رساله کلینیک دندانپزشکی


………………………………………
گروه معماری
پایان نامه کارشناسی
رشته معماری
عنوان پروژه
کلینیک دندان پرشکی
استاد راهنما
………………………………….
تهیه و تنظیم
……………………….
……………………………
تقدیم به :
پدر و مادر عزیزم که توفیق خود را نتیجه راهنمایی ها ، زحمات ، فداکاریها و دعای خیر ایشان
می دانم

که با صبر و حوصله مرا در تهیه و تنظیم این رساله یاری دادند ؛
باشد که قطره ای از دریای بی کران محبت هایشان را سپاس گفته باشم .

سپاسگزاری :
سپاس ایزد منان
را که توفیق فراگیری علم را بر من عطا فرمود و مرا در کوران
مشکلات و سختی ها یاری نمود ، تا این رساله را با موفقیت به پایان برسانم.
در طول دوران تحصیلی و تهیه این پایان نامه
از راهنمایی ها و مساعدت های
اساتید و دوستان عزیزی بهره برده ام
که در اینجا لازم است از همه ایشان
مراتب سپاس قلبی و تشکر خالصانه خود را
داشته باشم .

هیئت داوران
Table of Contents
تقدیم به : 3
سپاسگزاری : 3
هیئت داوران 5
مقدمه 12
کلینیک دندان پزشکی 14
تاریخچه 15
تاریخچه دندان پزشکی در ایران 24
نمونه های موردی 32
سیستم خبر سمعی 37
آتمسفر ( محیط ) 39
نور مصنوعی 39
غیر مملوس 41
جنبه روانی 42
اتاقهای خدمات پشتیبانی در بخش بستری 43
اصول طراحی کلینیک دندان پزشکی 45
مبانی طراحی مراکز دندانپزشکی 53
برنامه فیزیکی و نام فضاهای کلینیک دندان پزشکی 56
آشنایی با اصول دکوراسیون داخلی در مطب دندان پزشکان 59
تکه تکه کردن فضای مطب 64
موسیقی در دندانپزشکی 69
تهویه هوا 71
اصول معماری فضاهای اداری 73
شرایط قرارگیری فضاهای اداری: 75
سیستم ها: 75
مبلمان فضاهای اداری: 77
رستوریشن های زیرکونیا از نگاه کلینیک و لابراتوار 77
انواع کلینیکهای دندان پزشکی 78
مشخصات فیزیکی اطاق انتظار 89
مشخصات فیزیکی اطاق کار دندانپزشک 91
مشخصات فیزیکی پوشش فضاها ( کف و دیوار و مبلمان ) 92
رنگ فضاها 94
روال کار جراحی 95
ارتباط عملی 100
برنامه عملی اطاق جراحی 102
تجهیزات 104
تجهیزات و وسایل اتاق عمل 105
– وسائل الکتریکی و الکترونیکی اتاق عمل 105
خدماتی کلینیک دندانپزشکی 105
ترمیم و زیبایی 105
بخش ترمیمی 106
بخش پریو دونتولوژی : 106
بخش معالجه ریشه دندان : 106
بخش پروتز 106
بخش اطفال : 106
بخش ارتودنسی 106
بخش جراحی : 107
سفید کردن دندانها(بیلیچینگ ) 107
درمان ریشه 107
ایمپلنت 107
رادیوگرافی پری اپیکال و پانورامیک دیجیتالی 109
دستگاه استریلیزاسیون اتوکلاو 111
پیزوسرجری 112
RVG 113
IntraOral Camera 113
میکروموتور چند کاره جراحی 114
دستگاه Zoom 115
Apex Locator 116
Light Cure 117
الکتروکوتر جراحی 117
Composite veneers 118
Composites 118
Dental implant 119
Esthetic crowns 120
Esthetic inlay & onlay 120
Esthetic posts 121
Fiber bridges 121
Laminate 121
Root canal therapy 122
Smile design 122
ایمپلنت های دندانی 123
ایمپلنت های دندانی 124
ضرورت معاینات دوره ای 132
کاربرد لیزر در دندانپزشکی نوین 135
سفید کردن دندان ها (بلیچینگ) با لیزر 140
لیزر به عنوان ابزار تشخیص پوسیدگی دندان 141
سوند دندان پزشکی 143
معاینه با چشم 144
رادیوگرافی با اشعه ی ایکس 146
اندازه گیری مقاومت الکتریکی دندان (ECM) 147
فلورسانس لیزر ( دیاگنودنت قلمی ) 148
دیاگنودنت برترین دستگاه تشخیص پوسیدگی در جهان 152
کاربرد لیزر در جراحی بافت های نرم دهان 153
مشخصات فضای مورد نیاز تجهیزات خاص دندانپزشکی 160
امکانات عملی کردن مقررات بهداشتی در زمان بهره برداری 162
موارد استریل و کنترل 165
مشخصات فیزیکی سرویسهای بهداشتی 168
تسهیلات سرمایشی و گرمایشی 169
نورپردازی ها 170
وسائل غیر الکتریکی اتاق عمل دندان 170
وسائل اتاق بهبودی 172
خطرات انفجار 173
اندازه اتاق 174
بلندی اتاق عمل 176
دیوارها ، کف و سقف اتاق عمل 176
نور و رنگ اتاق عمل 177
دما و رطوبت 178
ضد عفونی کردن اتاق عمل 178
حفظ شرایط استریل در اتاق عمل 179
بخشهای کلینیک دندان پزشکی 182
انواع کلینیک دندان پزشکی ها 190
بخش اورژانس 192
عناصر 193
ورودی اورژانس در کلینیک 195
تشعشع 196
قوانین مربوط به مطبهای پزشکی ودندانپزشکی 198
فضای فیزیکی 201
ساخت انواع کلینیک دندان پزشکی ها 204
تعیین و دسته بندی ترافیکها 206
ترافیک در کریدورهای طبقات پایین 206
ترافیک در هالهای سرویس 207
ترافیک در خارج از از بلوک کلینیک دندان پزشکی 207
ترافیک در خارج از حصار کلینیک دندان پزشکی و به وجود آمدن ورودیهای مختلف 208
مقررات بهداشتی 208
منابع و ماخذ

مقدمه

تلفیق علوم ، فنون و هنر در یکدیگر و تدوین و تبلور آنان در یک قالب مشخص همواره پیچیده و دشوار بوده است. در طول تاریخ و با گسترش دانش بشری ، کلیه علوم زیر شاخه ها ی تخصصی متعددی یافته و تخصصها عمیق تر ولی محدودتر شدهاند. اما دانش معماری هیچگاه محدودیت پذیر نبوده است . چگونه می توان فضایی را بدون آگاهی از وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی ، پیشینه و سیر تکاملی تاریخی ، سیستمها ، دانش فنی و تکنولوژی ساختاری ، شناخت جامعه و روان شناسی اجتماعی ، نوع کاربری و … طراحی نموده و ساخت . طراحی فضاهای مختلف نیازمند هنر، ابتکار ، دانش اجتماعی ، تاریخی ، جغرافییایی ، فنی و روان شناسی است.
اگر چه طراحی و ساخت مراکز درمانی و کلینیک دندان پزشکی ها از این قواعد مستثنی نیست اما نقش عمده و حساس این مراکز در حفظ و بازیابی سلامت جسمانی و روانی افراد یک جامعه و ایجاد توازن و تعادل جسمی و روحی لازم برای همزیستی جمعی سالم و ثمر بخش ، بکارگیری ظرافت های خاصی را در طراحی این گونه مراکز الزامی می نماید . فراهم نمودن محیطی آرام ، رضایت بخش و حتی الامکان نشاط آور برای بیماران ، همراهان آنان و کادر درمانی در کنار رعایت دقیق استاندارد های فنی و پزشکی دشواری و پیچیدگی های خاص خود را دارد ، بخصوص که با توجه به حساسیت کاربری مراکز درمانی ، استانداردهای علمی ، فنی ، تاسیساتی و پزشکی بسیار بالا و دقیق بوده که در بسیار ی از موارد محدودیت هایی در نحوه طراحی ایجاد می نماید . نگاهی به سابقه تاریخی و سیر تکاملی مراکز درمانی نشان می دهد که اگر چه در ابتدا تنها حفظ استانداردهای تخصصی پزشکی و درمانی و ارتقاءآن در فرایند ساخت مدنظر بوده و کمتر به زمینه های روان شناسی اجتماعی ، جامعه شناسی و هنری پرداخته شده ولی در ادامه راه ، این پارامترها نیز مطرح گردیده و به مرور زمان پایاپای موارد فنی، تدوین، اصلاح و بهینه شده اند. در حقیقت فضای بی روح و ملال آور و مراکز درمانی از سویی و تاثیر پارامترها ی روحی و روانی در بهبود اکثر بیماریها از سوی دیگر موجب گردید که به مرور زمان جنبه های هنری و زیبا سازی به موازات موارد تکنیکی و فنی رشد یافته و بکار برده شود.
اگر چه شاید در نگاه اول تزریق آرامش ، نشاط و امید در یک محیط درمانی خشک و کاملاً تخصصی بسیار دشوار به نظر می رسد اما تلاش متخصصین معماری در طول سالها ، انجام این وظیفه خطیر و حیاتی با حفظ و رعایت کلیه استانداردهای فنی ، تکنیکی و پزشکی بوده است.
1-2- هدف از انتخاب پروژه
رشد روزافزون جمعیت و کمبود فضاهای درمانی در ایران و بخصوص در مناطق حاشیه ای شهرها از جمله تهران (به علت تجمع این گونه فضاها در بخش مرکزی شهر ) نیاز به احداث مجتمع های درمانی به شدت احساس می شود. در نظر گرفتن زمینهایی با کاربری درمانی در طرح تفصیلی این مناطق ( از جمله سایت مورد نظر) تاییدی است بر این ادعا .
از طرفی پیشرفتهای پزشکی و تکنولوژی و توجه هر چه بیشتر به بهبود فیزیکی بیماران و تقویت روحیه آنها ، لزوم تغییر در معماری کلینیکهای دندان پزشکی و فضاهای درمانی که بطور معمول فضاهایی خشک و عاری از هرگونه تنوع هستند را مشخص تر می کند .
با در نظر گرفتن این مطالب در طراحی پروژه اخیر سعی نموده ایم علاوه بر این که گامی در جهت رفع کمبود فضاهای درمانی برداریم از نظر نوع فضای ساخته شده برای کلینیک دندان پزشکی نیز تحولی به وجود آوریم . تلاش ما بر این بوده است که این تحول را از طریق به کار گرفتن احجام و فرمهای نرم و ترکیب آنها ، توجه به خصوصیات روانی رنگها و به کارگیری آن در فضاهای کلینیک دندان پزشکی ، استفاده از نورگیرهای وسیع و سطوح شفاف بتوانیم به وجود آوریم .

کلینیک دندان پزشکی
تاری کلینیک دندان پزشکی یک مرکز درمانی است که دندان پزشکان متخصص در رشته های متعدد بهداشت دهان و دندان ٬ کنار یکدیگر جمع شده و در کنار هم به درمان بیمارن می پردازند . تخصص گرایی در میان دندان پزشکان راه را برای ایجاد مراکزدرمانی و تشخیصی که خدمات گسترده ای ارایه می دهد هموار کرده است . مزیت این مراکز برای بیماران ، کوتاه بودن زمان انتظار و امکان تشخیص و درمان بهتر ، بدون مراجعه به پزشک دیگر است . مزیت این مراکز برای دندان پزشک نیز ، تخصیص ساعت های کاری منظم تر و توانایی تبادل و بهره گیری از تجربیات سایر دندان پزشکان است.
موارد ذکر شده نیازمند فضایی مناسب است که باتوجه به نیازهای مصرف کننده طراحی می شود . ابعاد و اندازه و چیدمان فضای مناسب کمک شایانی در برآوردن نیازهای مراجعین خواهد داشت . طراحی اینگونه پروژه ها نیازمند مشاوره های فشرده با مشتریان ، پزشکان، مهندسین٬ و کارشناسان بیمارستانی و کلینیکی است و لذا غیرعادی نیست اگر طراحی آن زمان زیادی به طول انجامد.
تاریخچه

از روزگار کهن ، بیماری دهان مشکل انسانها بوده است. جمجمه افرادCro-Magnonکه 25000 سال پیش در زمین ساکن بودند. شواهدی از پوسیدگی دندان را نشان میدهد. قدیمی ترین منبع ثبت شده بیماری دهان از یک متن سومری است.(Circa 5000 سال قبل از میلاد) که کرمهای دندان را بعنوان دلیل پوسیدگی دندان شرح می دهد. هیچ کس نمی تواند انکار کند که در طی سالها دندانپزشکی گامهای عظیمی برداشته و گذشته ، حال و آینده دندانپزشکی یکی از عنوانهای مورد بحث پیشکسوتان دندانپزشکی در چهل و هفتمین گردهمایی سالیانه آکادمی دندانپزشکان عمومی می باشد.
Eric Curtis دندانپزشک، مورخ نامدار دندانپزشکی و سخنگوی آکادمی دندانپزشکان عمومی می گوید: مطمئناً چیزهای زیادی از قرون وسطی تا ابتدای سالهای 1700 ، زمانی که اغلب درمانهای دندانپزشکی توسط افرادی بنام جراحان آرایشگر انجام میشد، تغییر کرده است. این افراد همه کاره، دندانها را می کشیدند و جراحی های کوچک را انجام میدادند، بعلاوه مو کوتاه می کردند، زالو می انداختند و مومیایی می کردند.
دندانپزشکان در سالهای 1700 به جوامع آمریکایی مهاجرت کردند و خود را ابتدا وقف حذف دندانهای بیمار و قرار دادن دنچرهای مصنوعی نمودند.
در سالهای 1800 حرفه دندانپزشکی شامل کارهایی نظیر کشیدن دندانها با Turnkay ( یک وسیله ابتدایی شبیه به آچار چرخ ضامن دار که برای کشیدن دندانها استفاده می شد)، تمیز کردن دندانها با کاغذ تراش (Seraper) و برداشت پوسیدگیها با وسایل دستی بود.
مواد ترمیمی استفاده شده قلع، ورق طلا، سرب و نقره بود. دنچرها از عاج تراشیده میشد و یا از دندانهای گاونر فرم دادن میشد.
در قرن گذشته، امید به زندگی افراد تقریباً دو برابر شده است و تغییرات بسیار زیادی در کیفیت زندگی رخ داده است. بعضی از این تغییرات که تاثیر مثبتی بر دندانپزشکی داشته اند شامل موارد زیر می باشند: تاکید بیشتر بر بهداشت فردی ، دسترس بودن آنتی بیوتیک ها، واکسن ها، فلوریداسیون، رژیم های غذایی بهبود یافته، الکتریسیته و گرما، اشعه X ، تلفن، کامپیوترها و اینترنت.
دانش دندانپزشکی امروزی شامل استفاده از ترمیم های نقره و سفید، فلوریداسیون، روشهای air abrasion برای ترمیم حفرات و غیره می باشد.
افزایش تعداد افراد بالای 65 سال که دندانهایشان را حفظ کرده اند نیزدندانپزشکی را تحت تاثیر قرار داده است و توجه بیشتری به نیازهای پیچیده افراد مسن تر معطوف گشته است.
افزایش جمعیت آگاهتر و فرهیخته تر در آمریکا بطور نسبی، تعداد ملاقاتهای دندانپزشکی برای داشتن لبخندی زیبا را افزایش داده است که کاملاً در تضاد با دلایل ویزیتهای دندانپزشکی در صد سال گذشته است: تسکین درد و بازیابی عملکرد.
در قرن آینده، با افزایش تعداد افرادی که دندانهایشان را در طول زندگی سالم نگهداشته اند، این تمایل در مشتریان افزایش خواهد یافت.
دکتر Curtis می گوید: بطور حتم هیچ کس نمی داند که آینده دندانپزشکی چه چیزی را در خود خواهد داشت. من تصور می کنم با ورود به قرن بیست و یکم ما شاهد ترکیبی از دندان پزشکی با مراقبتهای جامع سلامتی باشیم و تمرکز بیشتری بر ارتباط بین سلامت دهان و سلامت عمومی خواهد بود. تکنولوژی همراه با کامپیوتر برای تشخیص و درمان و درمانهای با واسطه ژن که ساختار ژنی دندانها را به منظور مقاوم ساختن آنها به پوسیدگی تغییر می دهد نیز بنا به اظهارات دکتر Cutis در آینده مهم خواهدبود
در زمان باستان، مایاها مردمانی با فرهنگ سطح بالا بودند که در گواتمالا و هندوراس فعلی می زیستند. آنهاکه از مردم بابل باستانی نیز قدیمی تر بودند، به دلایل مذهبی اقدام به قرار دادن اینله روی دندانها و یا سوراخ کردن صورت و گوش می نمودند. آنها در قرار دادن اینله های سنگی زیبا روی حفرات تراش داده شده دندانهای قدامی بالا و پایین و گاهی دندانهای پرمولر، مهارت داشتند. بدون شک، این اینله ها روی دندانهای زنده قرار داده میشد و آنچنان دقیق این کار انجام می گرفته که حتی تا هزار سال بعد این اینله ها، در جای خود باقی می ماندند. اینله هابا سمانهای خاص به حفره چسبانده می شد که جنس عمده آنها با اسپکتروگرافی، کلسیم فسفات تشخیص داده شده است.

در اوان کودکی، دختران فرقه Vanomami در ونزوئلا ، باریکه های تیز شده از چوب سخت و بامبو را به لبها و گونه هایشان فرو مینمودند که جنبه زیبایی داشته است.

پونتیک یا دندان مصنوعی در این دنچر پارسیل ثابت، جایگزین ثنایای میانی سمت راست بالا که از دست رفته، شده است. احتمالاً دندانی از یک گاونر است که به نواری از طلا پرچ شده است

مسواک خاورمیانه بنام یک شاخه کوچک از درخت سالوادورا پرسیکا به نظر نیم اینچ است که آن را برای یک روز در آب غوطه ور می سازند تا الیاف آن از هم جدا شود. چوب این درخت حاوی بیکربنات سدیم و اسیدتانیک و سایر موادی است که تاثیر مثبتی روی لثه ها دارد.

در این عکس که حدوداً متعلق به سال 1910 می باشد. یک دندانپزشک الجزیره ای دیده می شود که در حال کشیدن یک دندان با یک وسیله اروپایی است که کلید نامیده می شود.

Watter Hermann Ryff ( 1562-1500 ) رساله جراحی بزرگ Gross chirurgey را در سال 1545منتشر ساخت و بنظر می رسد چندین بار آن را تجدید (Great Surgery) چاپ نمود، از جمله یکی در سال 1559 که در آن تصاویری از قلمهای جرمگیری Scaler دیده می شود. تصاویر Ryff دقیق و درست بود. متاسفانه عمر او کفاف نداد و کتاب دندانپزشکی که او تصمیم داشت بنویسد، هرگز چاپ نشد.

یک دندانپزشک در حال سفر، وسایل خود را در یک دهکده در هلند برپا داشته و کمک او به بیماران حیرت تماشاگران را برانگیخته و موجب سرگرمی آنها گشته است.

این صندلی دندانپزشکی آلمانی که تودوزی شده و تشک دار است و از هر جهت به خوبی آراسته شده، متعلق به دهه 1890 بوده و توسط یک پدال پایی بالا و پایین برده می شود.

در نمای موزه ملی تاریخ آمریکا در واشنگتن ، این مدل مطب دکتر G.V.Blackدر ایالت ایلی نویز دیده می شود که متعلق به سال 1885 است

صندلی دندانپزشکی James Beall Morrison در سال 1868 یک مکانیسم منحصر به فرد داشت که به دندانپزشک اجازه می داد آن را در هر جهتی کج نماید. با وجود مزایای واضح آن، فقط چهار نمونه از این صندلی ساخته شد(موزه دانشکده کپنهاک) صندلی دندانپزشکی توسط کمپانی سازنده وسایل دندانپزشکی در 1875 معرفی گردید که بر اساس بروشور تبلیغاتی آن می توانست به اندازه کافی به عقب خم شود تا به دندانپزشک اجازه دهد، نشسته کارکند، ولی اغلب دندانپزشکان تا حدود سال 1950 ترجیح می دادند که حین کار ایستاده باشند

تاریخچه دندان پزشکی در ایران

در دوره قاجاریه طب ایران به تدریج از سنتی به اروپایی تبدیل گشت و بنظر می رسد طب مدرن ایران نیز از مدرسه دارالفنون آغاز شده است.
قبل از تاسیس دارالفنون، طب بطور کلی سنتی بوده و درمانها بطور تجربی و بدون پایه علمی با وسایل بسیار ابتدایی و توسط افراد فاقد صلاحیت انجام می شد و شاید در حال حاضر هم در برخی نقاط دور افتاده انجام شود.
برای درد دندان، عطارها از داروهای گیاهی مانند روغن نخود، آب پیاز، شیره انجیر، تریاک و برای رفع آبسه های دندانی از صمغ کتیرا و باقلا و آرد گندم سرخ شده در روغن استفاده می کردند.
کشیدن دندان ها توسط دلاکهای حمام و سلمانی ها و بدون بی حسی به نحوی بسیار دردناک و وحشت آور انجام می شده و گاهی سلمانی ها این کار را بصورت دوره گرد در محلات انجام می دادند.
پوسیدگیهای دندانی، دندانهای تغییر رنگ یافته بر اثر ضربه، دندانهای شکسته و فضاهای بی دندانی (ناشی از کشیدن دندان)همه توسط روکش های طلا که توسط زرگرهای ماهر ساخته می شد ترمیم می گشت. این روکشها را استامپ یا استامپه و یا شارپی می نامیدند. شارپی از نام دستگاهی بنام شارپ گرفته شده که این روکشها توسط آن ساخته میشد.
تاسیس و افتتاح رسمی دارالفنون تهران در سال 1228 ه.ش توسط امیرکبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه انجام شد و سرآغاز معرفی نظام جدید آموزش و از اقدامات مهم فرهنگی کشور می باشد.
دارالفنون اولین مدرسه دولتی ایران بوده و به کمک استادان اروپایی آموزش رشته های مختلف در آن آغاز گشت. رشته پزشکی دارالفنون قبل از تاسیس دانشگاه تهران تنها مرکز آموزش طبابت در ایران بود.
درآبانماه سال 1297 شمسی مدرسه طب از مدرسه دارالفنون جدا شد و مرحوم دکتر لقمان الدوله به ریاست آن منصوب گردید.
دانشگاه تهران در عهد رضا شاه تاسیس گردید و نخستین قسمت آن که ساخته شد، تالار تشریح بود که در سال 1313شمسی افتتاح گردید. در سال 1316 کلیه قسمتهای دانشکده طب به ساختمان جدید دانشگاه تهران منتقل شد و شروع بکار نمود. در سال 1335 دو رشته داروسازی و دندانپزشکی که از شعب دانشکده پزشکی بود، بصورت مستقل درآمد. بیمارستان امیر اعلم علاوه بر بخشهای متعدد پزشکی، دارای بخش دندانپزشکی و جراحی فک و صورت ، شامل پرتونگاری و دو درمانگاه عمومی، آموزشی و اطاق عمل بود.
از سال 1290 شمسی پرداختن به حرفه های طبابت، داروسازی و دندانسازی موکول به تحصیل و دریافت اجازه نامه رسمی از وزارت معارف شد.
در سال 1300 در تهران تنها 3 نفر دندانپزشک بودند: دکتر فالک کوش میلچارسکی(اهل لهستان، دندانپزشک مخصوص رضا شاه و از تکنسین های فوق العاده پروتز دندانی) دکتر اتکیناشتومپ(تبعه سوئیس، دندانپزشک مخصوص اتابک)، دکتر هارطیون استپانیان(اهل ترکیه و از زمره پزشکان دربار)
در سال 1307 رضا شاه طی فرمانی دستور تاسیس مدرسه دندانسازی را صادر کرد و دو سال بعد این مدرسه شروع بکار نمود. محل اولیه این مدرسه، در دارالفنون بود و مدیریت فنی آن را دکتر میلچارسکی بعهده داشت.
در سال 1316 با تاسیس دانشگاه تهران در محل فعلی، مدرسه طب و شعب مربوط به آن به این مکان نقل مکان کردند و شرط ورود به این دانشکده ها دارا بودن دیپلم کامل متوسطه تعیین گشت.
در ادامه شکل گیری دندانپزشکی کشور، در سال 1322 شورای دانشگاه، اطلاق کلمه دندانپزشک بجای طبیب دندانساز و دندانساز بجای مکانیسین دندان را پذیرفت و از سال 1324 گواهی نامه رسمی و پروانه اشتغال به کار فارغ التحصیلان دندانپزشکی با عنوان دندانپزشک صادر شد.
دوره دانشکده دانشگاه تهران تا سال 1330، 4 سال، از آنسال تا 1348، 5 سال و بعد از آن تاکنون 6 سال بوده است.
در سال 1355 مدرسه دندانسازی از دانشکده پزشکی مجزا گردید و دانشکده دندانپزشکی نامیده شد. گروههای آموزشی اولیه عبارت بودند از: ارتودنسی، بیماریهای دهان پروتز ، جراحی و دندانپزشکی عملی.
از سال 1339 عضویت پزشکان و دندانپزشکان در سازمان نظام پزشکی اجباری شد و این سازمان مرجع رسیدگی به تخلفات و شکایات در رابطه با امور پزشکی و دندانپزشکی قرار گرفت. در راس آن هیات مدیره سازمان قرار دارد که تعداد دندانپزشکان آن دو نفر است.
در سال تحصیلی 39-1338 آموزشگاه پرستاری دندانپزشکی در مقطع فوق دیپلم با هدف آموزش دستیار دندانپزشک آغاز به کار نمود. اولین نشریه دندانپزشکی کشور" نشریه دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران" در سال 1336 منتشر شد و بعدها به مجله دانشکده دندانپزشکی تغییر نام یافت.
در سال 1340 ، چهار کرسی جدید تشخیص پروتز ثابت جراحی فک و صورت و کالبد شناسی دندان ایجاد شد و در سال 1344 آموزشگاه بهداشت دهان و دندان تاسیس گردید که مدرک آن فوق دیپلم می باشد. سرانجام بهره برداری از ساختمان جدید دانشکده در سال 1345 با ظرفیت 200 دانشجو انجام گرفت که دکتر محسن سیاح اولین رئیس آن و این دانشکده، اولین دانشکده دندانپزشکی کشور می باشد.
در سال 1344 در پی احداث دانشگاه ملی ایران ، دانشکده دندانپزشکی این دانشگاه بعنوان دومین دانشکده دندانپزشکی کشور کار خود را با 120 دانشجو آغاز کرد. در سال 1346 آموزشگاه تربیت تکنسین های پروتز دندانی در این دانشکده تاسیس یافت و در سال 1347 آموزشگاه عالی بهداشت دهان و دندان دانشکده شروع به فعالیت کرد. در سال 1361 نام دانشگاه ملی ایران به دانشگاه شهید بهشتی تغییر یافت.
پس از دانشکده دندانپزشکی دانشگاه ملی تا سال 1357، تعداد دانشکده های دندانپزشکی به 5 عدد افزایش یافت: مشهد 1344 شیراز 1348 اصفهان1352
تا قبل از انقلاب ، تنها دو دانشکده دندانپزشکی تهران و ملی ایران فقط در 5 رشته ارتودنسی، پریودنتولوژی، بیماریهای دهان وتشخیص، پروتز و جراحی فک و دهان و صورت دوره های تخصصی ایجاد گردیده بود و پس از انقلاب تعداد رشته های تخصصی به 11 رشته رسید که هرساله از طریق آزمون پذیرش دستیاری ، تعدادی دستیار تخصصی می پذیرند.
وظیفه تربیت و آموزش کادر درمانی دندانپزشکی(دندانپزشک، بهداشتکار دهان ودندان و تکنسین پروتز دندان) تا سال 1364 به عهده وزارت فرهنگ و آموزش عالی و از آن پس به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گذاشته شد.
هم اکنون مراکز آموزش دندانپزشکی شامل 16 دانشکده دندانپزشکی زیر نظر وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دو دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی(واحد تهران و واحد خوراسگان اصفهان) می باشد. در سالهای اخیر مراکز آموزش بهداشتکاران دهان ودندان به دانشکده های دندانپزشکی تبدیل شده است.
آموزش دندانپزشکی عمومی در سالهای قبل از انقلاب، تنها در 4 دانشکده تهران، ملی، مشهد و شیراز بصورت سالی ترمی و واحدی با گذراندن 240 واحد درسی شامل علوم پایه، پره کلینیک و کلینیک انجام می شد.
در حال حاضر برنامه شامل 205-202 واحد درسی و طول دوره 6 سال است. پس از دو سال و گذراندن 68 واحد دروس عمومی و علوم پایه، دانشجویان وارد دوره بالینی (پره کلینیک و کلینیک) می شوند و آموزش خود را با حضور بیماران ادامه می دهند. در انتهای دوره 6 ساله و پایان یافتن واحدها و ارائه پایان نامه به ارزش 6 واحد، فارغ التحصیل می شوند. در مورخ 21/7/1372 امتحان جامع علوم پایه دندانپزشکی و داروسازی تصویب شد و از آن زمان به بعد لازم الاجرا گردیده است.
رشته های وابسته به دندانپزشکی ، دوره دو ساله (کاردانی) بهداشت دهان ودندان (پرستاری دندانپزشکی) و تکنسین ساخت پروتز دندانی می باشد.
ادامه تحصیل و دریافت درجه تخصصی پس از فارغ التحصیل شدن در رشته دندانپزشکی عمومی در 10 رشته(ارتودنسی، اطفال، اندودنتیکس، پاتولوژی، پروتز، پریودنتیکس، ترمیمی، تشخیص بیماریهای دهان، جراحی دهان و فک و صورت و رادیولوژی دهان) در داخل کشور امکان پذیر است.
اولین امتحان تخصصی در سال 1353 در دانشگاه تهران بطور داخلی انجام گرفت. اولین امتحان سراسری در دانشگاه ملی در سال 1354 انجام شد و سپس یک دوره دیگر امتحان در سال 56-1355 برگزار گردید.
پس از پیروزی انقلاب تا کنون 16 دوره امتحان توسط دبیرخانه شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کشور برای گزینش دانشجوی دوره دستیاری انجام گرفته است. همچنین به مننظور رسمی شدن درجه تخصصی دانشجویان فارغ التحصیل رشته های مختلف تخصصی تا کنون 18 دوره امتحانات بورد تخصصی بصورت متمرکز برگزار گردیده است. اولین فعالیت صنفی دندانپزشکی تاسیس سندیکای دندانسازان ایران در سال 1322 می باشد. فعالیتهای محدود علمی و فنی حاصل تلاش این سندیکا بود.
در سال 1329 کانون دندانپزشکان ایران بوجود آمد که خود بخود بدون اعلام انحلال در سال 1335 منحل شد. سومین مجمع علمی صنفی دندانپزشکی در 24 دیماه 1341 با نام جامعه دندانپزشکان ایران بنیان نهاده شد که چون مبانی مستحکمی داشت، دندانپزشکان ایرانی آن را خانه انگاشتند و در حفظ و بقا و اعتلای آن کوشیدند. این جامعه بعدها به نام جامعه دندانپزشکی ایران تغییر نام داد تا فراگیر همه حرف وابسته به دندانپزشکی باشد.
در سال 1361 جامعه اسلامی دندانپزشکان تشکیل شد و در سال 1369 انجمن دندانپزشکی جمهوری اسلامی ایران را به ثبت رسانده و فعالیت خود را آغاز کردند.
بالاخره در سال 1375 بین هیات مدیره انجمن دندانپزشکی ایران و جامعه دندانپزشکی ایران ادغام صورت گرفت و هم اکنون به نام انجمن دندانپزشکی ایران ، خانه دندانپزشکان ایرانی می باشد .

نمونه های موردی

کلینیک اصلی درمانگاه دندانپزشکی Eastman در روچستر نیویورک، در روز افتتاح آن در سال 1917در اینجا دیده می شود. دندانپزشکان همه تازه فارغ التحصیلان مدارس دندانپزشکی هستند که علاقمند کسب تحصیلات بالاتر می باشند.

در 6 مارس 1840 اولین کالج دندانپزشکی دنیا در ایالت مریلند بنام کالج بالتیمور، در نتیجه تلاشهای Hayden,Harris تاسیس گردید.
کشف مهم بی حس کننده در علم پزشکی توسط یک دندانپزشک آمریکایی بنام Hartford در سال 1844 انجام شد و آن گاز خنده آور نیتروزاکساید بود. وی پس از انجام بی حسی(بی هوشی)، دندان فردی را بدون احساس درد، کشید.
در پایان دهه اول قرن بیستم، بی حسی موضعی جایگزین بی هوشی عمومی در مطب دندانپزشکی گردید. معرفی توسط شیمیدان آلمانی Alfred Einharn در 1904 دندانپزشکی را با حذف درد از اعمال دندانپزشکی متحول شاخت. در اوایل دهه 1920 اغلب دندانپزشکان، دستگاه اشعه X و استریلیزاتور داشتند.

جامعه پرستاران دندانپزشکی (دستیاران دندانپزشکی) در اوایل سال 1923 تشکیل گردید و دندانپزشکی چهار دستی به تدریج فراگیر شد. دکتر آلفرد فونس Bridgeport در ایالت آمریکا، اولین فردی بود که به نقش مهم بهداشت دهان ودندان در حرفه دندانپزشکی یقین پیدا کرده و تربیت بهداشتکار دهان و دندان را پایه گذاری نمود. او در نوامبر 1913 اولین کلینیک بهداشتکاران دهان ودندان را به نام کلینیک در گاراژ خانه خود افتتاح نمود.

دندانپزشکان در سال 1847 به نقش پیشگیری کننده فلوراید در پیشرفت پوسیدگیهای دندانی پی بردند. در سال 1908 دکتر Mckay که در چشمه های کلرادو زندگی می کرد. متوجه ایجاد لکه های قهوه ای رنگی بنام در روی دندان کودکان شهرش شد که امروزه می دانیم در اثر مصرف بیش از حد فلوراید می باشد. او فهمید که ماده ای در منبع آب شهر عامل بروز آن است و اینکه این کودکان پوسیدگی بسیار پایینی دارند. ولی آن عامل را شناسایی نکرد.
اولین کلینیک دندانپزشکی رایگان برای در دنیا در سال 1902 توسط Jessen از استراسبورگ آلمان افتتاح گردید.

اولین ژورنال تخصصی، ژورنال پریودنتولوژی بود که در سال 1930 چاپ شد.
در طی قرن بیستم، هشت تخصص در دندانپزشکی تکامل یافت که امروزه هریک ژورنالهای اختصاصی خود را داراست. انجام امتحانات بورد در هر رشته به ترتیب زیر انجام شد:
ارتودنسی 1930
جراحی دهان 1946

مرکز دندانپزشکی دره

11،766 بلوار دره.
ال مونت، CA 91732
تلفن: 626-448-5000
E-mail: این info@mayvalleydental.com
6850 لینکلن Ave.Suite 100
Buena پارک، CA 90620
تلفن: 714-229-1888
E-mail: این info@mayvalleydental.com

درمانگاه دندانپزشکی کودکان

UNC کودکان درمانگاه دندانپزشکی در طبقه دوم سالن Brauer در مجتمع دانشکده دندانپزشکی مستقر شده اند و به تازگی بازسازی شده توسط حمایت سخاوتمندانه دکتر فرانک و خانم کارول چاق و چله ساخته شده است. درمانگاه کارکنان توسط گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان هر دو در دانشکده دندانپزشکی و در جامعه مراقبت بهداشت دهان و دندان برجسته برای نوزادان، کودکان و نوجوانان فراهم می کند. بیماران با نیازهای ویژه مراقبت های بهداشتی نیز در کلینیک ما درمان می شود. لطفا به بخش بالینی برای اطلاعات در مورد انواع خدمات ارائه شده ، محل درمانگاه های ما و چگونه قرار ملاقات برای کودک خود مراجعه کنید.

به تازگی بازسازی کلینیک دندانپزشکی کودکان منطقه و میز پذیرش به تازگی بازسازی کلینیک دندانپزشکی کودکان منطقه و میز پذیرش انتظار انتظار.

کارشناسی دندانپزشکی کودکان درمانگاه

دانشجویان دندانپزشکی کودکان که به طور معمول برای 4 تا 12 سال در ما به تازگی بازسازی دولت از درمانگاه هنر محدوده را درمان کنند. مراقبت جامع سلامت دهان و دندان از جمله اکثر تا به روز خدمات پیشگیرانه و ترمیمی ارائه شده است. دانش آموزان تحت نظارت مستقیم استادان برجسته ما از کودکان و بیماران ویژه مراقبت از دندانپزشکان کار می کنند.

کودکان مراقبت جامع دندانپزشکی در هزینه کاهش در کلینیک دندانپزشکی کودکان UNC کارشناسی دریافت می کنند. کودکان مراقبت جامع دندانپزشکی در هزینه کاهش در کلینیک دندانپزشکی کودکان UNC کارشناسی دریافت می کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر و یا تعیین وقت ملاقات لطفا با (919) 966-6474 تماس بگیرید.

فارغ التحصیل دندانپزشکی کودکان درمانگاه

دندانپزشکان به دنبال آموزش و پرورش بیشتر و آموزش به تخصص در دندانپزشکی کودکان مدیریت نیازهای مراقبت بهداشت دهان و دندان متنوع در نوزادان، کودکان و نوجوانان در کلینیک دندانپزشکی کودکان فارغ التحصیل ما . کلینیک دندانپزشکی فارغ التحصیل فراهم می کند یک فضای روشن و خوش آمد گویی برای رشد نوزادان، کودکان و بیماران دندان نوجوان که سالم و یا در حال حاضر با نیازهای مراقبت های ویژه می باشد.

Pedo سرخ مایل به قرمز

بخش

گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان ماموریت خود را از طریق انواع آموزش تحقیقات و خدمات کامل . این صفحه شما فراهم می کند با لینک به اطلاعات در مورد فعالیتهای آموزش مداوم وزارت ، درمانگاه ها، تحقیقات ، خبرنامه ، و یک بخش یادبود بزرگداشت استادان گذشته است. اطلاعات قرار ملاقات را برای افراد به دنبال درمان از طریق درمانگاه بخش است که در بخش بالینی ارائه شده است. این فعالیت ها از منابع گوناگون و از جمله کمک های مالی از دانشکده، فارغ التحصیلان و دوستان از گروه تامین می شود. این کمک های مالی حمایت گسترده ای برای انواع فعالیت های دپارتمان. اطلاعات در مورد نحوه کمک مالی و بودجه خاصی را می توان در بخش منابع مالی و کمک های مالی در بر داشت .

تعلیم
آموزش مداوم
پژوهش
درمانگاه دندانپزشکی کودکان
اخبار و خبرنامه
منابع مالی و کمک های مالی
بیاد
مهم سازمان و وب سایت ها
تعالی در دندانپزشکی کودکان سخنرانی

"اصول طراحی کلینیک دندان پزشکی"

" هر فضایی به واسطه ماهیت و درون مایه ی خود می بایست دارای کیفیت های فضایی ویژه ای برای کارایی ایده آل باشد "
در حقیقت فضا صرفاً یک ظرف مکانی با عملکردهای خاص نیست و طراحی آن منحصر به چگونگی جانمایی اثاثیه میان چند دیوار نمی ماند . ایجاد یک محیط مطلوب و کارآمد ، تعاملی چند سویه است بین عناصر تشکیل دهنده یک فضا . یعنی افراد و اشیایی که با فضایی در ارتباطند و کارکردی که برای آن فضا در نظر گرفته شده است هر یک پارامترهای متعدد و متفاوتی را در شکل دهی صحیح و کارآمدی آن پدید می آورند .

کلینیک دندان پزشکی مرکز درمانی است که دندان پزشکان متخصص در رشته های متعدد بهداشت دهان و دندان کنار یکدیگر جمع شده و در کنار هم به درمان بیمارن می پردازند .تخصص گرایی در میان دندان پزشکان راه را برای ایجاد مراکزدرمانی و تشخیصی که خدمات گسترده ای ارایه می دهد هموار کرده است .مزیت این مراکز برای بیمارن ،کوتاه بودن زمان انتظار و امکان تشخیص و درمان بهتر ،بدون مراجعه به پزشک دیگر است .مزیت این مراکز برای دندان پزشک نیز ،تخصیص ساعت های کاری منظم تر و توانایی تبادل و بهره گیری از تجربیات سایر دندان پزشکان است.
اما موارد ذکر شده نیازمند فضایی مناسب است که باتوجه به نیازهای مصرف کننده آن طراحی می شود و ابعاد و اندازه و چیدمان فضایی مناسب کمک شایانی در برآوردن نیازهای مراجعین خواهد داشت .
طراحی فضاهای درمانی یکی از بزرگترین پروژه های طراحی در زمینه ی معماری است.و طراحی این پروژه نیازمند مشاوره های فشرده با مشتریان ،پزشکان،مهندسین معمار،طراحان و کارشناسان بیمارستانی و کلینیکی است .و ممکن است طراحی یک فضای درمانی سالها به طول انجامد.یکی از این مراکز درمانی کلینیک دندان پزشکی است
پیش از طراحی هر بنایی باید به خصوصیات و ویژگی های آن توجه نمود .
سیستم خبر سمعی
ساده ترین روش ارتباط بین بیمار و پرستار آن است که بیمار یک دکمه را فشار داده و یا یک ریسمان را بکشد و چراغی در راهرو ، بالای درب اتاق روشن گردد . علامتی نیز ممکن است در ایستگاه پرستاری به کار افتد و یا زنگی در آن جا یا اتاق وسائل به صدا در آید . تعمیر این سیستم نسبت به سایر قسمت ها نسبتاً ساده خواهد بود ولی کاربرد آن ، به علت نشان دادن صرفاً این حقیقت که بیمار پرستار را صدا کرده است ، بسیار محدود می باشد . سپس باید به بالین مریض رفته تا معلوم گردد چه چیزی مورد احتیاج بیمار است .
به سازی بعد عبارت است از معرفی سیستم ارتباط داخلی بین پرستار و بیمار ، که امکان می دهد پرستار بدون حاضر شدن بر بالین بیمار از نوع احتیاج او مطلع گردد. چنین سیستم هایی هم اکنون معمول بوده و نظیر سایر کمکهای پرستاری کارائی هر کدام از پرستاران را بالا می برد و باعث بوجود آمدن بخشهای بزرگتر بستر ی می گردد . اگر کمکهای پرستاری کارائی هر کدام از پرستاران را بالا می برد و باعث بوجود آمدن بخشهای بزرگتر بستری می گردد . اگر پرستار بتواند با یک رفت و آمد از اهمیت کمتری ، در برنامه ریزی ، برخوردار خواهد بود . تنوع زیادی در محل قرار گرفتن بلندگو و گیرنده میکروفون ، روش لغو پیام ، تعداد نقاط مختلفی که از آنها می توان به علامت پاسخ داد و وسعت استفاده از دستگاه های خبری جلوگیری از بروز صدا و نورهای آزاردهنده ، بخصوص در شب، بعمل آید یک سوئیچ برای برای خصوصی کردن این ارتباط تلفنی ، رادیویی ، موزیک ، و تلویزیون در رابطه نزدیک با این مسئله قرار گرفته است . تمام این سیستم های صوتی باید چنان طرح گردند که حداقل مزاحمت های صوتی را ایجاد نمایند . این ملاحظات را می توان با گذاشتن تعداد زیادی بلندگو در فواصل کم به صورت گیرنده های صدای کوتاه و خصوصی ، برای رسانیدن مقررات سخت در مورد تلفن هائی که از خارج می شوند ، عملی نمود . به عنوان رعایت یک مورد فنی ، لوله کشی سیم این اقلام باید در داخل کار صورت گیرد و موقعیت آنها در اتاق بیمار بر روی پلان های اجرائی مشخص گردد . در صورت امکان باید یک ماکت به مقیاس حقیقی ، جهت تثبیت موقعیت این اقلام ، مورد استفاده قرار گیرد .
سایر اثاثیه در داخل اتاق بیمار که به عنوان کمک های پرستاری می باشند عبارتند از میز روی تخت ، میزهای کوچک مختلف ، چهار پایه ، صندلی ، قفسه ، قاب ، جعبه ، بالش ، پایه و غیره که برای اعمال بیمارستانی طرح شده باشند . این اقلام چه در اتاق و چه به صورت مرکزی ، احتیاج به انبار شدن دارند.
محیط
دسته دیگر ی از عوامل متغیر طراحی ، ورای راحتی و پرستاری خوب ، در ارتباط با عناصر محیط فیزیکی قرار می گیرند و عکس العمل های بیمار را تحت تاثیر قرار می دهند و در بسیاری موارد در بهبودی او نیز موثر می افتند . بعضی از این اقلام مملوس و بعضی غیر مملوس می باشند .
آتمسفر ( محیط )
از اقلام مملوس ، حرارت ، رطوبت ، و حرکت و بوی هوا ، تازگی آن ، یونیزه بودن آن و گرد و خاکی بودن آن است که همگی تاثیر مستقیم بر روی بیمار دارند . برای کنترل این موارد ، موقعیت رادیاتور ها و شبکه های هوا ، کوران صدای آنها ، باید مورد توجه دقیق قرار گیرند . فنون مدرن در تهویه مطبوع ، امکان کنترل گرد و غبار و نیز یونیز اسیون را بوجود می آورد .
نور مصنوعی
نور نیز از اهمیت مشابهی برخوردار است . به خصوص در شب ، هنگامی که حساسیت دید بیمار بالا می رود ، هر نوع نور خیره کننده ای می تواند باعث عذاب بیمار گردد . پیش بینی چراغ سقفی در وسط اتاق بیمار ، به ندرت مقبول واقع می شود. در عوض نوعی چراغ دیواری یا چراغ در بالای سر بیمار می تواند نور کافی برای خواندن و سایر فعالیت ها و همچنین روشنایی کلی اتاق تامین نماید. روشنائی مورد لزوم برای معاینه پزشک ممکن است مستلزم چراغهای قابل تنظیم باشد . برای بیمار که می خواهد در حال نشسته کتاب بخواند ، اگر چراغ قابل تنظیم نباشد ، می باید روشنائی به نحوی طرح گردد و در وقعیت قرار گیرد که سر بیمار بر روی کتاب یا مجله سایه نیاندازد . در جائیکه تخت ها در برابر دیوارهای مقابل یکدیگرند ، باید دقت شود که نور مطالعه در چشم بیمار روبرو نیفتد . البته این مسئله را می توان با کشیدن پرده به دور تخت حل نمود ولی این عمل مستلزم یک بار رفت و آمد اضافی پرستار بوده و به خاطر دلایل اجتماعی با نظارت بر روی بیمار ، در همه موارد رضایت بخش نیست . به نظر می رسد بهترین راه حل چراغ دیواری باشد که اولاً بوسیله خود بیمار قابل تنظیم است و در ثانی بیمار و پرستار هردو می توانند آن را کنترل نمایند .
چراغ شب معمولاً بر روی دیوار و در نزدیکی درب نصب می شود تا کف را روشن نموده ، نور آن چشم بیمار را آزار ندهد . سایر نورهای مکمل ممکن است در دستشوئی یا از درون میز یا چراغهای زمینی تامین کردند .
در زمینه نورهای خیره کننده ، توجه بسیار دقیقی به جلوگیری از نورزدگی چشم بیمار در شب ، در رابطه با راحتی بیمار ، که از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، مبذول شده است . یک کلید براق چراغ، یا دستگیره یا یک قاب آئینه و حتی کف پوش تحت بعضی از شرایط انعکاس نور می توانند در یک اتاق نه چندان تاریک ، انعکاسات آزار دهنده ای بوجود آورند . در اینجا تضاد در شدت نور بین انعکاس و سایر قسمت های تاریک می باشند ، و این تضاد است که به حساب می آید نه شدت مطلق انعکاس . نور روز نیز به نوبه خود باعث انعکاس نورهای خیره کننده از سقف و دیوارها یا انعکاس از پنجره ها ، در چشم بیمار می گردد. جای گیری صحیح پنجره ها و وسعت مناسب آن در اتاق ، جای بحث دارد ولی دلیلی وجود ندارد که طرح پنجره ها به عنوان یک عامل را حتی بیمار ، چون اکثر عناصر اتاق ، از دقت کافی برخوردار نباشد . ولی تا به حال ثابت نشده است که پیش بینی پنجره از دیوار تا دیوار ، بهترین یا بدترین راه حل می باشد ولی آنچه می توان گفت این است که صرف نظر از طرح آن ، پنجره ها باید تا حدودی امکان تاریک کردن اتاق را تامین نمایند و در ضمن هیچگونه مسئله مهم حرارتی ، تهویه سرمایش ، انقباض ، یاشستشو بوجود نیاورند و باعث انعکاس نورهای خیره کننده و غیر قابل کنترل نگردند . پنجره ها باید امکان جای گذاری مناسب مبلمان را بدهند ، با بقیه طرح داخلی هماهنگی داشته باشند و از حداکثر دید موجود استفاده نمایند .
غیر مملوس
عناصری از محیط که کمتر مملوس می باشند عبارتند از : رنگ ، جنس و شکل تمام مصالح ، به خصوص دیوارها و پوشش پنجره ها که اغلب در معرض دید بیمار می باشند . مجموعه این عناصر و عنصر اندازه ، طبیعت اتاق را بوجود می آورند . اگر اتاق کوچک و ارتفاع سقف زیاد باشد ، فضای گل و گشاد احتمالاً ناراحت کننده به نظر خواهد آمد. اگر تعداد گوشه ها و زوایا و نیز تغییرات رنگ زیاد باشند ، اتاق باعث عدم آرامش می گردد . اگر فضاهای آزاد آن قدر کوچک باشند که برای کارهای روزمره مانند استحمام بیمار یا تعویض ملحفه ، مجبور به جابجا نمودن میز و صندلی شد باعث ناراحتی مکرر گردیده و حالت فشرده ای به خود می گیرد . اگر از رنگ های تند استفاده شود ، بیمار سعی در گریز از آن را خواهد داشت . ولی اگر رنگ ها یکنواخت باشند بیمار از محیط خود خسته خواهد شود . اگر جنس کف صدا را منعکس نماید سبب اذیت بیمار خواهد شد و اگر گوشه های تیز فعالیت شخصی بیمار را در کمک به خود ، مشکل یا خطرناک سازد او از این کار پرهیز خواهد نمود . بیش از هر فضای دیگری ، که طرح آن در مسئولیت معمار است ، اتاق بیمار مسئله برانگیز می باشد. قسمتی از این استدلال ، در رابطه با ترس بیمار و قسمتی دیگر به خاطر خود آگاهی های شبانه او می باشند . معمار باید در طراحی اتاق بیمار از خود همدردی و ملایمت نشان دهد. او نمی تواند حتی کوچکترین جزئیات را نادیده بگیرد و در همه حال باید عکس العمل های بیمار را نسبت به کل طرح ، و هر کدام از قسمت های آن ، در نظر داشته باشد . او موظف است خود را به جای بیمار گذاشته و اتاق را به صورتی در آورد که به درمان بیمار کمک نماید . این واضح و با اهمیت طرح می باشد .
جنبه روانی
جنبه های روانی کنترل محیط از اهمیت کمتری برخوردار نیستند . از دیرباز آنها به عنوان فاکتورهایی در بهبودی بیمار عنوان شده اند ، ولی تا به حال تحقیق علمی اندکی در مورد آنها انتشار یافته . هر معمار در طرح خود به دنبال زیبایی می باشد و تا جایی که این زیبایی ارزش درمانی داشته باشد می تواند علاوه بر توجیح علمی ، از نظر روانی نیز مورد دفاع قرار گیرد . ولی هنوز سعی کافی در بررسی تاثیرات درمانی سایر فاکتورها ی روانی ، مانند ترس ، خشم ، آزار ، خستگی ، بو ، عجز ، صدا، تنگی ، محدودیت در مقابل آزادی ، منظره ، حرکت ، سرگرمی ، تفریح ، گفتگو یا سکوت ، خواندن، نوشتن ، عبادت ، خوردن و بسیاری دیگر به نیامده است . تلاش در زمینه کاردرمانی ادامه دارد ولی به نظر می آید که با ازدیاد خود آگاهی انسان در آینده ، ابزار روانی جدیدی ، در شفا بخشیدن به بیمار ، به کمک دکترها به دست خواهد آمد .
موقعیت معمار در این میان بسیار روشن است . او طراح اتاق بیمار بوده و فاکتور های بسیاری را باید مورد نظر قرار دهد و آنها را به صورت یک دست و موثر با یکدیگر ترکیب نماید . با وجود این در اینجا ، مانند سایر زمینه ها ، علم پزشکی راهنمای معمال بوده ، به او می گوید که کدام کنترل سودمند و کدام کنتر ل به حال بیمار مضر می باشد و ابعاد آنها کدام است . طرح همیشه با برنامه شروع می شود.

اتاقهای خدمات پشتیبانی در بخش بستری
کافی نیست که به طرح رضایت بخش یک اتاق خواب اکتفا نمود ، حتی داشتن واحد های بستری به اندازه فواصل مناسب هم کفایت نمی کند ، زیرا فضاهای زیاد دیگری هم باید در بخش بستری طرح گردند . از جمله پیش بینی های اولیه ، ایستگاه پرستاری می باشد که مرکز کار و کنترل به شمار می آید . در اینجا پرونده های پزشکی تمام بیماران بخش نگهداری می شوند ( مگر آنکه پزشک بر بالین بیمار به پرونده احتیاج داشته باشد ) و اقلام زیادی از اطلاعات جزئی روزانه وارد پرونده می گردند ، و دکترها ، دکترهای رزیدنت ، انترنها ، دانشجویان و پرستاران پرونده ها را برای کسب اطلاعات و دستور العمل مطالعه می کنند . گزارش نوشته شده شامل تمام اطلاعات مدونی است که می توان در مورد وضعیت بیمار و پیشرفت او جمع آوری نمود . مفید واقع شدن این اطلاعات ، برای کسانی که در حال مراقبت از بیمار بوده بهبودی اورا هدایت می کنند ، بستگی به کامل بودن ، قابل دسترس بودن و مفید بودن آنها دارد. بنابراین تسهیلات اساسی در ایستگاه پرستاری در جهت دسترسی و آسان نمودن نگهداری موارد ثبت شده برای کاربر روی آنها خواهد بود . معمولاً برای این منظور ، فضاهائی مستقل ، ولی همجوار در خدمت پرستاران و دکترها ، شامل انترن و رزیدنت ، مناسب می باشند طبقه بندی برای بایگانی گزارشات ، باید به صورتی پیش بینی گردد که از هر کدام از فضاها قابل دسترسی باشند . تعداد محل نشستن در پشت این میزها بستگی به وسعت واحد بستری ، تعداد دکترهای رزیدنت و انترن و تعداد دانشجویان پزشکی و پرستاران دارد. به محض مشخص شدن این افراد می توان با بحث و قضاوت مشخص نمود که چه تعداد از آنها می توانند همزمان در این فضا مشغول کار روی گزارشات باشند. به طور سر انگشتی می توان گفت که برای هر دو پرستار عمومی ، یک صندلی و یک صندلی اضافی هم برای سه دانشجوی پرستاری پیش بینی گردد . در قسمتی که برای کار پزشکان اختصاص داده شده است یک صندلی اضافی هم برای سه دانشجوی پرستاری پیش بینی گردد . در قسمتی که برای کار پزشکان اختصاص داده شده است یک صندلی اضافی هم برای سه دانشجوی پرستاری پیش بینی گردد . در قسمتی که برای کار پزشکان اختصاص داده شده است یک صندلی برای هر سه انترن یا رزیدنتی که مامور قسمت شده باشند کافی خواهد بود . سوابق تجربی بیمارستان مربوطه و نیز اظهار نظر پرستاران ، دکترها و مدیریت عامل می بایست چنین محاسباتی را مورد تایید قرار دهند . پیشخوان گزارش نویسی باید شامل گنجه ها ی دم دست لوازم التحریر و مجهز به نور کافی باشد .
سایر عملکردهای ایستگاه پرستاری شامل رسیدگی به در خواست های بیماران ، کنترل ملاقات کنندگان ، توزیع پست و احتمالاً گل خواهد بود . این عملکردها مستلزم یک میز کنترل با یک پیشخوان یا پنجره و یا یک کارمند مامور می باشد . ایستگاه به صورت یک مرکز کار برای سه پرستار و فضای کنفرانس برای گروه کوچکی از پرستاران دانشجویان ضروری می باشد . سایر تسهیلات عبارتند از : رختکن و توالت پرستارها ( رختکن ها ممکن است مرکزی باشند ) ، یک اتاق دارو ، یا یک گوشه فرو رفته از اتاق برای سهولت در نظارت بر داروها ، کابین و محل شستشوی مخصوص که شامل یک گنجه کوچک قفل دار برای مواد مخدر نیز باشد . همچنین ساعت و تابلوی اعلانات .
ایستگاه پرستاری مرکز کنترل بخش می باشد ، و در طرح آن می بایست توجه دقیق به فواصل میز گزارش تا اتاق کار و فاصله تا مرکز کار و وسائل مبذول داشت

اصول طراحی کلینیک دندان پزشکی
هر فضایی به واسطه ماهیت و درون*مایه ی خود می*بایست دارای کیفیت*های فضایی ویژه ای برای کارایی ایده آل باشد "

در حقیقت فضا صرفاً یک ظرف مکانی با عملکردهای خاص نیست و طراحی آن منحصر به چگونگی جانمایی اثاثیه میان چند دیوار نمی*ماند . ایجاد یک محیط مطلوب و کارآمد ، تعاملی چند سویه است بین عناصر تشکیل *دهنده یک فضا . یعنی افراد و اشیایی که با فضایی در ارتباطند و کارکردی که برای آن فضا در نظر گرفته شده است هر یک پارامترهای متعدد و متفاوتی را در شکل* دهی صحیح و کارآمدی آن پدید می*آورند .
کلینیک دندان پزشکی مرکز درمانی است که دندان پزشکان متخصص در رشته های متعدد بهداشت دهان و دندان کنار یکدیگر جمع شده و در کنار هم به درمان بیمارن می پردازند .تخصص گرایی در میان دندان پزشکان راه را برای ایجاد مراکزدرمانی و تشخیصی که خدمات گسترده ای ارایه می دهد هموار کرده است .مزیت این مراکز برای بیمارن ،کوتاه بودن زمان انتظار و امکان تشخیص و درمان بهتر ،بدون مراجعه به پزشک دیگر است .مزیت این مراکز برای دندان پزشک نیز ،تخصیص ساعت های کاری منظم تر و توانایی تبادل و بهره گیری از تجربیات سایر دندان پزشکان است.

اما موارد ذکر شده نیازمند فضایی مناسب است که باتوجه به نیازهای مصرف کننده آن طراحی می شود و ابعاد و اندازه و چیدمان فضایی مناسب کمک شایانی در برآوردن نیازهای مراجعین خواهد داشت .

طراحی فضاهای درمانی یکی از بزرگترین پروژه های طراحی در زمینه ی معماری است.و طراحی این پروژه نیازمند مشاوره های فشرده با مشتریان ،پزشکان،مهندسین معمار،طراحان و کارشناسان بیمارستانی و کلینیکی است .و ممکن است طراحی یک فضای درمانی سالها به طول انجامد.یکی از این مراکز درمانی کلینیک دندان پزشکی است
پیش از طراحی هر بنایی باید به خصوصیات و ویژگی های آن توجه نمود .
ویژگی های یک کلینیک دندان پزشکی
عبارتند از :
1-بنایی امن،زیبا و پاکیزه .
2-محیطی نوآور،مهیج،پذیرای بیمارن و کارکنان .
3-انعطاف پذیر در برابر تغییرات آتی (طراحی فضای درمانی ممکناست سالها به طول انجامد بنابراین باید در انتخاب مصالح تجهیزات و… نهایت دقت را داشت تا با استانداردهای روز مطابقت داشته باشد .)
4-مصرف بهینه ی انرژی(توجه خاص به مصالح و سیستم های سرمایش و گرمایش.)
5-قابلیت دسترسی برای افراد کم توان و ناتوان جسمی .
6-قابلیت پاسخگویی به نیازهای بیماران .
7-دسترسی سریع و آسان (ارتباط مناسب با شبکه ی معابر و حمل و نقل . )
ماده 3- ساختمان و تجهیزات

1-3 فضای فیزیکی مورد نیاز مرکزدرمانی بر اساس تعداد یونیت دندانپزشکی و بخشهای مصوب محاسبه می شود.
تبصره 1- حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه 10 متر می باشد.
تبصره 2- مراکز درمانی عمومی و تخصصی داندانپزشکی می توانند در حداقل مساحت 150 متر مربع و در یک یا چند طبق ساختمان احداث گردند.
تبصره
3- بایستی فضاهای مورد نیاز رادیولوژی، انتظار، پذیرش، نگهداری مدارک
پزشکی و اتاق مرکز استریلیزاسیون، بطور مجزا ملحوظ و به تائید دانشگاه
دانشکده مربوطه برسد.

2-3 نقشه محل ساختمان و فضاهای مورد نظر قبل از اخذ مجوز بهره برداری بایستی با تائید دفتر فنی مهندسی دانشگاه دانشکده مربوطه برسد.

3-3 فاصله هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نبایستی از 500 متر کمتر باشد.

4-3 وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل 17 لیتر به ازای هر 5 دستگاه یونیت دندانپزشکی الزامی است.

5-3 وجود حداقل یک دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال
تبصره 1-مراکز تخصصی می توانند علاوه بر بند 5-3 یک دستگاه رادیولوژی پانورکس ولترال سفال نیز داشته باشند.
تبصره
2- محدوده استقرار دستگاههای رادیوگرافی باید به طور جداگانه و بر اساس
ضوابط و مقررات موجود سرب کوبی شده و به تائید سازمان انرژی اتمی رسیده
باشد.

6-3 برای بهره برداری اولیه از مراکز، تعداد حداقل 5 دستگاه یونیت صندلی دندانپزشکی و متعلقات مربوطه ضروری میباشد.

7-3
دارو و تجهیزات اتاق اورژانس (شامل کپسول اکسیژن، قفسه داروهای اورژانس،
ست احیا شامل آمبوبگ و……. وحتی المقدور الکتروشوک) ضروری می باشد.

مبانی طراحی مراکز دندانپزشکی
اثرات نور و رنگ در بهبودی بیماران
مسئله ای که بدان بی توجهی می شود، معنای بیولوژیکی نور و تاثیر نورآفتاب درامر بهبودی است. همچنین در بستری های طولانی در بیمارستان ها وجود نورهای خاصی ضروری است تا وظایف متابولیکی و گردش خون به درستی انجام پذیرد. کسانی که این گونه محیط ها را طراحی می کنند، باید از اثرات بیولوژیکی نوراطلاع داشته باشند. نمایش ناگهانی نورسبب تحریک غدد فوق کلیوی می شود. ممکن است در این موارد از گردش روز و شب الهام گرفته و مشابه نور طبیعی را ایجاد کرد. همچنین نورهای متصل به سقف و تیرهای مشبک و جنس وجزئیات آنها بررسی شوند. جاسازی وسایل گرمایی و سرمایی و مشخصات ضربه گیر در دیوارها و جعبه های نگهدارنده مخصوص دستگاه های مختلف پزشکی و اتصالات مخصوص، همه از جزئیات داخلی هستند که رابطه تنگاتنگی با طرح معماری و حتی گاه استراکچربنا دارند. برای کم کردن سر و صداهای اضافی در محیط بیمارستان و سیستم های تهویه و غیره باید از قبل با مشاوره معمار داخلی تدابیری انجام گیرد. بنابراین می بینیم که آگاهی ازاثرات فضا، نور و رنگ در حیات اجتماعی سلامت برای هر طراحی مهم است. این تاثیرات ممکن است سلامت را تقویت کند و ممکن است سبب افسردگی، بیهودگی و خواب آلودگی گردد. معماران داخلی می توانند با استفاده از این آگاهی ها بهبودی را افزایش دهند و دسترسی به آرامش درونی را سهل تر کنند.
کارهای هنری روی دیوارها برای تنظیم سیستم عصبی جهت انجام وظیفه مطلوبند. تاثیر رنگ های گرم و سرد و روشنایی مباحث وسیعی هستند. مثلاً کنتراست زیاد سبب سردرد و فشار چشم می شود. افزایش هوشیاری یا گیجی و حواس پرتی، احساس گذرزمان، ایجاد رابطه فرهنگی، غم افزایی یا شادی بخش بودن نتایج یک طراحی داخلی هستند. اطلاع از تئوری های جدید رنگ و رابطه شان با شکل معماری مسئله قابل توجهی است. رنگ و اثرات آن در محیط پزشکی یک بخش مهم از مطالعه تحقیقی معمار داخلی است.

طراحی داخلی طرح های معماری داخلی و انتظامی که طراح به فضا می دهد بسیار بنیانی است و با آنچه در استانداردها نوشته شده ممکن است متفاوت باشد. ممکن است بهتر باشد اتاق ها به گونه ای طراحی گردند که بیماران دید بهتری نسبت به خارج و همچنین ارتباط بهتری با پرستاران و یا همراهان داشته باشند. ممکن است دراتاق های روز، جایی که بیماران سیار گرد می آیند امکان بهره مندی از نور طبیعی، آفتاب، درخت وآسمان را ایجاد کرد( مانند یک حیاط محصور) که ارجح است قابل کنترل ازایستگاه پرستاری باشد.
کارهای هنری روی دیوارها و کف ها تکمیل کننده طراحی هستند. مبلمان داخل بهتر است کمترین سطح تماس را با کف سالن یا راهرو داشته باشد. نوع پوشش های کف ودیوارمی تواند رعایت بهداشت را آسان تر کند. برای صندلی های انتظار طرح هایی را می توان ارائه داد که کار شستشوی روزانه را آسان تر کند که ممکن است نیاز به پیش بینی هایی در اجرا باشد. جنس کف ها در اتاق های مختلف و اتاق های عمل توصیه های خاصی را می طلبد.
برای ایجاد شرایط مطلوب دربیمارستان باید ازهمه دانسته های مختلف سود برد، مخصوصاً هنگامی که روح پژمرده انسان بیشترین نیاز را بدان دارد.
برنامه فیزیکی و نام فضاهای کلینیک دندان پزشکی

به طور کلی فضاهای کلینیک دندان پزشکی را از نظر طراحی به 2 بخش فضاهای بحرانی و فضای عمومی تقسیم بندی می کنند.همچنین فضاهای کلینیک از نظر عملکردی به 4 بخش

فضای مراجعین
فضای اداری
فضای اصلی کلینیک
تدارکات و پشتیبانی
تقسیم می شوند .
فضای مراجعین :
ورودی
انتظار بیمار
انتظار کودک
تسهیلات بهداشتی
فضای اداری :
پذیرش
اتاق اداری (عمومی
بایگانی
دفتر کار دندان پزشک
دندان پزشک ارشد
دستیار دندان پزشک
تدارکات
انبار دندان
فضای استریل
راهروها
فضای آموزشی
اتاق استراحت وآشپزخانه ی کوچک کارکنان
محفظه ی پارچه های تمییز
تسهیلات بهداشتی کارکنان
انبارعمومی
مخزن ملحفه های تمییز
انبار خردکردن زباله ها
اتاق نظافت
بارگیری و پذیرش بار
فضای اصلی کلینیک :
مطب دندان پزشکی(اتاق منفرد)
مطب دندان پزشکی (پلان آازاد)
استریلیزاسیون
ریکاوری
لابراتوار
-فضای حایل
-مدیریت لابراتوار
-تکنسین ارشد دندان پزشکی
-فضای آماده سازی
-فضای کار تکنسین دندان پزشکی
-سرامیک
-گچ و بسته بندی
-قالب گیری
-تراش
-اتاق کارکنان
-تسهیلات رفاهی
تمای فضاها به غیر از فضای مراجعین باید در منطقه ی امن (به دور از هر گونه آلودگی) قرار گیرند .
البته فضاهای ذکر شده فقط مختص کلینیک های بزرگ دندان پزشکی نیست و تمامی مراکز درمانی دندان پزشکی اعم از مطب های دندان پزشکی باید دارای فضاهای ذکرشده در مقیاسی متناسب با مرکز درمانی باشند .
فضاهای پشتیبان وسایر فضاها :
سالن اجتماعات ( برای سمینار ها ودوره های آموزشی تنظیم خانواده ، مدد کاری اجتماعی و … ) – پارکینگ – نگهبانی – سلف سرویس وآشپز خانه ( برای کارکنان اورژانس ودرمانگاه ) – تاسیسات – انبار اموال – محوطه سازی و …

آشنایی با اصول دکوراسیون داخلی در مطب دندان پزشکان

می گویند یک دندان پزشک اهل برلین، مطب خود را به شادترین مطب دنیا تبدیل کرده است. این دندان پزشک در ابتکاری جالب، مطب خود را به گونه ای طراحی کرده است که بیماران نه تنها ترس و نگرانی ناشی از کشیدن یا پر کردن دندان خود را فراموش می کنند، بلکه کاملاً سرگرم می شوند.
او در اتاق انتظار مطب خود از رنگ نارنجی، صندلی های خوش رنگ، تابلوهای روشن و شومینه ای زیبا استفاده کرده است.
بیماران این مطب می توانند به جای فکر کردن به استرس و درد خود، در ساعاتی که در اتاق انتظار حضور دارند، از اینترنت استفاده کنند و به انواع بازی های مورد علاقه کامپیوتری خود مشغول شوند.
مطب یا درمانگاه مکانی است که شما بخش مهمی از روز خود را در آن می گذرانید، بنابراین طراحی داخلی و چیدن وسایل درون این فضا، همچنین رنگ هایی که برای وسایل و دیوارها استفاده می شود و نورهایی که در نورپردازی محیط استفاده می کنید در ایجاد روحیه ای شاد برای خودتان و بیمارانتان موثر است. بیماران معمولاً مدتی را در اتاق ملاقات یا روی یونیت دندان پزشکی در مطب سپری می کنند، بنابراین طراحی محیطی راحت و تمیز می تواند در ارزیابی آن ها درباره خدماتی که در مطب شما دریافت می کنند، موثر باشد.
به ویژه در این روزها که رقابت بین مطب ها و کلینیک های دندان پزشکی شدید است، بدون شک بیماران مکانی را برای درمان مشکلات دهان و دندان خود برمی گزینند که در آن راحت تر بوده و احساس آرامش بیشتری کنند. علاوه بر این، طراحی محیط داخلی مطبتان با توجه به شرایط روحی خودتان، در حفظ روحیه شاد شما موثر خواهد بود و از خستگی و کسالت کار طولانی در یک محیط بسته می کاهد.
به طور کلی فضاهای کلینیک دندان پزشکی را از نظر طراحی به 2 بخش فضاهای بحرانی و فضای عمومی تقسیم بندی می کنند.همچنین فضاهای کلینیک از نظر عملکردی به 4 بخش
1-فضای مراجعین
2-فضای اداری
3-فضای اصلی کلینیک
4-تدارکات و پشتیبانی
فضای مراجعین :
1-ورودی
2-انتظار بیمار
3-انتظار کودک
4-تسهیلات بهداشتی
فضای اداری :
1-پذیرش
2-اتاق اداری (عمومی)
3-بایگانی

4-دفتر کار دندان پزشک
– دندان پزشک ارشد
-دستیار دندان پزشک
تدارکات :
1-راهروها
2-فضای آموزشی
3-اتاق استراحت وآشپزخانه ی کوچک کارکنان
4-محفظه ی پارچه های تمییز
5-تسهیلات بهداشتی کارکنان
6-انبارعمومی
7-مخزن ملحفه های تمییز
8-انبار خردکردن زباله ها
9-اتاق نظافت
10-بارگیری و پذیرش بار
فضای اصلی کلینیک :
1-مطب دندان پزشکی(اتاق منفرد)
2-مطب دندان پزشکی (پلان آازاد)
3-استریلیزاسیون
4-ریکاوری
5-لابراتوار
-فضای حایل
-مدیریت لابراتوار
-تکنسین ارشد دندان پزشکی
-فضای آماده سازی
-فضای کار تکنسین دندان پزشکی
-سرامیک
-گچ و بسته بندی
-قالب گیری
-تراش
-اتاق کارکنان
-تسهیلات رفاهی

تمای فضاها به غیر از فضای مراجعین باید در منطقه ی امن (به دور از هر گونه آلودگی) قرار گیرند .
البته فضاهای ذکر شده فقط مختص کلینیک های بزرگ دندان پزشکی نیست و تمامی مراکز درمانی دندان پزشکی اعم از مطب های دندان پزشکی باید دارای فضاهای ذکرشده در مقیاسی متناسب با مرکز درمانی باشند
تکه تکه کردن فضای مطب
پیش از این که برای سروسامان دادن به محیط
داخلی مطبتان دست به کار شوید، نخست لازم است تعیین کنید از هر فضایی در
مطب خود قرار است برای چه کاری استفاده شود. مثلاً بخشی از فضای مطب به
عنوان اتاق انتظار، بخشی برای نصب یونیت ها و بخشی برای اتاق کار شما در
نظر گرفته می شود. شما باید هر یک از این فضاها را مطابق با استفاده ای که
قرار است از آن بشود، طراحی کنید.
اگر مطب شما به شکل یک کلینیک است که
همزمان چند دندان پزشک در آن مشغول به کارند، باید به حفظ آرامش محیط و
پرهیز از شلوغی توجه کنید. در حقیقت به دلیل این که رفت و آمد بیماران در
این فضا زیاد است و ممکن است روی هر یونیت عمل دندان پزشکی خاصی انجام
شود، لازم است این فضا به نحو مناسبی از یکدیگر جدا شوند.
یکی از
مواردی که به حفظ آرامش شما در چنین محیطی کمک می کند آن است که مساحت فضا
را نسبت به تعداد دندان پزشکانی که همزمان مشغول به کارند در نظر بگیرید و
فضای کافی را برای نصب هر یونیت، نشستن و حرکت کردن هر دندان پزشک و
دستیار او در نظر داشته باشید. شما می توانید حتی از پارتیشن بندی برای
جدا کردن این فضاها از یکدیگر استفاده کنید.
اگر قرار است در بخشی از
مطب کارهای دندان پزشکی اطفال صورت گیرد و یونیت خاصی برای کودکان در نظر
گرفته شده است، تلاش کنید این بخش از بخش های دیگر مطب که مخصوص کارهایی
مانند کشیدن و جراحی دندان برای بزرگسالان است، جدا باشد تا دیدن مناظر
ترس و اضطراب یا احیاناً صدای وسایل و بیماران، موجب ترس و نگرانی کودک
نشود.

تزریق آرامش به یونیت دندان پزشکی
یونیت دندان پزشکی
محلی است که بیمار تمام زمان درمان خود را روی آن می گذراند و در عین حال تمام ترس و اضطراب خود از کارهای دندان پزشکی را در این محل تحمل می کند.
یونیت دندان پزشکی با انواع وسایل مانند توربین، آنگل، ساکشن، چراغ و …
ممکن است برای کودکان یا بزرگسالانی که برای نخستین بار به مطب دندان پزشکی پا می گذارد، دلهره آور باشد. بنابراین باید به نحوی طراحی و نصب شود که بیمار در آن احساس آرامش و راحتی کند. شما می توانید صندلی دندان پزشکی را مقابل پنجره مطب خود قرار دهید. اگر اتاق مطب شما در
طبقه همکف و مجاور حیاط است می توانید از شیشه های قوی استفاده کنید و در
باغچه روبه روی این پنجره های قدی، انواع و اقسام گیاهان سبز و گل ها را
بکارید. اگر اتاق شما در طبقه ای از ساختمان است که پنجره آن به برگ های درختان باز می شود نیز می توانید منظره ای سرسبز و آرامش بخش را در برابر چشمان بیمارتان روی یونیت دندان پزشکی بگشایید. ولی ممکن است در مواردی مطب شما در زیرزمین یک ساختمان باشد و اتاقی که قرار است یونیت در آن نصب شود، پنجره ای نداشته باشد؛ در این صورت هم می توانید در مقابل صندلی دندان پزشکی یک تابلو زیبا و آرامش بخش آویزان کنید. شما حتی می توانید آکواریومی با ماهی های مختلف در مقابل یونیت خود تدارک ببینید.
تحقیقات مختلف نشان داده اند آب و حرکت آرام ماهی ها در آن می تواند در کاهش اضطراب و نگرانی بیماران موثر باشد.
به عنوان اقدامی دیگر می توانید هدفون هایی را در اختیار بیمارانتان روی یونیت قرار دهید و در
آن موسیقی آرام بخشی را پخش کنید یا اجازه دهید این موسیقی آرام از طریق بلندگوهایی با صدای ملایم در فضای مطبتان پخش شود. گاهی نصب یک تلویزیون در مقابل یونیت هم می تواند موثر باشد، چون گاهی بیماران ذهنشان به برنامه ها و تصاویر مشغول و خودبه خود ذهنشان از درد و ترس محیط دندان پزشکی به سوی مسائلی دیگر منحرف می شود

فضاهای دندان پذشکی
به طوری کلی هر مطب دندان پزشکی باید مجهز به 4 فضای کاملاً مجزا از یکدیگر باشد. بخش نخست باید به بیماران مراجعه کننده به مطب دندان پزشکی تعلق گیرد. بیماران محدوده سنی متفاوتی دارند ولی فقط لازم است اتاق انتظار کودکان از بزرگسالان جدا شود. برای اتاق انتظار کودک، شما می توانید از تصاویر و شخصیت های مورد علاقه کودکان به شکل پوستر روی دیوارها استفاده کنید یا اسباب بازی هایی را برای کودکان در آن قرار دهید.
در این محیط کودکان به دور از محیط پرسروصدا و شکایت بزرگسالان، در کنار همسالان خود خواهند بود و با دیدن همسالانشان که به مطب دندان پزشکی آمده اند، راحت تر با ترس و نگرانی خود کنار می آیند. بهتر است سرویس بهداشتی جداگانه ای برای کودکان و بزرگسالان نیز در نظر
گرفته شود. برای منشی مطب که مسوولیت پذیرش بیماران و بایگانی پرونده ها را بر عهده دارد نیز باید فضای مناسبی در نظر گرفته شود.
قسمت پذیرش
باید به گونه ایی باشد که در یک سمت مراجعین و در سمت دیگر کارکنان مطب قرار گیرند و در عین حال مراجعه کنندگان بتوانند در حالت ایستاده، نشسته مخصوص افراد ناتوان و کم توان جسمی) با کارکنان مطب صحبت و فرم های لازم را پر کنند. فضای سوم فضای درمانی است که شامل اتاق دندان پزشک، لابراتوار
و اتاق استریلیزاسیون می شود.
شما می توانید لابراتوار را خارج ازمحدوده و در راهروی مطب طراحی کنید یا آن را با یک در از اتاق درمان جداکنید. برخی دندان پزشکان ترجیح می دهند از یک لابراتوار در سطح شهر
استفاده کنند. بخش آخر از فضای مطب شما مخصوص امور پشتیبانی است که شامل سرویس بهداشت کارکنان و تعویض لباس، آشپزخانه ای کوچک برای کارکنان و انبار مواد و وسایل خواهد شد. تلاش کنید برای کنترل عفونت، امکانات شستشوی روپوش ها را در همان محیط فراهم کنید تا کارکنان مجبور نباشند لباس ها را همراه خود برای شستشو به خانه یا خارج از محیط درمانی منتقل کنند.
بازی رنگ و نور
رنگ، نور و آب می توانند به دشما در ایجاد محیطی شفاف و زنده در مطب کمک کنند. شما باید در درجه اول به این نکته توجه کنید که به چه رنگ هایی علاقه مند هستید؟ آیا ترجیح می دهیداز رنگ های ملایم برای دیوارها و یونیت استفاده کنید یا از رنگ های انرژی بخشی استفاده کنید که روحیه و شادی را در شما و بیمارانتان القا می کنند.
بدون شک برای طراحی اتاق انتظار کودک استفاده از رنگ های شاد بسیار اهمیت دارد. در انتخاب رنگ بندی مطبتان باید به هماهنگی رنگ ها با یکدیگر دقت داشته باشند. استفاده از رنگ های روشن مانند آبی ملایم یا کرم فضای مطب را وسیع تر جلوه می دهند بنابراین اگر مطب کوچکی دارید که ممکن است دلگیر به نظر برسد، می توانید از این رنگ های روشن برای دیوارها استفاده کنید.
استفاده از آیینه نیز می تواند به بزرگ تر جلوه دادن مطب کمک کند. رنگ های ملایم همچنین می توانند در آرامش درونی بیماران تاثیر داشته باشند. بهتر است از یک رنگ برای اتاق انتظار و اتاق درمان استفاده کنید. در این شرایط بیماران قبل از ورود به اتاق درمان با آن رنگ در اتاق پذیرش آشنا شده و انس گرفته و بهتر با محیط کنار خواهند آمد. شما همچنین می توانید از یک زمینه رنگی برای اتاق انتظار و اتاق
درمان استفاده کنید و فقط درجه تیرگی و روشنایی این رنگ را در دو اتاق، متفاوت در نظر بگیرید. از استفاده مطلق از نور سفید یا زرد خودداری کنید و با ترکیب این دو رنگ با نصب لامپ های مناسب، نوری شبیه نور روز را به وجود آورید. انتخاب رنگ دندان برای انواع کامپوزیت ها و چینی ها در این شرایط و در این نور آسان تر و صحیح تر است. همچنین استفاده از گیاهان طبیعی طراوت و تازگی را به کلینیک شما می آورد و در القای حس آرامش موثرند.
موسیقی در دندانپزشکی
مسأله اضطراب در حرفه دندانپزشکی و عواقب بعدی آن موجب پدید آمدن مشکلاتی در این رشته می شود. این اضطراب در افراد می تواند بر اثر دیدن صندلی دندانپزشکی و تحریک کنندگی صدای مته دندانپزشکی یا ترس از استفراغ یا خفگی ایجاد شود. برای برطرف کردن این اضطراب در مراجعین راه های زیادی موجود است، هیپنوتیزم، تخیل هدایت شده، تمرینات آرامش بخش و مشاوره می تواند به برطرف شدن استرس و ترس کمک کند که همگی این موارد را می توان در یک مطب به مراجعین با شرایط مختلف و در سنین متفاوت ارائه داد. قرار گرفتن یونیت ها در یک وضعیت مناسب، اطمینان خاطر دادن به بیمار در حین کار و طبیعی جلوه دادن ترس بیمار می تواند این استرس را تا حد امکان پایین آورده یکی دیگر از راه های پایین آوردن این ترس استفاده از یک موسیقی ملایم و منایب در مطب است. بررسی های به عمل آمده از 121 نفر از مراجعین به دندانپزشکی حاکی از این است که بیماران با شنیدن صدای موسیقی در محیط به آرامشی نسبی دست یافته اند و استرس آنها تا حدی پایین آمده، چرا که یک موسیقی ملایم می تواند به میزان مناسبی درگیری های فرد را با محیط کاهش داده و او را از تنش و استرس های محیطی خارج و به حالت نعادل نزدیک تر کند.
تجهیزات
ابعاد یک مطب دندانپزشکی باید به اندازه ای باشد که گنجایش صندلی چراغدار دستی و یک برانکارد را داشته باشد چرا که وجود ای ابزار جهت انتقال بیماران اورژانسی و یا ایست قلبی ضروری است. بطور کلی چنانچه موارد فوق در طراحی داخلی یک مطب مورد استفاده قرار گیرد محل مورد نظر تبدیل به محیطی مطمئن و آرامش بخش برای بیماران و اعضای پرسنل مطب خواهد شد. در راستای تأمین آرامش مراجعین می توان از گیاهان طبیعی به صورت های مختلف در گوشه و کنار مطب استفاده کرد. همچنین استفاده از مجلات و کتاب های سر گرم کننده مواردی هستند که می توانند به پایین آوردن استرس و ترس بیمار کمک کنند.
تهویه هوا
امروزه دستگاههای تصفیه کننده متنوعی برای تأمین نیازهای خاص در مکانهای ویژه و محیطهایی از قبیل محیطهای پزشکی و صنعتی تنظیم شده اند که با پیشرفت تکنولوژی، طراحی ساخت این دستگاهها روز به روز پیشرفت و توسعه می یابد که این توسعه شامل ساخت فیلترهای چند مرحله ای با کنجایش بالای فیلتر ها جریانهای ورودی و خروجی پیشرفته و در اغلب موارد وجود هواکش های قدرتمند و پروانه های قوی می شود.
مسأله اصلی در زمینه دستگاههای تهویه هوا در مطب های دندانپزشکی توجه به مصونیت و ایمنی بیماران، پرسنل کمکی و خود متخصص دندانپزشک نسبت به هر نوع آلاینده ای که ممکن است در هوا موجود باشد است. زمانی که دندانپزشک در حال کار کردن روی دهان باز بیمار است و یا مشغول کار روی یک جراحت است. این یک امر حیاتی و الزامی است که میکروبها و باکتریهایی که در فضا پراکنده هستند و ممکن است داخل دهان بیمار، پزشک و یا روی زخم بنشینید و باعث ایجاد بیماری یا عفونت شوند را به حداقل رساند و درست در همینجاست که وجود دستگاههای تهویه هوا ضروری به نظر می رسند.
همچنین عوامل دیگری نیز وجود دارند که لزوم استفاده از این ابزار را بالا می برند مثل رایحه ها و اسانس هایی که از فرآورده های مختلف تهیه شده و در دندانپزشکی استفاده می شوند. علاوه بر این خود داروها، مایعات استرلیزه و پاک کننده های مختلف دارای بوهای خاصی هستند که بطور کلی همگب بوهایی هستند که برای بیماری که به مطب مراجعه می کند نامطلوب و ناخوشایند محسوب می شوند. بنابراین کار اصلی دستگاه تهویه هوا، به دام انداختن ذرات مضر در هواست و به عنوان یکی از ابزارهای ضروری در هر مطب دندانپزشکی به شمار می آید.
در بررسی های به عمل آمده مشاهده شده که بسیاری از آلاینده ها می توانند بستر مناسبی برای زاد و ولد میکروبها، باکتری ها و ذراتی باشند که باعث تشدید حساسیت ها و وخیم تر شدن امراض و بیماریها می شوند. بنابراین سطح در محیطهای درمانی باید در حد بالایی باشد که یکی از راه های مقایله با این آلودگی ها وجود دستگاه تهویه مناسب است، به صورتی که بتواند گرد و غبار و باکتری های موجود در هوا و مواد شیمیایی مضر و حساسیت زا و بویی که از مواد حلال و سایر اسپری هایی که در مطب به کار می رود را تصفیه کند. همچنین موجودات میکروسکوپی، مواد ضد عفونی کننده و جیوه نیز در دسته همین مواد آلوده کننده هستند که اگر این میکروب ها در طولانی مدت توسط پرسنل و بیماران استنشاق شود، پیامدهای جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت.
این دستگاه ها هوای خالص را با استفاده از فیلترهای چند مرحله ای و یونیزاسیون هوا تا حد امکان پاکیزه می کنند و به مطب و یا اتاق کار باز می گردانند.
اجزای اصلی این دستگاه ها شامل یک فیلتر، صفحه های فعال کننده فیلتر کربن و یونیزه کننده های قوی می باشد. عملکرد تمام این دستگاه ها به این صورت است که همگی هوای اطراف را با استفاده از هواکش های قوی گرفته سپس آنها را از فیلتر کربن گذرانده، جایی که آلاینده ها برداشته می شوند سپس از سمت دیگر دستگاه هوای پاکیزه خارج می شود.
اصول معماری فضاهای اداری
ساختمان یک اداره بزرگ شامل مکانهای مختلف و متعددی است:
– بخش های اداری دفاتر مجزا برای یک تا سه نفر به همراه کارگاههایی برای کار آموزان و دفاتر گروهی برای حداکثر 20 نفر، بعضی ادارات کارگاههای مجزا را با بخش های گروهی یکی می کنند. در اداره ای با پلان باز به جز یک بخش منشی گری مجزا، بقیه مکانها برای کار فردی و گروهی چند منظوره اختصاص می یابد.
– قسمت های انبار اسناد برای نگهداری پرونده ها، طرح ها، میکروفیلم و وسایل الکترونیکی، لوازم بایگانی و ثبت ، ثبت اسناد باز سازی و خرد کردن.
-بخش های خدمات اصلی اداری، دارای تجهیزات نوشتاری، تکثیر ، چاپ، فتوکپی و کامپیوترهای شخصی
قسمت پست خانه، نامه ها و محموله های پستی،کنترل ورود و خروج اجناس
– بخش نمایش گروهی شامل اتاقهای گردهمایی با دیوارهای متحرک و بخش های نمایشگاه، تالار های کنفرانس و گردهمایی
-امکانات اجتماعی شامل رختکن، آشپزخانه، توالت برای هر طبقه یا بخش، بخش استراحت کارکنان، محل خوردن و آشامیدن، امکانات ورزشی، سالن غذا خوری با آشپزخانه.
-مکانهای اضافی و ضمیمه، احتمالاً برای تعلیم در زمینه استفاده از وسایل سمعی و بصری
امکان نیاز به وجود یک قسمت برای ورود اتومبیل ، جای پارک (به صورت زیر زمین) و بخش های تحویل.
-فضاهای گروهی شامل راهروها – پلکان – آسانسورها – ورودی های خروجی و اضطراری به صورت داخلی و خارجی.
خدمات اصلی شامل وجود مسائل خدمات فنی ، تهویه مطبوع، دستگاه تهویه، سیستم حرارتی ، برق، سیستم آرمانی ، پردازش اطلاعات، مرکز کامپیوتری، مخابرات و نظافت و مراقبت
سطح زیر بنای لازم در ادارات را تقریباً از 2 تا 3متر مربع به حدود 15 تا متر مربع18 افزایش می دهند.
روند کار:
تاثیرات تکنولوژی اطلاعات کامپیوتری کردن سیستم اداری پیشرفت در زمینه ی تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به تغییر شرایط کاری در اداره ها کمک شایانی کرده است. تاثیر کامپیوتری کردن سیستم اداری بر کارگاهها و نقشه ها، نیازهایی را دفع کرده که ساختمانهای اداری موجود دیگر نمی توانند آنها را برآورده نمایند. طراحی مناسب ، موانع روند کار را به حداقل می رساند.
شرایط قرارگیری فضاهای اداری:
ساخت ساختمان اداری جدید به موقعیت محلی آن بستگی دارد. ساختمان باید تا حد امکان در محلی ساخته شود که از روشنایی مفید روز بهره برده و از تابش شدید نور و گرمای خورشید دور باشد. در ایالات متحده، 90% از ساختمانهای اداری در جهت شرق و غرب ساخته شده اند زیرا نفوذ نور خورشید در صیح و بعدازظهر ناخوشایند است. استفاده از سایه بان برای ممانعت از نور خورشید از سمت جنوب آسان می باشد. با این وجود اگر جهت اولیه، شمالی – جنوبی باشد نور خورشید به همه ی اتاقها می رسد.
سیستم ها:
ساخت یک ردیف اتاق معمولاً مقرون به صرفه نبوده و تنها برای بخشهای انتهایی اداره که نور خورشید یک معضل است قابل قبول می باشد. طراحی اتاقهای سه ردیفه و منظم مخصوص ساختمانهای اداری و مرتفع است.
در ساختمانهایی که بدون راهرو ساخته می شوند. همه ی اتاقها (با نور طبیعی و مصنوعی ) در اطراف یک هسته ارتباطی شامل آسانسور ها – پلکان کانالهای تهویه و … جمع می شوند. ولی در ساختمانهای دیگر بخشهای خدماتی در حاشیه قرار می گیرند.
می توان از نور خورشید تا فاصله 7 متری از پنجره استفاده کرد. با استفاده از سیستم های جدید تکنولوژی روشنایی روز که مسیر نور را هدایت کرده و تغییر می دهند. ( منشور ها و باز تابنده ها) می توان از روشنایی روز حداکثر استفاده و بهره برداری کرد.
"شناخت انواع ادارات"
اصول کلی
ساختمانهای اداری بزرگ معمولاً بناهای چند طبقه با دیوارهای متحرک داخلی هستند. مراکز تاسیساتی مثل لوله کشی – پلکان – آسانسورها و غیره معمولاً در حداکثر مراجل تعیین شده از طرف مقررات ساختمان سازی قرار می گیرند. برای صرف حداکثر زمان و تداوم کار در محیط های اداری، می توان هسته های تاسیساتی را در جلوی ساختمان در یک طرف از داخل ساختمان، در گوشه های داخلی در انتهای یک گذر گاه ، پایین راهروها نزدیک منبع نور قرار دارند.
یک ردیف ستون ساده مرکزی باغث ایجاد راهرو در یک سمت یا سمت دیگر می شود. ساخت یک ردیف دو تایی از ستون، دفاتری با ارتفاع یکسان را ایجاد می کنند. در چنین شرایطی راهروها باید مستقیماً توسط پنجرعه های مرتفع و یا از طریق درهای شیشه ای داخل دیوار روشن شوند. می توان راهروها را از طریق نور گیرهای سقفی در ساختمانهای پهلو دار و ساختمانهای کوتاه، ساختمانهای زاویه دار، ساختمانهای T شکل و U شکل به صورت مقرون به صرفه با روشنایی روز روشن کرد.
مبلمان فضاهای اداری:
تناسب لوازم اداری با دفاتر، تحت تاثیر عواملی چون قابلیت تطبیق ، تنظیم، دوام، سازگاری، فضای نگهداری، بهره وری، زیبایی و چگونگی سیم کشی می باشد.
فضای مورد نیاز برای کارمندان در حالت نشسته یا ایستاده ، مبنایی برای محاسبه ی حداقل فاتصله بین میزها و میز تحریرها است (حداقل فاصله مطلوب 10 متر) صندلیها باید قابل تنظیم چرخدار و مبله و مجهز به پشتی تکیه دادن باشند. دفاتر بایگانی ، آرشیو و کارتهای اطلاعات مربوط به دانشگاهها و … را می توان در کمدهای بدون پهلو که معمولاً از جنس استیل و در ابعاد استاندارد ساخته می شوند قرار داد.
رستوریشن های زیرکونیا از نگاه کلینیک و لابراتوار
نیاز به زیبایی در ترمیم های دندانی باعث شده تا از سرامیک ها دررستوریشن های قدامی وخلفی بیشتر استفاده شود. امروزه ترمیم های تمام سرامیک را می توان در هر نقطه از دهان به کار برد. کیلی وهمکارانش معتقدند که ترانسلوسنسی اولین فاکتور در کنترل زیبایی است و یک معیار حیاتی در انتخاب مواد دندانی می باشد. و این شاخص بشکل مطلوب می تواند در رستوریشن های زیرکونیا حاصل شود. زیرکونیاسرام یک سرامیک مستحکم است که با ویژگی های کلنیکی مناسب می تواند یک رستوریشن مطلوب در دهان محسوب شود. از ویژگی های دیگر این ماده استحکام بالا، خصوصیات نوری بالا، استفاده از لایه های کمتری جهت رسیدن به رنگ مناسب، تطابق لبه ایی مطلوب، ایجاد یکپارچگی قوی با سرامیک ونیر، چسبندگی میکروبی کم، عدم کروژن و مواردی از این دست است. بنابراین استفاده از این ماده جهت رستوریشنهای ثابت می تواند انتخاب اول باشد. در این سخنرانی سعی می شود ضمن ارائه چند کیس شاخص های کلنیکی و همینطور مراحل لابراتواری مورد توجه قرار گیرد.

انواع کلینیکهای دندان پزشکی

درمـانگاه عمومی دندانپـزشکی موسسه ای است که به منظور ارائه خدمات تشخیصی ، درمانی و پیش گیری بیماری های دهان و دندان توسط دندان پزشکان ( عمومی – تخصصی ) براساس ضوابط ومقررات مربوطه دائر می گردد و دندان پزشکان عمومی مجاز به ارائه خدمات دندان پزشکی عمومی در چارچوب برنامه های آموزشی دوره دندان پزشکی می باشند . گرچه همکاری دندان پزشکان متخصص با درمانگاه های عمومی در جهت ارائه خدمات با کیفیت بیشتر بلامانع می باشد
. استریلیزاسیون در حالت کلی به عنوان عمل یا فرآیند فیزیکی یا شیمیایی تعریف می شود که باعث نابودی یا از کارانداختن فعالیت تمامی صورت های مختلف حیات میکروسکوپی به خصوص میکرو ارگانیسم ها می شود. روش های مختلفی برای استریل کردن ابزارهای پزشکی با توجه به نوع و جنس آنها وجود دارد که شامل استریل به روش گاما، روش اتیلن اکساید، فرمالدئید، گرمای مرطوب (بخار)، گرمای خشک و پلاسما است. از میان روش های مذکور روش گرمای مرطوب(بخار) قابل پـایـش، آسـان، بـدون بـاقـی مـانـده، سـریـع و کـم هـزیـنـه اسـت. در ایـن روش تـخریب میکروارگانیسم ها توسط گرما و بخار آب با فشار بالا انجام می شود.
استریل به روش گرمای مرطوب توسط اتوکلاوهای بخار آب انجام می شود. بخار آب بـرای آن کـه بـتـوانـد فـرآیـنـد اسـتـریـل را اطـمـیـنـان بـخـش سـازد بـایـد از نـقـطه نظر ترمودینامیک در وضعیت اشباع باشد. بدین منظور لازم است تا هوا که در حدود 7/1 برابر نسبت به بخار متراکم تر است از داخل محفظه اتوکلاو خارج شود. ضمنا باید وجود گازهای چگال ناپذیر را محدود ساخت.
استاندارد EN 13060 مربوط به اتوکلاوهای بخار با حجم چمبر کمتر از54 لیتر است. این استاندارد با توجه به نوع ابزارآلات، اتوکلاوها را به سه کلاس S,NوB طبقه بندی می کند.
Type B: این نوع از اتوکلاو می تواند انواع ابزارآلات با پوشش یا بدون پوشش حفره دار نوع A و نوع B را استریل کند.
Type N: این نوع اتوکلاو قادر است ابزارآلات جامد بدون پوشش و بدون خلل و فرج را استریل نماید.
Type S: وسایلی که در این نوع اتوکلاو می توان استریل نمود توسط کارخانه سازنده مشخص می شود. این اتوکلاو می تواند ابزارآلات بدون پوشش جامد و یا حداقل یکی از موارد پوشش دار جامد، مواد نساجی مثل پارچه و یا وسایل سوراخ دار را استریل کند.
وسایل نوع A همان ابزارآلات بحرانی پزشکی هستند. وسایل نوع B شامل وسایل نـیـمـه بـحرانی و وسایل نوع C ابزار بدون خطر پزشکی از دیدگاه استریل محسوب می شوند.
به طور کلی بسته های هوایی به علت اختلاف الاستیسیته فیزیکی با بخار ترکیب نمی شوند و در نتیجه از استریلیزاسیون جلوگیری می کنند بنابراین ضروری است تا بسته های هوایی از داخل چمبر دستگاه خارج شود.
از سوی دیگر وجود بخار اشباع در محفظه های اتوکلاو فاکتوری کلیدی برای فرآیند استریل محسوب می شود، اتوکلاوهای کلاس B مجهز به پمپ وکیوم قدرتمند است که با استفاده از خلاء هوای داخل ابزارآلات حفره دار را خارج می کند. در نتیجه بخار اشباع با درجه حرارت 121 یا 134 درجه سانتی گراد با فشار وابسته به دمای مزبور قادر است در بخش های حفره دار نفوذ کرده و آن ها را استریل کند. بدین ترتیب مولکول های پر انرژی بخار آب باعث شکاف باندهای هیدروژنی داخل مولکول شده و ساختار پروتئینی میکروارگانیسم ها را از بین می برد.
اتوکلاوهای کلاس B دارای سیکل خشک کن هستند، عملیات خشک کن توسط پمپ وکیوم و نیز گرما انجام می شود. از آنجائی که رطوبت محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها است وجود خشک کن مطلوب از الزامات محسوب می شود. بر اساس استاندارد EN 13060 در مورد وسایل جامد بدون حفره میزان رطوبت در پایان فرآیند استریل باید کمتر از 2/0 درصد باشد و در مورد وسایل متخلخل میزان رطوبت قابل قبول کمتر از 1 درصد است.
در واقع استریلیزاسیون بخش آخر از یک سیکل استریل محسوب می شود. بنابراین در ابتدا لازم است وسایل ضدعفونی شوند تا تعداد میکروب های آلوده کننده کاهش یابد. ضدعفونی به صورت شیمیایی و یا گرمایی می تواند انجام شود. مرحله دوم از سیکل استریل عملیات شستشو است شستشو می تواند با استفاده از یک برس و یا با استفاده از دستگاه شستشو و تمیز کننده اولتراسونیک انجام شود. استفاده از ماشین های شستشو نسبت به روش های دستی دارای ارجحیت است زیرا در شستشو به صورت دستی و یا با برس، ابزار در تماس مستقیم قرار دارند که منجر به ساییدگی آن ها می گردد ولی استفاده از ماشین شستشو باعث افزایش دقت شستشو و نیز افزایش طول عمر ابزارآلات می شود. پس از شستشو، وسایل باید خشک شوند این کار می تواند توسط اپراتور و یا با استفاده از دستگاه انجام گردد. چنانچه وسایل خشک نشود، ذرات سفید رنگ بر روی آن ها رسوب خواهد کرد. استفاده از دستگاه ایمنی اپراتور در خشک کردن ابزار تیز و برنده به مراتب افزایش می یابد.
پس از خشک کردن وسایل توصیه به بسته بندی آن ها می شود. انواع بسته بندی شامل بسته بندی با پارچه و یا بسته بندی با کاغذهای مدیکال است. استفاده از کاغذهای مدیکال به عنوان بهترین روش بسته بندی ابزارآلات محسوب می شود. این کاغذها از یک لایه کاغذ ویژه و یک لایه فیلم مخصوص تشکیل شده اند. در پایان فرآیند استریل مادامیکه هوای محیط داخل بسته بندی نفوذ نکرده باشد، ابزارآلات استریل خواهند ماند. کاغذهای مدیکال مجهز به نشانگر ند که تغییر رنگ این نشانگر بیانگر ورود بسته به داخل اتوکلاو است.
استاندارد 17665 ISOالزامات اعتبار سنجی و کنترل فرآیند استریل برای وسایل پــزشـکــی را بـیــان مــی کـنــد. روش هــای مـتـفــاوتــی بــه مـنـظــور تسـت صحـت فـرآینـد اسـتـریـلـیـزاسـیون وجود دارد. این روش ها شامل نشانگرهای شیمیایی، نشانگرهای بیولوژیک، سنسورهای نمایش عملکرد که بر روی دستگاه های اتوکلاو قرار دارد و نیز تست های الکترونیکی بی سیم است.
نشانگرهای شیمیایی بر اساس تغییرات شیمیایی استوار هستند و پارامترهای دما، زمان و فشار را مانیتور می کنند. بر حسب نوع استریل کننده ها و نوع ابزارهایی که قرار است استریل شود لازم است از نشانگر شیمیایی مربوطه استفاده گردد. نشانگرهای بیـولـوژیـک از میکـروارگانیسم های زنده برای اطمینـان از صحـت فـرآینـد استریل استفاده می کنند. این نشانگرها پس از پایان سیکل استریل باید در انکوباتور گذاشته و در آزمایشگاه کشت شوند در صورت عدم رشد میکروارگانیسم ها نتیجه این تست منفی خواهد بود.
اکثر دستگاه های اتوکلاو دارای سنسورهای درونی نمایش وضعیت هستند چنانچه دستگاه از حالت کالیبراسیون خارج شود این سنسورها توانایی پایش فرآیند استریل را نخواهند داشت بنـابـرایـن لازم اسـت تـا دستگـاه بـا نشـانگـرها و سنسورهای برونی تست شوند.
تـســت هــای الـکـتــرونـیـکــی بــرونــیرا کـه بـه صورت بی سیم استفاده می شوند می توان داخل سینی های استریل، داخل بسته ها و در واقع در شرایطی که ابزارآلات هستند قرار داد. داده های تست الکترونیکی به صورت بی سیم به گیرنده خـود مـنـتـقـل مـی شود و با استفاده از نرم افزار مربوطه داده ها تحلیل می گردد.
وی نـتـیـجـه مـی گـیرد:از آنجا که روش های متفاوتی برای استریلزاسیون و پایش این فرآیند وجود دارد، باید با توجه به نوع ابزارآلات و با اسـتـفـاده از اسـتانداردهای مرتبط از یک روش اثربخش استفاده کرد. چنانچه ابزار¬آلات تحمل دما و فشار اتوکلاو بخار راداشته باشند، استفاده از اتوکلاو بخار توصیه می شود. از سوی دیگر اتوکلاو کلاس B قادر است انواع ابزار اعم از پوشش دار و نیز ابزار دارای حفره و خلل و فرج را اسـتـریـل نـمـایـد. فـرآیـنـد اسـتریل شامل یک چــرخــه اســت کــه از ضــدعـفـونـی ابـزار شـروع مــی شـود، مـرحلـه دوم شستشـو سپـس خشـک کـردن وسـایـل، بـسـتـه بندی ابزارآلات، ردیابی وسایل پک شده و در پایان عملیات استریلزاسیون است. به منظور ارزیابی صحت فرآیند استریل، استفاده از نشانگرها و ابزار پایش فرآیند ضروری است.>
مـهـنــدس بـهــرامـیــان مــدیــر فــروش شــرکــت ســازگــر در تـعــریــف اسـتــرلـیــزاسـیـون می گوید:<استریل کردن به معنی تخریب و نابودی تمامی شکل های زندگی میکروبی است .
در پایان فرایند استریل یا کلیه میکروب ها از بین رفته اند و یا اینکه تمامی تلاش های ما برای استریل کردن بیهوده بوده است، مقوله ای به عنوان استریل نسبی یا ناقص مطلقا وجود ندارد، حتی وجود یک میکروب به تنهایی برای آلوده و عفونی کردن بیماران کافی است.
هدف از استریل کردن انهدام تمام میکروارگانیسم هایی است که درون یا روی اشیاء و اجسام وجود دارند به طوری که حاصل گردد شیء یا جسم عاری از هر گونه آلودگی خطرناک باشد.
استفاده از بخار مرطوب اشباع شده تحت فشار یکی از مهمترین روش های استریل کردن است که به طور وسیع از این روش استفاده می شود. اتوکلاوهای موجود به طور گسترده در جامعه جهت استریل کردن ابزار و لوازم بیمارستانی استفاده می شود. قابل ذکـر اسـت ساده ترین شکل اتوکلاوها دیگ های زودپز داخل منازل است. البته این وسیله به هیچ وجه به عنوان وسیله ضد عفونی کننده لوازم دارویی و بیمارستانی پیشنهاد نمی گردد، چرا که فاقد رکودر، ابزار دقیق کنترل فشار و درجه حرارت بوده ضمن اینکه فاقد وسیله مناسب جهت جابه جایی هوای آزاد شده است.
ســـالـهــاســت کــه اسـتـفــاده از اتــوکــلاوهــای گراویتی به منظور استریل کردن لوازم جراحی و الـبـتـــه اطـــاق عـمـــل در کـشــورهــای اروپــایــی و آمریکایی و حتی در کشورهای در حال توسعه مـنـســوخ شــده و کـلـیــه بـیـمـارستـان هـا در حـال بــــازســــازی یــــا احـــداث در حـــال اســتــفـــاده از اتوکلاوهای پری وکیوم هستند.
رانــدمــان کــار در اتـوکـلاوهـای پـری وکیـوم بالاتر از اتوکلاوهای گراویتی است، به طوری که سیکل کاری در اتوکلاوهای گراویتی بین 75 الی 100 دقیقه ولی در اتوکلاوهای پری وکیوم بین 30 الی 32 دقیقه است.
در هر حال نتیجه می گیریم در اتوکلاوهای پری وکیوم فرسودگی لوازم به مراتب کمتر از اتوکلاوهای گراویتی است، در نتیجه بهره بردار مــی تــوانــد بـا حـداقـل نـیـروی انـسـانـی حـداکـثـر بهره برداری را از منطقه استریل بیمارستان کند.>

درمانگاه تخصصی دندانپزشکی
مرکز درمانی می باشد که در آن دندان پزشکان متخصص حداقل در سه رشته تخصصـی کلینیکی فعالیت می نمایند . گرچه همکـاری دنـدان پـزشکان عمومی با درمانگاه های تخصصی دندان پزشکی به منظور ارائه خدمات عمومی دندان پزشکی بلامانع می باشد .
بدلیل امکان وجود مدیر و هیت مدیره و یا هیت امناء ٬ هر مرکز احتمالا دارای اطاق مسپول فنی – اطاق سرپرست امور اداری – اطاق هیت امنا ویا هیت مدیره میباشد .
فضای فیزیکی براساس تعداد یونیت دندان پزشکی و بخش های مصوب محاسبه می شود . در دستور العملهای وزارتی حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه 10 متر مربع می باشد .
مراکز درمانی عمومی و تخصصی دندان پزشکی می تواند در حداقل مساحت 150 متر مربع و در یک یا چند طبقه متوالی ساختمان احداث گردد .درصورت دوطبقه بودن می بایستی ساختمان مستقل باشد ودربیش از دوطبقه تعبیه آسانسورالزامی بوده وکلیه طبقات جهت درمانگاه دندان پزشکی اختصاص یابد.قابل ذکر است طبقات منفصل توسط بازرسین قابل تائید نمی باشد.
بایستی فضـاهای مورد نیـاز رادیـولـوژی، انتظار، پذیرش و نگه داری مدارک پزشکی ، اتاق مرکز استرایلیزاسیون سرویس های بهداشتی به تفکیک خانم ها و آقایان ، محـل شستشوی تی و وسایـل نظافت ، آبدارخانه ، اتاق استراحت و رختکن به طور مجزا ملحوظ و به تائید دانشگاه برسد .
فاصله هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نبایستی از 500 متر کم تر باشد . بهتر است در مرحلهء انتخاب محل ٬ از خرید یا اجاره ساختمان جهت احداث مرکز دندانپزشکی قبل از تائید کارشناسی خودداری به عمل آید.
پیشنهاد مکان جهت احداث مرکز به صورت کتبی ( با ذکر دقیق آدرس ، کروکی و تلفن تماس ) توسط متقاضی مهر و امضاء شده و در دفتر دبیرخانه ثبت میگردد . در صورت تائید شرایط اولیه ساختمان توسط کارشناسان معاونت درمان ، کتباً به متقاضی اعلام می گردد ، تا نسبت به ارائه نقشه معماری ساختمان با مقیاس یک صدم و نام گذاری فضاها اقدام نمایند .پس از انجام بازدید توسط کارشناسان مدیریت درمان و بهداشت محیط و در صورت مورد تائید بودن محل و فضای پیشنهادی ٬ نقشه پیشنهادی توسط معاونت درمان دانشگاه ممهور می گردد.
آماده سازی ساختمان طبق نقشه تائید شده و رهنمودهای ارائه شده به صورت کتبی بوده و بایستی تابع مجموع نظرات گروه کارشناسی (درمان، بهداشت محیط ) باشد . پس از تجهیز کامل مرکز و معرفی مسئول فنی جهت کلیه ساعات فعالیت مرکز با ارایه تصویر مصدق سند مالکیت و اجازه نامه معتبر و لیست تجهیزات به تفکیک بخش ها ٬ پروانه بهره برداری صادر خواهد شد
از آنجاییکه وجود حداقل یک نفر پرستار دندان پزشکی با تحصیلات دانشگاهی در هر نوبت کاری جهت ارائه خدمات درمانی فرم گیری و آموزش بهداشت الزام قانونی داشته و همچنین حضور یک نفر تکنسین رادیولوژی با تحصیلات دانشگاهی در مرکز تخصصی دندان پزشکی ، در صورت داشتن دستگاه پانورکس و لترال سفال در کلیه نوبت های کاری فعال مرکز ضروری است ٬ لذا در نظر گرفتن اطاق پرستاران دندانپزشکی و اطاق تکنسین های رادیو لوژی و پروتز و . . . . . الزامی است
محل ساختمان و تجهیزات فنی باید قبل از صدور پروانه تاسیس توسط کارشناسان ذی ربط دانشگاه ها و یا وزارت متبوع مورد بررسی و تائید قرار گیرد .
درنهایت میتوان لیست فضاهای فیزیکی یک مرکز دندانپزشکی بزرگ را به شرح ذیل برشمرد:
* ورودی و لابی
* اطلاعات و نگهبانی
* منشی و نوبت دهی و صندوق
* اطاق انتظار عمومی و هر یک از بخشیها
* اطاق کار دندانپزشکان عمومی
* اطاق کار دندانپزشکان تخصصی
* فضای کار دندانسازی و پروتز
* فضای رادیو لوژی – پری اپیکال – پانورکس – لترال
* فضای استرلیزاسیون – سی اس آر
* فضای کمپرسور سانترال یونیتها
* فضاهای اداری (هیت مدیره – مدیر داخلی – امور اداری – امور مالی – کارمندان تدارکات – مدارک پزشکی . . . . )
* فضاهای پشتیبانی (انبارها – آبدارخانه ها – رختکنها -اطاقهای استراحت – سرویسهای بهداشتی – تی شورها – تاسیسات – . . )
* فضاهای تجاری ( بوفه – لوازم بهداشتی –
* محل نگهداری زباله های عادی و عفونی
* محل سرگرمی و بازی
مشخصات فیزیکی اطاق انتظار
در روزگاری که همگان اذعان دارند رقابت بین مطب ها و کلینیک های دندان پزشکی شدید است، بدون شک بیماران مکانی را برای درمان مشکلات دهان و دندان خود برمی گزینند که در آن راحت تر بوده و احساس آرامش بیشتری کنند.
به طور قطع تعدادی صندلی و چند میز برای همراهان و خود بیماران در هر کلینیک دندانپزشکی وجود دارد . اما آیا هر مرکز دندانپزشکی را میتوان یک مرکز دارای اطاق انتظار شایسته بشمار آورد ؟
در یک برآورد کلی ٬ فضای انتظار مناسب برای مراکز دندانپزشکی بایستی به ازای هر نفر در انتظار ٬ حداقل ۲ صندلی برای نشستن مهیا باشد . اگر سیستم نوبت دهی مناسبی موجود بوده و میزان انتظار و توقف بیماران طولانی نباشد ٬ برای هر یونیت ۳ صندلی انتظار کافیست ولیکن در صورت عدم وجود سیستم نوبت دهی مناسب و یا در شرایط معطلی بیماران در مراکزی که بیماران ترومای دندانپزشکی هم وجود دارند ویا در مراکز دندانپزشکی چند تخصصی ٬ به ازای هر یونیت دندانپزشکی حداقل ۴ صندلی انتظار لازم است . گرچه به ازای هر ۱۰ یونیت فعال منصوبه در هر طبقه با فضای انتظار مشترک ٬ ۲۰٪ از عدد حاصله کسر خواهد شد .
ابعاد فضای انتظار نبایستی مربع شکل باشد . هرچه فضای انتظار دندانپزشکی به خصوصی گرایی بیماران کمک نماید ٬ حجم ها در منظر بیمار و همراهان وی آرامش دهنده تر خواهد بود . همچنین فضای انتظار حتی المقدور نبایستی کارکرد راهرو مانند داشته باشد . عبور و مرور مکرر مراجعین وکارکنان از جلوی صندلی هر کسی آزار دهنده است چه رسد به روح آزرده و بی طاقت بیمار دارای دندان درد .
بطور قطع هرچه صندلیهای اطاق انتظار برای نشستن طولانی مدت، راحت تر باشند ٬ میزان صبوری در انتظار افزایش مییابد . بنابراین برای چنین محیط هایی صندلی ها و یا مبلمان هایی مناسب هستند که ارتفاع سطح نشیمنگاه تا زمین زیاد نباشد. هر چه این میزان در محدوده استاندارد خود کمتر باشد، فرد به هنگام نشستن احساس راحتی بیشتری می کند.
توصیه میشود با نصب زه های چوبی و یا پلاستیکی بر روی دیوارهایی که پوشش رنگی برای آنها انتخاب شده است، آن هم در ارتفاع متناسب با ارتفاع پشتی صندلی و محل برخورد احتمالی با دیوار، از آسیب دیدگی های حاصل از این گونه برخوردها جلوگیری نمایید
باکس منشی بایستی مستقل از فضاها ولی غیر مجزا باشد . وجود بایگانی مدارک پزشکی و محل نگهداری سوابق پزشکی بیماران در مطب ضروری بوده و بایستی این محل براحتی قابل دسترس باشد.
مشخصات فیزیکی اطاق کار دندانپزشک
هر مطب دندانپزشکی باید حداقل دارای یک اتاق کار و معاینه با فضای مناسب بغیر از سالن انتظار و منطبق با شرائط منطقه ای و نظر دانشگاه علوم پزشکی مربوط باشد. البته تعداد اطاق معاینه و کار از ابتدای شروع بکار کلینیک بایستی مشخص و معلوم باشد زیرا مطابق قوانین هرگونه افزایش اتاقها و تجهیزات که مطب را تبدیل به موسسه درمانی نماید، ممنوع می باشد.
حداقل فضای لازم جهت اتاق کار دندانپزشکی 12 متر برای هر یونیت و لوازم جانبی آن می باشد . محل نصب یونیت دندانپزشکی می بایست به نحوی باشد که پس از قرار گیری کابینت ها و سایر ملزومات ٬ به منظور جلوگیری از آلودگی محیط اطراف ٬ حداقل به شعاع یک متر در اطراف یونیت فضای باز وجود داشته باشد.
در مواردی که تعدادی یونیت در یک سالن نصب میباشند ٬ حتی المقدور بایستی چینش یونیت ها به موازات هم بوده و امکان عملکرد و حتی ورود و خروج به بالای سر بیمار برای دندانپزشک و کمک وی ٬ برای هر یونیت بدون هیچ گونه تداخلی با یونیتهای مجاور ٬ کاملآ فراهم باشد .
اطاق کار دندانپزشک باید دارای تهویه مناسب بوده و بخصوص در مواقع قطع سیرکولاسیون هوا توسط سیستم های مکانیکال ٬ امکان تهویه طبیعی و جایگزینی هوای تازه به صورت عادی برای اطاق یونیت ها مقدور باشد .
مشخصات فیزیکی پوشش فضاها ( کف و دیوار و مبلمان )
پوشش دیوارها و سقف باید سالم، صاف، بدون درز و شکاف و قابل تمیزکردن باشد. قطعآ برای پوشش سطح دیوارها و کف یک محیط درمانی که انواع و اقسام آلودگی ها و میکروب ها در آن وجود دارند، قابل شست وشو بودن، از جمله مهم ترین و ضروری ترین خصوصیت موردنیاز محسوب می شود.
برابر دستورالعمل وزارتی دیوارهای اتاقهای مربوط به عملیات درمانی باید تا ارتفاع 80/1 متر از کف با کاشی، سرامیک یا سنگ پوشیده شده باشد. در غیر این صورت و برای مراکز قدیمی کلیه وجوه دیوارها با رنگ قابل شستشو نظیر رنگ روغن بایستی پوشش شده و تمیز باشد.
کاربرد رنگ های پلاستیکی و همچنین کاغذهای دیواری برای اغلب مکان ها مردود خواهد بود مگر آنکه کاغذ دیواری تا حدودی قابل شست وشو بوده و در سطح بالای دیوار و دور از دسترس همگان به کار برده شده باشد و فضای زیرین آن را پوشش های قابل شست وشویی مانند رنگ های روغنی و یا دیوارپوش های پلاستیکی و یا سنگ و سرامیک در برگرفته باشد.
در میان رنگ ها نیز رنگ روغنی آن هم از نوع براق تر مناسب ترین انتخاب رنگی جهت پوشش دیوارهای این قبیل مکان ها است. زیرا هر چه میزان رنگ روغنی براق نسبت به مات بیشتر باشد، سطح صیقلی تر بوده و در نتیجه شست وشوی آن راحت تر امکان پذیر خواهد بود.
از دیوارها که بگذریم کف ها نیز از جمله مهم ترین سطوحی هستند که به راحتی در معرض آلودگی قرار می گیرند لذا می بایست به پوشش قابل شست وشوی آنها نیز توجه کرد. در همین راستا سنگ و سرامیک بهترین انتخاب به حساب می آیند. همچنین کف کلیه اتاقها، راهروها، توالت و محوطه دستشویی باید سالم، صاف، بدون درز و شکاف و از جنس قابل دستشو باشد.
البته در مورد مطب های خصوصی، پوشش کف با کفپوش های Hdf لمینیت شده نیز بلامانع است بشرط آنکه امکان استفاده از مواد شوینده و ضدعفونی کننده به وسیله انواع و اقسام تی ها برای تمیز کردن آنها وجود داشته و آب به طور مستقیم استفاده نشده و نسبت به خشک کردن سطح آن نیز به سرعت اقدام شود.
به جای پارچه برای روکش صندلی ها و یا مبلمان، چرم های مصنوعی را برای این منظور انتخاب کنید تا شست وشو و ضدعفونی آن امکان پذیر بوده و آلودگی ها به راحتی تمیز شوند. همچنین میز و صندلی و نیمکت ها بایست سالم و قابل نظافت باشند.
در و پنجره ها باید سالم و رنگ آمیزی شده و تمیز باشد ( در و پنجره های آلومینیومی نیازی به رنگ آمیزی ندارند ). ساختمان مطب به گونه ای باشد که مانع تجمع و تکثیر حشرات و جوندگان گردد.
رنگ فضاها
هنگامی که در مورد رنگ یک فضا بحث می کنیم، تنها به رنگ سطوح ثابت آن مکان یعنی دیوارها، درها و کف محدود نمی شود بلکه پالت رنگی یک محیط تمام رنگ های به کار رفته در لوازم و سطوح را در بر می گیرد لذا برای انتخاب لوازم دکوراسیونی و کاربردی، علاوه بر موارد لازم جهت در نظر گرفتن نوع کاربرد آنها، به زیبایی ظاهری و رنگ شان نیز توجه کنید . زیرا همان طور که می دانید رنگ تاثیر مستقیمی بر روی روحیه افراد می گذارد.
بنابراین در چنین مکان هایی از رنگ های شاد، ملایم و آرام بخش استفاده کرده و از به کار بردن رنگ های افسرده کننده و حتی تند صرف نظر کنید
به عنوان مثال بهترین انتخاب برای پالت رنگی محیط های درمانی رنگ های سبز، سبزآبی، آبی کمرنگ، آبی سبز، صورتی کمرنگ، گلبهی، کرم، لیمویی و یا تلفیقی از آنها با هم است ولی برعکس کاربرد رنگ های بنفش، قهوه ای، مشکی و مانند اینها هرگز توصیه نمی شود.

روال کار جراحی
آگاهی از روال کار جراحی ، در برنامه ریزی آن موثر خواهد بود . بیماری که قرار است مورد عمل جراحی قرار گیرد معمولاً از طریق وقت قبلی پذیرش برده شود یا در مواقع اضطراری مستقیماً راهی اتاق خواب گردد. در آنجا لباسهای او کنده شده در عوض لباسهای بیمارستان را پوشیده و سپس مشمول آزمایشات معمول و تجویز شده و گاهی اشعه x یا رژیم های غذایی مخصوص قبل از عمل خواهد شد .
در روز عمل ممکن است به بیمار آرامش بخش تزریق شده ، روی برانکارد چرخدار یا حفاظ دار و گاهی بر روی یک تخت بهبودی بعد از عمل یا به ندرت بر روی تخت خودش به اتاق عمل منتقل گردد. در آن جا اورا به تخت عمل منتقل می نماید و در صورت لزوم سلمانی نموده با ملحفه مخصوص می پوشانند و آماده بیهوشی می نمایند. در بعضی از بیمارستان ها ، اتاق جداگانه ای برای بیهوش کردن بیمار قبل از ورود به اتاق جراحی در نظر گرفته شده است. نظریه های ابزار شده در موافقت با این روش صحیح می باشند ولی صحت آنها تا حدود زیادی بستگی به لزوم تسریع اعمال جراحی در یک برنامه فشرده خواهد داشت . به مجرد بیهوش شدن بیمار ، زمان مهمترین عامل می گیرد و بلافاصله شروع می شود. قبل از شروع عمل و به طور جداگانه ، پرستار تمام لوازم را که شامل میز ابزار ، میز نگهداری محلولها ، میز وسائل پانسمان ، باندهای مخصوص ، چهارپایه ، چراغهای مخصوص ، می شود چیده و از کارکرد آنها اطمینان حاصل کرده است . ابزار ممکن است به صورت مستقل یا همگی بر روی یک میز مخصوص قرار داشته باشند . بسته هایی که شامل وسائل و اسفنجها می باشند ، بعد از رعایت اصول ضد عفونی باز خواهند شد . جراح و حداقل یک پرستار باید دستهای خود را برای مدت زمان پیش بینی شده ،قبل از عمل جراحی شستشو نمایند و فقط آنها اجازه دارند تا داخل محوطه استریل ، که معمولاً دایره ای به قطر 3 متر ( 10 فیت ) به دور تخت بیمار می باشد ، بشوند . از پرستار اتاق عمل که اسکراب نکرده است ، برای رسانیدن وسائل از بیرون این محوطه به داخل آن استفاده می گردد. اگر چیزی قرار است به زخم باز ، نزدیک یا با آن تماس حاصل نماید ، باید حتماً استریل شده باشد . شخص بیهوش کننده بر بالای سر بیمار نشسته و گاز بیهوشی را تنظیم و تنفس را زیر نظر قرار می دهد . این شخص هرگونه تغییری را در میزان ضربان قلب یا میزان تنفس بیمار به جراح گزارش می دهد . او در حین مراقبت از عکس العملهای بیمار ، در صورتی که بیهوشی به جای تنفس با تزریق صورت گرفته باشد ، زمان برطرف شدن اثر دارو را نشان خواهد داد . شخص بیهوش کننده تا زمانی که اثر دارو خنثی گردد، بیهوش را تحت نظر خواهد داشت . متخصص بیهوشی یک پزشک می باشد ولی شخص بیهوش کننده لزوماً نباید یک پزشک باشد .
به مجرد پایان گرفتن عمل جراحی ، ممکن است بیمار در اتاق عمل به حال خود گذاشته شود تا از بیهوشی بیرون آید و یا به این منظور به اتا ق بهبودی همجوار منتقل می گردد. در هر دو مورد بیمار را تا بیرون آمدن از بیهوشی در خود جای می دهد . ولی این عمل در بعضی اتاق های بهبودی در تمام طول شب ، یا حتی بیشتر ، به صورت واحد مراقبت ویژه ، ادامه پیدا خواهد نمود . در اینها که معمولاً اتاق بهبودی بعد از عمل نامیده می شوند ، بیمار قبل از اینکه به تخت خود باز گردد و یا تا زمانی که احتیاج به مراقبت های بعد از عمل داشته باشد ، تحت نظر خواهد بود و مراقبت شاید چند روز به طول انجامد . یک روش دیگر عبارت است از انتقال بیمار بعد از عمل به اتاق نظارت پرستاران معمولی ممکن می سازد و این افزایش بار بدون برقرار بودن خدمات 24 ساعته در اتاق بهبودی میسر نخواهد بود . این حرکت در جهت هزینه کمتر و مراقبت بهتر است .
بعد از آن نوبت تمیز کردن اتاق عمل ، دور انداختن ملحفه بسیار کثیف ، پاک کردن پارچه های بسیار کثیف و شستن ابزار کثیف خواهد بود . این اتاق قبل از عمل بعدی ، اسکراب شده و اقلام بسیاری جهت استریل شدن ، به پشتیبانی مرکزی ارسال می گردند .
دندان پزشکان می گویند بهترین سن برای جراحی دندان عقل زیر سن 20 سالگی است، چرا که عوارض و درد کمتری دارد
دندان عقل به سومین دندان آسیاب بزرگ اطلاق می شود. این دندان کمی دیرتر از دندان های دیگر رشد می کند و در سنین 17 تا 21 سالگی می روید. با رشد انسان و کوچک شدن فک، فضا برای رشد دندان عقل محدود شده و در نتیجه دندان عقل خود را به شکل نهفته و نیمه نهفته نشان می دهد
از طرفی دندان عقل با توجه به اینکه در آخرین ردیف دندان ها رشد می کند وجای کمی برای رشد آن وجود دارد، به دندان های مجاور فشار آورده و سبب کج قرار گرفتن دندان های دیگر می شود. همچنین این دندان ها باعث بروز دردهایی در ناحیه مفصل فک، گوش، چشم و سر می شود و برای مقابله با پیدایش چنین دردهایی، بهتر است که دندان های عقل توسط پزشک متخصص کشیده شود
درآوردن دندان های عقل در سنین سالمندی ممکن است این مشکلات را به همراه داشته باشد
* با افزایش سن ریشه ها قطورتر شده و ممکن است کشیدن دندان را سخت تر کند
* التیام ضعیف تر بعد از کشیدن دندان
* پوسیدگی دندان های مجاور
* احتمال فک جوش شدن دندان
* احتمال شکسته شدن استخوان در افراد پیر در حین جراحی و درآوردن دندان
* کاهش تحمل بیمار به دلیل شرایط سنی و درمان های پزشکی از قبیل مصرف داروهای قلبی، ریوی و … .
توجه کنید که اگر این دندان تصمیم به رویش و قرار گرفتن در محیط دهان را داشته باشد، پیش از این که شما تولد 20 سالگی را جشن بگیرید، سر و کله اش در دهانتان پیدا می شود. بنابراین اگر تا این سن خبری از دندان عقلتان نشده است، باید به فکر جراحی آن و خارج کردنش باشید.
اگر سن شما از 40 سالگی گذشته است و هیچ مشکلی با دندان عقل تان ندارید، بهتر است دیگر به فکر خارج کردن آن نباشید، چون بعید به نظر می رسد بعد از این نیز دچار بیماری های لثه، پوسیدگی و یا تغییرات کیستیک در اطراف این دندان شوید. فقط کافی است هر 1 یا 2 سال یک بار، یک عکس رادیوگرافی از دندانتان تهیه کنید تا مطمئن شوید هیچ عارضه جانبی وجود ندارد.

ارتباط عملی
ارتباط عملی اتاق جراحی با قسمت توزیع لوازم استریل و قسمت رسیدگی به بیمار خواهد بود . در تشریح دقیق استریلیزاسیون مرکزی اشاره شده است که روال امروزی در جهت استریل نمودن اقلام به صورت مرکزی ، بیرون از محوطه عمل جراحی ، و تحویل آن به محوطه در بسته های استریل شده می باشد . مورد استثناء و تنها مورد بزرگ استثنا که باید مورد توجه قرار گیرد ، این است که در بعضی از بیمارستان ها ابزار جراحی تماماً در اتاق جراحی تمیز و استریل می گردند . به هر صورت باید دسترس سریع به تدارکات استریل وجود داشته باشد . رفت و آمد از جراحی ، و به جراحی ، باید مورد بررسی قرار گیرد . چنان که هم اکنون گفته شد بیمار جراحی بعد از پذیرش ، روانه یک تخت بیمارستانی شده ، مشمول آزمایشات مقدماتی می گردد. بعد از عمل ، از تخت عمل به تخت بهبودی انتقالی می یابد و به منظور نظارت به اتاق بهبودی بعد از عمل برده می شود و آنقدر در آن جا باقی می ماند تا خود آگاهی خویش را باز یافته از بیهوشی خلاص یابد . بعد از آن به تخت خود منتقل می گردد بنابراین ارتباطات رفت و آمد اصلی ، با بخش بیمار بستری خواهد بود . و انبار تخت یا برانکارد لازم می باشد .
سایر ارتباطات در این میان با داروخانه برای دریافت دارو ، رادیولوژی به منظور استفاده از واحدهای اشعه x در سیستوسکوپی و اعمال ارتوپدی ، و با اورژانس ، در مواقع اضطراری ، برقرار می باشد . در اینجا ارتباط سیستوسکوپی ، و گاهی جراحی های موضعی با بیماران سرپائی نیز وجود دارد . یک ارتباط مناسب ، ولی نه ضروری ، بخصوص در بیمارستان های کوچک ، بین جراحی و اورژانس ، وجود دارد تا بتواند فضای بیشتری برای کارهای اضطراری ، در هنگام فاجعه یا بار بیش از حد پیش بینی نشده ، به وجود آید .
برنامه عملی اطاق جراحی
برنامه ، با تعداد دو نوع اتاق هایی که محاسبه آنها توضیح داده شد شروع می گردد . فضاهای پشتیبانی متعدد بوده ، به نسبت اندازه اتاق های عمل تفاوت می کند .
فضای اسکراب یکی از این انواع می باشد . هر جراح و بعضی از پرستاران باید دست ها و ساعد خود را در مدت دستشوئی یکسره مورد استفاده قرار می گیرد که دارای شیر مخلوط و فوران کنترل شده به وسیله زانو می باشد . وسیله پیش بینی شده برای خروج صابون ضدعفونی معمولاً عبارت است از یک شیشه و یک شیر خروجی بر روی پایه مستقل که به وسیله فشار پاکار می کند . کاملاً مناسب است که دستشویی های اسکراب را در موقعیتی قرار داد که جراح در هنگام اسکراب بتواند از طریق پنجره یا در ، درون اتاق جراحی را مشاهده نماید ولی ضروری نیست . این نکته ، اختلاف اساسی در ترتیب اتاق های عمل به وجود می آورد . بهتر است در اوائل کار طراحی ، مشخص شود که آیا اسکراب مرکزی قابل قبول است یا آن که باید در جوار هر اتاق یک دستشویی اسکراب قرار گیرد . فضای مرکزی اسکراب هزینه کمتری در برداشته و انعطاف بیشتری در کاربرد خواهد داشت . همین نقطه نظر در مورد تسهیلات استریل نیز صادق می باشد . یک پلان معمولاً که ، به خاطر منطقی بودن و عملی بودن آن ، به صورت استاندارد مورد قبول واقع شده است ، و اولین بار در راهنمای برنامه ریزی خدمات بهداشت عمومی ایالات متحده نشان داده شد ، عبارت بود از قرارگرفتن استریل های فرعی و فضای اسکراب بین یک جفت از اتاق های عمل . در یک محوطه عمل کوچک با دو اتاق ، این ترتیب به خوبی عمل نموده ، اقتصادی نیز می باشد ولی در محوطه های بزرگ با چهار اتاق عمل عمومی ، یا بیشتر ، در صورت داشتن اسکراب و واحد استریل مرکزی ، صرفه جوئی قابل ملاحظه ای در فضا و تجهیزات انجام خواهد پذیرفت . این مطلب ، حتی بیشتر از اسکراب ، در مورد استریل کردن مصداق پیدا می کند زیرا یک استریل در صورتی که مرکزی بوده و قابل دسترس تمام اتاق های عمل پیش بینی گردد می تواند به هنگام مواقع اضطراری به تمام اتاق ها خدمت نماید . در صورتی که یک واحد استریل فرعی نمی تواند بیش از دو اتاق عمل را جوابگو باشد . این بحث مطرح است که یک اتوکلاو (1) سریع و یک دستگاه شستشو استریل ، که هر کدام از 3000 تا 4000 دلار هزینه در بردارند ، باید بلاواسطه در دسترس هر اتاق عمل باشد تا ابزاری که به طور اتفاقی بر روی زمین می افتند دوباره استریل شوند . این پیش بینی منطقی به نظر می آید ولی ، ظاهراً تجربه آن را تایید نکرده است . در حقیقت ، حرکت یک پارچه به طرف استریل کردن تمام اقلام در قسمت استریل مرکزی و پیش بینی بسته های اضافی از ابزار استریل شده و سایر اقلام ، برای استفاده در هنگام اضطرار، دال بر این مطلب است که اتوکلاو و دستگاه های شستشو – استریل در محوطه جراحی همان راهی را خواهند پیمود که دستگاه استریل با "آب جوش " ، یا استریل کننده آب جار ی مورد نیاز عمل ، طی کرده اند و به کلی محو شده اند .
برای بعضی ، این یک بدعت جدید ، برای دیگران یک نا امنی ، و برای چند نفری هم کاملاً یک امر عملی خواهد بود زیرا این روش به مرحله آزمایش گذاشته شده ، تاثیر آن نیز به ثبوت رسیده است .
مسلماً فنون ضدعفونی و سیستمی که برای تهیه بسته هایاستریل شده مورد استفاده قرار می گیرد ، باید با این روش هماهنگی داشته باشند، که آنها نیز تشریح شدند . کاهش بالقوه در هزینه فضا و تجهیزات ، قابل ملاحظه خواهد بود . هر برنامه باید از این نقطه نظر – محاسبه صرفه جویی ها ی بالقوه – آزمایش شده ، در ضمن از قابل بودن آنها ، از جانب بیمارستان و نمایندگی های قانونی اطمینان حاصل گردد .
تجهیزات
مقادیر زیادی تجهیزات مانند پایه ، طبق برای لگن ، سینی برای ابزار ، انواع میز چهار پایه زیر پا ، چراغ متحرک دستگاه های تنفسی ، واحدهای اشعه x ، دوربین و گاهی نیز نیمکت هایی برای مشاهده عمل ، راه خود را به اتاق جراحی باز می کنند . فضا به منظور انبار این تجهیزات در محوطه جراحی ، با وجودی که اکثر این وسائل تمام وقت در اتاق های جراحی خواهند بود ، مورد احتیاج است . وجود یک ایستگاه پرستاری کوچک و یک اتاق کار برای سرپرست جراحی ، به عنوان مرکز توزیع ماموریت و مراجعه پرستاران جراحی ، اهمیت دارد .
انبار کافی برای وسائل بیهوشی ، مورد احتیاج بوده و تهویه مستقیم آن را به خارج ، طبق ضوابط الزامی می سازد . یک محل کار برای بیهوش کننده و یک اتاق کار برای متخصص بیهوشی باید پیش بینی گردد.
تجهیزات و وسایل اتاق عمل
هر اتاق عمل باید حداقل وسائل لازم را دارا باشند .
وسائل ثابت اتاق عمل به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند :
– وسائل الکتریکی و الکترونیکی اتاق عمل
1- کوتری (1) ، دستگاهی که جهت جلوگیری از خونریزی یا سوزاندن بافت در حال خونریزی به کار گرفته می شود .
2- دستگاه مکنده ( 2) ، این دستگاه با مکیدن (3) ترشحات داخلی یا ترشحات حین عمل جراحی را بیرون کشیده و محل را پاک می نماید .
3- الکتروکاردیوگراف (4)

خدماتی کلینیک دندانپزشکی

ترمیم و زیبایی
درمان بدشکلی ، بدرنگی ، نامرتبی و فاصله بین دندانها بدون ارتودنسی
بخش ترمیمی :
ترمیمی ( پر کردن دندان ) ، ترمیمی زیبایی ، سفید کردن دندانها یا bleaching ، ترمیم با اشعه uv ، کاشت نگین دندان
بخش پریو دونتولوژی :
جرم گیری دندان و بروساژ ، کورتاژ لثه ، جراحی لثه ، کاشت دندان در استخوان ( ایمپلنت ) ، پیوند لثه
بخش معالجه ریشه دندان :
عصب کشی دندان ، عصب کشی مجدد دندان ( Retreatment ) ، جراحی انتهای ریشه دندان ( Apico ectomy ) ،
بخش پروتز ( دندان مصنوعی ) :
دست دندان مصنوعی کامل ، دندان مصنوعی متحرک تیکه ای ، دندان ثابت ( روکش، bridge پل ) ، پست ریختگی
بخش اطفال :
فلوراید تراپی ، فیشورسیلنت ، پالپوتومی ، پالپکتومی ( عصب کشی دندان شیری ) و ترمیم دندان های شیری ، فضا نگه دارنده ها و ارتودنسی کودکان
بخش ارتودنسی :
ردیف کردن دندانهای نامنظم به صورت متحرک و ثابت
بخش جراحی :
جراحی دندان های نهفته و نیمه نهفته ، جراحی دندان های عقل ، بستن سینوس ، در آوردن کیست های داخل فک ، جراحی ریشه های باقیمانده

سفید کردن دندانها(بیلیچینگ )
.
درمان ریشه
انواع پروتز ثابت و متحرک (ژاک کراون ، لامینیت پرسلن و کامپوزیت ، D.R.M )
دندانپزشکی اطفال
ایمپلنت
مجهز به سیستم استریلیزاسیون مدرن (اختصاصی برای هر بیمار) جهت جلوگیری از بیماریهای عفونی

کلینیک تخصصی دندانپزشکی مجهز به دستگاه های زیر می باشد:
رادیوگرافی پری اپیکال، پانورامیک دیجیتالی، دستگاه استیزاسیون اتوکلاو، پیزوسرجری، RVG، IntraOral Camera، میکروموتور چند کاره جراحی، دستگاه Zoom، الکتروکوتر جراحی، Apex Locator، دستگاه لیزر و … می باشد.

رادیوگرافی پری اپیکال و پانورامیک دیجیتالی

بوسیله این دستگاه ها تصویربرداری از چند دندان و یا همه دندانها انجام می شود که برای تشخیص و درمان های دندانپزشکی به عنوان یکی از ملاک های اصلی مطرح می باشد. توموگرافی یا تصویربرداری از مقاطع مختلف فک از دیگر قابلیت های این دستگاه می باشد. همچنین رادیوگرافی از TMJ بوسیله این دستگاه امکان پذیر است و
تصویربرداری به روش دیجیتالی در این دستگاه ها امکان دریافت تصاویر رادیوگرافی را از تمامی مونیتورهای کلینیک که به صورت شبکه با هم در ارتباط هستند بلافاصله پس از انجام رادیوگرافی مهیا می سازد. در این روش درصد کمتری از دوز اشتعه استفاده شده و در نتیجه آسیب حاصل از اشعه مضر ایکس به بیمار به حداقل می رسد. علاوه بر اینکه امکان تغییر در بزرگنمایی، شفافیت و کنتراست تصاویر در نرم افزارهای تخصصی مربوط وجود دارد. تصاویر رادیوگرافی قابل چاپ می باشند و امکان بایگانی آنها هم به صورت چاپی و هم به صورت فایل بر روی کامپیوتر وجود دارد.

دستگاه استریلیزاسیون اتوکلاو

اتوکلاو دستگاهی است که برای استریلیزه کردن لوازم و تجهیزات پزشکی خصوصاً تجهیزات اتاق عمل مورد استفاده قرار می گیرد. در اتوکلاو از بخار آب برای استریلیزاسیون استفاده می شود. برتری اتوکلاو نسبت به سایر دستگاه های حرارتی استفاده از بخار آب است که امکان استریلیزاسیون لوازمی که قسمت های پلاستیکی دارند را نیز

می دهد. استفاده از این دستگاه قابل کنترل، بدون باقیمانده، سریع و قابل اطمینان است. علاوه بر اینکه امکان ثبت دقیق زمان استریلیزاسیون توسط خود دستگاه به صورت پرینت و مکتوب وجود دارد. از آنجا که در مقایسه با سایر روش ها اتوکلاو به ابزارآلات آسیب کمتری می رساند، به عنوان بهترین روش استریل در نظر گرفته می شود.

پیزوسرجری

این دستگاه پدیده ای منحصر به فرد در تجهیزات پزشکی به شمار می رود که قابلیت استفاده در کارهای جراحی، ایمپلنت، اندودنتیک، نوروسرجری و پارودونتولوژی را دارا می باشد. توانایی برش انتخابی در این دستگاه امکان آسیب به بافت نرم مجاور استخوان را به حداقل می رساند. تنظیم قدرت پمپ با صفحه کلید قابل انجام است و تماس تصادفی با بافت نرم فوراً باعث برش نمی شود. از آنجایی که نیروی مورد نیاز توسط اپراتور برای این دستگاه بسیار کم می باشد کنترل جراحی برای جراح به حداکثر می رسد و به دلیل عملکرد چکشی سرقلمها، برش بصورت تمیز انجام می گیرد. ذرات محلول فیزیولوژی دمای برش را کاهش و وضوح ناحیه جراحی را افزایش می دهد. علاوه بر آن امکان استریل کردن قسمت های مختلف دستگاه به دفعات وجود دارد.

RVG

این نوع رادیوگرافی بسیار پیشرفته قابلیت عکسبرداری را به صورت دیجیتالی و با حداقل دوز اشعه دارا می باشد. تصاویری شفاف و دقیق در کمتر از 3 ثانیه بر روی کامپیوتر آماده و قابل چاپ می باشد. سیستم نرم افزاری بسیار پیشرفته و قوی با دسترسی آسان به تمام ابزارهای موردنیاز جهت هر گونه تغییر و تصحیح، امکان آنالیز تصاویر را در بزرگنمایی مناسب و دلخواه در اختیار دندانپزشک قرار می دهد. سیستم مونیتورینگ تمامی رادیوگرافی ها به صورت شبکه بر روی یونیت های کلینیک نصب شده و دسترسی به آن از تمامی مونیتورها امکان پذیر است. علاوه بر آن امکان داشتن کپی در آرشیو از تمامی فایل های ایجاد شده به صورت دیجیتالی بر روی کامپیوتر و همین طور نسخه چاپ شده آن وجود دارد.

IntraOral Camera

بوسیله دوربین داخل دهانی دندانپزشک می تواند دید کافی و کامل از تمام نقاط و سطوح داخل دهان و حلق بیمار داشته باشد و تمام مراحل درمانی و کار را به وضوح در مانیتور نصب شده بر روی یونیت دندانپزشکی ببیند. همچنین دندانپزشک می تواند برای توضیح به بیمار و نشان دادن قسمت های مختلف و پوسیدگی های دندان از آن استفاده نماید.

میکروموتور چند کاره جراحی

این میکروموتور به طور خاص برای نیازهای ایمپلنتولوژی و همچنین درمان های جراحی فک و صورت در دندانپزشکی طراحی گردیده است. تنظیم اتوماتیک سرعت و همزمان با آن تنظیم اتوماتیک نیروی پیچشی torque، توانایی برش انتخابی و کنترل شده استخوان را برای جراح فراهم می آورد. تنظیم با هندپیس های مختلف و سازگاری آنها با دقت بالا از ویژگی های آن محصوب می گردد. سیستم اپتیک سلولی، پرتو نوری بسیار درخشان را برای روشنایی ناحیه مورد نظر جراحی از درون هندپیس تامین می کند. با این عمل فرآیند جراحی ساده تر، سریع تر و دقیق تر انجام می گیرد.

دستگاه Zoom

سفید کردن دندان یکی از ساده ترین و در دسترس ترین راه ها برای بهبود ظاهر، ایجاد تاثیر مثبت و به دست آوردن ظاهری جوانتر و زیباتر می باشد. تغییر رنگ های داخلی دندان که علت خارجی ندارند و به آسانی با تمیز کردن سطح خارجی دندان و جرمگیری از بین نمی روند توسط روش بلیچینگ قابل سفید کردن می باشند. در روش های کنونی که در مطب
انجام می شود از نور با طول موج مخصوص توسط این دستگاه برای فعال کردن و گرمادهی به ژل سفید کننده استفاده می شود و نسبت به روش های خانگی از تاثیر فوق العاده ای برخوردار است. بطوریکه تا 10 درجه توانایی روشن کردن رنگ دندان ها را درارا می باشد.

Apex Locator

به گونه ای طراحی شده که طول کانال ریشه را در شرایط خشک، مرطوب، خون و حتی عفونت، با دقت بالا تعیین می نماید و بر روی نمایشگر LCD با وضوح بالا نشان می دهد. این دستگاه قابلیت نمایش اپیکال کانستریکشن (تنگه اپیکال) را دارا بوده و همچنین مجهز به سیستم هشدار دهنده صوتی می باشد. کاربرد بسیار آسان این دستگاه برای تعیین موقعیت انتهای ریشه دندان به دندانپزشک این امکان را می دهد که درمان روت کانال دندان را بسیار آسانتر و با دقت بالاتری انجام می دهد. از طرفی این دستگاه راحتی بیمار را تامین نموده و نیاز به گرفتن رادیوگرافی را به حداقل می رساند. در نتیجه بیمار کمتر در معرض پرتوهای مضر رادیوگرافی قرار خواهد گرفت.

Light Cure

انواع ترمیم های دندانی با مواد همرنگ دندان را به وسیله این دستگاه می توان انجام داد. کامپوزیت یا همان مواد همرنگ دندان بوسیله این دستگاه پلیمریزه شده و با دندان پیوند می یابند و لازم نیست که بیمار برای خوردن و آشامیدن چندین ساعت صبر کند.

الکتروکوتر جراحی

الکتروکوتر دستگاهی است که یک پروب یا چاقو را به صورت الکتریکی حرارت می دهد تا برای برش بافت یا انعقاد و بعضاً به هر دو منظور بکار می رود. در این روش خونریزی کنترل شده و دید واضح و مناسبی برای جراح فراهم می آورد.

Composite veneers
در دندان های قدامی که شکل، رنگ، سایز و یا موقیت مناسبی ندارند و امکان ارتودنسی برای بیمار وجود ندارد و یا ارتودنسی به تنهایی برای بازگرداندن زیبایی کافی نیست می توان از مواد همرنگ بهره گرفت. در صورتی که دندان ها پوسیدگی و یا ترمیم بدرنگ و معیوب قدیمی نداشته باشند به بی حسی نیازی نیست و دندان اصلا تراش نمی خورد و سطح آن فقط برای چسبندگی بیشتر کمی زبر می شود. سپس به کمک رنگ های مختلف مواد همرنگ شکل و رنگ دندان به طور دلخواه فرم داده می شود. این درمان به یک جلسه زمان نیاز دارد و در صورت تمایل بیمار می تواند در جلس? دیگر نیاز های زیبایی خود را به میزان بیشتری تامین نماید.
پس از درمان، بیمار باید بعد از مصرف نوشیدنی های رنگی مثل چای، قهوه یا خوراکی هایی مثل پفک و مواد غذایی حاوی زعفران یا رب گوجه فرنگی یا موادی از این قبیل دهان خود را شستشو دهد و از مسواک زبر استفاده ننماید.

Composites
کامپوزیت ها که به مواد ترمیمی سفید یا همرنگ دندان معروفند با چنان سرعتی پیشرفت کرده اند که درصورتی که توسط کمپانی معتبری ساخته شده باشند و با تکنیک حساس توصیه ‏شده توسط کارخانه بوسیله دندانپزشک با تجربه کار شوند می توان با اطمینان به جای ترمیم های قدیمی آمالگام (مواد نقره ای) از آنها استفاده کرد. تعداد زیادی از ترمیم ها را چه در دندان های قدامی (جلویی) و چه در دندان های خلفی (عقبی) می توان با این مواد ترمیم کرد. مزیت ترمیم با این مواد تنها شکل و رنگ زیبای آنها نیست بلکه برای ترمیم با این مواد دندان کمتر تراش می خورد و بافت آن بیشتر محفوظ می ماند. به علاوه، این مواد به دلیل باند شدن (چسبیدن) به دندان ساختمان آن را نیز تقویت می کنند.

Dental implant
از هزاران سال پیش بشر در فکر جایگزینی دندانهای از دست رفته بوده است. روشهای گوناگون با مواد مختلف امتحان گردید تا بالاخره دکتر Branemark سوئدی موفق گردید ایمپلنتی (implant) از جنس تیتانیوم را بعنوان پایه جایگزین کننده ریشه بصورت علمی عرضه کند. از آن به بعد تمام پیشرفتهای علم معطوف به فرم ایمپلنت و سطح ایمپلنت گردید تا بیشترین موفقیت دراز مدت را داشته باشد. تا چند سال پیش ایمپلنت یک عمل لوکس برای افراد خاص به حساب می آمد و تعداد کمی از دندانپزشکان این عمل را انجام می دادند ولی امروزه با گسترش علم و ساده تر شدن روند کاشت دندان و برگزاری گسترده تر کلاسهای آموزش ایمپلنت، این معجزه دندانپزشکی در دسترس همگان قرار دارد. امری که تا چند دهه گذشته متصور نبود. سالیان قبل دندانپزشکان می بایست توضیحات مفصلی درباره ایمپلنت و لزوم آن جهت جایگزینی دندانهای از دست رفته برای مراجعین بدهد و آنها را جهت ایمپلنت کردن توجیه کنند ولی امروزه در صد زیادی از جراحی های ایمپلنت به درخواست خود مراجعین صورت می گیرد.

Esthetic crowns
هنگامی که نسج زیادی از دندان از دست رفته باشد و ترمیم دندان با کامپوزیت ها و اینله و انله امکان پذیر نباشد روکش کردن دندان ضروری می شود. روکش ها زیبایی جدید بسیار جذاب تر و سالم تر از روکش های قدیمی هستند. پرسلن های (چینی ها) جدید بسیار به ساختمان مینای دندان شبیه هستند، فرسایش آنها هماهنگ با دندان ها است و درخششی همانند دندانهای طبیعی دارند.

Esthetic inlay & onlay
اینله ها و انله های زیبایی در واقع مشابه ترمیم های کامپوزیتی هستند با این تفاوت که این ترمیم ها توسط لابراتوار با روشی مشابه روکش ها ساخته می شوند. این ترمیم ها ممکن است از جنس طلا، کامپوزیت و یا چینی باشند. به دلیل لزوم ساخت ترمیم توسط لابراتوار این نوع ترمیم حداقل به دو جلس? درمانی نیاز دارد. در این روش دندان هایی که تحت درمان عصب (عصب کشی) قرار گرفته اند، توسط این ترمیم که به دندان باند (چسبیده) می شود تقویت می گردند.

Esthetic posts
در دندان های جلو که عصب کشی شده اند، برای استحکام بخشیدن به نسج باقیمانده و برای حفظ و ایجاد زیبایی از پست های زیبایی استفاده می شود. این پست ها می توانند در لابراتوار ساخته شوند و یا به صورت مستقیم در کانال ریشه چسبانده شوند.

Fiber bridges
زمانی که بیمار دندانی را از دست می دهد، برای جایگزین کردن آن به صورت سنتی دندان های مجاور تراشیده شده و پایه قرار می گیرند. سپس به کمک روکش شدن دندان های پایه فضای از دست رفته به صورت یک روکش اضافه بین دو دندان پایه پل زده می شود که انجام آن به چهار یا پنج جلسه زمان نیاز دارد.

Laminate
لامینت یک لایه نازک از چینی پخته شده است که می توان آن را به ناخن مصنوعی تشبیه کرد که ‏روی دندان می چسبد. مزیت این روش در تراش کم دندان (در حد قسمتی از مینای دندان) و ‏رنگ شفاف و طبیعی آن است که با آن می توان لبخندی فوق العاده جذاب را به فرد هدیه کرد.

Root canal therapy
این درمان که با عنوان درمان اندو نیز شناخته می شود به معنی معالجه پالپ دندان یا همان اعصاب و عروق داخل دندان است که به طور کلی به عصب دندان معروف شده است. به همین خاطر درمان پالپ دندان را نیز با کلمه عصب کشی می شناسند که چندان تعریف صحیحی از این درمان نیست. هدف از این درمان پاک کردن کانال های دندانی که حاوی اعصاب و عروق عفونی هستند از عفونت و محافظت از آنها برای جلوگیری از عفونت های بعدی است. کلمه روت کانال که به غلط با درمان ریشه یکی شده است به معنی یک قسمت تو خالی در مرکز دندان است که حاوی بافت عصب، رگ های خونی و بعضی سلولهای دیگر است. روت کانال قسمتی از ساختمان دندان است درحالی که درمان ریشه و یا درمان اندودونتیک عملی است که طی آن درمان پالپ عفونی دندان صورت می گیرد. با این حال این درمان به روت کانال نیز معروف شده است.

Smile design
دندانهای قدامی هر فرد طرح لبخند او را تشکیل می دهند. فردی که دندانهای جلوی دهانش فاصله دار یا نامنظم، نسبت به خط وسط صورت نامتقارن، کج و یا نا مرتب، شکسته و یا لب پریده، تیزیا دندانه داریا صاف شده و کوتاه ویا زیاده از حد بلندیا کوتاه باشد، یا در هنگام خنده لث? او بیش از حد نمایان شود یا در لبه لثه ای دندانها لبه سیاه روکش یا پرکردگی مشخص و لثه پف کرده یا به رنگ آبی یا بنفش باشد می تواند با اصلاح این ‏نواقص ظاهری جذاب و لبخندی زیبا و اعتماد بنفس بیشتری را تجربه کند. در واقع اصلاح طرح لبخند راهی است برای به دست آوردن اعتماد بنفس بیشتر.

ایمپلنت های دندانی
از هزاران سال پیش بشر در فکر جایگزینی دندانهای از دست رفته بوده است. روشهای گوناگون با مواد مختلف امتحان گردید تا بالاخره دکتر Branemark سوئدی موفق گردید ایمپلنتی (implant) از جنس تیتانیوم را بعنوان پایه جایگزین کننده ریشه بصورت علمی عرضه کند. از آن به بعد تمام پیشرفتهای علم معطوف به فرم ایمپلنت و سطح ایمپلنت گردید تا بیشترین موفقیت دراز مدت را داشته باشد. تا چند سال پیش ایمپلنت یک عمل لوکس برای افراد خاص به حساب می آمد و تعداد کمی از دندانپزشکان این عمل را انجام می دادند ولی امروزه با گسترش علم و ساده تر شدن روند کاشت دندان و برگزاری گسترده تر کلاسهای آموزش ایمپلنت، این معجزه دندانپزشکی در دسترس همگان قرار دارد. امری که تا چند دهه گذشته متصور نبود. سالیان قبل دندانپزشکان می بایست توضیحات مفصلی درباره ایمپلنت و لزوم آن جهت جایگزینی دندانهای از دست رفته برای مراجعین بدهد و آنها را جهت ایمپلنت کردن توجیه کنند ولی امروزه در صد زیادی از جراحی های ایمپلنت به درخواست خود مراجعین صورت می گیرد.

ایمپلنت های دندانی
1. ایمپلنت (implant) دندانی چیست؟
ایمپلنت دندانی قطعه ای از فلز تیتانیوم است که اغلب به شکل ریشه دندان می باشد و داخل استخوان فک قرار داده میشود.ایمپلنت دندانی بعنوان پایه ای جهت قرار دادن پروتز روی آن استفاده می شود و باز سازی تاج دندانهای از دست رفته با استفاده از این پایه ایمپلنت مقدور می گردد.

2. چه کسانی کاندید ایمپلنت هستند؟
افرادی که به هر علتی دندان ازدست داده باشند کاندید ایمپلنت هستند. ایمپلنت جهت جایگزینی دندان تا بازسازی همه دندانها را در بر می گیرد. در مورد از دست دادن یک یا چند دندان دیگر نیازی به تراش دندانهای مجاور بعنوان پایه پروتز نیست. ایمپلنت داخل استخوان قرار می گیرد و روکش روی همان ایمپلنت بدون اتکاء به دندانهای مجاور قرار داده می شود.
در مورد بیمارانی که دندانهای زیاد یا همه دندانها را از دست داده باشند با قرار دادن چند ایمپلنت در فک آنها و استفاده از آنها بعنوان پایه می توان پروتز متکی بر ایمپلنت جهت جایگزینی دندانهای از دست رفته قرار داد. در مورد بیماران کاملا بی دندان می توان با قرار دادن حداقل دو ایمپلنت در هر فک پروتزی متحرک ولی محکم و بدون لغزش و لقی در اختیار بیمار قرار داد.
حتی در مورد بیماران بی دندان که در حال استفاده از پروتز متحرک هستند می توان با قرار دادن دو پایه ایمپلنت در فک آنها همان پروتز را با کمترین هزینه کاملا محکم و باثبات کرد.

3. جنس ایمپلنت های دندانی چیست؟ اجزاء تشکیل دهنده ایمپلنت های دندانی کدامند؟
ایمپلنت های دندانی از جنس فلزات مختلف و حتی سرامیک ها هستند ولی اغلب ایمپلنت های دندانی از جنس تیتانیوم هستند. ایمپلنت های دندانی از دو جزءاصلی تشکیل شده اند: فیکسچر و اباتمنت.
فیکسچر ایمپلمت داخل استخوان قرار دارد و قسمت اباتمنت ایمپلنت روی آن قرار می گیرد و نهایتا روکش چینی با فرم دندان روی آن قرار داده می شود.

4. میزان موفقیت ایمپلنت های دندانی چقدر است؟
امروزه بطور متوسط موفقیت در کاشت ایمپلنت های دندانی بیش از 95 درصد است ولی درصد میزان موفقیت در ایمپلنت های دندانی به موارد زیر بستگی دارد:
الف) بیمار: بیمار باید از سلامت برخوردار باشد و به بیماری مزمن ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مبتلا نباشد. اخیرا دچار مشکل شدید قلبی (جراحی قلب یا انفارکتوس) نشده باشد. دیابت کنترل نشده ورادیوتراپی و بیماری لثه و دهان نداشته باشد. همچنین استعمال سیگار و مشروبات الکلی از عوامل محدود کننده عمل ایمپلنت هستند.
ب) دندانپزشک: دندانپزشکی که ایمپلنت را انجام می دهد باید دوره های لازم ایمپلنت را دیده باشد و مهارت و تجربه کافی در انجام ایمپلنت داشته باشد، همچنین تمام شرایط بیمار از نظر سلامت بدن و فاکتوهای مهم داخل دهانی را ارزیابی کند و با رعایت اصول کنترل عفونت مبادرت به انجام جراحی ایمپلنت نماید.
ج) ایمپلنت: فاکتور مهم دیگر در مورد میزان موفقیت ایمپلنت مخصوصا در دراز مدت خود ایمپلنت است. امروزه شرکت های سازنده ایمپلنت بسیار زیاد و متنوعند. قیمت های ایمپلنت بسیار متنوع است و هر کدام از کمپانی های سازنده روی نکاتی تاکید دارند که در ساخت ایمپلنت از آن بهره جسته اند. دندانپزشک با توجه به بودجه بیمار و مسائل تکنیکی و مزیت های ایمپلنت در محدوده قیمت مورد نظر، مبادرت به انتخاب یک سیستم می کند .
در کل ایمپلنتی مناسب است که میزان جوش خوردن آن به فک، بالا باشد (osseointegration) و میزان تحلیل استخوان اطراف آن در طول زمان کمتر باشد.
د) مراقبتهای بعدی: بیمار نقش بسیار مهمی در طول عمر ایمپلنت و موفقیت دراز مدت آن دارد. عدم استعمال دخانیات و مشروبات الکلی و رعایت بهداشت دهان و دندانها و لثه، مراجعات منظم به دندانپزشک و اطمینان از سلامت لثه و عدم وجود جرم دندانی و پوسیدگی در دندانهای دیگر همه و همه موفقیت دراز مدت ایمپلنت را افزایش می دهد.

5. کاشت ایمپلنت های دندانی به چه صورت است؟
کاشت ایمپلنت در مطب دندانپزشکی و با بی حسی موضعی (نظیر معالجات متداول دندانها) و توسط جراح دندانپزشک ورزیده انجام می گیرد. برای کاهش احتمال درد و عفونت ممکن است دندانپزشک داروهائی تجویز کند که قبل و بعد از عمل کاشت ایمپلنت مورد استفاده قرار گیرند.

6. طول درمان ایمپلنت چقدر است؟
طول مدت جراحی معمولا از نیم ساعت تا دو ساعت می باشد و بسته به تعداد ایمپلنتها و شرایط فکی بیمار تغییر می کند. در مواردی که علاوه بر کاشت ایمپلنت نیاز به پیوند استخوان و یا تغییر شرایط کف حفره سینوس در فک بالا نیاز باشد، زمان کاشت ایمپلنت بیشتر خواهد بود.
پس از کاشت ایمپلنت تا قرار دادن پروتز روی آن زمانی حدود 6 هفته تا 3ماه موردنیاز است، تا کاملا ایمپلنت ها در شرایط بدور از تکان و لرزش به آرامی به استخوان فک بیمار جوش بخورد و ایمپلنت در جای خود کاملا محکم شود سپس دندانپزشک مبادرت به قرار دادن پروتز روی ایمپلنت می کند. البته در مواردی باتوجه به کمیت استخوانی فک بیمار و نوع ایمپلنت خاصی که طراحی شده است، بار گذاری فوری روی آن می تواند صورت گیرد، بنا به تشخیص جراح دندانپزشک می توان بلافاصله پس از جراحی کاشت ایمپلنت، پروتز را روی ایمپلنت قرار داد.
7. عوارض جراحی ایمپلنت چیست؟
پس از جراحی ایمپلنت بسته به مدت زمان کیفیت استخوان و واکنش های بافتی بیمار، مقداری درد و تورم در ناحیه جراحی ایمپلنت قابل پیش بینی است که در صورت لزوم جراح دندانپزشک قبل و بعد از عمل کاشت ایمپلنت با تجویز داروآنرا به حداقل می رساند.

8. نقش ایمپلنت در حفظ استخوان فک چیست؟
حجم استخوان فک علاوه بر کارآیی آن بعنوان محافظ ریشه دندان در ظاهر افراد هم تاثیر به سزائی دارد. ایمپلنت های دندانی در نقاطی که دندان از دست رفته است می توانند حجم استخوان فرد را حفظ کنند و با بهبود ظاهر صورت در بهبود کیفیت زندگی افراد تاثیر به سزائی بگذارند.

ضرورت معاینات دوره ای
اغلب افراد هنگامی به دندانپزشک مراجعه می کنند که درد، عفونت، آبسه یا حساسیت به سرما و ‏گرما و یا گیر غذایی در ناحیه ای از دهان دارند و یا قسمتی از دندانشان شکسته است.
حقیقت این است که در این موارد عمر دندانها کم و هزینه اعمال دندانپزشکی برای درمان ‏بیشتر شده است. ‏

با توجه به این اصل که اگر واقعا مشکلی وجود داشته باشد درمان سریعتر، عمر بیشتر دندان را ‏تضمین و کارایی آن را بیشتر می کند و هزینه کمتری را هم شامل می شود، لزوم معاینات ‏دوره ای قبل از تخریب بیشتر دندانها مورد توجه قرار می گیرد . زیرا اگر ما چشمانمان را بر روی ‏مشکل ببندیم آن مشکل روز به روز بیشتر می شود و با عدم اهمیت ما متوقف نخواهد شد. ‏‏ ‏
معاینه 6 ماه یکبار توسط دندانپزشک به کمک دستگاه پیشرفته لیزر مخصوص تشخیص پوسیدگی(دیاگنودنت)، معاینه چشمی، دوربین دیجیتال داخل دهانی و رادیوگرافی ‏های کوچک و یا تمام فک و در صورت وجود پوسیدگی و یا عفونت، نشان دادن آن به کمک ‏‏ کامپیوتر و مانیتور به مراجعین، آنها در جریان کامل مشکل قرار می دهد و در صورت نیاز با ‏اطلاع کامل از طرح درمان، معالجه صورت می پذیرد.

برای این دسته از مراجعین با مشاهده چشمی نظیر آنچه که دندانپزشک می بیند و اطلاع کامل از مشکل موجود ‏و راه درمان آن ، درمان شروع می شود و دندانپزشک و مراجعین با هم و به کمک هم به مشکل خاتمه می دهند . ‏‏ مطمئنا این روش دامنه وسیعتری از امنیت واعتماد و اطمینان را بستر سازی می کند.

کاربرد لیزر در دندانپزشکی نوین
با توجه به پیشرفت روزافزون دستگاه های لیزر در آزمایشگاه ها و صنایع در طول بیست سال گذشته، بسیاری از این سیستم ها در پزشکی و به خصوص در حیطه ی دندان پزشکی به کار گرفته شده اند. این توسعه و پیشرفت ادامه دارد و منابع جدید لیزر کاربرد های نوینی را در حیطه ی پزشکی امکان پذیر ساخته اند. بنابراین تازه های علم دندان پزشکی و درمان های جدید باید توسط تکنولوژی لیزر حمایت شوند. تاریخچه ی استفاده از لیزر به زمانی بر می گردد که میمن در سال 1960 اولین لیزر را کشف کرد. امروزه منابع لیزر بسیار متنوعی در دسترس اند که هر کدام خصوصیات مختص به خود را دارا هستند.

انواع مختلف منابع لیزر عبارتند از: لیزر های آرگون (Argon)، کِی تی پی (KTP)، هلیوم-نئون (Helium-Neon)، دایود (diode)، اِن دی: یَگ (Nd:YAG)، اِربیوم (Erbium)، اگزایمر (Excimer)، الکساندرایت (Alexandrite)، لیزرهای با پالس بسیار کوتاه و لیزر الکترون آزاد. از میان این بازه ی گسترده تنها لیزرهای دایود، اِن دی و اربیوم به صورت کاربردی در مطب های دندانپزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. لیزرهای دایود و اِن دی بیشتر مخصوص کار بر روی بافت نرم دهان مثل لثه، مخاط و زبان هستند و لیزر اربیوم معمولاً برای کار بر روی بافت سخت دهان مانند استخوان و دندان مورد استفاده قرار می گیرد.
تقسیم بندی دیگر در ارتباط با کاربرد لیزر، استفاده از آن به صورت لیزر کم توان یا درمانی و لیزر پرتوان است. لیزر کم توان به معنی استفاده از اشعه ی لیزر با انرژی بسیار پایین برای اهداف درمانی است. این لیزرها هیچ گونه تاثیر ظاهری بر روی بافت های بدن ندارند اما مانند یک دارو عمل می کنند و در درمان بیماری هایی مانند تبخال، آفت، زونا، انواع فلج های یک طرفه ی صورت و در ترکیب با داروهای خاص برای درمان بعضی از انواع سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرند. از دیگر مزایای لیزرهای کم توان ترمیم سریع زخم ها بدون نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک یا داروهای کورتونی و بدون باقی مانند آثار زخم، از بین بردن ورم و التهاب بافت ها و مفاصل و بسیاری استفاده های درمانی دیگر است.

اما در انرژی های بسیار بالا، لیزر به صورت پر توان مورد استفاده قرار می گیرد که برای برش و جراحی بافت نرم و تراش استخوان و دندان کاربرد دارد. مزیت استفاده از لیزر به هنگام استفاده در جراحی عدم نیاز به بخیه و تیغ جراحی و عدم خونریزی است. به هنگام کار بر روی دندان نیز به بی حسی نیازی نیست و تراش دندان بدون درد و صدا انجام می پذیرد. نکته بسیار جالب این است که اکثر لیزرهای پرتوان به هنگام جراحی خاصیت لیزر کم توان را هم در بافت القا می کنند.
ماهیت اشعه ی لیزر، نور است که به صورت تقویت شده و متراکم از دستگاه به جسم مورد نظر تابانده می شود. بسیاری از لیزرها به سادگی از نور مرئی سبز، آبی یا قرمز تقویت شده ساخته شده اند. بعضی دیگر از نورهای نامرئی مادون قرمز ساخته می شوند اما نکته ی مهم این است که اشعه ی لیزرهای مورد استفاده در پزشکی و دندان پزشکی، کاملاً بی خطر هستند. در طول سالیان سال و پس از استفاده ی مکرر از این دستگاه ها بر روی تعداد بسیار زیادی از بیماران و تحقیقات گسترده، هیچگونه عوارض جانبی گزارش نشده است. بر خلاف اشعه ی ایکس که در رادیوگرافی مورد استفاده قرار می گیرد و نور ماوراء بنفش در نور خورشید و دستگاه های سولاریوم، اشعه ی لیزر به هیچ وجه سرطان زا نیست. حتی در بعضی از موارد خاص, لیزر در درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.
تنها خطری که دستگاه لیزر می تواند ایجاد کند آسیب به چشم بیمار، پزشک و پرسنل کلینیک است. اشعه ی لیزر در صورت برخورد به چشم بسیار خطرناک است و می تواند به بینایی آسیب برساند. در این کلینیک تمامی احتیاط های لازم در این زمینه به کار برده شده اند. اطاق درمان کاملاً ایمن است و عینک های محافظ مخصوص به هنگام کار به بیمار ارائه می شوند. تمامی پزشکان مجموعه نیز گواهینامه ی ایمنی لیزر را از مرکز لیزر دانشگاه آخن آلمان دریافت کرده اند.

درمان هایی که در این مجموعه به بیماران ارائه می شوند عبارتند از: لیزر تشخیصی دیاگنودنت برای تشخیص پوسیدگی های دندان با صحت 98%، بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها در حداقل زمان و بدون ایجاد حساسیت در دندان ها، انواع جراحی های بافت نرم دهان بدون خونریزی و بخیه و نیاز به آنتی بیوتیک، از بین بردن حساسیت دندان ها به مدت بسیار طولانی، درمان عفونت لثه بدون نیاز به جراحی باز، درمان ریشه دندان با کمک لیزر و درمان آفت و تبخال.
با وجود پیشرفت بسیار زیاد دستگاه های لیزر، این تکنولوژی هنوز در ابتدای راه است و با توجه به سرعت پیشرفت علم و تکنولوژی، می توان آینده ی بسیار روشنی را برای آن پیش بینی کرد. در آینده ی نزدیک می توان اکثر درمان های دندانپزشکی را که در گذشته باعث ایجاد ترس و وحشت بسیار زیادی بودند با حداقل درد و در بعضی موارد بدون نیاز به بی حسی در کمترین زمان ممکن به انجام رساند.

سفید کردن دندان ها (بلیچینگ) با لیزر
داشتن دندان های سپید از دیر باز یکی از دغدغه های بشر بوده است و انسان در طول سالیان دراز از مواد و روش های عجیبی برای سفید کردن دندان ها بهره برده است. اوره ی موجود در ادرار، اسید نیتریک، مخلوط پراکسید و اتر و مواد مختلف دیگری مورد امتحان قرار گرفته اند. از ابتدای قرن بیستم پراکسید هیدروژن و کاربامید پراکسید به این منظور مورد استفاده قرار می گیرند.
امروزه و به خصوص با استفاده از دستگاه های لیزر سفیدکردن دندان ها به یک عمل بسیار ساده و کوتاه (حداکثر سه دقیقه) تبدیل شده است. حتی افرادی که دندان های حساس دارند و در گذشته عمل سفید کردن دندان ها با درد و ناراحتی (هرچند کوتاه مدت) برای آنها به انجام می رسید اکنون می توانند به راحتی و بدون کوچکترین درد از این درمان زیبایی بهره ببرند. بیماران کلینیک ما با وجود پرهزینه تر بودن، به علت زمان کوتاه درمان و عدم نیاز به درمان کمکی طولانی مدت در منزل و عدم حساس شدن دندان ها بلیچینگ با لیزر را به درمان سنتی سفید کردن دندان ها ترجیح می دهند.
روش کار به این شکل است که ابتدا دندان ها کمی تمیز می شوند تا از عدم وجود پلاک غذایی بر روی آنها مطمئن شویم. سپس دندان ها با ژل مخصوصی پوشانده می شوند که هم از دندان ها محافظت می کند و هم عمل سفید شدن توسط آن صورت می گیرد. سپس نور لیزر بر روی دندان ها تابانده می شود. کل زمان تاباندن اشعه 30 ثانیه با ازای هر دندان و در مجموع 3 دقیقه به طول می انجامد. این روش بسیار سریع تر از روش های قدیمی به نتیجه می رسد و نیاز به تکرار جلسات که خسته کننده هم هستند وجود ندارد. نتیجه ای که بعد از یک جلسه کار به دست می آید بسیار حیرت انگیز است.
لیزر به عنوان ابزار تشخیص پوسیدگی دندان
پوسیدگی یک فرایند دینامیک و اساس و پایه ی آن بر از میان رفتن مواد معدنی دندان است. بنابراین هدف از تمامی روش های تشخیص پوسیدگی تعیین میزان از دست رفتن مواد معدنی است. پوسیدگی های دندان به دو دسته قابل طبقه بندی هستند:

1. پوسیدگی های پیشرونده که از بین رفتن مواد معدنی به صورت فعال در آنها در حال انجام است.
2. پوسیدگی های غیر فعال که از بین رفتن مواد معدنی در آنها متوقف شده است.

دستگاه های تعیین پوسیدگی باید قادر باشند پوسیدگی های پیشرونده را از پوسیدگی های غیر فعال تشخیص دهند. اما چگونه می توان تعیین میزان انتشار و درجه ی پیشرفت پوسیدگی را با بالاترین اطمینان و کمترین میزان صدمه به بیمار تعیین کرد؟
انواع روش ها و ابزار تشخیص پوسیدگی
1. سوند و آینه ی دندان پزشکی
2. معاینه با چشم
3. استفاده از فیبرهای نوری و عبور نور از دندان (Fiberoptical transillumination-FOTI)
4. رادیوگرافی با اشعه ی ایکس
5. اندازه گیری مقاومت الکتریکی دندان (Electrical caries measurement-ECM)
6. فلورسانس لیزر ( دیاگنودنت )

سوند دندان پزشکی
سنتی ترین ابزار تشخیص پوسیدگی سوند است که احتمال تشخیص غلط توسط آن بسیار بالا است. علاوه بر این در تحقیقات مشخص شده است که این وسیله می تواند میکروب ها را از شیار یک دندان به دندان های دیگر منتقل کند. این وسیله نمی تواند اندازه ی پوسیدگی موجود در مینا یا عاج دندان را تعیین کند. علاوه بر این ممکن است سطح دندان سالم را خراش بیندازد.

معاینه با چشم
ذره بین های مخصوصی برای معاینه ی شیارها و حفره های بسیار ریز روی سطح دندان طراحی شده اند که به دندانپزشک کمک می کنند با دید بسیار وسیع تری دندان را چندین برابر بزرگ تر ببیند. ثابت شده است که این ابزار در مقایسه با چشم غیرمسلح تفاوت چندانی در صحت تشخیص پوسیدگی دندان ایجاد نمی کند.

استفاده از فیبرهای نوری و عبور نور از دندان (Fiber-optical transillumination: FOTI)
توسط این وسیله نور مخصوصی از دندان عبور داده می شود. این نور توانایی این را دارد که پوسیدگی ها را برای چشم غیر مسلح دندانپزشک قابل دیدن کند. توسط این وسیله بهتر از سوند و آینه می توان پوسیدگی های عاج دندان را تشخیص داد.

رادیوگرافی با اشعه ی ایکس
این تکنیک رایج ترین روش تشخیص پوسیدگی در بین دندانپزشکان است. رادیوگرافی در تشخیص و مشاهده ی پوسیدگی ها بسیار موثر است اما نقایص بسیاری دارد. عکس های رادیوگرافی خیلی از مواقع دچار نقایص رادیوگرافیک می شوند و مناطقی را به اشتباه تیره تر یا روشن تر نشان می دهند که این مساله دندانپزشک را به اشتباه می اندازد. علاوه بر این تنها 70% پوسیدگی در رادیوگرافی قابل مشاهده است و عمق پوسیدگی ممکن است با آنچه که در تصویر دیده می شود متفاوت باشد. پوسیدگی ها در مراحل اولیه در رادیوگرافی قابل مشاهده نیستند. علاوه بر این تشخیص پوسیدگی در رادیوگرافی بسیار به مهارت دندانپزشک بستگی دارد.
ثابت شده است که اشعه ی ایکس اشعه ی بسیار مضری است و احتمال سرطان زایی بالایی دارد. این اشعه را در دندانپزشکی کودکان نمی توان زیاد مورد استفاده قرار داد و در افراد باردار استفاده از آن کاملاً ممنوع است.

اندازه گیری مقاومت الکتریکی دندان (ECM)
این دستگاه مقاومت در برابر عبور جریان الکتریکی را در دندان اندازه گیری می کند. مقدار این مقاومت در دندان هایی با عمق پوسیدگی های گوناگون، متفاوت است. هر میزان پوسیدگی مقدار خاصی از الکتریسیته را عبور می دهد. بر اساس مقدار عبور جریان الکتریکی می توان عمق پوسیدگی دندان را محاسبه کرد. این دستگاه نسبتاً دقت بالایی دارد.

فلورسانس لیزر ( دیاگنودنت قلمی )
دیاگنودنت، لیزر نور مرئی قرمز را به دندان می تاباند. این نور در دندان بازتاب فلورسانس ایجاد می کند که این بازتاب در دندان های پوسیده و سالم با یکدیگر متفاوت است. سپس گیرنده ی دستگاه، نور فلورسانس بازتاب شده را دریافت و تفسیر می کند.

دستگاه دیاگنودنت دارای دو سر جستجوگر متفاوت است. یکی از آنها نور لیزر را به طور مستقیم به دندان می تاباند و مخصوص تشخیص پوسیدگی های سطح جونده ی دندان ها است.

دیگری اشعه ی لیزر را با زاویه ی 100 درجه می تاباند و مخصوص تشخیص پوسیدگی های بین دندانی است.

دیاگنودنت قلمی به دو روش وجود پوسیدگی در دندان را اعلام می کند. عمق دقیق پوسیدگی به صورت یک عدد بر روی نمایشگر دستگاه نمایش داده می شود و علاوه بر آن دستگاه توسط آژیر (بوق های متناوب) وجود پوسیدگی را اطلاع می دهد. هر چه عمق پوسیدگی بیشتر باشد صدای بوق بلندتر می شود. این روش اعلام پوسیدگی سرگرم کننده و به خصوص برای کودکان جذاب است.

بر اساس اعداد نمایش داده شده می توان با اطمینان 99% تشخیص داد که: آیا دندان سالم است؟ آیا پوسیدگی در حد مینای دندان است؟ و یا به عاج دندان وارد شده است.

دندانپزشک پوسیدگی های موجود در مینای دندان را ترمیم نمی کند بلکه به بیمار اطلاع می دهد که باید رژیم غذایی خود را اصلاح کند و بهداشت دهان خویش را بیشتر از پیش رعایت و از خمیردندان ها و دهانشویه های فلوراید دار استفاده کند و شش ماه بعد برای کنترل مجدد مراجعه کند. پوسیدگی هایی که در حد مینای دندان هستند قابل برگشتند و بیمار با رعایت بهداشت و رژیم غذایی درست می تواند آنها را متوقف کند. پوسیدگی هایی که به عاج دندان وارد شده اند باید حتماً ترمیم شوند زیرا دیگر هرگز قابل برگشت نیستند و فقط پیشرفت می کنند و گسترده تر می شوند.

دیاگنودنت برترین دستگاه تشخیص پوسیدگی در جهان
جادوی دیاگنودنت در همین نکته نهفته است. این دستگاه می تواند پوسیدگی ها را در همان ابتدای تشکیل و قبل از هر وسیله ی تشخیصی دیگری تشخیص دهد. بنابراین می توان در همان ابتدا با درمان پوسیدگی از گسترش آن جلوگیری و از درمان های سخت و آزار دهنده و پرهزینه پیشگیری کرد. بسیاری از پوسیدگی ها در زیر سطح کاملاً سالم دندان پنهان شده اند و بعضی از آنها در لبه های ترمیم های قدیمی به هیچ وجه قابل تشخیص نیستند. دیاگنودنت می تواند تمام این پوسیدگی ها را با دقت بسیار بالا (99%) تشخیص دهد و حتی عمق دقیق آنها را نیز تعیین کند.
از مزایای استفاده از دیاگنودنت تشخیص پوسیدگی ها بدون درد، بدون استفاده از اشعه ی سرطان زای ایکس، بدون نیاز به بی حسی است.

کاربرد لیزر در جراحی بافت های نرم دهان
اشعه ی لیزر که چیزی غیر از پرتو متمرکز نور مرئی یا مادون قرمز نیست می تواند به جای تیغ جراحی به کار گرفته شود. تا به حال به این نکته اندیشیده اید که چرا حتی کلمه ی جراحی در داخل دهان نیز برایتان ناخوشایند است و گاه به سختی حاضر هستید این درمان را بپذیرید؟ شاید از احساس جریان خون در دهانتان مشمئز می شوید و یا شاید از درد و ورم صورت بعد از درمان هراسان هستید یا از کشیدن بخیه های بعد از عمل می ترسید. اگر مطلع شوید که دستگاهی به دنیای دندان پزشکی وارد شده است که دندانپزشک می تواند با آن بدون حتی یک قطره خونریزی جراحی بر روی لثه، زبان، گونه و تمامی بافت های نرم دهان را انجام دهد و درد، التهاب و تورم بعد از عمل را به حداقل ممکن برساند و پس از آن نیازی به بخیه زدن وجود ندارد آیا باز هم بهانه ای برای به تاخیر انداختن درمان خواهید داشت؟
اشعه ی لیزر به مانند یک تیغ تیز جراحی که دقت و ظرافت برش آن بسیار بیشتر از چاقوی جراحی است با سرعت بسیار زیاد بافت را برش می دهد بدون اینکه حتی قطره ای خون از محل جراحی خارج شود. این اشعه در حین برش تمامی باکتری ها و عوامل ایجاد عفونت را در محل زخم از بین می برد و آن را کاملاً استریل می کند و به همین دلیل است که عفونت بعد از جراحی هیچ گاه پیش نمی آید و در اکثر موارد به هیچ گونه آنتی بیوتیک نیازی نیست. اشعه ی لیزر عوامل ایجاد التهاب را هم از بین می برد که باعث می شود تورم و التهاب بعد از عمل به وجود نیاید. بهبود زخم پس از جراحی با لیزر به طرز معجزه آسایی با سرعت صورت می پذیرد و در اکثر مواقع بیمار دردی را تجربه نمی کند. پس از جراحی یک لایه ی سفت و خشک بر روی زخم تشکیل می شود که نیازی به زدن بخیه بر روی آن وجود ندارد.
انجام جراحی با لیزر برای دندانپزشک نیز بسیار خوشایند و ساده است زیرا با سرعتی باور نکردنی به پایان می رسد و خونریزی دید جراح را مختل نمی کند و دقت بالاتر می رود.

4- دستگاه عکسبرداری
5- دستگاه تلویزیون
6-دستگاه های برقی لازم برای انجام عملهای تخصصی
7- دستگاه تنفس مصنوعی
8- چراغهای منقول و فلاش دار
9- اره برقی گچ و اره برقی استخوان
10- دریلهای مورد نیاز
11- ماشین های قلب و کلیه مصنوعی
12 دوربین های برقی
13 – ساعات دیواری الکترونیکی
14 – نیگاتوسکوپ
مشخصات فضای مورد نیاز تجهیزات خاص دندانپزشکی
حداقل تجهیزات ضروری جهت مطب دندانپزشکی شامل یونیت استاندارد و اینسترومنت و کمپرسور، کابینت ها، اتوکلاو، فور، دستگاه آمالگاماتور و کپسول اکسیژن و ست احیا و داروهای دندانپزشکی اورژانس دارای تاریخ مصرف می باشد. دارو و تجهیزات اتاق اورژانس ( شامل کپسول اکسیژن ، قفسه داروهای اورژانس ، ست احیاء شامـل آمبوبـگ و …. تا حد امکان الکترو شوک ) ضروری می باشد . لذا انبار های منظور شده و محلهای جای کمد بایستی جوابگوی این حجم لوازم و دارو باشند .
وجود دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال در مطب های دندانپزشکی با رعایت اصول حفاظت در برابر اشعه بلامانع است. البته در مواردی که در مطب اقدام به درمانهای کانال ریشه یا جراحی ریشه های نهفته و دندانهای نهفته صورت می گیرد، وجود دستگاه رادیوگرافی الزامی است. مراکز تخصصی می توانند یک دستگاه رادیولوژی پانورکس و لترال سفال نیز داشته باشد . محدوده مـورد نظـر جهت استقرار دستگاه های رادیو گرافی باید به طور جداگانه سرب کوبی شده و به تائید سازمان انرژی اتمی رسیده باشد .
در مطب هایی که جراحی های سرپایی و یا معاینات خاص بعمل می آید، وجود دستگاه فور یا اتوکلاو جهت استریلیاسون وسایل و ابزار جراحی و معاینه الزامی است . به ازای هر 5 دستگاه یونیت دندان پزشکی وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل 17 لیتر الزامی است . بنابر این فضای مورد نظر بایستی پیش بینی گردد .
در صورتی که در مطب قالب ریزی انجام می گیرد، می بایستی برای این کار اتاق کار مجزا با تهویهء مخصوص در نظر گرفته شود.
کمپرسور یونیت که دارای صدا و ارتعاش است باید خارج از اتاق کار دندانپزشک نصب شود و رعایت اصول ایمنی در نصب و نگهداری آن رعایت گردد. به منظور بالابردن کیفیت خدمات دندانپزشکی بهتر است کمپرسور بدون روغن باشد.
مجهز بودن این گونه مراکز به برق اضطراری الزامی است . لیکن هر یک از تجهیزات میتوانند دارای یو پی اس مناسب خود باشند .
معمولا اینگونه کنترل کننده ها به صورت ورق یا نوارهای کاغذی آغشته به مواد شیمیایی اند. از ویژگیهای این کاغذها تغییر رنگ دادن به صورت محسوس ،غیر سمی بودن آنها و اینکه قابل اطمینان بوده و کاربردی آسان دارند.
امکانات عملی کردن مقررات بهداشتی در زمان بهره برداری
وجود مواد پاک کننده مایع در دستشویی برای بیماران و مواد ضد عفونی کننده مناسب جهت سطوح و تجهیزات در مطب الزامی است
اسفاده از وسایل یکبار مصرف با توجه به نوع خدمات برای هر بیماری ضروری است و می بایست پس از استفاده بطریق بهداشتی دفع گردند.
تفکیک زباله های خطرناک ( وسایل عفونی، سرسوزن، تیغ بیستوری و سایر و وسایل برنده ، مواد آلوده به انساج و خون و سرم ) از زباله های عادی ضروری است و باید در کیسه های مقاوم زباله قرار گرفته و بطریق بهداشتی دفع شوند.البته تیغهای جراحی و سر سوزنهای مصرف شده باید در ظروف مقاوم و ایمن جمع آوری و دفع بهداشتی گردند.
وجود زباله دان درب دار قابل شستشو و دارای کیسه زباله مقاوم در قسمتهای مختلف مطب الزامی است.
کلیه یونیت های قابل استفاده برای بیماران، دارای ملحفه تمیز و سالم و یا پوشش کاغذی مناسب پوشیده باشند.
ابزار مورد مصرف در مطب که نیاز به گندزدایی (Disinfection) و یاسترون کردن (Sterilization ) دارد باید بطور مرتب و مناسب بعد از هر بار مصرف، گندزدایی یاسترون گردد.
کلیه قسمتهای مطب بطور مرتب نظافت و در موارد ضروری محلهای آلوده با یکی از مواد گندزا، گندزدایی (ضدعفونی) گردد.
پیشرفت دهـه هـای اخـیـر در زمـیـنـه تـجـهـیـزات پـیشرفته پزشکی از یک سو و تهدیدهای میکروبی متعدد از سوی دیگر نیاز به فرایند استریلیزاسیون سرد و خشک را بیش از پیش در مراکز درمانی ایجاد کــرده اســت. امـروزه در بـخـش هـای اسـتـریـل، اتوکلاوهای بخار نمی توانند به تنهایی تمامی وسایل بیمارستانی را استریل کنند چراکه این استـریـلایـزرهـا بـا دمـای بـالا (121 و 134 درجه سانتیگراد) و در شرایط رطوبت بالا عمل کرده و این شرایط بالای حرارتی و رطوبت می تواند بـاعـث خـرابی بسیاری از وسایل الکترونیکی، آنـدوسکـوپها، لاپاروسکوپها و یا ابزارهایی از جـنـس پـلاستیکـی، سیلیکـونـی و غیـره شـونـد. اسـتــریــل بــه روش پــلاسـمـای سـرد پـراکـسـیـد هـیـدروژن جـدیـدتـریـن روش استـریلیـزاسیـون ســرد و خـشــک در جـهــان اسـت کـه بـا وجـود عـمـلـکــرد بـسیـار مـوثـر در جهـت کشتـن انـواع اسـپـورهـا و مـیـکـروب هـا، بـسـیـار سـریـع انجام مــی شــود و ایــن درحــالــی اسـت کـه در خـلال اسـتـفــاده از ایـن روش، هیـچ مـاده سمـی تـولیـد نـمـی شـود و هـیـچ اثـر مـخـربی بر ساختار ابزار نخواهیم داشت. >
وی می افزاید:<تکنیک استریل پلاسما روشی است که در آن با اعمال انرژی به ذرات مولکولی پـراکسید هیدروژن تغلیظ شده در فضای پیش خـلاء شـده در داخـل چـمبر، ابزار و وسایل در دمای پایین ، بدون رطوبت و توسط ذرات باردار استریل می شوند. در این روش علاوه بر پراکسید هـیــدروژن و ذرات بــاردار (شــامــل : الـکـتـرون، رادیکـال هـای آزاد ویـون هـا )، فـوتـون هـا نیـز بـه عـــنـــــوان یــــک عــــامــــل فــیــــزیــکــــی در فــــرآیــنــــد اسـتــریـلـیــزاسـیــون نـقـش کـمـکـی دارنـد. در ایـن تکنیک مولکول های پراکسیدهیدروژن به صورت شیمیایی به فرآیند استریلیزاسیون کمک می کنند. پس این تکنیک یک روش استریل چند جانبه فیزیکی، شیمیایی وذرات باردار است.
چنانچه می دانیم پلاسما حالت چهارم ماده (جامد، مایع، گاز، پلاسما) بوده و در واقع حالتی است که ماده گازی به انرژی (ذرات باردار) تبدیل شده است. پس می توان با اعمـال انـرژی بـه هـر گـازی آنـرا بـه پـلاسمـا تبدیل نمود. به طور کلی مکانیسم عمل استـریـلایزرهای پلاسما، انجام عمل استریل توسط تبدیل گاز پراکسیدهیدروژن به ذرات باردار و بمباران ابزار توسط این ذرات باردار است .
نزاکتی ادامه می دهد:<استریلایزر پلاسما قادر است تمامی وسایل الکترونیکی نظیر پیس میکر، اره استرنوم ، انواع دوربین های اسکوپی، لاپاروسکوپ ها، آندوسکوپ ها، لنزها و ابزار حساس چشم پزشکی نظیر قلم های فیکو و همچنین وسایل وابزار فلزی و پلاستیکی شامل انواع کتترها با ابعاد مختلف و از موادی نظیر تفلون، سیلیکون، PVC، پلی پروپیلن، پلیورتان و غیره را با کمترین استهلاک ممکن استریل نماید. البته در هر مورد بایستی امر فوق توسط سازنده ابزار و وسیله به تایید رسیده باشد. این درشرایطی است که محدودیت هایی در استریل وسایل جاذب پراکسیدهیدروژن و وکیوم ناپذیر شامل کاغذهای سلولزی، پارچه، چوب و فلز مس دارد. >
موارد استریل و کنترل
بهروز لقمانی کارشناس تجهیزات پزشکی از شــرکــت اوزان بــا 25 سـال سـابقـه درخصـوص تجهیزات اتاق عمل ، سی سی یو، آی سی یو و تـجهیزات استریل است که بیش از 15 سال در بخش تولید و ریاست اداره کارشناسی اداره کل تـجـهـیـزات پـزشـکـی فـعـالـیـت مـسـتـقیم داشته و هم اکنون به عنوان مدیر فنی و خدمات پس از فروش اتوکلاوهای ماتاچانا اسپانیا در شرکت اوزان فعال است. وی در گفتگو با ماهنامه بااشاره به حساسیت بالای استریل وسایل ولوازم اتاق عمل جهت کنترل و از بین بردن عفونت می گوید :< بخش CSSD را قلب بیمارستان می نامیم. البته باید بدانیم که استریلیزاسیون یک فراینداست و روش کار آن به دو عامل مهم بستگی دارد یکی عامل فیزیکی و دیگری عوامل شیمیایی
است. عوامل فیزیکی استریل از طریق حرارت دادن ، پرتو افشانی یونی (اشعه گاما و الکترون) و یا استریل کردن توسط گاز پلاسما است و عملیات حرارتی نیز به دو صورت مرطوب و خشک امکان پذیر است در نوع حرارت مرطوب عملیات اتوکلاو توسط بخار تحت فشار صورت می پذیرد. روش دیگری جهت استریل عوامل شیمیایی است که توسط گاز و یا مایع، عملیات سترون سازی صورت می گیرد که می توان گاز اتیلن اکساید و یا فرمالدئید را در این خصوص نام برد.>
وی ادامه می دهد: <زمانی که می خواهیم اقدام به استریل کنیم اقداماتی را پیش از استریل انجام می دهیم از جمله انتخاب نوع مواد و ابزار آلاتی است که باید استریل شوند و اینکه از قبل باید آنها شستشو و تمیز شوند. روش استریل کردن را مطابق با جنس مواد و همچنین روش بسته بندی و نحوه قراردادن ابزار و وسایل را در داخل چمبر باید بدانیم تا بتوانیم نتیجه گیری قطعی در خصوص استریل بدست آوریم.از جمله کنترل فیزیکی که در این نوع کنترل از ابزار مکانیکی ،پرینتر و گراف ها استفاده می شود.
کنترل شیمیایی: که شامل تست بوی – دیک در خصوص اتوکلاوهای بخار صورت می پذیرد و دیگری کنترل توسط اندیکاتورهای شیمیایی است.
کنترل بیولوژیکی: که شامل انجام تست اسپور است.
کنترل کننده هایی که در فرایند استریلیزاسیون شامل دما، فشار و زمان مورد استفاده قرار می گیرند بر اساس واکنش شیمیایی به یک یا چند پارامتر درگیر عمل می کنند.

مشخصات فیزیکی سرویسهای بهداشتی
در فضای ساختمان یک مطب وجود سرویس بهداشتی ضروری است. در این سرویس نیز می بایست تسهیلات لازم در قالب توالت فرنگی و دستگیره های مورد نیاز برای بیمارانی که دچار معلولیت جسمی بوده و یا به جهت دردهای مفاصل پا امکان استفاده از توالت های معمولی برایشان وجود ندارد، در نظر گرفته شود.
در اتاق کار دندانپزشکی نصب دستشویی با رعایت شرایط مندرج در آیین نامه ها الزامی است و ترجیحاً شیر دستشویی از نوع آرنجی یا پدالی یا خودکار (اتوماتیک ) باشد. نصب دستشویی همرا با مایع صابون در کلیه واحدها ضروری می باشد.
همچنین لازم است کاسه سنگ توالت و دستشویی ها از جنس سرامیک یا چینی سالم و بدون شکستگی یا ترک خوردگی بوده و مجهز به شتر گلو باشد.
دیوار محل نصب دستشویی (اطراف دستشویی ) بطور مناسب کاشیکاری گردد و دیوار توالت قابل شستشو روزانه باشد. ( دیوار توالت حتی الامکان تا ارتفاع 80/1 متر از کف با کاشی، سرامیک یا سنگ پوشیده شده باشد ).
مطب باید دارای انشعاب آب لوله کشی بهداشتی باشد. در صورت عدم وجود شبکه لوله کشی، آب مصرفی ( آشامینی و بهداشتی ) مورد تائید مسئولین بهداشتی باشد.
فاضلاب مطب باید به روش بهداشتی جمع آوری و دفع گردد . درصورت استفادهء آپارتمانهای مجاور برای سکونت ٬ لازمست حتی المقدور رایزر فاضلاب مطبها ی دندانپزشکی با سایر اماکن مسکونی یکی نباشد .
تسهیلات سرمایشی و گرمایشی
وجود تسهیلات مناسب فصل برای گرم کردن و یا خنک کردن فضا برای افزایش آستانه تحمل بیماران و همراهان در یک انتظار چندساعته بسیار موثر است.
درجه حرارت اطاقها، هال و راهروها بر حسب فصول مختلف سال بایستی متعادل باشد و حتی الامکان از تهویه مناسب و نور کافی برخوردار باشد. در صورت عدم وجود سیستم حرارت مرکزی، حداقل وسیله حرارتی قابل قبول بخاری مجهز به دودکش مناسب می باشد.
تعویض هوا و ورود هوای تازه و خروج هوای قدیمی ٬ گذشته از اثرات نشاط آور جسمی و روحی ٬ باعث خروج بوی نامطبوع سوختن دندانها در موقع تراشیدن و همچنین خروج ذرات ریز این تراشه ها از هوای اطاقهای کار خواهد بود . لذا بحث ورود هوای تازه در مکانهای دندانپزشکی قابل چشم پوشی نمیباشد .
نورپردازی ها
از آنجا که نور غذای روح است، در یک محیط درمانی که اغلب بیماران با ناراحتی های جسمی یا روحی ناشی از مشکل جسمی شان مراجعه می کنند، وجود نوری مناسب و کافی ضروری است.
اطاق کار دندانپزشک باید دارای نور مناسب بوده و دقت شود رفلکس نور سقف ها از کف اطاق کار دندانپزشکان مزاحم کار و تمرکز دندانپزشک بر روی بیمار که عمدتآ با زمینهء کف همراه است ٬ نگردد. اگر کف اطاق کار دندانپزشکی براق و منعکس کننده نور میباشد ٬ بهتر است از نورپردازی مستقیم در سقف خوداری شود .

وسائل غیر الکتریکی اتاق عمل دندان
1- تخت عمل جراحی ، دارای پمپ های هیدرولیک ، جهت بلا یا پایین آوردن بیمار یا سراشیب قراردادن آن
2- گارو یا تورنیکه ، این وسیله با آوردن فشاری معین و ثابت بر روی اندامی که تحت عمل جراحی است ، مانع از جریان یافتن خون به آن محل می شود .
3- میز وسائل جراحی (1) ، تعداد این میز بستگی به اتاق عمل و جراحی دارد .
4- میز مایو ، قابل تنظیم ، که جهت جادادن وسائل اولیه جراحی در پایین تخت بیمار قرار می گیرد.
5- تابوره ، یک نوع چهار پایه چرخدار که مورد استفاده پزشک بیهوشی و گاهی جراح قرار می گیرد.
6- چهار پایه کوتاه ، جهت ایستادن تیم جراحی
7- سطل فلزی چرخدار
8- دستگاه اندازه گیری فشار خون (2)

1- Instrument table 2- Sphygmomanometer

9- پایه سرم
10- جا لگنی استیل ضد زنگ و چرخدار که چرخهای آن پلاستیکی ضد جرقه باشد .
11- ترازوی دقیق ، جهت توزین گازهای آغشته به خون
12- ترویلی (3) دو طبقه چرخدار جهت داروها و وسائل بهداشتی . .
13- میز جهت شستشوی دست
14- جای کیسه برای لباس های کثیف
15- ماشین بیهوشی و وسائل مربوط به آن
وسائل اتاق بهبودی
1- ساکشن برای استفاده با سوندهای (4) مختلف
2- اکسیژن مرکزی و سوندهای مختلف و ماسک اکسیژن
3- ست (5) تزریق سرم ، خون ، سوزن در اندازه های مختلف ، قیچی ، چسب ، پنبه ، الکل ، تورینکه ، سرنگ و …
4- وسیله کنترل فشار خون و گوشی
5- یک میز پرستار و تلفن
6- ست تراکیاتومی (6) ، ست کت دان (7) ، ست پانسمان
7- پتوی برقی و در صورت نبودن کیسه آبگرم
8- شوک بلاک (8) برای مواقع اورژانس
9- قفسه داروی اورژانس و داروهایی که در اتاق بهبودی معمولاً استفاده می شود .
خطرات انفجار
جهت از بین بردن علل آتش سوزی و انفجار در اتاق عمل ، پیش بینی های مخصوصی در نظر گرفته می شود که این پیش بینی ها به خصوص شامل رطوبت نسبتاً زیاد کف پوش های هادی الکتریسیته(9) یا اتصال زنجیر از تخت جراحی برای رد کردن برق به زمین ، کلیدهای ضد انفجار ، پارچه ها و موادی که هادی الکتریسیته ساکن باشند . همچنین کفش های هادی الکتریسیته می شود .

3-Trolley 4-Sound
5-Set 6-Tracheotomy
7-Cat – down 8-Bluk – Shock
9-Conductive flooring
اصطکاک دو سطح با هم موجب ایجاد الکتریسیته ساکن در موارد غیر هادی الکتریسیته می گردد ، چناچه جسمی با الکتریسیته ساکن زیاد با جسم یا بدنی که مستقیماً به زمین وصل است تماس حاصل کند ، الکتریسیته ساکن بدن به جسم متصل می شود . عملاً ثابت شده است که عوامل تولید انفجار در اتاق عمل و اتاق های زایمان در موقع دادن بیهوشی عمومی ، مربوط به وجود الکتریسیته ساکن و جرقه زدن وسائل الکتریکی می باشد . توضیح اینکه گازهای بیهوشی به جز کلروفرم و تری کلرواتیلن و هالوژنهای جدید مانند متوکسی فلورین و هالوتان اگرچه قابل اشتغال است ولی هرگاه با نیتروس اکساید فشرده و یا اکسیژن که در موقع عمل جراحی بکار برده می شود مخلوط شود ماده انفجاری شدید محسوب می گردد .
دادن بیهوشی با روش بسته هم نمی تواند کاملاًً خطر انفجار را از بین ببرد ، چون همیشه مقداری گاز در ماشین است . گرچه لوازم برقی مانند کاتری و لوازم اندومتری ، ساکشن های برقی عوامل اصلی ایجاد جرقه هستند ، با وجود این خطر مهم در الکتریسیته ساکن است و برای کم کردن این خطر همانطوری که قبلاً اشاره گردیده راه های درست شده که بتوان این الکتریسیته را به زمین اتصال داد . تمام سوئیچ ها و پریزها باید طبق آخرین روشهای موجود ساخته شده و ضد انفجار باشند . قوانین عمومی ایمنی باید از جانب کمیته اتاق عمل و مدیریت بیمارستان تصویب شود .
اندازه اتاق
اندازه اتاق عمل , یک سوال قابل بحث می باشد . برای بعضی از کارهای فرعی ، یک تاق 60/3 * 80/4 متر ( 12*16 ) فیت یا حتی 00/3 * 20/4 متر ( 10*14 فیت ) ، که ابعاد یک اتاق پانسمان جراحی می باشد ، کافی خواهد بود ولی برای بیمارستان های بزرگ که حتی عملیات فرعی آن نیز مستلزم تعداد زیادی کادر می باشد یک فضای 20/3 *5/4 متر ( 14*15 فیت ) یا 20/4 4/5 متر ( 14*18 فیت ) حداقل خواهد بود . اکثر جراحان 40/5 * 6 متر (18*20 فیت ) یا حتی 6*6 متر ( 20*20 ) را ترجیح می دهند . برای تحقیقات ویژه قلبی – تنفسی (1) حتی این اندازه ها نیز ، به جهت احتیاج به مفادیر زیادی تجهیزات ، کفایت نخواهد کرد و احتمالاً اتاق های 4/5 * 8/7 متر ( 18 * 26 فیت ) و حتی 6*9 متر ( 30*20 فیت ) مورد احتیاج بوده، اتاق های مکمل برای جای دادن ابزار و کنترل کننده ها نیز به آن اضافه می شود .
به هر صورت برای اغلب اعمال جراحی ، طیفی بین 8/4 * 40/5 متر (16*18 فیت ) تا 4/5 *6 متر ( 18*20 فیت )کاملاً مناسب خواهد بود . تخت و تیم جراحی ، فضائی به شکل دایره به قطری تقریباً 3 متر را اشغال خواهند نمود . در یک اتاق 8/4 متر (16 فیت ) ، 90 سانتی متر (3 فیت ) برای رفت و آمد دراطراف باقی می ماند که از گوشه ها نیز می توان برای انبار کردن بعضی از وسایل استفاده نمود .
اگر قرار باشد که تجهیزات در کنار دیوار جای داده شوند ، اتاق 4/5 متر ( 18 فیت ) ارجحیت خواهد داشت زیرا در آن صورت 2/1 متر ( 4 فیت ) فضای آزاد به وجود خواهد آمد . در هنگام بیهوشی عمومی ، شخص بیهوش کننده و تجهیزات گاز بیهوشی فضایی را در یک انتهای تخت اشغال خواهد نمود . بنابراین یک 4/5 * 6 متر ( 18*20 فیت ) بهتر از 4/5 * 4/5 متر ( 18 ، 18 فیت ) خواهد بود ، ولی این وضعیت ایجاب می کند که تخت عمل در جهت طویل اتاق قرار داده شود ، که گاهی این خود یک محدودیت به حساب خواهد آمد . بنابراین 6*6 متر ( 20*20 فیت ) برای اکثر بیمارستان ها ایده آل خواهد بود . طیف اندازه های مختلف اتاق نشان می دهد که چقدر تعیین اندازه اتاق ، از روی تعداد افراد استفاده کنندگان و الگوی رفت و آمد آنها و تجهیزاتی که مستقیماً باید مورد استفاده قرار گیرند ، ( قانون سه تایی ) اهمیت دارد .
حتی پس از یک بررسی دقیق ، یک افزایش احتیاطی برای عوامل پیش بینی نشده با تغییر روش در آینده منظور می گردد . در گذشته چنین تغییراتی مستلزم بزرگتر شدن مداوم فضا در اتاق عمل بوده است ولی به نظر می آید اندازه های داده شده برای چند سال آینده کفایت نماید . استانداردهای تایید شده ای برای عوامل فیزیکی این بخش وجود دارند . محل مورد نظر یا معمول ، سر بیمار باید تعیین شود ، که معمولاً به طرف گوشه و به دور از راهرو و سایر صورت فضایی برای استقرار بیهوش کننده بدست می آید و از سقف نیز تامین گردد . جعبه مشاهده عکس باید بر دیوار طرف سر بیمار نصب گردد و یا روی دیوار در طرف پای او ، تا جراح بتواند بدون برگشتن ، در هنگام عمل آن را مشاهده کند .
بلندی اتاق عمل
بلندی اتاق عمل تا سقف باید حداقل 3 متر باشد تا نصب چراغ سیالتیک برای روشن کردن محیط عمل جراحی امکان پذیر گردد . بنابراین حدود 100 تا 120 متر مکعب فضا در اتاق عمل باید تهویه شود .
دیوارها ، کف و سقف اتاق عمل
دیوارها و مصالح ساختمانی اتاق عمل باید از جنس سخت و محکم باشند ، بدون منفذ ، بدون درز ، بدون ترک خوردگی بوده و خاصیت جذب مواد را نداشته و بتوان آنها را به راحتی ضد عفونی و نظافت کرد .
دیوارها با یکدیگر و با سقف بهتر است که زاویه نداشته باشند تا به آسانی تمیز و ضد عفونی گردند . کف اتاق عمل باید هادی نیروی الکتریسیته بوده و تا 1 میلیون اهم خاصیت جذب نیروی الکتریسیته دارا باشد تا از خطر برق گرفتگی و ایجاد الکتریسیته ساکن جلوگیری شود و نیز بهتر است به وسیله زنجیر و یا میله برنجی تخت اتاق عمل و سایر وسائل برقی اتاق عمل را با زمین مرتبط کرد . کف اتاق عمل باید در برابر مواد اسیدی مقاوم بوده و قابل شستشو باشد . معمولاً کف اتاق عمل را با زمین مرتبط کرد . کف اتاق عمل باید در برابر مواد اسیدی مقاوم بوده و قابل شستشو باشد . معمولاً کف اتاق عمل را از مکالئوم یا لینولئوم و کفپوش هایی از این قبیل تهیه می کنند و اخیراً به این نتیجه رسیده اند که بهتر است از کاشیهای بزرگ یکپارچه و یا سنگ صیقلی ساختمان برای پوشش کف استفاده کنند ، زیرا از نظر شستشو آسانتر و دوام بیشتری دارد.
نور و رنگ اتاق عمل
بهترین نور برای اتاق عمل نور طبیعی ( شمالی ) است ولی اکثر اتاق های عمل که در ساختمان آنها رعایت نکات فنی ضروری رعایت شده باشد در مرکز بخش عملهای جراحی قرار دارند ، بنابراین استفاده از نور طبیعی برای اتاق عمل امری مشکل و گاهی غیره ممکن است ، به علاوه ، تعبیه نورگیر به مشکلات استریل بودن محیط اتاق عمل اضافه خواهد کرد . بنابراین بهتر است ازمحسنات نور طبیعی در اتاق عمل صرفنظر کرد . نور در اتاق عمل از دو اهمیت دارد :
1- احتیاج به روشنایی بسیار دقیق و سایه کنترل شده .
2- لزوم از بین بردن روشنایی خیره کننده و حرارت ایجاد شده .
مقدار مناسب نور در این اتاق باید شدتی معادل 40000 لوکس (1) برای یک چراغ جراحی در فاصله یک متری باشد که از فاصله یک متری نور به شدت 8000 لوکس در عمق ناحیه جراحی ایجاد می کند. بنابراین از چراغ های سیالتیک استفاده می شود که سایه و گرما ایجاد نمی کند . بهترین رنگ برای اتاق عمل سبز روشن است که هم آرامش بخش است و هم خیرگی ایجاد نمی کند .
دما و رطوبت
درجه حرارت اتاق عمل معمولاً 25 درجه سانتی گراد است و میزان رطوبت باید حدود 55 درصد باشد ( میزان رطوبت دراتاق عمل نوزادان تازه به دنیا آمده و زودرس باید حدود 55 تا 65 درصد باشد)، جریان هوا می بایست از داخل به خارج باشد .
ضد عفونی کردن اتاق عمل
می توان با مواد ضدعفونی کننده این کار را انجام داد ولی روش موثرتر و دقیق تر آن است که از تابانیدن اشعه ماورای بنفش به تمامی زوایا و سطوح اتاق عمل استفاده نمود . باید به طور مرتب از وسائل اتاق عمل نمونه برداری و در آزمایشگاه کشت میکروبی انجام شود تا از استریل بودن اتاق عمل اطمینان حاصل آید .

1-واحد شدت نور Lux = Lumen/m2

حفظ شرایط استریل در اتاق عمل
ارتباط با اتاق عمل باید با محیط خارج دائماً تحت کنترل باشد تا راه ورود آلودگی به آن به طور کامل سد شود .به علاوه باید جراحی آلوده یا کثیف (عفونی ) که در اتاق های عمل مخصوص و کوچک انجام می گیرد از محیط اتاق عمل اصلی دور باشد . از سوی دیگر در اتاق عمل را نباید بر روی اشیایی که خود حامل جرمهای آلوده هستند بازگزارد و اولین عامل ارتباط آلودگی با اتاق عمل مساله حمل بیمار است . حتی ضد عفونی کردن تخت روان در واحد جراحی چندان موثر نخواهد بود . بنابراین بیمار باید از در ورودی واحد جراحی یا تخت روانی که مخصوص واحد جراحی است و همیشه نیز در این واحد می ماند به داخل اتاق هدایت شود .
دومین عامل آلودگی اتاق عمل پرسنل این اتاق می باشند که اگر مقررات ورود به این اتاق از سوی جراح ، تیم جراحی ، تیم بیهوشی و سایرین رعایت گردد کمتر مسئله آلودگی پیش خواهد آمد . سومین عامل آلودگی وجود گرد و خاک آلوده به علت عدم توجه به نظافت و استریل کناره ها و زوایای اتاق عمل است که بدون تردید منبع آلودگی های خطرناک می باشد . بنابراین حفظ استریل مناطق ویژه واحد جراحی و رعایت مقررات نقش عمده ای در کاهش عفونت های ناشی از جراحی خواهد داشت .
برای کاهش عفونت در اتاق عمل رعایت نکات زیر ضروری است :
1- افراد مبتلا به عفونت مجاری تنسی حق ورود به اتاق عمل را ندارند .
2- همه افرادی که به اتاق عمل وارد می شوند باید روپوش ، کلاه ، ماسک و کفش اتاق عمل بپوشند .
3- ههیچ یک از افراد نباطد از پوشیدن کلاه یا روسری مخصوص امتناع ورزند .
4- بعد از هر عمل جراحی افراد آن گروه باید برای آماده ساختن خود جهت عمل دیگر ماسک ها و سایر البسه خود را عوض کنند .
5- صحبت کردن در موقع عمل باید به حداقل تخفیف یابد .
6- هر روز باید وسائل موجود در اتاق عمل به وسیله ساولن و یک ماده ضد عفونی دیگر تمیز گردد.
7- همگی بیماران عفونی و آلوده بایستی آخرین اعمال جراحی روز باشند و هر اتاق عفونی باید بعد از چنین عمل هایی ضد عفونی کامل گردد .
8- هیچگونه عمل کثیف از قبیل هموروئید و غیره نباید قبل از اعمال تمیز مثل فتق و غیره صورت گیرد، چون اتاق عمل آلوده می شود .
9- همگی افرادی که در گروه جراحی لباس استریل می پوشند بایستی دست خود را کاملاً با صابون و برس مخصوص ( اسکراب ) شستشو نمایند .
10- هیچ یک از افراد اتاق عمل حق داشتن ناخن بلند را ندارند .
11- هرگاه دست نرس بسیار آلوده شد و یا چیزی را از روی زمین برداشت باید دست خود را فوراً بشوید .
12 – کلیه درها و دریچه ها ی اتاق عمل بایستی همیشه بسته باشد و رفت و آمد وسائلی که از خارج به اتاق عمل آورده می شود از قبیل ترایلی ، برانکارد و غیره به حداقل برسد .
13- افرادی که مقررات اتاق عمل را نمی دانند حق ورود به اتاق عمل در موقع جراحی را ندارند ، مگر به اتاق راهنما و با اجازه سوپر وایزر واحد جراحی .
14- تهویه اتاق عمل از مسائل مهم است و باید از حرارت مرکزی ، شوفاژ یا کولر استفاده شود . دریچه ها با ید طوری نصب شود که فشار هوا مستقیماً بر روی زمین نباشد و همیشه اولین روزی که این دستگاه ها به کار می افتد بایستی عمل جراحی انجام نشود و بعد از به کار افتادن این وسائل کلیه قسمتهای اتاق عمل تمیز و ضد عفونی گردد زیرا گردو غبار داخل کانال به اتاق عمل سرازیر می شود .
15- به هیچ عنوان نباید از پنکه در اتاق عمل استفاده شود زیرا فقط باعث انتقال گرد و خاک کف اتاق به محیط عمل می شود و تولید عفونت می کند .
16- همانطوری که قبلاً توضیح داده شده است محل آماده شدن پرسنل جراحی باید پیش بینی شده باشد .
لازم به تذکر است چنانچه محل پوشیدن گان و دستکش جدا از اتاق عمل باشد مناسب تر است و در صورتی که محل قدیمی بوده و مجبور به اختصاص حدودی از اتاق عمل به محل پوشیدن گان یا دستکش باشیم باید حتی الامکان از محل عمل فاصله گرفت تا از پاشیدن آب دستها یا تماس لباس غیر استریل و ایجاد آلودگی پیشگیری گردد .
سینی مخصوص وسائل جراحی بهتر است در خود اتاق عمل مهیا شود. مگر در شرایط استثنایی که یا به خاطر محدودیت امکانات و یا به علت شرایط خاص بیماری امکان این امر مهم فراهم نباشد

بخشهای کلینیک دندان پزشکی
4-2-1- بخش بستری
در دو دهه گذشته ، تاکید در مراقبت های پزشکی ، به طرف فنون بسیار پیچیده تشخیص اولیه که انجام آنها در منزل یا اتاق غیر ممکن یا مشکل می باشد تغییر مسیر داده است از اشعه X به تنهایی نمونه برجسته ای از آن است و استفاده فشرده از آزمایشگاه در بیوشیمی ، باکتری شناسی، خون شناسی ، و سرم شناسی (1 ) باعث توسعه خدمات آزمایشگاهی می شوند . با دوره دیدن تکنسین ها برای کمک به پزشکان در این راه ، پزشک آزادی بیشتری یافته ، می تواند توجه اصلی خود را متوجه بیمار نماید . بنابراین بستری بیمار در یک تخت کلینیک دندان پزشکی ، رابطه نزدیکی با موضوع تسهیلات تشخیص مکمل خواهد داشت.
هدف از محدود کردن بیمار به تخت کلینیک دندان پزشکی این است که به بیمار امکان داده شود تحت نظارت پزشک و پرستار استراحت نماید و از نقطه نظر دیگر آن که پزشک قادر باشد در یک زمان معیین حداکثر بیمار را معاینه نماید و پرستار استراحت نماید و از نقطه نظر دیگر آن که پزشک قادر باشد در یک زمان معیین حداکثر بیمار را معاینه نماید و مراقبتهای پرستاری را به صورت منطقی و اقتصادی نظم دهد .
-تعریف کلینیک دندان پزشکی
4-1-1 موقعیت کلینیک دندان پزشکی
مکان ساخت کلینیک دندان پزشکی باید از سرو صدا و آلودگی هوا تا حد امکان به دور باشد . ضمن آنکه موقعیت مکانی کلینیک دندان پزشکی طوری انتخاب می شود که از ترافیک به دور باشد باید مردم تحت پوشش بتوانند به راحتی و با وسایل حمل و نقل عمومی به آن دسترسی یابند .
اولین ساختمان کلینیک دندان پزشکی می باید حداقل از جاده اصلی و راه آهن 80 متر و از خیابان 40 متر فاصله داشته باشد .
4-1-2 – مساحت کلینیک دندان پزشکی
زیر بنای کلینیک دندان پزشکی به ازای هر تخت باید برابر یا بزرگتر از 75 متر مربع باشد. در صورتی که به صورت گسترده ساخته شود این رقم به پیش از 150 متر مربع به ازای هر تخت می رسد ( که البته ساختن این نوع کلینیک دندان پزشکی ها امروزه متداول و مقرون به صرفه نیست ) . برای ساختن کلینیک دندان پزشکی چند طبقه ( عمودی ) حدود 75 متر مربع باشد . در صورتی که به صورت گسترده ساخته شود این رقم به بیش از 150 متر مربع به ازای هر تخت می رسد. ( که البته ساختن این نوع کلینیک دندان پزشکی ها امروزه متدوال و مقرون به صرفه نیست .) برای ساختن کلینیک دندان پزشکی چند طبقه ( عمودی ) حدود 75 متر مربع یا کمتر به ازای هر تخت کافی خواهد بود.
کلینیک دندان پزشکی های روانی : این کلینیک دندان پزشکی ها برای درمان امراض روانی ، بخصوص بیمارانی که به تشخیص پزشکان زندگی آنان در خارج از آسایشگاه های روانی به آسانی میسر نیست به وجود آمده اند . با این وجود ، روند کنونی در انگلستان و سایر کشورها این است که از ایجاد این قبیل کلینیک دندان پزشکی ها دوری جویند زیرا تشخیص داده شده است که تمرکز فعالیتها برای درمان ناهنجاریهای افراد در یک مکان خاص احتمالاً بهترین طریق معالجه نیست حتی ممکن است ناراحتیهای روانی را تشدید کند .
ایجاد کلینیک دندان پزشکی های تخصصی در هر کشور تابع عوامل و شرایط متعددی از جمله بیماری های شایع، رشد دانش و تکنولوژی پزشکی ، تعداد و نحوه فعالیت کلینیک دندان پزشکی های عمومی ، امکان توسعه کلینیک دندان پزشکی ها و بالاخره ضرورت تاسیس آنها است و ممکن است بنابر وضعیت هر منطقه کلینیک دندان پزشکی های تخصصی دیگری علاوه بر آن چه که نوشته شد ، مانند کلینیک دندان پزشکی های تخصصی قلب ، سوانح و سوختگی ، ارتوپدی ، توانبخشی ، چشم پزشکی ، کودکان و سرطان و … تاسیس گردند.
ذکر این نکته لازم است که حتی در کلیه کلینیک دندان پزشکی های تخصصی نیز بخشهای تخصصی برای درمان بیماری های خاص وجود دارد. به عنوان مثال در کلینیک دندان پزشکی های مخصوص امراض عفونی بخشهای مختلف برای درمان بیماری در بخشهای مخصوص ، مراقبت و درمان می شوند .
در بعضی از کشورها کلینیک دندان پزشکی هایی برای درمان بیماران خاص با سوابق و موقعیت اجتماعی معین به وجود آمده است . به عنوان مثال در آمریکا کلینیک دندان پزشکی هایی برای درمان زخمیان و مجروحین جنگ ایجاد شده است و البته دلیل آن فقط به خاطر صدمات و جراحات ناشی از جنگ نیست . بلکه دلیل اصلی این است که این کلینیک دندان پزشکی ها توسط دولت آمریکا اداره و تامین مالی می شود .
4-1-3-1-کلینیک دندان پزشکی های آموزشی
کلینیک دندان پزشکی های آموزشی شامل کلینیک دندان پزشکی های عمومی و تخصصی شده و به ترتیب پزشک و پرستار و … می پردازند . بسیاری از مواد آموزشی در کلینیک دندان پزشکی های عمومی تدریس و آموخته می شود و کلینیک دندان پزشکی های تخصصی برای آموزش سطوح بالاتر و تربیت متخصص مفیدتر و موثرترند .
فعالیت کلینیک دندان پزشکی ها و تخصص داخلی آنها بستگی نزدیک به اندازه کلینیک دندان پزشکی دارد. مثلاً در انگلستان اندازه کلینیک دندان پزشکی های عمومی از 1000 تخت خوابی تا 50 تخت خوابی متغیر است و در ایالات متحده آمریکا اندازه کلینیک دندان پزشکی های بسیار بزرگ به ظرفیت بیش از 3000 تخت خواب هم می رسد و طبیعی است که خصوصیت و عملکرد کلینیک دندان پزشکی های بسیار بزرگ با بیماری های متوسط و کوچک کاملاً متفاوت است .
4-1-3-2-کلینیک دندان پزشکی های صحرایی
کلینیک دندان پزشکی های صحرایی بنا بر ضرورت و درواقع بروز حوادثی چون جنگ ، بمباران ، سیل و … به منظور درمان سریع مصدومین و مجروحین در مناطق حادثه دیده به فوریت ایجاد می گردد. کلینیک دندان پزشکی های صحرایی مجهز به اتاق عمل و سایر تجهیزات و وسایل جراحی و بیهوشی و رادیولوژی می باشند . ظرفیت این کلینیک دندان پزشکی ها تا حدود 100 تختخواب را شامل می شود . نقش این گونه کلینیک دندان پزشکی ها در نجات جان انسانهای حادثه دیده در موقع بروز حوادث وسیع پر اهمیت بوده و امکان درمان هرچه سریعتر بیماران را ( بخصوص در مواقعی که کلینیک دندان پزشکی های ثابت ویران شده و یا از منطقه بسیار دور هستند ) فراهم می آورند .
سرانجام آن که کلینیک دندان پزشکی به مانند هر نهاد دیگری در چند دهه اخیر دستخوش تحولات بنیادین گشته و همراه با پیشرفتهای شگرف علمی و توسعه و رواج طب پیشگیری نقش مهمی ( به عنوان یک ضرورت اجتماعی ) در زندگی مردم ایفا می نماید و امروز خدمات کلینیک دندان پزشکی پس از خدمات بهداشتی در سیستم مراقبتهای بهداشتی درمانی کشورها ارزش و اهمیت واقعی را بدست آورده است.
4-1-4- تیپولوژی
تیپولوژی کلینیک دندان پزشکی به طور کلی به سه دسته قابل تفکیک است .
– سیستم پاویلون
– سیستم متراکم
– سیستم مخلوط
1- سیستم پاویلون
در این سیستم کلینیک دندان پزشکی نسبت به مناطق خود به قرار زیر است :
– درمانی
– اداری
– تدارکات
به نحوی که هر قسمت یک ساختمان مجزا را تشکیل می دهد، در نتیجه ارتباط قسمتها از فضای آزاد می گذرد ( در مواردی ارتباط بین تدارکات و قسمتهای دیگر از تونل انجام می شود ).
به علت جدائی ساختمان ها از هم امکان انتقال میکروب و سرایت آن به قسمتهای دیگر ضعیف است. این سیستم به خاطر با رفتن زیر بنا ، امکانات طبی و فنی غیر اقتصادی است .
بزرگی زمین برای سیستم پاویلون بازاء هرتخت درمانی دست کم 100 متر مربع مساحت لازم دارد.
2- سیستم متراکم
در این سیستم کلینیک دندان پزشکی حداکثر استفاده را از مساحت زیربنا ، پرسنل و وسایل فنی و طبی کلینیک دندان پزشکی می نماید . اساس این سیستم بر مبنای فاکتورگیری از وظایف متشابه می باشد به نحوی که هر یک از گروه ها وظایف فضا های متشابه با مراکز را انجام می دهند که این مرکز به تمام قسمتهای دیگر سرویس می دهد . مساحت زمین این کلینیک دندان پزشکی ها دست کم 75 متر مربع به ازاء هر تخت است. موضوعی که در این سیستم حائز اهمیت می باشد ارگانیزاسیون دقیق است تا بدین ترتیب به علت همسایگی بخشهای مختلف و کنتاکت نزدیک بین آنها از سرایت امراض جلوگیری شود.
این سیستم بسته به بزرگی کلینیک دندان پزشکی به تیپ های زیر تبدیل می شود :
1- سیستم نیمه متراکم و نیمه باز
2- سیستم یک بلوکی
3- سیستم منطق
4- سیستم شانه ای عمودی ( کلینیک دندان پزشکی های حدود و بالای هزار تخت )
در این حالت به علت بزرگی کلینیک دندان پزشکی و این که هر بخش در حد خود به طور اقتصادی مورد استفاده قرار می گیرد ، استاسیونها نسبت به نوع بیماری به طور اجسام مجزا از هم تفکیک شده و فقط نسبت به معاینات و معالجات و تدارکات مشترک می باشد .
این سیستم در کلینیک دندان پزشکی های کوچک از 200 تا 250 تخت مشروط بر اینکه زمین کافی در اختیار باشد بسیار معقول هستند.
4-1-5 -خصوصیات فونکسیونل کلینیک دندان پزشکی ها
در این قسمت خصوصیات سیستمهای پاویلون و متراکم و یک نوع دیگر که مخلوطی از دو فرم بالا است ذکر می گردد.
سیستم پاویلون که شرح آن گذشت از خیلی قبل تا سالهای ابتدایی قرن فعلی ، حدود سال 1920 معمول بود. در آن دوره این فرم بنای تشکیلات کلینیک دندان پزشکی را به ساختمان های یک تکه ای رنسانسی که به صورت کاخ بودند ترجیح می دادند.
به طور کلی این سیستم کلینیک دندان پزشکی از یک عده ساختمان های کوتاه یک و یا دو طبقه که در سطح زمین پخش می شدند تشکیل می یافت و در هر یک از آنها فعالیت بخصوصی ( هر بلوک فعالیت مخصوص به خود ) انجام می یافت، به هر حال هر کدام از آنها خود سرویسهای مجزا داشته اند.
به علت پخش شدن ساختمانها ( بلوکها ) و جدا بودن از یکدیگر ما بین آنها فضاهایی بوجود می آمد که برای تهویه و رفت و آمد و فضای سبز مورد استفاده قرار می گرفت . بلوکهای نامبرده به علت جدا بودن از یکدیگر و لزوم ارتباط ، بوسیله سرپوشهای روی زمین و یا کانالهای زیرزمین و یا راهروهای نصف روی زمین و نصف زیرزمین به یکدیگر مربوط می شده اند.
سرپوشیده ها دارای اشکالاتی بود از قبیل قطع کردن مسیرها ، قطع کردن تهویه آزاد ساختمانها و نیز جلوگیری از رسیدن نور کافی به بلوکهای مختلف ، ولی در عوض محسناتی داشت و از آن قبیل بودند:
رابطه بین ساختمان ها از هوای آزاد و محیط طبیعی به جای رفت و آمد از کانالهای زیرزمینی بی نور و در ضمن رابطه ساختمان های متفرق ( بلوک ) بوسیله تخت روان بدون بالا و پایین رفتن و صرف وقت زیاد.
سیستم نیم متراکم و نیم باز : ( از افقی و قائم ) از بنا های چند طبقه که با هم در طبقات مختلف مربوط می شوند و بناهای دیگر تشکیل می شود ( پلی بلوک ) نمونه این نوع : مریضخانه بزرگ میلان 1929 .

انواع کلینیک دندان پزشکی ها
کلینیک دندان پزشکی ها بنا بر ضرورت و نیازهای اجتماعی بنیاد نهده شده و به نسبت تغییرات نیازهای پزشکی مردم هر منطقه رشد ، گسترش و یا تغییر می یابند . بنابراین کلینیک دندان پزشکی ها بر حسب وظیفه خود در درمان بیماری ها با یکدیگر تفاوت دارند .
بطور کلی بر حسب وظیفه کلینیک دندان پزشکی ، دو نوع کلینیک دندان پزشکی را می توان از هم تمیز داد :
1- کلینیک دندان پزشکی عمومی (1 )
2- کلینیک دندان پزشکی تخصصی ( 2 )
1- کلینیک دندان پزشکی عمومی : این قبیل کلینیک دندان پزشکی ها ، چنان که از نامشان پیداست با اکثر بیماری ها و انواع مختلف امراض سر و کار دارند و برای مقابله با امراض مختلف دارای وسائل و بخش های تخصصی گوناگون می باشند . این کلینیک دندان پزشکی ها عمدتاً دارای چهار بخش هستند و در پاره ای موارد ممکن است بخش های دیگری را نیز دارا باشند.

– کلینیک دندان پزشکی تخصصی : این کلینیک دندان پزشکی ها با نوع خاصی از بیمار و امراض سرو کار دارند و نوع تخصص آنها بستگی به بیماری های خاصی دارد که در یک دوره زمانی معین در یک کشور وجود دارد. انواع مختلف کلینیک دندان پزشکی های تخصصی به شرح زیر است :
– کلینیک دندان پزشکی های امراض عفونی (3 ) : این کلینیک دندان پزشکی ها ، همانطوری که از نامشان پیداست با بیماری های عفونی نظیر سل ، هپاتیت عفونی ، دیفتری ، بروسلوز ، کزاز ، تیفوئید و … سروکار دارند. در کشورهای کم رشد و در حال توسعه جهان که بیماری های عفونی در آنها رایج است ، بهتر است که با ایجاد چنین کلینیک دندان پزشکی های تخصصی این قبیل بیماران را از سایرین جدا نمود.

بخش اورژانس
این تسهیلات مهمترین بخش بیمارستان به حساب می آید ولی حد وسعت آن نسبت به سیاست های پذیرش و میزان خدمات ارائه شده برای تصادفات ، متفاوت است . بنابراین برنامه پیشنهاد شده این خدمات باید انعکاسی از تجربیات قبلی بیمارستان و سیاست آینده آن باشد . تاکید بر 24 ساعته بودن این بخش و تعیین تعداد افراد هر نوبت کاری ضروری خواهد بود . باید در نظر گرفته شود که یک بخش خدماتی اورژانس فعال اکثراً جوابگوی موارد تصادفی و اورژانس واقعی بوده و غالباً مسئولیت پذیرش در نوبت بعد از ظهر و شب را به عهده خواهد داشت . در صورتی که این مسئولیت مورد نظر نباشد ، باید برای پذیرش ، پیش بینی های دیگری صورت گرفته ، اورژانس به همان نسبت محدودتر گردد. در بعضی از بیمارستان ها ، بخش اورژانس به صورت بی قاعده ای ، بخصوص به واسطه بیماران سرپایی آخر هفته که به هیچ وجه طبیعت اورژانس ندارند ، شلوغ می شود . اگر واقعیات چنین چیزی را الزامی نماید ، باید برنامه واحد اورژانس به صورتی باشد که استفاده بیماران سرپایی را از این اتاقها امکان پذیر سازد .
کادر
مسئله تامین کادر در بیمارستان های کوچک ولی مستقل که باید خدمات اورژانس را ارائه نمایند و در عین حال در رابطه با یک کادر تمام وقت می باشد ، از اهمیت خاصی برخوردار است . در چنین مواردی قرار گرفتن کادر نوبت کادر در جوار پذیرش یا میز شب این امکان را فراهم می کند که در مواقع اضطراری ورودی اصلی می باشد . در این صورت پرده ای باید این دو ورودی را ا ز یکدیگر جدا کند .
عناصر
به محض تعیین وسعت خدمات اورژانس ، عناصر آن می تواننند تعریف گردند . آنها شامل سه عملکرد اصلی می شوند : اول ، پذیرش بیمار و همراهان و پیش بینی هایی برای انتظار آنان ، دوم ، مرخص شدن بیمار که به مرخص شدن یا ارجاع به بخش دیگری منتهی خواهد گشت ، سوم ، جای دادن بعضی از بیماران برای بهبودی بعد از معالجه و قبل از مرخص شدن اولین عملکرد ، موقعیتی مناسب برای خود ، در نزدیکی ورودی آمبولانس می سازد که دارای اتاق انتظار جداگانه و تسهیلات کافی برای نظارت بر ورودی و تخلیه آمبولانس خواهد بود . به نظر نمی آید که سکوی تخلیه ، با ارتفاعی برابر با پشت آمبولانس در این نوع عملیات مفید واقع گردد . درصورتی که وجود رامپ ضروری باشد ، یک رامپ یا ورودی که بتواند جبران این اختلاف سطح را بنماید ، ضروری است . دسترسی مستقیم از میان درهای عریض از ورودی به داخل اتاق پذیرش یا آمادگی و بلافاصله از آن جا به اتاق معاینه پیش بینی گردد . با وجودی که همواره وجود خدمات جراحی در اورژانس متصور بوده است ، به همان اندازه نیز موارد غیر جراحی نیز وجود خواهد داشت . بنابراین در واحدهای بزرگ اورژانس باید چند اتاق مداوا به علاوه یک اتاق مداوای جراحی نیز وجود داشته باشد . یک ایستگاه پرستاری و یک اتاق کار ، بعلاوه یک اتاقک نظافتچی و یک اتاقک انبار نیز مورد احتیاج می باشد . برنامه می تواند چهار تخت مراقبت ، یا بیشتر را ، در جایی که نظارت برآنها از ایستگاه پرستاری میسر باشد ، منظور نماید . در یک واحد فعال باید فضای انتظار کافی با دسترسی به تلفن های عمومی ، تماماً خارج از دید اتاق معاینه ، وجود داشته باشد . قرار نیست که اتاق اورژانس برای استفاده از بیهوشی عمومی تجهیز گردد و بنابراین پیش بینی های ایمنی جهت احتراز احتراق گاز ضرورتی نخواهد ولی گاهی این پیش بینی به واسطه محلی یاسایر قوانین ضرورت پیدا خواهد نمود .
از آنجایی که تخت های مراقبت ، بیش از همان شب در اشغال بیمار نخواهد بود ، منظور نمودن خدمات غذارسانی موردی نخواهد داشت ولی سایر خدمات پرستاری باید پیش بینی گردند . مواد غذایی تقویت کننده را می توان در اتاق وسائل جای داد . تعیین تعداد تخت های مراقبت بستگی به تجربه آن بیمارستان بخصوص دارد و در صورتی که تجربه ای در این زمینه وجود نداشته باشد ، می توان در اتاق وسائل جای داد . تعیین تعداد تخت های مراقبت بستگی به تجربه آن بیمارستان بخصوص دارد و در صورتی که تجربه ای در این زمینه وجود نداشته باشد ، می توان از این قانون کلی استفاده نمود که در آن واحد حداقل چهار تخت درد و اتاق ( چهار تخت مستقل مردانه و زنانه ) ، به علاوه دو تخت درازاء هر 100 تخت مازاد ، در بیمارستان بزرگتر از 100 تخت ، پیش بینی شوند .
ورودی اورژانس در کلینیک
هیچگونه توافقی در مورد مناسب ترین محل ورودی آمبولانس وجود ندارد. معمول آن به خاطر جلوگیری از احتمال تداخل رفت و آمد یا دیده شدن موارد اورژانس از ورودی اصلی یا هال ، به دور از ورودی اصلی ، حتی در طبقه ای دیگر ، می باشد . در بیمارستان بزرگ که کادر تمام وقت دارد ، ورودی آمبولانس در موقعیت مذکور ممکن است بهترین محل باشد . در سایر بیمارستان ها که ورودی در شب بدون سرپرست باقی می ماند و بیشتر بر روی زنگ در تکیه می گردد، توجه جدی در قرار دادن این ورودی و بخش در نزدیکی ورودی اصلی توجیه پذیر است ولی باید چنان مجزا و محصور شوند که از برخورد رفت و آمدها و امکان دید عام جلوگیری به عمل آید . مسئله اصلی در این مورد ، قرار گرفتن ورودی اورژانس در دید میز کنترل شب است تا جواب موارد شب به طور مناسبی داده شود . این مسئله با وجودی که ابتدایی به نظر می رسد ، غالباً نادیده گرفته شده به آسانی نیز حل نمی گردد . موقعیت نامناسب می تواند تغییر جدی در رسانیدن خدمات اورژانس به وجود آورد . سطح کلی که به بخش اورژانس اختصاص داده می شود از صفر تا 5/1 متر مربع در ازاء هر تخت می باشد که بستگی به شرایط برنامه دارد . این اختلاف بسیار فاحش است . بهترین آزمایش اندازه ، تعیین تعداد اتاق های معاینه و پشتیبانی ، و در واقع محاسبه سطح کل و مفید ، از روی برنامه ریزی این بخش از روی تجربیات محلی می باشد .
تشعشع
در رادیولوژی ، برعکس این موضوع مصداق پیدا می کند و پوشش ، در جهت حفظ زندگی از تاثیرات تشعشعات صورت می گیرد – خواه این تشعشع مستقیم و خواه در اطراف اتاق پراکنده باشند . این استاندارد های ایمنی به صورت مفصل انتشار یافته و در اینجا ذکر آنها لزومی ندارد . واحدهائی که در درمان به کار می روند مستلزم بیشترین حفاظت می باشند و معمولاً در گوشه ای از زیرزمین بیمارستان قرار می گیرند تا بتوان اشعه را به طرف زمین ، در جهت دو دیوار و زمین ، پرتاب نمود . برای اشعه x تشخیصی ، با وجود موثربودن بتن ، از ورق های سربی استفاده می شود . در اینجا نیز ، مانند مورد پوشش الکتروانسفالوگرافی ، باید دقت شود که در تمام روزنه ها و گوشه ها ، پوشش دوبله وجود داشته باشد تا از عبور پرتو های مستقیم و انعکاسی جلوگیری به عمل آورد .
در به کارگیری ایزوتوپ های رادیو اکتیو و رادیوم ، باید پیشگیری های دیگری نیز به عمل آید . آنهایی که برای تشخیص به کار می روند معمولاً کم نیرو بوده و شامل فنون ویژه ای می شوند ولی به طور کلی مستلزم حفاظت زیادی نخواهند بود . آنهایی که مربوط به درمان می شوند درارتباط با مسائل حفاظتی خواهند بود . نشریات حفاظتی در مورد اینها نیز وجود دارند .
همچنین در محل واحد کالبد شکافی ، یک مسئله غیر پزشکی جداسازی وجود دارد . بهتر است که ورودی آمبولانس چنان در نظر گرفته شود که آورد و برد مرده ، به مرده شویخانه ، از دید عموم و نیز رختکن کادر ، کافه تریا ، و محل کارت ورود و خروج به دور باشد .
جدا سازی های دیگر نیز در مقابل صدا ، چه از طریق هوا و چه انتقال از طریق لوله ، دیوار ، کف و نیز در مقابل بو ، نور خیره کننده ، ارتعاش و تراکم جمعیت ، باید صورت پذیرد . اینها مسائل معمول برنامه ریزی می باشند .

1- Organic

اساس همه فنون جداسازی ، به هر منظور ، عبارتست از به وجود آوردن نوعی مانع که بدون از دست دادن ارتباط لازم با بیمار و یا بدون به وجود آوردن آن چنان تسهیلات ویژه ای که بندرت مورد استفاده قرار گیرد ( یا آنقدر دور از دسترس باشند که راه اندازی آنها مقرون به صرفه نباشد .) برای استفاده اقتصادی از تسهیلات ، به خصوص تخت ها ، حداکثر انعطاف پذیری در مصرف آنها اهمیت ویژه ای دارد .

قوانین مربوط به مطبهای پزشکی ودندانپزشکی
ماده 1: دانشگاه / دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی صادر کننده پروانه تاسیس مطب، موظفند مندرجات این دستورالعمل را به نحو مقتضی به اطلاع صاحبان پروانه مطب برسانند تا نسبت به تطبیق خود با ضوابط دستورالعمل اقدام نمایند.
ماده 2: مطب به محلی اطلاق می گردد که پزشک دارای پروانه تاسیس مطب در آن به تشخیص بیماری و ارائه درمان اشتغال دارد در این محل بیماران، خدمت سرپائی تشخیص و درمانی را دریافت کرده و در صورت نیاز به تحت نظر یا بستری بودن به درمانگاه و یا بیمارستان ارجاع می شوند.
تبصره1: انتخاب عناوین مجعول برای تابلو مطب نظیر انستیتو، موسسه ، مرکز مطب شبانه روزی و نظایر آنها به هر شکل و عنوان ممنوع می باشد .
تبصره2: ساختمان یا مجتمع پزشکان به مجموعه ای از مطب های پزشکان اطلاق می گردد که هر پزشک بطور مستقل به معاینه و مداوای بیماران می پردازد و ساختمان پزشکان موسسه پزشکی محسوب نمی گردد.
تبصره3: بکاربردن عناوینی مانند درمانگاه، کلینیک، پلی کلینیک، موسسه پزشکی برای ساختمان و مجتمع پزشکان ممنوع می باشد.
تبصره4: تابلوی کلیه پزشکان شاغل در این گونه مجموعه ها باید برابر ضوابط سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی در محل مناسب و در معرض دید نصب گردد.
ماده 3: فروش و تحویل هرگونه دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی در مطب ممنوع می باشد.
تبصره : مصرف داروهای اورژانس در موارد فوریتهای پزشکی و استفاده از ملزومات و تجهیزات پزشکی در درمان های سرپائی و سایر اقدامات مجاز در مطب، بعنوان مواد مصرفی خدمات پزشکی تلقی شده و مشمول ضابطه فوق نمی باشد.
ماده4: تعداد و شرائط کارکنان یک مطب باید متناسب با خدمات مجاز در مطب باشد.
ماده5: ساعات فعالیت مطب بنا به زمان فعالیت هر پزشک به نحو مقتضی مشخص و اعلام گردد.
ماده6: انجام خدمات تزریقات و پانسمان در مطب، پس از اخذ مجوز قانونی مربوط بلامانع است.
ماده7: انجام اقدامات تشخیصی یا درمانی که طبق ضوابط و مقررات باید درموسسه پزشکی مربوطه انجام گیرد و انجام اعمال غیر مجاز، مصرح در مصوبه 6/10/55 هیئت مدیره نظام پزشکی، در مطب ممنوع است.
ماده8: در مطب هایی که تزریقات، پانسمان، جراحی های سرپائی با معاینات زنانگی بعمل می آید، واکسیناسیون کلیه افرادی که به نحوی با بیمار یا وسایل و تجهیزات پزشکی ارتباط دارند بر علیه بیماری هپاتیت B الزامی است و حفظ سوابق واکسیناسیون با مصونیت جهت ارائه به بازرسین ضروری می باشد.
ماده9: هر موسس مطب دندانپزشکی موظف است تا مطب را منطبق با مفاد آئین نامه تاسیس و موضوع را به دانشگاه / دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مربوطه اعلام نمایند.
تبصره 1: مطب هایی که تاکنون تاسیس شده اند نیز مشمول ضوابط این دستورالعمل می باشند.
تبصره 2: در صورت عدم تطابق شرائط مطب با هر کدام از مقررات، اقدامات اصلاحیظرف مدت سه ماه پس از بازدید دانشگاه علوم پزشکی مربوطه باید انجام پذیرد.
ماده 10: چنانچه ضوابط تعیین شده در این آئین نامه پس از بازدید دانشگاه علوم پزشکی مربوطه و انقضای موعد مقرر ( قید شده در تبصره 2 ماده9 ) رعایت نگردد، به ترتیب زیر رفتار خواهد شد:
الف ـ تذکر شفاهی با قید موضوع در صورتجلسه بازرسی محل، توسط دانشگاه علوم پزشکی مربوطه و تعیین زمان توافقی بین صاحب پروانه و بازرس دانشگاه برای انجام اصلاحات لازم بین یک الی شش ماه.
ب ـ اخطار کتبی و تعیین مهلت نهایی برای انجام اصلاحات توسط دانشگاه علوم پزشکی مربوطه و انعکاس به سازمان نظام پزشکی محل جهت پگیری موضوع و اعلام نتیجه به دانشگاه / دانشکده علوم پزشکی مربوطه.
فضای فیزیکی
ماده 11: هر مطب پزشکی باید حداقل دارای اتاق معاینه با فضای مناسب و یک سالن انتظار با مساحت مناسب و سریسهای کامل بهداشتی منطبق با شرائط منطقه ای و نظر داشگاه / دانشکده علوم پزشکی مربوط باشد.
تبصره1: هر مطب پزشکی دارای مجوز تزریقات و پانسمان، می تواندعلاوه بر اتاقهای فوق، یک اتاق با حداکثر دو تخت جهت ارائه خدمات تزریقات دارو، سرم و انجام پانسمان تخصیص دهد.
تبصره2: وجود یک اتاق مجزا برای سایر خدمات پزشکی نظیر ثبت نوار قلبی، گچ گیری و اقدامات حیاتی اورژانس نظیر CPR ( با رعایت جدا و محفوظ بودن بیماران ) اختیاری است ولی هرگونه افزایش اتاقها و تجهیزات که مطب را تبدیل به موسسه درمانی نماید، ممنوع می باشد.
ماده 12: معاینه بیماران بطور همزمان مجاز نمی باشد و محل معاینه بیماران باید از محل انتظار کاملا جدا باشد.
ماده 13: پوشش دیوارها و سقف باید سالم، صاف، بدون درزو شکاف و تمیز باشد.
ماده 14: کف کلیه اتاقها، راهروها، توالت و محوطه دستشویی باید سالم، صاف، بدون درز و شکاف از جنس قابل دستشو باشد.
تبصره1: دیوارهای اتاق مربوط به واحد تزریقات و پانسمان، باید تا ارتفاع 80/1 متر از کف با کاشی، سرامیک یا سنگ پوشیده شده باشد. در غیر این صورت کلیه وجوه دوار با رنگ قابل شستشو نظیر رنگ روغن ظده و تمیز باشد.
تبصره 2: نصب دستشویی همرا با مایع صابون در واحد تزریقات و پانسمان ضروری می باشد.
ماده 15: کاسه سنگ توالت و دستشویی ها از جنس سرامیک یا چینی سالم و بدون شکستگی یا ترک خوردگی بوده و مجهز به شتر گلو باشد.
ماده 16: دیوار محل نصب دستشویی (اطراف دستشویی ) بطور مناسب کاشیکاری گردد و دیوار توالت قابل شستشو روزانه باشد. ( دیوار توالت حتی الامکان تا ارتفاع 80/1 متر از کف با کاشی، سرامیک یا سنگ پوشیده شده باشد ).
ماده 17: در و پنجره ها باید سالم و رنگ آمیزی شده و تمیز باشد ( در و پنجره های آلومینیومی نیازی به رنگ آمیزی ندارند ). همچنین میز و صندلی و نیمکت ها بایست سالم و قابل نظافت باشند.
ماده 18:مطب باید دارای انشعاب آب لوله کشی بهداشتی باشد. در صورت عدم وجود شبکه لوله کشی، آب و مصرفی ( آشامینی و بهداشتی ) مورد تائید مسئولین بهداشتی باشد.
ماده 19: فاضلاب مطب باید به روش بهداشتی جمع آوری و دفع گردد.
ماده 20: ساختمان مطب به گونه ای باشد که مانع تجمع و تکثیر حشرات و جوندگان گردد.
ماده 21: رعایت اصول فنی و نکات ایمنی در کلیه قسمتهای ساختمان ضروری می باشد.
ماده 22: درجه حرارت اطاقها، هال و راهروها بر حسب فصول مختلف سال متعال باشد و حتی الامکان از تهویه مناسب و نور کافی برخوردار باشد. در این صورت عدم وجود سیستم حرارت مرکزی، حداقل وسیله حرارتی قابل قبول بخاری نفتی کاربراتوردار و مجهز به دودکش مناسب می باشد.

ساخت انواع کلینیک دندان پزشکی ها
طرح ساختمان کلینیک دندان پزشکی های عمومی از سایر کلینیک دندان پزشکی ها پیچیده تر و مشکل تر است زیرا در کلینیک دندان پزشکی عمومی آمیخته ای از تخصص ها و تکنولوژیها و نیازهای درمانی متفاوت وجود دارد . کلینیک دندان پزشکی های عمومی بزرگ معمولاً با ظرفیتی بیش از 500 تختخواب و کلینیک دندان پزشکی های عمومی کوچک با ظرفیتی کمتر از 500 تختخواب ساخته می شوند. کلینیک دندان پزشکی های عمومی منطقه ای 600 تا 1200 تختخواب را دارا هستند و مجهز به بخشهای تخصصی می باشند و همچنین به کلینیک دندان پزشکی ها و درمانگاه ها ی کوچکتر خدمات مختلف ارائه نموده و امکاناتی برای آموزش و پژوهش در اختیار دارند.
کلینیک دندان پزشکی های کوچک ( کمتر از 100 تختخواب ) معمولاً غیر اقتصادی بوده و نامجهز هستند . از سوی دیگر کلینیک دندان پزشکی های بسیار بزرگ نیز به مشکلات اداری و خدماتی عمده ای دچار هستند که امروزه کوشش می شود که از ساختن کلینیک دندان پزشکی های بسیار بزرگ پرهیز شده و بجای آن دو یا سه کلینیک دندان پزشکی در مکانهای مجزا با ظرفیتهای متوسط ساخته شود.
4-1-9-اصول اساسی تشکیلات کلینیک دندان پزشکی
1- استقلال کامل بخشها و دیوزن ها و المان های فونکسیونل ساده .
2- تعیین مسیرهای پاک و ناپاک و آلوده .
3- تعیین قسمتهای بستری نسبت به نوع جنسیت بیماران .
4- جلوگیری از به وجود آمدن تقاطع ترافیک و مخلوط شدن ترافیکهای اصلی کلینیک دندان پزشکی .
4-1-10- ترافیکهای اصلی کلینیک دندان پزشکی
1 – ترافیک بیماران به هنگام پذیرفته شدن .
2- ورود بیماران به هنگام اورژانس و تصادفات .
3- ترافیک بیماران به کلینیک .
4- ترافیک کارکنان کلینیک دندان پزشکی شامل پزشکان و پرستاران .
5- تررافیک کارمندان اداری .
6- ترافیک ملاقات کنندگان .
7 – ترافیک لباس و ملحفه کثیف .
8- ترافیک لباس و ملحفه تمیز .
9- ترافیک لباس و ملحفه آلوده .
10- ترافیک جسد به طرف سردخانه .
11- ترافیک بیماران و کارکنان به طرف قسمتهای مذهبی .
12- ترافیک غذای آشپزخانه .
13- ترافیک زباله ها .
14- ترافیک مربوط به قسمت عفونی .
تعیین و دسته بندی ترافیکها
ترافیک در بخشها
1- ترافیک لباسهای چرک و زباله
2- ترافیک مواد غذایی و دسته دسته کردن آنها برای بیماران ( در رابطه با آشپزخانه بخش )
ترافیک در دیویژن
1- ترافیک لباسهای پاک ( در رابطه با قفسه لباسهای پاک در دیویژن )
2- ترافیک ملاقات کنندگان ( در رابطه با آسانسور های مخصوص آنها )
3- ترافیک بیماران ( در رابطه با آسانسور تختها و بیماران )
4- ترافیک کارکنان ( در رابطه با آسانسور مخصوص آنها )
ترافیک در کریدورهای طبقات پایین
1- ترافیک بیماران از قسمت پذیرش به قسمت تشخیص و معاینه
2- ترافیک بیماران از قسمت تشخیص به قسمت بستری
3- ترافیک بیماران بستری به طرف دپارتمان تشخیص و درمانهای فیزیکی
4- ترافیک بیماران از کلینیک به طرف دپارتمان تشخیص و درمانهای فیزیکی
5- ترافیک ملاقات کنندگان به طرف سرویسهای اداری
6- ترافیک کارکنان و عموم به طرف سرویسهای اداری
ترافیک در هالهای سرویس
1-ترافیک مواد غذایی و لباسهای تمیز .
2- ترافیک لباس و ملحفه کثیف ، زباله ها و جسد .
3- ترافیک لباس و ملحفه آلوده و زباله آلوده .
ترافیک در خارج از از بلوک کلینیک دندان پزشکی
1- ترافیک کارمندان . مردم به طور اعم ، ملاقات کنندگان ، دکترها و نرس ها .
2- ترافیک بیماران به قسمت پذیرش
3- ترافیک بیماران فوری و تصادفی به قسمت اورژانس
4- ترافیک در قسمت کلینیک
5- ترافیک اهدا کنندگان خون در قسمت انتقال خون
6- ترافیک مواد غذایی به آشپزخانه و انباری های آن
7- ترافیک کارمندان تکنیکی سرویسهای عفونی
8- ترافیک دارو به داروخانه
9- ترافیک قسمت عفونی از ناحیه وابسته به آن
10- ترافیک جسد از قسمت تشریح و سردخانه به خارج
ترافیک در خارج از حصار کلینیک دندان پزشکی و به وجود آمدن ورودیهای مختلف
1- ترافیک بیماران ، کارکنان ، کلینیک ، ملاقات کنندگان ، کارکنان اداری ( در رابطه با ورودی اصلی به روی حصار خارجی )
2- ترافیک مواد غذایی و غیره ( در رابطه با ورودی سرویس )
3- ترافیک عفونی ( در رابطه با ورودی پیش بینی شده )
4- ترافیک دسته جمعی تشییع جنازه ( در رابطه با خروجی پیش بینی شده )

مقررات بهداشتی
ماده 23: وجود مواد پاک کننده مایع در دستشویی برای بیماران و مواد ضد عفونی کننده مناسب جهت سطوح و تجهیزات در مطب الزامی است.
ماده 24: اسفاده از وسایل یکبار مصرف با توجه به نوع خدمات برای هر بیماری ضروری است و می بایست پس از استفاده بطریق بهداشتی دفع گردند.
ماده 25: تفکک زباله های خطرناک ( وسایل عفونی، سسوزن، تیغ بیستوری و سایر و وسایل برنده ، مواد آلوده به انساج و خون و سرم ) از زباله های عادی ضروری است و باید در کیسه های مقاوم زباله قرار گرفته و بطریق بهداشتی دفع شوند.
تبصره: تیغهای جراحی و سر سوزنهای مصرف شده باید در ظروف مقاوم و ایمن جمع آوری و دفع بهداشتی گردند.
ماده 26: وجود زباله دان درب دار قابل شستشو و دارای کیسه زباله مقاوم در قسمتهای مختلف مطب الزامی است.
ماده 27: کلیه تخت های قابل استفاده برای بیماران، دارای ملحفه تمیز و سالم و یا پوشش کاغذی مناسب پوشیده باشند.
ماده 28 : ابزار مورد مصرف در مطب که نیاز به گندزدایی (Disinfection) و یاسترون کردن (Sterilization ) دارد باید بطور مرتب و مناسب بعد از هر بار مصرف، گندزدایی یاسترون گردد.
ماده 29: کلیه قسمتهای مطب بطور مرتب نظافت و در موارد ضروری محلهای آلوده با یکی از مواد گندزا، گندزدایی (ضدعفونی) گردد.
تجهیزات
ماده 30 : مطب دارای واحد تزریقات و پانسمان، علاوه بر داروهای اورژانس باید مجهز به کپسول اکسیژن، وسایل تزریقات و پانسمان و تخت و فضای مربوطه باشد.
تبصره : در مطب هایی ه اقدام به تلقیح واکسن می نمایند، رعایت زنجیره سرد در نگهداری واکسن الزامی است.
ماده 31 : در مطب هایی که جراحی های سرپایی و یا معاینات زنانگی بعمل می آید، وجود دستگاه نور یا اتوکلاو جهت استریلیاسون وسایل و ابزار جراحی و معاینه الزامی است.
ماده 32: بکارگیری فناوری و استفاده از تجهیزاتی که کاربرد آنها نیاز به اخذ پروانه فعالیت خاص دارند، در مطب ممنوع است ( نظیر وسایل پرتو پزشکی، پزشکی هسته ای، رادیاتراپی، توانبخشی، اپی لیزر ( لیزر پوست ) و لیزیک ( لیزر چشم )).
ماده 33: روشها و وسائل تشخیصی درمانی نظیر دستگاههای EKG، NCV، EEG ، دانسیتومتری، سونیکید، لیزر، کرایو، کوتر، الکترولیز، هیدرودرمی، الکترو آکوپانکچر، چراغ مادون قرمز، UV با رعایت مقررات و ضوابطی که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هر مورد تدوین کرده است، در مطب قابل استفاده و بهره برداری است.
تبصره 1: در خصوص دستگاههای قابل استفاده در مطب که نیاز به تبحر خاص و یا گذراندن دوره آموزشی مشخص می باشند، دستورالعمل های مربوطه از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دانشگاههای علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی اعلام می گردد ( نظیر نحوه و شرائط اندوسکوپی در مطب، شرائط راه اندازی دستگاه دانسیتومتری، اپی لیزر و غیره ).
اطلاع رسانی و ثبت اطلاعات
پزشکان در انتخاب نوع تالو، سرنسخه، کارت ویزیت و بکاربردن عناوین باید با مفاد آئین نامه مصوبه شورای عالی نظام پزشکی مورخ 19/4/78مصوبات بعدیاقدام نمایند.
ماده 34: اطلاع رسانی مفید جهت ایجاد سهولت دسترسی مردم به خدمات تشخیصی درمانی مورد نیاز زیر نظر سازمان نظام پزشکی هر منطقه قابل انجام است.
تبصره : نحوه اطلاع رسانی منطبق با مقررات سازمان نظام پزشکی کشور و تصمیمات متخذه در هر حوزه سازمان نظام پزشکی میباشد.
ماده 35: اطلاع رسانی باید حاوی اطلاعات پایه ( نام، تخص، آدرس، تلفن، ساعات کار، وسائل تشخیص درمانی مطابق با ماده 32 و 33 ) و مشمول کلیه پزشکان و دندانپزشکان متقاضی در هر حوزه سازمان نظام پزشکی باشد.
تبصره : هر گونه تبلیغات انفرادی در رسانه ها و جراید کشور و یا تبلیغ درمان های پزشکی ( نظیر تبلیغ ترک اعتیا ) بمنزله تبلیغات تجاری و مجعول محسوب گشته و منع قانونی دارد.
ماده 36: بایگانی مدارک پزشکی و نگهداری سوابق پزشکی بیماران در مطب ضروری و قابل دسترس باشد.
ماده 37:گزارش دهی " بیماریهای اعلام شده " از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجباری می باشد.
مقررات اختصاصی مطبهای دندانپزشکی
عایت مقررات مربوط به مطب ها و درمانگاههای دندانپزشکی مصرح در بندهای ذیل به منظور حفظ سلامت جامعه و همنین ممانعت از انتقال بیماریها الزامی است.
ماده 38: هرفردی که بر اساس مصوبات قانونی مجاز به معاینه و درمان بیماریهای دندان، لثه و فک و دهان است موظف به رعایت تمامی موارد این فصل می باشد.
ماده 39: رعایت تمامی موارد مربوط به مقررات عمومی مطب ها و درمانگاههای دندانپزشکی نیز الزامی است.
ماده 40: اتاق کار دندانپزشک باید دارای نور و تهویه مناسب بوده و حداقل فضای لازم جهت اتاق کار 12 متر برای هر یونیت می باشد و محل نصب آن می بایست به نحوی باشد که پس از قرار گیری کابینتها و سایر ملزومات به منظور جلوگیری از آلودگی محیط اطراف حداقل به شعاع یک متر در اطراف یونیت فضای باز وجود داشته باشد.
ماده 41: در اتاق کار دندانپزشکی نصب دستشویی با رعایت شرایط مندرج در ماده شماره 14 الزامی است و ترجیحاً شیر دستشویی از نوع آرنجی یا پدالی یا خودکار (اتوماتیک ) باشد.
ماده 42: در صورتی که در مطب قالب ریزی انجام می گیرد، می بایستی برای این کار اتاق مجزا در نظر گرفته شود.
ماده 43: کمپرسور یونیت که دارای صدا و ارتعاش است باید خارج از اتاق کار دندانپزشک نصب شود و رعایت اصول ایمنی در نصب و نگهداری آن رعایت گردد. به منظور بالابردن کیفیت خدمات دندانپزشکی بهتر است کمپرسور بدون روغن باشد.
ماده 44: حداقل تجهیزات ضروری جهت مطب دندانپزشکی شامل یونیت استاندارد و اینسترومنت و کمپرسور، کابینت ها، اتوکلاو، فور، دستگاه آمالگاماتور و کپسول اکسیژن و ست احیا و داروهای دندانپزشکی اورژانس دارای تاریخ مصرف می باشد.
ماده 45: وجود دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال در مطب های دندانپزشکی با رعایت اصول حفاظت در برابر اشعه بلامانع است.
تبصره : در مواردی که در مطب اقدام به درمانهای کانال ریشه یا جراحی ریشه های نهفته و دندانهای نهفته صورت می گیرد، وجود دستگاه رادیوگرافی الزامی است.
ماده 46: با توجه به فقدان علائم بالینی در بسیاری از بیماریهای قابل انتقال ( نظیر هپاتیت و ایدز ) ، رعایت کلیه اصول کنترل عفونت درمورد تمام بیماران دندانپزشکی بر اساس دستورالعمل صادره از سوی اداره سلامت دهان و دندان الزامی است.
ماده 47: واکسیناسیون کلیه کارکنان شاغل در مطب شامل دندانپزشک، دستیار و افرادیکه به نحوی با بیمار یا وسایل و تجهیزات دندانپزشکی ارتباط دارند بر علیه بیماری هپاتیت الزامی است و حفظ سوابق واکسیناسیون یا مصونیت جهت ارائه به بازرسین ضروری است.
تبصره : پرسنل شاغل در مطب دندانپزشکی ( دستیار، منشی و کسانی که به نحوی با لوازم و تجهیزات دندانپزشکی سروکار دارند ) باید کارت واکسیناسیون و کارت بهداشتی داشته باشند.
آئین نامه تاسیس درمانگاه عمومی دندان پزشکی

3- درمانگاه تخصصی دندان پزشکی مرکز درمانی می باشد که در آن دندان پزشکان متخصص حداقل در سه رشته تخصصـی کلینیکی فعالیت می نمایند .
4- همکـاری دنـدان پـزشکان عمومی با درمانگاه های تخصصی دندان پزشکی به منظور ارائه خدمات عمومی دندان پزشکی بلامانع می باشد .
5- پروانه مسئول فنی به نام دندان پزشک عمومی یا متخصص واجد شرایط صادر خواهد شد .
6- مسئولیت و سرپرستی کلیه امور مرکز با مسئول فنی خواهد بود .
7- مسئول فنی درمانگاه دندان پزشکی تخصصی بایستی متخصص در یکی از رشته های دندان پزشکی باشد .
8- هیئت امنای مراکز درمانی خیریه دندان پزشکی تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع می بایستی مسئول فنی واجدشرایط جهت هر یک از نوبت های کاری معرفی نمایند .
9- ساعات فعالیت این مراکزعمومی شبانه روزی بوده و تامین امنیت به عهده ارگانهای انتظامی کشور می باشد .
10-در صورتی که موسس یا یکی از موسسین فوت شود معرفی موسس واجد شرایط براساس تبصره 4 قانون اصلاح ماده 3 قانـون مربوطه به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب 1334 ( مصوب 6/2/1374 مجلس شورای اسلامی ) اقدام شود .
11- در صورت غیبت مسئول فنی به مدت کمتر از سه ماه ، یک نفر جانشین به طور موقت توسط موسس یا موسسین انتخاب و به صورت کتبی به دانشگاه معرفی می گردد .
12- پاسخ گویی به همه رخدادهای مربوط به وظایف مسئول فنی در زمان غیبت بر عهده شخص جانشین خواهد بود .
13-در صورتی که غیبت بیش از سه ماه به طول انجامد ، پروانه مسئول فنی پس از طی مراحل قانونی لغو خواهد شد .
14- حضور مسئول فنی یا جانشین نامبرده در ساعات فعالیت مرکز الزامی است .
15- نظارت بر کلیه امور و رعایت تعرفه های مصوب قانونی به عهده مسئول فنی خواهد بود .
16- پروانه مسئول فنی براساس ماده 2 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب 1334 غیر قابل انتقال به غیر بوده و در صورت غیبت غیرموجه بیش از سه ماه از تاریخ وقوع ( در صورت محکومیت یا مفقود شدن ) خود به خود لغو می گردد .
17- در صورتی که موسس یا موسسین به دلایل موجه قصد تعطیلی یا انحلال مرکز را داشته باشند می بایست مراتب را با ذکر دلایل و مستندات لازم حداقل 3 ماه قبل از اقدام به دانشگاه مربوطه گزارش نمایند .

در صورت تعطیل یا انحلال مرکز وزارت متبوع هیچ گونه مسئولیتی در مقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی ندارد

ساختمان

1- فضای فیزیکی براساس تعداد یونیت دندان پزشکی و بخش های مصوب محاسبه می شود .
2 حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه 10 متر مربع می باشد .
3- مراکز درمانی عمومی و تخصصی دندان پزشکی می تواند در حداقل مساحت 150 متر مربع و در یک یا چند طبقه متوالی ساختمان احداث گردد .درصورت دوطبقه بودن می بایستی ساختمان مستقل باشد ودربیش از دوطبقه تعبیه آسانسورالزامی بوده وکلیه طبقات جهت درمانگاه دندان پزشکی اختصاص یابد.قابل ذکر است طبقات منفصل قابل تائید نمی باشد.
4- بایستی فضـاهای مورد نیـاز رادیـولـوژی، انتظار، پذیرش و نگه داری مدارک پزشکی ، اتاق مرکز استرایلیزاسیون سرویس های بهداشتی به تفکیک خانم ها و آقایان ، محـل شستشوی تی و وسایـل نظافت ، آبدارخانه ، اتاق استراحت و رختکن به طور مجزا ملحوظ و به تائید دانشگاه برسد .
5- فاصله هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نبایستی از 500 متر کم تر باشد .
توضیح :از خرید یا اجاره ساختمان جهت احداث مرکز فوق قبل از تائید کارشناسی خودداری به عمل آید.

تجهیزات

1- به ازای هر 5 دستگاه یونیت دندان پزشکی وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل 17 لیتر
2- وجود حداقل یک دستگاه رادیو گرافی پری اپیکال
3- مراکز تخصصی می توانند یک دستگاه رادیولوژی پانورکس و لترال سفال نیز داشته باشد .
– محدوده مـورد نظـر جهت استقرار دستگاه های رادیو گرافی باید به طور جداگانه سرب کوبی شده و به تائید سازمان
انرژی اتمی رسیده باشد .
4- کلیه تجهیزات و مواد لازم جهت بهره برداری می بایست مطابق آئین نامه موجود در دانشکده های دندان پزشکی باشد .
5- دارو و تجهیزات اتاق اورژانس ( شامل کپسول اکسیژن ، قفسه داروهای اورژانس ، ست احیاء شامـل آمبوبـگ و …. تا حد امکان الکترو شوک ) ضروری می باشد .
6- مجهز بودن این گونه مراکز به برق اضطراری
نیروی انسانی مورد نیاز

1- با توجه به تعداد یونیت و نوع تخصص ، نیروی انسانی اعم از دندان پزشک و پیراپزشک تعیین می گردد .
2- مراکز دندان پزشکی غیر دولتی حق به کارگیری دندان پزشکان ، پزشکان و کارکنان شاغل در بخش دولتی را ساعات اداری ندارد .
3- دندان پزشکان و پزشکان شاغل در مرکز بایستی دارای پروانه مطب معتبرهمان شهر باشند ( قانون تاسیس مطب مصوب 18/5/62 )
4- نصب تابلو با ذکر مشخصات کامل در ورودی مرکز و اطاق مربوطه با ذکر نوع فعالیت و تخصص دندان پزشک الزامی است .
5- ضروری است مسئول مدارک پزشکی تا حد امکان دارای تحصیلات دانشگاهی باشد .
6- وجود حداقل یک نفر پرستار دندان پزشکی با تحصیلات دانشگاهی در هر نوبت کاری جهت ارائه خدمات درمانی فرم گیری و آموزش بهداشت
7- یک نفر تکنسین رادیولوژی با تحصیلات دانشگاهی در مرکز تخصصی دندان پزشکی ، در صورت داشتن دستگاه پانورکس و لترال سفال در کلیه نوبت های کاری فعال مرکز ضروری است

مراحل صدور مجوزهای قانونی

الف ) مدارک مورد نیاز جهت صدور موافقت اصولی
1- ارائه تقاضا نامه کتبی مهر و امضاء شده متقاضی که به امضای معاونت محترم درمان و مدیریت محترم درمان رسیده باشد و در دفتر دبیرخانه ثبت شده باشد .
2- تکمیل فرم های مربوطه ( پس از ارائه تقاضا نامه توسط واحد صد ور پروانه ها به متقاضی تحویل داده می شود )
3- تصویر پروانه دائم و پروانه مطب معتبر شهر مورد نظر
4- دانشنامه یا تسویه حساب صندوق رفاه دانشجویان
5- نامه اعلام عدم نیاز در ساعات غیر اداری جهت شاغلین رسمی دوایر دولتی
6- گواهی عدم محکومیت انتظامی از سازمان نظام پزشکی
7- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری یا آخرین حکم کارگزینی جهت شاغلین رسمی دوایر دولتی
8- فتوکپی صفحه اول شناسنامه + صفحه آخر در صورتی که توضیح دارد
9- لیست اسامی پیشنهادی جهت نام گذاری موسسه با مهر و امضای متقاضی
10-نامه دو دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در خصوص نداشتن تقاضا و موسسه در حوزه تحت نظارت آنان در مورد متقاضی و غیر تکراری بودن اسامی پیشنهادی
11- عکس 4 * 3 دو قطعه ( جهت گواهی عدم سوء پیشینه کیفری و عدم اعتیاد ) +ارائه تصویر ِیا شماره کد ملی

توضیح : در خصوص نامه های مورد اشاره در بند 7 و 10 و 11 مکاتبه از طریق این دانشگاه پس از ارائه سایر مدارک توسط طرف متقاضی انجام می پذیرد بدیهی است پی گیری در مورد وصول پاسخ نامه های فوق به عهده متقاضی می باشد .

ب ) پس از تکمیل مدارک ، پرونده به کمیسیون قانونی ماده 20 وزارت متبوع ارسال می گردد .
ج ) پس از تائید صلاحیت متقاضی توسط کمیسیون قانونی ماده 20 ، ارائه فرم تکمیل شده قرارداد تاسیس + فیش بانکی طبق دستورالعمل مربوطه (مبلغ وشماره حساب از طریق کارشناسان واحد صدور پروانه ها به متقاضی اعلام خواهد گردید).
د ) صدور موافقت اصولی و ارسال آن به متقاضی
ه ) مدارک مورد نیاز جهت صدور پروانه های تاسیس و مسئولین فنی
بدیهی است فعالیت به منظور ارائه خدمات درمانی با موافقت اصولی مجاز نمی باشد و ضروری است نسبت به اخذ مجوز بهره برداری و پروانه تاسیس و مسئولین فنی اقدام گردد .

1- پیشنهاد مکان جهت احداث مرکز به صورت کتبی ( با ذکر دقیق آدرس ، کروکی و تلفن تماس ) که توسط متقاضی مهر و امضاء شده و ثبت دفتر دبیرخانه گردیده باشد .
2- در صورت تائید شرایط اولیه ساختمان توسط کارشناسان معاونت درمان ، کتباً به متقاضی اعلام می گردد ، تا نسبت به ارائه نقشه معماری ساختمان با مقیاس یک صدم و نام گذاری فضاها اقدام نمایند .
3- انجام بازدید توسط کارشناسان مدیریت درمان و بهداشت محیط
4- در صورت مورد تائید بودن نقشه پیشنهادی توسط معاونت درمان دانشگاه ممهور می گردد.
5- آماده سازی ساختمان طبق نقشه تائید شده و رهنمودهای ارائه شده به صورت کتبی که مجموع نظرات گروه کارشناسی (درمان، بهداشت محیط ) می باشد .
6- تجهیز کامل مرکز
7- معرفی مسئول فنی جهت کلیه ساعات فعالیت مرکز ( مدارک مورد نیاز مسئول فنی در قسمت مدارک مسئول فنی درج گردیده است )
8- تصویر مصدق سند مالکیت و اجازه نامه معتبر
9- لیست تجهیزات به تفکیک بخش ها
10- لیست اسامی پرسنل به همراه مدارک تحصیلی آنان ولیست اسامی دندان پزشکان به همراه تصویرپروانه مطب معتبرآنان
و ) پس از تکمیل مدارک ، ارسال پرونده به کمیسیون قانونی ماده 20 وزارت متبوع
ز ) پس از تائید کمیسیون جهت صدور مجوز بهره برداری ارائه فیش بانکی :
-ارائه فیش های بانکی جهت هر یک از مسئولین فنی طبق دستورالعمل مربوطه (مبلغ وشماره حساب از طریق کارشناسان واحد صدور پروانه ها به متقاضی اعلام خواهد گردید .مبالغ جهت تهران و سایر شهرستان ها متفاوت می باشد).
ح ) صدور پروانه های تاسیس و مسئولین فنی توسط وزارت متبوع و ارسال آن به معاونت درمان دانشگاه
ت ) تحویل پروانه های صادره به موسس

مدارک مورد نیاز جهت مسئولین فنی

1- تکمیل فرم های مشخصات ، فرم تقبل مسئولیت فنی ( فرم ها از واحد صدور پروانه ها پس از معرفی مسئولین فنی از طرف موسس به صورت کتبی تحویل می گردد )
2- تصویر پروانه دائم و پروانه مطب معتبر
3- تسویه حساب صندوق رفاه دانشجویان یا دانشنامه
4- نامه عدم نیاز در ساعات غیر اداری جهت شاغلین رسمی دوایر دولتی
5- اصل گواهی عدم سوء پیشینه کیفری یا آخرین حکم کارگزینی جهت پزشکان استخدام رسمی دوایر دولتی
6- اصل گواهی عدم محکومیت انتظامی از سازمان نظام پزشکی
7- فتوکپی صفحه اول شناسنامه + صفحه آخر در صورت داشتن توضیح
8- چهار قطعه عکس 4 * 3 +ارائه تصویریا شماره کارت ملی
9- اصل گواهی عدم اعتیاد
توضیح : در خصوص مدارک مورد اشاره در بند 5 و 9 مکاتبه از طریق این دانشگاه پس از ارائه سایر مدارک از طرف متقاضی صورت می پذیرد . بدیهی است پی گیری در مورد وصول پاسخ های فوق به عهده متقاضی می باشد .

مقررات عمومی

– کلیه مقررات مراکز دندان پزشکی موظفند ضوابط مربوط به استاندارد و ارزشیابی وزارت متبوع را رعایت نمایند در غیر این صورت مطابق مقررات با مراکز متخلف برخورد خواهد شد .
– موسس یا موسسین مراکز موظفند هر سال نسبت به اعلام تقاضای و ارزشیابی طبق ضوابط و استانداردهای موجودتوسط وزارت متبوع اقدام نماید .

تبصره – ضوابط و استانداردهای درمانی و ارزشیابی مراکز توسط وزارت متبوع ابلاغ خواهد شد .

تبصره – مراکز موظفند آخرین درجه ارزشیابی و پروانه های مرکز را در قسمت پذیرش به نحوی که کاملاً قابل رویت باشد نصب نمایند .

در صورتی که موسس و یا موسسین مراکز دندان پزشکی از ضوابط و مقررات و وظایف موضوع آیین نامه و اصلاحیه درمانگاه ها تخطی نمایند به نحو زیر اقدام خواهد شد :
الف : تذکر شفاهی با قید موضوع در صورت جلسه بازرسی محل توسط دانشگاه های/دانشکده های ذی ربط
ب : اخطار کتبی توسط دانشگاه/دانشکده ذی ربط
ج : لغو موقت پروانه تاسیس و تعطیل مرکز به مدت یک تا سه ماه به پیشنهاد دانشگاه/دانشکده مربوطه و تصویب کمیسیون قانونی موضوع ماده 20
د : لغو موقت پروانه تاسیس و تعطیل مرکز به مدت سه ماه تا یک سال به پیشنهاد دانشگاه/دانشکده مربوطه و تصویب کمیسیون قانونی موضوع ماده 20
ه : لغو پروانه تاسیس مرکز به پیشنهاد دانشگاه/دانشکده مربوطه و تصویب کمیسیون قانونی موضوع ماده 20 و عندالزوم اعلام آن به مراجع قضائی
– پرستار دندان پزشکی به شخصی اطلاق می گردد که دوره پرستاری دندان پزشکی را در یکی از دانشگاه های معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهی نامه رسمی کاردانی شده باشد .
– تکنسین لابراتوار دندان سازی به شخصی اطلاق می گردد که دوره کاردانی دندان سازی ( پروتز) را در یکی از دانشگاه های معتبر گذرانده و موفق به اخذ گواهینامه رسمی کاردانی شده باشد .

– تاسیس هرگونه موسسه درمانی به نام مرکز دندان پزشکی قبل از هرگونه اقدم منوط به کسب موافقت اصولی و پروانه تاسیس از وزارت متبوع می باشد .
– اجازه تاسیس به کسانی داده می شود که علاوه بر داشتن شرایط ماده 2 قانون مربوط به امور پزشکی دارویی ، مواد خوردنی و آشامیدنی دارای عدم سوء پیشینه بوده و صلاحیت آنها بر طبق ضوابط تعیین شده به تائید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی برسد .

تبصره – شرکت تعاونی های بهداشتی درمانی تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع و با رعایت مفاد این آیین نامه می توانند پروانه تاسیس دریافت نمایند .

بهره برداری و ادامه فعالیت مراکز دندان پزشکی منوط به راه اندازی قسمت های مختلف مرکز دندان پزشکی و معرفی مسئولان فنی مرکز برای کلیه نوبت های کاری و معرفی کارکنان دندان پزشک و پیرا پزشک طبق ضوابط اعلام شده توسط وزارت متبوع و تائید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی و کسب پروانه لازم و رعایت ضوابط قانونی و مقررات مندرج در این آئین نامه خواهد بود .
– محل ساختمان و تجهیزات فنی باید قبل از صدور پروانه تاسیس توسط کارشناسان ذی ربط دانشگاه ها و یا وزارت متبوع مورد بررسی و تائید قرار گیرد .
– پروانه تاسیس به نام اشخاص حقیقی صادر خواهد شد .
– پروانه مسئول فنی به نام دندان پزشک عمومی یا متخصص واجد شرایط و صلاحیت پس از تائید کمیسیون قانونی تشخیص امور پزشکی صادر خواهد شد .

تبصره – مسئول یا مسئولین فنی از بین موسس یا موسسین معرفی می گردند .
– مسئولیت و سرپرستی کلیه امور مرکز با مسئول فنی خواهد بود .
– تبصره – مسئولین فنی مراکز تخصصی بایستی متخصص در یکی از رشته های دندان پزشکی باشد .
هیئت امنای مراکز درمانی خیریه دندان پزشکی تحت ضوابط و مقررات وزارت متبوع بایستی مسئول فنی واجد شرایط جهت هر یک از نوبت های کاری معرفی نمایند .

منابع
منابع و ماخذ
1. امامی رضوی و همکاران . آشنایی با مبانی حاکمیت بالینی . چاپ اول . نشر تندیس .1390.
2.خلیقی نژاد نیما ، منیژه عطایی ، هادی زاده فاطمه .دریچه ای به حاکمیت بالینی و تعالی خدمات بالینی . چاپ اول
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. 1387.
3. Clinical Governance Support Team, A Practical Handbook for Clinical Audit. 2004.

4.Royal College of Nursing. Clinical governance: an RCN resource guide. Royal College of Nursing 2003
www.wikipedia.com
www.MD Consult .com
برونر قلب و عروق 2008
— مراقبتهای پرستاری ویژه در بخشهای ICU ، CCU دیالیز تالیف محمد رضا عسکری و محسن سلیمانی 1389
– کتاب هندبوک آموزش به بیمار نوشته آنا ، ام ، کانابیو
سایت اینترنتی
www . Allina . com/ ac / heart / health . nsf
www.alrhba.ae
www.gosh.nhs.uk http://www.patient.co.uk/