1
عنوان:
حسابداری انحلال شرکتهای تضامنی ، ترکیب فروش وتبدیل آنها به شرکتهای سهامی
شرکت تضامنی در موارد ذیل منحل می شود:
الف) تمام شدن ماموریت شرکت
– ورشکستگی
– صدور حکم قطعی دادگاه
ب) تراضی تمام شرکاء
ج) درخواست یکی از شرکاء به انحلال
د) فسخ یکی از شرکاء
ه) ورشکستگی یکی از شرکاء
و) فوت یا محجوریت یکی از شرکاء
تصفیه امور شرکت
تصفیه یعنی متوقف شدن عملیات و فعالیت شرکت.
وظایف مدیران تصفیه به شرح زیر می باشد:
1. خاتمه دادن به فعالیت تجاری
2. فروش داراییها و تبدیل به نقد کردن آنها
1 : کلیه مطالبات شرکت به کسر مبلغ 15000 ریال وصول گردید .
2: اثاثه اداری به مبلغ 50000 ریال به وسیله الف برداشت شد .
3: ساختمان و موجودی کالا به مبلغ 600000 ریال فروخته شد .
4 : کلیه بدهی های شرکت به استثنای مبلغ 100000 ریال که قابل پرداخت نمی باشد ، پرداخت گردید .
5 : هزینه های تصفیه به مبلغ 500000 ریال پرداخت شد .
مطلوب است : ثبت عملیات تصفیه آنی در دفتر و نشان دادن حساب سرمایه شرکاء
روش تدریجی
شرکاء با تراضی یکدیگراقدام به انحلال شرکت نموده و در فرایند تصفیه آنها نسبت به فروش داراییها و وصول حسابهای دریافتنی و اسناد در یافتنی و سایر مطالبات اقدام می نمایند و مابه التفاوت فروش و یا وصول مطالبات با ارزش دفتری به حساب سرمایه منتقل می گردد.
مثال2-3- تراز نامه شرکت تضامنی حسین و شرکاءدر تاریخ29/12/1x در دست است . شرکاء سود وزیان را به نسبت3و2و1بین خود حسین و حسن و محسن به ترتیب تقسیم می نمایند .شرکاءدر آن تاریخ اقدام به تصفیه شرکت نموده وآن را منحل می نمایند . امور تصفیه یک سال طول می کشد.
1/2/1 – xفروش اثاثه اداری به مبلغ 65000ریال
18/5/1x- فروش موجودی کالا300000ریال
18/5/1x- وصول حسابهای دریافتنی و اسناد
دریافتنی جمعا 350000ریال
20/7/1x- فروش وسائط نقلیه به مبلغ 120000ریال
18/9/1x- پرداخت کلیه بدهیهای شرکت پس از کسر 15000ریال
1/11/1x- پرداخت هزینه های تصفیه به مبلغ 18000 ریال
17/12/1x- مانده وجوه نقد بین شرکاء تقسیم گردید و تسویه نهایی صورت گرفت.
مطلوبست ثبت عملیات فوق الذکر به روش تصفیه تدریجی .
تقسیم وجوه نقد در تصفیه تدریجی (روش مازاد سرمایه)
بعضی اوقات شرکاء شرکت تضامنی ممکن است تمایل داشته باشند از محل فروش اموال شرکت که به صورت قلم به قلم صورت می گیرد پس از پرداخت کلیه قروض، وجوهی را که به تدریج از محل فروش اموال بدست می آورند .
مثال 5-3- اردشیر، پیروز، فیروزو بابک شرکاء یک شرکت تضامنی میباشند که نسبت تقسیم سود وزیان آنها در شرکت به ترتیب به تناسب 10/3، 10/2،
10/1و 10/4 میباشند . تراز نامه شرکت در تاریخ 1/2/5 xبه شرح زیر می باشد و در آن تاریخ شرکت را منحل می نمایند. در شرکتنامه آمده چنانچه
یکی از شرکاء دچار افلاس و اعسار گردد مانده حساب وی به نسبت سرمایه شرکاء تقسیم شود .
شرکت تضامنی اردشیر و شرکاء تراز نامه به تاریخ1/2/5x
داراییهای زیر به تدریج به وجوه نقد تبدیل می گردد:
10/2/5 (xفروش بخشی از موجودی کالا 150000ریال
18/2/5x) وصول قسمتی از مطالبات 91000ریال
3/3/5x) فروش سر قفلی 65000ریال
21/3/5x) فروش زمین و ساختمان 240000ریال
25/3/5x) وصول قسمت دیگری از مطالبات 17000ریال
31/3/5x) فروش بقیه موجودی کالا 92000ریال
15/4/5 (xفروش ماشین آلات 218000ریال
31/4/5x) وصول باقیمانده مطالبات 11700ریال
31/4/5x) فروش اثاثه اداری 60000ریال
شرکاء تصمیم دارند پس از پرداخت قروض شرکت، کلیه وجوه نقد را که از محل فروش اموال و وصول مطالبات حاصل میشود بلا فاصله بین خود تقسیم کنند.
هزینه های واقعی تصفیه بالغ بر 14000ریال است که در تاریخ 30/04/5xپرداخت شد .
مطلوب است :طرز تقسیم تدریجی وجوه بین شرکاء، تهیه سود و زیان تصفیه ،حساب صندوق و سرمایه شرکاء.
45000=4/180000
سرمایه اردشیر 135000=3*45000
سرمایه پیروز 90000=2*45000
سرمایه فیروز 45000=1*45000
35000=2/70000
جمع سرمایه اضافی 210000=6*35000
تقسیم وجوه نقد به روش تدریجی بین شرکاء براساس تقسیم سود و زیان شرکاء (روش حداکثر زیان ممکن)
دراین روش جنبه احتیاط کاملا رعایت می شود.
بدین ترتیب،هر دفعه که قسمتی از داراییها به فروش رسید و وجوه نقدی نصیب شرکت گردید.
چنین تصور خواهد شد که بقیه داراییها فاقد ارزش
می باشند و باید این زیان احتمالی به نسبت تقسیم سود
و زیان بین شرکاء منظور گردد.
مازاد اضافی وجوه نقد به نسبت سهم سود و زیان
شرکاء بین آنها تقسیم می گردد.
انحلال شرکت در اثر ورشکستگی تمام شرکاء
در این حالت نحوه تصفیه چنین است:
1.حساب تصفیه باز می شود و تمام داراییها به حساب تصفیه انتقال می یابد و مانده حساب تصفیه به حساب سرمایه شرکاء انتقال می یابد.
2.وجوه نقد شرکت و دریافتیهای نقدی از داراییهای خصوصی شرکاء بین طلبکاران تقسیم می شود و همچنین هزینه های تصفیه پرداخت می شود. به هر حال مانده بدهیهای پرداخت نشده به حساب کسریها انتقال می یابد.
3.مانده حساب سرمایه تمام شرکاء به حساب کسریها انتقال می یابد،بدین ترتیب دفاتر بسته می شود.
مثال: الف و ب شرکای تضامنی هستند که سود و زیان را به نسبت مساوی تقسیم می کنند. ترازنامه شرکت در تاریخ 29/12/1x به شرح زیر می باشد:
ماشین آلات 12000 بستانکاران 32000
اثاثه اداری 3000 سرمایه شرکاء
بدهکاران 5000 الف 4000
موجودی کالا 4000 ب (10200)
وجوه نقد 1800 (6200)
جمع داراییها 25800 جمع بدهی و سرمایه 25800
داراییها به شرح زیر فروخته شد:
ماشین آلات 6000 ریال، اثاثه اداری 1000 ریال،
بدهکاران 4000 ریال وصول شد، موجودی کالا 3000 ریال فروخته شد.
هزینه های تصفیه به مبلغ 1400 ریال پرداخت شد. داراییهای
خصوصی شریک الف برای پرداخت بدهیهای شرکت کافی
نمی باشد.
در صورتی که داراییهای خصوصی ب فقط کفاف 1400 ریال را دارد که به شرکت میپردازد . مطلوبست:نحوه ثبت عملیات در دفتر و بستن حساب شرکت.
ترکیب شرکتها
اگر دو یا چند شرکت مستقل که در یک رشته از تجارت فعالیت می نمایند ، تمام عملیات خود را به یک شرکت جدید انتقال دهند، این روش را اصطلاحا (ترکیب شرکتها) نامند .
دلایل ترکیب
تحصیل منابع اقتصادی داخلی و خارجی تولید برای اینکه سود شرکتها را حداکثر نمایند .
انحصاری نمودن یک رشته خاص تجارت
جلوگیری از بروز تنگناهای موجود دراثر رقابت
رسیدن به حجم فعالیت گسترده تر
5. رسیدن به کارآیی بالاتر در نتیجه ترکیب افراد و کارکنان با مشخصه های متفاوت
6. کاهش هزینه های غیر ضروری از جمله آگهی و تبلیغات
7. تبدیل به یک شرکت بزرگتر با افزایش سرمایه
8. برای رسیدن به تولید انبوه با بهای تمام شده پایین تر
بستن دفاتر شرکتهای ترکیبی
موقعی که داراییها به شرکت جدید انتقال می یابد:
حساب شرکت جدید ***
حساب داراییهای مختلف ***
2. موقعی که بدهیها به شرکت جدید انتقال می یابد :
حساب بدهیها ***
حساب شرکت جدید ***
3. داراییها و بدهیها یی که به شرکت جدید انتقال
نمی یابد :
الف) حساب سرمایه شرکاء ***
حساب داراییها ***
این ثبت به نسبت سرمایه شرکاء صورت می گیرد.
ب) حساب بدهیها ***
حساب سرمایه شرکاء ***
این ثبت هم به نسبت سرمایه شرکاء صورت می پذیرد.
4. حساب سرمایه شرکاء مشخص می گردد تا با بدهکار شدن آنها و بستانکار شدن شرکت جدید بسته شود .
5. در دفاتر شرکت جدید :
حساب داراییهای مختلف ***
حساب بدهیهای مختلف ***
حساب سرمایه شرکاء ***
تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی
برای تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی دو طریق وجود دارد:
بدون تهیه دفاتر جدید
تهیه دفاتر جدید و انحلال شرکت تضامنی .
مثال11-3 ترازنامه شرکت تضامنی خورشیدی و شرکاءبه شرح زیر در دست است
وجوه نقد 400000
حسابهای دریافتنی 10000000
ذخیره م.م (200000)
9800000
موجودی کالا 1200000
جمع داراییهای جاری 11400000
داراییهای بلند مدت
زمین و ساختمان 4000000
استهلاک انباشته ساختمان (1000000)
3000000
ماشین آلات 7000000
جمع داراییهای بلند مدت 10000000
جمع داراییها 21400000
حسابهای پرداختنی 5400000
اسناد پرداختنی 2000000
7400000
سرمایه شرکاء
خورشیدی 9000000
نادری 5000000
جمع سرمایه شرکاء 14000000
جمع بدهیها و سرمایه 21400000
درشرکت تضامنی ، شرکاء سود و زیان را به نسبت
60% خورشیدی و 40% نادری تقسیم می کنند .
شرکاء تصمیم گرفتند در تاریخ ترازنامه آن را به شرکت سهامی تبدیل نما یند . بنابراین درخصوص موارد زیر بین شرکاء توافق شد:
الف) شرکت سهامی جدیدی تشکیل شود. تعداد سهام مجاز شرکت 25000سهم عادی 1000ریال باشد.تعداد سهام متبادله برای تحویل داراییهای خالص شرکت تضامنی 12000سهم عادی به استثنای وجوه نقد شرکت تضامنی باشد.
ب) ارزش موجودی کالا 1800000ریال و استهلاک انباشته ساختمان به 1800000ریال افزایش یابد .
ضمنا قیمت ماشین آلات به مبلغ 6500000ریال کاهش یابد و ارزش سایر اقلام دارایی به ارزش دفتری باشد.
ج) تعداد13000سهم عادی شرکت سهامی در بازار در تاریخ تبدیل به ارزش هر سهم 1100به فروش رسید.
مطلوبست : تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی در روش بدون استفاده از دفاتر جدید .
7) وجوه نقد 14300000
سهام عادی 13000000
صرف سهام 1300000
13200000=1100*12000=ارزش بازار سهام
6500000+4000000+1800000+10000000=ارزش خالص داراییها
12900000=(2000000+5400000+1800000+200000)-
300000=12900000-13200000=ارزش خالص داراییها – ارزش بازار سهام =سرقفلی
با تشکر از توجه شما