زخم معده و اثنی عشر
استاد:
دانشجو:
زخم معده و اثنی عشر چیست؟
هرگاه تعادل بین اسید معده و سد دفاعی مخاط معده بر هم می خورد، زخم معده و اثنی عشر ایجاد می شود. یا به عبارت دیگر ترشح بیش از حد اسید معده به هر دلیلی می تواند منجر به ایجاد زخم گوارشی شود.
تقریباً ده درصد افراد جامعه در طول عمر خود حداقل یک بار مبتلا به زخم معده یا اثنی عشر می شوند. زخم های گوارشی در هر سنی می توانند بروز کنند.
به طور کلی عوامل ایجاد کننده زخم معده و اثنی عشر چیست؟
عوامل ایجاد کننده زخم های گوارشی بسیار متعدد هستند؛ مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مثل آسپرین، پروفن و…، استرس و اضطراب، عفونت با هلیکو باکترپیلوری بعضی از بیماریهای مزمن ریوی و کبدی پرکاری غده پاراتیروئید، نارسایی مزمن کلیوی، استعمال دخانیات، مصرف الکل، رژیم غذایی نامناسب و وعده های غذایی نامنظم.
علائم شایع این بیماری عبارتنداز: درد در ناحیه بالای شکم (زیر جناغ سینه) که حالت سوزش، سوراخ شدن یا سائیده شدن را دارد که اصطلاحاً سوزش سر دل گفته می شود.
معمولاً ۳-۱ ساعت پس از مصرف غذا تشدید می شود و با مصرف داروهای آنتی اسید مثل شربت آلومینیوم ام.جی.اس و… از شدت این درد می کاهد. احساس بدی در ناحیه بالای شکم و نفخ شکم بعداز غذا نیز از دیگر علایم این بیماری است.از دیگر علائمی که می توان برای این بیماری ذکر کرد بی اشتهایی، آروغ زدن های مفرط و حالت تهوع در بیمار می باشد. بعضی از بیماران مبتلا به زخم اثنی عشر نیمه شب، به علت درد سر دل از خواب بیدار می شوند.
* اقدامات درمانی که بیماران باید انجام دهند چیست؟
بیماران در اولین قدم باید رژیم غذایی خود را اصلاح نمایند و غذای خود را به صورت 6 وعده منظم و کم حجم مصرف کنند. علاوه بر آن از استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی و داروهای ضد التهابی غیراستروئید بدون دستور پزشک خودداری نمایند. همچنین از مصرف ترکیبات کافئین دار و هر غذایی که به نظر می رسد علائم را بدتر می کند، خودداری کنند. پرهیز از مصرف ترشی و فلفل نیز الزامی است ولیکن مصرف میوه و سالاد بلامانع است
عسل به دلیل خاصیت ضد التهابی و کاهش غلظت اسید معده که دارد از ایجاد زخم های معده و اثنی عشر جلوگیری می کند.
* آیا به دنبال ابتلا به زخم معده و اثنی عشر احتمال کم بدخیمی در ناحیه معده نیز وجود دارد؟
: حدود ۴ درصد زخم های معده و اثنی عشر می توانند بدخیم شوند. بنابراین باید این زخم ها تا التیام کامل به دقت پیگیری شوند. زخم های معده و اثنی عشر را معمولاً به مدت۸ هفته تحت درمان قرار می دهند و بعد التیام زخم را مجدداً بررسی می کنند
* زخم معده و اثنی عشر چه عوارضی را می تواند برای بیماران مبتلا به همراه داشته باشد؟
بیماری زخم معده و اثنی عشر در صورت درمان نشدن در دراز مدت عوارض متعددی را برای مبتلایان به همراه دارد که شایع ترین آنها خونریزی از دستگاه گوارش است.
باید توجه داشت مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی و احتمالاً استرس، عوامل مساعد کننده ای برای سوراخ شدن جدار معده هستند. بنابراین از مصرف بی مورد این گونه داروها باید خودداری کرد وچنانچه مصرف این داروها با دستور پزشک باشد باید پس از مصرف غذا و با شکم پر این داروها را مصرف نمود.