عنوان تحقیق به فارسی: "بررسی ابعاد هوش هیجانی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….."
عنوان تحقیق به انگلیسی:"Investigation of dimensions of emotional intelligence between male and female university students Qeshm"
4- بیان مساله (تشریح ابعاد، حدود مساله ، معرفی دقیق مساله ، بیان جنبه های مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسش های تحقیق ، منظور تحقیق )
در سال 1985 یک دانشجوی مقطع دکتری با نام واین پاین در رشته هنر در یکی از دانشگاه های آمریکا پایان نامه ای را به اتمام رساند که در آن از عنوان هوش هیجانی استفاده شده بود. به نظر می رسد که اولین کاربرد اصطلاح هوش هیجانی در محافل علمی و آکادمیک به این دانشجو باز گردد(خائف الهی، 1382). بعد از آن مایر و سالوی دو نفر از اساتید دانشگاه های آمریکا در دو مقاله از این اصطلاح استفاده کردند.
سالوی و مایر (1990) هوش هیجانی را نوعی از هوش توصیف کردند که مشتمل بر توجه به احساسات و هیجان های خود و دیگران، فرق گذاشتن بین آن ها و استفاده برای اتخاذ تصمیم مناسب، در زندگی می باشد. بنا به عقیده سالوی و مایر، هوش هیجانی چهار جنبه شناخت، درک، تنظیم، و استفاده از هیجانات را دارد که بر خلاف هوش ذهنی می توان آن ها را از محیط آموخت؛ از این رو مهارت های هوش هیجانی، اکتسابی می باشند. داشتن این مهارت ها می تواند برای دانشجویانی که در شرایط تنش زای محیط دانشگاه و خوابگا ههای دانشجویی قرار می گیرند، نتایج مثبتی به همراه داشته باشد و برعکس نداشتن این مهارتها می توند برای آنان مشکلات جدی همچون افت تحصیلی، ترک تحصیلی، گرایش به سوء مصرف مواد مخدر و محرک را ایجاد کند.
مشهورترین فرد در زمینه هوش هیجانی دانیل گلمن می باشد. به نظر گلمن هوش هیجانی دارای دو بخش عناصر درونی و بیرونی است. عناصر درونی شامل میزان خودآگاهی، خود انگاره، احساس استقلال، ظرفیت خود شکوفایی، و قاطعیت می باشد و عناصر بیرونی مشتمل بر روابط بین فردی، سهولت در همدلی، و احساس مسئولیت است. گلمن هوش هیجانی را از هوش ذهنی جدا می کند، و به نظر او هوش هیجانی شیوه استفاده بهتر از هوش ذهنی از طریق خود کنترلی، اشتیاق و پشتکار، و خود انگیزی را شکل می دهد (گلمن، 1995).
بار -آن عنوان کرد که هوش هیجانی از پنج مولفه تشکیل می شود:
1. درون فردی: شامل خودشکوفایی، استقلال و خود آگاهی هیجانی
2. بین فردی: همدلی و مسولیت پذیری اجتماعی.
3. انطباق پذیری: شامل توانایی حل مسئله و آگاهی به واقعیت و انعطاف پذیری
4. مدیریت استرس: شامل کنترل تکانه و تحمل فشارها
5. خلق کلی: شادکامی و خوش بینی(بار-ان و الکساندر1، 2005).
دانشجویان برای موفقیت و ورود به دانشگاه نیازمند بهره هوشی هستند، ولی برای موفقیت در زندگی دوران دانشجویی و دست یابی به موقعیت های برتر و ممتاز علمی و اجتماعی به هوش هیجانی همراه با هوش عمومی نیاز دارند( آقایار و شریفی درآمدی، 1386).
امروزه هوش هیجانی به عنوان عامل پیش بینی کننده سلامت روانی، اجتماعی، موفقیت تحصیلی و شغلی از اهمیت شایانی برخوردار است( اکبری، رضائیان و مودی، 1386). با توجه به نقش بسزایی که هوش هیجانی در موفقیت افراد دارد و نیز با تاکید بر این دانش که مهارت هوش هیجانی در اثر تعلیم و تربیت، پیشرفته می گردد، ارزیابی میزان این توانایی در یادگیرندگان معقولانه به نظر می رسد.
با وجود اینکه پژوهش های متعددی در مورد هوش هیجانی(حدادی کوهسار، 1388؛ سجادی راد، 1388؛ و خائف الهی، 1382) انجام شده است اما تا آنجا که پژوهشگر بررسی نموده است پژوهشی که به بررسی بررسی ابعاد هوش هیجانی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. پرداخته باشد یافت نشد لذا پژوهشگر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که ابعاد هوش هیجانی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. چگونه است؟
5- سوابق مربوط (بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق)
هوش هیجانی به عنوان یکی از مولفه های مهم در ارتباطات، نقش بسزایی در سلامت روان شناختی و موفقیت تحصیلی ایفا می کند. شناخت این مولفه از چند بعد اهمیت دارد.1. از لحاظ نظری موجب گسترش دامنه علم در این حیطه خواهد شد، 2. با توجه به ابعاد فرهنگی حاکم بر دانشجویان و این که در ایران تحقیقات کمی در این زمینه صورت گرفته است، می تواند تاثیر این مولفه بر سلامت روان و موفقیت تحصیلی تا حدی مشخص نماید. 3. از لحاظ کاربردی در صورت وجود تفاوت های آشکار در ظرفیت های هوش هیجانی و مشخص ساختن مولفه های اصلی که پسران و دختران را از هم متمایز می کند، می توان با برنامه ریزی لازم برای تعدیل کاستی ها و ایجاد ظرفیت های جبران کننده و مکمل، از بروز و شیوع مشکلات آتی جلوگیری کرد(حدادی کوهسار، 1388). مطالعات متعددی در زمینه بررسی هوش هیجانی دانشجویان صورت گرفته است که به برخی از آنها اشاره می شود.
اوزدیمیر توپالگو2 (2014)در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که هیچ تفاوت معناداری بین نمره کل هوش هیجانی دانشجویان به لحاظ سن و سطح درامد خانواده وجود ندارد. اما زمانی که ابعاد مورد بررسی قرار می گیرند بین آنها تفاوت معنادار است.
نتایج پژوهش اسداله فام، سلیمی، محمودی پاش ه (2012) نشان داد که بین متغیرهای هوش هیجانی در دختران و پسران تفاوت معنادار وجود دارد.
گیوجار، نارین، اسلم و ایکبال ختاک3 (2010) در پژوهش خود نشان دادند که بین ابعاد هوش هیجانی دانشجویان دختر و پر به نفع پسران تفاوت معنادار وجود دارد.
زاهد بابلان و موئینیکا4 (2010) در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که هوش هیجانی و ابعاد ان پیشرفت تحصیلی را به طور معنادار پیش بینی می کنند و از میان مولفه های هوش هیجانی به ترتیب عوامل میان فردی (آگاهی و ارتباط بین فردی)، خلق کلی ( خود انگیختگی) و درون فردی 0خودآگاهی و خود ابرازی) پیش بینی کننده ان هستند.
استرتن و ساندرز5(2008) به ارزیابی هوش هیجانی در دانشجویان گروه پزشکی پرداخت. نتایج پژوهش وی نشان داد که افرد دانشجو نیاز به تعلیم مهارت مورد نیاز برنامه های آموزشی خود دارند.
نتایج پژوهش سجادی راد(1388) نشان داد که بین دختران و پسران از نظر برخورداری از متغیر هوش هیجانی کلی تفاوت معناداری وجود ندارد. با این وجود، میان دانشجویان دختر و پسر در برخی از مولفه های هوش هیجانی یعنی همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی، روابط بین فردی و واقع گرایی تفاوت معناداری وجود دارد.
اکبری و همکاران (1386) در پژوهش خود نشان دادند که بین متغیرهای هوش هیجانی دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد.
نتایج مهدی زاده، عزیزی و جمشید زاده (1390) بیانگر این است که بین برخی از مولفه های هوش هیجانی از قبیل حل مساله، استقلال، خوداگاهی هیجانی، خوش بینی و همدلی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود دارد.
صفی خانی، بیت سیاح و ثابت ایمانی (1390) در پژوهش خود گزارش کردند که 1/45% از دانشجویان دارای هوش هیجانی مطلوب، 6/215 دارای هوش هیجانی متوسط و 3/33% دارای هوش هیجانی پایین می باشند.
پیشینه نظری:
رویکرد های هوش هیجانی
رویکرد توانایی
این رویکر توسط مایر، سالوی و کاراسو (2001) مطرح گردیده است. براساس این دیدگاه هوش هیجانی شامل چهار توانایی می باشد:
1. توانایی هشیاری عاطفی و هیجانی برای درک صحیح هیجانات: این قابلیت شناخت هیجانات در چهره ها، موسیقی و طرح ها را در بر می گیرد.
2. توانایی کاربرد هیجانات جهت بهبود تفکر شامل: ارتباط دادن دقیق هیجانات با احساسات دیگر و کاربرد هیجانات در جهت تغییر دیدگاهها.
3. توانایی فهم هیجانات و معنای آن شامل: توانایی تجزیه و تحلیل و طبقه بندی احساسات و تشخیص ارتباط بین واژه ها، توانایی درک تغییرات احتمالی از یک احساس به احساس دیگر و توانیی فهم احساسات همزمان عشق و تنفر یا ترکیبی از آنها.
4. توانایی مدیریت هیجان ها که در بر گیرنده توانایی شخص برای مدیریت احساسات خود و دیگران می باشد (مایر و همکاران، 2001).
رویکرد ترکیبی:
در این رویکرد دو نوع طبقه بندی شاما طبقه بندی بار-آن و طبقه بندی گلمن مطرح گردیده است.
طبقه بندی بار آن:
بار آن هوش هیجانی را شامل پنج مهارت به شرح زیر معرفی می کند:
1. مهارت های درون فردی شامل: خود آگاهی هیجانی: (بازشناسی و فهم احساسات خود)؛ جرات: (ابراز احساسات، عقاید، تفکرات و دفاع از حقوق شخصی به شیوه ای سازنده)؛ خود تنظیمی: (آگاهی، فهم، پذیرش و احترام به خویش)؛ خود شکوفایی: (تحقق بخشیدن به استعدادهای بالقوه خویشتن) و استقلال: (خودفرمانی و خود کنترلی در تفکر و عمل شخصی و رهایی از وابستگی هیجانی).
2. مهارت های میان فردی شامل: روابط میان فردی: (آگاهی، فهم و درک احساسات دیگران، ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش دو جانبه) تعهدات اجتماعی: (عضو موثر و سازنده گروه اجتماعی خود بودن، نشان دادن خود به عنوان یک شریک خوب) همدلی:(توان اگاهی، درک و تحسین احساسات دیگران).
3. مهارت های سازگاری شامل: مسئله گشایی: (تشخیص، تعریف و ایجاد راهبردهای موثر حل مسائل) آزمون واقعیت: (ارزیابی مطابقت میان تجارب ذهنی و عینی) انعطاف پذیری: 0تنظیم هیجان، تفکرو رفتار به هنگام تغییر موقعیت و شرایط).
4. مهارت های کنترل استرس شامل: توانایی تحمل استرس و توانایی کنترل تکانه.
5. مهارت های خلق عمومی شامل: شادی (احساس رضایت از خویشتن، شاد کردن خود و دیگران) خوشبینی، (نگاه به جنبه های روشن زندگی و حفظ نگرش مثبت حتی در مواجهه با ناملایمات) (بار- آن ،2006). بار آن در این پنج مهارت 15 عامل را به عنوان عامل های هوش هیجانی در نظر گرفته است که عبارتند از:1. حرمت ذات؛ 2. خودآگاهی؛ 3. خود ابراز گری؛ 4. خود شکوفایی؛5. استقلال؛ 6. همدلی؛ 7. انعطاف پذیری؛ 8. تحمل فشار؛ 9. حل مساله؛ 10. واقعیت سنجی؛ 11. مسئولیت پذیری اجتماعی؛ 12. کنترل تکانه؛ 13. شادکامی؛ 14. خوش بینی؛ 15. روابط بین فردی.
طبقه بندی گلمن:
براساس نظر گلمن(1995) مولفه های هوش هیجانی عبارتند از:
1. خود آگاهی: شناخت احساسات و عواطف خود، تشکیل یک مجموعه واژگان برای بیان آنها مشاده حلقه های ارتباط میان اندیشه ها، احساسات و واکنش های افراد، خود آگاهی به توانایی شخص جهت شناخت نقاط ضعف و قوت خویشتن از دیدگاهی واقعی اطلاق می گردد.
2. خودتنظیمی: یادگیری روشهای مقابله با نگرانی، خشم و تاکید بر روی پذیرش مسئولیت در مورد تصمیمات و اعمال خود در این حوزه قرار دارند.
3. انگیزش: این بخش زیر مجموعه هایی همچون میل به پیشرفت و خوش بینی را در بر می گیرد.
4. همدلی: درک احساسات دیگران و محترم شمردن تفاوت احساسات افراد در مورد موضوعاتی یکسان است. اشخاص باید در روابط خود و دیگران شنونده و پرسش گر خوبی بوده و تفاوت بین گفته ها و اعمال دیگران و نیز واکنش و قضاوت خود در مورد انها را تشخیص دهند.
5. مهارت های اجتماعی: یکی از اساسی ترین مهارت های اجتماعی، نحوه ابراز احساسات درونی خویش می باشد. قواعد ابراز احساسات به چند نوع خاص تقسیم می شود. برخی از افراد از بروز و نمایش احساسات خویش خود داری، گروهی دیگر احساسات خود را به گونه ای مبالغه امیز ابراز می کنند. دسته ای هم احساس دیگری را به جای احساس واقعی خود بروز می دهند. کنترل این مبادله احساسات و عواطف بر عهده هوش هیجانی فرد می باشد( گلمن، 1995).
6- فرضیه ها یا سوالها
* بین هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. تفاوت وجود دارد.
* بین ابعاد(15 گانه) هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. تفاوت وجود دارد.
* ابعاد(15 گانه) هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. در رشته های مختلف با هم تفاوت دارند.
7- اهداف تحقیق (شامل اهداف علمی ،کاربردی و ضرورت های خاص انجام تحقیق)
* بررسی ابعاد هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه ………
* مقایسه ابعاد (15 گانه) هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه ………
* مقایسه ابعاد (15 گانه) هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. در رشته های مختلف تحصیلی.
8- در صورت داشتن هدف کاربردی بیان نام بهره وران (اعم از موسسات آموزشی، اجرائی و غیره)
9- جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق در چیست؟ (این قسمت توسط استاد راهنما تکمیل شود)
با توجه به اینکه هوش هیجانی در موفقیت و پیشرفت افرد نقش بسزایی دارد انجام پژوهش در این زمینه ضروری به نظر می رسد؛ و همچنین مرو پیشینه پژوهش مشخص کرده است که تاکنون تحقیقی در زمینه بررسی ابعاد هوش هیجانی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. صورت نگرفته است لذا پژوهش حاضر در این چهارچوب با هدف بررسی ابعاد هوش هیجانی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه …….. انجام می گیرد.
امضاء استاد راهنما
10- روش کار
الف ـ نوع روش تحقیق:
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی – تحلیلی از نوع مقطعی است.
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه …….. که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل هستند.
نمونه ای به تعداد 300 نفر از جامعه دانشجویان دانشگاه …….. به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب می شوند. برای انتخاب نمونه، از دانشگاه …….. سه دانشکده به صورت تصادفی انتخاب و از هر دانشکده 100 نفر ( 50 نفر دختر و 50 نفر پسر) به عنوان گروه نمونه انتخاب می شوند.
ب ـ روش گردآوری اطلاعات (میدانی ، کتابخانه ای و غیره):
در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روش های کتابخانه ای و جهت جمع آوری اطلاعات برای تایید یا رد فرضیه های پژوهش از روش میدانی (پرسشنامه ها) استفاده می شود.
پ ـ ابزار گردآوری اطلاعات (پرسشنامه ، مصاحبه ، مشاهده آزمون ، فیش ، جدول ، نمونه برداری ، تجهیزات آزمایشگاهی و بانک های اطلاعاتی و شبکه های کامپیوتری و ماهواره ای و غیره ):
پرسشنامه هوش هیجانی بار – آن: آزمون هوش هیجانی بار – آن ، ابتدا دارای 117 سوال و 15مقیاس بود که توسط بار- ان برروی 3831 نفر از 6 کشور (آرژانتین، آلمان، هند، نیجریه و آفریقای جنوبی) که 8/48 درصدآنان مرد و 2/51 درصد آنان زن بودند، اجرا شد و به طور نظامدار در آمریکای شمالی هنجاریابی گردید. پس از انجام برخی تغییرات در متن اصلی پرسشنامه، حذف یا تغییر بعضی سوالات و تنظیم مجدد سوالات هر مقیاس، پرسشنامه از 117 سوال به 90 سوال تقلیل یافت(فتحی آشتیانی، 1388).
زیر مقیاس های آن شامل؛ حل مساله، شادمانی، استقلال، تحمل فشار روانی، خود شکوفایی، خود آگاهی هیجانی، واقع گرایی، روابط بین فردی، خوش بینی، عزت نفس، کنترل تکانش، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری اجتماعی، همدلی، خود ابرازی است.
خرده مقیاس ها
عبارت ها
حل مساله
1، 16، 31، 46، *61، 76
شادمانی
*2، *17، 32، 47، 62، *77
استقلال
3، *18، *33،*48، *63، *78
تحمل استرس
4، *19، *34، *49،*64،*78
خودشکوفایی
5، *20، *35، *50،65، *80
خودآگاهی هیجانی
6، *21،*36، 51، 66، *81
واقع گرایی
7،*22،*37، *52، *67، *82
روابط بین فردی
8، 23، 38، 53، 68، 83
خوش بینی
9، 24، 39، 54، 69، *84
احترام به خود
10، 25، *40، 55، 70، 85
کنترل تکانه
*11، *26، *41، *56، ،*71، * 86
انعطاف پذیری
*12، *27، 42، 57، *72، *87
مسئولیت پذیری اجتماعی
13، 28، 43، *58، 73، 88
همدلی
14، 29، 44، 59، 74، 89
خودابرازی
*15، 30، *45، 60، *75، *90
علامت( * )به معنی آن است که نمره گذاری دراین عبارت به صورت معکوس انجام می شود.
اعتبار و روایی: در تحقیق بار -آن (1997) ضرایب باز آزمایی بعد از یک ماه 85% و بعد از 4 ماه 75% گزارش شده است. در برسی دیگری، همسانی درونی با استفاده از روش آلفای کرونباخ در هفت نمونه از جمعیت های مختلف، برای خرده مقیاس ها بین 69% (مسولیت پذیری اجتماعی) تا 86% (احترام به خود) با میانگین 76% بدست آمد
در ایران پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان را سموعی و همکاران (1382) بررسی کرده اند. و اعتبار این پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای دانشجویان پسر 74% و برای دانشجویان دختر 68% و برای کل افراد 93% گزارش شده است. همچنین ضریب اعتبار به روش زوج و فرد 88% به دست آمد.
نحوه نمره گذاری: از آنجا که گزینه ها بر روی یک طیف 5 درجه ای لیکرت تنظیم شده اند نمره گذاری از 5 به یک(کاملاً موافقم 5 و کاملاً مخالفم1) و در بعضی سوالات با محتوای منفی یا معکوس از یک به 5 (کاملاً موافقم 1 و کاملاً مخالفم 5) انجام می شود. نمره کل هر مقیاس برابر با مجموع نمرات هر یک از سوالات آن مقیاس و نمره کل آزمون برابر با مجموع نمرات 15 مقیاس می باشد. کسب امتیاز بیشتر در این آزمون، نشانگر موفقیت بیشتر فرد در مقیاس مورد نظر یا در کل آزمون و برعکس می باشد. مثلاً کسب امتیاز بالاتر در مقیاس خود ابرازی، نشان دهنده خود ابرازی بیشتر در فرد است(همان منبع).
پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی: به منظور اخذ اطلاعات جمعیت شناختی نظیر سن، جنس، سطح تحصیلات،رشته تحصیلی و وضعیت اقتصادی- اجتماعی پرسشنامه ای تدوین شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
ج ـ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :
جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده توسط پرسشنامه های فوق، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، و انحراف استاندارد و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن آزمون t و تحلیل واریانس دو عاملی به کمک نرم افزار22- Spss استفاده خواهد شد.
10- فهرست منابع و مآخذ (فارسی و غیرفارسی ) مورد استفاده در پایان نامه
منابع فارسی:
اکبری، محمد؛ رضائیان، حمید؛ و مودی، میترا. (1386). بررسی هوش هیجانی در دانشجویان دانشگاه اراک و رابطه ان با اضطراب رایانه. فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال نهم، شماره 35و 36: ص 134-129.
آقایار، سیروس و شریفی درآمدی، پرویز. (1386). هوش هیجانی سازمانی. اصفهان: انتشارات سپاهان.
حدادی کوهسار، علی اکبر. (1388). رابطه مولفه ای هوش هیجانی با سلامت روان شناختی و موفقیت تحصیلی: نقش تعدیل کنندگی جنس. دانش و پژوهش در علوم تربیتی- برنامه ریزی درسی، شماره بیست دوم: ص 118-99.
خائف الهی، احمد علی. (1382). ابعاد هوش هیجانی. فصلنامه تعلیم و تربیت و توسعه، شماره 21: 23-18.
سجادی راد، سمیه. (1388). بررسی وضعیت موجود هوش هیجانی در میان دانشجویان به منظور اصلاح برنامه های درسی آموزش عالی. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته برنامه ریزی درسی، دانشگاه کاشان.
صفی خانی، فریده؛ علی رضا، اولی پور؛ و بیت سیاح، کریم. (1390). بررسی هوش هیجانی در دانشجویان رشته مدارک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز. توسعه آموزش جندی شاپور: دو فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، سال اول، شماره 2: ص 27-24.
فتحی آشتیانی، علی. (1389). آزمون های روان شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. چاپ دوم، تهران: انتشارات بعثت.
مهدی زاده، حسین؛ عزیزی، مریم؛ و جمشیدزاده، فرخ لقا. (1390). بررسی وضعیت هوش هیجانی در بین دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی غرب کشور. مجله تحقیقات نظام سلامت، سال هفتم، شماره اول: ص 100-89.
منابع انگلیسی:
Asadollahfam, H., Salimi, A. Mahmood Pashazadeh, F. (2012). Emotional intelligence, gender and vocabulary. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 46 : 833 – 837.
Bar-on, R & Alexander parker, J.D. (2005). Emotional Quotient Inventory:Technical manual . North Tonawanda, MY: MHS;25-30.
Bar-on, R. (2006). the Bar on model of Emotional intelligent skills development training, unpublished raw data, Texas University KingSville.
Goleman, D) . 1995(. Emotional intelligence, Newyork : Bantam book.Pp.12,231.
Gujjar, A. A., Naoreen, B., Aslam, S., & Iqbal Khattak, Z. (2010). Comparison of the emotional intelligence of the university students of the Punjab province. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2 :847-853.
Mayer. I.D, Salovey, P & Caruso, D. (2001) Emotional intelligence as a standard intelligence. Emotion Vol 1, Issue 3, 232-242.
Özdemir Topaloğlu, A. (2014). The Study of College Students' Emotional Intelligence Qualities. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 152, 7 : 1274-1281.
Salvey, p & mayer, J. )1990). Demotional intelligence, The intelligence of emotional intelligence, Vol.17,No.433.
Stratton, TD, & Saunders, JA, )2008(. Changes in medical students emotional intelligence; and exploratory study, Tachlearm med,Pp.87-89.
Zahed-Babelan, A., & Moenikia, M. (2010). The role of emotional intelligence in predicting students' academic achievement in distance education system. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 2, 2: 1158-1163.
1 Bar-on & Alexander parker
2 Özdemir Topaloğlu, A
3 Gujjar, A. A., Naoreen, B., Aslam, S., & Iqbal Khattak, Z
4 Zahed-Babelan, A., & Moenikia, M.
5 Stratton, TD,& Saunders, JA
—————
————————————————————
—————
————————————————————
1