1-1 مشغولیت تحصیلی
یکی از چالشهای مهم معلمان در کلاسهای درس متمرکز کردن توجه دانش آموزان بر موضوعات درسی و کمک کردن به یادگیری آن ها است. چه عواملی بر فعالیت های تحصیلی و یادگیری دانش آموزان تاثیر می گذارد؟ یکی از عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مشغولیت تحصیلی دانش آموزان، مشغولیت تحصیلی است. مروری بر ادبیات تحقیق در زمینه مشغولیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نشان می دهد که تحقیقات انجام شده در این زمینه، بر دو حوزه اصلی متمرکز بوده اند: 1. رفتار دانش آموزان- خود کارآمدی، خود تنظیمی و انگیزش، 2- ساختار مدرسه- اندازه کلاس، شرکت در فعالیت های کلاس و استفاده از تکنولوژی در آموزش.
1-2 نقش فعالیت های خارج از کلاس در پیشبرد اهداف آموزشی
تعلیم و تربیت وسیله ای برای رشد و تکامل انسان و رسیدن به معرفت و آگاهی است تعلیم و تربیت زمینه و شرایط مناسب را برای گسترش و توسعه هدفمند و کسب فضائل اخلاقی در دانش آموزان را فراهم می کند.
امر تعلیم وتربیت برای دانش آموز از بین مجموعه برنامه ها وفعالیت هایی که گاه از دانش و اطلاعات موجود در کتابهای درسی در جریان برنامه ها و تلاش های که با فعالیت معلم ومربی از زمانهای مختلف برای تثبیت یادگیری انجام می گیرد حاصل می گردد اگر معلم دانش آموز را در حین تدریس از فعالیتهای خارج از کلاس جدا کند در آن صورت دانش آموز شخصیتی پاره پاره و غیر هماهنگ خواهد داشت که توان زندگی در جامعه پیچیده ومتلاطم امروزی را نخواهد داشت، در آن صورت در جدای فعالیتهای رسمی ودرسی از فعالیتهای غیر درسی وظیفه معلم وادار کردن دانش آموزان به حفظ کردن مطالب و آموخته های ذهنی بوده و فعالیتهای پرورشی از قبیل برنامه ها ی بازدیدی و کتابخانه ،اقدامات هنری ، پرورش استعدادهای خلاقانه ،بازی و نمایش فعالیتهای خارج از کلاس تلقی شده است مثلاً در تعلیمات اجتماعی اگر دانش آموز ی از فواید شورا ومشارکت آگاه گردید و ذهن و حافظه دانش آموزان از آن متا ثر شد باید در صحنه عمل نیز مشارکت را تمرین کرده و پیوندی واقعی بین مدرسه وزندگی اجتماعی را درک نماید.
در یک مدرسه تمام فعالیتها اعم از برنامه های کلاسی، فعالیتهای اردویی، صبحگاه، مراسم مذهبی، فعالیتهای ورزشی و گروهی و مسابقات برای تحول شخصیت دانش آموز است ولی بی توجهی به این فعالیتها باعث شده است تا اکثر دانش آموزان ما افرادی فاقد تفکر انتقادی، نا توان در برقراری رابطه اجتماعی درست و سازنده کم مهارت و کم انگیزه باشند.
مدرسه توان و قدرت کافی برای تربیت و آماده کردن فرد برای جامعه نداشته و مشکلات و آسیبهای که به دلایلی چون اشتغال هم زمان والدین در خارج از خانه و کاهش ارتباط صمیمانه والدین و فرزندان در دانش آموز ایجاد گردیده است و آسیب های که کلاس درس اقتضای پرداختن به آنها را نداشته وندارد و لازمه این آسیب زدائی ایجاد فعالیتهای ثمر بخش و مبتنی بر علایق افراد است تا از رنج روحی آنان بکاهد و توان آنها را در عرصه مورد علاقه بکار گیرد و موجبات سلامت روحی آنها را فراهم آورد از بین رفتن روابط صمیمانه بین اعضای خانواده باعث ایجاد آسیب و لطماتی بر سلامت روحی وروانی فرزندان گردیده ودر حقیقت این دسته از دانش آموزان همراه خود مشکلاتی را از خانه به مدرسه منتقل می کنند که برای حل آنها فضا وشرایط کافی در برنامه های رسمی مدارس وجود ندارد . به این نکته باید دقت کرد که توسعه مهارت و بکارگیری آن در گرو سود جستن از فرصتهای است که آموزش وپرورش از خلال فعالیتهای مکمل و خارج از کلاس فراهم می آورد . فعالیتهای خارج از کلاس با کمک محتوای آموزشی رسمی می تواند در فرد مهارتهای لازم را به وجود آورد و راههای پایدارتری را برای حل مشکل فرد مبتلا ارائه نماید .و جاذبه های تحصیل را نیز افزایش دهد. در حقیقت می توان گفت فعالیتهای خارج از کلاس مجموعه فعالیتهای سازمان یافته و پیش بینی شده ای است که به منضور تثبیت وتعمیق و آشنای و کارکرد عملی در طول سال تحصیلی برای دانش آموزان در نظر گرفته می شود تا به رشد و تعالی و شکوفای استعدادها ومشارکت در برنامه های عملی کمک کند .و دامنه آن از داخل کلاس تا خارج از مدرسه را در بر می گیرد. و به طور کلی فعالیتهای خارج از کلاس به فعالیتهای تلقی می شود که با هدف پاسخگویی به نیازهای محلی و منطقه ای و شناسایی و پرورش استعدادهای خاص با شرکت داوطلبانه دانش آموزان انجام می گیرد ودر برنامه های هفتگی مدارس ساعات خاصی برای آن پیش بینی نشده است. به عنوان مثال در شهر ها مسائلی نظیر آلودگی های مختلف آب و هوایی و صوتی و ….و همچنین تهدیدهای اجتماعی ودر روستاها مسائلی چون بهداشت امور کشاورزی و صنایع دستی به عنوان نیاز محلی ومنطقه ای در نظر گرفته شود و معلم بر اساس آنها فعالیت های را برای دانش آموزان در طول سال تحصیلی به عنوان کار عملی و حتی پروژه تحقیقاتی در نظر بگیرد.
1-3 رفتار دانش آموزان- خود کارآمدی، خود تنظیمی و انگیزش
انگیزش پیشرفت تحصیلی در مدرسه به رفتارهایی اطلاق می گردد که منجر به یادگیری و پیشرفت می شود . انگیزش پیشرفت با عوامل بسیاری در ارتباط ا ست که می توان دو مقوله ویژگی های آموزشگاهی و اجتماعی را از مهمترین آنها دانست. عوامل آموزشگاهی متفاوتی می تواند در ایجاد انگیزش تحصیلی موثر باشند مثل اسنادهای دبیران، کلاس درس، سیستم تنبیه و تشویق در مدرسه، روابط عاطفی درون مدرسه، روش تدریس، و آراستگی دبیر.
یکی از عوامل موثر بر انگیزش پیشرفت تحصیلی روابط عاطفی درون مدرسه است. به نظر اسپالدینگ (1996) اولین هدف معلم باید برقرار کردن رابطه مطلوب و دوستانه با دانش آموزان باشد. هر معلمی در برقراری ارتباط روش خاصی دارد که ناشی از شخصیت معلم، شخصیت دانش آموز و موقعیت است. رضایی (1372) طی پژوهشی نشان داد که بین رابطه عاطفی معلم و دانش آموز با پیشرفت تحصیلی فراگیران ارتباط وجود دارد.
روش تدریس معلم نیز می تواند یک عامل انگیرش باشد؛ روشی که بیشتر بتواند دانش آموز را درگیر مسائل عاطفی بکند، می تواند انگیزش بیشتری برای یادگیری ایجاد کند.
نوع ساختار کلاس نیز می تواند در افزایش انگیزش دانش آموزان به کار و تلاش بیشتر موثر باشد. در یک کلاس با ساختار رقابتی، دانش آموزانی که توانایی بالا دارند، احساس غرور خواهند کرد. اما در مورد دانش آموزانی که توانایی آنها کم است، میزان انگیزش کاهش می یابد. در کلاس با ساختار غیر رقابتی، اثرات شکست، حتی شکست هایی که پس از تلاش بسیار اتفاق می افتد، آن چنان ویرانگر نیست، زیرا در این گونه کلاسها، یادگیری انفرادی را مورد تاکید قرار می دهند. به این ترتیب خود بهبودی از خود کوشی پدید می آید (گیج و برلاینر1، 1373).
انگیزش متغیری فرضی است که روا نشناسان تربیتی بود و نبود و درجات آن را در دانش آموزان از، راه مشاهده ی رفتار در محیطهای آموزشگاهی یا نمرات درسی اخذ شده استنباط می کنند (ریو، ۲۰۰۵، ترجمه ی سیدمحمدی، ۱۳۸۲). منظور از انگیزه ی پیشرفت یا انگیزش موفقیت "میل یا اشتیاق برای کسب، موفقیت و شرکت در فعالیتهایی است که موفقیت در آ نها به کوشش و توانایی شخص وابسته است" (اسلاوین، ۲۰۰۶ ، ص ۳۲۶ ). پیاژه، یکی از طرفداران روا نشناسی تحولی، معتقد است که تغییرات در تحول شناختی تدریجی هستند و هرگز به طور ناگهانی اتفاق نمی افتند (به نقل از شریفی درآمدی، ۱۳۸0).
خودتنظیمی در یادگیری2 از مقوله هایی است که به نقش فرد در فرایند یادگیری توجه دارد. این سازه ابتدا در سال 1967 توسط بندورا مطرح شد (کدیور، 1380). این سازه در نظریه های مختلف روانشناسی از جمله نظریه های رفتاری، شناختی، شناخت اجتماعی، و ساخت گرایی مورد توجه قرار گرفته است. صاحب نظران مختلف الگوهای متفاوتی از خودتنظیمی در یادگیری ارائه داده اند. از جمله این الگوها، الگوی پینتریچ3 (1986) است. در این الگو خودتنظیمی در یادگیری به استفاده از راهبردهای شناختی4، فراشناختی5، و مدیریت منابع6 اطلاق می شود.
راهبردهای شناختی به راهبردهایی که دانش آموزان برای یادگیری، به خاطرسپاری، یادآوری، و درک مطلب از آنها استفاده می کنند اشاره دارد. این راهبردها هم برای تکالیف ساده و حفظ کردنی و هم برای تکالیف پیچیده تر که به درک و فهم نیازمندند کاربرد دارد (پینتریچ، 1986).
راهبردهای فراشناختی راهبردهایی هستند که جهت برنامه ریزی- بازبینی- اصلاح فعالیت های شناختی مورد استفاده قرار می گیرند (براون و همکاران، به نقل از صمدی، 1373).
راهبردهای مدیریت منابع راهبردهایی هستند که یادگیرندگان از آن برای کنترل و اداره محیط مثل مدیریت در تنظیم وقت، نحوه تلاش، انتخاب محیط مطالعه، و استفاده از افراد دیگر مثل معلمان، همسالان، منابع، و مانند آن استفاده می کنند. این راهبردها به دانش آموزان کمک می کند تا با محیط سازگار شده و آن را با توجه به هدف ها و نیازهای خود تغییر دهند(زیمرمن و مارتینز پونز(6)، 1986).
مطالعات انجام شده در زمینه ویژگی های افراد خود تنظیم گر حاکی از آن است که این افراد در زمینه یادگیری خودانگیخته اند؛ اهداف تحصیلی واقع گرایانه ای برای خویش وضع می کنند؛ از راهبردهای کارآمد به منظور دستیابی به اهداف خود استفاده می نمایند؛ و در صورت لزوم راهبردهای مورد استفاده را اصلاح یا تغییر می دهند؛ و سعی در استفاده بهینه از منابع در دسترس مانند زمان، مکان، همسالان، والدین، معلمان و منابع کمکی از قبیل فیلم، ویدئو و کامپیوتر دارند و همواره سعی در ساخت و خلق و انتخاب محیط هایی را دارند که یادگیری را افزایش دهد (پینتریچ، 1986).
از این رو، زیمرمن و مارتینز پونز (1986) از مطالعه عملکرد افراد خودتنظیم گر راهبردهایی استخراج کرده اند که عبارتند از: خودسنجی، سازماندهی وانتقال اطلاعات، خردکردن اهداف، برنامه ریزی، جست جوی اطلاعات، ضبط و یادداشت کردن و نظارت برخود، سازماندهی محیط، خودپیامدی، سلسله مراتبی کردن و به یاد سپردن، و کمک گرفتن از همسالان و معلم.
به اعتقاد پینتریچ و دی گروت7 (1990). ویژگی این راهبردها آن است که سطح برانگیختگی را بالا برده و میزان درگیری شناختی را افزایش و نهایتا عملکرد تحصیلی را بهبود می بخشند. از این رو، برخی مطالعات (از جمله مطالعه ریزمبرگ8 و زیمرمن 1992؛ شانک9 و زیمرمن، 1994 به نقل از ولترز10، 1998؛ محمودی،1377) از وجود ارتباط معنی دار میان استفاده از راهبرد خودتنظیمی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی حکایت می کند. ریزمبرگ وزیمرمن (1992 به نقل از ولترز، 1998) گزارش می کنند که دانش آموزان دبیرستانی که عملکرد تحصیلی بالاتری دارند در استفاده از راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری موفق ترند و از راهبردهای متنوع تری در برخورد با موقعیت استفاده می کنند و دانش آموزانی که از موفقیت کمتری برخوردار بودند راهبردهای اندکی راگزارش دادند و آشکار کردند که در مورد نحوه مطالعات مطالب علمی روش معینی ندارند. مطالعه محمودی (1377) از معنی داری بودن رابطه میان استفاده از راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی حکایت می کند. شانک و زیمرمن (1994 به نقل از ولترز 1998) گزارش کرده اند که یادگیرندگان خود تنظیم گر به احتمال بیشتر دارای شناخت انطباق یافته تر، پیامدهای انگیزشی قوی تر، و پیشرفت تحصیلی بالاتری نسبت به همکلاسی های ناکام در خودتنظیمی هستند.مطالعات نشان می دهد که در استفاده از راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری تفاوت های فردی و گروهی وجود دارد. از آن جمله باید به مطالعه آندرمن ویانگ11 (1994)، لین وهید12 (1989) ، صمدی(1381)، پینتریچ و دی گروت(1990)، اختیاری(1377)، و پاجارس13 و همکاران (2001) اشاره کرد. نتایج برخی پژوهش ها حاکی از عدم تاثیر عامل جنسیت بر میزان استفاده از راهبردهای شناختی، فراشناختی، و مدیریتی است (آندرمن ویانگ، 1994؛ لین وهید، 1989؛ صمدی، 1381). در حالی که زیمرمن (1990) در پژوهشی که در این زمینه انجام داده مشاهده کرده است که دخترها به طور معنی داری نسبت به پسرها بیشتر به یادداشت کردن، نظارت برخود، سازمان دادن محیط توجه دارند و نتیجه مطالعه پاجارس و همکاران (2001) حاکی از آن است که دختران در انجام فعالیت های مربوط به تکالیف درسی از جمله به یادآوردن تکالیف خود، سازمان دادن محیط خود و نحوه یادداشت کردن بر پسران برتری دارند. اختیاری (1377) در پژوهشی در شهر شیراز نشان داد که وقتی که به هردو گروه دختران و پسران راهبردهای شناختی همراه با حل مسئله آموزش داده می شود، دختران عملکرد بهتری در حل مسئله بعد از آموزش از خود نشان می دهند.
رشد و شکل گیری راهبردهای خودتنظیمی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله عوامل خانوادگی است. مطالعه راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری بدون توجه به نحوه شکل گیری آن چندان منطقی به نظر نمی رسد. والدین اولین الگوها و سرمشق های کودکان هستند. به دلیل ویژگی تقلید پذیری کودکان، قسمت اعظم یادگیری آنها از طریق مشاهده رفتار والدین صورت می گیرد.
مارتینزپونز (1996) معتقد است که والدین خود تنظیم گر می توانند از طریق فراهم کردن تسهیلات لازم برای یادگیری (از قبیل تخصیص زمان مناسب برای مطالعه، تهیه مکان مناسب و منابع مورد نیاز جهت مطالعه) و نشان دادن (ارائه الگو یامدل یا سرمشق) چگونگی و چرایی استفاده از راهبردهای خودتنظیمی در موقعیت های عینی و تشویق و پاداش، فرزندان را در تنظیم گری فعالیت های یادگیری شان و نهایتا عملکرد تحصیلی یاری رسانند. به اعتقاد وی رابطه علّی میان خودتنظیم گری والدین و خودتنظیمی فرزندان وجود دارد.
در این مورد که آیا تاثیر رفتارهای خودتنظیم گرانه والدین بر فرزندان دختر و پسر یکسان است یا خیر، یافته های متناقضی وجود دارد. کالدرا14 و همکاران (1989) در مطالعه ای نحوه تعامل والدین با فرزندان دختر و پسر را مورد مطالعه قرار دادند. آنها دریافتند که تعامل والدین با فرزندان دختر و پسر خود معمولاً یک گونه نیست و کاملاً متفاوت است؛ و براساس این تفاوت در نحوه تعامل والدین است که دختران و پسران، حتی زمانی که در سطح قابل قیاسی عمل کنند، نکات مختلفی درباره عملکرد خود از والدین شان می آموزند؛ در حالیکه 15یافته برنز (1992) حاکی از آن است که تفاوت معنی داری بین نحوه تعامل والدین با فرزندان دختر و پسر خود وجود ندارد.
1-4 تکنولوژی آموزشی
دنیای قرن بیست و یکم در واقع دنیای استیلای فناوری نوین اطلاعات و دنیای شتا بندگی تاریخ به لحاظ تغییرات و تکثرات شتاب آمیز علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خواهد بود. سیستم های آموزشی در یک جامعه و به تبع آن آموزش و پرورش قادر نخواهد بود همچون جزیره ای خود را از دیگر نهادهای اجتماعی، ملی و فعل و انفعالات گستردهبین المللی در دهکده ی جهانی بداند(عالی،1381،ص6).
فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) وسیله ای برای ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات است که به صورت الکترونیکی و مبتنی بر تعدادی رسانه می باشد (رضوی،1388،ص1).
امروزه مسئله کیفیت آموزش و اثربخشی نظام های آموزشی از مهمترین دغدغه های نظام های آموزشی و دست اندرکاران و تصمیم سازان امر توسعه در هر کشوری می باشد .در کشور ما ایران این مسئله به دلایل عدیده ای از نگرانی مضاعفی برخوردار شده است . به نحوی که دولت ها، طی یک دهه گذشته به سختی توانسته اند حتی هزینه های جاری آموزش و پرورش را بپردازند. فناوری اطلاعات و ارتباطات این ادعا و بلکه توان را دارد که طی یک برنامه مدون و با تغییر در ساختار و روش های آموزش از هزینه ها بکاهد و کیفیت را افزایش دهد و محصولات نظام های آموزشی را با نیاز های جامعه هماهنگ و منطبق نماید و در جهت کاربردی نمودن آموزش قدم بردارد (صالحی امیری و حیدری زاده،1386، ص111).
1-5 اهداف توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش
با توجه به وضیت فعلی فناوری اطلاعات در نظام آموزشی کشور ما ، اهمیت برنامه ریزی بلند مدت، اهداف راهبردی و رسالت برنامه جامع توسعه فناوری اطلاعات در نظام رسمی آموزش و پرورش را می توان چنین توصیف کرد .
الف – کاهش مستمر فاصله بین استفاده دانش آموزان از فناوری اطلاعات داخل فضای رسمی آموزشی و خارج از آن و در نهایت دگرگونی کامل وضعیت فعلی و پیش گرفتن میزان مصرف آموزشی، داخل فضای رسمی از سایر مواد مصرفی محصولات رایانه ای و اطلاع رسانی .
ب- .رسالت: تحویل مستمر و در نهایت رفع کامل بحران مقبولیت نظام رسمی آموزش و پرورش کشور با استفاده از توانم توانمندی های فناوری اطلاعات در جهت تبدیل بحران های جاری نظام های آموزشی و تربیتی به توسعه همه جانبه از طریق تغییر در فر آیند یاد دهی ، یادگیری از جمله :
– تغییر محیط علمی آموزشی، اعم از بسته های آموزشی، کتب درسی و تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری آموزش
– تغییر نقش و رفتارهای آموزشی یاد دهندگان
– تغییر نقش و رفتارهای آموزشی یادگیرندگان به ویژه در امر یادگیری جمعی (کیاسی،1386،ص77).
1-6 کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات
دامنه کاربردهای آموزشی فناوری اطلاعات بسیار وسیع است. در یک طرف آن فعالیت های بسیار محدود است که عمدتا بر پایه روش های سنتی قرار دارد و در طرف دیگر آن، تغییرات اساسی در رویکردهای تدریس قرار می گیرد.به عنوان مثال، بعضی از معلمان از وایت برد تعاملی 16 در نمایش دادن محتوا و نظریات در مباحث کلاسی به روش سنتی استفاده می کنند، در حالی که معلمان دیگر اجازه می دهند دانش آموزان برای نشان دادن نمایشنامه هایی که خودشان طراحی و فیلمبرداری کرده اند، در کلاس از این وسیله استفاده کنند.مطالعات نشان می دهد موثرترین کاربرد فناوری اطلاعات IT) )آن است که معلم و برنامه های نرم افزاری، فهم و فکر دانش آموز را به چالش می کشاند و این کار از طریق شرکت تمامی دانش آموزان در بحث کلاسی با استفاده از وایت برد تعاملی و یا کار دانش آموزان با رایانه به صورت فردی و گروه های دونفره صورت می گیرد.اگر معلم مهارت سازماندهی دانش آموزان را بر مبنای فعالیت هایی مبتنی بر فناوری اطلاعات داشته باشد، آن گاه کارایی کلاسی و فردی دانش آموزان می تواند به موازات هم موثر باشد (غفاری،1388،ص2).
– تحقیقی که در سال 1994 در آمریکا در زمینه کاربرد نرم افزارهای آموزشی انجام گرفت نتیجه های زیر را در بر داشت الف- تکنولوژی آموزشی اثرات مثبت وقابل ملاحظه ای برکارکرد وبازده دانش آموزان درکلیه موضوعات درسی ودرهمه سطوح تحصیلی درکلاس های درس دانش آموزان داشته است.
ب- کاربرد تکنولوژی آموزشی در امیدواری فراگیران نسبت به آینده تحصیلی خود موثربوده است.
پ- تعداد دانش آموزان ،کارایی طراحی آموزشی، تاثیر نقش و کارکردهای آموزگار، نحوه ی گروه بندی فراگیران ، میزان اثر بخشی آموخته هاو کیفیت درک فراگیران، به کاربرد عوامل فناورانه در سر کلاس درس بستگی داشته است.
ت- فناوری سبب توسعه ی رویکرد دانش آموز محوری می شود و همکاری بیشتری را در امر یادگیری ایجاب می کند.همچنین باعث تعامل بیشتر بین معلم و دانش آموز می شود.
ث- تغییرات ایجاد شده در طی یک دوره به یکباره احساس نمی شوند بلکه برای نتیجه دادن به استمرار در کاربرد تکنولوژی در فرایند آموزش یادگیری نیازمندند.
ج- تصویرهای ویدیویی تعاملی، به ویژه در صحنه آموزش مهارت ها و مفاهیم مشکل و پیچیده ای که به صورت مجرد هستند حائز اهمیتند و اثرات مثبتی بر این نوع یادگیری دارند.
چ- استفاده از امکانات ارتباط از راه دور به صورت on-line برای کارهای تیمی و گروهی درسرتاسرکشورنشان داد،کاربرد تکنولوژی در مهارت های تحصیلی موجب افزایش کار گروهی است.
ح- فراگیران ،در شرایطی که از شبکه های رایانه ای استفاده می کنند ،همکاری همیاری و مشارکت بیشتری در مورد یادگیری با یکدیگر دارند (فرزاد،85 13،ص3).
1-7 منابع فارسی
1. آذر، عادل و مومنی منصور، آمار و کاربرد آن در مدیریت، انتشارات سمت، 1377
2. اختیاری اردکانی، فرح ناز(1377). "بررسی تاثیر آموزش راهبردهای شناختی برانگیزش و عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان کلاس پنجم شهر شیراز". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
3. اسپالدینگ، چریل، ال (1377)، انگیزش در کلاس، ترجمه: محمد رضا نائبیان و اسماعیل بیابانگرد چاپ اول، تهران: انتشارات مدرسه.
4. اسدی،علی-کریمی،آصف.(1386).واکاوی سازه های موثر بر کاربرد فناوری اطلاعات(IT) توسط آموزشگران مراکز آموزشی علمی-کاربردی،مجله علوم کشاورزی ایران،دوره 2-38، شماره:2
5. اصنافی ،امیررضا-حمیدی،علی.( 1386).نقش فناوری اطلاعات و ارتبا طات در توسعه آموزش و دانش با تاکید بر نقش کتابخانه های مجازی،مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران
6. بزاز جزایری،احمد.(1384).بررسی و ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی برگزارشده در شرکت ملی فولاد ایران،سومین کنفرانس بین المللی مدیریت
7. پاسبان رضوی،،مجیدرضا.(1388). موسسه ارتباطات و فناوری آموزشی بریتانیاوالدین، فناوری ارتباطات و اطلاعات،مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران (ICT) و تعلیم و تربیت
8. حسینی خواه ،علی.(1386).بررسی نظریه انتشار نوآوری در حوزه آموزش،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،شماره:26،ص156
9. خاکی غلامرضا، "روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی"، وزارت فرهنگ و آموزش عالی با همکاری کانون فرهنگی انتشارات درایت
10. رحمانی،جهانبخش-موحدی نیا،ناصر-سلیمی،قربانعلی.(1385).الگوی مفهومی نقش های آموزشی-تربیتی فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش،دانش و پژوهش در علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان،شماره دهم و یازدهم،ص66-49
11. شیخ زاده ،مصطفی-مهر محمدی،محمود.(1383). نرم افزار آموزش ریاضی ابتدایی بر اساس رویکرد سازنده گرایی و سنجش میزان اثر بخشی آن،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،سال سوم،شماره :9
12. صالحی امیری،رضا-حیدری زاده،الهه.(1386).نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در نطام آموزشی وتوسعه فرهنگی،پژوهشکده تحقیقات استراتژیک،پژوهشنامه شماره:15
13. صمدی، معصومه (1373). "بررسی نقش دانش فراشناختی در حل مساله ریاضی دانش آموزان کلاس چهارم دبستان". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء.
14. صمدی، معصومه (1381)."بررسی و مقایسه فراشناخت و حل مساله ریاضی"، فصلنامه تازه های علوم شناختی. 4(3)، ص 43-50.
15. عالی،شهیندخت.(1381).فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش،نشریه آموزه،شماره:15
16. عیدی ،اکبر- علی پور،محمد رضا-عبدالهی،جواد.(1387).سنجش اثر بخشی دوره های آموزش،ماهنامه علمی- آموزشی تدبیر،شماره : 200
17. غفاری، زهره.(1388).بررسی تاثیر فناوری اطلاعات( IT )در بهبود آموزش معلمان،مطالب و مقالات علمی مجتمع فرهنگی آموزشی علامه طباطبایی، روزنامه رسالت
18. فرزاد، طیبه.( 1385). جایگاه فناوری اطلاعات در آموزش شیمی، منطقه بشرویه
19. فرهادی،ربابه.(1381).نقش فناوری اطلاعات در آموزش،فصلنامه کتاب 56
20. کدیور، پروین (1380). "بررسی سهم باورهای خودکارآمدی، خودگردانی، هوش، پیشرفت درسی دانش آموزان به منظور ارائه الگویی برای یادگیری بهینه". تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
21. کیاسی،حمیرا.(1386).راهکارهای توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک،پژوهشنامه شماره:15
22. گیج نیتل، برلاینر، دیویدس ی. (1373)؛ روانشناسی تربیتی ، ترجمه : غلامرضا خو ینژاد ؛ جواد طهوریان، حسین لطف آبادی، محمدتقی منشی طوسی، و محمدحسین نظری نژاد، مشهد: موسسه انتشارات حکیم فردوسی و انتشارات پاز .
23. محمودی، زهرا (1377). "بررسی رابطه خودپنداره- یادگیری خودتنظیم و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه دوم راهنمایی شهرستان شهریار". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
24. مشایخ فریده – دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی – 1381 – سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها ( سمت ) چاپ اول
25. ملکی،صفی الله.(1388 ).فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش،انتشارات جهاد دانشگاهی
26. منتظر،غلامعلی.(1381).توسعه مبتنی بر فناوری اطلاعات محور آینده نگری در نطام آموزشی کشور،،فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،شماره :25
27. نصیری نیا،مریم-فهیمی،مهدی.(1385).شناسایی چالشهای به کار گیری فناوری اطلاعات در ایران ،ماهنامه تدبیر،شماره :167
28. نوروزی ،معصومه-زندی،فرانک-موسی مدنی،فریبرز.(1387).رتبه بندی روشهای کاربرد فناوری اطلاعات در فرایند یاددهی-یادگیری مدارس،فصلنامه نوآوریهای آموزشی،شماره:26 ، ص16و17
1-8 منابع لاتین
29. Agha Delavarpoor, M., Soltani, M. & Hosseinchari, M. (2008). Prediction of recovery or relapse from substance abuse, based on the emotional intelligence and religious coping. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 14(3), 307-315. (Persian)
30. Anderman, E.M, & Young, A. J. (1994)."Motivation and Strategy Use in Science: Individval Differences and Classroom Effects". Journal of Research in Science Teachning, 31, 8, 811-831.
31. Bayir, Safak- Keser, Hafize.(2009)." Information and communication technologies coordinator teachers' evaluations of computer working environments in terms of ergonomics", Procedia Social and Behavioral Sciences,No,1 ,pp. 335-341
32. Bermas, H. (2004). Comparison of self-esteem and attribution style in the two groups of teenagers and drug addicts. Addiction Research, 6, 67-84. (Persian)
33. Burns, A. (1992)."Mother- headed families: An International Perspective and the Case of Australia". Social Policy Report, 4 (1) , 1-24.
34. Caldera, Y.M., Huston, A.C., & O''''Brien, M. (1989)."Social Interaction and Play Patterns of Parents and toddlers with feminine masculine and neutral toys". Child Development 60, 70-76.
35. Cheung Kong,siu.(2008)."A curriculum framework for implementing information technology in school education to foster information literacy", computers&Education,No,51,pp. 129-141
36. Faggiano, F., Vigna-Taglianti, F. D., Versino, E., Zambon, A., Borraccino, A., & Lemma, P. (2008) School-based prevention for illicit drugs use: A systematic review. Preventive Medicine, 46(5), 385-396.
37. Ghoreishizadeh, S., & Torabi, K. (2002). Factors in drug dependence in the visitors' center represent Tabriz. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 29, 21-28. (Persian)
38. Gulbahar ,Yasemin.(2007)."Technology Planning: A roadmap to Successful technology integration in school", omputers&Education,No,49,pp. 943-956
39. Jazayeri, A., & Dehghani, M. (2004). Relationship between attachment styles, addiction and psychological profile of addicts in comparison with non-addicts. Addiction Research, 6, 55-66. (Persian)
40. Jong,Jang Syh.(2008)."Innovation in science teacher education :Effects of integrating technology and team -teaching strategies ", computers&Education,No,51,pp. 646-659
41. Levin, T.&Wadmany, R.(2008). Teachers Views on Factors Affecting Effective Integration of Information Technology in Classrom: Developmental Scenery. Journal of Technology and Teacher Education. 16(2), pp. 233-263. Chesapeake, VA:AACE.
42. Linn, M.C., & Hyde, J.S. (1989)."Gender, Mathematics and Science". Educational Researcher, 18, 17-27
43. Martinez- Pons, M. (1996)."Test of a Model of Parental Inducement of Academic self- Regulation". Journal of Experimental Education, 64 (3): 213-227.
44. Nokani, M. (2002). Risk and protective factors in drug abuse, MA thesis, clinical psychology, medical university of Tehran, Tehran psychiatry institute, Tehran, Iran. (Persian)
45. Pajares, F. & Valiante, G. (2001)."Gender differences in writing motivational and achievement of middle School Students: A function of gender orientation". Contemporary Educational Psychology, 26, 366-381
46. Pintrich, P.R. & De-Groot, E.V. (1990)"Motivational and Self- Regulated learning components of classroom academic performance". Journal of Educational Psychology, 82,1,33-40.
47. Pintrich, P.R. (1986)."Motivation and learning strategies Interactions with Achievement". Developmental Review, 6, 25-56.
48. Pollard , Richard- Pollard, Constance.(2005)."Research Priorities in Educational Technology:A Delphi Study",Jornal of Reserch on Technology in Education
49. Teo, Timothy.(2009)." Modelling technology acceptance in education: A study of pre-service teachers ", Computers & Education ,No,52 ,pp. 302-312
50. Tucker, J. S., D'Amico, E. J., Wenzel, S. L., Golinelli, D., Elliott, M. N., & Williamson, S. (2005). A prospective study of risk and protective factors for substance use among impoverished women living in temporary shelter setting in Los Angles County. Drug and Alcohol Dependence, 81 (4), 558- 569.
51. Wolters, C. (1998)."Self- Regulated learning and college, Student''''s regulation of Motivation". Journal of Educational Psychology 2. 224-235.
52. Zimmerman, B.J. & Martinez- Pons (1986)"Development of a structural Interview for assessing student use of self- Regulated learning strategies". American Educational Research. 23. 614-628.
53. Zimmerman, B.J. & Martinez- Pons (1988)."Construct validation of a strategy model of student self- Regulated learning". Journal of Educational Psychology 11:314-332.
54. Zimmerman, B.J. (1990)."Self- Regulated learning and academic learning and achievement: The Emergence of a Social Cognitive Perspective". Educational Psycholog Review, 2:307-323.
1 Gage & Berliner
2. Self- Regulation learning
2. Pintrich
4 Cognitive Strategies
5 Metacognitive Strategies
6 Resource Management Strategies
7. Pintrich & De Groot
8. Risemberg
9. Schunk
10. Volters
11. Anderman & young
12. Linn & Hyde
13. Pajares
14. Caldera
15. Burns
16- interactive whiteboard
—————
————————————————————
—————
————————————————————