بسم الله الرحمن الرحیم
تقدیم به کسانی که بی هیچ جرمی آهسته تر از یاس به خواب رفته اند …
و تقدیم
به پسران سنگ
و
دختران زیتون
کاشت ، مدیریت و ملاحظات اقتصادی در کشت بدون خاک
تاریخچه
1600میلادی- جان وان هلمونت بلژیکی
1699- جان وود وارد انگلیسی
1860- ساشز و ناپ
2500 سال قبل ، کاشتن سبزه در ایران
کشت بدون خاک
به تمامی روش هایی را که گیاهان در محیطی غیر از خاک کاشته شوند .
آمریکا ……………………… هیدروپونیک
انگلیس و آلمان ……………..کشت در آب
انواع روش کشت
کشت آبی یا مایع مخزن :
گیاه از بالای ریشه توسط مقوا ، پلاستیک یا چوب و سیم نگه داشته می شود و ریشه گیاه بطور مداوم در محلول غذایی است .
کشت در ماسه
کشت در سنگ ریزه
کشت در هوا
کشت ورمی کولایت
کشت در پشم سنگ
و سایر …
محاسن کشت بدون خاک
در جایی که خاک مناسب ندارد یا خاک دچار بعضی بیماری هاست
شخم ، آبیاری ،مبارزه با آفات خاک و علف های هرز ندارد و راحت تر است.
برای مناطقی که زمین گران است برای بدست آوردن بیشترین محصول با تراکم بالا
آ لودگی خاک و آلودگی آب کمتر است
کنترل شرایط محیطی از جمله نور رطوبت وکنترل مواد غذایی ساده تر است
در مناطق با آب شور هم کاربرد دارد
کاهش قابل ملاحظه مصرف آب
تولید محصولات خاص در غیر فصول طبیعی
معایب
سرمایه گذاری اولیه زیاد
داشتن دانش کافی
قدرت بافری کم در برخی روش ها
مشکلات زیست محیطی آلودگی
آب های زیر زمینی ضایعات
استفاده شده در محیط کشت
کاشت و مدیریت
تمامی فعالیت هایی که تولید کنندگان برای تغییر یا کنترل شرایط محیطی برای رسیدن به حداکثر محصول
تمامی گیاهان می توانند در این سیستم کاشت شوند ولیکن باید تولید محصول اقتصادی باشد
بیشتر گیاهان ریشه ای اقتصادی نیستند
گیاهان دارای اندام هوایی: گوجه فرنگی ،نخود ،خیار
گیاهان کم ارتفاع : کاهو، فلفل ها
رقم گیاه
کاشت بذر
بذر کوچک : 2 ا لی 3 سانتی متری – گوجه فرنگی
بذر درشت : 4 تا 6 سانتی متر – خیار
بذر ریز : زیر نخستین لایه خاک – کاهو
هندوانه و خربزه 24 ساعت قبل خیسانده شوند
آبیاری بذور
مراقبت های گیاه
نشاء کاری
Ph
گوجه فرنگی 5 تا 5.5
لوبیا نخود، کلم 5.5 تا 6
گل زینتی 6 تا 6.5
کاهو پیاز 6.5 تا 7
گوجه فرنگی
فاصله ردیف 40 الی 60 سانتی متر
بوته روی ردیف 25 سانتی متر
2 الی 3 ردیف در متر مربع
ساقه های جانبی باید چیده شود
ساقه اصلی باید به داربست بسته شود
ناهنجاری های موقت
پژمردگی موقت گیاهان
زیادی ازت
حرارت و رطوبت کم و زیاد
لوله شدن برگ ها بخاطر حمله آفات یا بیماری های ویروسی
استفاده از آب شور پدید آمدن لکه های قهوه ای مایل به سیاه روی میوه ها
خیار
نیمه حاره ای
انواع گلخانه ای غیر بذری هستند
قبل از کاشت بذر ها 24 ساعت در آب غوطه ور شوند
عمق کاشت 3 الی 4 سانتی متر
فاصله ردیف 50 سانتی متر
فاصله روی ردیف 15 تا 20 سانتی متر
بسته شدن به داربست مشابه گوجه فرنگی
میزان و دور آبیاری خیار حدودا 30 در صد بیشتر از گوجه فرنگی
خیار بدون بذر 28 الی 50 سانتی متر طول داشته
سبز غیر همگن با پوست خیلی نازک که پارتنوکارپی گویند که یعنی میوه هایی عاری از گرده افشانی
اگر گرده افشانی صورت گیرد بذر ها بوجود مبی آید و میوه در انتها چماقی شکل شده و مزه تلخی پیدا خواهد کرد
درجه حرارت مناسب جوانه زنی بذور خیار 28 درجه سانتی گراد
4 روز بعد از کاشت بذور وقتی لپه ها باز شدند نشاها باید به گلدانهای 10 تا 12 سانتی متری منتقل شوند
بسته به شدت نور حداقل درجه حرارت روزانه باید بین 23 تا 25 درجه و بیشتر از 28 نباشد
تراکم مناسب بین 120 تا 160 عدد در هر متر مربع
کاهو
رشد آسان
کاشت به صورت بذری و نشاء
کاهوی برگی در فواصل 20 × 15 سانتی متری و کاهوی مغزی در فاصله 20 × 20 سانتی متری کاشته می شود
مناسب برای کشت بین ردیف های گوجه فرنگی
بیشتر ارقام را می توان در خاک شور کشت نمود
گل ها
میخک صد برگ
ارکیده ها
گل داوودی
تاسیس واحد تجاری کشت بدون خاک
اطلاعات اقلیمی :
طول روز
متوسط انرژی نورانی حداکثر و حداقل آن
متوسط درجه حرارت حداکثر و حداقل آن
مقدار نزولات آسمانی
سرعت باد
رطوبت
امکان بوجود آمدن شرایط غیر عادی جوی تگرگ طوفان
الف : آب
مقدار در دسترس و تغییرات آن در طول سال
تجزیه آب و تغییرات شیمیایی مورد انتظار آن در طول سال مثل Ec ( شوری ) کاتیون و آنیون
ب: محیط رشد : هزینه سرمایه گذاری
کشت در جایی که گیاهان دارای ارزش اقتصادی بالایی باشد
ملاحظات اقتصادی
دقت به اینکه چه مقدار محصول در یک متر مربع خاک تولید می شود
چه میزان سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه نیاز است
قسمت اعظم هزینه سیستم کشت بدون خاک ساختمان های محافظتی است
افزایش نیاز به مدیریت فنی
هزینه های سرمایه ای برای یک هکتار ( کولین و جانسن )
کشت شیشه ای 38000 دلار
کشت در پشم سنگ 55000 دلار
کشت در ماسه 50000 دلار
هزینه های سرمایه ای برای یک هکتار ( وان اوس )
کشت در پشم سنگ 37800 دلار
کشت در پشم با آب شهری 40800 دلار
کشت کیسه ای با پیت 26500دلار
تخمین هزینه های سیستم های تجاری در هکتار 1991 فلسطین اشغالی
کشت در پشم سنگ 65000 دلار
کشت در ماسه
شن های روان 35000 دلار
سنگریزه های آتشفشانی با انتقای 150 کیلومتر 65000 دلار
کشت در کیسه با50 کیلومتر حمل و نقل 65000 دلار
با آرزوی موفقیت برای تمامی اساتید و دانشجویان عزیز
Abdozdak-2585@yahoo.com
پایان