طرح شهرسازی 4
بهار 1391
گروه مهندسی شهرسازی
استاد راهنما:
جناب آقای مهندس جمشیدی
دانشجویان:
الهام بابایی پریسا کشاورزیان سمیرا مومنی آرزو میرشاهولد
طرح شهرسازی 4 با هدف ارائه جزئیات کاربری اراضی و بررسی پهنه های مطالعاتی در افق انجام شده.
مراحل انجام شده در این طرح عبارتند از:
کاربری اراضی در وضع موجود
کاربری اراضی در وضع پیشنهادی
استخوان بندی وضع موجود
استخوان بندی در وضع پیشنهادی
نیاز سنجی خدماتی انجام شده در هر یک از سطوح تقسیمات کالبدی
بررسی شبکه ترافیکی
بررسی پروفیل عرضی شبکه ارتباطی در وضع موجود و پیشنهادی
پیاده سازی پروفیل های عرضی برروی پلان
ارائه پارکینگ حاشیه ای و پارکینگ جمعی در شهر
تفکیک خدماتی با توجه به سازگاری و همجواری کاربری ها و سازگاری میان عرض و عملکرد معابر
برنامه ریزی مسکن
تفکیک اراضی مسکونی
شهر سامن از شمال به شهر ملایر ، از جنوب به شهرستان ( بخش اشترنیان ) و بروجرد از غرب به نهاوند و از شمال غربی به شهر تویسرکان محدود می شود . علت وجود کوه های کم ارتفاع که جنس گرانیتی هستند در هر دو سوی این شهر گسترش به سمت کوه ها محدود شده است ، در عوض درم ناطق دشتی و جوار جاده اصلی ملایر و بروجرد گسترش داشته است که این گسترش بیشتر به سمت مخروط افکنه هایی می باشد و از نظر موفولوژی شهر دارای شکل مستطیلی می باشد ،ارتفاع متوسط شهر 1825 متر از سطح دریاست .
شهر سامن در فاصله 15 کیلومتری از شهرستان ملایر واقع شده است و دارای مساحتی در حدود 154 هکتار می باشد.
عکس هوایی شهر:
همان طور که مشاهده می شود تصویر واضحی از شهر نمایش داده نشده است ولی همان طور که مشاهده می کنید. عمده ترین جهات توسعه شهربه سمت شمال شرق وجنوب غرب بوده. نتیجه گرفته می شود که در روند توسعه تاریخی شهر سامن چهار دوره وجود دارد دوره اولیه ی پیدایش از سال 1330 که به صورت قلعه بوده است.دوره دوم توسعه تا سال 1345 بوده ودوره سوم از سال 45 الی 1365 بوده و دوره چهارم از سال 1365 تا کنون بوده است.
عوامل محدود کننده توسعه شهر:
شهر سامن به طور متوسط 1850 متر از سطح دریا ارتفاع دارد با وجود این ارتفاع،محدود کننده توسعه کالبدی اراضی به جز تپه واقع در شرق سامن موسوم به تپه مصلی وجود ندارد و در کل می توان گفت شهر سامن در (ناخوانا) واقع شده است که شیب بسیار ملایمی به سمت شمال غربی (حدود 1%) دارد.این شیب کم می تواند توسعه ساخت و ساز را از لحاظ دفع فاضلاب بخصوص در اراضی پست با مشکل مواجه سازد.
دو مسیل از مرکز شهر عبور می کنند که به طور عرفی مرز طبیعی میان محلات مختلف می باشند این مسیلها فضایی توده و در مواقع بارش ممکن است پر از آب شوند.شیب عمومی این مسیلها به طبعیت از شیب عمومی شهر جنوب به شمال بوده و وارد اراضی کشاورزی می شوند.
کاربری اراضی در وضع موجود:
همان طور که در نقشه مشاهده می شود تمام کاربری های موجود درشهر نمایش داده شده است که:
کاربری مسکونی دارای 347940 متر مربع، تجاری 13650، آموزشی 38926، فرهنگی 2838 ، مذهبی 5323، بهداشتی و درمانی 3772، ورزشی 18575، اداری 13003، نظامی 5922، انبار 6935، تاسیسات 17923، فضای سبز 4158، گورستان 19475، مسیل 16202، معابر و فضای باز 720616 را در شهر دارا می باشد.
کاربری اراضی در وضع پیشنهادی:
در نقشه کاربری اراضی در وضع پیشنهادی کاربری های موجود شهر همراه با کاربری های پیشنهادی در شهر مشخص شده است. که این پیشنهادات با توجه نیاز سنجی خدماتی شهر داده شده است. وسعی شده طوری جانمایی کاربری ها صورت پذیرد تا در تمام سطح شهر امکان استفاده از کاربری ها برای ساکنین فراهم شود.
در نقشه کد گذاری کاربری اراضی پیشنهادی، زمین های بایر هر محله توجه شده است . در این نقشه به آیتم هایی همچون مساحت و کد قراردادی هر زمین پرداخته شده است.
هدف: شناسایی هر چه بیشتر پتانسیل موجود در زمین های بایر و تطبیق آن با کمبود هر محله بوده است.
استخوان بندی در وضع موجود:
در این نقشه عناصر و اجزای شهر شامل: شریان های ترافیکی اصلی، کل پهنه های سکونتی به شکل یکپارچه و زمین های بایر نمایش داده شده است.
هدف : مشخص نمودن زمین های بایر و اراضی قابل توسعه شهر
استخوان بندی پیشنهادی:
در این نقشه کاربری های اصلی شهر، پهنه های مسکونی، پهنه های پیشنهادی برای کاربری های مسکونی و خدماتی، دخایر توسعه شهری و شریان های ترافیکی اصلی شهر مشخص شده است.
هدف: ارائه یک طرح کلان برای شهر در خصوص اجزاء و عناصر اصلی نه اجزاء و عناصر در مقیاس خرد.
نقشه تقسیمات کالبدی :
در این نقشه 3 ناحیه و 8 محله شهری مشخص شده است. و با استفاده از جدول نیاز سنجی خدمات که تهیه کرده ایم مشخص کرده ایم که در هر محله چه تعداد از هر کاربری موجود است.
هدف: با استفاده از جدول نیاز سنجی کمبود ها را در شهر بررسی کرده و در زمین های بایر و اراضی قابل توسعه شهری کمبود هارا جبران می کنیم.
جدول نیاز سنجی خدمات:
بررسی شبکه ترافیکی:
در ابتدا مسیر های ورودی و خروجی به شهر و خیابان های اصلی و خیابان جمع و پخش کننده وخیابان فرعی مشخص شده سپس به تفکیک عرض معابر پرداخته ایم که عرض معابر را روی آن مشخص نموده ایم.
و در نهایت اصلاح مسیر بندی ترافیکی را انجام داده ایم. که در این نقشه معابری که نیاز به تعریض یا یک طرفه کردن داشتند را مشخص و اصلاح نموده ایم
هدف: تعیین جهت حرکت سواره- حدف ناسازگاری تا حد امکان- حفظ سلسله مراتب ترافیکی
بررسی پروفیل عرضی در وضع موجود و پیشنهادی:
در این مرحله از فرآیند کاری ابتدا به وسیله برداشت میدانی مقاطع عرضی تیپ های مختلف را برداشت کرده و به اصلاح هندسی این مقاطع پرداختیم.
این اصلاح با توجه به نقشی که تیپ های مختلف بازی می کنند و نوع ترافیکی که در آنها جریان دارد ، صورت گرفته است.
در برخی موارد نیز بسته به نیاز ترافیکی ، تعریض پیشنهاد شده بود که چگونگی آن در برخی مقاطع عرضی دارای پیشنهاد تعریض قابل درک و قابل لمس می باشد.
جدول پروفیل عرضی
سازگاری خدماتی:
در این قسمت سازگاری میان کاربری های همجوار و سازگاری بین معابر ترافیکی به لحاظ عرض و عملکرد بررسی کردیم و باتوجه به موقعیت هر کدام از چهار گزینه کاملا سازگار نسبتا سازگار بی تفاوت کاملا ناسازگار استفاده نموده ایم.
هدف: تثبیت موقعیت مراکز خدماتی
تعداد کاربری ها در وضع موجود:
تعداد کاربری ها در وضع پیشنهادی:
بررسی سازگاری بین کاربری های همجوار:
برخی کاربری ها مانند نظامی و درمانی در کنار هم ناسازگارند که این ناسازگاری به لحاظ ایجاد آلودگی صوتی نظامی برای درمانی یا ایجاد مشکلات دیگر نیاز به جابه جایی دارد.
بررسی سازگاری به لحاظ عرض و عملکرد معابر:
در این قسمت بررسی نمودیم که معابر با کاربری که با آن ارتباط دارند سازگار هستند یا خیر . و آیا معبر با حجم ترافیکی که روزانه از آن عبور می کند سازگار هست یا خیر.
برنامه ریزی مسکن:
هدف: تفکیک اراضی بایر درون محدوده شهری میان گونه های مختلف ساختمانی با توجه به جمعیت اضافه شده در طول دوره طرح
ماخذ: خلاصه طرح توسعه وعمران شهر سامن
مازاد جمعیت = جمعیت موجود – جمعیت افق
1394= 4967 – 6370
موجود خانوار موجود مسکونی واحد = 1
1.09 1294 > 1
30%× 1394 4.5 4 × 300 = 23.23 ~ 24
70%× 1394 4.5 2 × 200= 108.5~ 108
تراکم متوسط
تراکم کم
با توجه به محاسبات انجام شده در شهر 24 قطعه مسکونی در تراکم متوسط و 108 قطعه مسکونی در تراکم کم نیازمندیم که این قطعات را با رعایت چهار اصل زیر مشخص نمودیم:
تشریح معیارهای الویت توسعه
تعیین حوزه های واجد شرایط توسعه
اصول تفکیک قطعه مسکونی
نحوه تعیین سطح اشغال در قطعه
نقشه وضع موجود
سلسله مراتب دسترسی
30درجه
60درجه
90درجه
0درجه
جمع بندی:
در نهایت پس از پایان طرح این مسئله به خوبی روشن می شود که با افزایش جمعیت در افق با کمبود مسکن مواجه هستیم که می توان از اراضی واجد شرایط توسعه و اراضی که به عنوان زمین های پیشنهادی مسکن نام برده شده است استفاده نمود البته لازم به ذکر است که باید در تفکیک مسکن به این مسئله توجه نمود که کاربری مسکن زمانی معنا پیدا می کند که در کنار کاربری های سازگار با خود که شامل فضای سبز محلی، تجاری محلی، مهد کودک و … است قرار گیرد.