آموزش کتاب مطالعات اجتماعی پایه چهارم ابتدایی
درس سیزدهم : سفری به تخت جمشید (2)
شب بود. پویا، توماس، محسن و علیرضا در سالن هتل نشسته بودند و عکس هایی را که گرفته بودند تماشا می کردند. علیرضا گفت: چه عکس های خوبی گرفته ام! دلم می خواهد آنها را به دوستانم نشان بدهم.
پویا گفت: چنین آثار تاریخی که این قدر قدیمی هستند، فقط ممکن است در چند کشور دنیا وجود داشته باشد. چه خوب است که از آنها محافظت شود. بعد هم ادامه داد: گردشگران هنگام بازدید از آثار تاریخی باید مراقب باشند که به آنها آسیبی نزنند. مثلاً روی آنها یادگاری ننویسند.
توماس گفت: راستی، تا آنجا که من مطالعه کرده ام، حکومت هخامنشیان به دست اسکندر مقدونی از بین رفته است.
پویا توضیح داد: هخامنشیان بیش از دویست سال بر ایران حکومت کردند. آنها در اواخر حکومتشان، به دلیل اختلاف های داخلی و بی لیاقتی شاهان ضعیف شده بودند. در این زمان، اسکندر به ایران حمله کرد. او پادشاه یونان و مقدونیه بود و آرزو داشت همه ی جهان را تصرّف کند.
در زمان حمله ی اسکندر، ایرانیان در برابر آنها ایستادگی کردند امّا با وجود همه ی تلاش ها، کشور به دست بیگانگان افتاد.
یکی از فرماندهان شجاع ایرانی آریو برزن بود که تا آخرین نفس با سپاه دشمن جنگید و سرانجام کشته شد.
جانشینان اسکندر بر کشور حاکم شدند و حکومت سلوکیان را تشکیل دادند. سلوکیان سعی کردند آداب و رسوم و خط و زبان یونانی ها را در ایران رواج دهند.
محسن گفت: چقدر بد! و پویا ادامه داد: البتّه، بعدها پارت ها بیگانگان را از ایران بیرون راندند.
علیرضا پرسید: چطور؟ پویا پاسخ داد: مردم ایران حکومت بیگانگان را نمی پذیرفتند و سال ها با آنها مبارزه می کردند. پارت ها گروهی دیگر از آریایی ها بودند که حکومت اشکانیان را به وجود آوردند.
در زمان مهرداد دوم، پادشاه اشکانی، ایران به کشوری بسیار پهناور و قدرتمند تبدیل شد.
در آن زمان، امپراتوری ایران با کشور روم همسایه بود و پادشاهان رومی قصد داشتند ایران را تصرّف کنند. به همین دلیل، بین آنها و اشکانیان جنگ های زیادی درگرفت.
یک شاه اشکانی با دادن یک نشان به یکی از افراد ، اجازه ی فرمانروایی بر یک ولایت را به او می دهد .
البتّه در بیشتر این جنگ ها رومی ها شکست خوردند. پارت ها در فنون جنگی و اسب سواری و تیراندازی بسیار ماهر بودند.
برای مثال، در یکی از جنگ ها سورنا، سردار شجاع اشکانی، کِراسوس، سردار رومی، را شکست داد. در این جنگ کراسوس کشته شد.
توماس به پویا گفت: راستی، آن مجسّمه ای که در تهران در موزه ی ایران باستان دیدیم و دست راستش از بین رفته بود، از آثار دوره ی اشکانیان است؟
پویا گفت: بله، آن مجسّمه ی مرد پارتی است.
مجسّمه ی مرد پارتی در
موزه ی ایران باستان
سپس رو به بچّه ها کرد و گفت: بهتر است همگی برویم بخوابیم. فردا صبح زود به همدان برمی گردیم.
سئوالات متن درس سیزدهم
1- حکومت هخامنشیان به دست چه کسی ازبین رفت؟
به دست اسکندرمقدونی
2- علل ضعف هخامنشیان دراواخرحکومت خودشان وشکست آن ها ازاسکندرچه بود؟
اختلافات داخلی؛بی لیاقتی شاهان وحاکمان
3-هخامنشیان چندسال برایران حکومت کردند؟
بیش از دویست سال
4- درزمان حمله ی اسکندرایرانیان چه کارکردند؟
با تمام وجود ایستادگی ومقاومت کردند ولی بی نتیجه بود.
5- آریوبرزن که بود؟
یکی ازبرجسته ترین فرماندهان ایرانی بود که تا پای جان با اسکندروسپاهیاتش جنگید وبا خیانت همرزمانش کشته شد.
6- بعدازهخامنشیان کدام حکومت درایران تشکیل شد؟
حکومت جانشینانان اسکندر یا همان سلوکیان
7- سلوکیان بعدازحاکم شدن برایران چه کردند؟
سلوکیان سعی کردند آداب ورسوم وخط وزبان یونانی رادرایران رواج دهند.
8- سرانجام حکومت سلوکیان وجانشینانان اسکندرچه شد؟
مردم ایران حکومت بیگانگان رانمی پذیرفتند سرانجام گروهی ازآریایی ها به نام پارت ها به رهبری اشک با آن ها جنگیدند وآن ها را شکست داده وازایران بیرون راندندوحکومت اشکانیان رابه وجودآوردند.
9- چرا حکومتی را که پارت ها به وجودآوردند اشکانیان نامیده شد؟
زیرا پادشاهان اشکانی ؛به احترام رهبربزرگ خود، لقب اشک را برای خود برمی گزیدند.
10 – قدرتمندترین پادشاه اشکانی چه نام داشت؟
مهرداد دوم
11 – چرا امپراتوری ایران و روم دائم می جنگیندند؟
زیراهمسایه بودند و رومی ها می خواستند ایران راتصرف کنند، ولی دربیش ترجنگ ها ازاشکانیان شکست خوردند.
12 – پارت ها درچه کارهایی مهارت داشتند؟
در فنون جنگی،اسب سواری،تیراندازی
13 – سردارمشهورایرانی درزمان اشکانیان؛ که کراسوس فرمانده رومی ها راشکست داد چه نام دارد؟
سورنا
14 – مهم ترین کاراشکانیان چه بود؟
بیرون راندن جانشینان اسکندر و قدرتمند کردن ایران
15 – سورنا وآریوبرزن چه کارارزشمندی انجام دادند؟
سورنا لشکرروم به فرماندهی کراسوس راشکست داد وآریوبرزن تا پای جان ازکشورش درمقابل بیگانگان دفاع نمود.