به نام یگانه معمار هستی
درس: رابطه انسان و طبیعت در معماری
مقدمه
انسان از بدو پیدایش تا کنون در طبیعت همواره به کند و کاو مشغول است، در طبیعتی که برای او ناشناخته و پر رمز و راز بوده است. زمانی او به تدریج از دل طبیعت واژه های تک + نو + لوژی را بیرون کشید و آنها را برای ترکیب در ذهن خود پروراند و حاصل آن را طی قرن ها به زبان های مختلف بازگو کرد. تکامل نه فقط از مغز انسان بلکه در پیش
چشمان او از طبیعتی که خداوند در اختیارش گذاشته است می تراود.
امروز هرجا سخن از تکنولوژی به میان می آید ، انواع ماشینها ، کامپیوترها ، ساختمانهای بزرگ ، وسایل ارتباط جمعی و دیگر ابزار و آلات موجود در صنایع و نقش موثر آنها در اقتصاد و فرهنگ جامعه ، در ذهن انسان تصویر می شود. طبیعی است که این وسایل همان دستاوردهای تکنولوژی است که پاسخگوی نیازهای اساسی برای انسان معاصر می باشند، اما چنانچه به مسیر تکنولوژی بنگریم، کم و بیش یه منشا برخی پدیده ها پی می بریم. به اینکه هر پدیده صنعتی و یا ساختمانی از کدام الگوی زنده طبیعی الهام گرفته است. شاید در آن صورت تکنولوژی جلوتر از زمان گام بردارد
. بنا بر این لازم است ارتباطی با اصول و منطقی و علمی بین سیستمهای ماشینی وسیستم های زنده پدیدار شود.
سالهاست که محققان در پی یافتن چنین ارتباطی هستند تا از طریق آن چگونگی شکل گرفتن سیستمهای مختلف زندگی را ارزیابی منند. این محققان با تلفیق دو واژه "بیولوژی" و " تکنیک " ، علم " بیونیک" را بنا نهادند.
بیونیک در واقع دانشی است که مسایل فنی را از راههای زیستی حل می کند ، در بیونیک ، تحقیق فقط به یک رشته خاص علمی محدود نمی شود . اگرچه خود بیونیک هنوز به عنوان یک علم نوپاست ، اما فعالیت بیونیکوانان را می توان در حوزه علوم کاربردی مطرح کرد که همچون رابطی پدیده های گوناگون را با الگوهای زنده مقایسه می کنند و بعبارتی برای هر پدیده ای الگویی زنده می یابند
طی حدود 8/3 میلیارد سال از آفرینش زمین، طبیعت خود، تبدیل به طراح ومعمار نهایی شده است، طی این مدت گیاهان و جانوران توانسته اند با تزئینات و طراحی های لازم بر مشکلات محیط زیست خود فائق آیند و انسان نیز در طول زندگی خود، همیشه سعی داشته برای ساخت و طراحی مکانها و وسایل مورد نیاز خود از طبیعت و محیط زیست اطراف خود الهام بگیرد، بعنوان مثال ساختمان بدن خفاش برای لئونارد و داوینچی ایده ائی بود که بتواند ماشین پرنده را طراحی کند. استدلالش این بود که خفاش دارای بال کاملا پوشیده ای است که هوا را از خود عبور نمی دهد و بال خفاش را پوستی پرده مانند پوشانده است که آن را تقویت می کند. حدود 400 سال بعد از طرح داوینچی ، ماشین پرنده توسط کلمنت آدر با الهام از خفاش ساخته شد و در سال 1890 تا ارتفاع 15 متری پرواز کرد
نیروی عضلانی و در عین حال سرعت زیاد در دلفین ها جرقه ائی برای ساختن زیر دریائی بود،
عنکبوتها با طراحی و بافتن ریسمانهایی که به استحکام پولاد هستند برای خود آشیانه می سازند
زنبورها با رعایت کلیه قوانین هندسی پناهگاهی امن و مطمئن برای خود طراحی می کنند،
موریانه ها خانه های خود را در بیابان و در هوائی بسیار گرم می سازند و تلاش می کنند با کندن راههایی پیچیده در خاک، سیستم گرمائی و تهویه داخل لانه های خود را خنک و متعادل نگه دارند، خاک انباشت لانه های آنها به صورت یک مجموعه کامل طراحی شده تا بتوانند نیازهای طبیعی خود را تامین کنند، اینها همه معماران طبیعت اند
معماری و بیونیک:
بطور کلی بیونیک و معماری علمی است که به الهام یابی فنی از ساختمانها، رفتارها و ارتباطات گوناگون عالم جانداران می پردازد.
از پیشگامان عرصه معماری بیونیک چارلی لوکستون میباشد وی از کسانی است که ما را به تخته طراحی طبیعت برمی گرداند تا به چگونگی معماری، طراحی و مهندسی، نظام موجود در معماری طبیعت پی ببریم وی استفاده بجا از مواردی که موجب استحکام ساختمان و ایجاد تنوع بطوری که باعث ایجاد آرامش در آن فضا شود را مد نظر معماران بیونیک میداند.
روح بخشیدن به ساختمان یکی از تمایلات ‹‹معماری بیونیک›› است که به کمک خطوط مستقیم و یا منحنی خالص و با توجّه به قدرت سازه برای تنفس (زنده نمایی) و القاء آهسته تمامیت خود به آن دست پیدا می کند و این به همراه باریک بینی در اجراء مختلف ساختمان بدست می آید، این جنبه باید در همه موارد معماری بیونیک در نظر گرفته شود، مهمترین چیز برای معماری بیونیک آن است که ساختمان تپش وزنده بودن خود را القاء کند
این یک باور متعالی که با زنده بودن محیط زیست، هماهنگی کامل ایجاد شود، شاید یک طریقه معتبر و قوی برای آیندگان، ترویج روش اصلاح طلبی و توجه به واقعیتها از طریق ‹‹ معماری بیونیک›› باشد، بطور کلی معماری بیونیک مبارزه ای است با خشنودی از خود و تمایلی است به باز ساز ی همه چیز ، بنابراین انگیزه ای است منحصر بفرد
نمونه های طبیعی موجود
این ساختمانها یا به صورت مستقیم با جانوران ارتباط دارند .
یا در طراحی ان از موجودات الهام گرفته شده است
نوعی موجود دریایی
ایستگاه مترو
کار سانتیاگو کالاتراوا
نوعی صدف دریایی
کارخانهی شراب سازی
پارکینگ
تار های انکبوت
3 deluxe germani
استفاده از فیگور انسان
برج شهر مالمو
استفاده از ریشه ی درختان
شهر عمودی :برج بیونیک
نوعی حلزون دریایی
برج میلاد
استفاده از ساختار ماهی
مرکز نمایشگاهی
استفاده از DNA
برج دوار
استفاده از سیستم دفاعی جوجه تیغی
ایستگاه مترو
استفاده از بافت استخوان
ساختار کندوی زنبور عسل
موزهی انسان
استفاده از فیگور جانوران
ایستگاه اتبوس
ایستگاه های به شکل صدف ها
سفره ماهی
خفاش
چشم انسان
با تشکر
پاییز 87