دوره زنجیره تامین
1
موضوع : مبانی مدیریت زنجیره تامین
تهیه و ارائه : پدرام عیدی
سرفصلها
1. تعاریف و مفاهیم، زنجیره تامین چیست؟
2. تاریخچه و زنجیره ارزش
2
دوره زنجیره تامین
چند مثال از کارکرد مدیریت زنجیره تامین
شرکت HP به کمک مدلهای موجودی هزینه های عرضه خود را تا 25 درصد کاهش داد.
شرکت کمپل سوپ، موجودی های خرده فروشی خود را به طور متوسط 66% کاهش داد.
شرکت IBM "ابزار مدیریت دارائی" در مورد بخش سیستم های کارکنان خود اعمال کرد و در سال 1998 باعث شد بیش از 750 میلیون دلار در هزینه های موجودی و حفاظت از قیمت صرفه جویی شود.
شرکت BISF .به کمک یک سیستم برنامه ریزی پیشرفته،امکان افزایش نرخ باز پر سازی موجودی مشتری تقریبا 100% افزایش یافت.
3
دوره زنجیره تامین
تاریخچه
در دو دهه 60 و 70 میلادى، سازمانها به دنبال افزایش کارایی بودند.
در دهه 80 میلادى، انعطاف پذیری مطرح شد.
در دهه 90 میلادى، رویکردهاى زنجیره تامین و مدیریت آن پا به عرصه وجود نهاد.
4
دوره زنجیره تامین
تعریف
تمام فعالیتهای موردنیازبرای ارائه یک محصول به مشتری نهایی بوده و مدیریت زنجیره تامین در واقع ، مدیریت این فعالیتها در زنجیره تامین است.
مدیریت زنجیره تامین (supply chain management) شامل هماهنگ ساختن تولید , موجودی و ترابری مابین اجزا یک زنجیره تامین می باشد تا بهترین ترکیب ممکن از پاسخدهی(responsiveness) و کارایی(efficiency) برای بازاری که آن را تغذیه می کند بدست آید .
5
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین کلیه فعالیّتهای است که تامین کنندگان موّاد اوّلیه و یا خدمات را به تولید کنندگان محصول یا خدمات و نهایتا مصرف کنندگان یا مشتریها ارتباط میدهد.
چگونگی مدیریت زنجیره تامین تاثیر بسزایی در هزینه تمام شده خدمات و محصولات دارد.
هر محصول زنجیره تامین مختص به خود دارد.
زنجیره تامین معمولا چند سطحی است.
زنجیره تامین
6
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین
7
دوره زنجیره تامین
مصرف کننده نهایی
در سمت خروجی سازمان، محصول نهایی توسط عوامل توزیع در چند سطح، به مصرف کننده یا مشتری میرسد.
مشتریان همواره مصرف کننده نهایی نیستند و خود میتوانند در سطحی معین در حلقه مصرف قرار گیرند.
( مثال بیاورید؟! (
8
دوره زنجیره تامین
9
دوره زنجیره تامین
مدیریت زنجیره تامین SCM
ایجاد یک جریان قابل اطمینان در انتقال مواد، خدمات و اطلاعات از ابتدا تا انتها زنجیره تامین به بهترین روش ممکن
هدف : چه کالا – خدماتی را از کدام تامین کننده، به چه قیمت، به چه مقدار و در چه زمانی تهیه نماییم؟؟
متغییرهای تصمیم: کمیت، کیفیت، قیمت، زمان تحویل
10
دوره زنجیره تامین
ارتباط با تامین کنندگان
نحوه ارتباط با تامین کنندگان تاثیر بسزایی در کیفیت و هزینه های تامین دارد.
امروزه با توجه به پیشرفت فن آوری اطلاعات چگونگی مدیریت زنجیره تامین تحولات وسیعی داشته است.
سایر عوامل موثر:
تاثیرات ملّی میهنی
عوامل استراتژیک
عوامل زیست محیطی
11
دوره زنجیره تامین
اهداف
هدف هر زنجیره تامین،حداکثر کردن ارزش کل تولید شده است.
هدف کوتاه مدت: افزایش بهره وری، کاهش موجودی و زمان سیکل کل
هدف بلندمدت: افزایش رضایت مشتری، سهم بازار و سود برای همه سازمانهای درگیر در زنجیره تامین
عرضه کنندگان و مشتریان باید اهداف یکسان داشته باشند. چرا؟
12
دوره زنجیره تامین
طرح کلی زنجیره تامین
روابط میان خریدار و فروشنده
شبکه تامین کنندگان
نگرش زنجیره ارزش "پورتر" است که در آن زنجیره تامین شامل تمام فعالیت هاى مورد نیاز براى ارایه یک محصول یا خدمت به مشترى نهایى است.
13
بااین دید، زنجیره تامین شامل سه حوزه تدارک (PROCUREMENT) ، تولید (PRODUCTION ) و توزیع (DISTRIBUTION ) است .
دوره زنجیره تامین
اجزای اصلی مدیریت زنجیره تامین
برنامه ریزی(Plan): این بخش استراتژیک مدیریت زنجیره تامین می باشد.
منبع(Source): تامین کنندگان، تحویل و پرداخت، مدیریت انبار، بازبینی وانتقال
تولید(Make): فعالیتهای لازم جهت تولید کنترل کیفی , بسته بندی و آماده سازی جهت ارسال
ارسال(Deliver): تدارکات، روشهای حمل کالا به مشتری و پرداخت
برگشت(Return): کالاهای معیوب
14
دوره زنجیره تامین
نمونه هایی از زنجیره تامین
15
دوره زنجیره تامین
16
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین پخش دارو
17
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین پخش مواد دارویی
هدف این زنجیره تامین و توزیع دارو و مواد بهداشتی در سطح بازار می باشد.
لایه تامین کنندگان تشکیل شده است از تولید کنندگان و وارد کنندگان
در لایه بعد عده ای توزیع کننده و خریدار عمده وجود دارد که تامین کنندگان می توانند کالای خود را به این خریداران بفروشند و یا به طور مستقیم در انبار ها ذخیره سازند.
لایه بعد را انبار ها و محل های ذخیره سازی موقت دارو تشکیل می دهد
آخرین لایه مربوط می شود به سه دسته نهایی خریدار و مصرف کننده دارو یعنی داروخانه ها، درمانگاه ها و بیمارستان ها
در نهایت یک لایه مشتریان نهایی یا همان بیمارها را نیز می توان به این زنجیره اضافه نمود که در این جا از آوردن آنها صرف نظر کرده ام.
18
دوره زنجیره تامین
زنجیره خدمات پس از فروش کالاهای صوتی و تصویری
19
دوره زنجیره تامین
زنجیره خدمات پس از فروش کالاهای صوتی و تصویری
هدف این زنجیره ارایه خدمات پس از فروش برای کالاهای صوتی و تصویری در سطح بازار می باشد.
شرکت های تولیدی مختلف می توانند نمایندگی محصولات خود را به شرکت هایی که نمایندگی می پذیرند اعطا نمایند.
نمایندگی ها با تعمیر کاران مختلفی می توانند در ارتباط باشند که این تعمیر کاران می توانند دارای خصوصیات و توانایی های یکسان و یا متفاوت باشند.
در لایه آخر نیز مشتریان قرار دارند که با ارتباط با نمایندگی ها تقاضای ارایه سرویس کرده و نمایندگی ها بسته به نوع مشکل آنها تعمیرکار مناسب را برای آنها می فرستند.
20
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین قطعات یدکی خودرو
21
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین قطعات یدکی خودرو
هدف این زنجیره تولید و تامین قطعات خودرو می باشد
تامین کنندگان مواد اولیه مانند آهن آلات و پلاستیک محصولات خود را به شرکت های تولید کننده قطعات خودرو می فروشند
شرکت های تولید قطعات یدکی پس از تولید قطعات مورد نظر یا آنها را به شرکت های خودرو سازی ارسال کرده و یا برای پخش به عنوان قطعات یدکی در سطح بازار به انبار ها یا توزیع کنندگان می فروشند.
در نهایت تعمیرگاه های از طریق انبار ها قطعات مورد نیاز خود را تامین خواهند کرد.
22
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین شلوار جین
23
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین شلوار جین(ادامه)
24
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین بلیط هواپیما
25
دوره زنجیره تامین
زنجیره تامین خدمات حمل و نقل هوایی
هدف این زنجیره تامین تهیه و توزیع بلیط های هواپیما در بازار می باشد
بدین منظور شرکت های هواپیمایی تحت عنوان اولین لایه تامین کننده گان، ظرفیت هواپیما ها و زمان پرواز های خود را به بانک اطلاعاتی کشوری اعلام می نمایند
آژانس های مسافرتی با مراجعه به این بانک از اطلاعات موجود استفاده کرده و در صورت مراجعه مشتریان، در صورت امکان و وجود بلیط، برای آنها بلیط صادر می کنند.
26
دوره زنجیره تامین
27
زنجیره تامین لبنیات و فرآورده های لبنی
دوره زنجیره تامین
فرض های زنجیره
28
فرآیند مدیریت زنجیره از دید خود کارخانه تولید کننده در نظر گرفته شده است
بخش فروش توسط خرده فروشان (در حالت معمولی) خارج از وظایف و برنامه ریزی زنجیره اصلی در نظر گرفته شده است و بجای آن فروش آنلاین (جزئی و کلی) زیر نظر کارخانه انجام میشود.
بخش فروش و مدیریت آنلاین به منظور تمرکز بهتر بر روی مدیریت زنجیره بصورت الکترونیکی بعنوان فعالیت ماموریتی خود کارخانه در نظر گرفته شده است.
دوره زنجیره تامین
فرض های زنجیره
29
با توجه به اینکه نمایندگی ها در سطح کشور پخش هستند، بنابراین سفارش های دریافت شده از سیستم الکترونیکی بطور واحد توسط کارخانه مدیریت میشود و سپس به نزدیکترین نمایندگی ارجاع داده میشود.
کلیه سفارش ها توسط مشتریان قابل پیگیری بوده و توسط کارخانه و نمایندگی کنترل میشود.
نمایندگی ها میتوانند تقاضاهای خود را نیز به طور الکترونیکی در سیستم ثبت کنند.
دوره زنجیره تامین
زنجیره ارزش و زنجیره تامین
زنجیره ارزش
هر قدم از تهیه مواد اولیه تا ارائه محصول به مشتری را در بر می گیرد.
هدف نهائی ارائه بیشترین ارزش به مصرف کننده نهائی است.
زنجیره تامین
فعالیتهائی که مواد خام و قطعات نیمه مونتاژ را به عملیات تولیدی برساند.
این دو تعبیر به جای یکدیگر به کار گرفته می شود.
30
دوره زنجیره تامین
فرآیندها و انواع زنجیره تامین
31
دوره زنجیره تامین
فرآیندهای اصلی مدیریت زنجیره تامین
مدیریت اطلاعات
مدیریت لجستیک (Logistic)
مدیریت روابط(Relationship Management)
مدیریت اطلاعات :
گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات
هماهنگى در فعالیتها
سرعت، دقت، کیفیت
مدیریت اطلاعات در بخش هاى مختلفى تاثیرگذار خواهد بود.
32
دوره زنجیره تامین
فرآیندهای اصلی مدیریت زنجیره تامین (ادامه)
مدیریت لجستیک
در تحلیل سیستم هاى تولیدى (مانند صنعت خودرو)، موضوع لجستیک بخش فیزیکى زنجیره تامین را در بر مى گیرد.
مدیریت روابط
مهم ترین بخش مدیریت زنجیره تامین
رفتارهای بین طرفین درگیر
ارتباط مطمئن میان شرکای توسعه اطمینان و اعتماد
33
دوره زنجیره تامین
فرآیندهای اصلی مدیریت زنجیره تامین (ادامه)
تقسیم بندی دیگری
مدیریت روابط مشتری
مدیریت سرویس مشتری
مدیریت تقاضا
تکمیل سفارش
مدیریت جریان تولید
مدیریت روابط تامین کنندگان
توسعه و تجاری نمودن محصول
مدیریت برگشت
34
دوره زنجیره تامین
ساختارهای مختلف روابط زنجیره تامین
35
شبکه Republic
شبکه Kingdom
شبکه Barony
دوره زنجیره تامین
ساختار شبکه Kingdom
36
دوره زنجیره تامین
ساختار شبکه Barony
37
دوره زنجیره تامین
ساختار شبکه Republic
38
دوره زنجیره تامین
شبکه Kingdom
رقیبی برای King (پادشاه) وجود ندارد .
تامین کنندگان رده اول ، دوم ، سوم و… در این شبکه ، مختص همان شبکه بوده و با Kingدیگری کار نمی کنند.
خلاقیت در سطوح مختلف شبکه تامین در ساختار مذکور، مختص همان شبکه است. به اشتراک گذاری دانش ، اطلاعات و نوآوریها محدود به همان شبکه است.
هر King بادیگر Kingها در شبکه های مجاور رقابت می کند.
رقابت دردرون ساختار Kingdom، میان تامین کنندگان همسطح
39
دوره زنجیره تامین
شبکه Barony
Baronها کارخانجات دیگر را هدایت می کنند.
خلاقیت، دانش ، اطلاعات و نوآوریها به سرعت بین تامین کنندگان به اشتراک گزارده می شود.
Baronها با رقبای استراتژیک دیگر (Baronهای دیگر درشبکه خودشان ) رقابت میکنند.
تامین کنندگان مشترک ، خدمات یکسانی را در اختیار Baronها قرار می دهند.
40
دوره زنجیره تامین
انواع مدلهای تجاری زنجیره تامین
ساخت تجمعی برای ذخیره کردن
ذخیره کردن مستمر
ساخت برای سفارش
مونتاژ کانالی
زنجیره تامین جهانی
41
دوره زنجیره تامین
سود آوری زنجیره تامین
سودآوری زنجیره تامین ((Supply Chain Profitability کل سودی است که میان همه مراحل زنجیره تامین تسهیم می شود.
مدیریت زنجیره تامین به جای انتقال دادن هزینه ها به بخش های بالایی یا پایینی زنجیره، جریان را در کل زنجیره بهینه می سازد و با تفکر مشارکتی کل زنجیره را بهبود می دهد.
42
دوره زنجیره تامین
مشارکت(Partnership) در زنجیره تامین
نبود همکاری یا ضعف همکاران در طول زنجیره تامین می تواند مشکلات متعددی برای کل زنجیره تامین و اجزاء ان ایجاد نماید:
سرمایه گذاری بیش از حد در موجودی
ضعف در خدمات مشتری
از دست دادن درآمدها
برنامه های نادرست برای ظرفیت ها
برنامه های حمل و نقل ناکارا
برنامه های تولید نادرست
43
دوره زنجیره تامین
فن آورى اطلاعات و مدیریت زنجیره تامین
ارتباط به موقع و کامل بین همه عناصر زنجیره براى اطلاع از نیازهاى مشترى و میزان تامین نیازها از ضروریات زنجیره است.
شبکه هاى اکسترانت و اینترنت
سیستم های فن اوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تامین
موانع نصب نرم افزار
44
دوره زنجیره تامین
جایگاه مدیریت زنجیره تامین در پیاده سازى تجارت الکترونیک
تولید کننده خود خریدار کالا از تامین کنندگان خود و فروشنده کالایى جدید به خریداران خود است
یکى از عناصر مهم مدیریت زنجیره خودکارسازى امر خرید و فروش بین اعضاى زنجیره است.
45
دوره زنجیره تامین
دوره زنجیره تامین
10-46
فن آوری اطلاعات توانمند ساز زنجیره تامین
اطلاعات تمامی ابعاد زنجیره تامین را به یکدیگر متصل می کند.
کسب و کار الکترونیک:
جایگزینی فرآیندهای فیزیکی کسب و کار با جایگزِن های الکترونیک آن
تبادل داده های الکترونیکی (EDI)
تبادل اطلاعات تجاری از یک رایانه به رایانه دیگر
خط رمز و بارکد
داده ها یک رکورد فروش رایانه ای ایجاد می کنند.
شناسائی از طریق فرکانس رادیوئی (RFID)
فنآوری که می تواند داده های محصول را از یک قطعه یا محصول از طریق امواج رادیوئی به یک گیرنده بفرستد.
اینترنت
به شرکتها این امکان را می دهد تا با تامین کنندگان، مشتریان، حمل کنندگان و سایر کسب و کار ها در سراسر دنیا بطور لحظه ای ارتباط داشته باشند.
دوره زنجیره تامین
10-47
کسب و کار الکترونیک و زنجیره تامین
صرفه جوئی در هزینه ها و کاهش قیمت
کاهش یا حذف نقش واسطه ها
کوتاه کردن پاسخ زنجیره و زمان مبادلات
حضور گسترده تر و افزایش قابلیت دیده شدن برای شرکتها
انتخاب های بیشتر و اطلاعات بیشتر برای مشتریان
دوره زنجیره تامین
10-48
کسب و کار الکترونیک و زنجیره تامین
بهبود خدمات به علت دسترسی آنی به خدمات
گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات قابل ملاحظه از مشتریان و ترجیحاتشان
ایجاد شرکتهای مجازی
بوجود آمدن فضای رقابت برای شرکتهای کوچک
دسترسی جهانی به بازارها، تامین کنندگان و کانالهای توزیع
دوره زنجیره تامین
10-49
قابلیتهای شناسائی بوسیله فرکانسهای رادیوئی
دوره زنجیره تامین
10-50
قابلیتهای شناسائی بوسیله فرکانسهای رادیوئی
دوره زنجیره تامین
10-51
دوره زنجیره تامین
10-52
Suppliers
Procurement
purchase of goods and services from suppliers
On-demand (direct response) delivery
requires supplier to deliver goods when demanded by customer
Continuous replenishment
supplying orders in a short period of time according to a predetermined schedule
Cross-enterprise teams coordinate processes between company and supplier
دوره زنجیره تامین
10-53
Outsourcing
Sourcing
selection of suppliers
Outsourcing
purchase of goods and services from an outside supplier
Core competencies
what a company does best
Single sourcing
a company purchases goods and services from only a few (or one) suppliers
دوره زنجیره تامین
10-54
دوره زنجیره تامین
10-55
تدارکات الکترونیکی
خرید مستقیم از اینترنت از طریق اینترنت
بازار الکترونیکی
وب سایت ها محل تجارت برای فعالیتهای B2B
حراجیها
شرکتها محصولاتشان را برای قیمت دادن دیگران روی اینترنت به حراج می گذارند.
دوره زنجیره تامین
10-56
فرآیند تدارکات الکترونیکی
دوره زنجیره تامین
10-57
دوره زنجیره تامین
10-58
Online Sourcing/ Procurement Process (cont.)
دوره زنجیره تامین
10-59
Relationship between Facilities and Functions along the Wal-Mart Supply Chain
دوره زنجیره تامین
10-60
انبارداری
دوره زنجیره تامین
10-61
موانع پیاده سازی مدیریت زنجیره تامین
تعدد مراکز تصمیم گیرى
عدم اطمینان زنجیره تامین از پیش بینی تقاضا
عدم اطمینان زنجیره تامین از زمانهای تحویل
زمان طولانی پاسخ دهی
ابداعات کم
پیچیدگی :
زنجیره تامین یک شبکه پیچیده است.
تطبیق عرضه و تقاضا سخت است.
بی ثباتی های سیستم در طول زمان یک مساله مهم است.
تعداد زیادی از زنجیره های تامین، جدید هستند و درک روشنی از موضوعات مربوطه وجود ندارد.
62
دوره زنجیره تامین
موانع پیاده سازی مدیریت زنجیره تامین
عدم هماهنگی؛ یک بخش شرکت با دیگر بخشها ارتباط خوبی ندارد./مشکل بودن هماهنگ سازی
حاصل کار می تواند موجودی زیاد، از مدافتادگی زیاد، واکنش ضعیف به تغییرات و ابداعات کم باشد.
اثر شلاق گاوی (The Bull Whip Effect)؛ تغییرات نامنظم در سفارشات
پایداری زنجیره تامین؛ بنگاه هاى اقتصادى بزرگ در کشور بسیار کم است
63
دوره زنجیره تامین
اثر شلاق گاوی (Whipbull effect)
64
دوره زنجیره تامین
اثر شلاق گاوی (Bullwhip Effect)
65
دوره زنجیره تامین
اثر شلاق گاوی (Bullwhip Effect)
66
دوره زنجیره تامین
علل وقوع اثر شلاق گاوی
نوسانات قیمت
سیاست های سفارش دهی دوره ای
بازی کمبود/سهمیه بندی (Rational/shortage gaming):
به علت اینکه تولیدکنندگان در زمانی که کمبود عرضه وجود دارد اقدام به سهمیه بندی می کنند، مشتریان در هنگام سفارش دهی بیش از نیاز واقعی سفارش می دهند.
زمان بندی تولید بر مبنای پیش بینی تقاضای عمده فروشان به جای پیش بینی تقاضای مشتری
نوسان تقاضا، مشکلات کیفی، اعتصابات، آتش سوزی کارخانه
زمان تحویل
بروز کردن پیش بینی تقاضا
67
دوره زنجیره تامین
اقداماتی برای مقابله با اثر شلاق گاوی
کاهش نوسان در تقاضا
قیمت های پایین روزانه
کاهش زمان های تحویل سفارش و زمان تحویل اطلاعات
شرکای استراتژیک/تغییر نقش ها
آسان سازی دسترسی و تقسیم اطلاعات
تقسیم نقش ها
حذف قماربازی در مواقع کمبود
اقدامات متقابل دسته بندی سفارشات
اقدام متقابل به بازی کمبود
اقدام متقابل قیمت های نوسانی
اقدام متقابل عدم دقت در پیش بینی تقاضا
سیاست های مستقل بازگشتی
کاهش عدم قطعیت ها
متمرکز کردن اطلاعات تقاضا
68
دوره زنجیره تامین
نتیجه گیرى
بخش خرید سازمانها در اى در افزایش کارآیى و اثربخشى آنها موثر است.
برنامه ریزى استراتژیک خرید و ارزیابی مستمر عملکرد تامین کنندگان
بهینه سازی سودآوری در تمامی بخشها زنجیره تامین
استفاده مناسب از مدلهای پیاده سازی زنجیره تامین
توسعه و بهبود روابط تامین کنندگان
ایجاد رویکرد مشارکتی در زنجیره تامین
توسعه فناورى اطلاعات و کسب و کار الکترونیک
69
دوره زنجیره تامین
معرفی پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با مدیریت زنجیره تامین
www.supply-chain.org
www.supplychain.ittoolbox.com
www.manufacturing.net/scm
www.ascet.com
www.industryinfobase.ir
70
دوره زنجیره تامین
دوره زنجیره تامین
71
با تشکر از توجه شما