ادموند بیکن
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
ادموند بیکن
ادموند نوروود بیکن – Edmund Norwood Bacon
فیلادلفیا 1910 – 2005
معمار و برنامه ریز شهری آمریکایی
از 1949 تا 1970 مدیر اجرایی کمیسیون طراحی فیلادلفیا
شهرت جهانی به دنبال برنامه مداوم احیا و بازسازی فیلادلفیا
در 1968 تالیف کتاب طراحی شهرها (Design of Cities)
در 1971 جایزه خدمات برجسته بنیاد طراحان آمریکا
تحلیل فضاها و شهرهای تاریخی
بررسی و معرفی نیروهای وحدت دهنده و شکل دهنده این شهرها
هدف اصلی کتابش : بررسی مفهوم ایده طراحی
ایده طراحی
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
کتاب طراحی شهرها
دو عنصر اصلی معماری توده و فضا
جوهر طراحی پیوند دوسویه این دو عنصر
بر خلاف نوگرایان توجه و پافشاری او بر فضا
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
فضا
زندگی جریان پیوسته تجربه
معماری همانند شعر و موسیقی
پیوستگی تجربه و تاثیر آن بر ادراک انسان از فضا بیانگر اهمیت عنصر حرکت در ادراک فضا
وظیفه طراحان شهری فراهم آوردن زمینه ای است تا تجربه زندگی در مجموع تجربه ای هماهنگ باشد
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
فضا
انتقاد به دید رنسانسی از فضا
تجربه یک فرد خاص در یک نقطه از فضا و زمانی خاص
تجربه فردی – رنسانسی
طراح در جایگاه همکاری کننده و از دید بیننده حاضر در فضا باید طراحی کند
عنصر مسلط در طراحی باید حفظ بام باشد.
این باور
متاثر از اعتراض به طراحی از دید پرنده
تاکید بر ضرورت طراحی فضا از درون
حس های مجزا
جریان های هماهنگ حس ها
تجربه گروهی
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
عوامل شکل گیری هماهنگ و یکپارچه ی ساختار بنیادین طرح
نیروهای سامان دهنده ی ساختار طرح
عمده ترین این عوامل نظام های حرکتی
بررسی شیوه شکل گیری شهرهای قدیمی : آتن باستان ، رم باروک
معرفی نیروهای پیوند دهنده کل شهر و پدید آورنده وحدت فرم شهر : مسیر حرکت جشن آتنا
این نیروها را نظام های حرکتی می نامد
قابلیت این نظام ها : برجسته کردن ، اعتلا بخشیدن ، معنادار کردن وضع موجود
3 مفهوم ضروری در تبیین مفهوم نظام های حرکتی شهر
پاکزاد،(1389)سیر اندیشه ها – بیکن،(1386)طراحی شهرها – بحرینی،(1388)تحلیل مبانی نظری طراحی شهری معاصر
نظام های حرکتی movement system
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
توجه به انگاشت فضا به عنوان نیرویی مسلط و بنیادین
رابطه توده و فضا
تداوم تجربه
وجود روندی پیوسته از تجربه های فضایی همگون به هنگام حرکت
شمار زیاد مشارکت کنندگان در مسیر حرکت
جریان پیوسته از تجربه ی همگون در بدنه برای فرد
تداوم های همزمان
تداوم تجربه فضا بر پایه زنجیره ای از نظام های حرکتی دید با سرعتها و شیوه های گوناگون که هر یک با بقیه پیوندی دو سویه دارد
نظام های حرکتی movement system
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
نیروهایی هستند که از راه توده در فضا پدیدار می شوند و بر مشارکت کنندگان در فضا (مردم) که در آن در حرکت اند، تاثیر می گذارد.
هر ساختمان با ارزشی، با بردارهای نیرویی روبه روست که بر گسترش های بعدی و سازماندهی فضای رو به روی آن تاثیر می گذارد.
بردارهای نیرو
مجرای قائم فضا
پرستشگاه هفایستوس آتن عامل ساماندهی شکل آگورا
ابلیسک های رم باروک عامل سازماندهی کل شهر
عامل پیدایش ساختاری هماهنگ در شهر
نیروهای سامان دهنده ی ساختار طرح
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
درون مکانی :
تنها داخل توده را می بیند
سرگرم حل روابط فضاهای داخلی خود ساختمان
برون مکانی :
توجه به ساختار طرح و فضای اطراف ساختمان
رویکرد نگاه طراحان به طرح
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
عامل زمان در طرح های شهری
عنصر وحدت بخش طرح
نفر دوم تعیین می کند که مخلوق نفر اول رشد کند یا نابود شود
سرشت طرح
اصل نفر دوم
سیر تکاملی پیاتزا دلاسانتیسما آنتونیاتسا
پیاتزا دلاسانتیسما آنتونیاتسا
پاکزاد،(1389)سیر اندیشه ها – بیکن،(1386)طراحی شهرها – بحرینی،(1388)تحلیل مبانی نظری طراحی شهری معاصر
در جایگاه یک ساختارگرا ، باور داشت که پایه شکل گیری شهر، رابطه بین اجزا یا ساختار آن
مهمترین عنصر شکل دهنده به ساختار شهر: نظام های حرکتی
تاکید بر لزوم انطباق این نظام های حرکتی با توپوگرافی طبیعی
تبیین مفهوم ساختار
برای حفظ وحدت ، فرم شهر باید از دل ساختار برآید
لازمه تاثیرگذاری طراح در رشد شهر، دریافت مفهوم ساختار زیربنایی طرح است
دو دلیل اصلی غیرکاربردی بودن شیوه طراحی شهری با طراحی بناهای جداگانه (شیوه طراحی مدرن)
حدود جغرافیایی شهر آن چنان گسترش یافته که ذهن افراد ، ناتوان از تهیه نقشه سه بعدی آن گشته است
مقیاس شهر چنان وسیع است که بخش های گوناگون در دوره زمانی طولانی ، ساخته و بازسازی می شود
ساختار شهر
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
عناصر خلق یک طرح بزرگ
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
باور او در مورد شهر :
شهر بزرگترین دستاورد بشری ، پیامد کاری اداری
برآیند تصمیمات مردم شهر، شکل شهر را تعیین می کند
نیروی ناخودآگاه جمعی ، باید فعال و به توافق جمعی تبدیل شود
طرح نهایی ، نه زاده جامعه و نه طراح بلکه حاصل کنش دو سویه ی آنها
به باور او مردم باید در فرآیند طراحی دست داشته باشند
شکل گیری طرح مفهومی و چشم انداز طرح بر پایه نیازهای شهروندان و ویژگی خاص مکان
طرح مردمی
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها – بیکن،(1386) طراحی شهرها
روش های گسترش و رشد طرح
2. محور ، به مانند حلقه پیوند
شبکه از محورهای متقاطع پدید آمده که به کل شهر وحدت می بخشد
3. فضاهای متصل کننده ، به مانند حلقه پیوند
حجم کوچک از فضای مشترک میان دو میدان در هم پیوسته
بردار نیرویی که از مبدا خود درشهر به سوی بیرون کشیده می شود
6. گسترش از راه امتداد
پاکزاد،(1389) سیر اندیشه ها
بررسی ساختار شهرسازی دوران باستان تا شهرسازی مدرن
تلاش برای شناسایی عواملی که باعث هماهنگی اجزای اصلی و ارتباط همبسته میان آنها می شود
طرح فیلادلفیا
طرح بیکن برای شهر فیلادلفیا
حاصل پژوهش های او در طراحی شهر فیلادلفیا
پایه کاراو در طراحی:
پیوند میان اجزای اصلی (رودخانه و مرکز شهر) و راه های ارتباطی پیرامون
دو عنصر مهم در طرح های او : حرکت و فضا
پاکزاد، جهانشاه (1389) سیر اندیشه ها در شهرسازی، جلد دوم، تهران، انتشارات آرمانشهر، چاپ اول
بحرینی، سید حسین (1388) تحلیل مبانی نظری طراحی شهری معاصر، جلد اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول
بیکن، ادموند(1386) طراحی شهرها، ترجمه ی فرزانه طاهری، تهران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ دوم
منابع