شرکتهای کارگزاری وسپرده گذاری مرکزی
1
موسساتی هستند که طیف وسیعی از فعالیتهارادر خصوص اوراق بهادار انجام میدهندوشامل دو گروه عمده هستند.
1.شرکتهای تامین سرمایه : بر بازار اولیه تمرکز دارندوفعالیتهایی همچون مشاوره در مورد انتشار اوراق بهادار و تعهد پذیره نویسی را برعهده دارند.
2.شرکتهای کارگزاری : بر بازار ثانویه تمرکز دارندو مشاوره به سرمایه گذاران واجرای معاملات را بر عهده دارند.
شرکتهای مرتبط با اوراق بهادار:
2
شرکتهای کارگزاری ازنهادهای مالی هستندکه اجرای معاملات بازار را تسهیل نموده و به عنوان واسطه اجرای معاملات عمل میکنند.
کارگزاران با تسهیل شرایط معامله در بازارسرمایه و کم کردن هزینه های معامله واجرای سریع سفارشات کارایی بازار را ارتقامی بخشند.
تعریف شرکتهای کارگزاری:
3
1.کارگزار : شخص حقیقی یا حقوقی که به عنوان یک واسط بین خریدار وفروشنده عمل میکند ودر قبال آن کارمزد دریافت می کند.
شخص حقیقی: کارگزار (Broker)
شخص حقوقی: شرکت کارگزاری(Brokerage)
تعریف اصطلاحات کلیدی مربوط به کارگزاران
4
2.کارگزار/معامله گر: شخص حقیقی یا حقوقی که به خرید وفروش اوراق بهادار برای خود ودیگران می پردازد.
کارگزار : سفارشات مشتریان خود را اجرا میکند.
معامله گر: به حساب خود معامله میکند.
3.وام کارگزار( broker loan)مبلغی است که تحت عنوان وام( تسهیلات) توسط بانک به کارگزار پرداخت می شود.
جهت:
الف : پذیره نویسی انتشار اوراق بهادار
ب : اعطای تسهیلات به مشتریان برای خرید اعتباری اوراق بهادار و…
ادامه…
5
4.توصیه کارگزار(broker recommendation):پیشنهاد کارگزار به مشتری خود درباره انجام معامله اوراق بهاداراست.
5.حساب کارگزاری(brokerage account):حساب کارگزارحساب مشتری نزد کارگزار است.
سه نوع حساب کارگزاریوجود دارد:
الف:حساب نقدی: وجوه معامله بلافاصله بعد از اجرا واریز میشود.
ب:حساب وجه تضمین :ترکیبی از وجوه نقد ونیز وجوه استقراضی مورد استفاده قرار می کیرد.
ج:حساب مدیریت وجوه نقد : مشتریان برای انجام معامله مبلغی پول در حساب قرار می دهندکه علاوه بر قیمت اوراق بهادار کارمزد کارگزار را هم پوشش می دهد.
ادامه…
6
انواع شرکتهای کارگزاری:
7
1.خرید وفروش اوراق بهادار واجرای شفارشات مشتریان
2.مشاوره
3.سبد گردانی
4.فعالیتهای مربوط به بازار ثانویه
5.داد وستد اوراق بدهی دولتی و شرکتی
6. معاملات اوراق مشتقه
7. معاملات اوراق بهادار تازه منتشر شده
8. فعالیت در زمینه صندوقهای بورسی
8
عمده فعالیتهای شرکتهای کارگزاری :
1
1. بخش صفی :با مشتریان ارتباط مستقیم دارند .وظیفه دریافت ثبت اجرای سفارشات وارائه گزارش را بر عهده دارند.
2.بخش ستادی:فرایند های پایاپای انتقال اوراق و بازیابی و پیگیری قصور در تحویل.
بخشهای شرکت کارگزاری :
9
انواع سفارشها:
10
کمیسیونهای خرید و فروش اوراق
سرمایه گذاری در اوراق بهادار
خدمات جانبی مثل حسابهای اعتباری
پذیره نویسی اوراق بهادار
درامد های مشاوره
مدیریت دارایی ها
سرمایه گذاری در اوراق بدهی
درامد های کارگزاران:
11
– ریسک بازار
– ریسک سیستمی
– ریسک موقعیت
– ریسک سرمایه گذاری ها
ریسک های شرکت های کارگزاری :
12
مهارتهای مورد نیاز برای کارگزاران:
13
شرکتهای کارگزاری و کارایی بازار
– کارایی اطلاعاتی
– کارایی عملیاتی
– کارایی تخصیصی
14
معاملات نهانی
پیش دستی
معامله مکرر
جعل
تدلیس
دست کاری قیمتها
اقدامات فریب کارانه کارگزاران:
15
الزامات سرمایه بر اساس ارزش نقدی داراییهای شرکت کارگزاری تعیین می شود.
الف)حمایت از منافع مشتریان
ب)ریسک سیستمی
اهداف کاربرد الزامات سرمایه در موسسات مالی :
16
تصویب قانون تاسیس بورس اوراق بهادار تهران در سال 1345 در مجلس شورای ملی
سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران، در اول آبان 1346 تاسیس شد و از 15 بهمن همان سال رسما آغاز بکار نمود.
در اواخر سال 1348 نخستین کارگزاران خصوصی وارد بورس شدند.
فعالیت بورس اوراق بهادار به دلیل تحقق انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به حالت تعلیق در آمد و عملا تا سال 1368 فعالیتی نداشت.
در سال 1368، رییس بانک مرکزی وقت آقای دکتر عادلی دستور شروع به فعالیت بورس اوراق بهادار تهران را صادر نمودند.
در سال 1384، قانون جدید بازار اوراق بهادار در مجلس شورای اسلامی تصویب و اجرایی گردید و طی آن نهاد ناظر (سازمان بورس و اوراق بهادار) از نهاد اجرایی (شرکت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت بورس کالای ایران و شرکت فرابورس) مجزا گردید.
تاریخچه فعالیت کارگزاران در بازار سرمایه ایران
17
مجموع کارگران فعال در بازار سرمایه ایران 110 شرکت کارگزاری می باشد که در بورس های اوراق بهادار، کالا و فرابوس ایران فعالیت می نمایند. تعداد کارگزاران به تفکیک هر بورس به شرح جدول زیر می باشد:
کارگزاران بورس ها
18
بهترین راه تشخیص قانونی بودن فعالیت آنها مراجعه به سایت مراجع قانونی می باشد.در این سایتها اطلاعات مفیدی در باره مشخصات کارگزاران رسمی وجود دارد.
در جدول زیر مختصری از اطلاعاتی که در باره کارگزاران قابل دسترسی می باشد ذکر شده است:
نحوه اطمینان از قانونی بودن فعالیت کارگزار
19
سایت های ارگان های ناظر بر فعالیت کارگزاران
20
سیستم سپرده گذاری اوراق بهادار، یک سازوکار ثبت الکترونیک است که نگهداری اوراق بهادار و ثبت نقل و انتقال آن ها را بر عهده دارد.
شرکت سپرده گذاری مرکزی:
اداره امور مربوط به سیستم سپرده گذاری مرکزی را انجام می دهد. این شرکت که در قالب یک موسسه مالی و اعتباری ایجاد می شود، وظیفه نگهداری و ثبت نقل و انتقال مالکیت اوراق بهادار و هم چنین تهیه پشتیبان از اطلاعات روزانه و ارائه خدمات فنی به استفاده کنندگان از سیستم را بر عهده دارد.
سیستم سپرده گذاری مرکزی
21
حذف ریسک جعل، مفقود شدن و از بین رفتن اوراق بهادار
رهایی از مشکلات مربوط به تحویل و نگهداری اسناد کاغذی
عدم نیاز ارسال گواهی ها برای ثبت
دسترسی خودکار به منافع و حقوق ناشی از مالکیت سهام
صرفه جویی در زمان و هزینه
مزایای سیستم سپرده گذاری مرکزی برای فعالان بازار
22
کاهش خطای انسانی در نقل و انتقال اسناد و گواهی ها
صرفه جویی در نیروی انسانی و فضای اداری
کاهش هزینه عملیاتی
بهبود مدیریت اطلاعات
امکان فعالیت گسترده تر
مزایای سیستم سپرده گذاری مرکزی برای کارگزاران
23
صرفه جویی در هزینه های کار کاغذی و هزینه های ثبت
دسترسی به اطلاعات به روز سهام داران واقعی و موجودی آنها
تسهیل در انجام اقدامات شرکتی از قبیل توزیع سود، دعوت به مجمع و انتشار سهام جدید از طریق سیستم سپرده گذاری
مزایای سیستم سپرده گذاری مرکزی برای شرکت های پذیرفته شده در بورس
24
نگهداری سهام به صورت سپرده
انتقال اوراق بهادار
استرداد گواهی های فیزیکی(فراخوانی)
وثیقه کردن اوراق بهادار
قرض دادن یا قرض گرفتن اوراق بهادار
اقدامات شرکتی
نقل و انتقال وجوه از یک حساب به حساب دیگر
تحویل در برابر پرداخت
کارکردهای سیستم سپرده گذاری
25
ایجاد سیستم پیشرفته ثبت، سپرده گذاری و تسویه و پایاپای
تضمین فرآیند تسویه معاملات اوراق بهادار مطابق با استانداردهای جهانی
ساده سازی فرآیند انتقال مالکیت اوراق بهادار و کاهش هزینه های تسویه معاملات
به حداقل رساندن ریسک های مرتبط با تسویه معاملات از طریق ثبت الکترونیک، بانک تسویه و صندوق تضمین
فراهم آوردن بستر لازم برای افزایش حجم معاملات در بازار
انجام اقدامات شرکتی به شکل کارآمد
تقویت اعتماد سرمایه گذاران از طریق افزایش کارآیی تسویه معاملات و اطلاع رسانی شفاف تر
فراهم آوردن امکان همکاری متقابل با بازارهای جهانی
ایجاد پایگاه داده فراگیر برای اوراق بهادار و سهامداران شرکت ها
اهداف سیستم سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار
26
نمای کلی فرآیند سپرده گذاری اوراق بهادار
27
با سپاس فراوان
28