بهداشت دهان و دندان
آیا می توانید:
دندان های خود را درست نخ بکشید ؟
دندان های خود را درست مسواک بزنید ؟
دندان مصنوعی را درست بشویید؟
مراقبت از دندان ها و رعایت بهداشت دهان ، اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا :
مهمترین کار دندان ها ، جویدن است
اگر غذا خوب جویده شود ، هضم غذا راحت تر انجام می شود و مشکلات گوارشی کمتری خواهیم داشت .
همه دوست دارنــد که دنـــدان های سـالم و دهان خوشبو داشته باشند. بوی بد دهان، علاوه براینکه موجب دوری اطرافیان می شود، برای خود ما نیز آزار دهنده است
اولین اقدام برای برطرف کردن بوی بدن دهان، پیشگیری از خرابی دندان ها و عفونت های لثه است.
با رعایت بهداشت دهــان و دندان ها، دچار عفونت های لثه و دندان ها نمی شویم
زیرا عفونت های لثه و دندان به دهان محدود نمی شوند و ممکن است از طریق خون ، به سایر قسمت های بدن مثل قلب برسند و باعث آسیب آنها شوند.
در هر سنی با داشتن دندان طبیعی یا مصنوعی وحتی بدون دندان ، باید بهداشت دهان را رعایت کنیم .
مراقبت از دندان های طبیعی
در صورت پوسیدگی دندان ، هرچه سریعتر برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
حتی اگر فکر می کنید هیچ مشکلی ندارید ، سالی یک بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
روزی یک بار با استفاده از نخ دندان ، سطح بین دندان ها را تمیز کنید. نخ دندان را قبل از مسواک زدن استفاده کنید. در این صورت لای دندان ها طی مسواک زدن بهتر شسته می شود.
روش صحیح استفاده از نخ دندان
شیار بین لثه و دندان ، محل مناسبی برای گیر کردن مواد غذایی و تشکیل جرم دندانی است . تمیز کردن این ناحیه از دندان ها در پیشگیری از بیماری های لثه بسیار موثراست .
حداقل روزی 2 بار مسواک بزنید. بهتر است مسواک زدن بعد از خوردن غذا باشد.
موهای مسواک نباید خیلی نرم یا خیلی سفت باشد. بهتر است از مسواک نوع متوسط استفاده کنید.
بعد از مسواک زدن ، مسواک را با آب بشویید تا بقایای خمیر دندان و مواد غذایی داخل آن نماند.
هر چند وقت یکبار مسواک را عوض کنید. مسواکی که موهای آن خمیده یا نا منظم شده و یا رنگ آن تغییر کــرده باشد ، اصلاً مناسب نیست. معمولاً از یک مسواک بیشتر از 3 یا 4 ماه نمی توان استفاده کرد.
از نمک خشک یا جوش شیرین برای مسواک کردن یا شستن دندان ها با انگشت استفاده نکنید. این مواد خشک باعث ساییدگی دندان می شوند.
پس از مسواک زدن لثه های خود را با انگشت ماساژ دهید.
اگر در موقع مسواک زدن، لثه شما خونریزی می کند، مسواک زدن را قطع نکنید و به دندانپزشک مراجعه کنید.
طریقه صحیح مسواک زدن
برای سطح بیرونی و داخلی دندان، مسواک را به طور مایل در محل اتصال لثه و دندان قرار دهید و به صورت جاروب کردن از سمت لثه به طرف لبه دندان مسواک را حرکت دهید.
برای سطح جونده دندان مسواک را با کمی فشار روی این سطح به جلو و عقب ببرید.
برای سطح داخـلی دندان های جلــو، مسـواک را به صورت عمودی روی لثه و سطح داخلی دندان ها قرار داده و به سمت لبه دندان ها حرکت دهید.
بسیاری از ما علاوه بردندان های طبیعی ، تعدادی دندان روکش شده ، دندان کاشته شده ویا دندان مصنوعی ثابتی که به وسیله گیره به دندان های کناری وصل شده باشد داریم .
تمیز کردن این دندان ها نیز مانند دندان های طبیعی است.
اما نخ کشیدن ومسواک زدن این دندان ها باید با دقت وتوجـــه بیشتری انجام شود؛ زیرا احتمال گیرکردن خرده های غذا در بین این دندان ها بیشتر است .
مراقبت از دندان های مصنوعی
برای شستن آن دسته از دندان های مصنوعی که می توان آنها را ازدهان خارج کرد به نکات زیر توجه کنید:
دندان های مصنوعی را حداقل یک بار در روز از دهان خارج کرده و با مسواک نرم بشویید.
به خاطر داشته باشید که خمیر دندان برای شستن دندان های مصنوعی مناسب نیست. برای شستن دندان های مصنوعی از مایع ظرفشویی استفاده کنید. پس از آن دندان مصنوعی را به خوبی با آب بشویید.
بعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان ، لثه ها و زبان خود را با یک مسواک نرم بشویید. سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهید.
در موارد زیر حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید:
اگر دندان مصنوعی شل است.
اگر دندان مصنوعی به لثه فشار می آورد.
اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
اگرقسمتی از دندان مصنوعی شکسته است.
اگر نمی توانید با دندان مصنوعی غذا بخورید.
اگربعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان احساس می کنید لثه شما برجسته است.
بی دندانی
با یک مسواک نرم وکمی خمیر دندان لثه ها و سطح روی زبان را بشویید.پس از آن لثه ها را با انگشت ماساژ دهید.
هر چه سریعتر برای گذاشتن دندان مصنوعی اقدام کنید.
خشکی دهان
علت خشکی دهان چیست ؟
با افزایش سن به طور طبیعی ترشح آب دهان کم می شود.
مصرف داروهای مدر (زیاد کننده ادرار) و داروهای آرام بخش نیز دهان را خشک می کند.
گـــــرفتگی بینی و نفس کشیدن با دهان به خصوص هنگام خواب موجب خشکی دهان می شود.
کشیدن سیگار نیز یکی از علت های خشکی دهان است.
برای برطرف شدن خشکی دهان چه کنیم؟
نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب حل کنید و چندین بار در طول روز دهان خود را با این محلول آب نمک رقیق بشویید.
حداقل 6 تا 8 لیوان مایعات ترجیحاً آب ساده در طول روز بنوشید.
در طول روز با نوشیدن کم کم و جرعه جرعه آب، دهان خود را مرطوب نگهدارید.
قبل از خوردن غذا، دهان خود را با آب بشویید و یا کمی آب بنوشید. خیس شدن دهان به راحت تر شدن جویدن غذا و قورت دادن لقمه کمک می کند.
از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید.
از کشیدن سیگار یا سایر دخانیات مثل قلیان و چپق خودداری کنید.
میوه ها و سبزی های تازه را بیشتر مصرف کنید.
به پزشک مراجعه کنید .
یبوست و بی اختیاری ادرار
آیا می دانید:
چرا دچار «یبوست» می شویم ؟
خوردن غذاهای حاوی فیبر چه اهمیتی دارد؟
ورزش منظم چه تاثیری روی کار روده ها دارد؟
برای «بی اختیاری ادرار » چه باید کرد؟
علائم « بزرگ شدن غده پروستات» چیست ؟
آیا می توانید:
از بروز «یبوست» پیشگیری کنید ؟
«تمرینات عضلات کف لگن » را برای کم کردن بی اختیاری ادرار انجام دهید؟
یبوست
باید بدانید که افزایش سن دلیل یبوست نیست ؛ بلکه عوامل مختلفی در ایجاد آن دخالت دارند. مثلاً گاهی بیماری خاصی موجب یبوست می شود
گاهی نیز مصرف داروها موجب یبوست می شود
اما در اغلب موارد، شیوه زندگی ما باعث یبوست می شود. پس می توان با توجه به موارد زیر این شیوه را اصلاح و بروز یبوست را کاهش داد:
عادات غذایی :
مواد غذایی حاوی فیبر را بیشتر بخورید. این ارزانترین و راحت ترین راه درمان یبوست است . گلابی رسیده ، آلو ، توت ، انگور ، گوجه فرنگی ، کاهو و سایر انواع میوه ها وسبزی ها دارای فیبر هستند. همچنین نان جو یا نان کامل گندم که دارای سبوس باشند حاوی فیبر هستند و یبوست را کم می کنند.
مصرف کم مایعات نیز موجب یبوست می شود.سعی کنید در طول روز حداقل 6 تا 8 لیوان مایعات که بهتر است آب ساده باشد بنوشید. اگر صبح ها بعداز بیدار شدن از خواب یک لیوان آب بنوشید، چند دقیقه بعد روده ها به کار می افتند.
چند ساعت قبل از خواب، یک لیوان شیرگرم کم چربی بنوشید
2) فعالیت بدنی
نیم ساعت پیاده روی روزانه و یا انجام سایر تمرینات ورزشی به برطرف شدن یبوست کمک می کند.
زمان اجابت مزاج :
کسانی که به دلایل مختلف اجابت مزاج را به تاخیر می اندازند پس از مدتی دچار یبوست شدید خواهند شد.
زمانی که نیاز به اجابت مزاج پیدا می کنید ، بلافاصله به توالت بروید . همچنین وقتی اجابت مزاج هر روز در یک ساعت معین انجام شود روده ها عادت می کنند که در همان زمان معین کار کنند.این زمان بهتر است پس از خوردن غذا و ترجیحاً پس از خوردن صبحانه باشد. زمانی را انتخاب کنید که کاری نداشته باشید و بتوانید بدون عجله در توالت بمانید.
اگر از توالت فرنگی استفاده می کنید ، یک زیر پایی به بلندی حدود 15 سانتی متر را در زیر هر یک از پاها، بگذارید . این کار باعث می شود که حالت چمباتمه ایجاد شود و به دفع مدفوع کمک می کند.
4) مصرف داروهای مسهل :
اگر داروهای مسهل به طور مداوم مصرف شوند پس از مدتی روده کار طبیعی خود را انجام نداده و یبوست به وجود می آید. بنابراین از مصرف خودسرانه داروهای مسهل خودداری و تنها با تجویز پزشک آنها را مصرف کنید.
در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
اگر به تازگی دچار یبوست شده اید.
اگر اخیراً عادت اجابت مزاج شما تغییر کرده است . مثلاً تعداد دفعات اجابت مزاج کمتر یا بیشتر شده است ویا مدفوع سفت تر یا شل تر شده است.
اگر هنگام اجابت مزاج درد دارید.
اگر درمدفوع شما خون دیده می شود.
اگرمدفوع شما سیاه رنگ شده است.
دفع ادرار
با افزایش سن ، دفع ادرار دچار تغییراتی می شود.
برای مثال :
تحمل نگهداشتن ادرار کمتر می شود.
کار کردن کلیه ها در طول شب هم ادامه می یابد.
عضلات شکم و لگن ضعیف می شوند.
مثانه کاملاً خالی نمی شود.
این تغییرات موجب می شود که :
نگهداشتن ادرار مشکل تر شود.
در طول شب چندین بار برای ادرار کردن بیدار شویم.
دفعات ادرار کردن بیشتر شود.
احتمال عفونت ادراری و تشکیل سنگ افزایش یابد.
ایــــن تغییرات طــــبیعی احتمال بروز برخی بیماری ها را بیشتر می کند. یکی از این بیماری ها «بی اختیاری ادرار » است.
بی اختیاری ادرار
در صورت ابتلا به بی اختیاری ادرار ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا علت ایجاد کننده آن درمان شود و مجبور نشوید که به خاطر آن فعالیت های اجتماعی، رفت و آمدها و مصاحبت با دوستان را کم کنید.
همچنین نوشیدن آب را کم نکنید. زیرا آب کافی برای دفع سموم بدن و جلوگیری از عفونت ادراری و پیشگیری از تشکیل سنگ های ادراری لازم است.
انواع بی اختیاری ادرار
حالت اول بی اختیاری ادرار:
در این حالت هنگام عطسه، سرفه، خنده و برخاستن از زمین، بی اختیار چند قطره ادرار خارج می شود. این حالت در زن ها خیلی بیشتر است که ممکن است به علت عفونت ادراری ، تغییرات مجرای ادرار با افزایش سن و یا زایمان های متعدد باشد.
توصیه هایی برای حالت اول بی اختیاری ادرار :
این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.
در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
بعد از ساعت 8 شب ازنوشیدن مایعات خودداری کنید.
لباس های آزاد و راحت بپوشید.
عضلات کف لگن را تقویت کنید .
مثانه را تقویت کنید.
انواع بی اختیاری ادرار
حالت دوم بی اختیاری ادرار :
در ایـن حالت احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن ایجاد می شود. اما قبل از رسیدن به دستشویی ادرار می ریزد.
توصیه هایی برای حالت دوم بی اختیاری ادرار :
این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.
در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
لباس های آزاد و راحت بپوشید.
توصیه هایی برای حالت دوم بی اختیاری ادرار :
برای داشتن آرامش تمرین کنید .درکتاب چهارم این مجموعه توصیه هایی برای آرامش بیشتر ارایه می شود.
از ورزش های سخت اجتناب کنید.
قهوه ، نوشابه های گازدار، غذاهای پرادویه میل نکنید.
مثانه را تقویت کنید.
عضلات کف لگن را تقویت کنید .
چگونه مثانه را تقویت کنیم؟
برای این کار سعی کنید کم کم مدت زمان بیشتری ادرارتان را نگه دارید. برای شروع هر 2 ساعت یک بار ادرار کنید.
به تدریج سعی کنید این مدت زمان 2 ساعت را بیشتر کنید.
اینکه چقدر این فاصلـه زمانـی را بیشتر می کنید به خودتان بستگی دارد؛ ولی باید درحدی باشد که ادرار نریزد.
کم کم این فاصله را به 3 تا 4 ساعت برسانید.
این تمرین را لازم نیست که شب ها انجام دهید.
با انجام این تمرین توانایی مثانه برای نگه داشتن ادرار بیشتر می شود.
چگونه عضلات کف لگن را تقویت کنیم ؟
تمرین اول :
هربار که برای ادرار کردن به توالت می روید، چندین بار به طور ارادی، دفع ادرار را شروع و قطع کنید.
تمرین دوم :
ناحیه مقعد را سفت کنید؛ مانند حالتی که می خواهید مانع دفع مدفوع شوید و این حالت را برای مدت 5 ثانیه حفظ نموده و بعد رها کنید. در طول انقباض نفس خود را حبس نکنید. این کار را چندین بار در طول روز انجام دهید. تکرار تمرین باید در حدی باشد که خسته نشوید. این تمرین را در حالت ایستاده ، نشسته و یا خوابیده می توانید انجام دهید.
انواع بی اختیاری ادرار
حالت سوم بی اختیاری ادرار :
در این حالت مثانه خیلی پر شده است وادرار به صورت قطره قطره به طور غیر ارادی می ریـــزد. زمانی که فرد به دستشویی می رود ادرار به طور کامل خالی نمی شود. این حالت بیشتر در مردها دیده می شود که دلیل آن تنگ شدن مجرای ادرار به خاطر بزرگ شدن غده پروستات است.
توصیه هایی برای حالت سوم بی اختیاری ادرار :
این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
در زمان ادرار کردن عضلات شکم را سفت کنید. سپس به آرامی با دست زیر شکم را به سمت پایین فشار دهید. این فشار به مثانه منتقل شده و به تخلیه ادرار کمک می کند.
بزرگی غده پروستات
با افزایش سن این غده بزرگ می شود و در برخی از مردان مشکلاتی را در ادرار کردن ایجاد می کند.
اگر هریک از علائم زیر را دارید برای بررسی وضعیت غده پروستات به پزشک مراجعه کنید:
. بعد از اتمام ادرار، احساس می کنید ادرارتان کاملاً خالی نشده است .
با فاصله زمانی کمتر از 2 ساعت دوباره مجبور هستید برای ادرار کردن به دستشویی بروید.
هنگام ادرار کردن چند بار ادرار قطع و دوباره شروع می شود.
نگه داشتن ادرار سخت شده است .
فشار جریان ادرار نسبت به قبل کم شده است .
وقتی برای ادرار کردن به دستشویی می روید برای شروع ادرار مجبورید زور بزنید.
بعد از رفتن به رختخواب چندین بار مجبورید برای ادرار کردن بلند شوید.
سوزش ادرار دارید.
ادرار قطره قطره می آید.
یائسگی
آیا می دانید:
یا ئسگی چیست ؟
کدامیک از تغییرات یائسگی تا دوره سالمندی ادامه می یابد؟
با افزایش سن هورمون مردانه چه تغییری می کند؟
آیا می توانید:
با انجام یکسری اقدامات مشکلات ایجاد شده پس از یائسگی را کم کنید؟
احتمال پیشرفت پوکی استخوان را کم کنید؟
خطر بیماری های قلبی عروقی را کمتر کنید؟
یائسگی چیست ؟
یائسگی یکی از مراحل طبیعی زندگی زنان است که معمولاً در حدود سن 48 تا 55 ســـالگی شروع می شود . ابتدا عادت ماهیانه نامرتب شده و سپس به طور کامل قطع می شود.
یائسگی وسالمندی
یائسگی با یک سری تغییرات همراه است. برخی علائم که با یائسگی به وجود می آیند مانند گرگرفتگی ، تپش قلب وتعریق در ابتدای یائــسگی شدیدتر است ولی با گذشت زمان بهتر می شود.
اما آنچه مهم است تغییراتی است که بعد از یائسگی به وجود آمده و با گذشت زمان تا دوره سالمندی ادامه پیدا می کند
پوکی استخوان :
علاوه برسن ، یکی دیگر از علل پوکی استخوان « یائسگی » است . بنابراین زنان سالمند بیشتر از مردان سالمند به پوکی استخوان مبتلا می شوند . پس برای جلوگیری از پیشرفت پوکی استخوان توصیه های زیر را انجام دهید.
به طور منظم ورزش کنید. پیاده روی ورزش مناسبی است. ورزش یکی از عوامل مهم برای قرار گرفتن کلسیم در داخل استخوان و محکم شدن استخوان ها است
همه روزه مواد غذایی حاوی کلسیم ، به خصوص لبنیات پاستوریزه کم چربی مصرف کنید. درگروه لبنیات شیر، ماست ، پنیر و کشک از منابع خوب کلسیم هستند.
شربت های کاهش دهنده اسید معده نمی گذارند کلسیم غذا جذب شود. بنابراین از مصرف خودسرانه و غیر ضروری آنها خودداری کنید
نوشابه های گازدار جلوی جذب کلسیم غذا را می گیرند .پس تا حد امکان نوشابه های گازدار را کمتر مصرف کنید.
عدم استعمال دخانیات و مصرف الکل
ویتامین D با افزایش جذب کلسیم در روده ها از پوکی استخوان جلوگیری می کند. برای تامین آن هر روز در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرید. تابش نور خورشید از پشت شیشه تاثیر ندارد.
برای پیشگیری از حوادث بخصوص جلوگیری از زمین خوردن ، در محیط خانه ودرخارج از منزل نکات ایمنی را رعایت کنید. این نکات را در کتاب دوم این مجموعه گفته ایم .
بیماری های قلبی عروقی
برای کم کردن این خطر توصیه می شود که :
از استعمال دخانیات مانند سیگار ، قلیان و چپق خودداری کنید.
به طور منظم ورزش کنید.
مصرف چربی و نمک را کاهش دهید.
میوه و سبزی بیشتری مصرف نمایید.
برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات ادراری :
عفونت ادراری :
گاهی بدون علامت می باشد. عفونت ادراری به راحتی با انجام آزمایش ساده ادرار قابل تشخیص است. مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک ، نوشیدن آب و ادرار کردن زود به زود باعث بهبود آن می شود.
بی اختیاری ادرار:
پس از یائسگی و با افزایش سن تغییراتی در مجاری ادراری به وجود می آید که موجب بروز بی اختیاری ادرار می گردد. علت دیگر بی اختیاری ادرار ضعیف بودن و شل شدن عضلات کف لگن است.
عضلات کف لگن، رحم و مثانه را نگه می دارند؛ بنابراین شل شدن آنها موجب افتادگی رحم و مثانه می شود و به دنبال آن بی اختیاری ادرار ایجاد می شود
تقویت عضلات کف لگن نیز برای کاهش این مشکل مفید هستند.
کم شدن ترشحات زنانه:
در دوره یائسگی به طور طبیعی ترشحات زنانه کم می شود
همین دلیل خارش و سوزش ایجاد شده و نزدیکی دردناک می شود.
با مراجعه به پزشک، این مشکل به راحتی برطرف می شود. پزشک داروهایی می دهد که با استفاده آنها مهبل مرطوب شده و خارش ، سوزش و درد از بین می رود. ادامـــــه روابط زناشویی نیز به رفع این مشکل کمک می کند
تغییرات پستان ها:
بــعد از یائسگی و با افزایش سن، به طور طبیعی پستان ها کوچک و شل می شوند.
از آنجا که با افزایش سن خطر سرطان پستان زیاد می شود، لازم است برای اطمینان از سلامت پستان ها توسط پزشک معاینه شوید.
در صورت وجود توده در پستان یا زیر بغل ، فرورفتگی نوک پستان، تورفتگی سایر قسمت های پستان، خروج خون یا هر نوع ترشح از نوک پستان ، زخم پستان ، تغییر شکل، اندازه یا رنگ پستان و درد پستان ها باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
توجه:
در صورت هر نوع لکه بینی یا خونریزی زنانگی به پزشک مراجعه کنید.
اگر متوجه هر نوع توده یا برجستگی در ناحیه تناسلی شدید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
سرطان گردن رحم یک بیماری خطرناک است. اما اگر زود تشخیص داده شود می توان جلوی پیشرفت آن را گرفت. این بیماری با یک آزمایش ساده به نام پاپ اسمیر، قابل تشخیص است. بنابراین برای انجام این آزمایش به ماما یا پزشک مراجعه کنید.
کاهش هورمون مردانه با افزایش سن
به طور طبیعی در مردان با افزایش سن هورمون مردانه به تدریج کم می شود. به دنبال آن در بعضی از مردان کاهش میل وقدرت جنسی، خستگی ، بی قراری، کم شدن قدرت عضلات و پوکی استخوان نیز ممکن است دیده شود .
کاهش میل وقدرت جنسی می تواند در رابطه زناشویی تاثیر بگذارد . اگر این کاهش ناگهانی بود ویا موجب نارضایتی شما و یا همسرتان شد، برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید. پزشکان متخصص مجاری ادراری و روانپزشکان می توانند در این زمینه به شما کمک کنند
اگر چه پوکی استخوان در مردان به شدت پوکی استخوان در زنان نیست ولی لازم است که مردان نیز توصیه های گفته شده برای پوکی استخوان را به کار ببرند
استرس
در طول زندگی همواره در کنار خوشی و شادی، سختی و ناراحتی وجود دارد. زمانی که بیمار می شویم و جایی از بدنمان درد می کند، به جسم ما فشار وارد می شود و زمانی که دلمان برای عزیزی تنگ شده است، از دست کسی ناراحت هستیم یا درآمد مان کم شده است روح ما تحت فشار است. بسیــاری از اوقــات این مسائل ناراحت کننده، خارج از اختیار ما هستند و نمی توانیـم جلوی آن ها را بگیریم؛ اما می توانیم توانایی خود را در برخورد با این مسائل افزایش دهیم و از عواقب بعدی آن، مانند اضطراب، دلشوره، حواس پرتی، عصبانیت، بی خوابی، بی اشتهایی، زود رنجی و … جلوگیری کنیم.
توصیه های زیر ممکن است در این کار به شما کمک کند:
زمانی که به کمک نیاز دارید، از درخواست آن کوتاهی نکنید.
خود را به کاری در خانه مشغول کنید. به عنوان مثال وسایل خود را مرتب کنید، آشپزی کنید، چیزی بدوزید و …
به کاری که مورد علاقه تان است بپردازید. به عنوان مثال به موسیقی مورد علاقه خود گوش دهید یا برنامه ای را که دوست دارید از تلویزیون تماشا کنید.
با یک نفر دوست یا اقوام نزدیک صحبت کنید. اگر می توانید به دیدن او بروید و یا تلفنی با او صحبت کنید.
از خانه خارج شوید. برای مدت کوتاهی به دیدن مغازه ها بروید یا در پارک قدم بزنید.
به طور منظم ورزش کنید.
تمرین آرام سازی را انجام دهید. در اینجا شکل ساده ای از این تمرین را می گوییم:
در این تمرین، عضلات به ترتیب از سر به طرف پا یا برعکس سفت می شود. 10 تا 15 ثانیه در این حالت نگه داشته می شود و بعد به آرامی شل می شود. این سفت شدن و شل شدن عضلات تاثیر خوبی بر آرامش ذهن می گذارد.
ابتدا به یک مکان خلوت بروید. روی صندلی بنشینید. پشت خود را صاف نگه دارید. کف پاها را روی زمین بگذارید و دست ها را روی ران قرار دهید.
ابروها را تا جایی که می توانید به طرف بالا بکشید و در این حالت نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید.
چشم هایتان را محکم ببندید و پلک ها را روی هم فشار دهید. در این حالت نگه دارید. سپس به آهستگی چشم ها را باز کنید.
زبان خود را به سقف دهان فشار دهید . فشار را نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید.
دندان های خود را روی هم فشار دهید. فشار را نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید. در صورتی که دندان مصنوعی دارید این حرکت را انجام ندهید.
لب هایتان را به هم فشار دهید و چروک کنید. فشار را نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید.
شانه های خود را بالا بکشید و سفت نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید.
دست راست را مشت کنید و ساعد را روی بازو خم کنید و محکم فشار دهید. در این حالت نگه دارید. سپس به آهستگی رها کنید. این حرکت را با دست چپ نیز انجام دهید.
یک نفس عمیق بکشید. ریه تان را از هوا پر کنید. نفس خود را حبس کنید و به شکم خود فشار وارد کنید. مثل اینکه می خواهید شکم خود را باد کنید. سپس به آهستگی نفس را بیرون دهید و ریه را کاملاً خالی کنید.
کتف ها را تا جایی که می توانید به عقب ببرید. فشار دهید و در این حالت سفت نگه دارید. سپس به آرامی رها کنید
پای راست را صاف نگه دارید. پنجه پا را به طرف بیرون بکشید. در این حالت نگه دارید. بعد پنجه پا را به طرف خودتان خم کنید.پا را سفت در این حالت نگه دارید. سپس به آهستگی پا را زمین بگذارید. این حرکت را با پای چپ تکرار کنید.
زانوی راست را خم کنید و ران را تا جایی که می توانید بالا بیاورید و سفت نگه دارید. سپس به آهستگی پا را زمین بگذارید. این حرکت را با پای چپ تکرار کنید.
این تمرین را روزی یک تا دو بار انجام دهید.
حافظه
اما به طور کلی با افزایش سن، احتمال فراموشکاری بیشتر است. این فراموشکاری، بیشتر مربوط به حوادث اخیر است.
به عنوان مثال خاطرات دوران جوانی را به یاد می آوریم، اما یادمان نمی آید که یک ساعت پیش که به خانه برگشتیم، کلید را کجا گذاشتیم؟
حال ببینیم چگونه می توانیم مشکلات ناشی از فراموشکاری را کاهش دهیم؟
تقویت حافظه
در درجه اول، از سوال کردن وگفتن اینکه «موضوعی را فراموش کرده اید»، نترسید و خجالت نکشید
. بیایید به جای ناراحتی از این وضع، به راه هایی که حافظه شما را تقویت، یا از کم شدن آن جلوگیری می کند، توجه کنید
چیزهایی را که همیشه از آن استفاده می کنید مثل عینک یا کلید در یک جای مشخص بگذارید به عنوان مثال داخل یک کاسه بزرگ در اتاق نشیمن.
هر روز به اخبار رادیو یا تلویزیون گوش دهید.
سعی کنید هر روز یک مطلب جدید یاد بگیرید.
کتاب یا روزنامه مطالعه کنید.
تقویت حافظه
در جمع دوستـان یا خـــانواده، خاطرات گذشته را تعریف کنید.می توانید آلبوم عکس های قدیمی را برای یادآوری نام افراد و خاطرات گذشته نگاه کنید.
خاطرات خود را بنویسید.
بازی های فکری مثل شطرنج انجام دهید.
با دوستانتان مشاعره کنید.
جدول حل کنید.
مطالبی را که ممکن است فراموش کنید، یادداشت نمایید. برای این کار، یک تقویم جیبی بردارید. تمام تاریخ های مهم مثل، روز تولد نوه تان، سالگردها، روزی که نوبت دکتر دارید، روز آخر مهلت پرداخت قبض ها و … را در آن بنویسید. در انتهای تقویم، شماره تلفن های اقوام و دوستان را بنویسید. این تقویم را همیشه و موقع خارج شدن از منزل نیز همراه داشته باشید.
یک دفترچه یادداشت در کنار تلفن بگذارید. هر بار که کسی تلفن می زند، اگر پیغـامی دارد، یا کاری از شما می خواهد، بلافاصله یادداشت کنید
هیچ گاه خودسرانه دارو مصرف نکنید. اما اگر دارویی توسط پزشک برای شما تجویز شده است، در مصرف درست و به موقع دارو دقت کنید. برای اینکه زمان مصرف دارو یادتان نرود می توانید به تعداد وعده هایی که باید دارو بخورید، شیشه های کوچکی تهیه کنید. فرض کنیم در سه نوبت 6 صبح، 2 بعد از ظهر و 10 شب باید دارو بخورید. پس سه شیشه بردارید. روی یکی بنویسید 6 صبح، روی یکی 2 بعد از ظهر و روی یکی 10 شب. هر روز صبح داروهایتان را داخل این شیشه ها بیاندازید. وقتی که به این شیشه ها نگاه کنید، یادتان می آید که کدام دارو را نخورده اید.
این شیشه ها را جایی بگذارید که در معرض دید شما باشد ولی کودکان به آن دسترسی نداشته باشند.
تغذیه مناسب برای حفظ قدرت حافظه لازم است. برای این کار قند، چربی و نمک کمتری مصرف کرده ولی مصرف میوه و سبزی های تازه را بیشتر کنید.
توجه:
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
اگر اسامی افراد را دائماً فراموش می کنید.
اگر فکر می کنید حافظه تان روز به روز کمتر می شود.
اگر فراموش کردن کارها باعث شده که نتوانید به تنهایی کارهایتان را انجام دهید.
خواب
خواب
در طول خواب، بدن استراحت می کند. انرژی از دست رفته به دست می آید و بدن، بار دیگر برای فعالیت جسمی و فکری آماده می شود. با ورود به دوره سالمندی، تغییراتی در وضعیت خواب ایجاد می شود، به ویژه نیاز به خواب شبانه کاهش می یابد. نباید انتظار داشته باشید که مانند دوران جوانی بخوابید
توصیه های زیر می تواند به خواب راحت تر کمک کند:
هر روز به طور منظم، ورزش کنید. پیاده روی بسیار مفید است و به بهتر شدن خواب کمک می کند. بهتراست تمرینات ورزشی را حداقل دو ساعت قبل از خواب خاتمه دهید.
از چرت های روزانه اجتناب کنید؛ یا آنها را به حداقل برسانید. عادت کنید شب ها در یک ساعت معین به رختخواب بروید و صبح در یک ساعت معین بیدار شوید.
هنگامی که واقعاً احساس می کنید خوابتان می آید به بستر بروید.
اگر پس از رفتن به بستر، خوابتان نبرد، از رختخواب خارج شده و خود را با کاری سرگرم کنید و تا وقتی خوابتان نمی آید به بستر نروید. همچنین از تماشای تلویزیون یا مطالعه در بستر پرهیز کنید.
توصیه های زیر می تواند به خواب راحت تر کمک کند:
قبل از خواب یک دوش آب گرم بگیرید.
برای شام یک غذای سبک بخورید.
بعد از ساعت 6 بعد از ظهر مایعات کمتری بنوشید. خصوصاً از نوشیدن مایعاتی مثل چای و نوشابه گازدار خودداری کنید.
پس از شام چای ویا قهوه ننوشید.
قبل از خواب یک لیوان شیر گرم بنوشید.
اگر احساس می کنید خوب نمی خوابید، به پزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که هرگز بدون تجویز پزشک، نباید از داروهای خواب آور استفاده کنیــد. چون مصرف خودسرانه آنها می تواند مشکل خواب شما را بدتر کند.
روابط زناشویی
روابط زناشویی
گروهی فکر می کنند که رابطه زناشویی فقط خاص جوانان است. در صورتی که این طور نیست و در دوره سالمندی نیز می توان روابط زناشویی مناسبی داشت.هر چند که با افزایش سن این روابط به تدریج کم می شود، اما در مقابل آن رابطه عاطفی و صمیمیت بین زن و شوهر افزایش می یابد.
با افزایش سن، به طور طبیعی تغییراتی در بدن مرد و زن هردو به وجود می آید که موجب کاهش تدریجی روابط زناشویی می شود
روابط زناشویی
تغییر طبیعی دیگری که می تواند موجب مشکل در رابطه زناشویی شود، کم شدن ترشحات زنانه است که موجب خشکی مجرای زنانگی (مهبل) می شود. این مشکل نیز با مراجعه به پزشک به راحتی برطرف می گردد.
علاوه بر این مسائل دیگری نیز وجود دارد که در روابط زناشویی مشکل ایجاد می کند؛ مانند بیماری قند خون، مصرف برخی داروها، مصرف سیگار و الکل
استفاده از روش های پیشگیری از بارداری
در مردان از سن 50 سالگی تعداد نطفه در مایع منی کم می شود اما صفر نمی شود؛
در زنان زیر 50 سال، تا 2 سال پس از قطع کامل قاعدگی و زنان بالای 50 سال تا یک سال پس از قطع کامل قاعدگی، احتمال بارداری وجود دارد و باید پس از مشورت با پزشک از یک روش مناسب پیشگیری از بارداری استفاده شود.
رانندگی
تغییراتی که بر اثر افزایش سن به وجود می آیند، مثل کنــد شدن عکس العمــل ها و کــاهش قدرت بینایی، مهارت راننــدگی را کم می کنند. بنابراین برای پیشگیری از حادثه نکات زیر را رعایت کنید:
تا جایی که امکان دارد کمتر از وسیله نقلیه شخصی استفاده نمایید.
اگر رانندگی می کنید حتماً برای معاینه چشم و تجدید گواهینامه رانندگی اقدام کنید. چنانچه به شما توصیه شده است که با عینک رانندگی کنید، حتماً این کار را انجام دهید.
بهتر است شب ها رانندگی نکنید. نور تند در شب، مانع دید کافی می شود.
در ساعات شلوغ و پر ازدحام رانندگی نکنید.
استعمال دخانیات
مصرف هر نوع دخــانیات مانند سیگار، پیپ، قلیان و چپق برای سلامتی ضرر دارد. قلب، عروق و ریه بیشترین آسیب را در اثر استعمال دخانیات پیدا می کنند.
مضرات سیگار
سموم موجود در دود سیگار، باعث سرطان های ریه، گلو، دهان، مثانه، کلیه و … می شوند.
مواد موجـود در سیگار، ضربان قلب و فشار خون را بالا می برد، روی قلب و عروق خونی فشــار می آورد و خطر سکته های مغزی را بیشتر می کند.
با مصرف سیگار، خون و اکسیژن کمتری به دست ها و پاها می رسد و ممکن است باعث سیاه شدن و قطع انگشتان شود.
گازهای سمــی موجود در سیگار، به صورت لایه ای، داخــل راه های تنفسی و ریه ها را می پوشاند. همانند دوده ای که در دود کش بخاری می نشیند.
مضرات سیگار
سیگار بروز پوکی استخوان را تسریع می کند.
دود سیگار باعث بیماری لثه ها، خرابی و زرد شدن دندان ها، بوی بد دهان و خشکی دهان می شود.
افراد سیگاری مزه غذاها را خوب متوجه نمی شوند.
سیگار گردش خــون را ضعیف می کنـــد وباعث چروکیدگی و بدرنگی پوست صورت می شود.
سیگار یکی از علل ایجاد ناتوانی جنسی در مردان است.
احتمال یائسگی زودرس در زنان سیگاری بیشتر است.
علی رغم این همه مضرات چرا بعضی ها سیگار می کشند؟
گروهی نیز می گویند به کشیدن سیگار عادت کرده اند
هرچه تعداد و مدت سیگار کشیدن بیشتر شود، عوارض آن شدیدتر خواهد بود. از طرف دیگر نباید ناامید باشند؛ زیرا امکان ترک سیگار، در هر سنی وجود دارد.
در هر زمانی که سیگار را ترک کنید جلوی اثرات تخریبی آن را گرفته اید.
بعضی دیگر دوست دارند سیگار بکشند و به سلامتی خود اهمیت نمی دهند
که اثرات سرطان زایی و سایر مضرات ناشی از دود سیگار، برای اطرافیان فرد سیگاری، بیشتر از خود اوست.
چگونه سیگار را ترک کنیم؟
راه اول این است که از یک روز معین ترک سیگار را شروع کنید و دیگر اصلاً سیگار نکشید و در این تصمیم خود محکم باشید. در این صورت یکباره سیگار را ترک خواهید کرد.
راه دوم اینکه سیگاررا کم کم ترک کنید. برای این کار می توانید:
میزان مصرف روزانه سیگار را کم کنید.
مکان همیشگی سیگار کشیدن را عوض کنید.
زمان همیشگی سیگار کشیدن را به تاخیر بیاندازید.
سیگارتان را وقتی نصفه شد خاموش کنید.
چگونه سیگار را ترک کنیم؟
اگر نیاز دارید دست هایتان مشغول باشد، گرفتن قلم، کلید یا تسبیح در دست را امتحان کنید.
با ترک سیگار ممکن است میل شدید به کشیدن سیگار پیدا کنید، در این صورت انجام کارهای زیر می تواند به شما کمک کند:
دو بار پشت سر هم یک نفس عمیق بکشید.
یک لیوان آب یا نوشیدنی دیگر بنوشید.
کار دیگری انجام دهید به عنوان مثال از خانه بیرون بروید و قدم بزنید.
به ضررهای سیگار کشیدن فکر کنید.
چگونه سیگار را ترک کنیم؟
اگر کسی به شما سیگار تعارف کرد، بدون تردید بگویید: «نه ! من سیگار نمی کشم».
اگرقبلاً زیاد سیگار می کشیدید ممکن است برای ترک، نیاز به استفاده از آدامس نیکوتین دار داشته باشید. درباره چگونگی مصرف درست آن، از پزشک یا داروساز سوال کنید.
اگر پس از ترک سیگار، بار دیگر کشیدن سیگار را شروع کردید، دلسرد نشوید. در وقت مناسب دیگری مجدداً ترک سیگار را شروع کنید.
برخی اثرات خوب ترک سیگار
20 دقیقه بعد از ترک سیگار، فشار خون و ضربان قلب به حد طبیعی بر می گردد.
8 ساعت بعد از ترک سیگار، مقدار اکسیژن خون به حد طبیعی برمی گردد.
24 ساعت بعد از ترک سیگار، اثرات آن از ریه ها کم کم پاک می شود.
48 ساعت بعد از ترک سیگار، قدرت چشایی و بویایی بهتر می شود.
72 ساعت بعد از ترک سیگار، تنفس راحت تر می شود
2 تا 12 هفته بعد از ترک سیگار، گردش خون بهتر می شود.
3 تا 6 ماه بعد از ترک سیگار، سرفه، خس خس و مشکلات تنفسی خوب می شود
5سال بعد از ترک سیگار، خطر حمله قلبی نصف یک فرد سیگاری می شود.
10سال بعد از ترک سیگار، خطر سرطان ریه نصف یک فرد سیگاری می شود و خطر سکته قلبی، مانند کسی است که هرگز سیگار نکشیده است.
سیگار کشیدن نه تنها سلامتی خود فرد را به خطر می اندازد بلکه تجاوزی آشکار به حقوق دیگران به خصوص کودکان است.
موفق باشید