کاربرد میکروانکپسولاسیون در مقاوم سازی باکتریهای پروبیوتیک در تولید پاستا
چکیده
محبوبیت جهانی فرآوردههای حاصل از پروبیوتیکها از یک سو و پائین بودن قابلیت زیستی آنها در مواد غذایی و در دستگاه گوارش از سوی دیگر، محققان را نسبت به نوآوری تکنیکهای جدید به منظور افزایش زیست پذیری آنها سوق داده است. پاستا به دلیل مقرون به صرفه بودن، سهولت مصرف و تنوع اشکال، محبوبیت خاصی به عنوان یک غذای سالم در جوامع بشری دارد. برای استفاده از پروبیوتیکها در فرآوردههای غلات مانند پاستا باید نسبت به مرتفع ساختن محدودیتهای موجود اقدام نمود. بنابراین برای حفاظت از پروبیوتیکها در صنعت پاستا، میکروانکپسولاسیون باکتری باسیلوس کوآگولانز و افزودن آن به پاستا میتواند روشی کارآمد برای حفظ قابلیت زندهمانی این باکتریهای سودمند در شرایط نامساعد فرآیند تولید و دستگاه گوارش و همچنین بهرهمندی از ارزش تغذیهای پاستا تلقی گردد. در این مقاله به بررسی انواع روشهای مقاوم سازی باکتریهای پروبیوتیک از طریق میکروانکپسولاسیون و در نهایت به کاربرد این روش در تولید پاستا پرداخته شده است.
1. مقدمه
انکپسولاسیون به عنوان یک تکنولوژی برای قرار دادن مواد جامد، مایع، گاز در کپسولهای کوچک مطرح است. کپسولهایی که میتوانند محتویات خود را به صورت کنترل شده و تحت شرایط خاصی آزاد کنند. این تکنولوژی با حفاظت مواد در برابر اکسیداسیون در طول مدت تولید و نگهداری از ایجاد عطر و طعم نامطلوب جلوگیری کرده و مانع از دست رفتن ارزش تغذیهای و متابولیکی آنها میشود (16). انکپسولاسیون شامل قرارگیری ترکیبات غذایی، آنزیمی و یا مواد دیگر در کپسولهای کوچک میباشد. کپسولهایی که میتوانند محتویات خود را به صورت کنترل شده و تحت شرایط خاصی آزاد کنند (8).
انکپسولاسیون بر اساس اندازه ذراتی که پوشش داده میشود به سه دسته نانوکپسولاسیون (اندازه ذرات کمتر از 1 میکرون)، میکروکپسولاسیون (اندازه ذرات بین 1 تا 1000 میکرون)، ماکروکپسولاسیون (اندازه ذرات بیشتر از 1000 میکرون) تقسیم میگردد. در بین این سه گروه، میکروکپسولاسیون کاربرد بیشتری دارد. یکی از مشکلات اصلی انکپسولاسیون ترکیبات غذایی، تنوع نسبتاً محدود عوامل میکروانکپسولاسیون در دسترس است که مجاز به استفاده در صنایع غذایی باشد. عوامل (مواد پوششی) مورد استفاده در روشهای مختلف میکروانکپسولاسیون در جدول 1 نشان داده شده است.
جدول 1: مواد پوششی مورد استفاده در روشهای مختلف میکروانکپسولاسیون
گروه
مواد پوششی
روش استفاده
کربوهیدراتها
نشاسته، مالتودکسترینها، کیتوزان مواد جامد شربت ذرت، دکستران، نشاسته اصلاح شده، سیکلودکسترینها
خشک کردن پاششی و انجمادی، اکستروژن، توده سازی
سلولز
کربوکسی متیل سلولز، متیل سلولز، اتیل سلولز
کواسرواسیون، خشک کردن پاششی
صمغ ها
صمغ اقاقیا، آگار، سدیم آلژینات، صمغ عربی
خشک کردن پاششی
لیپیدها
واکسها، دی گلیسیریدها، روغنها، چربیها
احاطه لیپوزومها و تشکیل فیلم
پروتئین ها
گلوتن،کازئین، ژلاتین، آلبومین و پپتیدها
خشک کردن پاششی
کاربردهای مهم میکروانکپسولاسیون در صنایع غذایی شامل میکروانکپسولاسیون مواد فعال مثل چربیها، روغنها، مولکولهای فرار، مواد معطر، ویتامینها، باکتریها، آنزیمها و مواد معدنی میباشد.
تحقیقات گستردهای بر قابلیت زیستی پروبیوتیکها در دستگاه گوارش و محصولات مختلف غذایی صورت گرفته است که نتایج نشاندهنده کاهش چشمگیر بقای این میکروارگانیسمها در مواجهه با فاکتورهایی نظیر اسیدهای آلی، یونهای هیدروژن و ترکیبات ضدمیکروبی بوده است. ظهور فرآوردههای کپسوله شده در دهه 50 میلادی با تحقیق بر روی پوششهای حساس به فشار به منظور تولید کاغذهای کپی بدون کاربن آغاز شد. در صنایع داروسازی تکنیک میکروانکپسولاسیون بالغ بر 30 سال است که در صنایع داروسازی به منظور رهاسازی کنترل شده داروها در بدن مورد استفاده قرار گرفته شده است، اما این روش در صنایع غذایی تکنیکی نسبتاً جدید میباشد و هدف از آن حفظ ویژگیهای زیستی ترکیب در طول پروسه تولید و همچنین در زمان نگهداری تلقی میگردد. Szente و همکاران در سال 1986 برای کاهش افت طعم قهوه و نیز کاهش تلخی نوشیدنی قهوه اقدام به کپسوله کردن طعم قهوه در بتاسیکلودکسترین نمودند (17). Tan و همکاران در سال 1991، طعم پنیر را کپسوله کرده و موجب توزیع یکنواختی این طعم در پاپ کورن شدند. نتیجه آن رهاسازی طعم در دمای o C90-57 گزارش شد (18). در سال 1993، Zibell و همکاران اقدام به میکروانکپسولاسیون آسپارتام بدون پوشش با عوامل کلوخه کننده و متراکم کننده مانند هیدروکسی پروپیل متیل سلولز1 و سپس مرطوب کردن آن با آب نمودند. در این صورت این شیرین کننده، غیر قابل جریان و همچنین غیر قابل اکسترود میشود (20). در سال 1999، Higgins و همکاران این روش را برای انکپسوله کردن روغن ماهی جهت افزایش جذب اسیدهای چرب چند غیر اشباعی به کار گرفتند. انکپسوله کردن باکتریهای پروبیوتیک در مواد لبنی فریزشده نیز توسط Shah و Ravula در سال 2000 صورت پذیرفت. در مورد میکروانکپسولاسیون ویتامین A توسط توده سازی ژلاتین – آکاسیا مطالعاتی توسط Junyaprasert و همکاران در سال 2001 انجام و اثر چندین متغیر بر روی سرعت رهاسازی این ویتامین بررسی شد. در این مطالعه ویتامین A به دام افتاده در میکروکپسولهای ژلاتین-آکاسیا در روغن ذرت موجب حفظ این ویتامین شد (10). در سال 2003، Noomhorn و Apintanapong اقدام به انکپسوله کردن 2-استیل-1-پیرولین (ماده طعم دهنده اصلی برنج معطر) جهت حفظ این ترکیب در طول انبارمانی نمودند. Desai و همکاران نیز در سال 2005، طعم پونه کوهی2، سنبل هندی3 و مرزنجوش4 را با موفقیت توسط روش خشک کردن پاششی و در سیستم دیوارهای پودر شیر پس چرخ و پروتئین آب پنیر کپسوله نمودند (2و8و12و16). در راستای انکپسوله کردن ترکیبات، Dippin و همکاران در سال 2011 اقدام به میکروانکپسولاسیون هیدروکسی سیتریک اسید نمودند. این ترکیب در گونههای مشخصی از گیاه Garcinia یافت میشود. از آن جا که ماهیت هیدروکسی سیتریک اسید در طبیعت جاذب الرطوبه میباشد، تبدیل عصاره مایع آن به حالت پودر خشک شده کار چندان راحتی نیست. بنابراین توسط روش خشک کردن پاششی و با استفاده از ایزوله پروتئینی آب پنیر به عنوان پوشش دیواره میکروانکپسولاسیون ترکیب نامبرده صورت گرفت. اضافه کردن آن به پاستا و ارزیابی ویژگیهای کیفی آن حاکی از افزایش میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و خصوصیات بهتر حسی بود (16).
افزودن پروبیوتیکها به فرآوردههای مختلف غلات با هدف بهرهمندی از خواص فراسودمند این باکتریها صورت میگیرد. در این خصوص Henriques و همکاران در سال 2011 با میکروانکپسوله کردن لاکتوباسیلوس کازئی در پوشش آلژینات کلسیم، آنها را به میزان cfu/g 109 به فرآوردههای غلات اضافه نمودند. از نتایج قابل توجه در این رابطه میتوان به این نکته اشاره کرد که تعداد این باکتریهای پروبیوتیک پس از اعمال فرآیند حرارت دهی در دمای oC 120 برابر با cfu/g 108 برآورد شد. با اعمال این تکنیک در پارامترهایی نظیر ویژگیهای بافتی، مقدار رطوبت و میزان فعالیت آبی تغییر چندانی مشاهده نشد (10). زنجانی و همکاران در سال 2012 باکتریهای لاکتوباسیلوس کازئی 39392 ATCC را توسط آلژینات کلسیم و تکنیک امولسیون در کیک خامهای میکروانکپسوله نمودند. اضافه کردن باکتریهای پروبیوتیک طبق این روش تغییرات چندانی بر روی ویژگیهای بافتی و حسی محصول نهایی اعم از عطر، طعم و رنگ نداشت. از سوی دیگر درصد زنده مانی باکتریهای لاکتوباسیلوس کازئی انکپسوله شده در مقایسه با حالت عادی به طور چشمگیری افزایش داشت (P<0/05) که علت آن را میتوان به قابلیت حفاظت بالای کپسولهای آلژینات کلسیم نسبت داد (19).
2. روشهای مورد استفاده در میکروانکپسولاسیون
میکروانکپسولاسیون به عنوان روش موثری برلی حفظ ترکیبات بیوزیستی تلقی میگردد و به دلیل رهاسازی کنترل شده ماده مورد نظر در مکان مشخص کاربرد گستردهای یافته است. به علت تنوع فرآوردههایی که در این تکنیک به کار میرود و همچنین ساختارهای شیمیایی متفاوت، یک روش جامع برای میکروانکپسولاسیون مولکولهای فعال زیستی نظیر پروبیوتیکها وجود ندارد (16). رویکردهای مختلفی برای افزایش مقاومت این میکروارگانیسمهای حساس به شرایط نامطلوب پیشنهاد شده است که شامل انتخاب مناسب سویه های مقاوم به اسید و قلیا، بسته بندیهای غیرقابل نفوذ به اکسیژن، تخمیرهای دو مرحلهای، تعادل فشار ریزمغذیهایی مانند پپتیدها و آمینواسیدها و در نهایت میکروانکپسولاسیون میباشد (7). روشهای میکروانکپسولاسیون شامل خشک کردن پاششی5 ، سردکردن پاششی و خنک کردن پاششی6 ، به دام انداختن در لیپوزوم7 ، توده سازی8 ، اکستروژن9 ، پوشش بستر سیال10 ، کوکریستالیزاسیون11 ، پلیمریزاسیون سطحی12 است.
2.1. خشک کردن پاششی
این روش معمولترین و قدیمیترین روش جهت میکروانکپسولاسیون مواد غذایی میباشد. همچنین برای مولکولهای غذایی فعال و هم برای پروبیوتیکهای زنده به کار میرود. خشک کردن پاششی فرآیندی ارزان و سریع است و زمانی که به قدر کافی انجام شود به میزان زیادی تجدیدپذیر است. هزینه پائین و آسودگی نسبی مهمترین دلیل برای کاربرد گسترده این روش در صنعت است (16).
نگهداری و حفظ مواد هسته در طی میکروانکپسولاسیون با این روش بستگی به خواص امولسیون و ترکیب آن و شرایط خشک کردن دارد. کوتاه بودن زمان و تبخیر سریع آب درجه حرارت مواد هسته را زیرo C 40 نگه میدارد (4). این تکنولوژی در اصل معایبی هم دارد. به عنوان مثال در کاربرد برای پروبیوتیکهای زنده به دلایل آبگیری که رخ میدهد با مشکلاتی همراه است. محدودیت دیگر دمای بالایی است که جهت تثبیت مورد نیاز است که بقای همه انواع پروبیوتیکها سازگار نیست. مثلاً نشان داده شده است که بیفیدوباکتریا به دمای ورودی حساس است (13). دمای بالای o C60 با بقای باکتریها تداخل پیدا میکند، همچنین خشک کردن پاششی غذاهای چسبناک در سیکلون بر این باکتریها تاثیر میگذارد (11). اصلیترین عامل محدود کننده این روش شمار محدود مواد دیواره است که لزوماً باید در آب حلالیت خوبی داشته باشد. عیب دیگر این روش این است که پودر میکروکپسول حاصله بسیار ریز بوده و نیازمند فرایند بعدی همچون اگلومریزاسیون میباشد.
2.2. سردکردن پاششی و خنک کردن پاششی
روش کار مشابه خشک کردن پاششی است که مواد هسته در یک پوشش مایع پراکنده شده و سپس اتمایز میشود. با این تفاوت که دماهای مورد استفاده پائینتر از دماهای خشک کردن پاششی است. در خنک کردن پاششی دمای محیط و در سرد کردن پاششی دمای یخچال استفاده میشود (15). در این روشها مواد دیواره مورد استفاده چربی یا موم ذوب شده است و اغلب چربی با نقطه ذوب oC42-32 استفاده میشود (14). میکروکپسولهای تولید شده، نامحلول در آب است که به علت پوشش لیپیدی آنها است. مایعات منجمد، مواد حساس به گرما و آن دسته از موادی که در حلالهای معمولی، نامحلول هستند توسط سرد کردن پاششی کپسوله میشوند. این روش برای محصولات خشک مانند مخلوط سوپ خشک شده، غذاهایی با محتوای چربی بالا و فرآوردههای پخت و نیز به منظور نگهداری آنزیم، طعمها، مواد معدنی و پروتئینها به کار میرود (6).
2.3. به دام انداختن در لیپوزوم
لیپوزومها کیسههای تک یا چند لایه هستند که شامل محوطه کاملی از فاز آبی در غشایی بر پایه فسفولیپید میباشند. فسفولیپیدها لایه خارجی لیپوزوم را تشکیل میدهند. قسمتهای آب دوست به طرف فاز آبی قرار گرفته و قسمتهای آب گریز با بخشهای آب گریز و لیپیدهای دیگر در ارتباط هستند و صفحهای تشکیل میشود که اگر به صورت کره تا شود منجر به ایجاد کپسول بسیار پایدار میشود. لیپوزومها میتوانند در ابعادی حدود چند نانومتر تا چند میکرون وجود داشته باشند (14). این روش گرچه روش گرانی است اما در کپسولاسیون مواد معطر رایج است.
2.4. توده سازی
این فرآیند تحت عنوان جدا شدن فازها نامیده میشود و فرایند بسیار گرانی است. جداسازی فاز مایع مواد پوششی یا مواد دیواره از محلول پلیمری و پوشاندن آن فاز به صورت یک لایه یکنواخت در اطراف ذرات معلق هسته میباشد (5). دو روش ساده و پیچیده برای این فرآیند وجود دارد. در روش ساده یک ماده حل شده مانند ژلاتین و در نوع پیچیده دو نوع کلوئید آب دوست مانند ژلاتین و صمغ عربی و یا ژلاتین و پلی ساکارید وجود دارد (6).
2.5. اکستروژن
این تکنولوژی شامل تولید قطرات کوچک مواد کپسوله، توسط عبور با فشار محلول از نازل یا سوراخهای کوچک تجهیزات تولید کننده این قطرات میباشد. هرچه قطر داخلی سوراخ یا نازل کوچکتر باشد کپسولها ریزتر میشوند. تکنولوژی اکستروژن برای انکپسولاسیون میکروبها مزایای زیادی دارد. این روش نسبتا ملایم بوده و حلالهای زیانآور ندارد و تحت شرایط هوازی و بیهوازی قابل انجام است. همچنین در این روش مواد هسته توسط مواد دیواره احاطه میشود. فرآیند شامل هدایت مواد هسته پراکنده شده در تودهای از کربوهیدراتهای ذوب شده به طرف حمامی از مایع جاذب آب میباشد. وقتی که تماس با این مایع برقرار شد پوشش کربوهیدرات سفت میشود و مواد هسته به دام میافتد. رشتههای اکسترود شده از داخل حمام مایع خارج میشود و با استفاده از مواد ضد کلوخهای مانند تری پلی فسفات کلسیم خشک شده و اندازه زده میشود (16). این فرآیند به ویژه برای موادی که در برابر گرما ناپایدارند مانند طعم، آنزیمها و پروتئینها، رنگها و ویتامینها به کار میرود. طعمهای کپسوله شده مورد استفاده در نوشیدنی، دسرهای ژلهای و کیک با این روش تولید میشوند (5).
2.6. پوشش بستر سیال
این فرآیند توسط معلق شدن ذرات جامد مواد هسته در هوای در حال حرکت رو به بالا انجام میشود که میتواند گرم یا خنک شود. به محض این که بستر سیال ذرات به دمای مورد نظر رسید، از قسمت بالا توسط اتمایزر ذرات مواد دیواره اسپری میشود. مواد دیواره ممکن است در وضعیت ذوب شده باشد یا اینکه در یک حلال تبخیر شدن حل شده باشد. مواد دیواره ذوب شده توسط جامد شدن در هوای خنک سفت میشود و پوششهایی که دارای حلال هستند از طریق تبخیر حلال در هوای گرم سفت میشوند (14). مواد پوششی ممکن است از مشتقات سلولز، دکسترین، امولسیفایرها، لیپیدها و مشتقات پروتئینی و نشاستهای انتخاب شود (16).
3. میکروانکپسولاسیون پروبیوتیکها
پروبیوتیکها به علت سودمندی قابل توجه برای سلامتی به فرآوردههای مختلف غذایی افزوده میشوند. این ترکیبات باید در فرآوردههایی که استفاده میشوند مقاوم و فعال باشند و در هنگام عبور از مجرای گوارشی تعداد بالای خود را حفظ کنند (2). استاندارد این غذاهای مدعی سلامتی که حاوی پروبیوتیک هستند این است که به ازای هر گرم حداکثر cfu 107-106 باکتری پروبیوتیک زیست پذیر داشته باشد (1). پروبیوتیکها به چندین روش بسته به درک ما از مکانسیم اثر آنها توصیف میشوند. مناسبترین تعریف آن در سال 1989 میلادی توسط فولر به این شرح مطرح شد که پروبیوتیکها افزودنیهای خوراکی میکروبی زنده هستند که توسط بهبود تعادل میکروبی روده اثرات مفیدی دارند (4). اثرات مفید این باکتریها بر فلور روده شامل اثرات آنتاگونیستی (رقابت آمیز) و اثرات ایمنی میباشد. استفاده از کشت باکتری پروبیوتیک رشد میکروارگانیسمها را تحریک کرده، اثر باکتری مضر را جبران و مکانیسمهای دفاعی طبیعی بدن را تقویت میکند (7). اغلب باکتریهای پروبیوتیک به دو جنس لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم تعلق دارند اما میکروبهای دیگری مانند کوکسیهای گرم مثبت، باسیلها، مخمرها، اشریشیا کلی نیز به عنوان پروبیوتیک به کار برده شده است.
باکتریهای پروبیوتیک زنده در مقایسه با سلولهای غیرزنده دارای اثرات تغذیهای بیشتری هستند. بر این اساس حفاظت پروبیوتیکها با استفاده از میکروانکپسولاسیون، یکی از روشهای موثر در افزایش قابلیت حیات این باکتریها در طی تخمیر، فرآیند و استفاده از فرآوردهها میباشد.
فرآوردههای پروبیوتیک میتوانند در فرم پودرهای خشک کرده انجمادی و یا خشک کرده پاششی تهیه شوند هر چند که بیشتر پروبیوتیکها در طی گرما و فشار اسمزی موجود در خشک کردن پاششی نمیتوانند بقا یابند (15) اما در سال 2011، Farmer و همکاران اقدام به استفاده از گونهای از باسیلوسها بدین منظور نمودند. با توجه به این که سویه لاکتو باسیلوس اسپروژنز در برابر شرایط نامساعد فرآیند تولید پاستا مانند درجه حرارت و فشار مقاوم هستند، امکان استفاده در فرمولاسیون فرآوردههای غلات را میسر میسازد. در نمودار ذیل تعداد باکتریها در هر گرم از پاستای تازه قبل و بعد از اعمال فرآیندهای حرارتی مشاهده میشود.
شکل 1: شمارش باسیلوس کواگولانز در پاستای تازه طی مراحل مختلف فرآیند حرارتی
A: پاستای تازه + باسیلوس کواگولانز (بدون اعمال حرارت)
B: پاستای تازه + باسیلوس کواگولانز (دمای oC100 ، '1و"30)
C: پاستای تازه + باسیلوس کواگولانز (پاستوریزاسیون در دمای oC 95h 1و'20)
D: پاستای تازه + باسیلوس کواگولانز (پختن در خانه در دمای oC100 ، '1و"30)
E: پاستای تازه + باسیلوس کواگولانز (shelf life به نصف کاهش پیدا میکند، oC4)
تعداد باکتریهای باسیلوس کواگولانز (cfu) انکپسوله شده در فرمولاسیون پاستا پس از اعمال فرآیند حرارتی نیز در محدوده قابل قبول مطرح شده یعنی حداکثر 106 تا 107 میباشد.
4. نتیجه گیری
میکروانکپسولاسیون روش مناسبی برای افزایش قابلیت زیستی پروبیوتیکها، تقویت کارایی آنها در طول فرآیند و رهاسازی کنترل شده در دستگاه گوارش میباشد. بسته به نوع محصول تولیدی و هدف مورد نظر این تکنیک دارای روشهای متنوعی است. از روشهای متداول برای میکروانکپسولاسیون باکتریهای پروبیوتیک میتوان به خشک کردن پاششی اشاره نمود. قابلیت حفظ باکتریهای پروبیوتیک در طی فرآیند تولید و انبارمانی، مقاومت در برابر واکنشهایی نظیر اکسیداسیون و از سوی دیگرسهولت انجام آن، از مزایای این روش محسوب میگردد. در خطوط تولید پاستا برای فرم دهی به محصولات مختلف و در زمان شکل گیری محصول در قالب، فشاری معادل bar 120 بر خمیر وارد میشود. پس از عبور خمیر پاستا از قسمت پرس خط تولید، وارد پیش خشککن و خشککن میشود که در حدود 4 ساعت در دماهای بالا (در برخی قسمتها 83oC) حرکت میکند، بنابراین در صورت استفاده از باکتریهای پروبیوتیک در ترکیب خمیر پاستا، این میکروارگانیسمهای مفید از بین میروند. از این رو میتوان با استفاده از روش میکروانکپسولاسیون اقدام به حفاظت از این باکتریها نمود. هرچند که تکنیک خشک کردن پاششی برای میکروانکپسولاسیون باکتریهای پروبیوتیک شامل معایبی نیز میباشد اما استفاده از سویههای مقاوم باکتریهای پروبیوتیک نظیر باسیلوس کوآگولانز (با توجه به مقاوم بودن در برابر فشار و حرارت)، در فرمولاسیون پاستا راهکار مناسبی تلقی میگردد. پاستا فرآوردهای سالم، ارزان و در دسترس میباشد و از سوی دیگر ویژگی سلامتی بخش پروبیوتیکها امکان تولید محصولی فراسودمند را میسر میسازد.
منابع
1. Dave, R. I., & Shah, N. P. (1997). Viability of yoghurt and probiotic bacteria in yoghurts made from commercial starter cultures. Interntional Dairy Journal
2. Desai, K.G. H., & Park, H. J. (2005). Recent developments in microencapsulation of food ingredients. Drying Technology.
3. Dubernet, C., & Benoit, J. P. (1986). La microencapsulation properties of two technology, 222, 155-164.
4. Dunne, C. (2001). Adaptation of bacteria to the intestinal niche: probiotics and gut disorder. Inflammatory Bowel Diseases.
5. Dziezak, J. D. 1988. Microencapsulation and encapsulated ingredients. Food Technology.
6. Gibbs, B. F., Kermasha, S., All, I., & Mulligan, C. N. (1999). Encapsulation in the food industry: A review. Internatioanl Journal of Food Sciences and Nutrition.
7. Gismondo,M .R. , Drago,L. , & Lombardi,A. (1999). Review of probiotics available to modify gastrointestinal flora. International Journal of Antimicrobial Agents.
8. Gouin, S. (2004). Micro-encapsulation: Indusrial appraisal of exsisting technologies and trendes. Trends in food science and technologies.
9. Henriques, S. (2011). INCORPORATION OF PROBIOTICS IN CEREAL BARS: TECHNOLOGICAL VIABILITY AND STABILITY. Escola Superior de biotecnologia.
10. Junyaprasert, V. B., Mitrevej, A., Sinchaipanid, N., Broome, P. and Wurster, D. E. 2001. Effect of process variables on the microencapsulation of vitamin A palmitate by gelatin-acacia coacer vation. Drug Development and Industrial Pharmacy.
11. Kailasapathy, K. (2002). Microencapsulation of probiotic bacteria: technology and potential applications. Current Issues in Intestinal Microbiology.
12. King, A. H. (1995). Encapsulation of food ingredients: A review of available technology, focusing on hydrocolloids. In S. J. Risch & G. A. Reineccius (Eds.), Encapsulation and controlled release of food ingredients: ACS symposium series (Vol. 590, pp. 26-39). Washington, DC: American Chemical Society.
13. O,Riordan, K., Andrews, D., Buckle, K., & Conway, P. (2001). Evaluation of microencapsulation of a Bifidobacterium strain with starch as an approach to prolonging viability during storage. Journal of Applied Microbiology.
14. Risch, S. J. and Reineccius, G. A. (Eds). 1995. Encapsulation and controlled release of food ingredients. USA; American Chemical Society.
15. Selmer-Olsen, E., Sorhaug, T., Birkeland, S. E., & Pehrson, R. (1999). Survival of Lactobacillus helveticus entrapped in Ca-alginate in relation to water content, storage and rehydration.Journal of Industrial Microbiology & Biotechnology.
16. Shahidi, F ., & Han, X. Q. (1993). Encapsulation of food ingredients.Critical Review in Food Science and Nutrition.
17. Szente, L. and Szejtli, J. (1986).FoodSci.
18. Tan, C-T., Kang, Y.C., Sudol, M.A., King, C.K. and Schulman, M. (1991) US Patent 5 064 669.
19. Zanjani, MAK., Tarzi, BG., Sharifan, A,. Mohammadi, N,. Bakhoda, H., Madanipour, MM. (2012). Microencapsulation of Lactobacillus casei with calcium alginate-resistant starch and evaluation of survival and sensory properties in cream-filled cake. African Journal of Microbiology Research Vol. 6(26), pp.5511-5517, 12 July, 2012.
20. Zibell, SF., Pate, M.M., Dave, J.C. and Payne, R.A.(1993).
1 HPMC
2 Oregano
3 Citronella
4 Marjoram
5 Spray Drying
6 Spray Cooling and Spray Chilling
7 Liposome Entrapment
8 Coacervation
9 Extrusion
10 Fluidized bed coating
11 Co-Crystalization
12 Interfacial Polymerization
—————
————————————————————
—————
————————————————————
8