عنوان:
صندوق های سرمایه گذاری
تعریف
صندوق های سرمایه گذاری نهادهای مالی نوینی هستند که با هدف جمع آوری وجوه از سرمایه گذاران واختصاص آن به خرید انواع اوراق بهادار به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری ،بهره گیری از صرفه جویی های ناشی از مقیاس و ایجاد بازدهی متعارف برای سرمایه گذاران در سالهای اخیر طراحی گردیده اند.
طبق قانون بازار اوراق بهادار ایران :نهادی مالی که فعالیت اصلی آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار می باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاری خود در سود و زیان صندوق شریکند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
اوراق دارایی (سهام)
اوراق بدهی (اوراق قرضه شرکتی)
اوراق قرضه /مشارکت دولتی (بدون ریسک)
بازده صندوق های سرمایه گذاری با استفاده از ارزش خالص دارایی یا NAVارزیابی شده و واحدهای آن قیمت گذاری میشوند.
ارزش خالص دارایی ها یا(Net Asset Value)NAV
در واقع ارزش مجموعه سرمایه گذاری صندوق تقسیم بر تعداد سهام آن است ،که در پایان هر روز معاملاتی با توجه به تغییرات قیمت سهام ،اوراق بهادار و سودهای نقدی تعلق گرفته به آن محاسبه می شود.
ساختار عملیاتی متداول صندوق ها در سطح جهانی
ارکان سیاست گذاری ،تصمیم گیری و نظارت های کلان بر عهده مجمع عمومی دارندگان واحدهای سرمایه گذاری و هیئت مدیره صندوق و عملیات اجرایی بر عهده ارائه دهندگان خدمات است.
مجمع عمومی
انتخاب مدیران ، تایید یا ایجاد تغییرات اساسی در قراردادهای صندوق با دیگران وهرگونه تغییر در اهداف و سیاست های صندوق باید به تصویب مجمع عمومی برسد.و همچنین دسترسی به صورت های مالی و قراردادها و نیز امکان بازخرید واحدهای صندوق در هر لحظه از زمان بر عهده مجمع میباشد.
هیئت مدیره صندوق
مسئولیت سرپرستی و نظارت کلی بر فعالیت های آن ، تصمیم گیری های اساسی ،تدوین آیین نامه ها و نظارت بر عملکرد نهادهای مرتبط با صندوق از وظایف اصلی آن است.
این هیئت ترکیبی از دو گروه است که یکی شامل مدیران ذینفع یا وابسته به صندوق که از بین دارندگان واحدهای سرمایه گذاری توسط مجمع عمومی انتخاب می شوند و از عملکرد ونتایج فعالیت صندوق به طور مستقیم نفع می برند.
گروه دیگر مدیران مستقل هستندکه به دلیل نداشتن رابطه استخدامی و هر گونه وابستگی دیگر به مدیر سرمایه گذاری و سایر ارائه کنندگان خدمات به صندوق از عملکرد صندوق منتفع نمی شوند.
وظایف هیت مدیره صندوق شامل انتخاب مدیران ،برگزاری مجامع،تصویب صورت های مالی ،اعمال کنترل بر نقدینگی صندوق و غیره می باشد.
ارائه دهندگان خدمات
صندوق ها نه به طور داخلی بلکه به صورت بیرونی مدیریت می شوند و از خدمات اشخاص زیر بهره می برند:
1)مشاور/مدیر سرمایه گذاری
2)مدیر اجرایی(نهادی که نظارت قانونی ؛اصلاحی ومدیریتی را اعمال میکند)
3)امین(همه صندوق های سرمایه گذاری ملزم به محافظت و نگهداری اوراق بهادار خود از طریق یک موسسه امین مانند بانک یا یک شرکت بیمه معتبر که یک موسسه مستقل محسوب می شود)
4)موسسه نقل و انتقال ( این موسسه از طرف صندوق سطح وسیعی از خدمات ،از جمله انجام دادن درخواست های معاملاتی ؛ایجاد و نگهداری حسابهای سرمایه گذاران و ثبت های مربوط و عملیات محاسبه و پرداخت سود به دارندگان واحدها را بر عهده دارد)
5)توزیع کننده/ متعهد اصلی فروش سهام(صندوق های سرمایه گذاری پیوسته واحد سرمایه گذاری جدید منتشر میکنند و پس از قیمت گذاری در اختیار عموم قرار میدهند.واحدهای منتشر شده از طریق پذیره نویس های اصلی توزیع می شوند.توزیع کننده در جایگاه کارگزار- معامله گر،توزیع مستقیم یا غیر مستقیم واحدهای صندوق به سرمایه گذاران ،توزیع اسناد و مدارک منتشر شده صندوق و بازاریابی و تبلیغات را بر عهده دارد)
6)حسابرسان و مشاوران حقوقی (این گروه بر امر مطابقت و پیروی عملیات صندوق از قوانین و مقررات مربوط نظارت می کنند)
مزایای سرمایه گذاری در صندوق ها
1)مدیریت حرفه ای
این مزیت با اتکا به مشاوران حرفه ای سرمایه گذاری ،برخورداری از اطلاعات کافی بازار و معامله گران ماهر اوراق بهادار بدست می آید.دسترسی داشتن به مدیریت حرفه ای با توجه به آشنا نبودن بیشترسرمایه گذاران در ایران با سازوکار سرمایه گذاری در بورس و سهام و نیز برای نهادینه شدن سرمایه گذاری در دارایی های مالی و گسترش سرمایه گذاری غیر مستقیم ،اهمیت بسیاری دارد.
2)تنوع بخشی اوراق بهادار و کاهش ریسک
با سرمایه گذاری در دارایی ها و اوراق بهادار گوناگون ،تاثیر کاهش ارزش هریک از دارایی ها و اوراق بهادار در کل سرمایه گذاری ،و در واقع ریسک سرمایه گذاری ،کاهش میابد. در ایران به دلیل خرد بودن سرمایه ها ،نبود امکان تشکیل سبد متنوع برای دارندگان آنها و نیز به دلیل ریسک گریز بودن درصد بالایی از سرمایه گذاران بازار سهام،این ویژگی برای صندوق ها جذابیت زیادی ایجاد میکند.
3)نقد شوندگی بالا
سرمایه گذاران در هر زمان می توانند براساس خالص ارزش دارایی موجود در صندوق و پس از کسر هزینه های مربوط تمام و یا تعدادی از واحدهای سرمایه گذاری خود را ابطال وبه وجه نقد تبدیل کنند.
اهمیت این ویژگی در ایران هنگامی بیشتر نمایان می شود که بدانیم در صورت بسته بودن نماد معاملاتی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس ،سرمایه گذاران تا زمان باز شدن نماد معاملاتی و وجود تقاضای خرید امکان خروج از بازار را نخواهند داشت.بدین ترتیب وجود ضامن نقد شوندگی به مفهوم وجود خریدار همیشگی می باشد.
4)صرفه جویی در مقیاس و پایین بودن هزینه معاملات
به دلیل انجام عملیات مختلف ،مانند تحقیقات بازار و انجام معاملات در حجم زیاد و ایجاد صرفه جویی در مقیاس ،هزینه های مربوطه در صندوق ها در مقایسه با سرمایه گذاری مستقیم توسط افراد کاهش میابد .این مزیت در بازارهایی مانند ایران ،که جمع آوری و پردازش اطلاعات دقیق و کافی از شرکت ها برای عموم سرمایه گذاران و حتی حرفه های بازار تا حد زیادی دشوار،زمان بر و پر هزینه است،می تواند مورد توجه اغلب سرمایه گذاران باشد.
5)انعطاف پذیری و تنوع
وجود تعداد زیاد و انواع مختلف صندوق ها با دامنه وسیعی از اهداف سرمایه گذاری ،حق انتخاب و انعطاف پذیری بالایی در سرمایه گذاری به مشتریان میدهد.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
1)مدیریت حرفه ای
همانطور که مدیریت حرفه ای یکی از مزایای صندوق های سرمایه گذاری است یکی از معایب آن نیز به شمار می رود. چون مدیران حرفه ای ممکن است به فکر منافع خود باشند و همواره در جهت بهتر شدن بازده ی سرمایه گذاران عمل نکنند (به ویژه اگر درآمد آن ها ارتبط چندانی با سود صندوق نداشته باشد.)
2)تنوع زیاد
تنوع بیش از حد ممکن است سبب کاهش بازده ی سرمایه گذار شود زیرا اگر در یک سهم سود زیادی کسب کنید به دلیل آنکه آن سهم بخش کوچکی از سبد را تشکیل می دهد، بازده ی شما تغییر چندانی نخواهد داشت.
بازده سرمایه گذاری در صندوق
مانند سرمایه گذاری در یک سهم که می تواند به طور کلی دو نوع بازده یکی شامل سودهای نقدی دریافتی و دیگری عایدات سرمایه ای ناشی از افزایش قیمت سهم ،برای دارنده ایجاد کند.عایدات سرمایه گذاری صندوق نیز در واقع از همین محل ها بدست می آید؛ از انجا که صندوق های سرمایه گذاری لازم است تمامی خالص عایدات خود (مانده درآمد کل پس از کسر هزینه ها )را بین دارندگان واحدهای سرمایه گذاری توزیع کنند،منافع حاصل از سرمایه گذاری های فروخته شده از تغییر قیمت دارایی ها و سرمایه گذاری های موجود جداگانه مد نظر قرار می گیرد.
الف)سود نقدی هر واحد سرمایه گذاری
مقدار درآمد یا سود نقدی است که صندوق از محل سودها و بهره های دریافتی روی سهام و اوراق قرضه موجود در سبد دارایی های خود ،به عنوان درصدی از NAV طی سال به ازای هر واحد سرمایه گذاری به دارنده واحدها پرداخت می شود.
نرخ بازده نقدی هر واحد سرمایه گذاری =مبلغ پرداختی از محل درآمد های نقدی /قیمت هر واحد سرمایه گذاری
ب)عایدات سرمایه های ناشی از دارایی های فروخته شده
این بخش از عایدات در نتیجه فروش اوراق بهادار سبد صندوق به قیمتی بیش از بهای تمام شده به دست می آید.
پ)عایدات سرمایه ای از محل ارایی های موجود
این بخش از عایدات ،که ناشی از افزایش قیمت اوراق بهادار موجود در سبد دارایی های صندوق است.خودرا به صورت افزایش قیمت واحدهای سرمایه گذاری صندوق نشان می دهد.
فرمول بازده کل سرمایه گذاری
(تغییر در ارزش کل واحدهای سرمایه گذاری +سودهای نقدی تقسیمی طی سال) /قیمت تمام شده سرمایه گذاری اولیه
ریسک سرمایه گذاری در صندوق
احتمال وقوع زیان در سرمایه گذاری های صندوق همواره وجود دارد.
1)ریسک کاهش ارزش دارایی های صندوق
صندوق ها عمدتا در سهام شرکت ها سرمایه گذاری می کنند وارزش سهام هر شرکت در بازار تابع عوامل متعددی از جمله وضعیت سیاسی ،اقتصادی ،اجتماعی،صنعت موضوع فعالیت و وضعیت خاص آن شرکت است.لذا قیمت سهام در بازار می تواند کاهش یافته و در اثر آن صندوق و سرمایه گذاران آن متضرر شوند.
2)ریسک نکول اوراق مشارکت
اوراق مشارکت شرکت ها بخشی از دارایی های صندوق را تشکیل میدهد.اگرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایه گذاری میکند که سود واصل آن توسط یک موسسه معتبر تضمین شده است ولی این احتمال وجود دارد که ناشر وضامن به تعهدات خود در پرداخت به موقع اصل وسود اوراق مشارکت مذکور ،عمل ننمایند.
3)ریسک نوسان بازده بدون ریسک
در صورتی که نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علی الحساب اوراق مشارکت دولتی )در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد ،قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آنها تضمین شده است در بازار کاهش میابد.چنانچه صندوق در این نوع اوراق سرمایه گذاری کرده باشد ممکن است متضرر شود.
تفاوت های شرکت سرمایه گذاری و صندوق سرمایه گذاری چیست؟
فرق اساسی یک صندوق سرمایه گذاری با یک شرکت سرمایه گذاری، باز بودن سرمایه آن میباشد. به این معنا که در یک صندوق سرمایه گذاری، هر سرمایه گذار می تواند در چارچوب اساسنامه در هر زمانی به صندوق وارد یا از آن خارج شود؛ اما در یک شرکت سرمایه گذاری، ورود و خروج سرمایه صرفا در قالب افزایش یا کاهش سرمایه و با طی تشریفات مندرج در قانون تجارت صورت می پذیرد. چون ورود و خروج سرمایه و سرمایه گذار در صندوقهای سرمایه گذاری یک عمل مجاز و تعریف شده است، بنابراین دیگر نیازی به نقل و انتقال واحدهای سرمایه گذاری نمی باشد اما در شرکتهای سرمایه گذاری در صورتیکه شخص سرمایه گذار قصد خروج از شرکت را داشته باشد، باید واحد سرمایه گذاری خود را به شخص دیگری منتقل نماید و یا چنانچه شخصی بخواهد سهم خود را در شرکت افزایش دهد، باید سهام مورد نظر خود را از سایر سهامداران خریداری نماید.
نقش صندوق های سرمایه گذاری در تامین مالی پروژه های خطر پذیر:
یکی از زنجیره های اصلی سیستم ملی نوآوری، مجموعه صندوق های تامین مالی خطرپذیر می باشد. تامین مالی خطرپذیر از ویژگیهای خاصی برخوردار است که در ذیل به هشت ویژگی و شاخص اصلی عملکردی فعالیت صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر اشاره می گردد:
1- مشارکت در مدیریت شرکت ها
نقش سرمایه گذاران خطر پذیر در تامین منابع مالی خلاصه نمی گردد و آنها نسبت به وضعیت عملکردی شرکت های سرمایه پذیر خود موضعی انفعالی خواهند داشت. این سرمایه گذاران بدلیل مشارکت در مالکیت شرکت های نوپا، خود را در قبال موفقیت آنها متعهد می دانند و بیشترین سعی را دارند که با کمک به موفقیت شرکت های سبد سرمایه گزاریشان، سود سرمایه گزاری خود را افزایش دهند.این سرمایه گذاران که بیشتر افراد باتجربه و دارای شم تجاری بالا هستند، با اتکا به تجربه های حاصل از کمک به شرکت های مشابه، فعالاته وارد عرصه می شوند. ارتباطات فردی وسازمانی این سرمایه گزاران، در بیشتر مواقع راهگشای شرکت های نوپا است، زیرا مدیریت شرکت های نوپا بیشتر در اختیار کارآفرینان فنی است( کسانی که تجربه مدیریتی کافی ندارند) بازاریابی راهبردی و برنامه ریزی نیز از دیگر حوزه هایی است که این سرمایه گذاران در آنها بسیار موثرند. بنابراین، سرمایه گذاران خطرپذیر با مشارکت در مدیریت شرکت های سرمایه پذیر نوپا، به ارزش افزایی می پردازند. و نقش کارآفرینی آنها چشم گیر تر از نقش تامین کنندگی منابع مالی است.
2- ارزیابی مدیریتی
همانگونه که در تعریف منابع مالی خطرپذیر آمده است، این منابع بیشتر در شرکت های جوان و نوپایی سرمایه گذاری می شود که رشدی سریع دارند و بطور ذاتی به واحدهای اقتصادی مهمی تبدیل می شوند. اما تشخیص این توان ذاتی به هیچ وجه کار ساده ای نیست زیرا ممکن است این شرکتها در مراحلی باشند که هنوز هیچ محصول واقعی یا بنگاه سازمان یافته ای وجود نداشته باشد. بهمین دلیل این گونه سرمایه گذاری ها با خطر فراوانی روبرو هستند. لذا لازم است در مرحله نخست ارزیابی بسیار دقیقی از این شرکت ها بعمل آید.مهمترین شاخص ارزیابی شرکت های نوپا، وضعیت گروه مدیریتی آنها است. بررسی وضعیت گروه مدیریتی به سبب ماهیت غیر ملموس آن به تجربه و دانش فراوانی نیاز دارد و مهارت های خاصی از جمله انسجام و وحدت، سابقه، تعهد، دانش تجاری، برخورداری از تمامی مهارت های تخصصی لازم و تمایل به پذیرش مشاور را می طلبد. و انجام این ارزیابی ها، توانمندی های ویژه ای را از سوی صندوق های سرمایه گذاری در پی خواهد داشت.
3- خطرپذیری
اهمیت سرمایه گذاری خطر پذیر در توسعه تکنولوژی و رشد اقتصادی، بیشتر به ویژگی خطرپذیری باز می گردد. کارآفرینانی که طرح و ایده نو در سر دارند و به موفقیت اقتصادی آن باور دارند به سبب عدم دسترسی به منابع مالی کافی در مسیر حرکت خود متوقف می شوند. ویژگی های خاص شرکت های کوچک و متوسط، دریافت منابع مالی از بانک ها و دیگر کانالهای سنتی تامین مالی را برای پروژه های پرخطر مبتنی بر تکنولوژی پیشرفته بسیار دشوار کرده است. خطر پذیری از ویژگی های اصلی سرمایه گذاری های خطر پذیر بشمار می رود و نقش بسزایی در توسعه تکنولوژی دارد. خطر پذیری به مجموعه شرایط وابسته است که یکی از آنها ایجاد مشوق هایی برای کارکنان صندوق هاست تا درقبال سرمایه گذاری های مطمئن پاداش دریافت نمایند و در قبال شکست بی تفاوت نباشند.
4- مشارکت در مالکیت شرکت ها:
مشارکت در مالکیت شرکت ها از ویژگی های اصلی و ماهیتی سرمایه گذاری خطرپذیر بشمار می رود. وام دادن با مفهوم سرمایه گذاری خطرپذیر همخوانی ندارد و خلا موجود در تامین مالی پروژه های نوآورانه و مبتنی بر تکنولوژی های پیشرفته را پر نمی کند. زمانی که صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر در مالکیت شرکت ها سهیم می شوند، از هر ابزاری برای کمک به موفقیت این شرکت ها استفاده می کنند. مشاوره های مدیریتی و برنامه ریزی در کمک به شرکت های نوپا مبتنی بر تکنولوژی مطرح می گردد.و این کار به معنای پیوند نظامند ((ایده و تخصص کارآفرینان جوان)) با تجربه و شم تجاری کارشناسان صندوق های مالی )) است که این پیوند می تواند ضامن تجاری سازی موفق نوآوری های تکولوژی در کشور و به عبارتی تحقق اهداف توسعه تکنولوژی باشد.
5- انگیزه سودآوری:در تعریف سرمایه گذاری خطر پذیر آمده است( پذیرش خطر بالا که به امید کسب سود فراوان صورت می گیرد). مطمئنا، پذیرش خطر باید با انگیزه کسب سود بیشتر همراه باشد، در غیر اینصورت می توانند به نرخ بانکی یا دیگر سرمایه گذاری های مطمئن(مانند اوراق قرضه ) بسنده کنند. بنابراین کسانی که سرمایه خود را در طرح های نوآورانه و در عرصه تکنولوژی های پیشرفته در معرض خطر قرار می دهند، مطمئنا باید برنامه نسبتا طولانی برای کسب سود بیشتر داشته باشند. سود مورد نظر صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر، از محل افزایش ارزش سهم مالکیت آن ها در زمان فروش حاصل می شود نه از راه درآمد جاری شرکت ها. با اطمینان می توان گفت که هرگاه، از انگیزه سودآوری صندوق های مالی سرمایه گذاری چشم پوشی شود، این صندوق ها اندک اندک از خطرپذیری فاصله می گیرند و درنهایت به پرداخت وام های مطمئن می پردازند.
6- توجه به شرکت های نوپا:سرمایه گذاری خطرپذیر می تواند در مراحل مختلف رشد شرکت ها صورت پذیرد. این مراحل را می توان به مراحل ابتدایی ، رشد و گسترش تقسیم کرد. این نوع سرمایه گذاری طیف وسیعی است که در یک سوی آن خطر و ناامنی به بالاترین حد خود می رسد و افق زمانی خروج از سرمایه گذاری نیز طولانی تر می شود. در مرحله ابتدایی معمولا کارآفرینانی با ایده ها و نواوری های جالب وجود دارند و در بسیاری از موارد، حتی ساماندهی مناسبی در قالب شرکت ندارند. پس ارزیابی ظرفیت این طرح ها بسیار دشوار است و خواهان مهارت های ویژه ای با افق زمانی سودآوری حداقل هفت ساله می باشد. در سوی دیگر ، سرمایه گذاری در شرکت های ثبات یافته با ارزیابی آسانتر و سود کمتر همراه می باشد. و در کل تاثیر سرمایه گذاری بر توسعه تکنولوژی و ارتقای کارآفرینی زمانی پررنگ تر می شود که جهت گیری اصلی آن بسوی آغاز طیف یعنی سرمایه گذاری در مراحل ابتدایی رشد شرکت ها یا همان شرکت های نوپا و نواور است.
7- دیدگاه بلند مدت:
خطرپذیری برای کسب سود بدون در نظر داشتن دیدگاه بلند مدت امکان پذیر نمی باشد . اساسا دیدگاه کوتاه مدت در توسعه تکنولوژی جایی ندارد و اگر دیدگاه کوتاه مدت بر صندوق های سرمایه گذار حاکم شود، این صندوق ها از مفهوم سرمایه گذاری خطرپذیر دور می شوند و در راستای اهداف توسعه تکنولوپی گام بر نخواهند داشت. و عملکرد آنها مانند موسسه های مالی و بانکها می شود.
8- مدیریت حرفه ای:
لازمه سرمایه گذاری خطرپذیر تامین مالی شرکت های نوپا و مبتنی بر تکنولوژی است. تصمیم گیری درباره انتخاب پروژه های مناسب برای سرمایه گذاری از اهمیت خاصی برخوردار است و باید بگونه ای باشد که بازگشت سرمایه را در بالاترین اندازه برساند و از خطر موجود به میزان زیادی بکاهد. سرمایه گذاران خطرپذیر باید خدمات دارای ارزش افزوده را به شرکت های پذیرای سرمایه ارائه کنند . خدماتی مانند:
– پیاده سازی مفاهیم مدرن مدیریت بنگاه
– یکپارچه سازی منابع اطلاعاتی برای برنامه ریزی بازار و برنامه ریزی راهبردی
– تامین مالی اولیه و تامین مالی مجدد
– مشاوره مالی
– شناسایی سرمایه گذاران راهبردی
– طراحی برنامه هایی برای عرضه ابتدایی سهام در بازار بورس
بنابراین سرمایه گذاری خطر پذیر باید در قالب سرمایه گذاری حرفه ای دنبال شود
چالش ها ومشکلات صندوق های سرمایه گذاری:
1)عدم استقبال کافی از صندوق های سرمایه گذاری.
2)وجود بازارهای موازی بهتر نظیر بازار مسکن ،بازار طلا وسکه و… ..
3)ناشناخته ماندن ماهیت ،کارکردوفعالیت های این قبیل صندوق ها در میان سرمایه گذاران به خصوص سرمایه گذاران غیر حرفه ای.
4)تقریبا برابر بودن نرخ تضمین صندوق های سرمایه گذاری با نرخ بهره تعیین شده توسط دولت در بانک هاو موسسات مالی و اعتباری که این موضوع باعث می شود سود پرداختی تضمینی این صندوق ها جذابیت کمتری برای سرمایه گذاران ایجاد کند.
5)شرایط و وضعیت اقتصادی و اجتماعی حاکم در کشور.
6)کمبود ویا عدم آگاهی وعدم اعتماد مردم در خصوص این صندوق ها وهمچنین عدم تبلیغات وآگاهی دهی کافی از سوی آنها نیز می تواند از مشکلات وچالش های این صندوق ها باشد.
7)و اینکه این صندوق ها به طور کامل از بدنه دولت مستقل نیستند.
صندوق های سرمایه گذاری مشترک
در ایران
دو گروه از صندوق ها در بازار سرمایه کشور فعالند:
1)صندوق های سرمایه گذاری مشترک با درآمد ثابت
صندوق هایی که با انتشار و فروش واحدهای سرمایه گذاری وجوهی را تحصیل و آنها را در انواع اوراق بهادار (مانند اوراق مشارکت صادر شده توسط مجموعه دولت ،شرکت های سهامی عام )سرمایه گذاری میکنند.
مزایای این گونه سرمایه گذاری نسبت به اوراق مشارکت
صندوق های سرمایه گذاری میتوانند با سرمایه گذاری در انواع اوراق مشارکت دولتی و غیر دولتی ؛ترکیب متنوعی را ایجاد کنندکه ضمن برخورداری از ریسک معمول و کنترل شده ،بازدهی به مراتب بیشتر از نرخ بازده اوراق مشارکت دولتی برای دارندگان واحدهای سرمایه گذاری فراهم کنند.
با وجود استفاده گسترده از اوراق مشارکت در تامین مالی پروژه ها هنوز در ایران مرجعی برای نظارت بر منابع و مصارف وجوه و محاسبه و اعلام بازده کل پروژه ها وجود ندارد.ولی در حالی که صندوق ها با توجه به برخورداری از امکانات و نیروهای تخصصی مالی و حقوقی مورد نیاز میتوانند نسبت به اعمال نظارت و تعیین رقم دقیق و واقعی سود وزیان پروژه ها اقدام کنند.
2)صندوق های سرمایه گذاری مشترک فعال در زمینه سهام
مشخصات اصلی صندوق های سهام
در صندوق های کوچک مقیاس تعداد واحد های سرمایه گذاری قابل انتشار ،حداقل 5000 و حداکثر 50000 واحد سرمایه گذاری و در نوع بزرگ مقیاس این ارقام بین 50000 و 500000 واحد سرمایه گذاری است
ارزش اسمی هر واحد سرمایه گذاری معادل 1000000 ریال است
واحد سرمایه گذاری کوچکترین جزء سرمایه صندوق را تشکیل می دهد.
ساز وکار نظارت بر صندوق های مشترک
الف)نظارت درونی یا نظارت ارکان
1)مدیر
نظارت بر کلیه مراحل اجرایی صندوق و دریافت و پرداخت ها
نظارت بر عملکرد کارگزاران و مدیر سرمایه گذاری صندوق
2)متولی:در واقع وکالت وامانت داری از جانب سرمایه گذاران برای نظارت بر حسن انجام امور و رعایت دقیق مفاد اساسنامه
نظارت مستمر بر عملکرد مدیر
نظارت بر انتشار به موقع اطلاعات از سوی مدیر
حصول اطمینان از ارائه به موقع گزارش عملیات و اظهار نظرهای حسابرس
3)حسابرس:در واقع بازوی اجرایی متولی در نظارت بر امور حسابداری و مالی صندوق
نظارت بر نحوه طراحی و اجرای سیستم کنترل های داخلی صندوق
اعمال نظارت و کنترل بر تمامی عملیات مالی صندوق
ب)نظارت بیرونی یا نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار
1)از طریق نرم افزار
نرم افزار قابلیت هایی دارد که امکان اعمال نظارت موثر و جامع را بر عملیات روزانه صندوق ها از سوی سازمان فراهم میکند
2)بازرسی حضوری
توسط کارشناسان سازمان بورس انجام میشود.مانند چگونگی دریافت و کنترل مدارک مشتریان و میزان رعایت مقررات مربوط ،چگونگی پاسخگویی مسئولان صندوق و…..
با تشکر از توجه شما
11-28