آموزش کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم
درس بیستم : مطالعه موردی
مطالعه موردی
همان طور که می دانید ایران با کشورهای مختلفی همسایه است . در این درس یک همسایه ی شرقی و یک همسایه ی غربی را برای مطالعه انتخاب کرده ایم . این مطالب را مطالعه کنید و به فعّالیت ها پاسخ دهید .
ترکیه
موقعیت مکانی : قسمت بیشتر آن در جنوب غربی آسیا و قسمت کوچکی از آن در قاره ی اروپا است .
ناهمواری : بیشتر نواحی آن کوهستانی و در کناره های دریاها ، پست و جلگه ای است .
مساحت : 782 هزار کیلومتر مربع
جمعیت : 73 میلیون نفر
65 درصد شهرنشین
پایتخت : آنکارا
زبان رسمی : ترکی (استانبولی)
دین : اسلام
شهرهای مهم : استانبول ، آنکارا ، ازمیر ، آدانا ، بورسا
واحد پول : لیر
آنکارا ، پایتخت ترکیه
استانبول ، مهم ترین شهر ترکیه
لیر ، واحد پول ترکیه
ترکیه در دوره های مختلف تاریخی ، فراز و نشیب های زیادی داشته است . در گذشته های دور این سرزمین به تصرّف امپراتوری هخامنشی درآمده بود . ترکیه سال ها تحت نفوذ امپراتوری روم شرقی بود . بعدها در دوره اسلامی مرکز امپراتوری عثمانی شد . به همین دلیل در این کشور آثار و بناهای زیادی از هر دوره به جا مانده است . مسجد ایاصوفیه که امروزه به موزه تبدیل شده است و مسجد سلطان احمد در استانبول از بناهای باشکوه این کشور هستند .
خرابه های شهر باستانی دوره هخامنشی در ترکیه
آثاری از امپراتوری روم شرقی در ترکیه
مسجد ایاصوفیه در استانبول ترکیه
مسجد سلطان احمد در استانبول ترکیه
ترکیه از کشورهایی است که همه ساله ، هم به دلیل مناطق زیبا و سواحل آفتابی و هم بناهای تاریخی ، گردشگران زیادی را از سراسر جهان جذب می کند .
این کشور از راه گردشگری درآمد زیادی به دست می آورد .
چهره ی نوجوانان ترکیه
دونر ؛ کباب سنتی و محبوب مردم ترکیه
صنایع دستی ترکیه
افغانستان
موقعیت مکانی : در آسیای میانه قرار دارد و محصور در خشکی است .
ناهمواری : بیشتر نواحی آن کوهستانی است .
آب و هوا : زمستان های سرد و تابستان های گرم ( قارّه ای )
مساحت : 652 هزار کیلومتر مربع
جمعیت : حدود 30 میلیون نفر
21 درصد شهرنشین
پایتخت : کابل
زبان رسمی : فارسی دری و پشتو
دین : اسلام
شهرهای مهم : کابل ، قندهار ، مزارشریف ، جلال آباد
واحد پول : افغانی
کابل پایتخت افغانستان
قندهار افغانستان
افغانی واحد پول افغانستان
افغانستان از دیرباز به دلیل قرار گرفتن در مسیر جادّه ی ابریشم ، محلّ پیوند فرهنگ های گوناگون بوده است . در این منطقه ، شاعران و نویسندگان و دانشمندان بزرگی تحت تاثیر فرهنگ اسلامی نمایان شده اند .
ابونصر فارابی
سنائی غزنوی
سید جمال الدین اسدآبادی
در افغانستان بناهای تاریخی مهمّی وجود دارد که از نظر معماری بسیار باشکوه هستند . مسجد آبی در مزارشریف ، درّه ی بامیان و مناره ی جم از مکان های تاریخی و دیدنی معروف در این کشور هستند .
مسجد آبی در مزارشریف
دره بامیان
مناره ی جم
از چند دهه ی پیش مردم افغانستان جنگ ها و مشکلات زیادی را تحمّل کرده اند . ابتدا ارتش شوروی این کشور را اشغال کرد. مجاهدان افغانی ، اشغالگران را از خاک خود بیرون کردند ؛ امّا حکومت طالبان روی کار آمد و خرابی های زیادی در این کشور به بار آورد . سپس این کشور به اشغال نظامی آمریکا درآمد . هم اکنون مردم افغانستان آرزو دارند و تلاش می کنند که مشکلات را از میان بردارند و کشورشان را بسازند .
اشغال افغانستان توسط شوروی
اشغال افغانستان توسط آمریکا
چهره ی کودکان افغانی
قابُلی پلو غذای محبوب مردم افغانستان
صنایع دستی افغانستان
ارگ هرات
باغ بابور
فعالیت
مقایسه کنید :
ترکیه به کدام کشورها و دریاها دسترسی دارد ؟ افغانستان چطور ؟
به نظر شما کدام کشور ، موقعیت مکانی بهتری دارد ؟ چرا ؟ دلیل بیاورید .
در اطراف ترکیه دریای سیاه ، مرمره ، اژه و مدیترانه قرار دارد.ترکیه به کشورهای گرجستان ، ارمنستان ، عراق ، سوریه و بلغارستان دسترسی دارد و با آن ها همسایه است.
افعانستان به دریا راه ندارد. این کشور به کشورهای ایران ، ترکمنستان ، تاجیکستان ، چین و پاکستان دسترسی دارد و با آنها همسایه است.
ترکیه موقعیت مکانی بهتری دارد زیرا از جهات مختلف به چهار دریا دسترسی دارد.
آب و هوای ترکیه و افغانستان را با هم مقایسه کنید .
* جمعیت ترکیه و افغانستان را با هم مقایسه کنید .
در ترکیه بیش تر نواحی آب و هوای سرد کوهستانی دارد و در سواحل ملایم و مرطوب است . امّا افغانستان زمستان های سرد و تابستان های گرم (قارّه ای) دارد.
ترکیه 73 میلیون نفر جمعیت دارد که 65 درصد آن ها شهرنشین هستند امّا افغانستان 30 میلیون نفر جمعیت دارد که 21 درصد آن ها شهرنشین هستند.
ترکیه و افغانستان چه اشتراکاتی با هم دارند ؟
* از نظر فرهنگی ( دین ، زبان ، بناهای تاریخی ) ترکیه و افغانستان را با هم مقایسه کنید .
مردم هر دو کشور مسلمان هستند و در هر دو کشور بناهای تاریخی و مکان های دیدنی فراوانی وجود دارد .
*چرا با آن که درافغانستان بناهای تاریخی و مکان های دیدنی وجود دارد، در این کشور گردشگری رونقی ندارد ؟
از سی سال پیش مردم افغانستان جنگ و مشکلات زیادی را تحمّل کرده اند. ابتدا اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی ، سپس حکومت طالبان و خرابی های زیادی که به بار آورد و در آخر اشغال نظامی این کشور به وسیله ی آمریکا باعث شده آرامش و امنیت و امکانات لازم برای رونق گردشگری در این کشور وجود نداشته باشد.
* چرا عدّه ای مردم کشور افغانستان به کشورهای دیگر از جمله ایران مهاجرت کرده اند ؟ شما برای مردم افغانستان چه آرزویی دارید ؟
سال های طولانی جنگ ، عدم وجود امنیت و نبود شغل و درآمد کافی و فقر باعث مهاجرت افغانی ها به کشورهای دیگر شده است. آرزو می کنیم مشکلات را از میان بردارند و کشورشان را بسازند.
موفق باشید