پاورپوینت سیستم های اطلاعاتی مدیریت پیشرفته


عنوان:
سیستم های اطلاعاتی مدیریت پیشرفته

عصر اطلاعات
این واقعیت که امروزه سازمان ها در عصر اطلاعات به سر می برند، با الزامات و محدودیت هایی مواجه هستند که در گذشته نه چندان دور طرح آنها ضرورتی نداشت.
بدون شک ایجاد سازگاری در ابعاد مختلف سازمان با تغییرات محیطی و استفاده از ابزارهایی که به مرور پیشرفت فنّاوری در اختیار مدیران قرار می گیرد، نه تنها ضروری است بلکه حیات سازمان ها در محیط های فرار (Volatile) و متلاطم (Turbulent) امروزی به این مهم بستگی دارد.
تحولاتی که در عصر اطلاعات رخ می دهد سازمان ها و دولت ها را به صورتی گریز ناپذیر به مبارزه می طلبد و مدیران را سخت به چالش وا داشته است.

عصر اطلاعات
عصر اطلاعات با این معضل آغاز شد که تصمیم گیری در محیط های متلاطم بدون دستیابی مستمر به اطلاعات مرتبط عملاَ سردرگمی زیادی را ببار می آورد. طراحی و استقرار سیستم ها و فنّاوری های اطلاعاتی (IS/IT) تلاشی بود در جهت پاسخ گویی به این نیاز که از عناصر بنیادین عصر اطلاعات به شمار می روند.
اگر به سیستم ها و فنّاوری اطلاعات (IS/IT) به دیده یک فرصت بنگریم، باید گفت امکان طراحی اشکال جدید سازمانی، سیستم های کنترلی جدید، بازمهندسی فرایندهای سازمانی و مانند اینها با اتکا به IS/IT فراهم شده است.

ویژگی های عصر اطلاعات
درصد قابل توجهی از نیروی کار در پردازش و انتشار اطلاعات دخیل هستند.
اطلاعات به صورت کالای قابل فروش در آمده که سازمان هایی آن را در پردازش داده ها به کار گرفته اند تا برای بدست آوردن درآمد به سازمان ها فروخته شود. صنعت اطلاعات به سازمان هایی اطلاق می شود که از خرید و فروش و تجارت اطلاعات، درآمد کسب می کنند.
فناوری های اطلاعات و ارتباطات خیلی سریع در حال پیشرفت هستند و محور گسترش اطلاعات و بهبود سازمانی در ابعاد مختلف هستند.
جهانی شدن امکان تحقق پیدا کرده است. یعنی در نظام جهانی شدن بازارها، سرمایه و فناورى به نحوی باهم یکپارچه و ادغام می شوند که جهان اندازه متوسط خود را از دست میدهد و به دنیای کوچکی (دهکده جهانی) تبدیل می شود. بطوری که تمام انسان ها قادرند در این جهان به پیرامون خود سریع تر، ارزان تر و بهتر از قبل دسترسی داشته باشند. سمبل این نظام شبکه اینترنت است.
در عصر اطلاعات ساختار قدرت موازنه سه قطبی از دولت و سرمایه دار/افراد ناشی می شود نه صرفاَ دولت ها. ابر انسان ها بجای ابر قدرت ها مطرح هستند که از طریق شبکه اطلاعاتی به یکدیگر مرتبط شده اند.

چالش هاى عصر اطلاعات
ارتقای آگاهی های سیستم های اطلاعاتی در تمام سطوح سازمانی و ملی.
اقدام برای استفاده از فرصت هایی IS/IT و استفاده استراتژیک از آنها.
نهادینه ساختن فرایندهای مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک IS/IT.
چگونگی تاثیر فنّاوری اطلاعاتی بر ساختار صنعت یا توازن سیاسی بین ملت ها.
عوامل بازدارنده استفاده از IS/IT را به عنوان ابزار رقابتی توسط سازمان ها و کشورها
ارزیابی ارزش استراتژیک سیستم ها و فنّاوری های اطلاعاتی.
نقش سیستم ها و فنّاوری اطلاعاتی در کسب مزیت رقابتی.

چشم انداز جامعه اطلاعاتى
جامعه اى است که در آن کیفیت زندگى به میزان زیادى به اطلاعات و بهره بردارى از آن وابسته است (مارتین، 1988).
اصطلاح جامعه اطلاعاتى بازگوکننده توسعه تکنولوژى هاى اطلاعاتى و تجدید ساختمان جامعه پیروامون جریان اطلاعات است.
جامعه اطلاعاتى به عنوان یک رویداد قریب الوقوع از عوارض توسعه شتابان تکنولوژى اطلاعات است.
پدیده هایى چون تجات الکترونیکى، مدارس الکترونکى، بانکدارى الکترونیکى، انتشارات الکترونیکى، سرقت الکترونیکى، خرید الکترونیکى، … از علائم ملموس جامعه اطلاعاتى هستند.

ویژگى هاى جامعه اطلاعاتى
ویژگى هاى اقتصادى: داد و ستد اطلاعات
ویژگى هاى تکنولوژیک: پیوند فناورى هاى اطلاعاتى و ارتباطى
ویژگى هاى اجتماعى: ارتباطات اکترونیکى و جامعه شبکه اى
ویژگى هاى سیاسى: شفافیت خبرى، و توزیع قدرت
ویژگى هاى فرهنگى: هسته مشترک فرهنگى ملل

انقلاب نوین اطلاعاتی
دراکر (1999) معتقد است که یک انقلاب نوین اطلاعاتی بدون هیچ مانع در شرف وقوع است. انقلاب اطلاعاتی فعلی، در واقع چهارمین انقلاب اطلاعاتی در تاریخ بشر است. اولین انقلاب اطلاعاتی اختراع خط و نگارش در بین النهرین بود. دومین انقلاب اطلاعاتی، اختراع کتاب نوشتاری در چین بود. سومین انقلاب اطلاعاتی اختراع ماشین چاپ و حروف متحرک توسط گوتنبرگ بود.
انقلاب نوین اطلاعاتی به صورت گسترش وسیع اطلاعات و کاربرد آن در اشکال چند رسانه ای تجلی پیدا کرده است.

چگونگی تامین اطلاعات
بیشتر مدیران در عصر اطلاعات، داده ها و اطلاعاتی را دریافت می کنند که حتی اگر همه وقت خود را هم صرف کنند، نمی توانند آنها را جذب نمایند. آنها از اضافه بار اطلاعات در عذابند. بنابراین، باید سازوکارهایی را جستجو کرد که اطلاعات مورد نیاز کاربران را تامین کند. طراحی و استقرار سیستم های اطلاعاتی مناسب یکی از این سازوکارهاست. می توان گفت مهم ترین وظیفه سیستم های اطلاعاتی عبارت از تصفیه[Filtration] و تلخیص[Condensation] اطلاعات است. به عبارت دیگر، اولین و شاید مهمترین اقدام در طراحی سازمان های متناسب با عصر اطلاعات، طراحی سیستم های اطلاعاتی مناسب است.

تعریف سیستم اطلاعاتی
اگر این مفهوم را بپذیریم که سیستم مجموعه ای است از عناصر بهم مرتبط که برای نیل به هدفی مشترک باهم در تعامل هستند، باید گفت سیستم اطلاعاتی نیز از این قاعده مستثنی نیست. نقش اساسی سیستم اطلاعاتی پردازش داده ها و تبدیل آن به اطلاعات مورد نیاز کاربران است (لیم و کیم، 2004). مراحل تبدیل داده ها به اطلاعات به شرح زیر است:
ورود اطلاعات: شامل ثبت عملیات[Recording Transaction]، کدگذاری[Coding]، طبقه بندی[Sorting]، و انتخاب[Selecting] است.
تبدیل داده ها: که به صورت انجام محاسبات ریاضی، خلاصه سازی، و طبقه بندی صورت می گیرد.
اطلاعات برونداد: حاصل پردازش داده هاست که در تصمیم گیری به کار گرفته می شوند.

سیستم اطلاعاتى INFORMATION SYSTEM

تعریف آکادمى سیستمهاى اطلاعاتى بریتانیا (UKAIS):
“مجموعه هدفمندى از اجزاء مختلف شامل انسان، سازمان و فناورى که براى جمع آورى، پردازش، ذخیره سازى، استفاده و توزیع داده (Data) اطلاعات(Information) و دانش (Knowledge) بکار گرفته مى شوند.“

Information system سیستم اطلاعاتى
داده
اطلاعات
بازخور
پردازش
IS سیستمى است که براى تصمیم گیرى در سازمان نقش پشتیبانى اطلاعاتى را
بر عهده دارد.

سیستم اطلاعاتى و تکنولوژی اطلاعاتى IS & IT
سخت افزار (Hardware)
نرم افزار (software)
شبکه های ارتباطی(Network)
بانک اطلاعات(Database)

منابع انسانی(People)
هدف(purpose)
مقولات فرهنگی / اجتماعی(Social/Cultural Context)
رویه ها (Procedures)
تکنولوژی اطلاعات (IT)
سیستم اطلاعات (IS)
(2002)Turban et al. تعریف

چرخه حیات سیستم
طراحى
استقرار
نگهدارى
بیهودگى
چرخه حیات سیستم های اطلاعاتی[Information System Life Cycle] شامل چهار مرحله به شرح زیر است: 1) طراحی[Design]؛ 2) استقرار[Implementation]؛ 3) نگهداری[Maintenance]؛ و4) بیهودگی[Obsolescence]

تفاوت داده، اطلاعات و دانش
داده: حقایق، یا ویژگی هایی که در مورد یک پدیده قابل تصور است. (Post و Aderson، 2003). مثل رنگ، وزن
اطلاعات: داده های پردازش شده که در تصمیم گیری قابل استفاده هستند(الیوت و استارکینگ، 1998). تبدیل داده ها به اطلاعات توسط پردازشگر صورت می گیرد. این پردازشگر می تواند رایانه یا غیر رایانه و یا ترکیبی از آنها باشد.
مثالها: آمار مقایسه ای تعداد محصولات معیوب در سه ماه گذشته، تعداد کارمندان با سن بیش از 50 سال
دانش: مجموعه ای از ایده ها، قواعد و دستورالعملهای اجرایی یا به تعبیر دیگر دانش عقاید توجیه شده است (Nonanka, & Takeuchi, 1995).
مثالها: اگر تولید محصولات در سه ماه گذشته بیش از 10% رشد داشته چک بازرسی رندم را از 30% به 40% افزایش دهیم.
اگر تعداد کارمندان با سن بیشتر از 50 سال بیش از 30% باشد، نصف آنها را بازخرید کنیم.

مدل تکاملی داده / اطلاعات / دانش
عمل (اقدام)
طبقه بندى،
تلخیص،
انتقال
Interpretation, Inference
داده ها
اطلاعات
دانش
Feedback (Knowledge Refinement)
تحلیل نتایج
تولید دانش
تصمیم گیرى

مدل هرمی داده / اطلاعات / دانش
دانش

اطلاعات

داده
بیشتر

ارزش

کمتر
کمتر

حجم

بیشتر

سلسله مراتب داده ها
Bit = 0 or 1
Byte= 8 bits or character
Data element = جزمنفردى از داده ها در مورد یک موجودیت مانند نام خانوادگى، جنسیت و …
Record = عناصر داده اى بهم مرتبط براى توصیف موجودیت مانند پرونده پرسنلى
File = مجموعه اى از رکوردهاى مرتبط
Data base = مجموعه تعریف شده اى از داده ها که به عنوان منبع مشترک براى ارائه اطلاعات به افراد بکار مى رود.

پایگاه داده
فایل
رکورد
فیلد
(عنصر داده)
کاراکتر
(بایت)
بیت
فایل
خالى
فایل فارغ
التحصیلان
فایل
ثبت نام
نام
نام خانوادگى
شماره
دانشجویى
رشته
تحصیلى
جانعلى
جانفدایى
123456
مدیریت دولتى
حسن
ساناز
رضایى
آذرجو
123457
123458
مدیریت آموزشى
مدیریت بازرگانى
فایل
على، شماره دانشجویی، شماره فنى قطعه
1000100 حرف F در ASCII
0، 1

پایگاه داده
طراحی پایگاه داده ها (بانک اطلاعاتی) با تعریف دقیق از اطلاعات سازمـــــــــان و نیازهای اطلاعاتی واحدها آغاز می گردد. برادلی (Bradly) در طراحی بانک های اطلاعـات سطوح سه گانه زیر را مورد تاکید قرار می دهد:
سطح اول عبارت است از دیدگاه کاربردی از اطلاعات سازمان.
سطح دوم شامل کلیه اطلاعات سازمان است که تحت نظارت مدیریت منابع اطلاعات است و اطلاعات در قالب چند بانک اطلاعاتی نشان داده می شود.
سطح سوم معرف سطح فیزیکی یا ذخیره سازی فیزیکی اطلاعات و چگونگی نگهداری آن می باشد.

مدل های سازماندهی بانک های اطلاعاتی
مدل داده ها روشی است که توسط آن ساختار اطلاعات بنحوی تعریف می شود که نماینده وضعیت دنیای واقعی و عملکردی سازمان است. مدل داده ها دارای انواع مختلفی می باشد که مهمترین آنها عبارت است از:
مدل سلسله مراتبی: در این مدل اطلاعات به صورتی تعریف می شود که هر قسمت از اطلاعات به قسمت دیگر و به شکل سلسله مراتبی مانند نمودار سازمانی مربوط می شود.
مدل شبکه ای: در این مــدل هر قسمت از اطلاعات به بیش از یک عنوان از اطلاعات ربط پیدا می کند مانند تهیه فرمت اقلام قطعات مونتاژ یک تولید.
مدل رابطه ای: در این مدل پایگاه های اطلاعاتی با استفاده از کد شناسایی به یکدیگر ارتباط پیدا می کنند تا بتوان براحتی بازیابی شوند. مانند ساماندهی بانک اطلاعاتی توسط نرم افزار Access

فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات زیر ساخت های سیستم اطلاعاتی را تشکیل می دهد. فناوری اطلاعات به مجموعه ای از سخت افزارها و نرم افزارهای مبتنی بر کامپیوتر گفته می شود که در ذخیره، انتقال، و تبدیل داده ها به اطلاعات با معنی به کار می روند (کش و همکاران، 1994). فناوری اطلاعات هزینه کسب، انتقال، و تبدیل داده ها را کاهش و دقت، به موقع بودن، و در دسترس بودن اطلاعات را افزایش می دهد.  
معماری فناوری اطلاعات نشان دهنده ابزارها، ساختارها، و فرایندهایی است که از طریق آنها داده ها کسب، پردازش، و در دسترس کاربران قرار می گیرند

بنیان های معماری تکنولوژی اطلاعات
ذخیره داده ها
انتقال داده ها
تبدیل داده ها
داده ها
سخت افزار
نرم افزار

معمارى IT
ساختارهاى IT
فرایندهاى IT
ابزارهاى IT
ذخیره داده ها
انتقال داده ها
تبدیل داده ها
موجودى هاى
سخت افزارى
موجودى هاى
نرم افزارى
موجودى هاى
داده اى
مسئول پرداخت
سیستم مدیریت
میزان سرمایه گذارى

انتشار تکنولوژی اطلاعات
انتشار فناوری اطلاعات، فرآیندی است که نوآوری به واسطه آن و در طی زمان، از طریق کاناهایی مشخص به اعضای یک سیستم اجتماعی منتقل می شود (Rogers,1995 )
نوآوری هایی که به نظر افراد دارای مزایای بهتر ، سازگاری بیشتر و پیچیدگی کمتر باشند و بتوان آنها را آزمایش و اثراتش را مشاهده کرد، بیشتر و سریع تر از سایر نوآوری ها به کار گرفته می شوند ( Rogers,1995) .

مدیریت سیستم های اطلاعاتی
هرقدر هم یک سیستم خوب طراحی شده باشد، مدیریت این سیستم های اطلاعاتی مسئله ای است که مدیران باید آن را تقبل کنند تا بتوانند با برنامه ریزی و اتخاذ استراتژی های مناسب از سیستم های اطلاعاتی در جهت افزایش کارایی، اثربخشی و نیل به مزیت رقابتی بهره گیرند و این حاصل نمی شود الا اینکه مدیران خود را با دانش چگونگی مدیریت سیستم های اطلاعاتی تجهیز نمایند. مدیریت سیستم های اطلاعاتی عبارت است از فرایند برنامه ریزی، نیازسنجی، طراحی، استقرار، کاربرد و ارزشیابی سیستم های اطلاعاتی. از طریق مدیریت سیستم های اطلاعاتی می توان ارتباط منطقی بین جهت گیری استراتژیک سازمان و سیستم ها و فناوری اطلاعاتی برقرار کرد.
ارزشیابى
IS/IT
کاربرد
IS/IT
استقرار
IS/IT
طراحی
IS/IT
نیازسنجی
IS/IT
برنامه ریزی
IS/IT

منبع:
کتاب درسى: رهنورد، فرج اله، مدیریت استراتژیک سیستم های اطلاعاتی، تهران: نشر نی، 1389

با تشکر از توجه شما