پروژه درس انسان طبیعت معماری ( 2 )
موضوع پروژه :
آشنایی با معماری پایدار
و
معماری سبز
مقدمه
معماری چیه ؟
معماری چیست؟
معماری با الهام از طبیعت معماری پایدار
خانه مسکونی در "دازایفو”
معماری سبز یا پایدار
فهرست مطالب :
معماری چیه ؟
واقعا معماری چیه ؟؟؟
شاید سوال مسخره ای به نظر برسه ولی من مدتهاست با این سوال مشکل دارم ! بعضی اوقات به نتیجه های قانع کننده ای میرسم ولی بعد که زاویه ی نگاهم رو عوض میکنم این سوال دوباره تو مغزم میچرخه !
از روز اول دانشگاه به ما گفتن «معماری خلق فضا است!» ، منم همیشه سعی میکردم فضا خلق کنم ، خودم و تو اون فضا که میخواستم تصور میکردم و سعی میکردم تصویر ذهنیم رو ارائه بدم ! ولی میدیدم اونایی که حجم های خوشگلتری دارن بیشتر مورد توجه هستن !
بعد در مقیاس بزرگتر نگاه کردم ، دیدم ضاحا حدید و پیتر آیزنمن و رم کولهوس خودمون! و بهرام شیردل و … اونا هم حجم های خوشگلی حالا با پشتوانه مبانی نظری دارن !
به ما میگن باید تاریخ معماری بدونی ، معماری اسلامی ، برداشت از بناهای تاریخی رو بلد باشی ، طراحی فنی که اگه ندونی معمار نیستی و … واقعا ملاک معمار بودن دونستن اینهاست ؟؟؟
در نگاهی دیگه به جامعه معماران امروز ایران ، میبنم کسی اصلا به این کارا کاری نداره یکسری که فقط نظریه میدن و یه کارم نمیتون بگیرن ، یک سری هم که کار میکنن کاری به مبانی نظری و تاریخ معماری و معماری اسلامی و اینا نیست فقط یه کاری باشه که حاجی کارفرماهه خوشش بیاد و بتونه کارش رو اجرا کنه !
میخوام بدونم هدف چیه ؟؟
قراره به چی برسیم ؟؟ معروف بشیم ؟؟
آیا این همه معمارهایی که معروفن تو دنیا ، استحقاق این همه معروفیت رو دارن ؟؟
تو این آشفته بازار چه خبره ؟؟ کی معماره ؟؟ اصلا معماری چیه ؟
لطفا بهم بگید معماری چیه ؟؟ برای معمار شدن باید چیکار کرد ؟ کی معماره و چطوره معمار شده ؟؟؟ این همه معمارها که میگن ما معماریم چی کار میکنن که معمارن ؟؟
باید تا آخر عمر کتاب بخونیم که بگیم ما خیلی میدونیم که شاید روزی کاری گرفتیم و یهو ترکوندیم ؟؟ یا باید آلوده کار شد و فن ساختن بلد باشیم تا بسازیم که معمار بشیم ؟
—————————————-
– وقتی اینجوری مینویسم ، به آخرش که میرسم نمیفهمم تونستم منظورم رو برسونم یا نه ، پس همیشه تهش از اونایی که خوندن و نفهمیدن عذر میخوام !
مقدمه
بهره گیری از منابع عظیم طبیعی (انرژیهای نو) در جهت تامین نیازهایی از قبیل گرما، سرما، تهویه و آسایش فضاها سالهاست که مورد توجه معماران بوده و مهمترین اصول معماری پایدار نیز بر همین امر استوار است. در حقیقت ساخت و ساز پایدار، خلق محیطی سالم برپایه کارآیی منابع و اصول اقلیمی است و هدف آن کاهش تاثیر ساخت و ساز بر محیط پیرامون است. از میان این نوع منابع تجدید پذیر، میتوان انرژی ژئو ترمال یا زمین گرمایی را عنوان نمود . چشمه های آب گرم جهنده و فواره های بخار ، صور نمایشی این منبع انرژی هستند که در هر زمان مورد استفاده مردمان بوده و امروزه سعی در بهره برداری از این انرژی بصورت مدرن و در اندازه های بیشتر است. در حقیقت آنچه آن را انرژی پاک اعماق خاک نامیده اند، حرارت درون زمین است که در طول عمر زمین در هسته آن، ذخیره شده است. در ایران امکان استفاده از منابع انرژی زمین گرمایی بصورت مستقیم در مناطق دماوند، سبلان، ماکو، خوی و سهند وجود دارد. پیشروان استفاده از انرژی ژئوترمال ایتالیا، زلاندنو، آمریکا، فرانسه، ژاپن، ایسلند و مجارستان هستند. در سال ۱۹۰۴، نخستین بار در ایتالیا از انرژی زمین گرمایی برای تولید برق استفاده شد و در حال حاضر، میزان تولید برق از انرژی ژئوترمال ۱/۰ درصد کل انرژی جهان است.
معماری چیست؟
تمام دانشجویانی که در اولین جلسه کلاس های معماری حضور داشتند حتما این سوال برایشان آشناست که معماری چیست.بعد از آن سوال ما رفتیم و تحقییق کردیم و معنای معماری را از چندی از بزرگان علم معماری و … پیدا کردیم.
info@memaran.org
ویتور ویوس : اولین شخصی که گفت معماری هنر است.
والتر گروپیوس : از قاشق غذاخوری تا شهر دامنه کار معمار را تعریف می کند. اتیون لوییس بوله : معماری چیست؟ آیا معماری هنر ساخت و ساز است؟ یقینا خیر.
تادااو آندو : معماری باید کاملاً با اطراف هماهنگی داشته باشد.
فرانسیسکو میلیزیا : معماری هنر ساختن است.
تویوایتو : معماری پدیده شهری است.
رمانتیسم ها : معماری هنر مستقل است.
فوتوریست ها : معماری تحت تاثیر جهان مکانیکی و تکنولوژی می باشد.
لوکوربوزیه : معماری غیر از نمایش ساخت و پاسخ دادن به نیاز ها است.
جان راسکین : معماری هنر مرتب کردن و تزیینات بنا های ساخته شده توسط بشر به هر مقصودی است به قسمی که در ساده ترین نگاه سلامت، نیرو و لذت بردن روح را میسر نماید.
اسنووا: ایدولوژی لادوفسکی درباره ساخت گرایی اینگونه معرفی شده بود که معماری باید ترکیب سه عامل روراستی فنی، امکان پذیری اقتصادی و بیان تجسمی باشد.
ل .بنه ووله: معماری مدرن از تغییرات فنی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از انقلاب صنعتی، زاده شده.
کریستین نور برگ-شولتز: شاید به این نتیجه برسیم که صفت کمال معماری در گرو سه معیار اساسی است، نقش ساختمان، شکل و فنون.
معماری چیست؟
هولاین: همه معمارند و همه چیز معماری است.
آدلف لوس: معماری چیزی نیست جز یادمان ها و مقبره ها.
لوکوربوزیه : معماری بازی احجام زیر نور است.
مدرنیست ها : معماری صنعت می باشد.
ایزنمن : معماری امروز ما باید منعکس کننده شرایت ذهنی و زیستی ما باشد و آنچه که در معماری امروز ما مورد غفلت قرار گرفته بخشی از زندگی ما است.
والترگروپیوس : معماری هنر کاربردی است و در ارتباط نزدیک با سایر هنرها شکل می گیرد و نمونه بارز این تعریف مدرسه باوهاس می باشد.
آنتونیوگااودی : معماری بازگشت به طبیعت و زیست محیط است.
چارز جنکز : معماری از جنس واژه و حرف نیست و نمی توان در غالب الفاظ آنرا بیان کرد.
ویلیام موریس : معماری شامل تمام محیط فیزیکی است که زندگی بشر را احاطه می کند و تا زمانی که عضوی از اجتماع متمدن هستیم نمی توانیم از حیطه آن خارج شویم زیرا معماری عبارت از مجموعه تغیرات و تبدیلات مثبتی است که همامنگ با احتیاجات بشر روی سطح زمین ایجاد شده است و تنها صحراهای دست نخورده ار آن مستثنی هستند.
فلوبرت : آرشیتکت ها همه احمق اند –پله ها را همیشه فراموش می کنند.
بهرام شیردل : معماری هنر نیست، معماری علم است و باید در خدمت جامعه باشد.
سولیوان : معماری هنر ساده ای نیست که بتوان در بوجود آوردنش موفقیت نسبی کسب کرد، بلکه یک تجلی اجتماعی است.
رابرت ونتوری : معماری تنها تکنیک و تکنولوژی نیست بلکه مسایل بسیار پیچیده و متضاد در ساختمان وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده گرفت.
آگوست پره : معماری زنده آن است که معرف صادق زمانه خود باشد.در همه قلمروهای ساخت آنرا می جوییم و از میان آنها کارهایی را برمی گزینیم که سخت از کاربری مورد انتظار تابعیت کرده ،با مصالح خردمندانه ساخته شده و با ترکیب متناسب عناصر ضروری به زیبایی دست یافته باشند .
انجمن علمی معماری دانشگاه پیام نور ساری : معماری دریافت بصری از به پرواز در امدن تفکرات خالق .
معماری با الهام از طبیعت
معماری طبیعی
معماری طبیعی نوعی معماری آمیخته با رنگ است که در اوایل قرن بیستم به عرصه ظهور رسید. معمارانی چون فرانک لوید رایت، آنتونی گادی و رادولف استینر که هر کدام با الهام از طبیعت شیوه ای از این معماری را بنیان گذاشتند. این شیوه معماری به معنای تقلید صرف از طبیعت نیست بلکه در آن خواسته های بشر بعنوان موجودی خلاق و زنده در نظر گرفته می شود، به انسان فردیت می بخشد و به سازگاری انسان با طبیعت پیرامون و مشخصه های فرهنگی وی کمک می کند.
معماری طبیعی از توجه صرف به ابعاد فرهنگی و اجتماعی پا را فراتر گذاشته و جنبه های فیزیکی، روحی و روانی بشر و ارتباط وی با دنیای پیرامون را مد نظر قرار می دهد و در زمانی که معماری روز شدیداْ وابسته به اقتصاد، تکنیک و مقررات است معماری طبیعی این موارد را با ابعاد زیستی، فرهنگی و روحی بشر گره می زند.
اصل و مبدا معماری طبیعی
با خلق شیوه های نوین معماری بسیاری از معماران بر آن شدند که با تلفیق تکنیک های ساختمان سازی و الهام از طبیعت زندگی بشر امروز، معماری طبیعی را بنیان گذاری کنند.
لوئیس سالیوان (1856_1924): اولین فردی که به تجزیه و تحلیل مفاهیم معماری طبیعی پرداخت. وی در مورد طبیعت تحقیقات بسیاری انجام داد که نتیجه آن اصول نقشه کشی این شیوه معماری بود. او همچنین معمار بنای هندسی (شکل مقابل) است.
فرانک لوید رایت (1869_1956): وی مفاهیم را در جهت تصریح روابط میان طبیعت و معماری گسترش داد و به وضع دستور العمل هایی در خصوص چگونگی ساخت فضاهای داخلی و خارجی بنا و استفاده از مصالح ساختمانی سازگار با طبیعت پیرامون پرداخت
آنتونی گادی (1852_1926): اولین فردی که طرح این شیوه ساخت و ساز را با ارائه صورت ساخته شده بنا بیان کرد و بر چگونگی ساختمان سازی بدین شیوه تاکید داشت . وی در اواخر عمرش معماری هندسی طبیعی را با ساخت دو فضای قوس دار در کلیسای "سگرادا فامیلی" متحول ساخت.
رادولف استینر (1861_1925): وی اصول این سبک متحول شده معماری را بیان کرد. این اصول شامل طبیعت ، فرهنگ و شعور بشر است.
دگرگونی مدرنیسم
معماری طبیعی در اواخر قرن بیستم رو به افول نهاد، چندین نفر از پایه گذاران این سبک مردند و در اروپا رکود اقتصادی و شروع جنگ جهانی دوم باعث کساد بازار ساخت و ساز شد.
اگرچه در دهه پنجم وششم قرن بیستم این سبک معماری دوباره رواج پیدا کرد. این حیات دوباره معماری طبیعی مدیون تلاش های بنیانگذاران مدرنیسم بود. آنها صورت های تئوری معماری هندسی را عملی کردند. نام برخی ازاین افراد همراه با آثارشان در ذیل آورده شده است:
کاخ اعیانی نوتری
مهمار : لی کوربوسیر
شهر: رونچمپ فرانسه
سال : 1950 – 1955
تالار فنلاند
معمار : آلورآلتو
شهر هلسینکی فنلاند
سال : 1962 – 1975
سالن کنسرت سمفونی
معمار : هانز شارون
شهر: برلین آلمان
سال : 1956 – 1963
با احیای دوباره معماری طبیعی، بسیاری از معماران با الهام از یافته های پیشگامانی چون رایت و استینر و استفاده از تکنیک ها و خلاقیت های فنی اقدام به ساخت و ساز کردند. اما هنوز این شیوه معماری جهانی نشده بود. چند سال بعد در نمایشگاهی 50 آرشیو و پوستر از این پروژه ها در معرض دید عموم قرار گرفت و بدین نحو معماری طبیعی شهرت جهانی یافت.
این ساختمانها علاوه بر برخورداری از استحکام و ایمنی نشانگر هویت ملی و فرهنگی مردم یک منطقه بود و بدلیل داشتن رنگ آمیزی ، روشنایی و طرح جذاب بازدیدکنندگان را بر آن می داشت تا این شیوه را شخصا تجربه کنند.
معماری پایدار
اصطلاح پایداری (sustainable) برای نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان (رویارویی با نیازهای عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده برای مقابله با نیازهایشان) مطرح شد و هرروز بر ابعاد و دامنه آن افزوده می شود تا استراتژیهای مناسبی پیش روی جهانیان قرار گیرد.
در این جهان، معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای تامین زندگی مطلوب انسان بوده اند. بدیهی است که زندگی، کار، تفریح، استراحت و … همه و همه فعالیت هایی می باشند که در فضاهای طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه ای بس حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد. کاربرد مفاهیم پایداری و توسعه پایدار در معماری، مبحثی به نام «معماری پایدار» آغاز نموده اند که مهترین سرفصلهایی آن با عنوان "معماری اکوـ تک"، "معماری و انرژی ـ معماری سبز" ایجاد می گردد.
تعاریف ساخت و ساز پایدار
ساخت و ساز پایدار این چنین تعریف شده است: «مدیریت یک محیط پاک و سالم براساس بهره برداری موثر از منابع طبیعی و اصول اکولوژیکی» که هدف از طراحی ساختمانهای پایدار کاهش آسیب آن بر روی محیط و منابع انرژی و طبیعت است، که شامل قوانین زیر می باشد:
1 – کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدید
2 – توسعه محیط طبیعی
3- حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسیب رسان بر طبیعت در صنعت ساختمان سازی
بابراین بطور خلاصه ساختمان پایدار را می توان این چنین تعریف نمودد: ساختمانی که کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محیط طبیعی پیرامون خود و در پهنه وسیع تر با منطقه و جهان دارد.
تکنیک های ساختمان سازی در یک پهنه وسیع در جهت تامین کیفیت یکپارچه از نظر اقتصادی، اجتماعی و محیطی می کوشند. بنابراین استفاده معقول از منابع طبیعی و مدیریت مناسب ساختمان سازی به حفظ منابع طبیعی محدود و کاهش مصرف انرژی کمک نموده (محافظت انرژی) و باعث بهبود کیفیت محیطی می شود. http://www.buildsustainably.org/
اهدف کلی ساختمان های پایدار
• بهره برداری مناسب از منابع و انرژی
• جلوگیری از آلودگی هوا
• مطابقت با محیط
اصول توسعه ساخت و ساز پایدار
برای ایجاد تعادل میان سطوح تنوع زیستی، سه اصل توسعه صنعت ساخت وساز پایدار که در جهت و حفظ تنوع زیستی در شهر باید رعایت شوند، به شرح زیر است:
• استفاده پایدار از منابع زیستی: بدین معنا که باید دقت شود که منابع زیستی بهره برداری شده در سامانه های توسعه در کجا استفاده می شوند، و چگونه می توان آنها را پایدار نگهداشت، و از منابعی که سریعتر جایگزین می شوند استفاده شود. به عنوان مثال؛ از چوب درختهایی باید استفاده شود که سریعتر رشد کرده و می توانند جایگزین شوند. همچنین از منابع متنوع استفاده کرد، که نوع خاصی از بین نرود، و یا مثلا مساحت جنگلها را مقدار ثابتی نگهداشت و از مقدار میعنی کمتر نشوند، و یا از گونه خاص موجودی به علت منافع اقتصادی حمایت نشوند.
طراحی پایدار و اصول اولیه آن
طراحی پایدار همکاری متفکرانه معماری با مهندسی مکانیک، برق و سازه است. علاوه بر فاکتور های متداول طراحی مانند زیبایی، تناسب و بافت و سایه و نور و امکاناتی که باید مد نظر قرار گیرند، گروه طراحی باید به عوامل طولانی مدت محیطی، اقتصادی و انسانی توجه نموده و اصول اولیه آنرا که به قرار زیر است، مد نظر قرار دهد:
درک محیط:
طراحی پایدار با درک از محیط آغاز می شود. اگر ما به امکانات محیطی که در آن هستیم آگاه باشیم می توانیم از صدمه زدن به آنها جلوگیری کنیم. درک محیط باعث مشخص شدن مراحل طراحی از جمله جهت قرارگیری نسبت به خورشید و چگونگی قرارگیری ساختمان در سایت و حفظ محیط پیرامون و دسترسی سیستم نقلیه و پیاده می گردد.
• ارتباط با طبیعت:
چه ساختمان در داخل محیط شهری باشد و چه در یک محیط طبیعی تر، ارتباط دادن طبیعی به محیط طراحی شده روح و جان می بخشد.
• درک روندهای موجود در طبیعت: در سیستم موجود در طبیعت زباله موجود نیست. لاشه یک موجود، غذای یک موجود دیگر می شود. به بیان دیگر موجب احترام بشر به نیازهای انواع گونه های طبیعــــی می گردد. رونــــــدهایی که باعث احیـــا می شوند تا ضایع کردن، به بیشتر زنده مــاندن ما می انجامند.
• درک تاثیرات محیطی:
طراحی پایدار سعی در درک تاثیرات محیط از طریق ارزیابی و تحلیل سایت دارد:
ارزیابی انرژی مصرفی، سمیت مصالح و تکنیک های ساختمان سازی .
بطوریکه تاثیر منفی محیطی را می توان از طریق استفاده مصالح ساختمان سازی پایدار، مصالح با سمیت کمتر و مصالح ساختمانی قابل بازیافت کاهش داد.
• روند مشارکتی طراحی:
طراحان پایدار، اهمیت توجه به هر نظری را می دانند. همکاری با مهندسین مشاور و متخصصین دیگر در مراحل اولیه طراحی صورت می پذیرد. طراحان همچنین به نظرات ساکنین محلی و همسایگان محلی نیز توجه می کنند.
• درک مردم:
طراحان پایدار باید به فرهنگ و دین و نژاد مردمی که قرار است برای آنها طراحی کنند، توجه کنند.
بنابراین معماری پایدار ترکیبی چند ارزشی در بر دارد:
زیبایی شناسی، محیط، اجتماع، سیاست و بعبارتی طراحی و ساختمان سازی هماهنگ با محیط.
یک معمار باید زیرکانه چند فاکتور را در نظر بگیرد: مقاومت و پایداری و طول عمر بنا، مصالح مناسب، و مفهوم و کانسپت. http://www.susarch.com/
تمام اصول معماری پایدار باید در یک پروسه کامل – که منجر به ساخته شدن محیط زیست سالم می شود- تجسم یابد.
معماری پایدار(Sustainable Architecture)
خانه مسکونی در "دازایفو”
طراحی این خانه مسکونی به شیوه ایست که منظره های طبیعی چشم نوازی فراهم می نماید و نور را به زندگی ساکنان آن وارد می کند.در اینجا ارزش فضا بیش از عملکرد و کارایی روی این مسئله متمرکز می شود که: "چگونه طبیعت را به ساکنان این خانه هدیه کنیم؟"
این هدف به وسیله ترکیب فضاها با منظر ها، نور و باد حاصل شده است.و بدین سان زندگی در فضا هایی که در ترکیب با طبیعت بیرون آن شکل گرفته اند،جاری است.
در نتیجه،این خانه مسکونی معیار و ارزشی را داراست که ظاهراً با خانه های معمولی امروزی ژاپنی،متفاوت و به نمونه های قدیمی نزدیکتر است.
آرشیتکت:Hiroyuk Arima
در نتیجه،این خانه مسکونی معیار و ارزشی را داراست که ظاهراً با خانه های معمولی امروزی ژاپنی،متفاوت و به نمونه های قدیمی نزدیکتر است.
خانه نزدیک جاده" دازایفو" قرار دارد.محیط اطراف آن آرام و از تاثرات یک منطقه توریستی در امان است.زمین این منطقه ناهموار و گیاه بامبو ی بومی در آن رشد میکند و درختان پهن برگ با تغییرات فصلی شان مناظر بدیعی پدید می آورند.
دو "جعبه"سفید روی یک شیب قرار گرفته اند که با هم اختلاف سطح دارند.آن دو رو به سوی تپه های" دازایفو" می باشند.در نما هر یک از آنها مستقل از دیگری است. نقش "جعبه"پایینی این است که نماهای دور دست را به طور افقی قطع کند وتغییرات گوناگون طبیعت را به نمایش بگذارد.
اینجا، دیدهای مختلف در بیان فضا ها به عنوان یک عنصر، نقش حیاتی ایفا می کنند. تقسیمات داخلی فضا،هیچ مفهومی از "اتاق"را در خود ندارند. خود"جعبه"به تنهایی یک اتاق بزرگ را شکل می دهد.داخل آن، جعبه های کوچکتر، با المانهای عملکردی که واحدی را برای کارایی زندگی شکل می دهند، به شیوه ای منظم چیده شده اند."جعبه" بالایی فقط به طور عمودی باز می شود و وظیفه آن جدا کردن فضاهای داخلی و خارجی است.این "جعبه"شامل دو فضاست. یک "باغچه نور" با یک استخر کم عمق آب،که در پشت آن گالری شماره 2 قرار دارد. در این فضا فرد می تواند نمایش های مختلف نور را به وسیله پارتیشن های قابل اجرا انتخاب کند.اگر لازم بود،فضاهای داخل می تواند به کلی ازخارج جدا شود. ارتباط بصری بین انسان و طبیعت در حجم بالایی از پایینی ناب تر است.
دو حجم ، به وسیله یک راه طبیعی در طول شیب، به هم مرتبطند. زیستن به وسیله رفت و آمد میان دو حجم یعنی بخشی از طبیعت به طور طبیعی ، به فضای زندگی وارد شده است.
معماری سبز یا پایدار
در سال های اخیر بیانیه ها و مقالات متعددی در زمینه اصول معماری سبز توسط محققان مختلف در سراسر دنیا به رشته تحریر درآمده است. اغلب این بیانیه ها با اختلاف اندک موضوعاتی را در زمینه تشویق طراحان به حفاظت از انرژی ونیز در نظر گیری ویژگی های محلی مکان و کار با کاربران ساختمان و جوامع اطراف آن تثبیت نموده اند. معماران انگلیسی، برندا و روبرت ویل در کتاب خویش با عنوان «معماری سبز: طراحی برای آینده ای آگاه از انرژی» یکی از ساده ترین و صریح ترین چارچوب ها را برای معماری سبز مطرح نموده اند. آن ها این اصول را با استفاده از مثال های مختلف از طراحی ساختمان در اروپا انگلستان و امریکا نشان داده اند. ایشان بر فراگیری از معماری بومی تاکید زیادی داشتند، معماری که در تجربه نسل های متمادی ساکن یک منطقه و اقلیم ویژه در آن نهفته است .
اطلاعات بیشتر در مورد اصول معماری سبز و نحوه اجرا آن در بسیاری از پایگاههای اینترنتی از جمله «موسسه آمریکایی کمیته معماران در موضوعات مختلف زیست محیطی» (www.aia.org.cote) شورای «ساختمان سازی سبز امریکا» (www.usgbc.org) و در اروپا و انگلستان «منازل پایدار » (www.sustainablehome.co.uk) نیز وجود دارد. فرآیند سبز در معماری فرآیندی کهن میباشد، برای مثال از هنگامی که انسان های غار نشین برای اولین بار پی به این مسئله بردند که انتخاب غاری رو به جنوب از لحاظ دمای محیط بسیار مناسب تر از غاری می باشد که دهانه آن به سمت شمال است. موضوع جدید درک این مهم است که معماری سبز برای محیطهای مصنوع و انسان آفرینش بهترین فرآیند برای طراحی ساختمان هاست؛ به گونه ای که تمام منابع وارده به ساختمان، مصالح آن، سوخت یا اشیا مورد استفاده ساکنان، نیازمند پدید آوردن یک معماری پایدار هستند. بسیاری از ساختمان های موجود حداقل یکی از ویژگی های متعدد و قابل تشخیص معماری سبز را درون خویش دارند، با این حال،تنها تعداد اندکی از این بناها کل این فرآیند کامل را دارا می باشند.
بطور کلی فرآیند سبز اینگونه مطرح می شود که تمامی موضوعات به یکدیگر وابسته بوده و در هر تصمیم گیری باید تمامی جنبه های آن مورد بررسی قرار گیرد و بدین ترتیب،ایده بررسی اصول بصورت مجزا با آن در تضاد قرار می گیرد . در مجموع اصول گوناگونی در ایجاد هر نوع سازه مطرح است که نقاط مشترک فراوانی را برای بحث دارامی باشند،
با این حال موضوعات ارائه شده مجموعه ای از اصول مختلفی هستند که در نظر گرفتن آنها سبب ایجاد توازن و پدید آمدن معماری سبز خواهد شد .
اصل اول : حفاظت از انرژی
هر ساختمان باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که نیاز آن به سوخت فسیلی به حداقل ممکن برسد .
ضرورت پذیرفتن این اصل در عصرهای گذشته بدون هیچ شک و تردیدی با توجه به نحوه ساخت و سازها غیر قابل انکار می باشد و شاید تنها به سبب تنوع بسیار زیاد مصالح و فن آوری های جدید در دوران معاصر چنین اصلی در ساختمان ها به دست فراموشی سپرده شده است و این بار با استفاده از مصالح گوناگون ویا با ترکیب های مختلفی از آنها، ساختمان ها، محیط را با توجه به نیاز های کاربران تغییر میدهند .
اشاره به نظریه مجتمع زیستی نیز خالی از لطف نمی باشد، که از فراهم آوردن سر پناهی برای درامان ماندن در برابر سرما و یا ایجاد فضایی خنک برای سکونت افراد سرچشمه می گیرد ، به این دلیل و همچنین وجود عوامل دیگر مردمان ساختمانهای خود را به خاطر مزایای متقابل فراوان در کنار یکدیگر بنا می کردند .
ساختمان هایی که در تعامل با اقلیم محلی و در تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت فسیلی ساخته می شوند ، نسبت به آپارتمانهای عادی امروزی ، حامل تجربیاتی منفرد و مجزا بوده و در نتیجه ، به عنوان تلاشهای نیمه کاره برای خلـق مــعـــماری سبــز مطــرح می شوند. بسیاری از این تجربیات نیز بیشتر حاصل کار و تلاش انفرادی بوده؛ و بنابراین روشن است به عنوان اصلی پایدار در طراحی ها و ساخت و سازهای جامعه امروز لحاظ نمی گردد.
اصل دوم : کار با اقلیم
ساختمان ها باید به گونه ای طراحی شوند که قادر به استفاده از اقلیم و منابع انرژی محلی باشند .
شکل و نحوه استقرار ساختمان و محل قرار گیری فضاهای داخلی آن می توانند به گــونــه ای باشد که موجب ارتقاع سطح آسایش درون ساختمان گردد و در عین حال از طریق عایق بندی صحیح سازه ، موجبات کاهش مصرف سوخت فسیلی پدید آید. این دو فرآیند مذکور ناگزیر دارای هم پوشانی و نقاط مشترک فراوان می باشند .
پیش از گسترش همه جانبه مصرف سوخت فسیلی ، چوب منبع اصلی انرژی به حساب می آمد که هنوز هم حدود 15 درصد از انرژی امروز را نیز تامین می کند. هنگامی که چوب کمیاب و نایاب شد برای بسیاری از مردم امری طبیعی بود که در راستای کاهش نیاز به چوب ، برای تولید گرما از گرمای خورشید کمک بگیرند . شهرهای یونانی همچون «پیرنه» مکان شهر را به گونه ای تغییر دادند که از ورود سیل به شهر جلوگیری شود ، و شبکه ای مستطیل شکل با خیابانهای شرقی ـ غربی را احداث نمودند که به ساختمان ها اجازه جهت گیری به سمت جنوب و استفاده از نور مطلوب خورشید را می داد.
رومی ها نیز پیروی از اصول طراحی خورشیدی را با آموختن از تجربیات یونان ادامه دادند ؛ اما آنها پنجره های شفاف که اختراع قرن اول پس از میلاد بود را نیز برای افزایش گرمای بدست آمده بکار گرفتند، با افزایش کمبود چوب به عنوان سوخت ، استفاده از نمای رو به جنوب در ساخت منازل ثروتــمـنـدان و هـمـچنین حمامهای عـمومی شهـر نیز مـتـداول شــد .
سنت طراحی با توجه به اقـلـیـم بـرای ایجاد آسایش درون ساختمان به قوانین گرمایش محدود نمی شد بلکه در بسیاری از اقـلـیــم ها معماران ملزم به طـراحـی فـضایی خنک برای پدید آوردن شرایطی مطلوب در داخل ساختمان بود . راه حل معــمول درعـصـر حاضر ، یعنی استفاده از سیستم های تهویه مطبوع هوا ، تنها فرآیندی ناکار آمد در تقابل با اقلیم به شمار می رود و در عین حال همراه با مصرف زیاد انرژی می باشد ، که حتی به هنگام ارزانی و فراوانی انرژی به دلیل آلودگی حاصل از آن امری اشتباه بشمار می آید.
اصول سوم : کاهش استفاده از منابع جدید
هر ساختمان باید به گونه ای طراحی شود که استفاده از منابع جدید را به حداقل برساند و در پایان عمر مفید خود ، منبعی برای ایجاد سازه های دیگر بوجود بیاورد .
گر چه جهت گیری این اصل ، همچون سایر اصول اشاره شده به سوی ساختمانهای جدید است ، ولی باید یادآور شد که اغلب منابع موجود در جهان در محیط مصنوع فعلی بکارگرفته شده اند و ترمیم و ارتقاء وضعیت ساختمانهای فعلی برای کاهش اثرات زیست محیطی ، امری است که از اهمیتی برابر با خلق سازه های جدید برخوردار است . این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که تعداد منابع کافی برای خلق محیط های مصنوع در جهان وجود ندارند که بتوان برای بازسازی هر نسل از ساختمان ها، مقداری جدید از آنها را مورد استفاده قرار داد .
اصل چهارم : احترام به کاربران
معماری سبز به تمامی افرادی که از ساختمان استفاده می کنند احترام می گذارد.
به نظر می رسد که این اصل ارتباط اندکی با آلودگی ناشی از تغییرات اقلیم جهانی و تخریب لایه ازن داشته باشد . اما فرآیند سبز از معماری که شامل احترام برای تمامی منابع مشترک در ساخت یک ساختمان کامل هستند انسان را از این مجموعه خارج نمی نماید. تمام ساختمان ها توسط انسان ها ساخته می شوند اما در بعضی از سازه ها حقیقت حضور انسان محترم شمرده می شود، در حالی که در برخی دیگر تلاش برای رد ابعاد انسانی در فرآیند ساخت مشاهده می شود.
اصل پنجم : احترام به سایت
هر ساختمان باید زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس کند.
معمار استرالیایی گلن مورکات این جمله عجیب را بیان می کند که: ساختمان باید زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس کند. این گفته یک ویژگی از تعامل میان ساختمان و سایت آن را در خود دارد که برای فرآیند سبز امری ضروری است و البته دارای ویژگی های گسترده تری نیز می باشد. ساختمانی که انرژی را حریصانه مصرف می کند آلودگی تولید می کند و با مصرف کنندگان و کاربران خویش بیگانه است در نتیجه هرگز زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس نمی کند.
تفسیری صریح تر از این گفته چنین است که نـمی توان هر ساختمان را از درون سایت ساخته شده در آن خارج نمود و شرایط قبل از ایجاد ساختمان را دوباره در سایت احیا کرد. این نوع ارتباط با سایت در سکونتگاههای سنتی اعراب بادیه نشین دیده می شود؛ سبکی و آرامش موجود در میان آن ها در لمس زمین فقط در جابجایی خانه ایشان نهفته نبود، بلکه شامل مصالح مورد استفاده ایشان و دارایی هایی که با خود حمل می کردند نیز می گردید. سیاه چادر اعراب بادیه نشین از پشم بزها ، گوسفندان و شتران ایشان تولید می شد، هنگامی که این چادر ها برپا می گردید با ایجاد سطح مقطع بسیار کارا از لحاظ ایرودینامیکی از تخریب آن در بادهای شدید جلوگیری می شد؛ چادر با طنابهای بلند در جای خود نگهداری و تیرهای چوبی بسیار اندکی در آن بکار گرفته می شد چرا که چوب در صحرا منبعی بسیار کمیاب بحساب می آمد.
اصل ششم: کل گرایی
تمامی اصول سبز، نیازمند مشارکت در روندی کل گرا برای ساخت محیط مصنوع هستند.
یافتن ساختمان هایی که تمام اصول معماری سبز را خود داشته باشند کار ساده ای نیست. چرا که معماری سبز هنوز بطور کامل شناخته نشده است. یک معماری سبز باید بیش از یک ساختمان منفرد قطعه خود را شامل شود و باید شامل یک شکل پایدار از محیط شهری باشد. شهر، موجودی فراتر از مجموعه ساختمان هاست؛ در حقیقت آن را می توان بصورت مجموعه ای از سامانه های در حال تعامل دید – سامانه هایی برای زیستن و تفریح – که بصورت شکل های ساخته شده دارای کالبد می باشند و با نگاهـی دقـیـق بـه ایـن سامانه ها اســت کـــه مـی تـوانیـــم چهــــره شهـــر آیــنده را تـرسـیـم نـمایـیـم.
ترمینال-فرودگاه باراهاس مادرید
ترمینال-فرودگاه باراهاس مادرید
ریچارد راجرز
مجتمع مسکونی .تجاری. رفاهی بستان شهر(عسلویه)
پروژه مجتمع مسکونی _ تجاری _ رفاهی بستان شهر در منطقه بستانو (عسلویه) مجاور منطقه بین المللی فرودگاهی پارس در زمینی به مساحت 30 هکتار (که توسط شرکت خریداری شده است ) در حال اجرا می باشد در این مجتمع 2 برج مسکونی و 2000 واحد مسکونی 3 طبقه در قالب آپارتمانهای مدرن و قابل قیاس با استانداردهای جهانی،از نظر معماری فضاها ، طراحی سازه ، سیستم گرمایشی ، سیستم تهویه مطبوع ، نورپردازی ، طراحی منظر ومحوطه سازی در نظر گرفته شده است .
ایده طراحی :
طراحی ، متناسب با ویژگیهای آب و هوای منطقه می باشد ارتباط همسایگی و معاشرت میان ساکنین این شهرک به عنوان یک اصل در نظر گرفته شده ، بنابراین برای هر بلوک ساختمانی حیاط مشترکی در نظر گرفته شده ، ایده بعدی ایجاد مسیرهای پیاده روی جهت اتصال حیاطهای مذکور می باشد . تهویه هوا در مکانهای سایه دار انجام می گیرد که نتیجه آن کمک به بهبود و تلطیف وضعیت آب و هوایی خواهد بود .
اهمیت فضای سبز با نظر به پیشینه تاریخی آن در فرهنگ ایرانی و همچنین تاثیر کیفی که بر روی زندگی می گذارد به عنوان فضایی تعریف شده در سایت همگی بلوکها را احاطه کرده است .
مجتمع مسکونی، تفریحی، ساحلی مولیان
این شرکت طراح و مجری و مدیر توسعه و عمران پروژه های کلان عمرانی است . در حال حاضر شرکت ده ها پروژه بزرگ را در کشور اجرا ، مدیریت و راهبری می نماید . موقعیت ویژه شمال کشور از نظر آب و هوایی و جاذبه های طبیعت زیبای استان مازندران که موهبت سواحل زیبای دریای خزر ، جنگل های انبوه و سرسبزی و طراوت خاک را یکجا در خود جمع کرده است این شرکت را بر آن داشته است تا در مجموعه طرح های عمرانی خود جایگاه ویژه ای به این منطقه اختصاص دهد و به این منظور این شرکت مجتمع مسکونی ، تفریحی ، ساحلی مولیان را در منطقه زیبای نور تدارک دیده است .
تعریف منطقه فرودگاهی خلیج فارس :
تعریف :
محلی برای پشتیبانی فرودگاه اعم از انبارداری – اداری – اقامتی ، … ، تجارت ، گذران اوقات فراغت برای منطقه پارس در تمام ساعات شبانه روز
چهار ناحیه اصلی منطقه فرودگاهی خلیج فارس :
1- ناحیه پایانه منطقه فرودگاهی Airport drive
2- ناحیه توسعه تجارتBanksia zone
3- ناحیه انبارداری Warehousing
4- ناحیه فضای سبز Green space
دهکده توریسی – تفریحی دماوند
این پروژه در زمینی به مساحت 30 هکتار در منطقه یلقین دره (10 کیلومتر قبل از دماوند) واقع شده است و با داشتن راههای دسترسی آسان به تهران و مناطق شمال کشور و بزرگراهها ، با برخورداری ازاستانداردهای خدماتی در سطح قابل قیاس با میزانهای بین المللی در طبیعت سرسبز و ایمن البرز واقع شده ، برای فرارو گریزاز فضای لبریز از استرسهای کار در محلهای شهری بویژه شهر تهران فوق العاده مناسب است .
شعر نو :
دلم برای باغچه می سوزد کسی به فکر گلها نیست کسی به فکر ماهیها نیست کسی نمی خواهد باور کند که باغچه دارد می میرد…!
احترام به طبیعت
تهیه و تنظیم :
محمود
مرادکلاری
بهار 1386
باتشکر از :
استادراهنما
جناب آقای مهندس شیردل