مهارت حل مساله
مهارت حل مساله
میتوان زندگی را فرآیندی از رویارویی مداوم با مشکلات و تلاش برای حل و فصل آن و (یا انفعال و تسلیم شدن در برابر آن) دانست.
برای حل مسئله
ابتدا باید مشکل مورد نظر را به دقت تعریف کرد.
سپس راه حلهای ممکن را مشخص نمودوبا استفاده از یکسری اصول و قواعد بهترین راه حل و در عین حال عملیترین آن را انتخاب و
اجرا نمود.
تعریف واضح مشکل و شناخت همه جانبه آن برای تعریف مشکل چهار سوال زیر را در نظر داشته باشید: الف) مشکل چیست؟ ب) مشکل از چه زمانی ایجاد شده است؟ ج) مشکل در چه موقعیت مکانی و در کجا بوجود آمده است؟ د) چه کسانی احتمالاً در ایجاد مشکل و یا گسترش آن دخالت دارند؟
مراحل حل مسئله
– تهیه فهرستی از مشکل یا مشکلات
اولین گام این است که شخص مشکل و یا مشکلات خود را مشخص کند.
در گام بعدی مهمترین مشکل یا چند مشکل معدود ولی بسیار مهم خود را مشخص کنید. برای اینکار میتوانید از مقیاس زیر استفاده کنید.
مشکل شدید عدم مشکل
ـــــــــــــــــــــــــــ
100 75 50 25 0
– گام سوم: انتخاب اهداف قابل دسترسی و امکانپذیر در انتخاب اهداف باید توانمندیهای خود منابع مقابلهای و حمایتی موجود قابل دسترس بودن اهداف در انتخاب اهداف به موارد زیر دقت کنید: نقاط قوت و توانمندیهای خودتان، تحصیلات، سرگرمیها و وضعیت اجتماعی- اقتصادیتان، در دسترس بودن منابع حمایتی از قبیل خواهران، برادران، دوستان، متخصصان و گروههای خودیار.
– گام چهارم: خلق راه حلها با استفاده از روش بارش افکار سعی کنید تعداد زیادی از راه حلها و شیوههای رسیدن به اهداف را انتخاب کنید.
نکته مهم
تا آنجا که میتوانید، راه حلهای بیشتر و بیشتری تولید کنید.
هیچ راه حل را نباید نادیده بگیرید، حتی راه حلهایی که
بعداً ممکن است غیر قابل عمل تشخیص داده شوند.
ذهن خود را آزاد بگذارید و قضاوت در مورد عملی یا
غیر عملی بودن راه حل را برای مرحله بعد بگذارید.
ادامه
-گام پنجم: انتخاب راه حل
با بررسی مزایا و معایب هر کدام از روشها و راه حلهای تولید شده، بهترین راه حل ممکن را انتخاب نمایید.
بهترین راه حل، شیوهای است که ضمن اینکه شما را به اهدافتان میرساند، کمترین مشکل را برایتان تولید میکند و مزاحمت و مشکل کمتری را برای دیگران ببار میاورد.
ادامه:
-گام ششم: بکار بستن راه حل
راه حل انتخاب شده را بکار ببندید و در عمل کارآمدی و سودمندی آن را بیازمایید.
میتوانید راه حل انتخاب شده را مرحله بندی نمایید و گام به گام بکار ببندید.
کار گروهی: تمرین حل مساله
گروههای ده نفری تشکیل دهید و یک نفر را به عنوان سرگروه تعیین نمایید. یکی از اعضای گروه مشکلی که اخیراً برایش پیش آمده است را مطرح کند و موضوع در تخته سیاه (یا برگه کاغذ) توسط سایر اعضاء نوشته شود. سپس به روش بارش افکار همه اعضاء اقدام به تولید راه حل و پاسخهای احتمالی بنمایند.
قاعده کار به این صورت است که سر گروه از شخص سمت راست خود میخواهد که یک راه حل برای مشکل ذکر شده ارائه دهد و سپس نفر دوم همین کار را انجام دهد، طوری که تمامی اعضای گروه حداقل یک بار اقدام به ارایه راه حل کرده باشند. میتوان این عمل را دو یا سه بار دیگر تکرار کرد.
پاسخها توسط سرگروه در تخته سیاه و یا برگه کاغذی نوشته شوند.
سپس بهترین راه اصلی (با توجه به گام سوم برگه حل مشکل) انتخاب شود.
مشکل پیشنهادی
اختلاف با هم اتاقی
نارضایتی از قوانین خوابگاه
نارضایتی از رشته تحصیلی
ناتوانی در اعتراض و…
برگه حل مشکل الف) تعریف مشکل: سابقه مشکل: موقعیت مشکل آفرین ب) اهداف خاص (برای حل مشکل چه اهدافی دارم): 2- خلق راه حلهای متفاوت از طریق بارش افکار 1) 2) 3) 4) 5) 6) 3- انتخاب بهترین راه حل ++ خیلی خوب + خوب 0 خنثی – بد — خیلی بد