کارآفرینی و نوآوری در کسب و کارهای کوچک و متوسط به چه صورتی است؟
فاطمه صدقی ثابت
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد
Fatemeh.sedghi@ymail.com
چکیده
کارآفرینی مستلزم نوعی خلاقیت و نوآوری است و از مهمترین ویژگی های کارآفرینی نیز محسوب می شود.امروزه ثبات در سازمانها،جای خود رابه بی ثباتی و عدم اطمینان داده است و صنایع سنتی و قدیمی که جای خود را به انواع جدید و توسعه یافته آن داده است.موسسات و سازمان های تولیدی و خدماتی باید این امر مهم را تشخیص داده و به طور مداوم،کالا و خدمات جدید را ارائه دهند،یا در جهت بهبود آن بکوشند.کارآفرینی نتیجه فرآیند سیستماتیک کاربرد خلاقیت و نوآوری در تامین نیازها و استفاده از فرصت های موجود در بازار است.در این مقاله ابتدا مقدمه ای از موضوع ارائه می شود و سپس تعاریف کارآفرینی و نوآوری،تفاوت بین کارآفرینی و نوآوری،تعریف بنگاههای کوچک و متوسط و نوآوری و کارآفرینی در شرکت های کوچک و متوسط و در پایان به نتیجه گیری و پیشنهادها پرداخته می شود.
واژگان کلیدی:
کارآفرینی-نوآوری-خلاقیت-سازمان-کسب و کار کوچک و متوسط
مقدمه:
1
خلاقیت،نوآوری و کارآفرینی مفاهیمی هستند که اغلب اشتباها به جای یکدیگر به کار برده می شوند در حالیکه هر یک از این واژه ها دارای معنی مشخصی است.خلاقیت را ظهور یک ایده نو و توانایی ایده ها به شیوه ای منحصر به فرد برای برقراری ارتباط غیر معمول بین ایده های مختلف و نوآوری را،فرآیند به کار بردن یک ایده خلاق و تبدیل به یک محصول ،خدمت یا شیوه مفید تعریف کرده اند.کارآفرین نیز کسی است که تمایل به پذیرش ریسک تا سازمانی راتاسیس کند و یک محصول جدید،خدمت جدید یا فرآیند جدید را در سازمان به کار اندازد(حقیقی و دیگران،484،1380). شرکت های تولیدی کوچک داراییهای نامحسوس قابل ملاحظه ای دارند ولی نوعا از منابع و سرمایه محدودی برای تولید و بازاریابی برخوردارند.به علاوه بازار محصولاتشان داریم در حال تغییر و جهانی شدن است به گونه ای که توانایی آنها در بدست آوردن و اداره منابع کمیاب به منظور حفظ بقایشان با وجود تمام این محدودیتها،به نظر می رسد نرخ شکست کسب و کارهای کوچک نسبت به آنچه بیشتر تصور می شد کمتر شده است.
تعریف کارآفرینی: تعریف کارآفرینی طیف گسترده ای از فعالیت ها و فرآیندها از جمله نوآوری و خلق سازمان،خلق چشم اندازهای جدید،کشف فرصت ها و ریسک پذیری را پوشش می دهد.کارآفرینی کیفیتی است که افراد را قادر می سازد یک فعالیت جدید را شروع کنند یا با قدرت و به طور ناباورانه فعالیت موجود را توسعه دهند. کارآفرینی موتور تحول و توسعه اقتصاد،فرهنگ و جامعه است.رشد و فراگیری این پدیده می تواند به تحول و دگرگونی اساسی در اقتصاد ملی منجر می شود،کارآفرینی فرآیندی است که طی آن فرد کارآفرین یا ارائه ایده و فکر جدید ایجاد کسب و کار با قبول مخاطره و تحمل ریسک ،محصول و خدمتت جدید را ارائه می کند. اگرچه تعاریف گوناگونی از کارآفرینی ارائه شده است،لیکن بیشتر نویسندگان و صاحب نظران در مجموع کارآفرینی را فرآیند شناسایی فرصت های اقتصادی،ایجادکسب و کار و شرکت های جدید،نوآور و رشد یابنده برای بهره برداری از فرصت های شناسایی شده می دانند که در نتیجه آن کالاها و خدمات جدیدی عرضه می شود.
تعریف نوآوری:
نوآوری عمل مختص کارآفرینی است.ابزاری است که توسط آن کارآفرین،منابع ثروت زای جدید ایجاد می کند،یا منابع موجود را غنا می بخشد تا پتانسیل آنها برای تولید ثروت،فزونی پذیرد.از نوآوری تعاریف زیادی ارائه گردیده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره می شود: 1)شومپیتر نوآوری را ایجاد کسب و کار جدید با استفاده از مواد یا قطعات جدید،ارائه فرآیندهای جدید،ایجاد بازارهای جدید و یا بکارگیری تشکل های سازمانی جدید می داند(احمدی مقیم،58،1387). 2)نوآوری فرآیندی است که کارآفرینان توسط آن فرصت ها را به ایده های قابل عرضه به بازار تبدیل می کنند.به کمک این ابزار است که آنها به تغییرات شتاب می بخشد(سعیدی کیا،117،1386). 3)نوآوری عبارت است فرآیند اجرای خلاقیت یا به عبارتی تحقق بخشیدن و عملیاتی کردن ایده های نو و به طور کلی تبدیل خلاقیت به نتیجه ی عینی(گلستان هاشمی،85،1380).
تفاوت بین کارآفرینی و نوآوری: کارآفرینی مفهومی چند بعدی است که در زمینه های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد زمینه اقتصادی از عمده ترین این موارد به شمار می رود.همچنین این مفهوم در مطالعه انواع سازمان مورد توجه است.کارآفرینی درباره انتخاب ها و عملیات آنها در شروع یا به عهده گرفتن مسئولیت یک کسب و کار و یا درگیری آنها در تصمیم گیری راهبردی یک شرکت و موقعیت شغلی.کارآفرینان گروهی ناهمگون اند که از کلیه بخش ها و طبقات اجتماعی در این بخش حضور دارند.تاکنون در منابع مختلف ویژگی های عدیده ای برای کارآفرینان برشمرده شده است.آمادگی برای پذیرش خطر و تمایل به استقلال و داشتن اعتقاد به نفس عمده ترین موارد در این زمینه به شمار می رود. مهمترین ویژگی های سازمان های موفق در شرایط محیطی همواره پیچیده و متغیر،عبارتند از:نخست،درک و پیش بینی تغییر و تحول و بعد واکنش سریع و همگانی مناسب با تغییر و تحول این دو مورد،از .ویژگی های سازمان های خلاق و نوآور است که در آنها فرآینده های خلاقیت و نوآوری نهادینه شده و به طور مستمر و فراگیر جریان دارد.خلاقیت و نوآوری تقریبا شامل تمامی جنبه های حیات سازمان،سازوکارها،فعالیت ها و جنبه های خرد و کلان سازمان می شود.بنابراین سازمانها نه تنها برای بهتر شدن یا افزایش کیفیت و ارتقاء بلکه برای سازگارشدن و ادامه حیات و بقای خود همواره به خلاقیت و نوآوری نیازمند هستند(سعیدی کیا،128،1386).
تعریف بنگاههای کوچک و متوسط: ادبیات مربوط به کسب و کار واحدهای کوچک،بسیار گسترده است و این گستردگی نیز باعث شده است که در کشورهای مختلف تعریف های مختلف تعریف های گوناگونی برای این واحد ارائه شود؛این تعریف ها با توجه به ساختار سنی،جمعیتی،فرهنگی و درجه توسعه یافتگی متفاوت هستند.بنگاههای کوچک و متوسط در کشورهای مختلف جهان دارای شباهتهای بسیاری هستند؛اما با این وجود،نمی توان تعریف واحد و یکسانی از آنها بدست آورد؛هر کشور با توجه به شرایط ویژه خود تعریفی از این کسب و کارها ارائه کرده است.بیشتر این تعریف ها بر اساس معیارهای کمی،مانند تعداد کارکنان و میزان گردش مالی مطرح شده اند(ملکی نژاد،141،1385).
نوآوری و کارآفرینی در شرکت های کوچک و متوسط: انواع نوآوری عبارتند از:تکنولوژیکی،بازاریابی،اجرایی و استراتژیک.نوآوری های تکنولوژی به عنوان ایجاد تغییرات در محصول،فرآیند یا خدمات معرفی می شوند.نوآوریهای بازاریابی شامل معرفی یک نام تجای جدید،کسب بازار جدید و رویکردهای جدید در فروش هستند.نوآوری های اجرایی به تغییر در ساختار سازمان یا فرآیندهای اجرایی مربوط می شود و نوآوریهای استراتژیک بر معیارهایی برای ایجاد یک مزیت رقابتی دائمی و تجدید قوانین رقابتی تاکید دارند.گومینگز و پارامیتا بیان کردند که هر اندازه یک سازمان بزرگتر باشد کارآیی و اثر بخشی آن هم بیشتر است ولی با توجه به سن شرکت،شرکت های جوان تر نوآورتر هستند.اما پژوهشگران گزارش کردند که شرکت های تولیدی کوچک و متوسطی که به ثبت رسیده اند تمایل بیشتری به افزایش آگاهی درباره نوآوری دارند.(yeh-ynn-&yi-chy 2007:119-12T).
نتیجه گیری:
پژوهشگران بر این باورند که شرکت های تولیدی کوچک و متوسط در زمینه نوآوری خلاق تر از شرکت های بزرگ هستند.مزایای آنها در مقایسه با شرکت های بزرگ در زمینه نوآوری،قابلیت انعطاف پذیری و سرعت واکنش آنهاست.در نتیجه این شرکتها معمولا به خاطر قابلیت های نوآورانه شان،نقش اقتصادی و اجتماعی با ارزشی را ایفا می کنند.شرکت های کوچک و متوسط می توانند از تمرکز سنتی برای محصول فاصله بگیرند و با بکارگیری تکنولوژی جدید در توسعه نوآوری محصول گام بردارند.به طور کلی شرکت هایی که در محیط های با رقابت بالا عمل می کنند تمایل دارند نوآوری بیشتری در محصولاتشان داشته باشند.اگر با دید وسیع تری نگاه کنیم خواهیم فهمید که عوامل محیطی هم بر نوآوری سازمان اثر می گذارند.بنابراین به نظر می رسد که گرایش به سمت نوآوری های محصول به ساختار رقابتی که شرکت در حوزه خود عمل می کند بستگی دارد. به این ترتیب سیاست هایی که در جهت کاهش تمرکز و بر داشتن محدودیت ها و اعمال می شود با توجه به عملکرد و نوآوری در شرکت های کوچک و متوسط،منجر به ارزش افزوده خواهد شد.بنابراین به منظور توسعه نوآوری محصول،تاکید بر بازار و آموزش به جای تکیه بر به کار گیری تکنولوژی مناسب تر است.
تقدیم به:
روح پاک مادرم که عالمانه به من آموخت تا چگونه در عرضه زندگی ایستادگی را تجربه کنم.
و به پدرم دریای بی کران فداکاری و عشق که وجودم برایش همه رنج بود و وجودش برایم همه مهر.
منابع:
1)حقیقی،محمد علی،با همکاری بهاء الدین برهانی،سحر مشعوف ،مجید کرد رستمی؛(1380)،"مدیریت رفتار سازمانی" ، تهران : انتشارات ترمه، چاپ اوّل.
2)احمدی،مقیم،عباس؛(1387)،"کارآفرینی" ،همدان:انتشارات فراگیر هگمتانه ،جاپ دوم.
3)سعیدی کیا ،مهدی،(1386)،"اصول و مبانی کارآفرینی "،تهران:انتشارات کیا،چاپ ششم.
4)گلستان هاشمی ،سید مهدی؛ (1380) ،"خلاقیت و نوآوری سازمانی و فناورانه " ،رهیتافت ،شماره 26 ،ص 40-33.
5)ملکی نژاد ،امیر :"تحلیلی بر نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی " ، فصلنامه راهبرد یاس ، شماره 8،زمستان 1385، ص 141.
6)علی احمدی ، علیرضا،؛فتحیان بروجنی ، محمد ؛حور علی ، منصوره ؛حور علی ، مریم؛"چالشها و راهکارهای برای توسعه تجارت الکترونیکی بنگاههای کوچک و متوسط ایران.فصلنامه مدیریت فردا، شماره 5، 6 بهار و تابستان 1383، ص 99 .
7)Lin carol Yeh-Yun and yi-chy.cher Mavis (2007) "Does innovation lead to performance?Management Research News vol 30 No .2 .pp.115-132.