پاورپوینت نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار 5S

 حضورشما بزرگواران را به آموزش
5S
خیرمقدم می گوئیم .
مدرس :

دوره آموزشی نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار(5S)

v:01

سرزمینم را می خواهم آباد کنم
دلکم را می خواهم آباد کنم
باغ آینده نسلی را می خواهم بنیاد کنم
خس خشکیده خود را می خواهم شمشاد کنم
تیشه ات را بردار و بیاور
ای دوست
با تو می خواهم بر آستانه کوه
یاد افسانه فرهاد کنم
با تو آری با تو ،
با تو ،
با تو

مجتبی کاشانی
v:01

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01
فصل دوم: ارتباط 5S با سایر نظام ها و سیستم های مدیریتی
جایگاه 5Sبهبود مستمر و ارتباط آن با 5S در اجرای برنامه های کایزن
بهره وری و ارتباط آن با 5S
جایگاه 5S در سیستم های مدیریت کیفیت
چرا 5S خیلی زود توسط سازمان ها پذیرفته می شود؟
معارفه
نکاتی از ائمه و بزرگان در رابطه با نظم و ترتیب
اهداف آموزشی دوره
اهداف یادگیری دوره برای دانش پژوهان
فصل اول: درک فلسفه ی وجودی 5S
مقدمه
پیشگفتار
تاریخچه 5S
تعریف و مفهوم 5S
اصول و اهداف 5S

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01

ادامه فصل سوم:
اصل پاکیزه سازی بر چه اصولی تاکید دارد؟
تشریح کلی استاندارد سازی ( Seiketsu)
Seiketsu چیست؟
تشریح کلی انضباط و فرهنگ سازی Seiketsnu))
شاخص های اصلی انضباط و فرهنگ سازی
فصل سوم: مبانی و اجزای 5S
تشریح اجزای 5S
تشریح کلی ساماندهی (Seiri)
تشریح کلی نظم و ترتیب (Seiton)
هفت اصل Seiton چیست؟
تشریح کلی پاکیزه سازی (Seiso)

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01

فصل چهارم:آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5S
اجرای (Seiri) در محیط کار
چگونه محل کار خود را ساماندهی(Seiri) کنیم
الگوی شناخت ضروری ها از غیر ضروری ها در محیط کار
کاربرد و اهداف ساماندهی
فعالیت های اجرایی در راستای پیاده سازی Seiri در محیط کار
تشریح کلی پاکیزه سازی (Seiso)
اصل پاکیزه سازی بر چه اصولی تاکید دارد
Seiketsu چیست؟
تشریح کلی انضباط و فرهنگ سازی(Shtsuke)
شاخص های اصلی انضباط و فرهنگ سازی
ویژگی ها و مزایای 5S
فوائد و نتایج اجرای5S
حلقه 5S چیست؟
کارگاه آموزشی شماره (1):چک لیست عمومی آراستگی محیط کار

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01

نکات مهم و ضروری در اجرای Seiso
روش سه مرحله ای پاکیزه سازی
اهداف و ویزگی های پاکیزه سازی
فعالیت های اجرایی در راستای پیاده سازی Seiso در محیط کار
کارگاه آموزشی شماره(4): تهیه چک لیست مربوط به پاکیزه سازی محیط کار
استاندارد کردن(Seiketsu) چیست و مکانیسم اجرای ان چگونه است؟
نقش کنترل دیداری در Seiketsu
اجرای نظم و ترتیب (Seiton)
راهنمای چیدن و نگهداری اقلام
چگونه محل کارمان را Seiton کنیم
فرآیند برقراری نظم و ترتیب
اهداف و شاخص های نظم و ترتیب
فعالیت های اجرایی در راستای پیاده سازی Seiton در محیط کار
کارگاه آموزشی شماره(2):تهیه چک لیست مربوط به نظم و ترتیب در محیط کار
پاکیزه سازی چگونه انجام می شودو مراحل اجرایSeiso چیست؟
کارگاه آموزشی شماره (3):تهیه چک لیست مربوط به ساماندهی محیط کار

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01
فصل پنجم: نحوه استقرار و روش های پیاده سازی 5S
کلید موفقیت آمیز 5S
جدول شماتیک خلاصه ای از اصول 5S
10 نکته اساسی درباره 5S
عوامل موثر در اجرای5S
دامنه کاربرد 5S در شرکت ها و سازمان ها
بسترسازی و توسعه فرهنگ نظام آراستگی در محیط کار
نمایش بروشورهای تبلیغاتی و نظام های انگیزشی
ارکان و تشکیلات نظام 5S در سازمان و اهم وظایف آن ها

اهداف استاندارد کردن چیست؟
فعالیت های اجرایی در راستای پیاده سازی Seiketsu در محیط کار
کارگاه آموزشی شماره(5):تهیه چک لیست مربوطبه استاندارد کردن
مراحل اجرای انضباط و نگهداری(Shitsuke) در محیط کار
سه نکته مهم در اجرایShitsuke
اهداف انضباط و مشارکت
فعالیت های اجرایی در راستای پیاده سازی Shitsuke در محیط کار

برنامه زمان بندی آموزش نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
v:01
نکات کلیدی و مهم در خصوص اجرا و پیاده سازی 5S
برخی از اقدامات مفید در توسعه فرهنگ 5S
دیدگاه کارکنان پس از اجرای 5S
تصورات و اشتباهات غلط از نظام آراستگی 5S
مدیریت ارشد
دبیر 5S
دبیرخانه
کمیته راهبری
تیم ممیزی
فرآیند ممیزی
اهداف ممیزی
تیم های اجرایی
کارگاه آموزشی شماره(6):تهیه چک لیست ممیزی بر اساسساختار سازمانی شرکت
ادامه فصل پنجم:
اهم وظایف کارکنان در اجرا و پیاده سازی 5S
مراحل اجرا و پیاده سازی 5S(الگوی نمونه و پیشنهادی)
سوابق اجرای 5S

حضرت رسول اکرم (ص):
” نظافت و پاکیزگی از ایمان است ”
حضرت رسول اکرم (ص):
” خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد . بخشنده است و بخشش را دوست دارد و پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد ”
حضرت علی(ع) در آخرین لحظات عمر با برکتشان فرمودند:
”شما را به تقوی الهی و نظم در کارهایتان سفارش می کنم“
حضرت علی (ع) در نهج البلاغه می فرمایند:
” هر کس دو روزش با هم برابر باشد ، زیان کار است ”

v:01

نکاتی از ائمه در رابطه با پاکیزگی و نظم و ترتیب

5S سیستمی فکری و عملیاتی برای پیشگیری از اتلاف منابع ، بهبود کیفیت، افزایش رضایت کارکنان و ارتقاء بهره وری است . که از 5اصل و یا زیر سیستم تشکیل شده است . این سیستم تلاشی سازمان یافته برای انجام اصلاحات تدریجی و مستمر می باشد .

v:01

5Sاهداف آموزشی دوره آشنایی با

فصل اول
v:01

درک فلسفه وجودی 5S

اغلب افراد جامعه ما فکر می کنند که خانه داری و ساماندهی محیط خانه باید توسط خانم یا زن خانه و نظافت و ساماندهی محیط کار باید توسط خدمتکار و نظافتچی انجام پذیرد ، بنابراین این واقعیت در فرهنگ کاری ماست ، یعنی باورهایی داریم که مانع بهره وری است در عین حال خواستار و جویای بهره وری هستیم .
5S ، یک نگرش انسانی است و مشارکت همگان را می طلبد . اکنون بر ماست که با توجه به فرمایش مولای متقیان طوری کار و زندگی کنیم که فردایمان بهتر از امروزمان باشد و در این فکر باشیم که کیفیت کار و زندگی را قدری بهبود بخشیم و راههای بهتری را برای بهبود کیفیت شغلی و زندگی جستجو کنیم .
به هر حال در هر کجا که هستیم اداره ، مدرسه ، فروشگاه ، کارخانه یا هر محل دیگری سامان داشتن محیط کار ، به خود ما بستگی دارد . لذا کسانی که خواهان آشنایی با اصول ساماندهی محیط کار هستند این دوره آموزشی به آنان کمک موثری می نماید .

مقدمه:

سیستم 5S یکی از اصیل ترین ابزارها و روشهای نظام بهبود مستمر (کایزن) است . این سیستم بر پایه آموزش و جلب مشارکت کارکنان بنا نهاده شده است .
5S مجموعه ای از استانداردها و فعالیت هایی است که در قالب یک نظام فرهنگی مدیریتی و ایجاد محیطی سامان یافته ، مرتب ، پاکیزه ، زیبا ، دلپذیر ، خلاق و متداوم تاکید دارد . این سیستم موجب ارتقای سطح بهره وری و کیفیت در سازمان می گردد . 5S برگرفته از حروف اول پنج کلمه ژاپنی است که بر اساس نظم و ترتیب محیط کار (و زندگی) پایه ریزی شده است .

پیشگفتار-1
v:01

5S، انگیزه را برای کارکنان به ارمغان می آورد ، به اعتقاد ژاپنی ها 5S هدیه ای است که از طرف کارکنان به یکدیگر (مخصوصاً مدیریت) داده می شود .
سیستم 5S جزو ابزارهای بهبود مستمر (کایزن) است اما تفاوتش با سایر سیستم های بهبود در زمان مشاهده نتایج اجرا است . به این ترتیب که نتیجه ابزارهای بهبود بعد از مدت ها مشاهده می گردد ولی نتایج 5S بلافاصله قابل مشاهده است .
بسیاری از مشاوران کایزن معتقدند که اولین برنامه در راستای بهبود مستمر ، اجرای سیستم 5S است .
پیشگفتار-2
v:01

بعد از پایان جنگ جهانی دوم ، اقتصاد ژاپن و صنعت این کشور در ورطه نابودی قرار گرفته بود و با تلاش و کوشش سخت مردم این کشور مخصوصاً دراحیای دوباره صنایع آن مرزوبوم ، صنعت این کشور وارد مرحله جدیدی از توسعه و بهتر بگوئیم تبلور دوباره شد در این راستا فعالیت های مختلفی از سوی کارشناسان و مهندسان ژاپنی شکل گرفت تا صنایع دوباره بازیافته خود را بر پایه دانش روز مهندسی بر پا کنند که در این راستا می توان از استفاده موثر از افراد متخصصی همچون دکتر ادوارد دمینگ در دهه پنجاه میلادی نام برد .
با این سیر تحول که در ژاپن طی شد دیری نپائید که کارشناسان ژاپنی با استفاده از اندوخته هایی که از مشاوران برجسته آمریکایی و اروپایی بدست آورده بودند شروع به پایه گذاری سیستم ها ی مدیریتی و کاری مختلف در جهت ارتقاء سازمان های خود کردند که سیستم 5S یکی از عمده ترین فعالیت های آنان بود .

تاریخچه
v:01

تعریف:
مجموعه ای از استانداردها و فعالیتهایی که در قالب یک نظام فرهنگی ، مدیریتی و
ایجاد محیطی سامان یافته ، مرتب ، پاکیزه ، زیبا ، دلپذیر ، خلاق و حفظ آن ، تاکید دارد .
تعریف نظام ساماندهی و آراستگی (5S)
v:01

هدف نهایی بکارگیری 5S پیشگیری از ابلاف است و اصول اساسی این مفهوم به صورت زیر
بیان شده است:

اصول و اهداف 5S

اهداف اجرای 5S
ارتقای کیفیت
5S
افزایش بهره وری و رسیدن به کارایی
برقراری ایمنی
کاهش ضایعات و خرابی تجهیزات
v:01

ارتباط 5S با سایر نظام ها و سیستم های مدیریتی

فصل دوم
v:01

آیا خواهان بهبود مستمر هستیم؟
1- آیا خواهان آن هستیم که برای نظارت بر کار ماشین آلات و تجهیزات وقت کمتری صرف کنیم؟
2- آیا دوست داریم با مازاد لوازم یدکی مهم مواجه نشویم؟
3- آیا خواهان آن هستیم که ماشین آلات در زمانی که به آن نیاز داریم و استفاده می کنیم ، خراب نشود یا کمتر خرابی داشته باشیم؟
4- آیا دوست داریم در محیط اداری برای یافتن مجموعه ای از اطلاعات یا اسناد مهم ، زمان کمتری صرف کنیم؟
5- آیا می خواهیم با مشکل گم کردن پرونده یا نامه ای را به دلیل آنکه شخصی آن را برداشته و دیگر سر جای خود قرار نداده روبرو نشویم؟
6- آیا دوست داریم که مشتری را منتظر نگذاریم و هنگامی که نیستیم مشکلی پیش نیاید؟
7- آیا دوست داریم ، می خواهیم ، خواهان هستیم و …
برای رسیدن به خواسته های فوق و سایر موارد مشابه ، اهرم مدیریتی 5S کمک موثر و مفیدی خواهد بود .
بهبود مستمر و ارتباط آن با 5S
v:01

بهبود مستمر و ارتباط آن با 5S
v:01

دنیا به سرعت در حال تغییر است

در دنیایی زندگی می کنیم که سریعاً در حال تغییر است ، و در زمان تغییر ، مدیریت نوین در جستجوی روش هایی برای مقابله ، تطبیق و موفقیت در تغییرات است .

در کشورهای مختلف دنیا الگوهای مختلفی برای مقابله و غلبه بر تغییرات به وجود آمده است :
کایزن در ژاپن
نظام پیشنهادها
تولید ناب در اروپا
مهندسی مجدد در آمریکا
چرخه دمینگ
مدیریت کیفیت فراگیر( TQM)
5S در ژاپن
کاربردهای گسترده فناوری اطلاعات(IT)
مدییت دانایی ( Knowledge management )
الگو برداری ( Benchmarking)
روش های خلاق حل مسئله
و…
بهبود مستمر و ارتباط آن با 5S
v:01

در یک معنای کلی بهره وری را می توان استفاده حداکثر از منابع موجود تعریف کرد از عواملی که برای تولید کالا و خدمات به کار می رود (نظیر نیروی کار ، سرمایه و …) به گونه ای استفاده کنیم که ستاده بیشتری بدست آید ، در این صورت بهره وری موجب کاهش هزینه ها ، افزایش تولید/خدمت ، بهبود کیفیت و … می شود .
از طرفی به نظر صاحب نظران ، توسعه یافتگی کشورها را معلول سازمان های قوی و نهادهای اداری کارآمد و در عین حال سرمایه های انسانی و نیروی متخصص آنان می دانند لذا امروزه از تاکید بر سرمایه گذاری روی نیروی انسانی تاکید بیشتری می گردد .
در همین راستا نظام آراستگی محیط کار یکی از نظام های جدید مدیریتی جهت توجه به نیروی انسانی و افزایش بهره وری است .
در حقیقت 5s اهرم بسیار قوی برای استفاده حداکثر از منابع موجود است .

بهره وری و ارتباط آن با 5s
v:01

در استانداردهای جهانی مدیریت ، الزامات متعددی وجود دارد که لازم الاجرا می باشند . ولی برای تحقق این الزامات ، روش و تکنیک خاصی اشاره نشده است .
دربین سیستم ها و روش ها ، سیستم هایی نیز وجود دارد که مانند خود استانداردها ، حالتی فراگیر و عمومی دارند و در هر سازمانی قابل پیاده سازی می باشند . از جمله این ابزارها ، سیستم 5s می باشد که اهمیت و جایگاه 5s را می توان در بندهایی از استاندارد ایزو 9001 مشاهده نمود:
بند 6-4 (محیط کار)
بند 7-5-3 (شناسایی و ردیابی)
بند 7-5-5 (نگهداری محصول)
بند 7-6 (کنترل ابزارهای پایش و اندازه گیری)
بند 6-3 (زیر ساخت)
بند 8-3 (کنترل محصول نامنطبق)
بند 8-5-1 (بهبود مستمر)
بند 8-5-2 (اقدام اصلاحی)
بند 8-5-3 (اقدام پیشگیرانه)
جایگاه 5s در سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001:2008
v:01

این دلایل عبارتند از:
مفاهیم و تکنیک های اجرائی آن ساده بوده و برای همه قابل فهم و درک است .
همه افراد ، محیط کار تمیز و مرتب را دوست دارند .
نتایج آن خیلی زود برای همه قابل لمس و مشاهده است .
فضای موثر بیشتری خلق می شود .
مدت زمان جستجو کاهش می یابد .
اجرای آن مستقل از اندازه و نوع تجارت سازمان است .
محیط کار به یک مکان بهداشتی و ایمن تبدیل می گردد .
خطا و اشتباه کمتر اتفاق می افتد .
همه افراد خود به خود منضبط می شوند .
سرمایه اجرای این برنامه اندک است .
رضایت مصرف کنندگان حاصل می شود .
عملکرد کاری شرکت افزایش می یابد .
چرا 5s خیلی زود توسط سازمان های مختلف پذیرفته می شود ؟
v:01

فصل سوم
v:01

مبانی و اجزای 5S

واژه 5S، مخفف پنج کلمه ژاپنی است که عبارتند از:

1. Seiri (سی ری)

یعنی جداکردن اقلام غیر ضروری از اقلام ضروری مورد نیاز و دور ریختن آنها

2. Seiton (سی تون)

یعنی مرتب کردن اقلام ضروری و مورد نیاز به نحوی که به آسانی بتوان به آن ها دسترسی پیدا کرد .
تشریح اجزای 5S
پاکسازی
ساماندهی
جداسازی
نظم و ترتیب منظم کردن جاسازی
v:01

3. Seiso (سی سو)

یعنی تمیز کردن کامل محیط کار بطوریکه هیچ جایی کثیف نباشد .

4.Seiketsu ( سیکت سو)

یعنی جلوگیری از بهم خوردن نظم و نظافت و حفظ و نگهداری آن
تشریح اجزای 5S
نظافت
پاکیزگی
جلاء دادن
حفظ
نگهداری
جلوگیری
v:01

5. Shitsuke(شیت سوکه)

یعنی دادن آموزش های لازم برای افزایش توانایی افراد جهت انجام امور مربوطه .
تشریح اجزای 5S
انضباط
فرهنگ سازی
تلاش کردن
v:01

توضیح کلی اجزای 5S:
ساماندهی (Seiri):
ساماندهی به معنای مرتب کردن اشیاء بر اساس قواعد معینی است یعنی تشخیص ضروری از غیر ضروری ، اتخاذ تصمیمات قاطع و اعمال مدیریت اولویتها برای رهایی از غیر ضروریها یعنی حذف غیر ضروریها از طریق شناسایی و حذف علل در همان مراحل اولیه پیش از تبدیل شدن آنها به مشکلات . اولین قدم در ساماندهی ، طبقه بندی اشیاء و کارها بر اساس میزان اهمیت آن ها است.انجام خانه تکانی گسترده و دور ریختن اشیاء زائد و بی مصرف در این میان بسیار اهمیت دارد زیرا پس از این کار می توانیم مشکلات موجود را ریشه یابی و علل آنها را کشف کنیم این کار مهمترین بخش فعالیت 5S است .

تشریح کلی ساماندهی
v:01

دو شاخص اصلی ساماندهی
1.عملیات جداسازی (اقلام ضروری و غیر ضروری)
2. عملیات برچسب زنی قرمز یا (Red Tag)
v:01

توضیح کلی اجزای 5S:
نظم و ترتیب (Seiton)
نظم و ترتیب یعنی قراردادن اشیاء ضروری در مکان های مناسب یا به ترتیب مطلوب ، به نحوی که بتوان ازآن ها به بهترین وجه استفاده کرد و بکار بردن اشیاء مورد نیاز بدون انجام جستجوهای بیهوده ، نکته اصلی استفاده از مدیریت کارکردی و حذف جستجو است ، هنگامی که هر چیز با توجه به کارکرد آن ، و با در نظر گرفتن کیفیت و ایمنی کار ، در جای مناسب و مشخص قرار داشته باشد محل کار همواره منظم و مرتب خواهد بود . قرار گرفتن اشیاء بر اساس کارکرد آن ها به ترتیب زیر است :
اشیائی را که استفاده نمی کنیم : دور می ریزیم .
اشیائی را که استفاده نمی کنیم و ممکن است در آینده مورد استفاده قرار گیرند : به عنوان بر طرف کننده نیازهای احتمالی در جایی دور از دسترس قرار می دهیم
اشیائی را که گاهی از آن ها استفاده می کنیم در محل کار قرار می دهیم .

تشریح کلی نظم و ترتیب
v:01

SEIRI
ساماندهی
ضروری
تا حدی ضروری
غیر ضروری
عملیات
Red Tag
نظم و ترتیب
SEITON
نظافت محل کار
انبار/ بایگانی
از محیط خارج می شود
v:01

وقتی از کسی می خواهید که برایتان مدارک و یا مستنداتی بیاورد ، چه قدر می توانید منتظر بمانید بدون اینکه عصبانی شوید ؟
.. ساعت ؟
… دقیقه ؟
… دقیقه ؟
… ثانیه ؟
v:01

هفت اصل
Seiton
برای هر یک از اقلام ، مکان مشخصی در نظر بگیرید .
کالاها و اقلام و محل قرار گرفتن آن ها باید بطور سیستماتیک برچسب گذاری شود .
برای انبار کردن و ذخیره اقلام ، از روش ” اولین وارده – اولین پیروی نمایید .(FIFO)صادره“
ابزار و وسایلی را که مرتب مورد استفاده قرار می گیرد در نزدیکی کاربران قرار دهید .
ابزار و وسایل انحصاری و ویژه را از وسایل عادی مجزا نمایید .
اقلام و اشیاء را طوری قرار دهید که به آسانی قابل دسترسی و استفاده باشد .
اقلام و اشیاء را طوری قرار دهید که با صرف حداقل زمان ممکن ، قابل دسترسی باشند .
2
1
7
6
5
4
3
v:01

توضیح کلی اجزای 5S:
پاکیزه سازی (Seiso):
پاکیزه سازی در معنای عام کلمه همان تمیز کردن اشیاء است . از دیدگاه 5s پاکیزه سازی عبارتست از دور ریختن زواید و پاکیزه کردن اشیاء از الودگی هاست . پاکیزه سازی از دیدگاه 5s نوعی بازرسی است بعنوان مثال در المپیک توکیو افراد تیم والیبال ژاپن ، دستمال هایی به کمر بسته بودند که با آن ها هر از چند گاهی عرق از پیشانیشان می زدودند ، آن ها به خوبی می دانستند که چکیدن قطرات عرق بر روی زمین می تواند عاملی بالقوه برای سر خوردن و از دست دادن امتیاز و چه بسا شکست در بازی ها باشد . بنابراین زمین والیبال در نظر آنان مکانی بود که بازبینی ان از اولویت خاصی برخوردار بود .
تشریح کلی پاکیزه سازی
v:01

تاکیدات اصلی پاکیزه سازی
1. نظافت به موقع باشد
2. همه چیز تمیز و نظیف باشد
3. هر فردی مسئول نظافت می باشد
5. با مدیریت دیداری موقعیت قابل بررسی باشد
4. نظافت به اندازه ای که برق بزند
v:01

5s هم نماینده سازمان شما در جامعه و هم بهترین جذب کننده نیروی انسانی برای سازمان خواهد بود . پاکیزه سازی می تواند تاثیر چشمگیری بر میزان وقفه کار ، کیفیت ، ایمنی ، روحیه کارکنان و دیگر جنبه های تولید/خدمت داشته باشد.در واقع یکی از اهداف مهم جنبش 5s حذف کامل آلودگی ها و ا میان بردن جزئی ترین خطاها و کاستی ها در نقاط حساس و کلیدی است به همین دلیل پاکیزه سازی مستلزم حداکثر دقت و توجه ما است .
پیام مدیریتی
v:01

توضیح کلی اجزای 5S:
استاندارد سازی (Seiketsu):
استاندارد سازی ، عبارت است از کنترل و اصلاح دائمی ، ساماندهی ، نظم و ترتیب و پاکیزگی است و به این ترتیب ، هم شامل پاکیزگی و نظافت شخصی و هم در بر گیرنده پاکیزگی محیط کار است .
تاکید اصلی در استاندارد سازی ، متوجه مدیریت دیداری و استاندارد کردن مقررات است .
تشریح کلی استاندارد سازی
v:01

چیست ؟Seiketsu
انجام ساماندهی مطلوب و جلوگیری از بهم خوردن نظم و نظافت محیط و حفظ سلامت آن بطور مستمر و دائمی
حفظ وضعیت مطلوب و جلوگیری از بهم خوردن نظم و نظافت محیط
حفظ میزان معینی از ساماندهی ، نظم ، نظافت و استمرار آن ها
استاندارد سازی
حفظ و نگهداری
v:01

مفهوم استاندارد سازی
معنای کاربردی :
نگهداری شرایط محیط و افراد بصورت سازمان یافته ، مرتب و تمیز
v:01

توضیح کلی اجزای 5S:
انضباط (Shitsuke):
انضباط یعنی آموزش و توانایی بر انجام وظیفه ، از دیدگاه 5s انضباط به معنی ایجاد توانایی لازم برای انجام امور به شیوه مطلوب است و به عبارت دیگر یعنی شکل دهی و ایجاد عادات صحیح به جای عادات نادرست .

تشریح کلی انضباط و فرهنگ سازی
v:01

آموزش پاکسازی ، نظم و ترتیب و نظافت به افراد ، برای اینکه تک تک آن ها مستمرا این کارها را به منظور حفظ سلامت محیط کار انجام دهند .
چیست ؟ Shitsuke
تمرین ، تا آنجا که افراد طبیعتا کارشان را درست انجام دهند .
تغییر عادت نادرست و ایجاد عادت مطلوب
ملکه ذهن شدن (نهادینه شدن) قواعد و دستورات
آموزش توام با ترویج
v:01

دو شاخص اصلی انضباط و فرهنگ سازی
1.ایجاد عادت در اجرای نظام ساماندهی و آراستگی محیط کار
2. ایجاد یک محیط کاری دارای
نظم و انضباط
v:01

نکته:
در یک مجموعه ، اجرای 5s با یکی دو نفر امکان پذیر نیست . برای اجرای 5s ، مشارکت همگی افراد ضروری است . انجام هر یک از کارهای لازم برای ایجاد اصلاحات به خودی خود امری ساده است اما مساله دشوار ، استمرار در انجام آن هاست که نیاز به اراده ، پایداری و همکاری دارد . چنین مجموعه ای احساس هویت گروهی را در افراد شکل می دهد و فضای بهتری برای همکاری ایجاد میکند .
پیام مدیریتی
v:01

برخی از ویژگیهای 5s را می توان به این صورت جمع بندی کرد :
مفاهیم و تکنیک های آن ساده بوده و برای همه قابل فهم و درک است .
نتایج آن خیلی زود و برای همه قابل مشاهده است .
برنامه اجرایی آن نیاز به سرمایه گذاری نسبتا اندکی است .
اجزای آن مستقل از اندازه ( بزرگ ، متوسط ، کوچک ) و نوع تجارت سازمان است .
انسانها ، به طور ناخود آگاه تمیزی ، نظافت ، ایمنی و راحتی را دوست دارند و به همین دلیل ، کارکنان یک شرکت در برنامه 5s علاقمند می شوند .
ویژگیها و مزایای 5s
v:01

هشت اصل
Seiton
مسافتهای جابه جایی و حمل و نقل کاهش می یابد .
استفاده از فضاهای موجود ، بهینه می گردد .
عمر ماشین آلات و تجهیزات طولانی تر شده و اثر بخشی آنها افزایش می یابد .
محیط کار تبدیل به محیطی ایمن شده و کارکردن در آن راحت تر می شود .
افراد ، به محیط کاری خود افتخار می کنند .
زمان های جستجو و به طور کلی زمان های تلف شده ، کاهش پیدا می کند .
خلاقیت افراد رشد کرده و تفکرات سازمانی بهبود می یابد .
تجارت سازمان بیشتر شده و بازارهای بیشتری به دست می آورد .
v:01

و نهایتا :

5s، باعث بهبود شرایط و محیط کار شده و از این راه ، سطح بهره وری و کیفیت را بطور مرتب ارتقاء می دهد .
ویژگیها ، نتایج و مزایای 5s
v:01

مزایای 5s:
ایجاد یک نظم فراگیر
زمینه سازی برقراری انضباط سازمانی
زیبا سازی محیط کار
بهداشتی شدن محیط کار و رفع آلودگی های آن
ایمن شدن محیط کاری و کاهش حوادث کاری
دسترسی آسانتر و راحتتر به اسناد ، قطعات و سایر لوازم مورد نیاز و جلوگیری از کم شدن آن ها
کاهش اشتباهات و دوباره کاری ها
افزایش روحیه کارکنان
بهبود روابط کارکنان
کاهش خستگی و آزردگی روانی ناشی از کار
فراهم شدن شرایط لذت بردن از کار
ویژگی ها و مزایای 5s
v:01

افزایش طول عمر ابزارآلات و ماشین آلات
افزایش فرهنگ مشارکت جویی کارکنان
افزایش جذابیت محیط کار
کاهش خرابی ماشین آلات
تثبیت و بهبود کیفیت
افزایش راندمان و کارایی
کاهش هزینه ها
کاهش زمان انجام کار
کاهش وابستگی امور به اشخاص و امکان ایجاد گردش شغلی در سازمان
کاهش ضایعات ناشی از نابسامانی و درهم ریختگی
جلوگیری از ضایع و فاسد شدن مواد فاسد شدنی
ویژگی ها و مزایای 5s
v:01

دایره Shisuke در مرکز ،نیروی محرکه را تامین می کند . همانطور که ملاحظه می کنید وقتی این دایره در جهت حرکت عقربه ساعت حرکت کند ، سایر دایره ها نیز در همان جهت حرکت خواهند کرد .

تکرار حلقه 5s
Shisuke
Seiri
Seiton
Seiketsu
Seiso
v:01

آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
فصل چهارم
SEIRI
SEITON
SEISO
SEIKETSU
SHITSUKE
5S
5S
5S
5S
5S
v:01

نمای کلی اجرای SEIRI در محیط کار :
اقلام پیرامون و در محیط کار
ارسال برای اعلام عمومی یا محدوده اقلام علامتگذاری شده
بی ارزش ، مشمول قوانین و الزامات سازمانی یا دولتی
متعلق به من
عمل بر اساس اصول SEITON
صاحب آن مشخص نیست
صاحب آن مشخص است
غیر ضروری
ضروری
متعلق به دیگران
با اندکی ارزش برای فروش
پیگیری
کاملا بی ارزش ، دور ریز
ارجاع اقلام به صاحبان آن ها
v:01

چگونه محل کار خود را Seiri کنیم :
طبقه بندی
کدام
عملیات مورد نیاز
موارد غیر ضروری
موارد ضروری
اقلامی که فاقد ارزش بوده و به راحتی دور ریخته می شود
اقلامی که قابل فروش هستند
اقلامی که فاقد ارزش بوده اما تصفیه آن ها هزینه بر می باشد
فورا دور انداخته شود
به مزایده گذاشته شود
تدبیری برای تصفیه بی خطر و کم هزینه در نظر گرفته شود
Seiri
اقلامی که اصلا مورد استفاده قرار نمی گیرد اما باید نگهداری شود
اقلامی که بعضا استفاده می شود
اقلامی که مرتب استفاده می شود
می بایست در نزدیکی محل استفاده قرار بگیرد
می تواند دورتر قرار بگیرد
می باید جداگانه و با داشتن برچسب شناسایی نگهداری شود
برای
Seiton
v:01

کاربرد ساماندهی – موضوع مدیریت اولویت ها – است .
در این مدیریت برخلاف ضرب المثل معروف فارسی ( هر چیز که خوار آید یک روز به کار آید ) اصل بر رها کردن خویش از غیر ضروری ها است زیرا زیان نگاهداشت آنها به مراتب بیشتر از فوائد احتمالیشان می باشد .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

نمونه فعالیتهای اجرایی در رابطه با ساماندهی :
دور ریختن اشیایی که به آنها نیاز ندارید .
مبارزه با علل آلودگی و نشت .
خانه تکانی و تمیز کردن محل .
رفع عیوب و خرابیها .
بازبینی پوششها و محفظه ها به منظور پیشگیری از نشت و آلودگی .
تمیز کردن کف محل کار .
ساماندهی انبارها .
حذف آلودگیها و گرد و غبار .

آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

قوانین انتظامات .
در دسترس قرار دادن قوانین نظم .
تشکیل کمیته انضباطی .
توجیه کارکنان انبارها بر حفظ اموال و نگهداری آنها .
تدوین آئین نامه نحوه برخورد با ضایعات .
تشکیل کمیته ضایعات .
تدوین قوانین راهنمایی و رانندگی در )، پارک خودرو ها ) .
فروش مرتب و منظم و گزارش دهی به کمیته 5s و مدیریت ارشد سازمان .

آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

نظم و ترتیب ( (seiton
دومین s از 5s می باشد و روی روش های نگهداری و انبارش موثر و کارا تاکید دارد .
شما باید در مورد هر یک از اشیاء و اقلام این سئوالها را از خود بپرسید :
برای چه ؟ …………………………………………………… What ?
چه وقت ؟ …………………………………………………… When ?
کجا ؟ …………………………………………………… Where ?
چرا ؟ ………………………………………………….. Why ?
چه کسی ؟ ………………………………………………… Who ?
چگونه ؟ …………………………………………………. How ?

جواب این سئوالات چگونگی نظم دهی به محیط کار را مشخص می سازد .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

در جدول زیر ، راهنمای کلی چیدن / نگهداری اقلام بر مبنای تعداد دفعات استفاده آمده است :
v:01

چگونه محل کارمان را Seiton کنیم :
Seiton
کالاها و اقلام ضروری
طبقه بندی
عملیات مورد نیاز
اقلامی که مرتبا استفاده
می شود
اقلامی که گاهی استفاده
می شود
اقلامی که اصلا مورد استفاده قرار نمی گیرد اما باید نگهداری شود
باید نزدیک محل مورد استفاده قرار گیرد
در جای دورتر قرار داده شود
باید با درج مشخصات واضح جداگانه نگهداری شود
Seiri
v:01

دو شاخص اصلی
نظم و ترتیب
1. کاهش زمان جستجو
2. دسترسی آسان به اقلام و وسایل مورد نیاز
هر چیز باید نام و مشخصات خودش را داشته باشد .
v:01

نمونه فعالیت های اجرایی در رابطه با نظم و ترتیب :
استقرار هر چیز در جای مشخص و مخصوص آن
آوردن و بازگرداندن هر چیز در مدت 30 ثانیه
استاندارد کردن امور بایگانی و پرونده ها
نشانه گذاری محدوده ها و محل استقرار اشیاء
نظم و ترتیب در تابلوهای اطلاع رسانی و اخبار
طراحی مناسب برای اعلانات بطوریکه خواندن آنها راحت و آسان باشد
ذخیره سازی و استقرار کارکرد مواد و اشیاء مورد نظر
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

پاکیزه سازی / تمیز کردن (Seiso)
وقتی شما در هم ریختگی ها و آشغالهایی را که فضای کاری شما را حجره حجره کرده اند را حذف کردید و اقلام ضروری را مشخص کرده و جای آنها را تعیین نمودید ، قدم بعدی تمیز کردن کامل محیط کار می باشد ، پیگیری روزانه تمیز کردن به منظور ابقاء (نگهداری) این بهبود یک ضرورت است . کارکنان در یک محیط کار تمیز و بدون در هم و برهمی احساس غرور و افتخار می کنند و قدم Shine (براق کردن) به آنها کمک می کند که احساس تملک و مالکیت در مورد تجهیزات و تسهیلات در آنها ایجاد شود . همچنین سبب می شود که کارکنان کم کم به تغییرات وضعیت تجهیزات و تسهیلات نظیر هوا ، روغن و منافذ سرد کننده ، لرزش و تکرار آلودگی ، شکستگی ، فرسودگی و درست در جای خود قرار نگرفتن توجه نشان دهند .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

مراحل اجرای Seiso :
جستجو برای یافتن هر آنچه که محتاج به تمیزی / نظافت است .
1
اولویت بندی اشیاء ، اقلام و اماکن برای نظافت
2
تعریف ( و در صورت امکان ، مستندسازی )
استانداردهای تمیزکاری
3
انجام عملیات تمیز کاری مطابق برنامه و در قالب کار گروهی
(توجه به منشاء ایجاد کننده آلودگیها)
4
مقایسه نتایج با استانداردها و در صورت لزوم ، تکرار مراحل فوق
5
اصلاح اقلام ، اشیاء و اماکن در صورت لزوم
6
v:01

در اجرای Seiso ، نکات ذیل را نیز مورد توجه قرار دهید :
منتظر نباشید که محلی کثیف شود و سپس آن را تمیز کنید . هرگز آشغال یا سایر چیزهای کثیف کننده را به محیط اطراف نیاندازید و جایی را کثیف نکنید . همیشه شرایطی را بوجود آورید که هیچوقت هیچ جایی یا هیچ چیزی کثیف نشود .
تمیز کاری را خودتان و از محیط کار خودتان (ترجیحا به صورت گروهی) شروع نمایید .
وسائل و تجهیزات مورد استفاده خودتان را از نوع زیبا و قشنگ آن انتخاب کرده و همیشه آنها را همچنان زیبا نگهدارید تا روحیه کاری خودتان و همکارانتان بهبود پیدا کند .
با گذاشتن چند گلدان یا تابلوی زیبا در محیط کار خود (در محل مناسبی که مزاحم کار شما یا همکارانتان نشود) ، محیط کار خود را زیباتر نمایید.
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

روش سه مرحله ای پاکیزه سازی
تمیز کردن و پاکیزه کردن همه جا و همه چیز رویارویی با علل عمده مشکلات
پاکیزه سازی هر یک از مکانهای کاری و تجهیزات
پاکیزه سازی هر یک از قطعات و ابزارها و تشخیص و برطرف سازی عوامل ایجاد آلودگی ها
v:01

نمونه فعالیتهای اجرایی در رابطه با پاکیزه سازی :
تمرینات سریع 5s
مسئولیتهای فردی
آسان سازی، پاکیزه سازی و بازبینی
فعالیتها و مسابقاتی برای تمیز کردن هرچه بهتر
مسئولیت تمامی افراد برای پاکیزگی محل ( این موضوع در 5s ازاولویت برخوردار است )
انجام بازبینی و پاکیزه سازی، رفع مشکلات جزیی
پاکیزه کردن محلهایی که اکثر افراد آنها را نمی بینند
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

پاکیزه سازی شامل تمامی موارد مطروحه در بخش ساماندهی و از بین بردن کثافت، گردوغبار، روغن ضایعات موجود در سطح محیط و محلهای ریختن زباله می شود .

دستاورد کلیدی
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
افزایش اثر بخشی و راندمان
افزایش ایمنی
v:01

استاندارد کردن ((Seiketsu :
وقتی که 3s اولیه 5s به کار گرفته شدند، شما باید روی استاندارد کردن بهترین عمل در محیط کاریتان تمرکز کنید . به کارشناسان و کارکنان اجازه بدهید که در توسعه چنین استانداردهایی سهیم باشند . کارکنان منابع با ارزش اطلاعات مربوط به کارشان هستند که اغلب از آنها چشم پوشی می شود .
فکر کنید و در نظر بگیرید که شرکتهای مک دونالد،هات پیتزا،IBM و ارتش آمریکا چگونه می بودند، اگر استانداردهای کاری موثری در آنها وجود نداشت .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

پیام مدیریتی

انجام فعالیتهای 5s برای یک بار بسیار آسان است ، اما هنگامی که نوبت به استمرار و تکرار آنها می رسد کار بسیار دشوار می شود . با این وجود این استمرار تنها راه چاره در برابر پسروی و برگشتن به جای اول است .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

در انجام Seiketsu، این چند فعالیت مطرح می گردند :

1- ایجاد نگرش 5s در افراد :
به این مفهوم که افراد پس از سالها کارکردن در یک محیط ، به آن عادت کرده و همه چیز را در آن عادی می بینند . باید این حس را در آنها تقویت کرد که با نگرش 5s به همه چیز و همه جا نگاه کنند .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

2- توسعه استانداردسازی و صدور دستورالعملها :
در بخش Seiso اشاره شد که در صورت نیاز ، استانداردهای تمیزی مدون گردند . بحث اینجا ادامه همان مطلب است . اگر افراد در اجرای اصول 5s مشکل داشته باشند و ندانند دقیقا“ باید چه کاری انجام دهند و یا اینکه اجرای 5S را نوعی شوخی و یا بازی کودکانه تلقی کنند ، لازم است دستورالعملهایی برای آنها مدون شده و در اختیار قرار گیرد . پیروی از قواعد و اجرای مقررات 5S برای افراد بسیار ساده و راحتتر شده و فرآیند استانداردسازی و حفظ و نگهداری 5S نیز تسهیل خواهد گردید .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

3- ایجاد فضایی دلپذیر در محیط کار :
مهمترین اصل در اینجا ، استفاده بهینه از رنگها و زیباتر کردن هرچه بیشتر محیط کار است (ادامه Seiso) از رنگهایی برای رنگ آمیزی استفاده کنید که زیبا و شاد بوده و در افراد روحیه ایجاد کنند . توجه داشته باشید که قسمت عمده ای از وقت کارکنان شما در محیط کار می گذرد . این مسئله اهمیت ایجاد روحیه در آنها را بیشتر می کند .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

پیام مدیریتی

بکوشیم سازمان را به مکانهایی شادتر و زیباتر تبدیل کنیم
تا انگیزه برای کارکردن بیشتر شود .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

4- ساده سازی فعالیتهای کنترلی و نمایش دادن آنها :
این قسمت از Seiketsu در واقع مقدمه ای در Poka – Yoka (خطا ناپذیر سازی)
می باشد . در اینجا سعی می شود با استفاده از یک سری علائم اولیه ، هم از بروز خطاها
( مخصوصا“ خطای نیروی انسانی ) جلوگیری گردد و هم اجرای کنترلها تسریع گردد .
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

راهروهای مشخص و براق و تمیز
محیط های کدینگ شده با رنگ
شعارها و پلاکاردهای آگاهی دهنده
جریان کاری یکپارچه
استاندارد نمودن مدارک و مستندات کاری
تعدادی از شواهد استاندارد سازی محیط کاری
v:01

آموزش
تیم سازی / تقویت روحیه کار گروهی
استفاده از همه افراد در تدوین استانداردها و چک لیستهای اجرائی و کنترلی
تشویق و تبلیغ و رعایت مقررات توسط همه کارکنان
اجرای Shitsuke:
v:01

اهداف انضباط و مشارکت :

مشارکت کامل در ایجاد عادات صحیح و پیروی از مقررات
عادت به برقراری ارتباط به نحو صحیح و کنترل
نتیجه آن
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

نمونه فعالیت های اجرایی در رابطه با انضباط ومشارکت :
پاکیزه سازی همگانی
تمرین وقت شناسی
تمرین نظم و ترتیب
پوشیدن کفشهای ایمنی
مدیریت فضاهای عمومی و نحوه رفتار در آنها
تمرین اقدامات اضطراری
مسئولیت فردی
دفترچه ها و کتابهای راهنمای 5s
توجه به زیبایی ها و رعایت ظواهر
آموزش کاربردی و گام به گام پیاده سازی 5s
v:01

نحوه استقرار و روشهای پیاده سازی5s

فصل پنجم
v:01

کلید
موفقیت آمیز
5S
Seiketsu
با تکرار سیستم های قبل ، محل کار خود را بهره ور و در وضعیت مناسب نگهدارید.
Seiso
محل کار خود را تماما“ تمیز کنید بطوریکه هیچگونه گردوغباری روی کف اتاقها، ماشینها یا وسایل و تجهیزات باقی نماند .
Seiton
کالاهای ضروری را در محل کار مرتب کنید تا براحتی قابل دسترسی و استفاده باشد .
Shitsuke
افراد را برای پیروی از عادات پسندیده کاری،آموزش دهید .
Seiri
کالاها و اجناس غیر ضروری را طبقه بندی کرده و از سازمان دور کنید .
v:01

جدول شماتیک خلاصه ای از اصول 5s
v:01

دامنه فعالیتهای نظام آراستگی تمامی واحدهای سازمان ،شامل فضاهای اداری،اماکن عمومی(از قبیل نمازخانه،رستوران،سرویسهای بهداشتی و…)،آزمایشگاه،فضاهای عمومی از جمله(پارکینگ،فضای سبز)،انبارها،سالن تولید،محلهای ورزشی شرکت و کلیه فضاها و ساختمانهای شرکت را شامل می شود .
هیچ واحد از اجرای (5s) مستثنی نیست هر چند که ممکن است این فعالیتها در همه واحدها همزمان شروع نگردد.

دامنه کاربرد 5s
v:01

مدیریت ارشد
دبیر 5s
دبیرخانه 5s
کمیته راهبری
تیم ممیزی
تیمهای اجرایی
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s

مدیریت ارشد :
اعتقاد مدیریت ارشد سازمان به این نظام باعث ایجاد شوروشوق در بین مسئولین پیاده سازی نظام آراستگی و همچنین کارکنان شرکت خواهد شد و اهم وظایف و مسئولیت ایشان در این نظام عبارتست از :
سیاست گذاری و ارائه خط مشی کلی 5s در شرکت
تصویب برنامه ها و بودجه سالیانه
تشویق مادی و معنوی افراد و واحدهای برتر در طی سال با پیشنهاد سایر ارکان این سیستم
ارزیابی از نحوه انجام و پیاده سازی 5s در سطح شرکت(از طریق بازدید و چک لیستهای مدیریت)
تعیین اعضای کمیته راهبری (ممکن است فقط تعدادی از اعضای کمیته توسط مدیریت عامل انتخاب شود)
و…
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s

2) دبیر 5s :
بعد از مشخص شدن اعضای کمیته راهبری ، معمولا“ این اعضا از بین خود یک نفر را بعنوان دبیر کمیته 5s انتخاب می کنند ، که اهم وظایف این فرد عبارتست از:
برنامه ریزی و تشکیل جلسات منظم با اعضای کمیته راهبری
ارائه پیشنهاد برنامه فعالیت سالیانه
ارائه گزارش اقدامات انجام شده
هماهنگی با تیم ممیزی جهت تدوین چک لیستهای ممیزی و برنامه ممیزی (نظارت بر عملکرد تیم ممیزی)
ارائه نتایج ارزیابی و ممیزی واحدها
برنامه ریزی جهت برگزاری روز 5s، جشن سالیانه و پاداش به افراد و واحدهای منتخب، تیم ممیزی، اعضای کمیته راهبری و…
انتقال تصمیمات گرفته شده در کمیته راهبری به همکاران و دبیرخانه 5s
انتقال نظرات همکاران به کمیته راهبری
ارتباط تنگاتنگ و بسیار نزدیک با دبیرخانه 5s و …
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s
v:01

3) دبیرخانه 5s :
این دبیرخانه عهده دار مسئولیت اجرای 5s در سازمان بوده و وظایف آن عبارتست از:
هماهنگی در خصوص تشکیل و ثبت تیمهای اجرایی5s در شرکت
برنامه ریزی جهت تقویت تیمهای اجرایی از قبیل اجرای آموزشهای تخصصی ،بازدید و نمایش فیلم
هماهنگی در خصوص اجرای فعالیتهای تبلیغاتی برای بستر سازی و گسترش فرهنگ 5s در شرکت
هماهنگی برای انجام امور ممیزی 5s
بررسی میزان همکاری افراد یا واحدها در اجرای نظام آراستگی و استفاده از ابزارهای تشویقی برای بقاء این نظام و تداوم همکاریها
انتقال نظرات همکاران به دبیر کمیته راهبری و بالعکس
ارائه راهنماییهای لازم به همکاران در راستای نحوه انجام کار، مزایا و اهداف استقرار این نظام و…
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s
v:01

4) کمیته راهبری :
اعضای این کمیته توسط مدیریت ارشد و یا با انتخاب کارکنان شرکت و یا هر دو حالت انتخاب می شوند، و اهم وظایف این کمیته عبارتست از:
تدوین برنامه ها و خط مشی شرکت در رابطه با 5s
مشخص کردن اهداف کمی و کیفی استقرار نظام آراستگی
انتقال دیدگاهها و نقطه نظرات کارکنان به مدیریت ارشد و بالعکس
حمایتهای مادی و معنوی از مجریان و همچنین افراد و واحدهای برتر
نظارت بر عملکرد دبیر،دبیرخانه،سایر ارکان این نظام و…

ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s
v:01

5) تیم ممیزی :
تیم ممیزی،مستقل از واحدهای سازمانی شرکت است و مستقیما“ زیر نظر کمیته راهبری و یا دبیر 5s فعالیت می کنند، و اهم وظایف تیم ممیزی عبارتست از:
بازدید از کلیه واحدها و بخشهای سازمان
تهیه و تدوین چک لیستهای ممیزی ربوط به کلیه واحدها و بخشهای شرکت
انجام ممیزی مطابق با دستورالعمل ممیزی و براساس چک لیستهای تهیه شده
استخراج امتیاز واحدها و رتبه بنی آنها از لحاظ درجه اجرای نظام آراستگی
پیشنهاد (درخواست) تشویق و اعطای پاداش به افراد یا واحدهایی که بیشترین همکاری و یا بالاترین امتیاز را آورده باشند
بررسی درخواست واحدها برای انجام ممیزی ،به منظور ارزیابی آمادگی آنها برای ممیزی نهایی و…
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s
v:01

فرآیند ممیزی
5s
2- تائید انجام ممیزی
3- تعیین نفرات تیم ممیزی
1- درخواست انجام ممیزی توسط واحد ممیزی شونده
8- درخواست تشویق و پاداش
6- نمره دادن به واحد (محاسبه نمره واحد)
5- انجام ممیزی در محل (براساس چک لیست)
9- پیگیری رفع اشکالات
7- گزارش دهی
4- تهیه/اصلاح چک لیست ممیزی برای واحد مورد نظر
v:01

6) تیمهای اجرایی :
این تیمها برای اجرای عملی فعالیتهای مربوط به 5s در واحدهای مختلف تشکیل می گردند ، مسئولیت تیمها با سرپرستان واحد مربوطه بوده و تیمها باید در دبیرخانه 5s ثبت گردند . تیمهای ثبت شده پس از فراگرفتن آموزشهای لازم ، مشغول اجرای فعالیتهای 5s می گردند .
ارکان و تشکیلات نظام آراستگی 5s
v:01

اهم وظایف کارکنان در اجرای 5s
وظایف کارکنان
1- فراگیری اصول نظام
5s
8- ارتباط دهی فعالیت 5s با شغل جاری
7- فرهنگی کردن و انتقال آن به یکدیگر در حد اصلاح کارهای امور یا واحد
6- تعهد در جهت اصلاح و رفع مشکلات دیده شده توسط ارزیابی کنندگان و تیم ممیزی 5s
5- قبول کردن ایراداتی که ممیزان و ارزیابی کنندگان گوشزد و بیان می کنند
4- همکاری با تیم ممیزی
5s
3-ارائه پیشنهادات در خصوص امکانات و منابع مورد نیاز جهت استقرار و نگهداری سیستم
2- اجرای دقیق دستورالعمل های نظام
5s
v:01

روش انجام کار و برنامه پیشنهادی برای اجرای موفقیت آمیز استقرار 5s(الگوی پیشنهادی)
1. آموزش،توجیه،آشنا کردن و کسب موافقت مدیریت ارشد و مدیران و مسئولین
2. بررسی و شنایایی وضعیت موجود سازمان و بازدید از کلیه بخشها بهمراه تهیه فیلم،عکس،گزارش و …
3. بسترسازی و تبلیغات در خصوص سیستم آراستگی محیط کار و مزایای آن از طریق پوسترهای آموزشی،شعارهای انتخابی و بروشورهای تبلیغاتی و …
4. تدوین خط مشی کلی شرکت برای پیاده سازی 5s
5. ارائه آموزشهای لازم به کمیته راهبری-تیم ممیزی-اعضای دبیرخانه-دبیر5s-تیمهای اجرایی و کلیه کارکنان جهت آراستگی محیط کار
6. تشکیل کمیته راهبری
7. انتخاب دبیر کمیته راهبری (دبیر 5s)
8. انتخاب اعضاء و محل دبیرخانه 5s
9. انتخاب تیم ممیزی
10. انتخاب تیمهای اجرایی
مراحل اجرا و پیاده سازی نظام آراستگی 5s

ادامه روش انجام کار و برنامه پیشنهادی برای اجرای موفقیت آمیز استقرار 5s
11. اجرای نظام آراستگی توسط کلیه پرسنل و مجریان در سازمان مطابق روش تعریف شده
12. انجام پیش ممیزی و ارائه نکات اصلاحی و تکمیلی به تیمهای اجرایی جهت بهبود وضعیت موجود
13. انجام ممیزی نهایی واحدها براساس چک لیستهای مربوطه و ارائه گزارش مربوطه
14. انتخاب بهترین افراد و تیمها و تشویق و اهداء جوایز
15. مستندسازی وضعیت پس از اجرای سیستم 5s با انجام فیلم برداری و عکس و …
16. بهبود مستمر فعالیتها و اقدامات و تدوین برنامه های آینده
17. اجرای سیستمهای انگیزشی از جمله تشکیل اردوهای یک روزه برای واحدهای مختلف در جهت بالا بردن فرهنگ کاری آراستگی محیط کار
18. ارائه گزارشاتی از دستاوردهای استقرار این نظام در قالب برگزاری سمینار و جلسات پرسش و پاسخ
مراحل اجرا و پیاده سازی نظام آراستگی 5s
v:01

عواملی چند از آثار،علل و شیوه رفع مشکلات درسازمانها :

سخن آخر:
5S ، فضایی مناسب ، بهره ور ، فعال ، زیبا ، شاد و ایمن در محیط کار ایجاد می نماید . علاوه بر این تداوم پیاده سازی 5S ، موجب نوسازی تصویر سازمان در بین مشتریان شده و فرصتهای تجاری روز افزونی برای محصولات آن فراهم می نماید .
v:01

با امید دستیابی به
کیفیت عالی در محیط کار