سیاست گذاری اجتماعی ؟
برخی از موضوعات :
رابطه سیاست اجتماعی با سایر علوم
اهداف رفاه جامعه جگونه تعیین میشود
منابع رفاهی جامعه
اهداف وزارت رفاه
حوزه های مربوط به سیاست توزیع
امور سیاست اجتماعی
توسعه سیاست اجتماعی
میراث تاریخی نهادینه شده
مدل های سیاستگذاری اجتماعی
چرخه کار در سیاستگذاری اجتماعی
سیاست گذاری برای زنان
سیاست گذاری برای کودکان
موقعیت سیاست اجتماعی در ایران
و …
رابطه سیاست اجتماعی با سایر علوم
اقتصاد : پرداختهای تامین اجتماعی و مستمری ها و هزینه اقتصادی
مردم شناسی : خانواده واحد اساسی تامین اجتماعی
جغرافیا: توزیع جغرافیایی خدمات اجتماعی (بیمارستان، پزشک ،…)
تاریخ: مطالعه توسعه سیاست اجتماعی
فلسفه: دلایل توجیهی ما در انتخاب یک سیاست ، سوالات اخلاقی
سیاست: تاثیر سیاستهای حزبی و جناحی
روانشناسی: ادراکها و طرز تلقی ها نسبت به خدمات اجتماعی
جامعه شناسی : رابطه هنجارها و ارزشها بر نظام رفاهی، دلایل نابرابری ها
اهداف رفاه جامعه چگونه تعیین می شود؟
ذهنی
عینی
بیمه
خصوصی
پس اندازهای
شخصی
خیریه
نیمه دولتی
خیریه
موازی دولت
خیریه
خصوصی
یارانه های
نقدی
معافیت های
مالیاتی
یارانهای
جنسی
بیمه حوادث
بیمه درمانی
بیمه
بازنشستگی
کارائی
کلان
کارائی
خرد
انگیزه ها
امداد فقرا
بیمه
توانمندی
برابری
عمودی
برابری افقی
خدمات و
ارتقای
شخصیت
خدمات و
همبستگی
ساده، ارزان
و قابل فهم
عدم
سوء استفاده
امور سیاست های اجتماعی
امور سیاست های اجتماعی
امور سیاست های اجتماعی
امور سیاست های اجتماعی
مدیریت
بحران
ریسک
امور سیاست های اجتماعی
مدیریت
بحران
ریسک
توسعه سیاست اجتماعی نظام نیمه لیبرالی بریتانیا
مددکاری اجتماعی:
فقرا و کار کودکان
طبقات متوسط:
برنامه حمایت محدود
دولت رفاه
تامین اجتماعی فراگیر:
بیمه ملی + مزایای مکمل
قرن 19
بعد از جنگ
دهه 1960+
بحران دولت رفاه
دهه 1990
کالایی شدن
کالا زدایی
کلایی شدن مجدد
توسعه سیاستگذاری رفاهی در امریکا نظام لیبرالی
بر اساس سه عامل کیفیت تشکل طبقاتی(بخصوص طبقه کارگر)، ساختارهای ائتلاف سیاسی طبقات، و میراث تاریخی نهادینه شده در نظام ها، نظام رفاهی امریکایی لیبرالی است :پرداخت تنها به مددجو
میراث تاریخی نهادینه شده
تحلیل فرهنگ اقتصادی امریکایی در برابر فرهنگ اریستوکراسی یا دموکراتیک
امریکایی ها صبور در مقابل شکست های اقتصادی و ورشکستگی
منافع با عواطف گره خورده است
ترکیب منافع با عواطف به معنی غیر عقلانی بودن نیست
امریکایی آموخته که افراد باید به همنوع خود کمک کند آنهم از طریق سازمانها
سازمان ها به جای دولت
دولت رفاهی های جامع و فراگیر کشورهای نوردیک یا نظام های سوسیال دموکراتیک
آیا زمان مرگ این نظام ها رسیده است؟
دولت رفاهی و مسئولیت جمعی در مقابل نفع شخصی
سازمانهای عمومی در برابر سازمانهای نیمه عمومی
بازار کوچک
مدلهای سیاستگذاری اجتماعی
مدل لیبرال ( امریکا ، کانادا و استرالیا)
مدل نیمه لیبرال (بریتانیا و ایرلند )
مدل دولتی – شراکتی یا اتحادیه ای ( آلمان ؛ فرانسه و ایتالیا)
مدل سوسیال دموکراتیک (سوئد و دانمارک و …)
ساخت متفاوت کنش اقتصادی در تحلیل نظریه اقتصادی از نظر وبر
الف: نظریه اقتصادی
(کنش اقتصادی)
کنشگر الف
فایدهutility
تعلق خاطر (مادی)
ب: جامعه شناسی
(کنش اجتماعی)
کنشگر الف
Intended go
سایر کنشگران
عادات
تعلق خاطر
(مادی و ایداه آل
عواطف
ج: جامعه شناسی اقتصادی
(کنش اقتصادی اجتماعی)
کنشگر ج
فایده utility
سایر کنشگران
عادات
تعلق خاطر(مادی)
عواطف
حرکت از کنش اقتصادی فردی به سوی سازمانهای اقتصادی در نظریه ماکس وبر
کنش اقتصادی افراد
روابط اقتصادی ( کنش اقتصادی رابطه ساز)
کنش اقتصادی بودن جهت گیری دو طرفه
رابطه اقتصادی بسته
رابطه اقتصادی باز
سازمانهای دارای کارکرد اقتصادی
روابط اقتصادی بسته بدون ضمانت اجرا
سازمانهای اقتصادی
(بنگاه اقتصادی ،…
سازمانهای فعال در اقتصاد
(کلیسا، …)
سازمانهای فعال در تنظیم
مقررات اقتصادی
(اتحادیه های کارگری،…
سازمانهای ضامن نظم رسمی
موضوعات سیاست اجتماعی در معنای امروزین و زمینه تاریخی
مثالهای تاریخی و مقایسه ها
اصلاحات در قانون فقرا؛ "آزمون نوانخانه ای" وتمایزات میان فقرای "مستحق" و "غیر مستحق
اصلاحات در بهداشت عمومی:
مقررات دولتی بر بهداشت محیط، مسکن، وشرایط کاری
ایجاد یک نظام آموزش دولتی؛ تصمیمگیری درباره نقش مناسب برای دولت مرکزی، شهرداریها، و کلیساها؛ پرداخت بر اساس نتایج
موضوعات کلیدی در معنای امروزین
وابستگی رفاهی؛ "رفاه در مقابل کار”
برخورد با مسائل محرومیت اجتماعی و امکان شکل گیری نوعی از طبقات پایین
علاقه مجدد به بهداشت عمومی و سیاستهای پیشگیرانه؛ ارتقاء سطح بهداشت
کنترل متمرکز بر محتوای درسی و آموزشی و ارزشیابی تحصیلی و در مدارس، همراه با افزایش مدیریت محلی و بازرسیهای سخت گیرانه تر
افراد آسیب پذیر
فقر شدید
برنامه های توانمندسازی
اشتغال
مراحل برنامه چتر ایمنی اجتماعی
امدادی – فقر شدید
حمایتی
بیمه
نمودار 1
نمودار 2
مردم محلی
(منطقه آسیب پذیر)
کارگروه راهبردی محلی
هسته های اجرایی
نهادهای
سنتی
خیریه ای
کار گروه راهبردی شهرستان
(کمیته امداد، آموزش و پرورش،
نیروی انتظامی،
تامین اجتماعی، وزارت بهذاشت)
هسته های اجرایی
سازمانهای
غیر دولتی
نمودار شماره 2
چرخه کار در سیاستگذاری اجتماعی
سیاستگذاری چیست؟
رابطه سیاستگذاری با سایر علوم
رشته ای علمی ضمن توجه به ارزشها
هدف سیاستگذاری اجتماعی> تغییر
تغییر بر اساس شناخت ویژگیهای ذهنی
و عینی افراد از مشکلات اجتماعی
منابع سیاستگذاری اجتماعی > بازار کار > …
اهداف سیاستگذاری رفاهی > حوزه های سیاست توزیعی
امور سیاستگذاری اجتماعی دولت محور
چرخه کار در سیاستگذاری اجتکاعی
سیاستگذاری چیست؟
رابطه سیاستگذاری با سایر علوم
رشته ای علمی ضمن توجه به ارزشها
هدف سیاستگذاری اجتماعی> تغییر
تغییر بر اساس شناخت ویژگیهای ذهنی
و عینی افراد از مشکلات اجتماعی
منابع سیاستگذاری اجتماعی > بازار کار > …
اهداف سیاستگذاری رفاهی > حوزه های سیاست توزیعی
امور سیاستگذاری اجتماعی دولت محور
طراحی سیاستگذاری های اجتماعی جامعه محور
ارزیابی
نظریه پردازی
نظریه پردازی و سیاستگذاری
سیاستگذاری
برنامه ریزی
برنامه ریزی و ارزیابی
ارزیابی و نظریه پردازی
سیاست اجتماعی :ایران و جهان سوالات اساسی
آیا رفاهی گری محور سیاست اجتماعی است؟
دسته بندی سیاستهای اجتماعی ناظر بر چه نوع معیارهایی است؟
آیا رفاه و سیاست اجتماعی را باید برابر بدانیم؟
ارزشها و اعتقادات ما چه تاثیری بر سیاست اجتماعی دارند؟
دغدغه های ما در سیاست اجتماعی کدامند؟ رفاه، فقرا، جوانان، زنان یا کودکان، مهاجرت نخبگان
آیا تنها مدل سیاست اجتماعی حمایت از بازار اشتغال فعال است؟
سوالات اساسی (دنباله)
چه تعاریفی از حیث نظری و عملی ازسیاست اجتماعی وجود دارد و این تعاریف ناظر بر چه نوع برنامه ها یا فعالیت هایی هستند ؟
انواع مدل هایی که از سیاست های اجتماعی در جهان وجود دارند کدامند و چه ویژگی هایی را از آنها می توان بر شمرد ؟
با توجه به اهداف ، کارکردها ، حوزه ها و یا قلمروهای سیاست های اجتماعی ، کدامند ؟
آیا در ایران، سابقه ای از سیاست های اجتماعی وجود دارد ؟ ویژگی های این سیاست ها کدام اند؟ و از چه الگوی خاصی تبعیت کرده اند ؟
سوالات مهم (دنباله)
5. نقاط قوت و ضعف و یا نقصان های چنین سیاست هایی کدام اند
6. به چه دلیل اجرای سیاست اجتماعی ضروری است ؟
7. جایگاه چنین سیاستی در راهبردهای اساسی و در چارچوب برنامه های توسعه ای کشور کدام اند؟
8. آیا فعالیت ها و اقداماتی که تاکنون در عرصه های مختلف اجتماعی صورت گرفته در جهت داشتن یک سیاست اجتماعی قابل قبول، مطلوب نبوده است ؟ چرا ؟
9. برای داشتن سیاست اجتماعی مناسب جامعه ایران چه اقداماتی باید انجام گیرد ؟
تصویر کلی سیاست اجتماعی در ایران
تعریف موضوع و تجربه جهانی پیرامون سیاست اجتماعی
مدل سیاست اجتماعی در ایران : پیشینه سیاست اجتماعی در ایران: سه برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی
سیاست اجتماعی در برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی
سیاستهای حمایت اجتماعی و فقرزدایی در چهارچوب سیاست اجتماعی
سیاست اجتماعی و برنامه نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی در ایران
آینده سیاست اجتماعی در ایران: چالشها و فرصت ها
سیاست های اجتماعی در ایران چه هستند؟
آیا آنها همان سیاستهای خاص آموزشی یا درمانی وبهداشتی دولت هستند؟
سیاست ها چطور توسعه و تحول می یابند؟
چطور مدیریت می شوند و چطور به اجرا در می آیند؟ چرا ما اجرای آن را به بازار واگذار می کنیم؟
حوزه سیاست اجتماعی ؟
ادبیات سیاست اجتماعی
مباحث نظری عمدتا از دیدگاه اقتصاد سیاسی ، پیدایش تاریخی سیاست اجتماعی، تیپولوژی سیاستهای اجتماعی، جایگاه آن در مناسبات نهادهای جامعه ( حوزه نظری)
مباحث عملگرایانه مربوط به طراحی سیاست اجتماعی (حوزه عملی)
حوزه نظر + حوزه ارزشها = برآمدن سیاستهای اجتماعی
حوزه عملی سیاست اجتماعی برنامه و اقدامات کشورها
برنامه های آموزش رایگان و اجباری در کشورهای توسعه یافته و نیافته
برنامه بیمه های سلامتی – بهداشتی رایگان ( کانادا و سوئد)
تاسیس برنامه های کمک به خانواده ها و افراد فقیر ( کانادا و امریکا)
کمک به رفع تبعیض نژادی و جنسی در بازار کار (کانادا و امریکا)
برنامه های تنظیم خانواده ( ذر بشتر کشورهای جهان چه در جهت افزایش چه کاهش رشد جمعیت)
برنامه های تشویق همزیستی مسالمت آمیز میان اقوام multiclutural polcy (کانادا و اروپاییان)
برنامه گسترش آموزش پیش از دبستان – مهدهای کودک – ( شوروی سابق)
حوزه عملی سیاست اجتماعی برنامه و اقدامات کشورها (ادامه)
برنامه های کاهش تاثیرات نظام کاستی ( هندوستان)
قوانین مربوط به پوشش زنان ( ترکیه و ایران )
قوانین مربوط به کودک آزاری و همسر آزاری ( خشونت در خانه )
سیاستهای منع اشتغال کودکان در کارهای سنگین
برنامه حمایت از مادران بی همسر ( زنان سرپرست خانوار)
برنامه های کاهش جرم در محلات مختلف و شهرها
برنامه های تامین اشتغال
حوزه عملی سیاست اجتماعی برنامه و اقدامات کشورها (ادامه)
برنامه های معطوف به نوجوانان و جوانان، در جهت تسهیل انتقال از مدرسه به بازار کار ( انگلستان و کانادا)
برنامه های مربوط به تامین نیازهای سالمندان، و در عین حال تبدیل آنها به یک نیروی فعال اجتماعی و اقتصادی ( کانادا)
سیاستهای مهاجرپذیری
تعیین حداقل ساعات کار و دستمزد
برسمیت شناختن حق ازدواج رسمی همجنسگرایان و قوبل آنان به نوعی از انواع خانواده
برنامه برسمیت شناختن مساله حضانت بچه های طلاق توسط پدران
برنامه پذیرش فرزند توسط خانواده غیر رسمی
برنامه پذیرش حق مردن uthensia
دسته بندی حوزه های عملی سیاست اجتماعی
برنامه های سیاست اجتماعی برای حفظ درامد خانوار income support ( کوتاه مدت)
برنامه های اجتماعی مانند کاهش رشد جمعیت و اعتیاد و … ( میان مدت)
برنامه های بلند مدت اجتماعی و فرهنگی مانند سیاستهای چند فرهنگی ، حق مردن، انواع خانواده های غیر رسمی و … (بلند مدت)
برنامه های کوتاه مدت
برنامه های میان مدت
برنامه های بلند مدت
دولت رفاه بطور محدود
دولت رفاه به معنی وسیع
دولت رفاه آینده نگر و کلان نگر
مدلهای سیاست اجتماعی بر اساس سه عامل کیفیت تشکل طبقاتی (بخصوص طبقه کارگر)، ساختارهای ائتلاف سیاسی طبقات، و میراث تاریخی نهادینه
مدل اسپینگ -اندرسن
مدل لیبرال ( امریکا ، کانادا و استرالیا)
مدل دولتی – شراکتی یا اتحادیه ای ( آلمان ؛ فرانسه و ایتالیا)
مدل سوسیال دموکراتیک (سوئد و دانمارک و …)
نظریه تطور سیاستگذاری اجتماعی از نظر کن بلیک مور
صنعتی شدن در کشورهای گوناگون، در زمانهایی مختلف، با سرعتهایی متفاوت، و با شیوه هایی متفاوت روی داده است. بنابراین، دولتهای مختلف به شیوه های متفاوتی که سازگار با سنتهای فرهنگی شان بوده است، در مقابل نیازهای جدید عصر صنعتی – مثلاً، نیاز به مسکن و بهداشت بیشتر، و حمل و نقل بهتر- واکنش نشان داده اند.
جنگ میان کشورها – حداقل آمادگی برای رویارویی های نظامی- برخی اوقات انگیزه مهمی برای بهبود رفاه اجتماعی بوده است. حکومتها به این نتیجه رسیده اند که میان بهداشت، آموزش، و سواد آموزی از یک سو و دستیابی به قدرت نظامی کارآمد ارتباط نزدیکی وجود دارد.
صلح (و نیز رفاه برای جلوگیری از جنگ)
نظریه تطور سیاستگذاری اجتماعی (ادامه)
فعالیتها و رقابتهای مذهبی میان کلیساها و فرقه های مختلف به عنوان مثال، اقدامات نیکوکارانه و نیز انجمنهای خیریه در بریتانیا و ایالات متحده و در هلند، یکی از دلایل وجود سطح بالای آموزش، و توسعه رفاه است که پروتستانها و کاتولیکها توامان در صدد توسعه نظام حمایتی و رفاه اجتماعی خود بوده اند.
کارآیی اقتصادی : حکومتها و کارفرمایان دریافته اند که هزینه کردن در بخشهای مراقبت بهداشتی، تامین اجتماعی، آموزش، و سایر مستمریها، منجر به بهبود کارآیی و بهره وری نیروی کار می گردد.
تقاضای عمومی برای خدمات بهتر و آموزش بیشتر،
نظریه تطور سیاستگذاری اجتماعی اسکاچپول
صنعتی شدن ( جهان شمول و کلی )
تاریخ و فرهنگ ملی (جهان شمول و کلی )
قدرت و نفوذ کارگران (علل دولت رفاهی سوئد)
سیادت سرمایه خصوصی (رشد محدود دولت رفاهی امریکایی را نشان می دهد)
نظریه اول : صنعتی شدن ( جهان شمول و کلی )
ریشه سیاست اجتماعی در جریان صنعتی شدن
زوال نهادهای سنتی ، خانواده و غیره Mishra 1973 و Cutright 1965
رشد اقتصادی بعد از جنگ
رابطه رشد اقتصادی و توسعه سیاست های اجتماعی Castles 2000
نظریه دوم: تاریخ و فرهنگ ملی (جهان شمول و کلی )
ارتباط فرهنگ و ارزشهای ملی و وجود سیاست اجتماعی Hartz 1955
اگر نظام سیاسی راه بدهد: ترجیحات فرهنگی سیاست اجتماعی را تعیین می کند
مخالفت بالدوک با این نظریه: دولت رفاه پروژه مدرنیستی بود یعنی به قصد تغییر فرهنگ ها طراحی شد ( یعنی اضمحلال کردن ارزشهای مبتنی بر خانواده و …)
نظریه سوم: قدرت و نفوذ کارگران
میزان قدرت و سازماندهی کارگران تعیین کننده سیاست اجتماعی است
در امریکا میزان قدرت و سازماندهی کارگران کم است. لذا:
سیاست اجتماعی حداقلی است
در سوئد میزان قدرت و سازماندهی کارگران زیاد است. لذا
سیاست اجتماعی حداکثری است.
نظریه چهارم: سیادت سرمایه خصوصی
هژمونی طبقه سرمایه
نفوذ سرمایه داران و سرمایه های بزرگ Ouadagno 1988 و Mills
نظریه نوریس و اینگلهات Norris and Inglehart 2003
میزان مشارکت افراد در حیات جمعی و فعالیت های انجمنی تابع عوامل زیر است:
عوامل ساختاری (میزان منابع و امکانات افراد شامل پول مهارت و اطلاعات)
عوامل فرهنگی ( شدت انگیزه برای تاثیر گذاری بر سرنوشت خود)
عامل قدرت سازماندهی منابع و امکانات
موضوعات سیاست اجتماعی در معنای امروزین و زمینه تاریخی
مثالهای تاریخی و مقایسه ها
اصلاحات در قانون فقرا؛ "آزمون نوانخانه ای" وتمایزات میان فقرای "مستحق" و "غیر مستحق
اصلاحات در بهداشت عمومی:
مقررات دولتی بر بهداشت محیط، مسکن، وشرایط کاری
ایجاد یک نظام آموزش دولتی؛ تصمیمگیری درباره نقش مناسب برای دولت مرکزی، شهرداریها، و کلیساها؛ پرداخت بر اساس نتایج
موضوعات کلیدی در معنای امروزین
وابستگی رفاهی؛ "رفاه در مقابل کار”
برخورد با مسائل محرومیت اجتماعی و امکان شکل گیری نوعی از طبقات پایین
علاقه مجدد به بهداشت عمومی و سیاستهای پیشگیرانه؛ ارتقاء سطح بهداشت
کنترل متمرکز بر محتوای درسی و آموزشی و ارزشیابی تحصیلی و در مدارس، همراه با افزایش مدیریت محلی و بازرسیهای سخت گیرانه تر
دغدغه های امروزین سیاستگذاری اجتماعی
محیط زیست
سیاستگذاری برای نوجوانان
سیاستگذاری برای جوانان
سیاستگذاری برای زنان
سازمانهای غیر دولتی
سیاستگذاری برای کودکان
سیاستگذاری برای سالمندان
محیط زیست
چشم اندازی طولانی به سیاست اجتماعی است
چالش های نسل امروز و فردا در این سیاستگذاری نهفته است
سیاست نوجوانان
تحولات جهانی و علم و فناوری و مساله چالش نو جوانان
خطر ایدز – بی تفاوتی سیاسی – سبک های زندگی ماجراجویانه – مواد مخدر – عدم احترام به بزرگترها – بزهکاری – بحران اخلاقی – بحران معارف دینی –
سیاستگذاری برای جوانان
بزرگسالان در چرخه زندگی و کار
اشتغال
سیاستگذاری برای زنان
زنان و نابرابری
زنان و خشونت در خانه
زنان و حق حضانت کودکان
زنان و بازار کار
زنان و خشونت در بازار کار
زنان و حق زندگی مستقل
زنان و آموزش
سیاستگذاری برای کودکان
کودک کیست؟ کودک تنها نیست ( کودک و خانواده – کودک و مدرسه، و کودک و
حقوق کودک از آموزش، بهداشت، عدم سوء استفاده، عدم آزار ، عدم انجام کارهای سنگین، تا شنیده شدن یا ابرازبیان
سیاست خانواده
تنظیم خانواده
رشد جمعیت و آینده سیاست گذاری اجتماعی
تاثیرات سبک زندگی بر موقعیت خانواده
مساله خصوصی شدن مجدد خانواده ( از تنظیم اوقات فاغت تا اجرای سیاستهای پیشگیرانه بر اساس تغییر رفتارهای سبک بندی شده )
سیاست مهاجرت و سیاستهای چند فرهنگی
جهانی شدن و تحرک جمعیت ( بهم خوردن توازن سرمایه و نیروی کار)
حرکاتهای بزرگ و تاثیر بر خصوصی شدن مجدد خانواده
مهاجرت و بهبود وضع اقتصادی و معیشتی مهاجرین
گزینشی شدن مدلهای سیاست اجتماعی
اشتغال محوری
موقعیت سیاست اجتماعی در ایران
قبل از انقلاب
بعد از انقلاب
سیاست اجتماعی قبل از انقلاب
برنامه های توسعه همگی برنامه توسعه اقتصادی بودند
برنامه توسعه به توسعه اقتصادی تقلیل یافتند
هر چه سیاستگذاری اجتماعی است مربوط است به پیامدهای اقتصادی
نخستین تلاش تهیه شاخص های توسعه اجتماعی
برگزاری سمینار توسعه اجتماعی در شیراز
در نهایت سیاست جامتاعی با توسعه اجتماعی یکی انگاشته می شد
عدم تاسیس نظام جامع یا وزارتخانه مستقل
علت اصلی بر می گردد به نظام سیاسی
سیاست اجتماعی بعد از انقلاب
قانون اساسی و دولت رفاه
عدم نظریه پردازی – عقب ماندن نظر از عمل
ساختار تکنوکراتیک و رهیافت بورکراتیک به مساله سیاست اجتماعی
عدم وجود سازمان سیاستگذاری مستقل از سازمان برنامه و بودجه
عدم تعامل موثر بین حوزه نظر و حوزه عمل در سیاستگذاری اجتماعی
راههای فهم بحران دولت رفاه
آیا فهم نظریه و رهیافتهای ناظر بر تحول دولت رفاه کلاسیک ما را به فهم کاهش و تجدید ساختارهای دولت رفاه می رساند؟
مسیر کاهش هزینه ها و خدمات دولت رفاه در سالهای اخیر چگونه بوده است؟
اهمیت جهانی شدن اقتصادی و رشد فزاینده بازار رقابتی و جامعه مصرفی بر هزینه های دولت رفاه چگونه بوده است؟
دلیل کاهش حمایت های انتخاباتی از اقدامات رفاهی چیست؟
تاثیر دوران لیبرالی بر دولت رفاهی چیست؟
دو راهی مهم دولت رفاه چیست؟