کارگاه آموزشی اصول مقاله نویسی و نگارش مقالات 1391
بسم الله الرحمن الرحیم
به نام خداوند جان آفرین
حکیم سخن در زبان آفرین
3
خوشا به حال آنان که اهل ”یافتن“ اند نه اهل ”بافتن“ و خوشا به حال آنان که متواضعانه معترفند ”حقیقتی “ را یافته اند، نه ”کل حقیقت“ را
4
دلایل اهمیت انتشارات
1- موضوع توسعه یافتگی در جهان
2- نقش انتشارات در شکل دهی شبکه اطلاعات جهانی
3- انتقال دانش از بخش تحقیقات به حوزه صنعت
شعار موسسه ISI که در نگاه نخست در صفحه ی اصلی وب سایت آن به چشم می آید این است: ”کار ما، تجارت اطلاعات“.
5
انگیزه های نگارش
1- کسب رضایت خداوند
ابن خلدون جامعه شناس مسلمان می گوید :شیفته آن بشو که دست ها و انگشتان تو مطالب سودمند و نیکی بنویسند که در این دنیای فریبنده یادگاری نیک از تو به جا ماند
( ابن خلدون ، 1339 )
مردی خدمت رسول خدا آمد و گفت: یا رسول خدا علم چیست؟ فرمودند: سکوت کردن. گفت: سپس چه؟ فرمودند: گوش فرا دادن. گفت: سپس چه؟ فرمودند: حفظ کردن ( حفظ کردن: نوشتن، تصحیح و تدریس و تفکر در آن ). گفت: سپس چه؟ فرمودند: به آن عمل کردن. گفت: سپس چه ای رسول خدا؟ فرمودند: انتشار دادنش.
اصول کافی
7
2-تبدیل دانش شخصی به دانش اجتماعی انسان علاقه مند به ارتباط است. مایل است که از آراء و اندیشه های دیگران آگاه شود و دیگران را نیز از نیات درونی خود مطلع نماید. لذا اندیشه های خلوت مولف به عنصری اجتماعی که می تواند مورد نقادی قرار گیرد و پیامد آن بستر لازم برای حاکم شدن بینش صحیح و عمیق در جامعه علمی کشور فراهم خواهد شد.
8
3 – تملک یا شخصی کردن دانش چنین انگیزه ای بیش از آنکه در جهت اجتماعی کردن اندیشه ها و آراء فردی باشد، به شهادت طلبیدن جامعه برای اخذ تایید مالکیت فردی آن اندیشه است و بیش از آنکه انتفاع جامعه علمی مد نظر باشد انتفاع فردی مورد نظر است.
9
4- تنازع بقا/ ارتقاء بالاتر علمی حیات علمی اعضای آموزشی و پژوهشی مجامع و به تبع آن حیات علمی رشته ها و حوزه های علمی آنها وابسته به کم و کیف نوشته هایی می باشد که تولید و عرضه می کنند. شعار”بنویس و زنده بمان“ در واقع بیان و جلوه دیگری از انگیزه تنازع بقاست
10
انواع منابع اطلاعاتی
1- منبع اطلاعاتی ردیف اول
( اندیشه ، روش ، نگرش یا واقعیت ناشناخته ای را برای اولین بار گزارش می کنند)
2- منابع اطلاعاتی ردیف دوم
( مبتنی بر منابع ردیف اول می باشند. منابعی که محتوای منابع ردیف اول را توصیف کرده یا توضیح داده، تجدید ساختار و تغییر نظم داده و یا در زمینه خاصی مورد استفاده قرار داده اند)
11
اقدامات قبل از نوشتن مقاله
1- انتخاب مجله یا کنفرانس مناسب بر اساس موضوع
2- جزییات موضوعات موردعلاقه مجله یا کنفرانس چیست ؟
3- مجله هر چند وقت منتشر می شود ؟ ( آخرین تاریخ برای ارسال به کنفرانس ؟ )
4- مجله چه نوع مقالاتی را چاپ می کند ؟ ( موضوع کنفرانس چیست ؟)
5- آیا وجهی برای چاپ مقاله دریافت می کنند ؟
6- آیا تصاویر و اشکال را چاپ می کنند ؟
7- دستورالعمل سبک نگارش مجله یا کنفرانس چیست ؟
8- استاندارد ذکر منابع درمجله یا کنفرانس کدام است ؟
تعریف انواع مقاله
13
مقاله چیست ؟
مقاله نوشتهای است معمولا کمتر از بیست و پنج صفحه یا فصلی از کتاب است که به صورت روشمند و اصولی به موضوع خاصی پرداخته و نتیجهای به دست میآورد و نویسنده به وسیلهی آن، دیدگاهها و تجربههای ذهنی خود را در مورد یک موضوع خاص بر اساس اصول و قواعدی مشخص به بحث و بررسی نهاده و برای دیگران عرضه میکند.
علاوه بر موارد ذکر شده، در آیین نامهی ارتقای مرتبه ی علمی اعضای هیئت علمی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور، یکی از مواردی که سهم بسزایی دارد، انجام پژوهش و بویژه ارائهی مقاله در کنفرانسها و همایشهای علمی داخلی و خارجی و همچنین چاپ مقاله در نشریات و مجلات معتبر علمی – پژوهشی و… میباشد. در پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی دکتری نیز معمولا آنچه که علاوه بر سوابق تحصیلی در مصاحبهها مد نظر قرار میگیرد، میزان تلاشهای علمی فرد و بویژه انجام پژوهشهای علمی و ارائهی مقاله در مجامع علمی و نشریات علمی معتبر میباشد
14
اهمیت مقاله و جایگاه آن در عصر حاضر
درعصر حاضر که موسوم به عصر اطلاعات میباشد، انتشار مقالهی پژوهشی در نشریات و مجلات معتبر پژوهشی، اصلیترین و مهمترین شیوهی ارائهی نتایج یک مطالعه و تحقیق میباشد و در مجامع علمی بین المللی میزان مشارکت افراد، دانشگاهها و یا کشورها در تولید علم، با تعداد مقالات چاپ شده ی آنها در نشریات معتبرعلمی سنجیده میشود.
پایگاههای موسسه ی اطلاعات علمی (ISI) که نمایه سازی نشریات علمی و همچنین علم سنجی را در سطح بین المللی انجام میدهند، تعداد مقالات پژوهشی را مهمترین شاخص رشد علمی یک کشور در نظر گرفته و علاوه برآن شاخصهای دیگری نظیر: مقدار ارجاع به مقاله و نیز میزان متوسط ارجاع به هر مقاله را از شاخصهای کیفی ارزیابیها و رتبه بندیهای علمی خود ذکر میکنند.
به عنوان نمونه به جایگاه علمی ایران در سطح جهان در پایگاههای علمی اشاره میکنیم که در ده سال منتهی به 2006 در بین 146 کشور در تمام زمینههای علوم، در کل رتبهی42 را داشته و این رتبه در 5 ماه نخست سال2011 با تولید 7127 مقاله، که 316 /1 درصد تولیدات علمی جهان را شامل میشود، به جایگاه 21 جهان ارتقا یافته است.
16
محل ارائه مقاله
1 – کنفرانس ها، سمینار ها، همایش ها و .. سطح سازمانی، استانی ، ملی ، منطقه ای ، بین المللی در داخل یا خارج از کشور
2 – مجلات و ژورنال های داخلی و خارجی که از نظر ارزش علمی و آکادمیکی دارای اعتبار و امتیاز بیشتری نسبت به کنفرانس ها می باشد. انواع مجلات عبارتند از ISI ، علمی – پژوهشی، علمی – ترویجی ، علمی – مروری ، علمی – خبری ، علمی – تخصصی
17
پیشنیاز نوشتن: ملاحظات کلی در باره نوشتن
1. انگیزه و خواست قوی و پایدار داشته باشید
مطرح کردن خود و کسب شهرت حرفه ای
نیاز به ارتقاء آموزشی و کسب ترفیع
نیاز به کسب مدرک
نیاز به مادیات و کسب درآمد
نیاز به ادای سهم و مشارکت در پیشبرد دانش
2. اعتماد بنفس داشته باشید
– خودتان حرف اصلی را بزنید، پشت سر دیگران پنهان نشوید
3. به اندازه کافی مطالعه داشته باشید
– از مطالعات خود به شکل هدفمند استفاده کنید
پیشنیاز نوشتن: ملاحظات کلی در باره نوشتن
4. در عین حال، واقع بینانه کار کنید و بنویسید
5. جدی باشید و از روی برنامه زمان بندی شده حرکت کنید
6. خود را به جای خوانندگان و داوران که کارتان را می خواند بگذارید
7. از ارزش و اهمیت مقاله تان مطمئن باشید
8. حتما حرف تازه ای برای گفتن داشته باشید
9. یا حتما از زاویه و رویکرد جدیدی به موضوع نگاه کنید
10. همواره در شرایطی کار کنید که تمرکز داشته باشید
20
21
انواع مقاله
1) از لحاظ موضوع : مقاله ی تاریخی، فلسفی، ادبی، اجتماعی، سیاسی و…
2) از نظر هدف : مقاله ی آموزشی، ترویجی، توصیفی و …
3) از نظر امتیاز علمی: این که مقاله در چه مجلاتی چاپ شده باشد، مقالات را به مقالهیISI ، علمی- پژوهشی، دانشنامه ای، علمی-ترویجی، علمی – مروری، علمی-آموزشی و… تقسیم مینمایند.
از منظری دیگر مقاله ها را به دو نوع تقسیم می کنند :
مقاله ی رسمی
مقاله ی غیر رسمی
مقالهی رسمی تقریبا غیر شخصی است و با متد و نظم، دانش خاصی را مطرح میکند و معمولا خوانندگان آن فضلا هستند.
در مقالهی غیررسمی که جنبهی خودمانی و شخصی دارد، نویسنده لحنی صمیمانه و خودمانی را بر میگزیند و زیاد جدی نمینویسد.
22
مقاله علمی ـ پژوهشی
هر تولیدی که به دنبال جستجوی حقایق و برای کشف بخشی از معارف و نشر آن در میان مردم و به قصد حل مشکلی یا بیان اندیشه ای در موضوعی از موضوع های علمی، از طریق مطالعه ای نظام مند، برای یافتن روابط اجتماعی میان پدیده های طبیعی به دست آید و از دو خصلت اصالت و ابداع برخوردار باشد و نتایج آنها به کاربردها، روشها و مفاهیم و مشاهدات جدید در زمینه علمی با هدف پیشبرد مرزهای علمی و فن آوری منجر گردد، علمی ـ پژوهشی قلمداد می شود. مخاطبین اصلی اینگونه مقالات پژوهشی، اساتید دانشگاهها، دانشجویان دوره های دکتری و کارشناسی ارشد، پژوهشگران شاغل در مراکز علمی، تحقیقاتی و تولیدی هستند.
research paper
به آنها پژوهشنامه نیز گفته میشود و به مقالاتی گفته میشود که بر پایهی پژوهشهای توصیفی یا آزمایشی تدوین میشوند و از نتایج پژوهشها و تحقیقات استخراج شده اند و به منظور اشاعهی یافتههای پژوهشی صورت میگیرند و به تولید دانش و توسعهی آن کمک شایانی میکنند.
رعایت اصل اختصار و خلاصه نویسی در تدوین آنها بسیار مهم و ضروری است. باید به گونهای تدوین شوند که در آن هیچ یک از جنبههای مهم پژوهش از قلم نیفتند وخوانندگان مقاله یافتهها و نتایج تازهی پژوهش را دریافت نمایند و پژوهشگران دیگر، در صورت تمایل، بتوانند همان پژوهش را، تنها با مطالعهی گزارش آن، از آغاز تا انجام، به طور کامل تکرار نمایند. این مقالات جزء منابع دست اول محسوب میشوند.
24
مقاله علمی ـ ترویجی
به مقالاتی گفته می شود که به ترویج یکی از رشته های علوم می پردازد و سطح آگاهیها و دانش خواننده را ارتقاء می بخشند و او را با مفاهیم جدید علمی آشنا می سازد. اصولاً مقالات ترویجی فقط برای اشاعه دانش بشری و عالمانه کردن آن و جهان پیرامونی آن است و هدف دیگری ندارد. معمولاً نویسنده این گونه مقالات علاوه بر تخصص بالا در رشته خود باید توانایی بیان مطالب را به زبان غیرفنی داشته باشد. این نوع مقالات دستاوردهای علمی ـ فنی و حرفه ای آموزنده و جالب را به زبانی کمتر فنی برای افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، دانش آموزان سالهای بالای دبیرستانها، صنعتگران، مخترعین، مبتکرین و افراد غیر متخصص در آن رشته، ارائه می دهند.
مقالههای مطالعاتی- ترویجی که به آنها مقالات کتابخانهای نیز گفته میشود، مقالاتی هستند که بر اساس مطالعات و تحقیقات صورت گرفتهی اسنادی و منابع مکتوب و چاپ شدهی موجود در کتابخانه و سایر مراکز اطلاع رسانی علمی، تدوین و منتشر میگردند.
مقالات مطالعاتی-ترویجی بر اساس گرد آوری، جابه جایی، تلفیق، ترکیب و تحلیل دانش موجود تهیه میشوند.
این گونه مقالات را بر اساس هدف و چگونگی تدوین آنها به انواع زیر تقسیم میکنند:
26
1- مقالههای گرد آوری (تالیفی):
صرفاً با گرد آوری اقوال و گفتهها دربارهی یک موضوع خاص، فقط دیدگاهها و نظریات مختلف مرتبط با موضوع را منعکس میکنند و معمولاً فاقد نظریه، یافته، روش و نکتهی تازهای دربارهی موضوع هستند.
این گونه مقالات در واقع به جمع آوری مطالب و اطلاعات پراکنده پیرامون یک موضوع پرداخته و سپس با جابه جایی، تلفیق و ترکیب و دسته بندی دانش موجود، به روشن سازی زوایای یک مساله کمک می نمایند و از نظر علمی در پایینترین سطح مقالات قرار میگیرند.
27
2-مقالههای علمی- مروری
به نقد و ارزیابی نوشتههایی که قبلاً منتشر شده اند،میپردازد. هدف ازآنها، علاوه بر اطلاع رسانی، ارزیابی و تفسیر موضوع توسط افرادی است که نسبت به موضوع تسلط و اشراف کامل دارند. در این گونه مقالهها، نویسنده معمولاً به جای تدوین و تنظیم فرضیه، به تعیین هدفهای مقاله اکتفا میکند و یا این که به جای مشخص کردن جامعه، حجم نمونه و… به تعیین محدوده و وسعت مطالعاتی خود میپردازد .
نکاتی در یافتن موضوع مناسب برای تهیه مقاله
مرحله اول: ملاحظات و نکات اولیه
مطالعه اجمالی در برخی زمینه های مورد علاقه و مهم
جستجو در برخی پایگاهها و نیز اینترنت تحت عبارت "موضوعات پژوهشی" (research topics) و یا اولویت های پژوهشی" (research priorities) و یا "مباحث پژوهشی" ( issues for research) و یا "پیشنهادهایی برای پژوهشهای بیشتر" (further (researc)
مطالعه و وارسی "پیشنهادهایی برای پژوهشهای بیشتر" در فصل آخر پایان نامه ها برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب
صرف وقت بیشتر و مطالعه عمیق تر و تحلیلی تر در باره موضوع های مطرح
مشورت با استادان و سایر دانشجویان آگاه و منتقد در مورد موضوع های قابل قبول و مطرح
توجه به علاقه و یا نیاز جامعه
31
این پایگاه های اینترنتی نیز شما را دریافتن موضوع و منابع کمک می کنند:
دانشنامه الکترونیک ویکی پدیا www.en.wikipedia.org
آی اس آی: پایگاه مجله های معتبر علمی www.isinet.com
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران http://www.irandoc.ac.ir
آرشیو مقاله های فارسی http://www.nasour.net
بانک اطلاعات نشریات کشور http://www.magiran.com
پایگاه ثبت رساله ها و پایان نامه های کشورhttp://thesis.irandoc.ac.ir
کتابخانه ملی ایران www.nlai.ir
پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی www.sid.ir
مرکز تحقیقات علوم اسلامی www.noormags.com
مرحله دوم: بررسی و تحلیل مقوله ها و نکات مورد توجه در انتخاب موضوع
علاقمند بودن به موضوع
نو بودن موضوع (تکراری و یا تقلیدی صرف نباشد)
ارزشمند بودن موضوع: مطرح بودن در سطح سازمان، ملی یا منطقه ای یا جهانی
منطقی بودن و نه فریبنده بودن
کاربردی بودن (در مورد پژوهشهای غیربنیادی): امکان استفاده از نتایج در کوتاه مدت یا میان مدت (بتواند به یک نیاز مهم پاسخ دهد)
– مطرح بودن به منزله مسئله (امکان تعریف یک مسئله جدید مبتنی بر پیشینه پژوهش یا تجربیات حرفه ای و شخصی)
– امکان طرح و تعریف سوال یا فرضیه بر اساس مسائل عملی یا نظری
– برای پاسخ به سئوالها، راه حل علمی و روش مناسب وجود داشته باشد
– امکان عملی اجرای پژوهش
انجام مراحل تحقیق با دشواری غیرعادی همراه نباشد
مطالعات نظری و دستیابی به منابع برای مطالعه امکان پذیر باشد
نمونه جامعه پژوهش قابل دسترس باشد
شیوه گردآوری اطلاعات (توزیع پرسشنامه و یا مصاحبه و یا راه های دیگر) در مدت زمان مشخص قابل انجام باشد
امکان انجام پژوهش، به لحاظ روش تحقیق (وجود یک یا چند روش برای آزمون کردن) وجود داشته باشد
امکان ادامه پژوهشهای بیشتر در همان زمینه
پیشنهادهای جدیدی را بتوان از دل پژوهش برای پژوهش های آتی مطرح کرد
امکان استخراج و چاپ چند مقاله در آن زمینه (تولید دانش جدید)
مرحله سوم: تصمیم گیری کلی
– تدوین یک فهرست از موضوع های مناسب بر اساس توجه به معیارهای مرحله دوم
بررسی مجدد تک تک موضوع ها با نگاه منطقی و واقع بینانه
حذف برخی از موضوع ها که امکان انجام تحقیق و رسیدن به نتیجه مطلوب در آنها دشوار است
انتخاب حداکثر دو یا سه موضوع مناسب برای تحقیق
بررسی هر یک از موضوع ها به لحاظ وجود منابع اطلاعاتی و وجود استاد راهنما (موضوع در حوزه توجه به تخصص و علاقه حداقل یکی از استادان باشد)
مشورت با یک یا دو صاحب نظر در باره موضوع های پیشنهادی و مسائل مرتبط با آنها
گرفتن تائید اولیه از یک یا دو صاحب نظر در مورد مناسب بودن یکی از موضوع ها
مرحله چهارم: محدودکردن دامنه موضوع
– مطالعه متون علمی برای پی بردن به فضاهای خالی برای تحقیق در آن موضوع
– بیان موضوع محدود شده در قالب عبارت (عنوان مقاله)
– مشورت مجدد با استادان مربوطه در مورد موضوع محدود شده
– تائید موضوع نهایی پس از انجام اصلاحات لازم در عنوان
– مطالعه مجدد متون علمی برای یافتن و تدوین مسئله پژوهش
– نوشتن سئوالها و یا فرضیه های متناسب با موضوع
به طور کلی هر مقاله پژ وهشی شامل اجزای:
عنوان
نام نویسنده یا نویسندگان
اطلاعات تماس
چکیده
واژگان کلیدی
مقدمه
مبانی نظری تحقیق
روش تحقیق
یافته های تحقیق
بحث و نتیجه گیری
تشکر
فهرست منابع
عنوان مقاله
1) داشتن اشتراکاتی با موضوع اصلی تحقیق
2) به شکلی جذاب جمله بندی شده باشد.
3) دقیق و رسا بوده
4) باید جمله خاصی باشد که نکات اصلی و عمده موضوع را در بر داشته باشد.
5) در نام گذاری اکثر تحقیق ها این نکات در نظر گرفته می شود: چه چیزی را میخواهیم بررسی کنیم، در چه جامعه ای، در کجا و در چه زمانی.
6) عنوان باید «فاقد پیش داوری» باشد.
7) اگر کلماتی در توصیف ویژگی مطالعه شما نقش کلیدی دارند حتما در عنوان خود آن را بگنجانید. مثل مطالعه آینده نگر مطالعه دوسویه کور یا مطالعه تصادفی شده
8) هیچ گاه نباید در عنوان مقاله نتیجه پژوهش را به صورت ثابت شده ذکر نمود.
40
به طور کلی عنوان باید:
(خلاصه ، دقیق ، خبری ، پر محتوی)
مثال
بررسی ارتباط بین گرایش به دولت الکترونیکی با چابکی سازمانی در شرکت گاز استان تهران
تبیین نقش استرس شغلی بر فرسودگی شغلی در کارکنان بیمارستان امام خمینی (ره)
نویسنده مقاله کیست؟
1) سهم قابل توجهی در حداقل یکی از فعالیت های زیر داشته باشد:
الف) ارائه ایده پژوهشی یا طراحی مطالعه
ب) جمع آوری دادهها
ج) آنالیز و تفسیر
2) در نوشتن مقاله به صورت نوشتن پیش نویس مقاله و یا مرور نقادانه آن که منجر به اصلاح محتوای علمی مقاله گردد، نقش داشته باشد.
3)مقاله نهایی شده را مطالعه و تایید کرده باشد
نویسندگان و آدرس ها
اسامی نویسندگان و همکارانی که در مطالعه شرکت داشته اند باید بطور کامل ذکر شود.
نویسنده ای که مسئول ارتباط با مجله و خوانندگان است باید مشخص شده و آدرس کامل و شماره تلفن وی در اختیار خوانندگان قرار گیرد.
آدرس دقیق مرکز تحقیقاتی، دانشکده و یا دانشگاه را به زبان انگلیسی با نگارش صحیح بنویسید
*محمد وزین کریمیان، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد تهران
Email: karimian@shahed.ac.ir
احمد سرداری، دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد تهران
Email: sardari@shahed.ac.ir
حسن جرفی دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی
Email: jorfi@shahed.ac.ir
*نویسنده مسئول: تهران، خیابان کارگر شمالی بین خیابان احمدی و نصرت مرکز تحقیقات دانشگاه شاهد
تلفن: –
چکیده تحقیق
چکیده پس از عنوان بیشتر از سایر بخشهای یک مقاله خوانده می شود
در چکیده قسمت های مختلف مقاله شامل مقدمه، اهداف، روشها و نتایج تحقیقق بصورت خلاصه ذکر می شود.
متن بسیاری از مقاله ها به طور کامل در دسترس ما نیست و گاهی فرصت برای خواندن تمام مقاله نداریم و از این رو چکیده مقاله اهمیت زیادی دارد.
از ذکر مطالبی که در متن پژوهشنامه توضیح نداده اید خوداری نمایید .
نقل قول مستقیم نکنید، بلکه مطالب دیگران را به زبان خودتان خلاصه نمایید .
اصطلاحات مهم و کلیدی را در چکیده بیاورید .
برای اعداد بزرگتر از ده شماره ها از ارقام استفاده کنید، مثلاً به جای دوازده بنویسید 12.
فقط گزارش کنید. ارزشیابی و نقد و اظهار نظر نکنید . این موارد را در متن پژوهشنامه انجام دهید .
در نوشتن مطالب از زمان گذشته استفاده کنید.
در اکثر مجلات تعداد کلمات چکیده 100تا 250 کلمه محدود است.
46
به طور خلاصه
(حقایق ، روشها ، نتایج ، اهمیت )
چکیده باید خیلی دقیق تنظیم شود .
چکیده یعنی حاصل کارانجام شده
حدود 100 تا 250 کلمه باشد .
در چکیده ارجاع ندهید .
کاری به پیشینه تحقیق ندارد.
هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین رفتارهای شهروندی سازمانی، تعهدات سازمانی و اثر یادگیری سازمانی می باشد. محققان تناسب شخص، (تناسب P-O) به عنوان پس زمینه نظری بکار بردند. محققان 200 پرسشنامه بین 12 شرکت توزیع نمودند، میزان پاسخهای نهایی 52.5٪ بود (105/200). در این مطالعه، محققان 3 فرضیه در مورد رفتار شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی و اثر یادگیری سازمانی را آزمون نمودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که رفتارهای شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی اثر یادگیری سازمانی را به طور مثبت تحت تاثیر قرار می دهند. و رفتارهای شهروندی سازمانی می توانند به طور مثبت تعهدات سازمانی را تحت تاثیر قرار دهند.
مثال
واژگان کلیدی
این لغات باید کلمات مهم و کلیدی در آن پژوهش باشند.
فلسفهی وجودی کلید واژگان، دستیابی آسان به مقاله از بانکهای اطلاعاتی میباشد و به تعداد 10-3 عدد در ذیل چکیده مقاله ذکر میگردد
در نگارش کلید واژگان باید به تک زبانی بودن آنها توجه شود. به عنوان نمونه در نگارش مقالات فارسی، تمامی واژگان کلیدی باید به رسم الخط فارسی نوشته شوند (هر چند لغتی لاتین باشند).
مثال
واژگان کلیدی: رفتار های شهروندی سازمانی؛ تعهدات سازمانی؛ یادگیری سازمانی
مقدمه
بلافاصله پس از چکیده مقاله و شامل:
1- هدف پژوهش
2- مسئله مورد پژوهش
3- فرضیه یا فرضیه ها
4-جایگاه مسئله مورد پژوهش در رابطه با پژوهشهای مربوط به آن.
در معرفی یا مقدمه مقاله موارد بالا را باید در دو یا سه پاراگراف به صورت فشرده و منسجم توضیح داد و تصویر روشنی از آنچه در پژوهش انجام گرفته است و دلایل توجیهی آن را در اختیار خوانندگان گذاشت.
تحقیقات را با یکدیگر تلفیق کنید و در ارتباط با یکدیگر مورد بحث و برر سی قرار دهید.
نوعی تداوم منطقی بین تحقیقات گذشته و جاری برقرار نمایید.
از کل بحث یک نتیجه گیری در رابطه با موضوع تحقیق به عمل آورید و آن را به موضوع خودتان ربط دهید.
مبانی نظری تحقیق
ادبیات تحقیق یا مبانی نظری، به تشریح مفاهیم، تعاریف و تاریخچه موضوع تحقیق می پردازد. نویسنده مقاله باید بر ادبیات تحقیق مسلط بوده و مبانی نظری موضوع تحقیق خود را به طور مختصر ولی کاربردی، بیان نماید. مبانی نظری تحقیق باید با استناد و ارجاع علمی آورده شود. یک مقاله خوب باید بخش مبانی نظری قابل قبولی داشته باشد.
روش تحقیق
در این بخش از مقاله روش جمع آوری و تحلیل داده ها و نحوه اجرای پژوهش معرفی می شوند. از آنجا که خوانندگان مقاله از طریق خواندن این بخش با نحوه انجام پژوهش آشنا می شوند، لازم است تمامی اجزای ضروری به طور خلاصه نوشته شوند .
در واقع بخش روش دو هدف را دنبال می کند:
1-پژوهشگران دیگر با مطالعه این بخش ، اگر بخواهند، بتوانند آن پژوهش را به دقت و با رعایت کلیه جزییات تکرار کنند.
2- خوانندگان قادر باشند، از طریق مقایسه نتایج پژوهش با بخش روش، اعتبار نتایج را مورد داوری قرار دهند. بنابراین، لازم است تمامی مراحل و اجزای ضروری روش پژوهش در این قسمت آورده شوند. با این حال ، حداقل اطلاعات ضروری کفایت می کند و از دادن توضیحات اضافی باید خوداری کرد
روش، قلب مقاله علمی است
روش از چند بخش فرعی در مقاله های تحقیقات تجربی تشکیل می شود:
1-آزمودنیها یا شرکت کنندگان
2-وسیله و ابزار
3- شیوه اجرا
4-طرح تحقیق
آزمودنیها یا شرکت کنندگان
تعداد افراد شرکت کننده در تحقیق، جنس و سن و سایر اطلاعات ضروری نوشته می شوند.
روش نمونه گیری ذکر می شود.
چنانچه آزمودنیها به چند گروه تقسیم میشوند، تعداد آنها ذکر می شوند.
وسیله و ابزار
معرفی ابزارها یا وسایل تحقیق
اگر وسیله مورد استفاده یک ابزار استاندارد وشناخته شده است، ذکر نام آنها کفایت می کند.
اگر وسیله مورد استفاده شناخته شده نیست و محقق ساخته است باید در باره چگونگی تهیه آن توضیح داد.
گزارش روایی (validity)و پایایی (Reliability) پرسشنامه و آزمون ها الزامی است.
شیوه اجرا
تمام مراحل اجرای تحقیق به طور خلاصه وصف می شود.
نحوه تشکیل گروههای مختلف، دستورالعملهایی که به آزمودنیها داده شده
طریق اعمال متغیر مستقل
روش ثبت متغیر وابسته
تعریف متغیرها
طرح تحقیق
گاهی به جای عنوان شیوه اجرا، شیوه اجرا و طرح تحقیق را می نو یسند. طرح تحقیق به نقشه کار محقق گفته میشود. هدف طرح تحقیق جداسازی و مطالعه تاثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته است.
اگر از آمار برای تحلیل و تفسیر نتایج استفاده شده است اطلاعات آماری لازم نیز گزارش می شوند. معمولاً در پژوهشهای آزمایشی هم از آمار توصیفی استفاده می شود و هم از آمار استنباطی
یافته های تحقیق (نتایج(
در این قسمت نتایج بدست آمده از پژوهش ذکر می شود.
نتایجی کلیدی مطالعه باید با کلمات روان و دقیق و بدون بزرگ نمایی ذکر شود.
از روشهای مختلفی برای ارائه نتایج استفاده می شود. استفاده از اعداد، جداول و نمودارها کمک ارزنده ای به ارائه مطلب بطور ساده تر می نماید اما لازم است داده های جداول و نمودارها به طور کامل تشریح شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.
در ارائه یافته ها و نتایج ذکر این نکته که کدام فرضیه رد و کدامیک تایید نشده اند، الزامی است.
درباره یافته ها بحث نکنید.
نتایج را با استفاده جدول و شکل نشان دهید. استفاده از جدول و شکل در صورتی مجاز است که خواننده را در فهم نتایج کمک کند.
بحث و نتیجه گیری
بحث (Discussion)
در بخش نتایج یا یافته ها ، توصیف کلامی مختصر و مفیدی از آنچه به دست آمده است ارائه می شود . همچنین اگر از آمار برای تحلیل و تفسیر نتایج استفاده شده است اطلاعات آماری لازم نیز گزارش می شوند . معمولاً در پژوهشهای آزمایشی هم از آمار توصیفی استفاده می شود و هم از آمار استنباطی نظری
گاهی به آن بحث و نتیجه گیری می گویند.
یافته ها و نتایج تبیین و تفسیر می شوندو با ادبیات مربوط به موضوع تحقیق مربوط می شوند.
در این بخش لازم شباهتها و تفاوتهای بین نتایج تحقیق با تحقیق های قبلی روشن گردند.
بخش بحث کل مقاله را به هم مرتبط می کند.
در تنظیم این قسمت سعی شود نتایج با توجه به نظریه های موجود تبیین گردند.
سعی کنید مطالب به گونه ای تهیه گردد که به این سوالات پاسخ دهند:
1- تحقیق من چه کمکی به پیشبرد علم کرده است.؟
2-تحقیق من در حل مسئله ای که در بخش مقدمه مطرح شده چه کمکی کردهاست؟
3-چه نتیجه گیریها و تلویحاتی از تحقیق من قابل استخراج است.؟
در صورت لزوم می توان پیشنهادهایی برای انجام مطالعات بهتر و کامل تر در آینده ارائه داد
59
نتیجه گیری مقاله
در اینجا حرف جدیدی نزنید
از آنچه در متن مقاله مطرح کرده اید ، نتیجه گیری کنید
یافته ها در قالب جملات کوتاه و مختصر و آسان
عین جملات متن را تکرار نکنید
حداقل 1 و حداکثر 2 صفحه
جزییات بیشتری را نسبت به چکیده داشته باشد
اگر پیشنهادی هست ، در این قسمت مطرح کنید
60
بحث مقاله
(حقایق، تفسیر آنها، یافته ها)
عمده هنر نویسنده در این بخش است
توجه داوران مقالات به این بخش
پمقاله را چندین بار بخوانید .
با دید انتقادی آنرا چکش کاری کنید
تشکر و قدر دانی
از یاری کنندگان محقق و سازمانهای پشتیبان
از کسانی که در مقاله نقش داشتند ولی در حدی نبود که به عنوان نویسنده ذکر شود
از آزمودنی ها
فهرست منابع
در پایان لازم است کلیه منابعی که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند، به شیوه ای مطلوب ذکر شوند. شیوه نگارش منابع در نشریات مختلف متفاوت است و بهتر است از راهنمایی این نشریات و شرایط نگارش مقالات کمک بگیریم.
بخش مراجع پژوهشنامه فهرست اسناد مربوط به مطالبی را که در متن به آنها اشاره شده است شامل می شود.
از سوی دیگر، در داخل متن به تمامی موارد مندرج در فهرست مراجع نیز استناد کنید.
شیو ه های استناد کردن
منظور از استناد این است که نویسنده چگونگی استفاده از اندیشه های دیگران را به خواننده معرفی نماید.
اما لازم نیست مطالبی را که برای خوانندگان دانش عمومی به حساب می آیند مستند سازید. برای نمونه، اشاره به شرطی سازی پاولفی یا نظریه فروید ذکر منبع ضروری نیست. با این حال، اگر از یکی از منابع پاولف یا فروید مطلبی را عیناً نقل می کنید، در آن صورت ذکر منبع الزامی است .
استناد به اثر یا آثاری که به آنها دسترسی مستقیم دارید. در غیر این صورت باید صراحتاً مشخص کنید که آن مطلب را از یک منبع دست دوم گرفته اید.
چند نکته اساسی در ارسال مقالات به نشریات علمی
به یاد داشته باشید که قبل از ارسال چکیده مقاله خود به یک مجله، ابتدا فرم نحوه نگارش مقاله را از آن مجله دریافت نموده و چکیده خود را در قالب آن فرم تهیه و تایپ نمایید
65
مهمترین معیارهای ارزیابی نوشتارهای پژوهشی
الف) ارزیابی موضوعی.
1ـ تازگی و روشنی مساله تحقیق. 2ـ نقش و ضرورت موضوع در توسعه ی دانش رشته ی تخصصی. 3ـ رسایی عنوان و تناسب آن با محتوای مقاله.
ب) ارزیابی روش.
1ـ تناسب حجم مقاله با محتوا. 2ـ دقت در گزینش کلید واژه ها. 3ـ تعریف اصطلاحات اساسی. 4ـ روشنی و گویایی چکیده. 5ـ گویایی مقدمه در بیان اهداف، ضرورت و روش تحقیق. 6ـ پیکربندی و نظم منطقی مطالب مقاله.
7ـ گویایی و نظم عنوانهای فرعی و اصلی.
8ـ روانی و شیوایی نوشتار(رعایت اصول نشانه گذاری، درستی زبان، سبک و لحن). 9ـ ابتکار و نوآوری. 10ـ اعتبار و اصالت منابع.
ج) ارزیابی محتوا.
1ـ ابتکار در ارائه ی نظریه ی جدید. 2ـ قدرت تجزیه، تحلیل و استدلال. 3ـ ارزش نتایج علمی، کیفیت نتیجه گیری و جمع بندی.
از خودتان و دیگران بپرسید :
آیا مقاله توانسته است آنچه در ذهن داشتید نشان دهد،
آیا مقاله توانسته است تصویر درست و نسبتا کاملی از موضوع را ارائه دهد؟
آیا مسئله اصلی بوضوح نشان داده شده است؟
آیا هدف مقاله در ابتدای آن منعکس شده است؟
آیا مقاله به هدف مطرح شده دست یافته است؟
آیا ساختار مقاله منطقی و در بر دارنده همه اجزاء مورد نظر می باشد؟
آیا عنوانهای فرعی بدرستی انتخاب شده اند؟
آیا ساختار و متن مقاله از انسجام لازم و وحدت رویه و سبک برخوردار است؟
آیا مرور پیشینه بدرستی انجام گرفته است؟
آیا متن مقاله از پیشرفت منطقی برخوردار است؟
آیا جمله های آغازین، میانی، و پایانی
آیا استنادها و نقل قول ها بجا و روشمند ارائه شده اند؟
آیا حجم (طول) مقاله متناسب با موضوع است؟
آیا چکیده مقاله بازگو کننده محتوای آن می باشد؟
آیا کلیدواژه ها بدرستی انتخاب شده اند؟
دلایل عدم پذیرش چکیده یک مقاله در نشریات علمی
1) ابهام در موضوع مقاله و وجود تعداد زیاد مقالات مشابه پیشین
2) عدم تبیین زمینه اصلی تحقیق
3) نمونه گیری نامناسب
4) عدم رعایت اصول مقاله نویسی مورد نظر نشریه
5) عدم ذکر صحیح ارقام آماری
6) فقدان بحث و پرداختن به نتایج
7) چکیده های خیلی کوتاه و خیلی زیاد
8) بی دقتی در تهیه متن (غلط تایپی، اشتباهات متن)
9) عدم ارتباط موضوع مقاله با رویکرد نشریه
69
وقایع بعد از ارسال مقاله در مجلات
1- با اعلام وصول کتبی مجله یا کنفرانس ، مقاله موقتا از کنترل نویسنده خارج میشود . (1 ماه )
2- مسئولیت سه جانبه مجله / سر دبیر / نویسنده آغاز می شود .
3- فرآیند داوری مقاله توسط 3 تا 5 نفر اهل فن و از طریق مجله / سردبیر و یا کنفرانس / دبیر علمی به صورت محرمانه انجام می شود .( 1 تا 12 ماه )
4- اگر نظر 2 از 3 نفر یا 3 از 5 نفر داوران در رابطه با چاپ مقاله مثبت باشد و اصلاحاتی را مطرح کرده باشند ، فرآیند اصلاح مقاله انجام می شود . ( 1 تا 6 ماه )
5- نتیجه نهایی پذیرش یا عدم پذیرش چاپ مقاله به نویسنده مسئول مقاله کتبا اعلام می گردد . ( 1 ماه )
ISI
سازمانی است که در دنیا برترین مقالات جهان را در سایت خود قرار می دهد و معیار ارزشی دانشمندان در اکثر نقاط جهان است. بانک اطلاعات ISI مرکزی برای فهرست کردن و پوشش دادن جامع مهمترین مجلات علمی منتشر شده در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران مختلف است.
شمار مجلات ISI ثابت نیست. یک مجله ممکن است در یک زمان از مجلات ISI محسوب شود اما به دلیل کاهش بار علمی بعدا از لیست مجلات ISI کنار گذاشته شود. در حال حاضر بیش از 16000 مجله در لیست ISI قرار دارند. هر ساله 2000 مجله جدید مورد ارزیابی قرار می گیرد و حدود 10% آنها به لیست ISI اضافه می شوند.
شکل جداگانه یا دستهی دیگری از انواع مقالات ذکر شده نیست؛ بلکه بر خی از مقالاتی که از نظر علمی و نشر یافتههای جدید، اصول و شرایط خاصی را رعایت کنند، میتوانند در لیست مقالات نشریاتی که این امتیاز را کسب نموده اند، محسوب شده و نمایه سازی گردند. مقالههای ISI به مقالاتی گفته میشود که در مجلات و نشریههای معتبر علمی دنیا که از سوی «موسسهی بین المللی اطلاعات علمی» طبقه بندی و نمایه سازی شده اند، منتشر و در پایگاه اطلاع رسانی علمی www.isinet.com قابل رویت و دست یابی هستند. از آنجا که نشریههای پذیرفته شده در این موسسه از اعتبار علمی بالایی برخوردارند، مقالههایی نیز که در این نشریهها پذیرفته میشوند، از نظر امتیاز علمی نسبت به سایر مقالات بالاتر میباشند.
هر مجلهی علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI بر اساس معیارها و عوامل زیر مورد ارزیابی قرار میگیرد و اگر مجموع امتیاز عوامل آن در حد لازم بود، مورد پذیرش قرار میگیرد:
1 – نشر به موقع مجله و جایگاه نشر آن؛
2- تنوع بین المللی مقالات چاپ شده در مجله؛
3- رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI.
سایر شاخصهای ارزیابی مستمر ISI عبارتند از:
4- شاخص «ضریب تاثیر یا درجهی تاثیر» (impact factor)؛
5 – شاخص آنی یا «شاخص فوری» (immediacy index)؛
6-شاخص«ارجاع به خود» (self citation).
شرکت ISI بر اساس جریانی مداوم مجلات موجود در بانک اطلاعاتی خود را ارزیابی و گزینش میکند و تیمهای ویراستاری این موسسه پس از بازنگری و کنترل دقیق علمی و مستمرمجلات بر اساس معیارهای کمی و کیفی، مجوز ثبت یا حضور در فهرست این موسسه را برای آنها صادر مینمایند.
شاخص ضریب تاثیر(IF)
ارزش یک مقاله بر مبنای میزان تاثیر آن بر مقالات بعدی تعیین میشود. مقالاتی که در حوزهی خود موثر باشند، به دفعات بیشتری مورد استفاده قرار می گیرند.
«شاخص ضریب تاثیر» حاصل نسبت تعداد استنادها به مقالات یک مجله بر تعداد مقالات چاپ شده در آن در دو سال قبل میباشد. در واقع ضریب تاثیر، میزان مراجعه به مقالات مجله در سالهای بعد را نشان میدهد. این ضریب نه برای مقاله یا نویسنده، بلکه برای مجله بر مبنای یک دورهی سه ساله محاسبه میشود.
73
شاخص فوری (immediacy index)
این شاخص نسبت تعداد ارجاعات بر تعداد مقالههای منتشر شدهی یک مجله در یک سال میباشد. این شاخص در حقیقت شیب رشد منحنی ارجاعات را بیان میکند.
شاخص فوری میزان مراجعه در همان سال چاپ مقاله را گزارش میکند که نشان میدهد که آیا آن مقاله خیلی سریع مورد توجه دیگر محققان و نویسندگان قرار گرفته است یا خیر؟
شاخص ارجاع به خود (self citation)
وقتی بحث استناد به مقالات مطرح میشود، این پرسش به وجود میآید که آیا دیگران به مقاله مراجعه کردهاند یا خود نویسندهی مقاله به آن ارجاع داده است؟ وقتی مقالات در بانک اطلاعاتی نمایه میشوند، مراجع آن هم ثبت میشود.
اگر مراجع به یک مقاله خود نویسنده باشد، استناد به خود کرده است. به عبارتی دیگر اگر منابع ذکر شده در مقاله، پژوهش نویسندگان خود مقاله باشد، ارجاع به خود میگویند. استناد به خود کم ارزش نیست؛ اما در بررسی یک مقاله، ارجاعات دیگران بیش از ارجاعات خود محقق به خود، اهمیت دارد و لذا این کار ارزش مقاله را میکاهد. در مجلات ISI میزان ارجاع به خود معمولاً کمتر از 20% است.
76
تیم ویراستاران ISI سالانه نزدیک به 2000 عنوان مجله ی جدید را بازنگری می کنند؛ اما از آن میان تنها 10 تا 12 درصد از مجله ها, شانس ثبت در فهرستگان این موسسه را پیدا می کنند و مجلات تحت پوشش نیز پیوسته کنترل می گردند تا سطح استاندارد آنها کاهش پیدا نکرده باشد.
77
معیارهای پذیرش مجلات در آی. اس. آی
1ـ رعایت استاندارهای بین المللی در نشر مجله ها.
2ـ مندرجات و محتوای مورد نظر سردبیران.
3ـ تنوع جهانی نویسندگان مقاله ها.
4ـ میزان نقل و ارجاع به اطلاعات مفید.
سه پایگاه : ESI، WOS و JCR از معتبرترین پایگاههای علم سنجی هستند که توسط موسسهی اطلاعات علمی ISI تهیه و روز آمد سازی میشوند.
پایگاه ESI (Essential science indicators) بر مبنای دورههای زمانی 10 ساله به ارائهی آمار در قالب شاخصهای تعیین شده ی تولید علم از جمله رتبه ی علمی کشورها بر اساس تعداد تولیدات علمی، تعداد کل استنادها و نسبت استناد به تولیدات علمی میپردازد.
در پایگاه WOS(web of science) امکان جستجو و استخراج اطلاعات در طول دورههای زمانی مختلف بر اساس شاخصهای گوناگون علم سنجی وجود دارد.
پایگاه JCR(journal citation reports) گزارش میزان استناد به نشریهها را بر اساس ضریب تاثیر (if) ارائه میکند.
JRK
نمایانگــر ضریب تاثیر مجلــه مــورد نظر در میــان مجله های همان رشته علمــی است که فهرست شده انــد
سایت SJR
این سایت که با نظارت Scopus اداره می شود آخرین اطلاعات و مقایسه ها را درباره مجلات و کشورها در زمینه تولید مقالات علمی بیان می کند
از این سایت می توانید وضعیت علمی مجله ای را که میخواهید به آن مقاله بفرستید را کاملا بررسی کنید
http://www.scimagojr.com/journalsearch.php
ISC چیست؟
ISC پایگاه استنادی علوم و تکنولوژی در ایران است که همانند ISI مقالات دانشمندان ایرانی را سنجش و نمایه سازی میکند. متولی این پایگاه، کتابخانهی منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز است که مقالات مجلات معتبر داخلی را در ISC بر اساس شاخصهای ISI مشخص مینماید. ایران به عنوان چهارمین کشور دارای چنین مرکزی است و هدف آن نیز افزایش سهم تولیدات علمی در ایران در بین کشورهای جهان از طریق پیوستنISC به ISI میباشد. کشورهای ژاپن و چین از پیشتازان چنین موسسهای میباشند.
با برقراری پیوند علمی میان ISI و ISC شناسایی علم به زبان فارسی در سطح بین المللی بیشترمی شود و سهم ایران از تولیدات علمی دنیا بیشتر خواهد شد. هم اکنون 25 مجلهی ایرانی توسط ISI شناسایی شده و نمایه میشوند.
معرفی پایگاه اطلاعات علمی کشور
سایت مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با گرایش تخصصی در حوزه اطلاع رسانی و انتشار اطلاعات علمی و فنی ایران طراحی و استقرار یافته است. اطلاعات علمی و فنی کشور در بخش پایگاههای اطلاعاتی قابل دسترسی است. در پایگاه های اطلاعاتی مشخصات و چکیده اطلاعات قابل بازیابی است و بخش مقدماتی پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترا نیز (در حدود پانزده صفحه اول) در دسترس کاربران می باشد.
پایگاههای اطلاعاتی:
شامل 000/510 رکورد اطلاعات علمی کشور:
– پایان نامه های ایران – دکترا و کارشناسی ارشد
– پایان نامه های فارغ التحصیلان ایرانی خارج از کشور
– طرح های پژوهشی کشور
– مقالات سمینارها،کنگره ها و سمپوزیوم های علمی وفرهنگی ایران
– مقالات علمی و فنی
– گزارش های دولتی ایران
– فهرستگان نشریات ادواری لاتین موجود در کتابخانه های ایران
– علوم تربیتی
– اطلاعات محققین و متخصصین ارشد کشور
– اطلاعات آب
– اطلاعات خزر
آدرس سایت: www.irandoc.ac.ir
پیشنهاد 1- برای تدوین مقاله از همین امروز شروع کنید 2 – ابتدا از کنفرانس ها و همایش های داخلی شروع کرده و با آگاهی و به صورتی هدفمند مقاله بنویسید 3 – هدف نهایی خود را چاپ مقاله در مجلات علمی – پژوهشی کشور قرار دهید
84