به نام خدا عنوان: بررسی نمودار جریان کار
1
تعریف نمودار جریان کار
نمودار جریان کار عبارت است از تصویری از مراحل مختلفی که برای انجام یک کار از ابتداء تا انتها طی می شود.
2
علائم نمودار جریان کار
برای ترسیم نمودار های جریان کار از علامتهایی استفاده می شود که هر کدام دارای مفهوم خاصی هستند این علائم در نمودار سبب تسهیل و تسریع درک نمودار می شوند که در اسلاید های بعدی ارائه شده اند .
3
1- عمل یا اقدام
برای نشان دادن عمل یا اقدام که معرف انجام کار است و زمانی که چیزی بوجود آمده یا تغییری حادث شده و یا اینکه جزئی بر چیزی اضافه شده باشد(مثل نوشتن یک نامه) از علامت دایره استفاده می شود.
4
2. بازرسی یا کنترل
از این علامتها برای نشان دادن بازرسی ، کنترل ،مقایسه و تطبیق آنچه که صورت گرفته است با معیارهای مورد نظر استفاده می شود .
مثال:بررسی چکی که صادر شده است .
5
3- تصمیم گیری
تصمیم گیری گر چه نوعی عمل است و می توان آن را با دایره بزرگ نشان داد ولی ممکن است برخی از آنالیستها از علامت لوزی برای نمایاندن آن استفاده کنند .
مثال: اتخاذ تصمیم در مورد افزایش تولید
6
4- انبار یا بایگانی
این علامت نشان دهنده نگهداشتن کار بطور موقت یا دائمی است .
مثال : ضبط یک نامه یا نگهداری یک کالا در قفسه
7
5- تاخیر یا انتظار غیر موجه
این علامت نشان دهنده زمانی است که کار در انتظار می ماند تا مرحله بعدی آن صورت گیرد . تاخیر موقعی پیش می آید که به علت شرایط موجود ،اجرای مرحله بعدی امکان پذیر نباشد و قسمتی از کار متوقف شود .
8
6- حرکت یا ارسال (جابجایی)
این علامت برای نشان دادن حرکت یا نقل و انتقال استفاده می شود که معرف تغییر مکان از جایی به جای دیگر است.
9
7- ترکیبی از علائم
الف )عمل و حرکت یا
هرگاه عملی در حین حرکت انجام شود ازاین علامت استفاده می شود.
ب) عمل و کنترل یا
این علامت معرف انجام بازرسی در حین عمل است .مثل وزن کردن شیشه های نوشابه
10
انواع نمودار جریان کار
الف) نمودار عمودی یا یک ستونه
ب) نمودار افقی یا چند ستونه
11
الف)نمودار عمودی یا یک ستونه
این نمودار در مواردی بکار می آید که کلیه مراحل یک کار در یک قسمت یا یک واحد انجام شود. با کمک این نمودارآنالیست می تواند به ارتباط کاری موجود در یک واحد پی ببرد و از تکرار و تداخلهای وظیفه ای وعملیاتی آگاه شود.
12
نمونه ای از نمودار جریان کار عمودی یا یک ستونه
13
نمودار جریان کار افقی یا چند ستونه
این نمودار در مواردی بکار می آید که مراحل انجام یک کار در چند قسمت یا چند واحد انجام می شود . این نمودار به آنالیست کمک می کند تا به نحوه ارتباط بین واحدهای مختلف پی ببرد و از تکرارها و تداخلها یی که در آن واحد رخ می دهد آگاهی پیدا نماید.
14
نمونه ای از نمو دار افقی یا چند ستونه
15
مراحل بررسی نمودار جریان کار
مرحله اول : تعیین کار مورد نظر
مرحله دوم : تعیین مراحل کار
مرحله سوم: ترسیم نمودار جریان کار در وضع موجود
مرحله چهارم : تجزیه و تحلیل نمودار جریان کار
مرحله پنجم : تنظیم نمودار پیشنهادی
16
مرحله اول : تعیین کار مورد نظر
دراین مرحله آنالیست بایستی کاری که می خواهد مورد بررسی قرار دهد را تعیین و نقطه آغاز و پایان آن را دقیقاً مشخص نماید .
17
مرحله دوم : تعیین مراحل کار
دراین مرحله آنالیست بایستی از کلیه مراحل انجام کار لیستی تهیه نموده و دقت نماید که صرفاً جریان کار مورد نظر را تعقیب و از آن منحرف نشود .
18
مرحله سوم: ترسیم نمودار جریان کار در وضع موجود
دراین مرحله آنالیست با استفاده از اطلاعات کسب شده در مرحله دوم نموداردر وضع موجود را ترسیم می کند و اگر کلیه مراحل در یک واحد انجام شود نمودار عمودی و اگر در چند واحد انجام شود نمودار افقی رسم می گردد .
19
مرحله چهارم : تجزیه و تحلیل نمودار
دراین مرحله آنالیست با دید انتقادی به نمودار وضع موجود نگاه کرده و سوالات ذیل را درباره اطلاعات جدول می پرسد.
1- این مرحله چیست یا بعبارت دیگر در این مقطع کدام یک از مراحل کار باید انجام شود ؟
2- چرا بایستی این مرحله انجام شود؟
3- چرا این مرحله توسط این فرد انجام می شود ؟
4- چرا این مرحله دراین زمان انجام می گیرد ؟
5- این مرحله چگونه انجام می گیرد؟
6- چرا این مرحله دراین مکان انجام می شود ؟
20
مرحله پنجم: تنظیم نمودار پیشنهادی
دراین مرحله آنالیست تغییرات و اصلاحاتی که با توجه به پاسخ سوالات فوق لازم می داند در نمودار وضع موجود ایجاد و نمودار در وضع پیشنهادی را تنظیم می نماید . در اغلب موارد نمودار در وضع پیشنهادی دارای مراحل کمتر و روشی ساده تر می باشد .
21