپی
درمانگر با توضیح کوتاهی جلسه اول را ادامه می کند.
افراد می توانند از موقعیت های یکسان تفسیرها و برداشت های متفاوتی را داشته باشند.
در چنین شرایطی مهم است که دیدگاه های متفاوت با دیدگاه های خودمان را بی اعتبار نسازیم.
همانگونه که نظرات و برداشت های ما برایمان ارزشمند است، بپذیریم که نظرات دیگران نیز برای آن ها ارزشمند است
102
اولین جلسه ایماگوتراپی
ما جلسه را با دیالوگ قدردانی شروع می کنیم
قدردانی از کاری که همسر شما انجام داده است یا قرار است انجام دهد
قدردانی بخاطر برخی ویژگی های مثبت که در همسرتان وجود دارد
103
اولین جلسه ایماگوتراپی
در این دیالوگ یا مکالمه یا گفتگو ما تمرین های انعکاس یا آیینه سازی هم انجام می دهیم.
وقتی ما به کسی گوش می دهیم و حرف های او را انعکاس می دهیم ، لزوما به این معنی نیست که با حرف های او موافقیم
ما بسادگی تنها حرف هایی را که می شنویم منعکس می کنیم
104
اولین جلسه ایماگوتراپی
سپس درمانگر بر اساس یکی از چالش ها یا رنجش هایی که در رابطه زوجین وجود دارد، اولین دیالوگ را شروع می کند .
و در ادامه گفتگو، در چهار مرحله انعکاس یا آیینه سازی،،اعتبار بخشی و همدلی مکالمه زوجین را تسهیل می کند
105
اولین جلسه ایماگوتراپی
پس از آن نقش شنونده و گوینده را تغییر می هد
و این بار همسری که شنونده بوده ، پاسخ ها و نظرات خود را به اشتراک می گذارد
در این مرحله هم شنونده فقط صحبت های همسرش را انعکاس می دهد، اعتبار می بخشد و همدلی می کند
106
اولین جلسه ایماگوتراپی
در پایان دیالوگ درمانگر از زوجین می پرسد:
حس شما از انجام این دیالوگ چه بود؟
و آیا الان که به این شکل با هم صحبت کردید، تفاوتی با گفتگوهای قبلی شما داشت؟
107
تجربه های بعد از جلسه اول
1-به مدت طولانی به چشمان یکدیگر نگریستن
2-صحبت کردن در یک فضای آرام
3-ابراز احساس بدون نیاز به فریاد زدن
4-احساس شنیده شدن
5-گوش دادن به اینکه دقیقا همسرتان چه می گوید
108
تمرین های بعد از جلسه اول
حداقل روزی یک بار از یکدیگر قدردانی کنید
اگر موضوعی یا مسئله ای برای درمیان گذاشتن با همسرتان دارید، آن را به شیوه دیالوگ ایماگو با او در میان بگذارید.
109
جلسات دیگر
در جلسات اول بیشتر روی مکالمه قدردانی و رنجش تمرکز می شود.
در جلسات بعدی می توانید روی مکالمه های دیگر متمرکز شوید. مانند:
تغییر رفتار
رابطه والد-فرزند
رابطه فرازناشویی
110
فضای رابطه ای/فضای ارتباطی
بین گوینده و شنونده، فضایی وجود دارد که ما به آن فضای رابطه ای/ارتباطی می گوییم
دیالوگ ایماگو در این فضا پلی ایجاد می کند که از گوینده به شنونده کشیده شده است تا فرآیند ارتباط را تسهیل کند
111
سه مرحله اساسی در گفتگوی آگاهانه:
آیینه سازی
اعتباربخشی
همدلی
112
گفتگوی آگاهانه در ایماگوتراپی – آئینه سازی
113
آیینه سازی
مرحله اول گفتگوی آگاهانه، آئینه سازی نامیده می شود
این مرحله شامل تکرار سخنان طرف مقابل تا زمانی که هر دو طرف کاملاً حرف های هم را بفهمند است.
114
آیینه سازی
در تکنیک گفتگوی آگاهانه همسران اندیشه، خواسته یا احساسی را که می خواهد با هم در میان بگذارد، کاملا صریح و شفاف در قالب یک جمله کوتاه و رسا بیان می کند.
شنونده دقیقا آنچه را که شنیده است منعکس می کند
115
گفتگوی آگاهانه در ایماگوتراپی – اعتباربخشی
116
گفتگوی آگاهانه در ایماگوتراپی – اعتباربخشی
پس از آنکه شنونده عمل آئینه سازی را درست انجام داد، مرحله اعتباربخشی شروع می شود.
در مرحله اعتباربخشی، فرد شنونده درک خود از صحبت های طرف مقابل را خلاصه وار بیان می کند.
حتی اگر با آن ها موافق نباشد هم باید بگوید که چرا صحبت های گوینده را معقول می داند
117
اعتبار بخشی
توجه کنید که اعتباربخشی همان توافق نیست، هرچند می تواند به آن نیز بیانجامد.
معنی اعتباربخشی این است که عقاید تو از دیدگاه خودت دارای اعتبار است
118
گفتگوی آگاهانه در ایماگوتراپی – همدلی
119
همدلی
نشان دادن همدلی، مرحله آخر روند گفتگو آگاهانه است و هر فردی را ترغیب به قدردانی می کند.
برای همدلی کردن فقط لازم است تا فرد دریافت کننده یا شنونده به این بیندیشد که گوینده احتمالاً چه احساسی دارد و با او همدلی کند.
البته ممکن است مرتکب اشتباه شود اما مهم تلاش برای حدس زدن و برقراری ارتباط است.
120
ده ویژگی یک رابطه امن
121
ده ویژگی یک رابطه امن
1-آگاهی از اینکه ازدواج یک هدف پنهان دارد و آن هم چیزی نیست جز بهبود و التیام زخم ها و خراش های دوران کودکی
2-دستیابی به تصویر واضح و دقیق تر از همسر
122
ده ویژگی یک رابطه امن
3-متعهد به در میان گذاشتن نیازها و خواسته ها با همسر
4- هدفمند تر شدن تعاملات با همسر
5- آگاهی و بینش به این موضوع که به همان انداره که برای نیازهای و خواسته های خود ارزش قائل هستیم به نیازها و خواسته های همسر هم قائل شویم
123
ده ویژگی یک رابطه امن
6- در آغوش گرفتن جنبه های منفی و تیره شخصیت
7-یادگیری تکنیک ها و راهبردهای جدید برای ارضای نیازها و خواسته ها
124
ده ویژگی یک رابطه امن
8-پرداختن به جستجوی توانایی ها و قابلیت هایی که فکر می کردند فاقد آن هستند
9- پی بردن به میل و انگیزه ذاتی خود برای عشق ورزی،یکپارچگی،و یگانگی با هستی
125
ده ویژگی یک رابطه امن
10-واقف شدن به سختی ها و چالش های خلق یک رابطه مبتنی بر محبت و صمیمیت پایدار
126
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
127
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
مرحله اول: یک رابطه رضایت بخش را در نظر بگیرید
سپس هر دوی شما فهرستی را تهیه کنید که شامل سه دسته ویژگی باشد.
الف: ویژگی هایی که قبلا در رابطه شما وجود داشته ولی الان وجود ندارد
128
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
ب: ویژگی های مثبتی که الان در رابطه شما وجود دارد و دوست دارید آن ها را حفظ کنید
ج: ویژگی هایی که در حال حاضر در رابطه تان نیست ولی دوست دارید وجود داشته باشد
129
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
مرحله دوم:جملات را با بکدیگر به اشتراک بگذارید و زیر آیتم های مشترک خط بکشید
نیازی نیست که عینا مثل هم نوشته باشید، بلکه همین قدر که منظور مشترکی داشته باشید کافی است
130
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
مرحله سوم:عبارات را بررسی کنید و آن هایی را که برایتان مهم ترند و مشکل ترند با دو علامت متفاوت مشخص کنید
131
تمرین هایی برای رسیدن به یک رابطه امن
4-فهرست های یکدیگر را با هم یکی کنید تا به فهرست مشترک برسید.
این فهرست در حقیقت دورنما و چشم انداز رابطه شماست
آیتم هایی که رسیدن به آن واقعا دشوار است را علامت گذاری کنید
132
مثالی برای چشم انداز رابطه
ما با هم تفریح می رویم
ما اختلافات را با آرامش حل می کنیم
ما رابطه جنسی رضایت بخشی داریم
ما با هم در باره مشکلات حرف می زنیم
ما برای یکدیگر بهترین دوست هستیم
133
مثالی برای چشم انداز رابطه
ما به یکدیگر اعتماد داریم
ما به والدین هم سر می زنیم
ما دیدگاه های مشابهی به فرزندپروری داریم
ما تصمیمات مهم زندگی را به یکدیگر می گوییم
ما با هم تفریح می کنیم
134
یک نمونه پروتکل درمان
135
جلسات ایماگوتراپی
تعداد جلسات آموزشی: 8 جلسه
این جلسات هر هفته در دو روز به مدت 2 ساعت تشکیل شود.
محتوای جلسات برگرفته از کتاب زوج درمانی دکتر بیتا حسینی می باشد؛ خلاصه این مداخله در جدول ذیل ارائه می گردد.
136
جلسات ایماگوتراپی
137
جلسات ایماگوتراپی
138
جلسات ایماگوتراپی
139
جلسات ایماگوتراپی
140
جلسات ایماگوتراپی
141
جلسات ایماگوتراپی
142
جلسات ایماگوتراپی
143
جلسات ایماگوتراپی
144
تلفن مرکز مشاوره و خدمات روان شناختی مهر جنوب -07633671199
تلفن موسسه آموزشی و پژوهشی آنامیس مهر جنوب-07633680163
تلفن همراه:09129680169
وبسایت مشارکت در فایل های آموزشی
Anamisfile.ir
وبسایت خرید
Mehr.anamisfile.ir
موسسه آنامیس مهرجنوب Anamisfile.ir
سپاس بابت همراهی تان
وبسایت مشارکت در تولید و فروش فایل های آموزشی
Anamisfile.ir
مهر ایرانی
مرجع معرفی متخصصان حوزه روان شناسی، مشاوره و علوم تربیتی
Mehreirani.ir