بسم لله الرحمن الرحیم
خاورشناسی و برخی نظریات خاورشناسان در رابطه با اسلام
تعریف خاور شناسی
پدیده خاورشناسى یا استشراق به مجموعه مطالعات غربیان نسبت به شرق اطلاق مىگردد، خواه این مطالعات به ملیتها و اقوام برگردد یا به ادیان و آیینها.
انگیزههاى خاورشناسان
اغراض و اهداف استعمارى
انگیزه های اقتصادی
انگیزههاى علمى
چرا نظریات خاور شناسان را باید بررسی کنیم
نظریات خاور شناسان از طریق رسانه های گروهی به جامعه غرب منتقل می شود
با مطالعه نظریات خاور شناسان می توانیم دیدگاه جامعه غربی را در مورد خود بدانیم
با آگاهی از دیدگاه آنان شیوه های درست برخورد با غرب را در خواهیم یافت .
با توجه به امکان تعامل جدید ایجاد شده در اثر تکنولوژی اطلاعات می توانیم جهت اصلاح دیدگاه آنان تلاش کنیم .
موضوعات اسلامی مورد بررسی خاور شناسان
تعریف از دین اسلام
تحلیل از شخصیت پیامبر اکرم)ص(
ارائه تعریف از پیروان محمد(ص) )مسلمانان صدر اسلام(
تعریف شیعه و بررسی علل حیات تفکر شیعی در عصر حاضر به ویژه در بین ایرانیان و علل گرایش آنان به تشیع.
تعریف از دین اسلام توسط خاورشناسان
آیین اخلاقی و نه سیاسی (تاریخ اسلام کمبریج)
پدیده ای زاییده اجتماع معترض عرب شبه جزیره (هملیتن گیب)
دین اختصاصی که احتمالا در نتیجه پیروزی بت قریش (الله) بر دیگر بت ها بوده و یا تفکر صحرایی که یکتاپرستی از شاخصه آن است و در دین اسلام ظهور دارد (ارنست رنان)
و …
تحلیل از شخصیت پیامبر اکرم)ص(
فردی آشنا با تعالیم یهود و مسیحیت
نابغه ای که در نتیجه کنش و واکنش این نبوغ فردی و موقعیت و شرایط محیط عربستان، اسلام به وجود آمد (هملیتن گیب)
فردی دارای سجایای اخلاقی که به وسیله آن افراد را جذب می کند
فردی مخالف و اهل بحث و جدل با مردم مکه و رانده شده از جامعه
خصوصیات پیروان محمد(ص) )مسلمانان صدر اسلام(
با خلا درونی،
بَدَوی، به دور از تمدن
دارای مشکلات فراوان اقتصادی،
سرخورده اجتماعی
منفعل
اصل پیدایش تشیع از دید خاور شناسان
برخی تشیع را همان آیین ساسانی دانسته اند که به شکل اسلامی و به نام مذهب شیعه نمایان شده است
برخی تشیع نتیجه مخالفت عجم با عرب دانسته شده است و شاید بر همین اساس گفته شده که شیعه یک جنبش اعتراض و دفاع ملی است و نه یک فرقه دینی و مذهبی.
علت تشیع ایرانیان از دید خاور شناسان
برخی پیوند امام حسین(ع) با شهدختی ایرانی ، را علت تشیع ایرانیان دانسته اند
برخی تشیع محصول دستگاه آل بویه دانسته اند که در دوره صفویه به اوج خود رسیده است
و… .
دیدگاه کلی خاور شناسان
در مجموع، خاورشناسان اسلام را یک تفکر حاصل از شرایط و موقعیت اجتماعی می دانند و تشیع را محصول سیاست های ادوار مختلف تاریخ اسلام.
علل دیدگاههای انحرافی شرق شناسان
تحلیل بر اساس پیش فرض های غیر واقعی و تفسیرهای ذهنی و شخصی نویسندگان
زمینی دانستن ریشه اسلام و بر همان اساس حکم دادن
یکسویه بودن مصادر و عدم استفاده از منابع شیعی
استفاده افراط گرایانه از تحلیل های عقلی و کمرنگ نمودن نقلهای تاریخی
سیاست زدگی در دوره های گوناگون و حمایت قلم به دستان خاورشناس از سوی برخی استعمارگران
تمرکز بر روی نقاط ضعف و اختلاف آمیز در مفاهیم دین اسلام و برجسته نمایی آنها
تاثیر تعصبات دینی خاورشناسان در آثار مربوط به اسلام و تشیع
اتکاء بر دیده ها و گزارش های مردمی و خلط بحث قوانین اسلام و عملکرد مردم
برجسته نمایی مسائل حساس و اختلاف برانگیز همچون ملیت گرایی ایرانی ها (پان ایرانیسم) و عروبت اعراب (پان عربیسم) و دامن زدن به اختلافات عرب و عجم
پندارینه های نادرست و تاکید بر این پندارها از جمله اینکه علوم اسلامی از غرب نشات گرفته . حقوق و قانون اسلام از روم گرفته شده و علم کلام از مباحث لاهوتی یهود و نصارا و فلسفه اسلامی از حکمت یونانی گرفته شده و…
نمونه هایی از دیدگاه انحرافی خاورشناسان
«پروفسور مارگولیوت» در کتابی که درباره زندگی پیامبر(ص) نوشته است، آن حضرت را با بی شرمی و گستاخی، راه زن عربستان معرفی می کند!
این خاورشناس نامی و محقق(!) دو چهره ای را که در ترجمه حال حضرتش از ایشان تصویر کرده عبارت است از: زهد و راه زنی! و می گوید: جنبه دوم بر جنبه اول تقدّم دارد! به نظر این خاورشناس معروف ، پیغمبر(ص) هنگام اقامت در مدینه در راس امّت غارتگری جای گرفته بود!.
نمونه هایی از دیدگاه انحرافی خاورشناسان
«پروفسور حِتّی» که خود عرب مسیحی است، می نویسد:
محمّد با کمال بی باکی به تبلیغ ادامه می داد و افرادی را از پرستش خدایان کاذب به پرستش خدای یگانه (الله) دعوت می کرد. وحی بدون انقطاع نازل می شد. او که به یهودیان و مسیحیان رشک می برد، از این که کتاب مقدسی دارند، تصمیم گرفت تا ملّت او نیز کتاب مقدسی داشته باشند.
اعتراف در مورد دیدگاههای متعصبانه
«سِر دنیسن راس» خاورشناس انگلیسی اعتراف می کند:
طی چندین قرن، اطلاعاتی که اکثریت اروپاییان راجع به اسلام داشتند، روی هم رفته و به طور کلی مبتنی بر روایت ها یعنی گزارش های تحریف شده مسیحیان متعصب بود و همین معنا منتهی به شیوع مجموعه ای از تهمت های ناروا و دور از انصاف گردید و راجع به چیزهایی که در نظر اروپا خوب و پسندیده نمی نمود، اغراق و مبالغه و سوء تعبیر می شد.
اعتراف در مورد ناشناس ماندن قرآن
«آلفرد گیوم» ـ اندیشمند فرهیخته، شگفتی آشکار خود را از ناشناس ماندن قرآن مجید این گونه ابراز کرده است:
هیچ کتابی در تاریخ جهان به استثنای احتمالاً کتاب مقدس (تورات و انجیل) ، به اندازه قرآن در تمدن بشری تاثیر شگرف نبخشیده و در عین حال هیچ کتابی با امتیازات مشابه در مغرب زمین، ناشناخته تر از قرآن نبوده و نیست .
نمونه ای از شرق شناسان مسلمان شده
نام آنتونیو دو ژزو کشیش پرتغالىالاصل وعلاقه مند به فرهنگ شرقى، هر چند در زمره مستشرقان رسمى ثبت نشده است، ولى وى شرقشناسى بود که در عین علاقه به مسائل مربوط به شرق، به قصد تبلیغ دین مسیح در دوره صفویه به ایران آمد و پس از مدتى به اسلام گروید و به على قلى جدیدالاسلام تغییر نام داد. او کتاب هایى در رد مسیحیت و تورات نوشت و از اعتقادات شیعى دفاع نمود. وى کتاب هدایه الضالین و تقویه المومنین را درتبیین اعتقادات شیعى نوشت
نمونه ای از شرق شناسان مسلمان شده
پروفسور هانرى کربن شرق شناس مشهور فرانسوى از جمله اروپائیانى است که در طى زندگى خود با حکمت شرقى آشنا شد، و به دنبال مطالعات و تحقیقات چند ساله خود به اسلام و ائمه اطهار(علیهم السلام ) تمایل قلبى و یقین عینى و عقلانى پیدا کرد. هانرى کربن در سال 1945 به ایران آمد، او به علت علاقه وافر خود به حکمت و عرفان ایرانى به تاسیس بخش ایرانشناسى فرانسه در مرکز انجمن ایران و فرانسه پرداخت، هدف وى از ایجاد چنین مرکزى انتقال میراث عرفانى ایرانى به تمام علاقه مندان در غرب بود، وى در طى سالهایى که در ایران به سر مى برد با اندیشمندان شیعه به بحث و تبادل آراء و نظرات پرداخت و در 1324 هـ ش به دین مبین اسلام گرویده، شیعه اثنى عشرى را پذیرفت
نمونه ای از شرق شناسان مسلمان شده
سباستیان بک فرزند یوهان بک از خاورشناسان مشهور آلمانى و متخصص در زبان و ادبیات فارسى و ترکى بوده که در باویر آلمان متولد شده و پس از 63 سال عمر در برلین به درود زندگى گفته است. وى از خاورشناسانى است که به آیین مترقى اسلام گرویده و نام عبدالله بر خود نهاده است.
تحصیلات خود را در دانشگاه برلین در رشته فقه اللغه فارسی، ترکی، عربی، چینى و تبتى به اتمام رسانده و ادبیات مشرق زمین در زبان هاى مختلف را مطالعه کرده است.
نمونه ای از شرق شناسان مسلمان شده
دکتر جرمانوس یک زبان شناس است و بر زبان و ادبیات ترکى مسلّط است و از طریق مطالعات خاورشناسانه بود که به اسلام هجرت کرد.
در حال حاضر دکتر عبدالکریم جرمانوس به عنوان استاد و رییس دانشکده مطالعات اسلامى و خاورشناسى در دانشگاه بوداپست مجارستان مشغول به فعالیت است.