درمان بیماران مبتلا به عفونت های عصبی
1
مننژیت
مننژیت التهاب پرده های اطراف مغز و نخاع است که به وسیله ویروس یا باکتری ایجاد می شود . مننژیت به انواع عفونی و غیرعفونی طبقه بندی می شود .
مننژیت سپتیک به علت باکتری ها ایجاد می شود .
مننژیت آسپتیک به علت ویروس یا ثانویه به لنفوم ، لوکمی یا ویروس نقص ایمنی ( HIV ) پدید می آید .
شایعترین پاتوژن مسبب مننژیت سپتیک، استرپتوکوک پنومونی و نایسریا مننژیتیدیس می باشد .
هموفیلوس آنفولانزا یکی از علل شایع مننژیت در کودکان است
2
3
اپیدمیولوژی و عوامل خطر
شیوع عفونت نیسریا مننژیتیدیس در گروه های پرجمعیت جامعه مثل محیط های دانشگاه و محل استقرار نیروهای نظامی روی می دهد .
عوامل خطر مننژیت باکتریایی:
استعمال دخانیات
عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی
اوتیت میانی
ماستوئیدیت – چون باکتری ها می توانند از غشای اپی تلیال عبور کرده و وارد فضای زیر عنکبوتیه شوند
افراد دارای نقایص سیستم ایمنی
4
تظاهرات بالینی
سردرد
تب
سفتی گردن
علامت کرنیگ مثبت : وقتی بیماری با ران خم شده بر روی شکم دراز می کشد پا کاملا صاف نمی شود .
علامت برودزنسکی مثبت : وقتی گردن بیمار خم می شود زانوها و هیپ هم خم می شود، وقتی اندام تحتانی یک سمت بدن به صورت غیرفعال خم می شود در اندام مقابل حرکت مشابهی دیده می شود .
فوتوفوبی ( حساسیت بیش از حد به نور )
5
ادامه تظاهرات بالینی
اختلال در جهت یابی و حافظه در اوایل دوره بیماری شایع است . با پیشرفت بیماری ، لتراژی ، عدم پاسخ دهی و کوما ممکن است پدید آید .
ICP ثانویه به تجمع اگزودای چرکی افزایش می یابد.
علائم اولیه افزایش ICP شامل کاهش سطح هوشیاری و نقایص حرکتی موضعی می باشد.
وجود علائمی همچون سن بالا ، ضربان قلب بیشتر از BPM 120 ، فلج اعصاب جمجمه ای ، وجود باکتری گرم مثبت در رنگ آمیزی در یک ساعت اول پس از بستری در مننژیت باکتریایی نشان دهنده پیش آگاهی بد این بیماری در فرد است .
6
ارزیابی و یافته های تشخیصی
تظاهرات بالینی
کشت باکتریایی و رنگ آمیزی CSF
تست خون
سی تی اسکن
MRI
7
پیشگیری : افرادی که در تماس نزدیک با بیماران مبتلا به مننژیت مننگوککی اند باید تحت درمان ضد میکروبی قرار گیرند . برای هر فردی که با فرد مبتلا به عفونت مننگوککی زندگی می کند واکسیناسون با عنوان شکل کموپروفیلاکسی آنتی بیوتیکی هم در نظر گرفته شود . واکسیناسیون کودکان و بزرگسالان در معرض خطر در برابر هموفیلوس آنفلولانزا و S پنومونی باید تشویق نمود .
8
درمان طبی: – آنتی بیوتیک – دگزامتازون در درمان مننژیت باکتریایی حاد و در مننژیت پنوموککی مفید می باشد. – تشنج که ممکن است اوایل بیماری پدید آید با استفاده از فنی توئین ( دیلانتین ) کنترل می شود .
9
آبسه های مغز : آبسه مغز تجمع مواد عفونی در داخل بافت مغز است . باکتری ها شایع ترین ارگانیسم مسبب آبسه اند . شایع ترین اختلال مستعد کننده آبسه در بین بزرگسالان دارای ایمنی کارآمد ، اوتیت گوش میانی و رینوسینوزیت می باشد . آبسه می تواند ناشی از جراحی داخل جمجمه ای ، ضربه مغزی نفوذی باشد .
10
تظاهرات بالینی
سردرد معمولا صبح شدید می شود و شایع ترین نشانه است .
تب
استفراغ
نقایص عصبی موضعی نقایص موضعی مثل ضعف و کاهش بینایی ناحیه درگیر مغز را نشان می دهد .
با گسترش آبسه ، نشانه های افزایش ICP مثل کاهش LOC و تشنج مشاهده می شود .
11
ارزیابی و یافته های تشخیصی
کشت ترشحات آبسه
گرافی قفسه سینه
MRI
سی تی اسکن
کشت خون
الکتروآنسفالوگرافی
12
علائم آبسه های مغز بر اساس منطقه درگیر: – لوب پیشانی : همی پارزی ، آفازی ( بیانی ) ، تشنج ، سردرد پیشانی – لوب گیجگاهی : سردرد موضعی ، تغییر در بینایی ، ضعف صورت ، آفازی – آبسه مخچه : سردرد پس سری ، آتاکسی ، نیستاگموس ( حرکات ریتمیک و غیر ارادی چشم ها ) درمان طبی : – دزهای زیاد آنتی بیوتیک IV برای نفوذ به سد مغزی ـ خونی و رسیدن به آبسه تزریق می شود . – اگر بیمار شواهدی دال بر افزایش نقص عصبی نشان می دهد کورتیکواستروئیدها برای کمک به کاستن التهاب ادم مغزی ممکن است تجویز شود . – داروهای ضد تشنج ( فنی توئین ، فنوباربیتال ) برای پیشگیری یا درمان تشنج ممکن است تجویز شود .
13
انسفالیت
انسفالیت یک فرآیند التهابی حاد بافت مغز است.
شایعترین علت انسفالیت آلودگی به ویروس هرپس است.
دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد HSV – 1 و HSV – 2
تظاهرات بالینی انسفالیت هرپسی: نشانه های اولیه شامل تب ، سردرد و گیجی می باشد . نشانه های عصبی موضعی نمایانگر نواحی مغزی دارای التهاب و نکروز است و شامل تغییرات رفتاری ، تشنج های موضعی ، دیسفاژی ، همی پارزی و تغییر در LOC می باشد .
14
تظاهرات بالینی انسفالیت هرپسی
نشانه های اولیه شامل:
تب
سردرد
گیجی
نشانه های عصبی موضعی نمایانگر نواحی مغزی دارای التهاب و نکروز است و شامل:
تغییرات رفتاری
تشنج های موضعی
دیسفاژی
همی پارزی
تغییر در سطح هوشیاری
15
ارزیابی و یافته های تشخیصی
برای تشخیص انسفالیت HSV از:
EEG
بررسی CSF
MRI روش اختصاصی برای تشخیص تغییرات اولیه ناشی از HSV – 1 می باشد .
16
درمان طبی
داروهای ضد ویروسی ـ داروی انتخابی در درمان HSV است .
آسیکلوویر ( زویراکس )
گان سیکلوویر ( سیتوون )
تزریق Iv آهسته طی یک ساعت از کریستاله شدن دارو در ادرار جلوگیری می کند
اگر بیمار سابقه عدم کفایت کلیوی دارد دوز معمول آسیکلوویر کاهش داده می شود .
17
انسفالیت قارچی
عفونت های قارچی CNS به ندرت در افراد سالم پدید می آید . تظاهرات انسفالیت قارچی با ناحیه جغرافیایی یا سیستم ایمنی که در اثر بیماری یا داروی سرکوب کننده ایمنی مختل شده رابطه دارد .
تظاهرات بالینی : تب ، کوفتگی ، سردرد ، علائم مننژ و تغییر در LOC یا اختلال اعصاب جمجمه ای ارزیابی و یافته های تشخیصی : * شرح حال * ارزشیابی و کشت CSF ( افزایش گلبول های سفید و پروتئین و کاهش گلوکز مشهود است ) MRI*
18
درمان طبی : – تشنج به وسیله داروهای ضد تشنج استاندارد کنترل می شود . – افزایش ICP به وسیله پونکسیون کمری مکرر کنترل می شود . – در بیماران دارای سیستم ایمنی کارآمد داروهای ضد قارچ برای مدت خاصی و به منظور معالجه عفونت داده می شود .
19
بیماری کروتز فلت جاکوب
بیماری کروتز فلت ـ ژاکوب (CJD ) جز گروهی از اختلالات عصبی دژنراتیو ، عفونی است که انسفالوپاتی های اسفنجی شکل قابل انتقال ( TSE ) نامیده می شوند . علت آن مصرف پریون های انسانی در گوشت و یا احشاء گاو آلوده است .
20
تظاهرات بالینی
میانگین سن شروع CJD 50 سال است . نشانه ها شامل :
نشانه های عاطفی
اختلال حسی
درد عضو
اسپاسم های عضلانی و رژیدیتی
دیزارتری
عدم هماهنگی
اختلال شناختی
اختلالات خواب
وخیم شدن وضعیت ذهنی ، آتاکسی و اختلال بینایی
با پیشرفت بیماری ، از دست دادن حافظه ، حرکت غیرارادی ، فلج و موتیسم پدید می آید .
نشانه های روانی از نشانه های دیررس می باشد .
بیمار مبتلا به CJD حدود 6 ماه پس از تظاهر بالینی فوت می کند .
21
ارزیابی و یافته های تشخیصی : * بیوپسی مغز * ارزیابی ایمونولوژیک * EEG * MRI درمان طبی و تدابیر پرستاری : درمان موثری برای CJD وجود ندارد . مراقبت از بیمار حمایت کننده و تسکینی است .
22