تحلیل کتابخانه ملی قطر
موقعیت، مساحت
طراحی کتابخانه قطر یک مجموعه جامع و گسترده می باشد که کتابخانه ملی دوحه، کتابخانه های عمومی و کتابخانه دانشگاه مرکزی را در خود جای داده که شامل حفظ و نگهداری نسخه های خطی متون اسلامی مربوط به تمدن عرب-اسلامی هم می باشد. طراحی کتابخانه ملی قطر یک Mega Library غول پیکر است که بیش از یک میلیون جلد کتاب و 42000 متر مربع فضا برای مطالعه کاربران خود قرار داده است. کتابخانه ملی قطر بخشی از یک شهر آموزشی است تا دانشگاه ها و موسسات برجسته سراسر جهان را به مسیر متفاوات از علم و دانش سوق دهد.
گروه طراحی
کتابخانه ملی قطر بیانی از آخرین علاقه مندی های رم کولهاس و تیم طراحی او می باشد که در سال 1989 به طراحی کتابخانه ملی فرانسه هم نیز پرداخته بودند. با این تفاوت که کار قبلی کولهاس در قالب یک مسابقه معماری برگزار می شده، و این پروژه سفارشی است که حاصل از دسترنج و کار خوب کولهاس در گذشته بوده است. شاید مهم ترین سوالی که در مورد طراحی یک کتابخانه با کاربری فیزیکی، آن هم در چنین مقیاسی مطرح شود، ضرورت های آن با توجه به پیشرفت تکنولوژی است. انتقلاب الکترونیکی و افزایش روزافزون کتاب های دیجیتالی باعث شده که نیاز به طراحی و ساخت یک کتابخانه فیزیکی با کتاب های کاغذی کمتر مورد توجه قرار گیرند. به همین علت چند سوال بیش از پیش مطرح می شود: آبا به کتابخانه نیاز داریم؟ آیا کتابخانه ها با رشد فرهنگ دیجیتال نجات پیدا می کنند؟
ویژگی های معماری
طراحی کتابخانه ملی قطر قصد داشته با ارائه مکان و فضایی خلاقانه اهمیت تعامل بین مردم، دانشجویان و عشاقان مطالعه نشان دهد و بتواند مرکزی باشد تا مردم را از صفحه های تبلت یا مانیتور مکانی دوست داشتنی گرد آورد. بخصوص اینکه مکانی با یک میلیون جلد کتاب (و نسخه های خطی نادر خاورمیانه که در دنیا نظیرشان نیست) به اندازه کافی منحصربه فرد است تا هر شخصی را به چنین کتابخانه ای جذب کند.
سیرکولاسیون فضای داخلی
طراحی کتابخانه یک اتاق واحد محسوب می شود که مردم و کتابها را در بر گرفته است. لبه ساختمان از زمین جدا شده و سه سطح را به وجود آورده که توسط مسیر و پله از هم جدا شده اند. سیرکولاسیون و طراحی داخلی به مانند یک فضای سه بعدی محسور می باشد که همه عناصر زنده و مرده را گرد هم می آورد. این پیکره بندی از طراحی داخلی و روابط فضایی اجازه می دهد تا بازدیدکننده در یک فضا با محور مرکزیت قرار بگیرد و دسترسی راحت تری به هر نقطه از کتابخانه داشته باشد. تمام دسترسی های و میسرهای تعبیه شده در این کتابخانه بر اساس ضوابط طراحی و استانداردهای فضاهای مطالعاتی صورت گرفته است.
نورگیری ساختمان، ریزفضاهای کتابخانه
این راهروها به عنوان قفسه هستند و به فضای کتابخوانی و جستجوی منابع و گفتمان منتهی می شوند. این قفسه ها بخش بسیار مهمی از ساختمان را تشکیل می دهند و از مرمر سفید در کف آن ها استفاده شده است و روشنایی مصنوعی در سقف آن ها استفاده شده است و تهویه عالی دارند و سیستم بازگرداندن کتاب هم در آن ها تعبیه شده است. یک پل بدون ستون راهروهای اصلی کتابخانه را بهم وصل می کند و باعث می شود که مسیرهای متعددی در کتابخانه درست شود. این پل به فضایی منتهی می شود که اتاق مطالعه و رسانه، میزهای مطالعه، صفحه نمایش، میز کنفرانس مدور، و سالن چند منظوره بزرگی در خود دارد و به وسیله یک پرده طراحی شده به وسیله استودیوی اینساید اوتساید آمستردام محصور شده است. این استودیو در طراحی چشم انداز کتابخانه هم نقش داشته است.
در محیط خارجی، یک پاسیو درست شده است که می تواند نور را برای اتاق کارمندان طبقه زیرزمین فراهم کند و به علاوه می تواند مثل فضایی برای ورود به دنیای کتاب ها باشد
بخش اداری
بررسی نمای کتابخانه
مجموعه میراث فرهنگی در مرکز کتابخانه و در عمق 6 متری قرار دارد و از تراورتن در آن استفاده شده است. این مجموعه می تواند به طور مستقل عمل کند و مستقیما از بیرون قابل دسترسی است. نمای شیشه ای نور را فیلتر می کند و محیطی بسیار آرام برای افراد در حال مطالعه ایجاد می کند. نور پراکنده شده در مرکز ساختمان به وسیله سقف آلمینیومی بازتاب می کند..
کتابخانه ملی قطر نقش بسیار مهمی در محیط آموزشی دارد و پروژه ای است که به وسیله شیخ موزه به عنوان بخشی از مسیر پیشروی قطر به سمت اقتصاد دانش بنیان راه اندازی شده است. مستر پلان که در سال 1995 به وسیله آراتا ایسوزاکی طراحی شده و در سال 2003 آغاز شد، شامل تسهیلاتی برای تحقیق و مطالعه و آموزش است و دربردارنده شعبه هایی از دانشگاه های بین المللی و دفاتر مرکزی موسسه خیریه قطر است و به وسیله OMA طراحی و در سال 2016 تکمیل شده است.
منبع
https://www.arel.ir/fa/News-View-7210.html
http://etoood.com/NewsShow.aspx?nw=6381