به نام خدا
پروپوزال روانشناسی بالینی درباره بهداشت روانی و مشاوره تحصیلی
عنوان :
تاثیر مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی ، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان متوسطه پسر شهرستان سیرجان
بیان مسئله
شکی نیست که به موازات گسترش اجتماع و پیچیدگی نهادهای آن مشکلاتی بروز می کند و چیزهای نو ی ضرورت می یابد که قبلا نیازی به آنها احساس نمی شده است. مثلا در جوامع پیچیده ، روابط اجتماعی سست تر می شود و افراد همبستگی عاطفی خود را، که در پاره ای از موارد می تواند مشکل گشای ناراحتیهای روحی باشد ،از دست می دهند؛ به طوری که خانواده های زیادی بدون آن که همدیگر را بشناسند و خود را در غم و شادی یکدیگر شریک بدانند ، نا آشنا و بی خبر از یکدیگر در کنار هم زندگی می کنند . در نهاد خانواده به علت افزایش سطح گرفتاریهای شغلی پدر و مادر و مسئولیت هر یک از افراد خانواده در امور مربوط به خود ، روابط افراد خانواده و علایق و وابستگی عاطفی آنها به یگدیگر نیز قدرت و شدت خود را از دست می دهد و والدین کمتر فرصت می یابند به درد دل فرزندان خود گوش دهند ،در نتیجه ، انتظار والدین از مدرسه و نظام تعلیم و تربیت جامعه بالا می رود و والدین بیش از پیش می خواهند که مدرسه پاره ای از مسئولیتهای انها، را با ارائه خدمات ویژه ای به عهده بگیرد( شفیع آبادی، ناصری، 1388).
یکی از روشهای مناسب مبارزه با نا بسامانی های قرن و مشکلات اجتماعی ، آن است که اصلاح مشکلات و تغییر رفتارهای نامطلوب از نسل جوان – یعنی دانش اموزان مدارس آغاز گردد.نظام آموزشی موجود به تغییری گسترده و همه جانبه نیاز دارد، امروزه گروه کثیری از معلمان همانند یک ماشین عمل می کنند و دانش آموزان را با مشتی اصول و حقایق آشنا می سازند و هماهنگی و انطباق چندانی بین واقعیات زندگی با اصول آموخته شده در مدارس وجود ندارد ، با توجه به این که آموزش و پرورش باید دانش آموزان را برای زندگی واقعی آماده سازند، مشاور با کمک سایر کارکنان مدرسه می تواند دانش آموزان را در درک و کاربرد آموخته هایشان یاری دهد و در برنامه های آموزشی و پرورشی تغییرات مناسبی را پیشنهاد کند و به مرحله اجراء در آورد.برای پی بردن به ارزش و اهمیت مشاوره در نظام آموزشی به تجزیه و تحلیل جریان یادگیری دانش آموزان می پردازیم. به نظر هیلگارد و بارو1(1975)یادگیری تغییرات نسبتا پایدار در رفتار بالقوه است که حادث از رشد نباشد ، برای تحقق این تعریف ، اولا اطلاعات و یا تجربیات باید بوسیله ای فردی آگاه و آشنا به کار – مثلا معلم – تهیه و سپس ارائه گردد،معلم باید امادگی تهیه مطالب وارائه آن را از هر نظر داشته باشد تا اطلاعات ارائه شده مفید واقع شود. مشاور می تواند معلم را در تهیه و ارائه موضوعات یاری دهد و یادگیری را تسهیل کند ، ثانیا یادگیرنده استعداد وعلاقه کافی برای یادگیری داشته باشد تا بتواند اطلاعات ارائه شده را دریافت و از آن استفاده کند . مسلما چنانچه یادگیرنده ،مسائل و مشکلاتی داشته باشد قادر به یادگیری نخواهد بود . در این زمینه نیز مشاور به کمک یادگیرنده می شتابد و با حل مشکلات و شناخت رغبت ها و استعدادها ،جریان یادگیری را تسهیل می کند. متاسفانه گاهی عده ای تصور می کنند که یادگیری فقط یک بعد دارد و آن همان ارائه اطلاعات و یا پیشنهاد تجربیات جدید از جانب معلم به دانش آموزان است ، در این مورد بهترین معلم کسی است که بیشترین اطلاعات را در کوتاهترین زمان ممکن در دسترس دانش آموزان قرار دهد، باید اعتراف کنیم که اکثر معلمان ما در نظام آموزشی در انجام امور در این بعد بسیار موفق بوده اند و در نتیجه دائما بر تعداد و بر حجم دروس افزوده می شود و همه روزه وسایل کمک آموزشی جدیدی برای تدریس مطالب بیشتر و به طریق بهتری وارد نظام آموزشی می شود ،تعداد اندکی از معلمان با خود می اندیشند که هدف از ارائه این همه اطلاعات و محفوظات به دانش آموزان چیست ؟و دانش آموزان با این همه اندوخته و اطلاعات ذهنی چه باید بکنند؟ در مراکز تربیت معلم نیز بیشتر تلاش بر آن است که به معلمان آینده بیاموزند که چگونه اطلاعات و محتوای کتابهای درسی را به دانش آموزان منتقل سازند. نحوه انتقال اطلاعات ذهنی و حفظ مطالب در نظام آموزشی ما اهمیت ویژه ای دارد، و بر کاربرد آن در زندگی توجه چندانی نمی شود ، به عنوان مثال ،همه خواند ه اید و می دانیدکه رانندگی صحیح چیست و رعایت قوانین رانندگی را لازم می شمارند ولیکن در عمل عده کمی آن را بکار می بندند، از این رو اشکال نظام آموزشی ما در ارائه میزان وحجم اطلاعات نیست،بلکه مهترین نقص آن در عدم استفاده و کاربرد اطلاعات آموخته شده است. در مدارس به دانش آموزان فرصتی داده نمی شود که در باره مطالب خوانده شده بیاندیشند و نحوه کاربرد آن را یاد بگیرند،گلاسر2 (1965)عقیده دارد که در یک نظام آموزشی موفق ، برای دانش آموزان امکان تفکر،کشف معنی،و تعیین کاربرد از مطالب آموخته شده فراهم می آید ،مشاور می تواند با فراهم آوردن موقعیتی برای دانش آموزان – که در آن بجای آنکه محتوای درس مرکز توجه باشد،خود دانش آموز در مرکز فعالیتهای آموزشی قرار گیرد و برنامه ها با توجه به نیازهای دانش آموزان تغییر یابند به بهبود در رفتار و پیشرفت یادگیری آنان کمک کند. برای یاری رساندن به دانش آموزان به منظور بهبود رفتار و افزایش میزان یادگیری پیشنهادات زیر ارائه می گردد:
1-ایجاد احساس نیاز وعلاقه به مطالب آموختنی2- شناخت خود و ارزشهای وابسته به آن3 – تاکید بر اینجا و اکنون4- دادن فرصت برای تفکر و خود-یابی5- تجدید نظر در برنامه های مراکز تربیت معلم. (شفیع آبادی 1371)
بنابراین مسئله اصلی در این پژوهش این است که آیامشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان تاثیر دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
تحول جامعه از حالتی ساده و ابتدایی به وضعیتی بغرنج و پیجیده ، برای انسان مشکلاتی را بوجود آورده که حل آن ، مشاوره را ضرورت می بخشدو ماشین ها و کامپیوترهای غول پیکر به حل این مسائل قادر نیستند و مشکلات انسان باید توسط خود او حل و فصل شود .برای توجیه ضرورت مشاوره در آموزش و پرورش که هدفش تعلیم و تربیت و شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادهای انسان با برنامه های سنجیده است ، شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادها مستلزم شناسائی و پی بردن به کم و کیف آنهاست.کار معلم در انتقال مطالب درسی زمانی با موفقیت قرین خواهد شد که به حل مشکلات رفتاری و سازشی دانش آموزان اقدام گردد،معلم به تنهایی قادر به حل مشکلات دانش آموزان نیست و باید از کمک مشاور استفاده کند ؛لذا حضور مشاور در مدرسه ضروری است (شفیع آبادی، 1371).
. مشاوره به صورت فرایندی آموزشی، تربیتی و درمانی عمل می کند و با توجه به استعداد افراد به تسهیل رشد انان کمک می کند . مشاوره به حل مشکلات موقعیتی ، آموزش حل مسا له و کمک به تصمیم گیری می پردازد. مشاوره به خانواده ها در بررسی و حل مشکلا ت اعضای خانواده یاری می رساند و با ارائه کمکهای مشورتی ، روابط انسانی را در سازما نها بهبود می بخشد (احمدی، 1383).
برخی دانش آموزان با وجود این که افت تحصیلی ندارند، اما ممکن است نیاز به آموزش شیوه های صحیح مطالعه و روش های بهسازی حافظه داشته باشند. آموزش چنین روش هایی می تواند به جلوگیری از اتلاف وقت دانش آموز و بالا بردن بهره وری او کمک کند. مشکلات دانش آموزان، زنجیره ای از عوامل فردی و اجتماعی است که نیازمند دیدی جامع نگر و نظام مند به استعدادها و توانایی ها و علائق، شخصیت، ساختار و وضعیت خانواده و سایر متغیرهای محیطی است. مشاور مدرسه با آگاهی از ارتباط تنگاتنگ مشکلات تحصیلی با زمینه های روانی – اجتماعی دانش آموزان، با استفاده از متون و روش های راهنمایی و مشاوره از طریق شیوه های مختلف فردی، گروهی و خانوادگی به دانش آموزان کمک می کند تا با بررسی های همه جانبه مشکل بتوانند راه حل یا راه حل های مناسب را انتخاب و برای اجرای آنها برنامه ریزی نمایند و در نهایت عملکرد دانش آموزان در ابعاد مختلف بهبود یابد. مشاوره می تواند یک مهارت برای پیش گیری از حاد شدن مشکلات عادی، شکست تحصیلی، بحران های عاطفی و بزه کاری در دانش آموزان به شمار آید. هم چنین مشاوره می تواند یک راهکار برای ایجاد محیط سالم به منظور کمک به دانش آموزان در مواجهه با فشارهای روانی و تعارضاتی که در رشد و تکامل خود با آن ها روبه رو می شوند قلمداد گردد و یک نیروی محرّک عمده برای کمک به دانش آموزان به هنگام رویارویی با مشکلات باشد تا از طریق ارزیابی و شناخت مشکل خود، مشاوره ی فردی یا گروهی، مشورت با والدین یا معلّم و ایجاد تغییرات در محیط به فرد کمک نماید (تامپسون و رادولف1988،به نقل از سقایی 1392). بنابراین ضرورت و اهمیت بررسی تاثیر مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی قابل توجه می باشد .
اهداف تحقیق
اهداف کلی
هدف کلی در این پژوهش بررسی تاثیر مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان می باشد.
اهداف کاربردی
1-تعیین میزان تاثیرمشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی.
2-تعیین میزان تاثیر مشاوره تحصیلی بر هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی.
3-تعیین میزان تاثیر مشاوره تحصیلی بر بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان.
فرضیات تحقیق
1-مشاوره تحصیلی باعث بالا بردن انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان می گردد.
2- مشاوره تحصیلی باعث شناخت هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان می شود.
3- مشاوره تحصیلی باعث ارتقاء سلامت بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان سیرجان می گردد.
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
تعریف مفهومی مشاوره تحصیلی3:
مشاوره تحصیلی نوعی رابطه یاورانه فردی ،گروهی است که به دانش آموزان در شناخت توانایی ها ، استعدادها و شیوه یادگیری ، برنامه ریزی، انتخاب رشته تحصیلی و حل مشکلات آموزشی و انظباطی کمک می کند، تا بدین ترتیب آنان بتوانند تواناییهای خود را شکوفا سازند، و از امکانات موجود استفاده بهینه نمایند، مشکلات تحصیلی خود را حل کنند و با محیط آموزشی سازگار شوند (احمدی،1380).
تعریف عملیاتی مشاوره تحصیلی:
در این پژوهش منظور از آموزش مشاوره تحصیلی بکار بردن اصول و قواعد این مشاوره در طول 10جلسه آموزش گروهی 90 دقیقه ای می باشد که به روی گروه آزمایش اجرا شد.
تعریف مفهومی انگیزش تحصیلی4:
روان شناسان انگیزش را چیزی می دانند که به آدمی انرژی می دهدوفعالیت اورا هدایت می کند.به رفتار نیرو می بخشد و به آن جهت می دهد.به عبارت دیگر،انگیزش ،حالت درونی ارگانیزم است که موجب هدایت رفتاربه سوی هدف می شود.(خیاطی نسرین1390)
تعریف عملیاتی انگیزش تحصیلی:
جهت سنجش میزان انگیزش تحصیلی دانش آموزان از مقیاس انگیزش تحصیلی هارتر
5 استفاده شد. سوالات پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر: یک فرم 33 سوالی (17 سوال برای انگیزش درونی و 16 سوال برای انگیزش بیرونی) وشش پاره مقیاس برای سنجش ترجیح چالش-انگیز بودن مسائل درسی ،تمرکز بر کنجکاوی،تمایل به تسلط مستقلانه، به عنوان سه بعد انگیزش درونی و ترجیح کار آسان ،تمرکز بر خوشایندی معلم و کسب نمره های خوب و وابستگی به قضاوت معلم به عنوان ابعاد انگیزش بیرونی در نظر گرفته می شود.
تعریف مفهومی هویت فردی6:
مجموع تمایلات، عادات، رسوم و طرز تلقی های فرد از یک موضوع را هویت فردی گویند(میر محمدی ،1383).
تعریف عملیاتی هویت فردی:
برای سنجش هویت فردی از پرسشنامه هویت فردی بردبار استفاده شد.پرسشنامه هویت فردی مشتمل بر 40 سوال است که چهار بعد هویت اطلاعاتی، هویت هنجاری، هویت اغتشاشی و هویت تعهدی را مورد سنجش قرار می دهد. سوالات مرتبط با هر بعد مشخص شده است.
تعریف مفهومی بهد اشت روان7:بهداشت روان علمی است برای بهتر زیستن و رفاه اجتماعی و سازش منطقی با پیش آمدهای زندگی که تمام زوایای زندگی از اوّلین محیط خانه گرفته تا مدرسه ، دانشگاه، محیط کار و …را در بر می گیرد(خیاطی، 1390).
تعریف عملیاتی بهداشت روان:
جهت سنجش متغیر بهد اشت روان از پرسشنامه سلامت عمومی ( (GHQگلدبرگ8 استفاده شد. این پرسشنامه دارای چهار خرده مقیاس کارکرد جسمانی9، کارکرد اجتماعی10، اضطراب11،افسردگی12 است و هر کدام از آنها دارای 7 سوال می باشد.و به طور کلی پرسشنامه دارای 28 سوال می باشد.
جامعه آماری و گروه نمونه مورد مطالعه
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی پسر دوره دوم متوسطه شهرستان سیرجان که در سال تحصیلی 94-93 در رشته های علوم تجربی ، علوم انسانی، فنی و حرفه ای و سال اول دبیرستان مشغول به تحصیل می باشند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شد، به این شکل از بین دبیرستان های شهرستان سیرجان دو دبیرستان به صورت تصادفی (مرحله اول) و سپس از میان این دو دبیرستان 60 نفر انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند.
طرح تحقیق
این تحقیق یک طرح آزمایشی میدانی حقیقی با پیش آزمون و پس آزمون است که در آن از دو گروه آزمایش و گواه استفاده شده است.
جدول 3-1 طرح تحقیق
پس آزمون
مداخله آزمایشی
پیش آزمون
انتخاب تصادفی
گروهها
O2
X*
O1
RE
آزمایش
O4
–
O3
RC
کنترل
ابزارهای پژوهش
پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر، پرسشنامه سلامت عمومی گلد برگ،و پرسشنامه هویت فردی بردبار،شرح محتصر هریک در زیر آمده است.
پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر:
پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر شامل 33 گویه و هدف آن بررسی انگیزش تحصیلی در بین دانش آموزان می باشد. این ابزار شکل اصلاح شده مقیاس هارتر(1981،1980)به عنوان یک ابزار سنجش انگیزش تحصیلی است.همانگونه که بیان شد مقیاس اصلی هارتر،انگیزش تحصیلی را با سوالهای دوقطبی میسنجد که یک قطب آن انگیزش درونی و قطب دیگر انگیزش بیرونی است و پاسخ آزمودنی به موضوع هرسوال فقط میتواند یکی از دلایل بیرونی یا درونی را دربرداشته باشد.از آنجا که در بسیاری موضوعهای تحصیلی انگیزههای درونی و بیرونی هردو نقش دارند،لپر و همکاران (2005) مقیاس هارتر را به شکل مقیاسهای معمول درآوردند که هرسوال تنها یکی از دلایل انگیزش درونی و بیرونی در نظر میگیرد.
روایی و پایایی پرسشنامه
قابلیت اعتماد یا پایایی یک ابزار عبارت است از درجه ثبات آن در اندازه گیری هر آنچه اندازه میگیرد یعنی اینکه ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد.
پایایی این پرسشنامه توسط ظهیری و رجبی (1388) با آزمون آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزار بالای spss بدست آمده است که به ترتیب زیر می باشد.
نام متغیر
میزان آلفای کرونباخ
انگیزش تحصیلی
92/0
پرسشنامه سلامت عمومی گلد برگ
پرسشنامه سلامت عمومی توسط گلدبرگ13 و هیلر14 در سال 1972 تهیه شده و به طور گسترده در پژوهش های متعددی مورد استفاده قرار گرفته است و یکی از شناخته ترین ابزارهای غربالگری در پژوهش های مربوط به سلامت روانی است. گلدبرگ و همکارانش ابتدا این پرسشنامه را برای غربالگری اختلالات روان شناختی غیر سایکوتیک، در مراکز درمانی و سایر جوامع طراحی و تدوین کردند. فرم اصلی و اولیه این پرسشنامه مشتمل بر 60 سوال بوده است که متن سوالات درباره وضع سلامتی و ناراحتی های فرد و به طور کلی سلامت عمومی او، با تاکید بر مسائل روان شناختی و اجتماعی در زمان حال می باشد. که بعدها فرم های کوتاه تری مشتمل بر 12، 20، 28، 30 و 44 ماده نیز تهیه شد. این پرسشنامه علاوه بر استخراج نمره کلی وضعیت سلامت روان افراد، از چهار زیر مقیاس نیز تشکیل یافته که هر کدام از آن ها دارای هفت سوال می باشند. سوال های هر زیر مقیاس به ترتیب پشت سر هم آمده است. به گونه ای که از سوال یک تا هفت مربوط به زیرمقیاس نشانه های جسمانی، از سوال هشت تا 14 مربوط به زیرمقیاس اضطراب، از سوال 15 تا 21 مربوط به زیر مقیاس اختلال در کارکرد اجتماعی و از سوال 22 تا 28 مربوط به زیر مقیاس افسردگی می باشند. نمره گذاری آزمون براساس مقیاس لیکرت می باشد، که در آن برای هر فرد پنج نمره بدست می آید، که چهار نمره به مقیاس های فرعی و یک نمره به کل مواد پرسشنامه مربوط می شود. در نتیجه نمره کل یک فرد، از صفر تا هشتاد و چهار و نمره هر زیر مقیاس از صفر تا بیست و یک متغیر خواهد بود. که نمره بیشتر در هر مقیاس، نشانگر وضعیت نامطلوب آزمودنی می باشد. (ساعتچی و همکاران 1390)
چهار زیر مقیاس عبارتند از: علایم جسمانی سازی، علایم اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی؛ که در زیر مقیاس علایم جسمانی سازی: وضعیت سلامت عمومی و علایم جسمانی، در زیر مقیاس اضطراب: علایم و نشانه های بالینی اضطراری شدید، بی خوابی، تحت فشار بودن، عصبانی بودن و دلشوره و در زیر مقیاس کارکردی اجتماعی: توانایی فرد در انجام کارهای روزمره، احساس رضایت در انجام وظایف، احساس مقید بودن، قدرت یادگیری و لذت بردن از فعالیت های روزمره زندگی و در زیرمقیاس افسردگی: علایم اختصاصی افسردگی از قبیل احساس بی ارزشی، ناامیدی، بی ارزش بودن زندگی، افکار خودکشی، آرزوی مردن و ناتوانی در انجام کارها را می سنجد. پایایی پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی (GHQ-28)در فرهنگ های مختلف تایید شده است. برای مثال، شیمجی، مینو، تیسودا (2000) با انجام این پرسشنامه برروی کارمندان ژاپنی ضریب پایانی (آلفای کرونباخ،90/0، را برای این پرسشنامه گزارش کردند. چونگ و اسپیرز (1994) ضریب پایانی این پرسشنامه را در گروه کامبوج های ساکن نیوزلند، به کمک روش بازآزمایی با فاصله زمانی 2 تا 4 هفته و با استفاده از فرمول ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن به میزان 55/0 برآورد نمودند و ضریب هماهنگی درونی این پرسشنامه را با روش نمره گذاری لیکرت به میزان 85/0 گزارش کردند (به نقل از قاسمی، 1388).
هومن (1376) در هنجاریابی پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی در ایران، هماهنگی درونی این پرسشنامه را با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس های فرعی، به ترتیب 85/0، 87/0، 79/0 و 91/0 گزارش نمود و برای کل مقیاس که نشان دهنده سلامت عمومی است، برابر با 85/0 برآورد کرده است.
گلدبرگ و بلک ول (1972) با استفاده از یک چک لیست مصاحبه بالینی در مورد 200 نفر از بیماران بخش جراحی در انگلستان، به این نتیجه رسیدند که بیش از 90% گروه نمونه توسط پرسشنامه به درستی به عنوان بیمار و سالم طبقه بندی می شوند. به علاوه ضریب همبستگی بین نمرات پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی را با نتیجه ارزیابی بالینی شدت اختلالات 80/0 گزارش نمودند. همچنین حساسیت و ویژگی آن به ترتیب 84/0 و 82/0 گزارش نمودند.
گلدبرگ و هیلر (1976) همبستگی بین داده های حاصل از اجرای دو پرسشنامه سلامت عمومی و فهرست علایم روانی SCL-90، برروی 224 آزمودنی را به میزان 78/0 گزارش نمودند. پالاهنگ در سال 1374 در هنجاریابی پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی برروی 619 نفر از ساکنان بالاتر از 15 سال شهر کاشان، با روش نمره گذاری لیکرت، ضریب آلفای کرونباخ 82/0 برای مردان و 81/0 برای زنان گزارش نموده است.
پرسشنامه سلامت عمومی را می توان بعنوان مجموعه پرسش هایی در نظر گرفت که از پایین ترین سطوح نشانه های مشترک مرضی که در اختلال های مختلف روانی وجود دارند تشکیل شده است و بدین ترتیب می تواند بیماران روانی را به عنوان یک طبقه کلی از آنهایی که خود را سالم می پندارند متمایز کند.
بنابراین هدف این پرسشنامه دستیابی به تشخیصی خاص در سلسله مراتب بیماریهای روانی نیست بلکه منظور اصلی آن، ایجاد تمایز بین بیماری روانی و سلامت روانی است.
در ایران یعقوبی در سال 1375 کار هنجاریابی آن را بر روی 625 نفر از ساکنان مناطق شهری و روستایی صومعه سرا، انجام داد.
اعتبار و روایی
ضریب آلفای 5/86/0 و 82/0گزارش نموده است.
مقیاس های ارزیابی
در سلامت عمومی بالاترین نمره 100 میباشدو دارای چهار زیر مقیاس به شرح ذیل میباشد.
علائم جسمانی (نشانه های بدنی(
شامل مواردی درباره احساس افراد نسبت به وضع سلامت خود و احساس خستگی آنها است و نشانه های بدنی را دربر می گیرد. این زیر مقیاس، دریافتهای حسی بدنی را که اغلب با برانگیختگیهای هیجانی همراهند، ارزشیابی میکند.
علائم اضطرابی و اختلال خواب (اضطراب و بیخوابی)
شامل مواردی است که با اضطراب و بیخوابی مرتبطند.
کارکرد اجتماعی
گستره توانایی افراد را در مقابله با خواسته های حرفه ای و مسائل زندگی روزمره می سنجد و احساسات آنها را درباره چگونگی کنار آمدن با موقعیتهای متداول زندگی، آشکار میکند.
علائم افسردگی
دربرگیرنده موادی است که با افسردگی وخیم و گرایش به خودکشی مرتبطند.
پرسشنامه هویت فردی بردبار
پرسشنامه هویت فردی مشتمل بر 40 سوال است که چهار بعد هویت اطلاعاتی، هویت هنجاری، هویت اغتشاشی و هویت تعهدی دانش آموزان را مورد سنجش قرار می دهد.
اعتبار و روایی
برای بدست آوردن پایایی این آزمون از 30نفر پیش آزمون گرفتیم و از طریق نرم افزار Spssضریب الفای کرنباخ برابر با 87/0 که حد مطلوبی است بدست آمد.
نام متغیر
میزان آلفای کرونباخ
هویت فردی
87/0
روش تحلیل داده ها
در پژوهش حاضر جهت انجام محاسبات آماری و تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری زیر استفاده گردید.
روشهای آمار توصیفی:میانگین، انحراف معیار و حداقل و حداکثر نمرههای افراد گروههای کنترل و آزمایش در متغیر مورد مطالعه.
روش های آمار استنباطی: روش تحلیل کوواریانس چند متغیری با کنترل پیش آزمون (MANCOVA) و تحلیل کوواریانس تک متغیری با کنترل پیش آزمون (ANCOVA)
برای تجزیه تحلیل دادهها از نرم افزار کامپیوتری Spps18 استفاده شد. لازم به ذکر است که سطح معنی داری برای فرضیه 05/0 α= در نظر گرفته شد.
منابع و مآخذ
منابع فارسی
احمدی، سید احمد.(1380). مبانی و اصول راهنمایی و مشاوره، تهران: انتشارات سمت.
احمدی،سید احمد .(1383).مبانی و اصول راهنمایی ومشاوره ، تهران: انتشارات سمت.
آقای،احمد،جلالی،داریوش، نظری، فرحناز.(1390). مجله مطالعات آموزش ویادگیری ، دوره سوم شماره دور، زمستان 1390.
ایروانی، م، نجات، ح. (1378). مفهوم سلامت روان در مکاتب روان شناسی، فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال 1، شماره 3، صفحات 166-160.
بیابانگرد، اسماعیل. (1372). روش های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات رشد چاپ دوم.
بیابانگرد، اسماعیل.(1384). روان شناسی تربیتی، تهران: ویرایش، ، چاپ اول، ص 193.
بیابانگرد، اسماعیل. (1390). روش های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات رشد.
بیابانگرد، اسماعیل.(1390). روش های کاهش افت تحصیلی. انتشارات کانون انجمن اولیا و مربیان.
پورافکاری، نصرت الله. (1380). فرهنگ جامع روانپزشکی و زمینه های وابسته، انتشارات فرهنگ معاصر جلد دوم، 1402-914.
جلالی، فاطمه. (1384). آموزش وپرورش استان هرمزگان ،نقش مشاور در امور تحصیلی وتربیتی دانش آموزان.
حردانی، ق. (1381). بررسی رابطه سلامت روان دبیران زن و مرد با میزان رضایت شغلی آن ها با در نظر گرفتن جنسیت با عنوان متغیر تعدیل کننده در مقطع متوسطه نواحی چهارگانه آموزش و پرورش اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
خیاطی، نسرین.(1390).گامهای برای کسب مهارتهای تحصیلی، انتشارات تبریز هنر اول.
خدارحیمی، س. (1373). روان شناسی سالمندی، انتشارات آستان قدس رضوی.
سواری، آ. (1387). مقایسه سازگاری اجتماعی، سلامت روان و عملکرد تحصیلی دانش آموزان نابینا و ناشنوا مقطع راهنمایی شهر اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
سیف، ع.(1387). روان شناسی پرورشی نوین، تهران: دوران، چاپ ششم، صص 121 – 120.
سقایی،م. (1392). مشاوره با دانش آموزان در مدارس، سایت گروه آموزشی منطقه چهار تهران.
سید محمدی ، یحیی. (1376). انگیزش و هیجان ،موسسه نشر ویرایش.
ساعتچی، محمود، کامکاری، کامبیز، شکری، مهناز. (1390). باهمکاری اسدی، پروا، معاشرت، امین، آزمونهای روانشناختی.
شفیع آبادی، عبدالله، ناصری، غلامرضا.(1388). نظریه های مشاوره و رواندرمانی مرکز نشر دانشگاهی.
شفیع آبادی، عبدالله. (1385). مقدمات راهنمایی و مشاوره(مفاهیم وکاربرد)، تهران: دانشگاه پیام نور
شفیع آبادی، ع. (1384). بررسی اثر بخشی درمان گروهی آموزش مهارت حل مسئله بر برخی از ویژگی های شناختی نوجوانان اقدام کننده به خودکشی در دانشگاه علامه طباطبایی، فصلنامه تازه ها و پژوهش های مشاوره، دوره هشتم، شماره 6: 19-10.
شفیع آبادی ،عبدالله. (1371). فنون و روشهای مشاوره انتشارات نشر ترمه.
شعبانی، ح.(1383). مهارت های آموزشی و پرورشی، تهران: انتشارات سمت، ، چاپ هجدهم، ص 22.
شریفی، طیبه. (1389). بررسی روابط هویت های فردی، دینی و ملی با سلامت روانی دانشجویان منطقه چهار دانشگاه آزاد اسلامی در سال تحصیلی 88-87. پایان نامه دکتری تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم- تحقیقات خوزستان.
شاملو، سعید. (1388). بهداشت روانی، ویرایش دوم. چاپ بیست و یکم. تهران. انتشارات رشد.
عثنی عشر. (1389).تاثیر مشاوره بر عملکرد و عزت نفس . پایان نامه دانشگاه آزاد واحد مرو دشت سال تحصیلی 1389-1388.
فاضلی، عصمت. (1383). تاثیر مشاوره در پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 10 (1) :61-90
گل میرزایی جواد، محبوبی حمیدرضا، خورگوئی طاهره. (1390). تاثیر مشاوره حمایتی برای دانشجویان با پیشرفت تحصیلی ضعیف. م جله ایرانی آموزش در علوم پزشکی 583-582: (6) 11
گیبسون،ر. میشل،م .(1377). مبانی مشاوره و راهنمایی؛ترجمه ثنایی و همکاران،چاپ سوم،تهران :بعثت
لطف آبادی، ح.(1384). روان شناسی تربیتی، تهران: سمت، چاپ اول، ص 233.
مجیدی، خدیجه، امینیخویی، ناصر، مقاتتلی، نعیما ،گلستانه،سید موسی.(1390). تاثیر مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر.
میر محمدی،د.(1383). گفتارهایی درباره هویت ملی در ایران،نشر: انتشارات تمدن ایرانی،تهران.
مولفان،گروه، موسوی، سیدمختار،د. (1382). احیای نقش راهمایی و مشاوره ای معلمان انتشارات تزکیه.
نوابی نژاد، شکوه. (1380). راهنمایی ومشاوره،نشرمعاصر.
هومن ، حیدرعلی. (1376). بررسی مدل های ملی پیشرفت تحصیلی. نشریه علوم تربیتی، 10(1-2)، ص 41-19.
یار احمدی، تورج. (1393). جنکیز،ر. (2014). هویت اجتماعی، تهران: نر شیرازه،1.
یعقوبی،حسن،خوش خلق،ایرج. (1377). انگیزش در کلاس درس ، انتشارات تربیت معلم.
ب) منابع انگلیسی
Adams, G. R, & Shea, J. R (2001). The structure of identity status in
adolescence and youth. Journal of Adolescence, 24, 136-144.
Ball, S. (1977) Motivation in Education. New York: Academic Press.
Berzonsky, M. D, & Kuk, L (2005). Identity style, psychosocial maturity and
academic Performance, personality and individual differen.
Berzonsky, M.D(2001). Identity style and coping strategies. Journal of
Personality, 68, 771-788.
Berzonsky, M.D, & Adams, G.R(2002). Revaluating the identity status.
Brophy, Jere (1986). OnMotivating Students. Institute FOR Research on
Teaching. Michigan State University.
Caputi, P. A. & Oades, L. A. (2001) Epistemic assumptions. Journal of Social
Psychology. 221, 87-96.
-Cappuzzi,& R D.Gross(1991);introduction to counseling;Boston; Allyn & Bacon Co.
Dolinger, S.M, & Dolinger, R.J(2002). Developmental view toward identity
formation. Journal of Personality, 143, 421-424.
Ellis, A (1973). Humanistic psychotherapy: the Rational- emotive Approach, N
Y. the Julian press inc
Entwistle, N (1988). Motivation and Learning Strategies. Education and Child
Psychology, Vol. 5(3). 5-20.
Guidance and School Counseling(2007) -A Brief History of School Guidance and Counceling in the United State.
Hadley H . R(1988).lmproviny reading scores through a self esteem prevention.
Heather, J. B (2001). Identity style, cognitive style and well-being. the rule of
commitment. Journal of Adolescence Research. Vol: 8, pp: 76- 79.
Marshall. Hermine H (1987). Motivational Strategies of Three Fifth- Grade
Teachers. The Elementary School Journal, 88, 2: 135-50, Ej 632747.
Masaalis (2007).Relationship between reading study and academic achievement among students in lu (disseration).lsfahan.khorasgan slamic azad.
Pintrich P,& Shonk D(2008). Motivation in education. Tehran: Elm.
Reev JM (2007). 4th ed. Tehran: Virayesh..Persian.
Rogers, c. R (1951). Client- centered therapy: its current practice, implication & theory, boston, Houghton Mifflin company.
Sweidel, G. B (1996). Study strategy portfolio: A project to enhance study skills
and time management. Teaching of Psychology, 23, 246-248.
Thomas. R(2001)counseling center cantiribution to student retention and
grduration. Lournal of college student development (Nor-Dec).page 322.
Ventis,L.W(1995), The Relationships between Religion and Mental Health
Journal of Social issues Vol.51, No.2,PP.33
Wells Ml.(2002)An epidemiologic approach to addressing Student attrition hn nursing programs. L profnurs.19(4):230-6.
1.hilgrd& bower
2. glasser
3.Academic counseling
4.Motivation to study
5.harter
6.Self- identity
7.Mental Health
8.Goldberg
9.Somatic function
10.Social function
11.Anxiety
12.Depression
13.Goldberg
14.Heler
—————
————————————————————
—————
————————————————————
2 1.hilgrd& bower