نقش آموزش های شهروندی بر توسعه شهر الکترونیک
شهروندان الکترونیکی
به افرادی اطلاق میگردد که مسئولیت پذیر، پاسخگو و فعال، کمک دهنده و دارای نقشی موثر در فرآیند توسعه ملی بوده و منفعل،ساکن و مددجو نباشند.
شهر الکترونیک
شهر الکترونیک عبارت است از فضایی مجازی که بدون محدودیت در زمان و مکان و فارغ از مشکلات ناشی از عوامل بیرونی و محیطی مانند حمل و نقل و ترافیک، متصدیان پاسخگو و…، اطلاعات و خدمات خود را به صورت شبانهروزی و آنلاین از طریق شبکه، در اختیار شهروندان قرار دهد.
مزایای شهر الکترونیک
باعث کاهش رفت و آمدها در سطح شهری
ارائه خدمات سریع و کم هزینه در هر مکان و در هر زمان
مدیران میتوانند به سهولت از پیشنهادات و نظرات شهروندان مطلع شوند و
در تصمیم سازیهای مدیریی و اداره شهر از آنها بهره جسته و استفاده کنند.
یکی از برنامه های شهرهای الکترونیک
داشتن یک الگوی مناسب زندگی با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه مورد نظر و مبتنی بر اطلاعات
شهر الکترونیک در صورتی تحقق مییابد که :
افراد آن شهر خود را از امکانات و پیشرفتهای روز دنیا جدا ندانند و استفاده از آن را به عنوان یکی از ابزارهای پیشرفت و مهمتر از آن، به سبب تسهیل در امور خودشان در اولویت قرار دهند و مطمئناً آینده از آن کسانی است که خود را با علم روز دنیا تطبیق دهند و بتوانند از آن به بهترین نحو استفاده کنند.
شهروند الکترونیک
شهروند الکترونیک، کسی است که توانایی انجام وظایف روزمره خود را با کمک ابزارهای الکترونیکی داشته باشد و بتواند با استفاده از فناوری اطلاعات از خدمات الکترونیکی یک شهر الکترونیکی استفاده کند.
(Singh, 2007: 66)
مقوله های جدید
مقوله های جدیدی همچون: تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک، سلامت الکترونیک، انتشارات الکترونیک، انتخابات الکترونیک و… هر یک در برگیرنده قسمتی از زندگی و فعالیتهای روزمره شهروندان در شهر الکترونیک هستند.
تحقق شهر الکترونیک
تحقق شهر الکترونیک در ایران به دو موضوع مهم زیرساخت و فرهنگسازی و به بیان دیگر موضوعی به نام شهروند الکترونیک وابسته است.
مهمترین اهداف شهر الکترونیک
گسترش فرهنگ استفاده از خدمات الکترونیک
کاهش مراجعه مردم به بانکها و ادارات
کاهش ترافیک شهری
تسریع انجام امور شهروندان
صرفهجویی در وقت و هزینه
کاهش آلودگیهای زیست محیطی
استفاده بهینه از سوخت و مواد تجدید ناپذیر
کاهش بروکراسی اداری
برنامه ی مهم شهرهای الکترونیکی
ارائه یک الگوی مناسب جهت آموزش افراد در جامعه اطلاعاتی کنونی، یکی از برنامه های مهم شهرهای الکترونیکی است.
نکته مهم
برای آموزشهای شهروندی در شهر الکترونیک میباید روشهایی مورد استفاده قرار گیرد که نه تنها مهارتهای فنی شهروندان را ارتقاء بخشد بلکه با نقش شهروند به عنوان یک موجود اجتماعی، فرهنگی و پویا در شهر سازگاری داشته باشد.
مزایای الکترونیکی شدن شهروندان
کاهش خطرات ناشی از ترددهای زاید درون شهری و برون شهری از قبیل تصادفات رانندگی
سرقت
توانایی کنترل منطقی دسترسی فرزندان به اینترنت، کاهش ترافیک و به تبع آن آلودگی هوا و
توانایی انجام خریدهای آسانتر و بهتر
کاهش برخی از مشکلات بزرگ شهرها از جمله ترافیک، آلودگیهای زیست محیطی، ازدحام و تنشهای روانی و… به جهت کاهش تقاضای سفر در میان شهروندان است.
ویژگیهای بارز شهر الکترونیک
دسترسی به اینترنت با سرعت بالا
شبکه های فیبر نوری
دسترسی با خطوط اجاره ای
خصوصیات شهر الکترونیک
از دیگر خصوصیات قابل توجه شهر الکترونیک عدالت محور بودن خدمات است. در این شهر خدمات برای کلیه اقشار، اصناف، گروههای سنی و جنسی و … یکسان ارائه میشود و تنها تفاوت آن آگاهی مردم از چگونگی گرفتن این خدمات است.
معایب الکترونیکی شدن شهروندان
دکوراژه الکترونیک(تغییر فرم) تغییر اندام فیزیکی کاربران در حین کار مداوم با ابزار الکترونیک
مشکلات بینایی، دردهای عضلانی، درد مچ دست، خمیدگی پشت و دردهای موضعی
انزوای الکترونیک فردگرایی که در بطن خود به تدریج حصاری برای فرد ایجاد خواهد کرد که گریز از آن به سادگی میسر نخواهد شد.
زندگی الکترونیک خاصیت بی نیازی را در افراد جامعه افزایش داده و در عوض تعامل طبیعی در روابط اجتماعی را به شدت کاهش خواهد داد.
بمباران اطلاعات الکترونیک چندین رسانه را به صورت مجتمع در خود گرد آورده و به شکلی بسیار آرام و خزنده
استفاده کنندگان را دچار خستگی و یا به عبارت بهتر گرفتار سرسام الکترونیک خواهد کرد.
خشونت الکترونیک هم اکنون دهها هزار سایت بر روی اینترنت به انحای مختلف خشونت را تبلیغ مینمایند تا از این رهگذر به اهداف مادی خود که سالیانه بالغ بر میلیاردها دلار است دست یابند.
بسیار بدیهی است که صحنه های خشن در فیلمهای تلویزیونی، سینمایی و بازیهای رایانهای، عملکرد مغز کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد که منجر به تغییرات رفتاری خاصی در آنها خواهد شد
اجزاء زندگی الکترونیکی شهروندان
آموزش الکترونیک، تفریح و گردشگری الکترونیک، ارتباطات الکترونیک
اهداف این آموزشها مدارس
آشنایی با حقوق و مسئولیتهای شهروندی
بحث و بررسی درباره سرفصلها و موضوعات مهم شهروندی
فهم و شناخت جامعه و آشنایی با فعالیتهای اجتماعی
مشارکت فعال در یک برنامه اجتماعی یا گروهی
برخی از فواید استفاده از ICT
افزایش انگیزه، افزایش اعتماد به نفس، افزایش قابلیت کار با اطلاعات و استفاده از آن، بهبود مهارتهای ارتباطی و اجتماعی، یادگیری مستقل و پیشرفت در آن، استفاده بهینه از وقت،
سهولت انجام کار، امکان جستجو، صرفهجویی در هزینهها، امکان ترکیب و بروز خلاقیت، سهولت
برقراری ارتباط و استفاده از تجارب دیگران، فراهم آمدن ابراز عقاید و…
آموزش شهروندان الکترونیک
یکی از راههای تحقق شهر الکترونیکی، آموزش شهروندان است. در این میان نقش آگاهی مسئولان و توجه آنان به اقداماتی که در این عرصه برای تحقق شهر الکترونیکی باید صورت پذیرد، کم اهمیتتر از توانمندسازی شهروندان و آگاهسازی آنان از قابلیتها و الزامات زندگی در شهرهای الکترونیک نیست. از سوی دیگر نیز لزوم توجه به سطح سواد الکترونیک شهروندان ضرورت دارد
آموزش شهروند را میتوان در قالب دو دسته تقسیم بندی کرد
1 آموزش مستقیم (رسمی): در قالب کلاسهای درس، سمینارها و کنفرانسها با توجه به ماهیت
برنامههای آموزشی طراحی و اجرا میشود.
2 آموزش غیرمستقیم یا غیررسمی: از طریق رسانهها، وسایل آموزشی، اینترنت و … اجرا میشود. غیر
از برنامههای آموزشی رسمی، با توجه به مطالعات و پژوهشهای انجام شده میتوان از عوامل دیگری
بررسی کارآمدترین ارکان آموزش شهروند الکترونیک
آموزش و پرورش
خانواده
رسانههای جمعی
شهرداریها شهرداری به عنوا ن متولی
آموزشهای شهر ی و شهروند ی،
میتواند با آموزش شهروندان در
زمینههای مختلف به ویژه
مهارتهای فنی و با نظام
اطلاعرسانی صحیح، شهروندان را
به مشارکت سوق دهد.
با تشکر