لوله گذاری دستگاه گوارش از راه رکتال
mahmud
sasan
hamzeh
mosaieb
تعریف:
وارد کردن یک لوله قابل ارتجاع به داخل معده، دوازدهه یا ژژنوم.
محل های ورود:
دهان، بینی یا دیواره شکم (گاستروستومی، ژژونوستومی)
طول لوله ها ممکن است کوتاه، متوسط یا بلند
لوله های بینی – معده ای کوتاه
لوله های بینی دوازدهه متوسط
لوله های بینی روده ای بلند
هدف از لوله گذاری:
1- برداشتن فشار از روی معده با خارج کردن گاز ومایع
2- شست وشوی معده وخارج کردن مواد سمی خورده شده
3- تشخیص اختلالات مربوط به تحرک معده وروده وسایر اختلالات
4- وارد کردن دارو ها و غذاها
5- رفع انسداد
6- ایجاد فشار روی ناحیه خونریزی دهنده
7- خارج کردن محتویات معده به منظور مورد آزمایش قرار گرفتن
انواع مختلفی از لوله ها:
سوندSengstaken Blakemore :
در درمان خونریزی از واریس های مری
سوندهای دهانی معده ای:
سوراخ های بزرگ ودهانه خروجی پهن
به منظور خارج کردن محتویات معده
از انواع سوند های مختلف برای دادن دارو و غذا استفاده می شود.
مواد سازنده سوندها:
الاستیک، پلی یورتان، سیلیکون
با استفاده از سرنگ،یا وسیله قطره ریز یا پمپ الکتریکی انواع محلول ها به
داخل این لوله ها وارد می شوند.
بیرون کشیدن گاز یا مایعات (آسپیراسیون) نیز با استفاده از سرنگ،ماشین
ساکشن الکتریکی یا ساکشن دیواری انجام می شود .
لوله های معده ای:
نوعی لوله کوتاه
قبل یا در خلال جراحی مری یا معده
از طریق بینی به داخل معده وارد می شود.
انواع متداول آن: لوله لوین و لوله گاستریک سامپ
موارد استفاده:
1- خارج کردن مایع و گاز از دستگاه گوارش فوقانی
2- تهیه نمونه از محتویات معده
3- رساندن غذا یا دارو
برای استفاده کوتاه مدت (3 تا 4 هفته) بکار می روند.
لوله لوین:
لوله ای تک مجرایی
قطر14تا 18فرنچ
طول این لوله 125 سانتی متر
پلاستیک یا الاستیک
سوراخ آن در نزدیکی نوک
علامت گذاری حلقوی در نقاط خاصی از طول آن، به داخل
بردن لوله وکسب اطمینان از قرار گیری در محل مناسب
کمک می کند.
گاستریک سامپ:
حاجب اشعه
از جنس پلاستیک شفاف
دو مجرایی
120 سانتی متر طول
برای خالی نگه داشتن معده مورد استفاده قرار می گیرد.
لوله داخلی کوچکتر، لوله بزرگ تر را به وسیله سوراخی که
در انتهای لوله دارد به محیط بیرون ارتباط می دهد.
این لوله ها به ساکشن مداوم کم فشار وصل می شوند.
برای پیشگیری از رفلاکس محتویات معده از طریق مجرای هوا،
آن را باید بالاتر از سطح کمر نگه داشت.
لوله های روده ای:
در دوازدهه قرار می گیرند طولی برابر با 160 سانتی متر
در ژژونوم قرار می گیرند طولی برابر با 175 سانتی متر
ممکن است آن ها را تحت فلوروسکوپی یا در بالین بیمار
وارد کنند.
بعد از وارد کردن، در ابتدا نوک لوله در داخل لوله قرار می
گیرد، معمولا 24 ساعت طول می کشد که لوله به معده
برسد، با جراحی، لوله های روده ای مستقیما به داخل ژژنوم
کار گذاشته می شوند.
لوله های غذارسانی پلی یورتان یا سیلیکون دارای قطر های
کوچکتری هستند و نوک های آن ها از جنس تنگستن است.
در صورت عدم استفاده از پروپ امکان تا خوردن لوله وجود
دارد به خصوص اگر بیمار همکاری نداشته باشد.
بیمار در وضعیت کاملا نشسته قرار دارد.
در صورتی که قرار دادن در این وضعیت میسر نباشد، بیمار
بر روی پهلوی راست خوابانده می شود .
مراقبت پرستاری در لوله گذاری
1- آموزش بیمار در مورد هدف از لوله گذاری و روش وارد سازی
آن
2- توضیح در مورد حالت ها و احساس های مورد انتظار در طی لوله
گذاری
3- واردکردن لوله بینی معدی
4- کمک به وارد کردن لوله بینی روده ای
5- اطمینان از قرار گیری لوله بینی معده ای در محل مناسب
6- به جلو راندن لوله بینی معده ای
7- بررسی مداوم وضع بیمار و بر قراری عملکرد لوله
8- مراقبت از دهان و بینی وحفظ بهداشت آنها
9- بررسی مداوم از نظر بروز عوارض احتمالی
10- خارج کردن لوله
وارد کردن لوله:
قبل از وارد کردن لوله : تا چه حدی از لوله لازم است به معده یا
روده کوچک وارد شود.
علامت گذاری طول دلخواه
برای مشخص کردن طول مناسب : بین نوک بینی تا نوک نرمه
گوش و سپس از آن جا تا زائده خنجری
سپس برای قرار گیری لوله در معده 15 سانتی متر و برای قرار
گیری لوله در روده کوچک 20 تا 25 سانتی متر به طول اندازه
گیری شده افزوده می شود.
پزشک ممکن است با اسپری کردن تتراکائین به ناحیه دهانی حلقی
باعث بی حسی مجاری بینی و مهار رفلکس اغ زدن شود.
آموزش به بیمار برای غرغره کردن یک مایع بی حس کننده یا
قرار دادن تکه های یخ در دهان به مدت چند دقیقه می تواند اثری
مشابه داشته باشد.
بیمار را تشویق کنید که از راه دهان نفس بکشد.
به منظور ساده تر کردن ورود لوله، لازم است آن را با ماده قابل
حل در آب لغزنده ساخت.
سوراخ های بینی باید از نظر وجود هر گونه انسداد بررسی شود.
نوک بینی بیمار به طرف بالا و عقب کشیده شده و لوله وارد
می شود.
با رسیدن لوله به ناحیه بینی حلقی، از بیمار خواسته می شود
که سر خود را کمی پایین نگه داشته و با جلوتر رفتن لوله
شروع به فرو کردن آن نماید.
ناحیه دهانی حلقی باید مرتبا مشاهده گردد، زیرا احتمال جمع
شدن لوله داخل حلق یا دهان وجود دارد .
اطمینان از قرار گیری لوله در جای مناسب:
عکس برداری با اشعه ایکس
مشاهده مایع آسپیره شده
مایع خارج شده از معده اکثرا کدر و سبز رنگ، خون آلود و
قهوه ای رنگ
مایع خارج شده از روده شفاف و به رنگ زرد یا صفرا
مایع پلور معمولا به رنگ زرد کم رنگ و سروزی
ترشحات نای و برونش ها به صورت خلط سفید رنگ
اندازه گیری PHمایع آسپیره شده
PHمایع خارج شده از معده اسیدی (1-5)
PHمایع خارج شده از روده حدود 6 یا بالا تر
PH ترشحات ریوی 7 یا بالاتر
تزریق هوا به داخل لوله وگوش کردن همزمان ناحیه اپی
گاستر با گوشی
اندازه گیری طول لوله
برای مقابله با مشکل آسپیراسیون ترشحات از لوله باریک توصیه شده است:
1- با استفاده از یک سرنگ 30 تا60 میلی لیتر، 20 میلی لیتر هوا به داخل لوله وارد کنید.
2- پیستون را به طرف عقب بکشید.
3- در صورت عدم موفقیت، 20 میلی لیتر دیگر هوا به داخل لوله وارد کنید وسرنگ بزرگ را جدا کرده و با یک سرنگ کوچکتر آسپیره کنید.
4- وضعیت بیمار را تغییر دهید و دوباره عمل آسپیراسیون را تکرار کنید.
5- در صورت عدم موفقیت، به پزشک اطلاع دهید.
بررسی مداوم بیمار وبرقراری عملکرد لوله
اگر برای غذارسانی استفاده شده باشند،در فواصل غذایی انتهای
آن مسدود می شود.
باید مقدار تمام مایع دریافتی، غذاها، و مایع شستشو به دقت ثبت
شوند.
شستشو لازم است با سرم فیزیولوژی هر 4 تا 6 ساعت یک بار
انجام شود تا همراه با بیرون کشیده شدن ترشحات، بیمار دچار
کمبود الکترولیتی نشود.
مقدار،رنگ ونوع ترشحات باید هر 8 ساعت یکبار بررسی و
ثبت شوند.
پایش و رفع عوارض احتمالی
بیماران دارای سوند مستعد ابتلا به مشکلات مختلفی، شامل
کاهش حجم مایعات بدن، عوارض ریوی و تحریکات ناشی از
ورود لوله می باشد.
نشانه های کاهش حجم مایعات بدن شامل پوست و مخاط
خشک، کاهش برونده ادراری، لتارژی، افزایش تعداد ضربان
قلب می باشد.
برای بررسی حجم مایعات بدن اندازه گیری وثبت دقیق
مایعات خورده شده ودفع شده ضروری است.
تعادل مایعات در 24 ساعت لازم است بررسی شود و وجود
تعادل منفی مایعات، افزایش خروج مایع از سوند بینی معده
ای ، اختلال در مایع درمانی وریدی، یا هر گونه اختلال در در
دریافت یا خروج مایعات ، باید گزارش شود.
یافته های آزمایشگاهی ، به خصوص مقادیر نیتروژن اوره
خون و کراتینین باید به طور مرتب بررسی شوند.
علایم ونشانه های عوارض ریوی عبارتند از: بروز سرفه
هنگام دادن دارو یا غذا از راه لوله، سختی در پاک کردن راه
هوایی، تندی تنفس، و تب.
بررسی این عوارض به وسیله سمع منظم صدا های ریوی و
کنترل مرتب علایم حیاتی انجام می شود.
به بیمار توصیه می شود که به طور مرتب تنفس عمیق و
سرفه کند.
آنتی اسیدها و متوکلوپرامید ممکن است برای کاستن از
عوارض احتمالی تجویز شوند.
مخاط دهان باید از نظر تحریک و نکروز بررسی کردد .
بیمار لازم است از نظر بروز التهاب مری و التهاب نای نیز
مورد بررسی قرار کیرد. نشانه های آن ها شامل گلو درد و
خشونت صدا می باشد.
پایان