جدول1: نحوه توزیع کاربری زمین در میدان شهدا
جدول 2 : نحوه توزیع کاربری زمین در محدوده پارک هشت آباد
جدول 3 : نحوه توزیع کاربری زمین در محدوده محور صاحب الزمان
اقدامات انجام شده
الف : طراحی
1-پوسته طرح (ایدئوگرام ) – طرح تفضیلی منطقه بصورت ویژه توسط مشاور باوند با مساحت حدود 23 هکتار تهیه گردیده است مراحل نهائی کار در اواخر سال 1382 تکمیل و تحویل شده است .
2- ساختمان بازار روز (کد Bco3 ) – طراحی ساختمان بازار روز با حدود 16000 متر مربع زیربنا در 5 طبقه توسط مهندسین مشاور پژوهش و معماری شامل فاز اول و فاز دوم بطور کامل تهیه شده و در مرحله تصویب نهائی میباشد .
3-ساختمان تجاری و اداری جنوبی در نبش محور صاحب الزمان در خیابان دانشگاه (کد Bco2 )- ساختمان تجاری و اداری ابتدای محور صاحب الزمان با زیربنای 7655 متر مربع در 5 طبقه توسط مهندسین مشاور استند در دست طراحی است . فاز اول آن خاتمه یافته و فاز دوم آن در حال تکمیل میباشد .
4-ساختمان تجاری و اداری در جنوب محور صاحب الزمان (کدBco4 ) فاز اول این ساختمان در 5 طبقه بازیربنای بالغ بر 5000 متر مربع در دست طراحی است و پیش بینی می شود ظرف دو ماه آینده طراحی فاز دوم آغاز گردد.
5- طراحی ساختمان پایانه و پارکینگ (کد ATI6 ) : طراحی ساختمان پایانه اتوبوس واقع در شمال غرب میدان و دو طبقه پارکینگ زیر آن با 7000 متر مربع زیربنا بصورت طرح و اجراء همزمان توسط مهندسین مشاور رهداد در دست اقدام میباشد و فاز اول آن در مرحله تصویب نهائی قراردارد و همزمان فاز دوم آن نیز در حال تهیه میباشد .
6-طراحی میدان شهدا : هدف اصلی از کل طرح ، ایجاد میدانی وسیع و با شکوه در شان همجواری با حرم مطهر حضرت ثامن الحجج امام رضا (ع) میباشد و لازم است معماری میدان به گونه ای طراحی گردد که اولاً به عنوان یک اثر ماندگار معماری برای نسلهای متمادی باقی بماند و ثانیاً نشانگر طرز تفکر و تلاش ایرانیان در این مقطع از زمان باشد لذا مقرر گردید مشاور و طرح اصلح از طریق برگزاری مسابقه محدود انتخاب گردد و به منظور انتخاب مشاورین ، ابتدا سوابق قریب به 20 مشاور دارای رتبه بندی مناسب در زمینه های شهرسازی و معماری بررسی و از بین آنها 9 مشاور با توجه به سوابق کاری ، تخصص اعضاء هیئت مدیره ، حضور در مسابقات و … درجه بندی شده و سپس از 5 مشاور اول دعوت گردید در مسابقه شرکت نمایند که 4 مشاور دعوت شهرداری را پذیرفته و پس از انعقاد قرارداد ، طراحی را آغاز نموده اند و طبق برنامه تنظیم شده هیئت داوران متشکل از اساتید با تجربه و دارای سوابق طولانی در امر داوری طرحهای معماری و شهرسازی در روزهای شانزدهم و هفدهم اردیبهشت ماه 1383 طرح برتر را انتخاب خواهند کرد .
ب : امور اجرائی 1-پایانه اتوبوس و پارکینگ با توجه به وجود طرح در جوار حرم مطهر و لزوم تردد مردم و خودروها ، در اجرای طرح به گونه ای برنامه ریزی شده که حتی المقدور عبور و مرور خودروها و مردم متوقف نگردد لذا مقرر گردید ابتدا ساختمان پایانه اتوبوس احداث گردد به همین منظور بر اساس قرارداد منعقده با سازمان عمران عملیات خاکبرداری آغاز گردیده است و طبق برنامه زمانبندی پیش بینی میشود ساختمان مذکور در پایان سال 1382 آماده بهره برداری گردد. 2- بازگشائی مسیر خیابان خواجه ربیع به توحید با توجه به برنامه زمانبندی و اولویتهای تعیین شده و تملک های انجام پذیرفته در منطقه یک میدان شهدا ، بازگشائی مسیر خیابان خواجه ربیع به توحید در دستور کار قرار گرفت و در ابتدای سال این مسیر برای اتوبوسهای سازمان اتوبوسرانی بازگشائی شد و به منظور خلوت کردن میدان نیز پایانه موقت اتوبوسها در محل سابق کاروانسراهای خیابان توحید آماده بهره برداری گردید و ایستگاههای مسیر مذکور به این پایانه منتقل شد . 3- ایجاد مسیر جدید خیابان خواجه ربیع به شهید هاشمی نژاد – به منظور کاهش تردد در میدان ، مسیر پیش بینی شده برای عبور خودرو ها از خیابان خواجه ربیع به شهید هاشمی نژاد در محل تعیین شده در طرح ایجاد و از اواخر سال 82 این مسیر مورد بهره برداری قرار گرفته و محل قبلی تردد بصورت موقت به فضای سبز تبدیل شده است .
ج : تملک بر اساس برآوردهای انجام شده حدود 40% هزینه اجرای طرح مربوط به تملک اراضی ، بناها و حق کسب و پیشه واحدهای تجاری میباشد و تملک بر اساس برنامه ریزی انجام شده از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد در سال 1382 با هدفمند شدن تملک ، مقدمات شروع عملیات اجرائی فراهم گردید . با تلاش پرسنل مدیریت اجرائی طرح میدان شهدا در سال 1382 از پیشرفت مناسبی برخوردار بوده است در جدول زیر میزان تملک های انجام شده به تفکیک مناطق میدان شهدا ، محور صاحب الزمان و منطقه هشت آباد تهیه گردیده است .
نکات برجسته و بارز طرح
• انتخاب طرح برتر از بین 8 گزینه طراحی شده با توجه به مزیتها و ویژگیهای طرح منتخب . • حل معضل ترافیک در طرح منتخب و استفاده از جدیدترین نرم افزارهای ترافیکی network simulation ) ) جهت طراحی مسیرهای ترافیکی • حل مشکل تداخل در حرکت های سواره و پیاده و اغتشاشات حرکتی . • نظم دهی به ایستگاهها و توقفگاههای اتوبوس و تاکسی . • احیاء بافت قدیم و ایجاد بناهای جدید با معماری مناسب و کاربری مفید . • ایجاد فعالیتهای مناسب اجتماعی و حذف فعالیتهای ناسازگار و کاذب . • ایجاد محوطه سازی مناسب و فضای عمومی جدید با مبلمان شهری مطلوب. • ایجاد یک مرکز مدنی ماندگار. • ایجاد یک آستانه شاخص برای حرکت به سوی حرم مطهر . • افزایش فضای سبز و فضای باز و شبکه گذرها از 67600 متر مربع در وضع موجود به 148500 متر مربع در طرح جدید .
سازمان همکاری ره طرح
مدیر طرح – سازمان همکاری مهندسین مشاور برنامه ریزی و طرح – رهپویان : در سال 1378 مهندسان مشاوربرنامه ریزی و طرح و مهندسان مشاور ره پویان جهت ارائه خدمات مهندسی و مدیریت بر طراحی و عملیات اجرائی پروزه قطارشهری تبریز سازمان همکاری (ره طرح ) را تشکیل دادند . مهندسان مشاور برنامه ریزی و طرح و رهپویان فعالیت خود را از سال 1360 به بعد شروع و در زمینه پروژه های کلان زیربنائی کشور و در گرایش های معماری ,شهرسازی ,ساختمانهای آموزشی , مجتمع های بهداشتی و درمانی , حمل و نقل و ترافیک و انرژی و صنایع نفت و گاز و پتروشیمی فعالیت نموده و هم اکنون علاوه بر ارائه خدمات مهندسی , مدیریت پروژه های قطارشهری مشهد و تبریز و مدیریت پروژه میدان شهدا مشهدمقدس را نیز عهده دار می باشند . فعالیت سازمان همکاری در پروژه میدان شهدا به عنوان عامل چهارم پس از عقد قرارداد در تاریخ 31/2/1381 آغاز گردید . خلاصه ای از خدمات ره طرح به شرح زیر می باشد : انجام خدمات مدیریتی پروژه میدان شهدای مشهد شامل مدیریت بر مطالعات مهندسی و طراح تفضیلی ، انتخاب پیمانکاران ، نظارت بر اجراء ، تدارکات عمده آن قسمت از طرح هایی که راساً توسط شهرداری مشهد انجام می شود و نیز مدیریت بر تدوین ضوابط و نظارت عالیه بر طرحهای مشارکتی و یا واگذار شده به بخش خصوصی