واحد بندر دیلم
وزارت علوم تحقیقات وفناوری
واحد دهدشت
پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی رشته علوم اجتماعی
(گرایش پژوهشگری)
عنوان :
رابطه بین ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
استاد راهنما :
سرکار خانم پاینده
پژوهشگر :
آقای مهرزاد جاوید
سال تحصیلی: 93-92
سپاسگزاری
پروردگار را سپاس می گویم که با حمایت علمی و معنوی استاد توانمندی همچون سرکار خانم محبوبه پاینده مجموعه حاضر را با احترام فراوان به اهل قلم تقدیم نمایم .
تقدیم به :
مادرم، آنکه آفتاب مهرش در آستانه قلبم، همچنان پابرجاست و هرگز غروب نخواهد کرد.
تقدیم با بوسه بر دستان پدرم:
به او که نمی دانم از بزرگی اش بگویم یا مردانگی سخاوت، سکوت، مهربانی و …..
پدرم راه تمام زندگیست
پدرم دلخوشی همیشگیست
1-1-مقدمه :
مهارتهای زندگی عبارت است از مجموعه ای از توانایی ها که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید را فراهم می آورند. پژوهش های متعدد و گسترده ای تاثیر مثبت آموزش مهارتهای زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد ، پیشگیری از رفتارهای خشونت آمیز ، تقویت اتکا به نفس ، افزایش مهارتهای مقابله با فشارها و استرس ها ، برقراری روابط مثبت و موثر اجتماعی و … نشان داده اند.
نیازهای زندگی امروز ، تغییرات سریع اجتماعی فرهنگی ، تغییر ساختار خانواده ، شبکه گسترده و پیچیده ارتباطات انسانی و تنوع ، گستردگی و هجوم منابع اطلاعاتی انسان ها را با چالشها ، استرس ها و فشارهای متعددی روبرو نموده است که مقابله موثر با آنها نیازمند توانمندی های روانی- اجتماعی می باشد . فقدان مهارتها و تواناییهای عاطفی ، روانی و اجتماعی افراد را در مواجهه با مسائل و مشکلات آسیب پذیر نموده و آنها را در معرض انواع اختلالات روانی ، اجتماعی و رفتاری قرار می دهد .
پژوهش های بی شمار نشان داده اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی عاطفی ریشه های روانی اجتماعی دارند از جمله پژوهش در زمینه سوء مصرف مواد نشان داده است که سه عامل مهم با سوء مصرف مواد رابطه دارند که عبارتند از عزت نفس ضعیف ، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارتهای ارتباطی ( مک دانالد و همکاران ، 1991) . همچنین زیمرمن و همکاران (1992) بین احساس خود کارآمدی شخصی و موفقیت تحصیلی همبستگی معنا داری یافتند . مطالعات زیادی دلالت بر آن دارند که بین عزت نفس ضعیف و سوء مصرف الکل و دارو ( سینگ و مصطفی ، 1994) ، بزهکاری ( دوکزو لورج ،1989) ، بی بندوباری جنسی ( کدی، 1992) و افکار خود کشی ( چوکت ، 1993) رابطه وجود دارد . بنابراین با توجه به مدارک و شواهد علمی و به منظور پیشگیری از بروز آسیب های اجتماعی مانند خودکشی ، اعتیاد ، خشونت ، رفتارهای بزهکارانه و اختلالات روانی لازم است به موضوع بهداشت روانی و اهمیت آن توجه بیشتری شود از طرفی ماهیت مشکلات روانی اجتماعی به گونه ای است که مقابله با آن در سطوح بعدی مداخله ( پیشگیری ثانویه و ثالث ) نه تنها هزینه های قابل ملاحظه ای را از نظر نیروی انسانی و مسایل مالی بر جوامع تحمیل می کند ، بلکه اثر بخشی و کارآمدی آن نیز بسیار محدود و حتی در مواردی ناچیز است . به عنوان مثال بررسی ها نشان می دهد که وقتی یک شخص وابستگی دارویی ( اعتیاد ) پیدا کرد ، در خوشبینانه ترین حالت 20 الی 30 درصد موارد احتمال بهبود وجود خواهد داشت و حتی تحت این شرایط نیز احتمال عود مجدد مشکل وجود خواهد داشت ( کاپلان و سادوک ، 1988؛ تایلور ،1995) .
این واقعیات باعث شده که صاحب نظران و متخصصان حیطه بهداشت روانی در جهان تمام کوشش و توجه خود را حول محور برنامه های پیشگیری در سطح اول متمرکز سازند . به همین منظور برنامه های پیشگیری هم در سطح عام و با هدف کاهش و کنترل انواع آسیب های روانی – اجتماعی و هم در سطح خاص و در رابطه با کاهش و کنترل مشکلات خاص ( از قبیل وابستگی دارویی ؛ افسردگی ؛ و …) در نقاط مختلف جهان طراحی و به مورد اجرا گذاشته شده است.مهارتهای زندگی شامل مجموعه ای از توانایی ها هستند که قدرت سازگاری و رفتار مثبت و کارآمد را افزایش می دهند . در نتیجه شخص قادر می شود بدون این که به خود یا دیگران صدمه بزند ، مسئولیت های مربوط به نقش اجتماعی خود را بپذیرد و با چالش ها و مشکلات روزانه زندگی به شکل موثر روبه رو شود . محققان تاثیر مثبت مهارتهای زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد ، استفاده از ظرفیت ها و توانمندی های هوشی و شناختی ، پیشگیری از رفتارهای خشونت آمیز ، افزایش خود اتکایی و اعتماد بنفس و … مورد تایید قرار داده اند. به ویژه در کاهش سوء مصرف مواد بر نقش کلیدی مهارتهای زندگی تاکید می شود . هم چنین آموزش این مهارتها به عنوان یک روش عام پیشگیری از آسیب های فردی و اجتماعی مورد تاکید بوده است. در مطالعه اسمیت (2004) نشان داده شد که آموزش مهارتهای زندگی به طور قابل توجهی منجر به کاهش مصرف الکل و مواد مخدر در جوانان می گردد. اسمیت و گری (2005) نیز نشان دادند آموزش مهارتهای زندگی اثر معنی داری بر توانائیهای رهبری و مدیریت در جوانان دارد. فرایند نقش مهارت های زندگی در ارتقای بهداشت روان را به شکل زیر می توان نشان داد :
یادگیری موفقیت آمیز مهارتهای زندگی ، احساس یادگیرنده را در مورد خود و دیگران تحت تاثیر قرار می دهد و علاوه بر این کسب این مهارتها نگرش دیگران را نیز در مورد فرد تغییر می دهد . به همین خاطر کسب مهارت های زندگی هم شخص را تغییر می دهد و هم محیط را ، و این اصل دو سویه ، ارتقای بهداشت روان را شتابی دوچندان می بخشد .
1-2-شرح و بیان مساله :
رشد انسان در زمینه های روانی، اجتماعی، جسمانی، جنسی،شغلی،شناخت الگوی اخلاقی وعاطفی صورت می گیرد هر یک از زمینه ها نیازمند مهارت وتوانایی می باشد در واقع می توان گفت که تکامل مراحل رشدی وابسته به مهارت های زندگی است. زمانی که افراد مهرت های زندگی اساس را کسب نماید در عمل کرد بهینه خود پیشرفت می کند آموزش مهارت های زندگی نقش اساسی را در بهداشت روانی ایفا می کند والبته زمانی که در یک مقطع رشدی مناسب ارائه شود نقش برجسته تری خواهد داشت به طور تعین می توان گفت که بسیاری از نورزها وسایکوزها ناشی از نقض در رشد مهارت های زندگی اساسی است در واقع آموزش مهارت های زندگی نقش درمانی دارند.رویکرد مهارت های زندگی یک چارچوب ساز مان یافته ای را برای مراکز مشاوری روانی بهداشتی فراهم می کند ویک عنصر آموزشی یک سوی ومهم برای مدارس ابتدایی ودبیرستانی سوالاتی چون آیا واقعا وسایل ارتباطی ورسانه های همگانی در زندگی وحیات انسان اثر گذار است .1یا تحقیقات عینی تجربی که در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا،کاناداو شهرهای متفاوتی را برانگیخته وعصر حاضر که عصر ارتباطات است که آن ارتباطات به اطلاعات انتقالی از ابزارهای مهم برای تصمیم گیری تامل بین انسان هاهویت بخشی وهویت ستاندن جهت دهی به افکار واندیشه ها وابزار برسلطه است ونفوذ هرچه بیشتر رسان های ارتباطات در جامعه سبب گردید تا شهروندان در رهبران سیاسی در وضعیت بحران قرار گیرند در اثر داده ها اطلاعات پخش شده رسانه ها دانش بشری نشر وشهروندان از هوش لازم برخوردار گردیده اند به طوری که دیگر حکومت ها به سختی می توانند آنها رادربازی های سیاسی ومانورهای قدرتی خود به انحراف وتحریف بکشاند واز سوی دیگر جهانی شدن ارتباطات نیز جدا از گسترش وپیشرفت تکنولوژی رسانه ای واثرات مثبت آن مانند افزایش دانایی، انتقال حقایق واقعیاتواثرات منفی در نظام فرهنگی جوامع گذارد.ونشانه های فرهنگی جامع به جامه دیگر منتقل می شود. ( مک دانالد و همکاران ، 1991)
1-3 -اهمیت و ضرورت تحقیق:
امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تاکید می شود وروز به روز با انجام تحقیقات وسیع وگوناگون اهمیت ونقش آن در زندگی فرد اجتماعی آشکار تر می گردد پزوهش ها مهارت های زندی به ارتقای بهداشت روانی کودکان ونوجوانان در ابعاد مختلف زندگی کمک می کند واساسترین برنامه های پیشگیرانه در سطح اولیه به شمار می رود سلامت بخش اصلی یک زندگی شاد است ومدارس نقش مهمی در آگاهی ساختن نو جوانان پیرامون مسائل بهداشت وسلامتی آموزشی علو زندگی به آنان دارند علارغمایجاد تغییر است عمق فرهنگی وتغییر در شیوه های زندگی بسیاری از افراد دررویارویی با مسائل زندگی فاقد توانایی های لازم واسا هستند همین امر آنان را در مواحعه ومسائل مشکلات زندگی روزمره ومقتضیات آن آسیب پذیر ساخته اند پزوهش بی شماری نشان داده اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی واختلالات روانی عاطفی ریشه های روانی اجتماعی دارند ومهارت های مقابله ای وتوانای های روانی اجتماعی در بهبود زندگی بسیار موثر است توانای های روانی اجتماعی عبارتند از گروه تواناها ی که فرد را بای مقابله موثر وپرداختن به کشمکش وموقعیت های زندگی یاری می کند این توانایی ها فرد را قادر می سازد تا در رابطه با سایر انسان ها جامعه فرهنگی ومحیط خود مثبت وسازگارانه عمل کنند وسلامت روانی خود را تامین کنند مهرت های زندگی فرد را قادر می سازد تا دانش ها وارزش ها ونگرش های خود را به توانابب هاب بالفعل تبدیل کند مهارت زندگی درجهت ارتقاع توانایهای ارتباطات اجتماعی هستند در نتیجه سلامت روانی جسمانی اجتماعی را تامین میکند.
1-4 -اهداف تحقیق:
هدف کلی
– بررسی شناخت رابطه بین فرهنگ با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
اهداف فرعی
– بررسی شناخت رابطه بین اقتصاد با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
– بررسی شناخت رابطه بین اشتغال با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
– بررسی شناخت رابطه بین حقوق با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
– بررسی شناخت رابطه بین بعد خانواده با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
– بررسی شناخت رابطه بین روانی با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
– بررسی شناخت رابطه بین تعهدات مذهبی با ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی
1-5 سوالات تحقیق
1-آیا بین اضطراب کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
2-آیا بین پرخاشگری کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
3-آیا بین خوبی کسانی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
4-آیا بین افکار پارانوئیدی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
5-آیا بین روان پریشی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
6-آیا بین سلامت کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آنهایی که این آموزش را ندیده اند تفاوت وجود دارد؟
1-6-فرضیات تحقیق
به نظر می رسد بین فرهنگ وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین اقتصاد وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین اشتغال وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین حقوق وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین بعد خانواده وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین تعهدات مذهبی وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
به نظر می رسد بین روانی وارتباطات اجتتماعی وکسب مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
فرهنگ: مجموعه پیچیده ای از دانش ها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و هرچه که فرد به عنوان عضوی از جامعه از جامعهٔ خویش فرامی گیرد .
فرهنگ شامل موارد زیر می باشد:
آداب رسوم
تضاد طبقاتی
تحصیلات
ناهنجاری
به نظر شما چه میزان آداب رسوم در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزانتضاد طبقاتی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان تحصیلات در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان ناهنجاری در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
اقتصاد: شاخه ای از علم اقتصاد است که به مطالعه منحصر به فرد اقتصاد، تجزیه و تحلیل بازار، رفتار مصرف کنندگان و خانوارها و بنگاه ها می پردازد و اساس آن مدل های ریاضی است. در اقتصاد خرد چگونگی رفتار انسان ها و انتخاب هایشان را در سطح واحدهای خرد یا کوچک اقتصادی مانند یک فرد، یک بنگاه، یک صنعت یا بازار یک کالای خاص بررسی می کند و به چگونگی تعامل بین خریداران و مصرف کنندگان و عوامل موثر در انتخاب خریداران می پردازد. اقتصاد خرد به خصوص به الگوی عرضه و تقاضا برای کالاها و خدمات و همچنین تعیین قیمت خروجی در بازارهای خاص توجه دارد و معمولاً در بازارهایی که در آن کالاها در حال خرید و فروش هستند کاربرد دارد.
بعد اقتصادشامل موارد زیر میباشد.
داشتن مسکن
محل زندگی
سطح دارآمد
به نظر شما چه میزانداشتن مسکن در ازتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست.
به نظر شما چه میزان محل زندگی در ازتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست.
به نظر شما چه میزان سطح درآمددر ازتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست.
بعد خانواده: خانواده جامعه ای کوچک است که ریشه های خانواده ای بزرگ را میسازد، این خانواده ها میتوانند برای ما آینده روشنی در نظر داشته باشند ، این خانواده یعنی خانواده متعادل و موفق که بعدا هم به تعالی و رشد میرسد ، میتواند دستاورد خوبی هم برای خود و هم برای جامعه داشته باشد ، یک معرفی از انواع دیدگاهها و نگاهها را به خانواده داشته باشم این را به عنوان یک یاد آوری بگویم ، ما خانواده آشفته و متزلزل را گفتیم ، خانواده سالار پرور که در واقع یک نفر قدرت استبداد بیشتری دارد
بعد خانواده شامل موارد زیر می باشد
اجتماعی
سیاسی
فرهنگی
مذهبی
به نظر شما چه میزان بعد اجنماعی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان بعدساسی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان فرهنگی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان مذهبی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است
اشتغال:
اشتغال شامل موارد زیر می باشد
کارمند
شغل آزاد
محصل
بیکار
به نظر شما چه میزان کارمند بودن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان شغل آزاد در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان محصل بودن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان بیکاری در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
حقوق: حقی که باید از سوی دولت ها تضمین شود هدف از تصویب قوانین اجتماعی، اجرای برنامه های ارائه کننده مزایا و خدمات اجتماعی، مطابق با قوانین رسمی هر کشور است. در سطح گسترده تر می توان گفت، تامین امنیت فردی و آزادی شخصی بدون تحقق تامین اجتماعی بی مفهوم است، حقوق اجتماعی شالوده هر نظام معقول حمایت های اجتماعی است و هدف از قوانین اجتماعی تعیین اصول راهبردی در کل نظام حمایت های اجتماعی و سایر قوانین مرتبط و نیز در روند اجرایی قوانین است.
حقوق شامل موارد زیر می باشد
سنت گرایی
مردم سالاری
تعصب جنسی
به نظر شما چه میزان سنت گرایی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان تعصب جنسی مردم سالاری طبقاتی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
روانی : سلامت روانى تنها شامل نداشتن بیمارى روانى نیست بلکه توان واکنش در برابر انواع گوناگون تجربه هاى زندگى به صورت قابل انعطاف و معنى دار است،
روانی شامل موارد زیر می باشد
اضطراب
ترس
افسردگی
به نظر شما چه میزان اضطراب در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان ترس در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان افسردگی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
تعهدات مذهبی:
تعهدات مذهبی شامل موارد زیر می باشد
روزه گرفتن
رفتن به مسجد
رفتن به مکان مذهبی
نماز خواندن
کمک به دیگران
به نظر شما چه میزان روزه گرفتن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان رفتن به مسجد در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان رفتن به مکان های مذهبی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان نماز خواندن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
به نظر شما چه میزان کمک به دیگران مذهبی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است.
2-1 پیشینه تحقیق :
2-1-1 تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور
دکتر کاظم معتمد نژاد استاد برجسته ارتباطات از کشور ایران (1384)از طرف داران نظریه تاثیر گذار وسایل ارتباط جمعی در زندگی انسان هاست وی در کتابش می نویسد در جهان امروز وسایل ارتباط جمعی با انتقال اطلاعات ومعلومات جدید ومبادله وافکار عمومی عقاید عمومی در راه پیشرفت وتمدن بشری نقش بزرگی برعهده گرفته است … فراوانی جمعیت،تمئن صنعتی پیچیدگی ،وضع زندگی اجتماعی،وابستگی وهمبستگی های ملی وبین المللی ،نامنی ها وبرهانی ها وعواملی هستند که روزبه روز نیاز انسان را به آگاهی از تمام حوادث ووقایع جاری محیط زندگی بشر می کنند تا جای که پیشرفت وسایل ارتباط جمعی وتوسعه اقتصادی واجتماعی تحکیم مبانی دموکراسی وتفاهیم بین المللی لازم وملزوم یکدیگرند این ترتیب در جامعه امروز انسان ها تنهای موقعی میتواند بهترین ومطمئن ترین امکانات وسایل زندگی برای زندگی گروهی به دست بیاورند که دارای معلومات واطلاعات کافی وخط مشی صحیی…می باشند.دکتر معتمد نژاد به نقل از( آلفرد سودی) جامعه شناس واقتصاد دان معاصر فرانسوی وسایل خبری یک دموکراسی است باور الفرد مهارت های زندگی توانایی های هستند که به ما کمک می کند در موقعیت های مختلف عاقلانه وصحیح رفتار کنیم به طوری که با خود ودیگرانسازگارانه اتباط برقرار کرده وبدون توسل وخشونت می توانیم مسائل پیش آمده را حل کنیم وضمن کسب موفقیت بر زندگی احساس شادمانی داشته باشیم مهارت های زندگی شامل مجموعه ای توانای های هستند که قدرت سازگاری رفتار مثبت وکارآمد را افزایش می دهد درنتیجه شخص قادر می شود بدون اینکه به خودیا دیگرلن صدمه بزند مسئولیت های مربوط به نقش اجتماعی خود را یپذیرد وبا چالش ها ومشکلات روزانه یزندگی شکل موثر روبه رو شود محقان تاثیر مثبت مهارت های زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد استفاده از ظرفیت های توانمندی های هوشی وشناختی پیشگیری از رفتارهای خشونت آمیز افزایش خود اتکایی واعتماد به نفس مورد تایید قرار داده اند به ویژ در کاهش سوء مصرف مواد برنقش کلیدی مهارت های زندگی تاکید می شود.
واز نظر دکتر کاظم معتمد نژاد انسان تنها موقعی می تواندبهترین ومطمئن ترین امکاناتووسایل زندگی برای زندگی گروهی که داری معلومات واطلاعات کافی خط مشی صحیح باشد ونتنها رسانه های همگانی بلکه نوع رسانه ها با ویژگی های خود برافراد ودر نهایت جامعه اثر می گذارد بیاری از جامعه شناسان ارتباط معتقدند که رسانه های همگانی تاثیر چمشگیری نیز برزیبایی شناخت حالات روانی ،اخلاقی ،قومی واجتماعی دارند.وبه قدرت موثر است که هیچ گوشه از وجود حس وروان اخلاقی انسان دست نخورده وبه حال خود رها نمی کندوسرانجام رسانه ها در پراسش تکوینی فرهنگ های جهانی تغییر در رفتار وخلق خوی انسان براجتماع وجامعه مهم بزرگ برعهده دارند وبرخی از دانشمنمدان معتقند رسانه ی ارتباطی در زندگی بشر مهم وحیاتی می خوانند که از آن به عنوان یک تمدن بزرگ یاد کردند وعصر جدید را عصر ارتباطات به دلیل تاثیر گذاری رسانه ها وسایل ارتباطی در زندگی است. ومبادله اخبار واطلاعات افکار بین افراد وانسان ها وسایل از ضرورت های زندگی اجتماعی وسایل انتقال اطلاعات ومبادله افکار اندیشه های انسان عصر کنونی را عصر ارتباطات گویند.
2-1-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور:
گوستا ولو بون:
گوستا ولو بون(1841-1931)پزشک ونویسنده ومحقق اجتماعی در زمینه ی روان شناسی اقوام وبه عبارتی روان توده مطالعه می کرد در این زمینه او برارتباط روان شناسی باجامعه شناسی برای ناخت خصوصیات مشترک انسان ها تاکید داشت بنا بر نظر دوم غرق شدن افراد درتوده با گم شدنفردیت افراد همراه است واحساس مسئولیت شخص را در دراز مدت به گونه ی مصیبت باری کاهش می دهد ازمفاهیم که لوبون بر آن به عنوان ظرف تغییر هویت فرد تاکید میکند،مفهوم انبوه خلق است به نظر او افراد مختلف همین که به انبوهی مبدل شدندنوعی روحیه جمعی در آنان پدیدار می شوند که این روح وادارشان می کند که طوری احساس عمل کند که با احساس عمل آنها در تنهای متفاوت است .حتی بعضی از عقاید احساسات،تنها در افرادی که بصورت انبوه خلق درآمده اند پدید می آیند.انبوه خلق زاتی جداگانه از مجموعه یا میانگین افراد دارد وعوامل پیدایش آن ارتباط افراد در کنار هم ودر کنار یک محرک بیرونی است انبوه خلق برای اعمال قهرمانی ،توانا تر از جدا ازهم است .ازنظر گوستا بون عقاید شامل دوبخش بنیادی (نامتغییر )ومتغییر می باشد با این حال نشریات (رسانه های جمعی) با گسترش فزاینده خود در شکل گیری عقاید بنیادی وتغییرات در عقاید گذارا یا متغیر توده ها نقش دارند. 2
فردیناند تونیس
فردیناندتونیس(1855-1935) فیلسوف وجامعه شناس آلمانی است که ارتباط را محور شناخت وارزیابی جامعه می داند وتفکیک پذیری وظایف را نه درسازمان یا ساخت نهادی جامعه بلکه در روابط میان افراد جستجو می کند نظریه تونیس با تفکیک تمایز دونوع جامعه آغاز میشود:
1- اجتماع یا جامعه معنوی(گمن شافت)
2- جامعه صوری (گزل شافت)
گمن شافت یا جامعه معنوی با نوعی همبستگی عمیق وبیشتر با جنبه ی احساسی،طبیعی وارگانیک مانند خانواده همراه است .اکا در گزل شافت با جامعه صوری،نظم قانونی،تقسیم کار،مالکیت وتضاد منافع در اعضای گروه حکم فرما است.از نظر ارتباطی ،این دو جامعه دارای 3 سطح ارتباطی گسترده،عمیق و نوعی هستند.نظریه تونیسبه مطبوعات به عنوان یک رکن تشکیل دهنده افکار عمومی مثبت است وتاکید داردکه باعث ساخت افکار عمومی وبه ویژه در ایجاد گزل شافت یا جامعه صوری نقش اصلی دارد. .(زارعیان،105-103:1382).
چارلزهورتن کولی
چارلزهورتن کولی(1883-1993) فیلسوف وجامعه شناس آمریکایی برپایه مطالعات خود وراثت وفرئ گرایی را به معنی معیار تعیین کننده شخصیت فرد مردود بر شمرد وارتباطات میان فردی شخص یا خانواده وهمه گروه ها خود را پایه اصلی جامعه پذیر شدن دانست کولی در نظریات خود جایگاه ارزشمندی را به ارتباطات اختصاص داد وآن را مکانیسم اصلی شکل گیری خود آیین سان دانست به اعتقاد کولی کنش متقابلی با دیگران ،نقش یک آیینه را ایفاد می کند که به فرد کمک می نماید تانسبت به خود ادراک دقیقی پیدا کند وکولی در کتاب سازمان اجتماعی در سال( 1909) بهترین تعریف را از ارتباطات ارائه داد.
ماکس وبر
ماکس وبرفیلسوف وجامعه شناس آمریکایی(1965-1978) جامعه را به دو دسته سنتی وعقلای تقسیم می کند .به نظر او جامعه سنتی یک جامعه بدون تعقلی است،حال آنکه جامعه عقلایی بر اساس ویژگی های مطبوعات ودیگر نهادهای جامعه مدنی شکل می گیرد. به اعتقاد ماکس وبر در جامعه شناسی سیاسی مقوله اقتدادر یا سلطه مشروع را از قدرت جدا می کند. اقتدار یا سلطه مشروع آن است که گروه معینی از مردم با رضایت ورغبت از فرمان معینی شخص یا اشخاص معین می دهند ،اطاعت کنند.وی سه صورت برای اقتدار قائل است الف)سنتی :فرمانبری به خاطر مشروعیت نظامی که به دوصورت مورثی یا سالمند سالاری است ب)پیشوایی (کاریز ماتیک) فرمان پذیری مبتنی بر اعتقاد به خصوصیات ویژه پیشوا
ج) قانونی :اقتدار به علت قبول یا تصویر مشروعیت نظام قانونی است.در اقتدار قانونی ،بروکراسی ویا سازمان اداری جایگزین نهادهای سنتی سلسله مراتب اجتماعی و… می شود وفرد به جای رغبت درنظام سنتی به عنوان شهروند تعریف می گردد.ماکس وبر تحولات هنری،فنون ووسائلارتباط جمعی را نتیجه رشد عقلانیت می داند او به طور مستقل به مقوله مطبوعات تحت عنوان جامعه شناسی مطبوعات پرداخته است. او درای مبحث برای مطبوعات چند خصوصیت تازه قائل است:1)مطبوعات (رسانه ها جمعی )عوامل جدیدی در قدرت اجتماعی هستند وبه همین سبب ارتباط موثری با نهادهای سیاسی واقتصادی پیدا کردند 2)به دلیل وابستگی مطبوعات به دونوع مشتری (خواندندگان وصاحبان آگهی )وافزایش نقش صاحبان آگهی در مطبوعات ونیاز بخش خصوصی ونهادهای اقتصادی بر افکار عمومی از سوی دیگر ،مطبوعات نقش تازه ای در سرمایه گذاری وگردش ثروت در جامعه یافته اند.3) به دلیل نهادی شدن یا تبدیل مطبوعات به موسسات اقتصادی،هویت ونام نشان افراد در مطبوعات کم رنگتر شده است.به عبارت دیگر ،افراد به وسلیه مطبوعات شناخته می شود .
2-2 مبانی نظری :
مهارتهای زندگی ، مهارتهای شخصی و اجتماعی هستند که کودکان و نوجوانان باید آنها را یاد بگیرند تا بتوانند در مورد خود ، انسانهای دیگر و کل اجتماع به طور موثر و شایسته عمل کنند.3
مهارتهای زندگی اساساً یک مبنای رشدی اساسی را از زندگی ارائه می کند ، که این اساس و مبنای رشدی همانگونه که " فروید"[2] مطرح کرده است ، همه ما را قادر می سازد که " دوست داشته باشیم و کار سازنده ای را انجام دهیم " عبور موفقیت آمیز این مسیر زندگی در چهار زمینه مهم خانوادگی ، تحصیلی ، اجتماعی و شغلی ، نیازمند به مهارت کارآیی در مهارتهای زندگی است.4
مهارتهای زندگی عبارتند از مجموعه ای از توانایی ها که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید را فراهم می آورند . این توانایی ها فرد را قادر می سازند تا مسوولیت های نقش اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمه زدن به خود و دیگران ، با خواستها ، نیازها ، انتظارات و مشکلات روزانه بویژه در روابط بین فردی به شکل موثری روبرو شود ( طارمیان ، ماهجویی ، فتحی 1378 ).
تاریخچه مهارت های زندگی آموزش مهارت های زندگی در سال 1979با اقدامات دکتر گیلبرت بوتوین آغاز گردید وی در این سال یک مجموعه آموزش مهارت های زندگی برای دانشآموزان کلاس هفتم تا نهم تدوین نمود که با استقبال فراوان متخصصات بهداشت روان مواجه گردید این برنامه آموزشی به نوجونانیاد می داد که چگونه با استفاده از مهارت های رفتار جرآت مندانه ،تصمیم گیری وتفکر نقادی در مقابله وسوسه یا پیشنهاد سوء مصرف مواد از سوی هم سالان مقاومت کنند . هدف بوتون طراحی یک برنامه واحد پیشگیری اولیه بود و مطالعات بعدی نشان داد که آموزش مهارت های زندگی تنها در صورتی به نتایج مورد نظر ختم می شود که همه مهارت ها به فرد آموخته شوند پژوهش ها حاکی ازآن بودند که این برنامه در پیشگیری اولیه چندین نوع مواد مخدر ازجمله سیگار موافق بوده است.5
به دنبال این اقدام مقدماتی ،از سال 1993 به بعد سازمان جهانی بهداشت با هماهنگی یونسیف ،برنامه آموزش مهارت های زندگی را به عنوانیک طرح جامع پیشگیری اولیه وارتقاع سطح بهداشت روانی کودکان نوجوانان معرفب نمود(WHO،1994،WHO، ،UNISEF،1994،WHO،2004)
این برنامه در کشور های مختلف دنیا تجربه شد وگزارش های امید بخشی از کارهای این برنامه منتشر گردید
فقدان مهارت ها وتوانایی های عاطفی،روانی،واجتماعی افراد راددرمواجههبا مسائل ومشکلات آسیب پذیر کرده است وآن ها را درمعرض انواع اختلالات روانی اجتماعی ورفتاری قرار می دهد .در سال 1993 آموزش مهارت های زندگی از سوی سازمان ملل متحد به کشور های عضو به طور جدی توصیه می شود این تحول فعالیت علاقمدان به کاربرد روان شناسی در زندگی روزمره با هدف ارتقا ی بهداشت روانی جامعه را درایران وارد مرحله جدیدی ساخته. مهارت های زندگی تواناهی های هستند که به ما کمک می کنند تا در موقعیت های مختلف عاقلانه وصحیح رفتار کنیم به طوری که آرامش داشته باشیم لذت ببریم ودر عین حال با دیگران ارتباط سازگارانه ومفیدی را برقرار کنیم وبدون توسل به خشونت یا خود خوری بتوانیم مسائل پیش آمده را حل کنیم وضمن کسب موفقیت در زندگی احسس شادمانی داشته باشیم . مهارت های اجتماعی شامل قابلیت های می شود که نواما هوش اجتماعی نامیده می شود مهارت های اجتماعی شامل بیان افکار در تبادلات اجتماعی ،دانش نسبت به نقشه ها وارزش های اجتماعی ،مهارت درک شرایط مختلف اجتماعی ،مهارت های حل مسئله ومهارت های ایفای نقش هایی اجتماعی است.
اصولا مهارت بادانای تفاوت دارد.همان طور که فرد با خواندن کتاب آموزش شنا؛ فقط علم به موضوع پیدا می مند وشنا کردن یاد نمی گیرد ،دانستن این مهارت ها هم کافی نیست بلکه با تمرین مستمر وبه کارگیری به مرور در زندگی روزمره،می توانیم مهارت های اجتماعی را مدیریت کرده ودر شرایط مختلف اجتماعی رفتار مناسب داشته باشیم.
مدیریت وآموزش مهارت های زندگی ،به معنی برخورداری از توانا یی های لازم در حل مشکلات وجلوگیری از تبدیل شدن آنها به بحران فرسایشی است .
مهارت های زندگی ازطریق آموزش وتجربه قابل استفاده است وفرایندی است که موجب ثبات در شخصیت وعمق در هویت شده است توسعه فرهنگ فردی را سامان می بخشد وموجب رضایت ومقبولیت وموفقیت در زندگی می شود ."ایلین مالگین" یکی از مربیان آموزش زندگی در این رابطه می گوید : "آموزش زندگی نه یک شیوه درمانی است بلکه شیوه عملی ومبتنی براهداف است "
در این شیوه به جای پرداختن به ریشه های مشکلات موجود زندگی سعی می کنیم به راه حل های آن ها بیندیشیم درحقیقیت آموزش زندگی با ارائه راه حل های نوین وموثر فرد را برای مقابله با مشکلات فرا می خواند ودر نهایت می آموزد که هر فرد چگونه آموزگار زندگی خود باشد همه ما انسان ها اغلب در زندگی با مسائل ومشکلات مواجه هستیم مسائلی که گاه به دلیل دامنه وسعت وشدت آنها به نظر پیچیده وغیر قابل حل هستند باید بدانیم که همه مشکلات با رعایت یک اصل مهم به راحتی از بین خواهند رفت وآن اصل چیزی نیست جز تعین باید ها ونباید ها مهارت های زندگی توانای های هستند که به ما کمک می کنند در موقعیت های مختلف عاقلانه وصیحیح رفتار کنیم به طور ی که با خود ودیگران سازگارانه ارتباط برقرار کرده است وبدون توسل به خشونت بتوانیم مسائل پیش آمده را حل کنیم وضمن کسب موفقیت در زندگی احساس شادمانی داشته باشیم.
مهارت هازندگی شامل مجموعه ای توانای های هستند که قدرت سازگاری ورفتار مثبت وکارآمد را افزایش می دهند. در نتیجه شخص قادر می شود بدون اینکه به خود ویا دیگران صدمه بزند،مسئولیت های مربوط به نقش اجتماعی خود را بپذیرد وبا چالش ها ومشکلات روزانه زندگی به شکلی موثر روبه روشود . محققان تاثیر مثبت مهارت های زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد ، استفاده ار ضرفیت ها وتوانمندی ها هوشی وشناختی ،پیشگیری از رفتارهای خشونت آمیزی ،افزایش خود اتکائی واعتماد به نفس و… مورد تائید قرار داده اند به ویژه در کاهش سوءمصرف مواد بر نقش کلیدی مهارت های زندگی تاکید می شود همچنین آموزش این مهارت ها به عنوان یک روش عام پیشگیری از آسیب های فردی واجتماعی مورد تاکید بوده است .در مطالعه اسمیت نشان داده شده است که آموزش مهارت های زندگی به طور قابل توجهی منجر به کاهش مصرف مواد مخدر در جوانان می شود. اسمیت وگری نیز نشان داده اند که آموزش مهارت های زندگی ار معنا داری بر تواناهای رهبری ومدیریت در جوانان دارند .فرایند نقش مهارت های زندگی در ارتقای بهداشت روانی را به شکل زی می توان نشان داد :یاد گیری موفقیت آمیز مهارت های زندگی ،احساس یاد گیرنده را در مورد خودودیگران تحت تاثیر قرار می دهد وعلاوه براین کسب این مهارت ها نگرش دیگران را نیز در مورد فرد تغییر می دهد .کسب مهارت های زندگی هم شخص را تغییر می دهد وهم محیط را ،واین اصل دوسویه ارتقاع بهداشت روان را شتابی دوچندان می بخشد .
مهارت های ده گانه زندگی :
سازمان بهداشت جهانی مهارت های زندگی را با عناوین ده گانه زیر مشخص کرده است.رمز برخورداری از این مهارت ها،دانستن ،تمرین وبه کار گیری هر چه بیشتر در زندگی روزمره است.
1)خود آگاهی
مهارت خود آگاهی توانایی شناخت ازنقاط ضعف وقوت خواسته ها ،نیاز ها ،رغبت ها وتصویر واقع بینانه ازخود است تا حقوق فردی،اجتماعی ومسئولیت های خود را بهتر بشناسد . با کسب این مهارت به این سوال اساسی که "من کسیتم "؟ پاسخ می گوییم .
2) همدلی
همدلی یعنی این که فرد بتواند زندگی دیگران را حتی زمانی که در آن شرایط قرار ندارد درک کند همدلی به فرد کمک می کند تا بتواند انسان های دیگر را حتی وقتی با آنها متفاوت است بپذیرد. وبه آنها احترام بگذارد همدلی روابط اجتماعی را بهبود می بخشد وبه ایجاد رفتارهای حمایت کننده وپذیرنده ،نسبت به انسان ها ی دیگر منجر می شود این مهارت موجب می شد تا به دیگران توجه کرده وآنا را دوست داشته باشیم وخود نیز مورد توجه ودوست داشتن دیگران قرار بگیریم وبا ایجاد روابط اجتماعی بهتر به هم نزدیک تر شویم .
3) ارتباط موثر کسب این مهارت به ما می آموزد برای درک موقعیت یگران چگونه به سخنان آنان فاعلانه گوش دهیم وچگونه دیگران را از احساس ونیاز های خود آگاه کنیم تا ضمن به دست آوردند خواسته ها خود طرف مقابل نیز احساس رضایت کند.
4)روابط بین فردی مهارتی که موجب می شود ضمن تقویت روحیه مشارکت ،روابط بین فردی مثبت و موثر فرد با انسان های دیگر ایجاد شود یکی از این موارد ؛توانای ایجاد روابط دوستانه است که در سلامت روانی واجتماعی ،روابط گرم خانوادگی ،به عنوان یک منبع مهم روابط اجتماعی سالم نقش بسار مهمی دارد
5) تصمیم گیری:مهارت تصمیم گیری به ما کمک می کند تا با اطلاعات وآگاهی کافی با توجه با اهداف واقع بینانه خود از بین اه حل های مختلف بهترین راه حل را انتخاب کرده وبه کار بگیریم وپذیرای پیامد های آن نیز باشیم.این توانایی به فرد کمک می کند تا به نحوی موثرتر در مورد مسائل تصمیم گیری کند .اگر کودکان ونوجوانان بتواند فاعلانه در مورد اعمالشان تصمیم گیر کنند ،جوانب مختلف انتخاب را بررسی کرده وپیامد هر انتخابی را ارزیابی کنند مسلما در سطوح بالاتر بهداشت روانی قرار خواهند گرفت
6) توانایی حل مسئله:
مهارتحلمسئله این توانایرا به ما می دهد که باتوجه به تجارب عملی وتوان مندی های ذهنی خود بتوانیم درجهت حل مسئله ویا مشکل قدم برداشته وبه نتیجه مطلوب دست یابیم. این توانایی همچنین فرد را قادر می سازد تا به طور موثرتری مسائل زندگی را حل کند مسائل مهم زندگی چنان چه حل نشده باقی بمانند،استرس روانی ایجاد می کنند که به فشار جسمی منجر می شود .
7)تفکر خلاق
فکر کردن مهارت است که از کودکی می آموزیم .مهارت تفکر خلاق ،قدرت کشف وتولید اندیشه جدید را برای ما فراهم می آورد. مهارت تفکر خلاق به ما کمکمی کند در مواجه با حوادث نا گوار چگونه احساسات منفی خود را بهاحساسات مثیت تبدیل کنیم.تفکر خلاق نوع دیگر دیدن است.در این تفکر هیچ گاه مشکل یک عامل مزاحم به حساب نمی آید بلکه یک فرصت برای کشف راه حل های نو بدیع تلقی می شود که تا کنون کسی به آن توجه نکرده است.
8)تفکر انتقادی
تفکر نقائانه نوعی دیگر از تفکر است کسب این مهارت به ما میآموزد تا هرچیز را به سادگی قبول یا رد کنیم،ابتدا در مورد آن سوال واستدلال کنیم سپس بپذیریم یا رد کنیم . کسانی که از تفکر نقادانه برخوردارند، فریب دیگران را نمی خورند وبه راحتی جذب گروه ها وافراد و… نمیشوند ،چرا که همواره با سوال کردن به عاقبت کار می اندیشند.
9)مقابله با هیجان های ناخوشایند
این توانای فرد را قادر می سازد تا هیجان هارا در خود ودیگران را تشخیص دهد ، نحوه تاثیر هیجان ها بر رفتار را بداند وبتواند واکنش مناسبی به هیجان های مختلف نشان دهند. اگر به حالات هیجانی ، مثل غم،خشم ویا اضطراب درست بخورد نشود اینهیجان تاثیر منفی برسلامت جسمی وروانی خواهد گذاشت وبرای سلامت،پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت.
10) توانایی مقابله با استرس:
این توانایی شامل شناخت استرس های مختلف زندگی وتاثیر آن ها بر فرد است. شناسایی منابع استرس ونحوی تاثیر آن برانسان ، فرد را قادر می سازد تا با اعمال وموضع گیری های خود فشار واسترس را کاهش دهد .
موارد کاربرد مهارت های زندگی :
الف) افزایش سلامت روانی وجسمانی
1- تقویت اعتماد به خویشتن واحترام به خود
2- تجهیز اشخاص وابزار ورو شهای مقابله با فشار های محیطی وروانی
3- کمک به تقویت وتوسعه ارباطات دوستانه مفید وسالام
4- ارتقاع سطح رفتارهای سالم ومفید اجتماعی
ب ) پیشگیری از مشکلات روانی، رفتاری،اجتماعی نظیر:
1) مصرف سیگار وسوءمصرف مواد مخدر
2) بروز اختلالات روانی ومشکلات روانی -اجنماعی
3) خود کشی در نوجوانان وجوانان
4) بی بند باری
5) شیوه ایدز
6) رفتار خشونت آمیز
اهداف مهارت های زندگی
بخشی از اهداف ومهارت های زندگی عبارتند از :
1-تقویت اعتماد به نفس
2- تقویت روحیهمشارکت وهمکاری
3- رشد وتقویت عواطفانسانی
4- کمک به شناسایی وبیان احساسات
5- تامین سلامت وبهداشت روانی
فواید وکاربرد مهارت زندگی برای ما :
1- نحوه کنار آمدن با انتظارات متفاوت خود ،خانواده،همسر،فرزندان،دوستان،همکاران،فامیل وجوامع
2- روابط لذت بخش ورشد دهنده با امکانات تکنولوژی ومحیط زندگی
3- سازگاری با مسائل اقتصادی ونیاز های معیشتی
4- مدیریت خانواده تربیت فرزندان
5- تقویت اعتماد به نفس
6- شناخت وکنترل هیجانات و احساسات خود ودیگران
2-3چارچوب نظری :
برمبنای مهمترین اثر گافمن گتاب "نمود خود درزندگی روزانه (1959) است . برداشت گافمن از خود با رهیافت نمایشی او شکل گرفته بود او خود را در تملک کنشگر نمی انگارد ،بلکه آن را محصولی از کنش متقابل نمایشی میان کنش گر وحضارش می انگارد ."خود یک اثر نمایشی است که از … صحنه ی نمایش بر می خیزد"6 گافمن چنین می پنداشت که افراد در هنگام کنش متقابل می کوشند جنبه از خود را نمایش دهند که مورد پذیریش دیگران می باشد اما کنش گران حتی در حین انجام این عمل می دانند که حضارشان ممکن است بر اجرای نقش آنها اختلال ایجاد کنند. به همین دلیل کنشگران نیاز به نظارت بر حضار را احساس می کند،به ویژه مراقب عناصری اند که ممکن است اخلال گر باشند .کنشگران امید دارند که خود ی را به حضار نشان می دهند ،به اندازه ای نیزرومند باشند که آنها را به همان سان که خودشان می خواهند نمایش دهند .کنشگران همچنین امیدوارند که نمایش آنها حضارشان را وادارد تا داوطلبانه به دلخواه آنها عمل کنند .گافمن این علاقه اصلی را به عنوان مدیریت تاثیر گذاری مطرح کرد . این مدیریت شگرد های را در بر می گیرد که کنش گران برای حل مسائلی که احتمالا ممکن است در ایت زمینه با آند روبه رو شوند،از آنها استفاده می کنند.گافمن به دنبال قیاس نمایشی خود ،از "جلوی صحنه" صحبت می کند.جلوی صحنه خال بخشی از اجرای نقش است که معمولا به صورت ثابت وعمومی اجرا می شوند تا موقعیتی را برای کسانی که نمایش را می بینند ،مشخص کنند .منظور از واژه اجرا یا ایفای نقش کلی فعالیت هست که فرد در مدت زمان حضو.ر مداوم خود در صحنه ،در برابر مچموعه اتی از تماشگران انجام می دهد وتاثیر ویژه ای برتماشگران می گذارد .روی صحنه نوعی از ابزار باز نمای است که فرد بر طول اجرای نقش خود خواسته یا نواخواسته از آن استفاده می کند .م() 7حرکهای بر سازنده های بر روی صحنه ی شخصی را برحسب کارکرد اطلاعات ونشان های که انتقال می دهند به دومقوله حضور وحالت می توان ترسیم کرد .مقوله"حضور"بر محرک های دلالت دارد که جایگاه های اجتماعی اجرا کنند نقش را به ما نشان می دهد.این محرکها همچنین در باره نحوه ی رابطه فرد با مناسک وشعائر اطلاعاتی را در اختیارمان قرا ر می دهند . این که آیا او در فعالیت های اجتماعی رسمی مشارکت می کند یا در سر گرمی های غیر رسمی مقوله"حالت"برای اشاره به محرک های بکار می رود که مارا از نقش تعاملی ای با خبر می کنند که اجرا کننده قرارا است در موقعیت بعدی اجرا کند .برای مثال یک حالت مبتکرانه وپرخاش جویانهئ می تواند این حس را در تماشا چی برانگیزاند که بازی گر در حال تبدیل شدن به شخصی هست که تعامل کلامی را شروع خواهد کرد وبه مسیرآن جهت خواهد داد.ب عبارت دیگر می توان گفت که گافمن نمای شخصی را که قیافه ومنش (حضور وحالت) تقسیم میکند بنابراین تماشگر در بیشتر موارد انتظار داردنوعی همسازی وهماهنگی کامل بین حضور وحالت وجود داشته باشد جنبه دیگر نمایش جلوی صحنه این است که کنشگران می کوشند این برداشت را به حضارشان القا کنند که به آنها بیشتر از آنچه که به واقع هستند ،نزدیک اند بنابراین هنگامی که فرد در پیشکاه دیکران به احرای نقش می پردازند نقش او نمایشگر ارزش های مقبول ورسمی جامع است نقشی که او در برابر تماشاگران اجرا می کند،بسیار بیشتر از سایر رفتار های اوارزش های مقبول اجتماعی را باز نمای می کند .همان اندازه که یک نقش ارز شهای مقبول ورسمی جامعه را به نمایش می گذارد ،می توان آنرا به شیوه یدورکیم وراد کلیف براون نوعی مناسک دانست . ( دوکزو لورج ،1989)
مجموعه مهارت های زندگی ، نه تنها به توانمند ساختن افراد در زندگی حال می اندیشد، بلکه بر توانمندی آنان برای زندگی آینده نیز تاکید دارد و بر شکوفایی توانایی های بالقوه افراد متمرکز است. به طور کلی، هدف این مجموعه، کمک به فرد برای حرکت ناتوانی ها و ضعف های مهارتی به سوی مهارت های توانمند کننده و سازنده است. چنین مهارت هایی تصمیمات متعهدانه فردی را در بر می گیرند. مسئولیت پذیری یا تعهد فردی، مفهوم مثبتی است که طبق آن، افراد نسبت به سلامتی خود و اتخاذ تصمیماتشان در مسائل زندگی خویش، متعهد هستند. در واقع،هدف نهایی مهارت های زندگی این است که افراد مسئولیت برتری و شایستگی فردی خویش را بپذیرند. این شایستگی فردی شامل احساس کفایت و شایستگی سطح بالا، سلامت روانی، خود شکوفایی و پذیرش مسئولیت فردی است. در نتیجه می توان گفت این مهارت ها هم هدف های پیشگیرانه دارند و هم برکنترل و مدیریت مشکلات-همانند یک رویکرد آموزشی-و نیز مداخله گروهی و فردی مناسب تاکید دارند(نیکل و رابرتسون، 2000 به نقل از سبزعلی سنجابی،1382).
گابریل تارد:
قاضی فرانسوی نظریه فوانین تقلید را ارائه کرد بدین ترتیب به حوزه ی علم ارتباطات آمریکایی به طور مستقیم اثر گذاشت ونظریه را بیان کرد که چگونه افراد تحت تاثیر رفتار کسانی قرار می گیرنمد که در زندگی روز مره با آنها تماس می گیرند تارد مشاهده کرد که میزان تطابق نظم افراد با یک اندیشه جدید ارتباطات روبه روست
جرج هربت مید :
نظریه در خصوص خود ارتباطات را عامل زیر بنای جامعه پذیر شدن انسان ها می داند ونظریه آن افراد به خود را از طریق کنش متقابل با دیگران می شناسند وتاکید داشتن خود از زمان کودکی شگل می گرد وفرد می آموزد نقش های دیگران در جامعه را تصور کند وارتباطات اجتماعی تاثیر عمیقی بر رابطه گذشته آنها دارند.
رابرت پارک:
رابرت پارک را میتوان به حق نخستین نظریه پرداز ارتباط جمعی دانست .همچنین وی به دلیل مطالعات تجربی که بر روی محتوی روزنامه ها ،مخاطبان آنها وساختار اجتماعی وفرهنگی صاحبان روزنامه ها انجام دادبه عنوان نخستین محقق ارتباطی شناخته شد یکی دیگر از مشخصات وی ریاست دانشکده جامعه شناسی شیکاگو است که یکی از اثر گذارترین مراکز علوم اجتماعی آن زمان به شمار می رود .
رابرت پارک دور های نسبتن طولانی از عمر خود را وقف روزنامه نگاری عملی کرد او به دنبال این بود که مشخص کند انواع مختلف روزنامه نگاری چگونه بر ابزار قوی برای تغییرات اجتماعی در آمریکا تبدیل شده است.او حتی در رساله دکتری خود به عنوان"انبوه خلق وعامه" وچگونگی شکلگیری افکارعمومی توسط رسانه ها پرداخت .
در مبانی نظری و تحقیقاتی گاتمن در طی دو دهه گذشته (۱۹۹۲) نشان داده شده است بیش از دویست زوج w با استفاده از بررسی تغییرات فیزیولوژیک به هنگام صحبت مورد مطالعه قرار گرفته او دریافت انتقاد شدید که ناشی از نداشتن مهارتهای ارتباطی (به عنوان یکی از شاخصه های مهارتهای زندگی) است می تواند ارتباط زوجین را دچار مخاطره کند. زوجین درجریان عصبانیت انتقادات خود را در قالبی مخرب عنوان می کنند و به جای انتقاد از اعمال یکدیگر شخصیت یکدیگر را به زیر سوال می برند. این نوع انتقاد و عدم تسلط برمهارتهای زندگی در شخص مقابل احساس شرمساری، مورد علاقه نبودن و عدم شایستگی می کند که به نوبه خود باعث می شود که فرد پاسخی دفاعی بدهد. همچنین میلز ۱۹۸۷ (به نقل از آقاجانی، ۱۳۸۱) معتقد است که جوانان خطر آفرینی که در برنامه پیشگیرانه شرکت نموده اند سطوح بالاتری از عملکرد روانی سالم نشان دادند. در انواع روابط سالم و سازنده با بزرگسالان درگیر و در نگرشهای مثبت، توانایی حل مساله عقلانی منطقی، رفتار اجتماعی، انگیزش در دستیابی به اهداف تحصیلی و سبک زندگی بهنجار و سالم بهبودی نشان دادند.
از سوی دیگر بوتوین و نورتو ۱۹۸۸، آموزش مهارتهای زندگی را درجمعیت های عادی اعتباریابی نمودند و رویکرد خود را مبتنی بر رویکرد تاثیرات اجتماعی (نفوذ و فشار اجتماعی) و تئوری یادگیری اجتماعی مطرح نمودند. طبق نظر آنها در سال ۲۰۰۰(به نقل از حمیدی ،۱۳۸۴) اجزاء مهارتهای زندگی شامل مهارتهای خود مدیریتی و مهارتهای اجتماعی می باشد. مهارتهای خود مدیریتی شامل توانایی تصمیم گیری و حل مساله، آگاهی از تاثیرات اجتماعی ومقاومت در برابر آن، مقابله با خشم و ناکامی ،اضطراب، تعیین هدف، خود رهبری و خود تقویت دهی می باشد. و قسمت مهارتهای اجتماعی شامل برقراری ارتباط اجتماعی، مهارت جرات مندی کلامی و غیرکلامی، احترام گذاشتن و افزایش شایستگی اجتماعی دانش آموزان می باشد 8
از نظر گیلبرت جی. بوتوین (به نقل از آقاجانی، ۱۳۸۱) که یک رفتارگراست و در برنامه های پیشگیرانه مدرسه محور کارهای بسیاری انجام داده اخیرا در زمینه پیشگیری از خشونت و سوء مصرف مواد در نوجوانان فعالیت گسترده ای انجام داده و بر آموزش و ترویج رشد مهارتهای خود مدیریتی و مهارتهای بین فردی تاکید می ورزد. و برنامه ای را مشتمل بر سه محور طراحی کرده محور اول مجموعه مهارتهای خود مدیریتی عمومی یا کلی. محوردوم مهارتهای بین فردی که این دو بخش جهت افزایش شایستگی های فردی و بخش سوم اطلاعات مهارتهای ویژه مشکل سوء مصرف مواد. در این برنامه مهارتهای رفتاری شناختی با استفاده از روشهایی مانند ایفای نقش ، تمرین رفتاری، نمایش، پسخوراند (فیدیک)، تقویت اجتماعی (تحسین و تمجید) و تمرین تکالیف رفتاری در منزل آموزش داده می شود (بوتوین، ۲۰۰۱ به نقل از آقاجانی ۱۳۸۱)
همچنین نظریه عقلانی ـ هیجانی الیس چنین بیان می کند که بسیاری از مشکلات روان شناختی افراد ناشی از ادراک تحریف شده و تفکر غیر منطقی آنان است و این افراد در ورود به یک زندگی مشترک زمینه ساز مسائل و مشکلات متعدد می شوندو این مشکلات ناشی از محرکها و رویدادهای بیرونی نیست بلکه نحوه تفکر و باورهای غیر منطقی آنان نسبت به رویدادها مسائل را موجب می شود.
3-1 روش تحقیق :
روشی که در این تحقیق به کار گرفته شده، روش توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی است. تحقیق پیمایشی عبارت است از جمع آوری منظم اطلاعات درباره افراد، گروه ها و اجتماعات از طریق مصاحبه(حضوری و غیر حضوری) و پرسشنامه است.
در پیمایش ممکن است برای تعمیم یافته ها به کل جمعیت آماری از نمونه های آماری اطلاعات جمع آوری شود و اگر جمعیت کم باشد از همه افراد می توان اطلاعات کسب کرد. در این شیوه پژوهشی داده های حاصل پس از کد گزاری و کنترل به صورت کمی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند تا درباره متغیر های لازم اطلاعاتی توصیفی را بدست آورد. همچنین رابطه و همبستگی میان آنها را سنجید.
طرح تحقیقی حاضر از نوع پیماشی می باشد " تحقیق پیماشی روشی است برای گرد آوری داده ها که در آن از گروههای معینی از افراد خواسته می شود به تعدادی پرسش های مشخص که برای همه افراد یکسان است ،پاسخ دهند" ( بیکر، ترجمه نایبی ، 1377 ، 196 ).
3-2 قلمرو زمانی:
به بررسی رابطه بین ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی در خرداد ماه می پردازیم
3-3 جامعه آماری:
منظور از جامعه آماری همان جامعه اصلی است که از آن نمونه ای نمایا یا معرف بدست آمده باشد. (ساروخانی؛ 1381 : 157).
3-4-حجم نمونه:
تعداد کل عناصر موجود در یک نمونه را حجم نمونه می خوانند. (ساروخانی؛ 1378 : 157).
حجم نمونه بستگی به آن دارد که ما با چه دقتی می خواهیم نتایج تحقیق در نمونه را به کل جامعه آماری تعمیم دهیم. هر چه دقت و اطمینان بیشتر باشد، نیاز به حجم نمونه بیشتری خواهد بود و بر عکس (رفیع پور؛ 1374 : 371).
حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است.
جهت تعیین حجم نمونه از روش های آماری و فرمول استفاده شده است که در آن p برآورد نسبت صفت متغیر با استفاده از مطالعات قبلی q=1-p است چنانچه مقدار p در دسترس نباشد می توان آن را مساوی 0/5 اختیار کرد .(سرمد، حجازی،بازرگان؛ 1385 : 187).
از طرفی پژوهشگر به منظور تسهیل تحقیق و صرفه جویی در بودجه زمانی و مکانی و امکان جمع آوری و تحلیل دقیق داده ها است که به تعیین حجم نمونه روی می آورد. برای تعیین حجم نمونه
می توان از فرمول کوکران یا جدول لین9 استفاده کرد.
حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است.
با استفاده از فرمول کوکران
Z=1/96 ضریب تغییرات
p= %50بروز صفت
q = عدم بروز صفت50%
d=حد اشتباه مجاز 05/0
n= حجم نمونه
با توجه به ابعاد هزینه ای و محدودیتهای زمانی و توانایی محقق حجم نمونه 100نفر انتخاب شده است.
جامعه نمونه عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت، یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود.به طوری که معرف مصرف کیفیات و ویژگی های آن قسمت، گروه یا جامعه بزرگتر باشد روش نمونه گیری غیر احتمالی (نمونه های در دسترس) از افرادی که واجد شرایط صفت مورد مطالعه ( جوانان) 100 نمونه انتخاب گردید.
جامعه نمونه در این تحقیق نمونه ای 100 نفر می باشد، که 36 نفر مرد و 64 زن استفاده شد.
3-5 روش نمونه گیری:
از آنجا که بررسی نمونه هایی که واجد صفات مورد مطالعه می باشد نیاز به همکاری نهادها و سازمان های امنیتی و قضایی یا معرفی نامه کتبی از دانشگاه به این نهادها پس از انجام توانایی لازم و مراکز نگهداری افراد و همچنین پرونده های موجود در مراکز قضایی استفاده گردیده در مورد برخی از صفات از جمله اعتیاد با شناختی که پژوهشگر از منطقه مورد پژوهش داشته و همچنین به کمک مراجع و منابع مطلع از وجود این نوع صفات در بین نمونه ها از جمله افراد معتاد با مراجع مستقیم به آنها پرسشگری به عمل آمد. بنابراین، از روش نمونه گیری تصادفی استفاده می شود.
3- 6 واحدآماری (تحلیل) :
چون این تحقیق در سطح خرد انجام میشود و همچنین با توجه به اهداف و فرضیات تحقیق، واحد تحلیل فرد میباشد.
3-7 روش جمعآوری اطلاعات:
رایج ترین تکنیک ساختمند برای جمع آوری داده ها پرسشنامه است. یک پرسشنامه محصول مسئله تحقیق، نظریه مورد استفاده ، روش اجرا و روش های تحلیل داده هاست. اگر چه پرسشنامه دارای محدودیت های آشکاری است، اما بسیاری از این محدودیت ها را می توان با تفکر دقیق و مطالعه پیشین به حداقل رسانید. (دواس؛ 1383 : 134).
در این مطالعه تکنیک پرسشنامه انتخاب شده است. یکی از راه های تدوین پرسشنامه ، استفاده از پرسشنامه های پیشین است . (همان : 105).
پس از تهیه پرسشنامه و استاندارد سازی و تایید نهایی توسط استاد راهنما و انجام تحقیق مقدماتی با استفاده از شیوه نمونه گیری( تصادفی ساده) با مراجعه حضوری و جلب اطمینان آنان که اطلاعاتی که از آنها خواسته می شود صرفا جهت انجام یک تحقیق دانشگاهی بوده و کاملا محرمانه خواهند بود. نحوه پاسخگویی و علامت گذاری در پرسشنامه به آنها آموزش داده شد تا همراه با ایجاد شرایط مطلوب، محیطی آرام و توجیه لازم پاسخگویان و تاکید بر داوطلبانه بودن پاسخگویی، توزیع پرسشنامهها بین پاسخگویان صورت گرفته و اطلاعات لازم درچارچوب پرسشنامه جمعآوری گردید.
3- 8 ابزار جمع آوری اطلاعات :
ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه می باشد که شامل 26 سئوال بصورت بسته و چند گزینه ای می باشد. پرسشنامه مجموعه ای از سوالات مکتوب است که به هدف کسب اطلاعات تهیه و توزیع و جمع آوری می شود. این ابزار گردآوری داده ها در پژوهش اجتماعی بسیار مرسوم است.
3-9 مقیاس سنجش:
مقیاس سنجش پژوهش حاضر طیف لیکرت10 است. قویترین و بهترین طیف اندازه گیری است. و موارد استفاده متعددی دارد. شیوه استفاده از این طیف بدین صورت است که تعدادی گویه پس از انتخاب شاخصهای لازم می سازیم . هر چه تعداد گویه ها بیشتر باشد ، سنجش دقیق تر است. ولی حداقل ده گویه میتواند کافی باشد.
نیمی از گویه ها باید بر علیه موضوع باشد و نیمی از گویه ها در تایید آن. ضمناً باید این دو نوع گویه را مخلوط بکار برد تا طیف جنبه تلقینی نداشته باشد. برای هر گویه پاسخی پنج درجه ای پیش بینی می کنیم.
در این پژوهش حاضر نمره گذاری گویه ها برحسب نرم افزار spssبر این اساس می باشد
سن ، جنسیت ، میزان تحصیلات،شغل،اقتصاد،اشتغال ،فرهنگ،روانی ،حقوق،تعهدات مذهبی،بعد خانواده را مورد بررسی قرار دادیم که نتایج پرس شنامه در فصل چهار پروژآورده شده اند.
– جنسیت : 1-مرد 2-زن
3-10 روایی و پایایی ابزار اندازه گیری :
در تحقیقات اجتماعی از آنجایی که ابزار سنجش ملموس که مفاهیم انتزاعی را به طور عینی و مستقیم اندازه گیری نماید وجود ندارد و ناچاراً در این تحقیقات سنجش غیرمستقیم صورت می پذیرد. یعنی شاخص هایی که به نظر می رسد نماینده مفهوم انتزاعی مورد نظر است اندازه گیری می شوند. بنابراین مسئله مهمی که در نظر اندازه گیری ضرورت پیدا می کند روایی و پایایی ابزار سنجش است.
الف) روایی (اعتبار) :1
برای سنجش اعتبار سوالات از اعتبار صوری (استفاده از نظر متخصصان) استفاده شده به همین منظور از تمهیدات زیر استفاده شد.
الف- استفاده از نظرات استاد راهنما و مشاور در هدایت تحقیق.
ب . استفاده از چند شاخص برای سنجش متغیرهای تحقیق.
ج. استفاده از منابع تحقیقات مشابه.
د. حذف سوالات مبهم پس از چند بار پالایش پرسشنامه.
و. انتخاب نظرات مناسب و ساخت چارچوب نظری منسجم و هدفمند که در افزایش اعتبار پرسشنامه سودمند بود
ب) پایایی (اعتماد):1
به لحاظ پایایی وسیله معتبر آن است که دارای ویژگی های تکرار پذیری و باز یافت پذیری باشد، یعنی بتوان آن را در موارد متعدد بکار برد و در همه موارد نتیجه یکسان تولید کرد (ساروخانی؛ 1379 : 146).
برای افزایش پایایی (اعتماد) پرسشنامه تمهیدات زیر انجام گرفت:
1- انجام تست مقدماتی و بدست آوردن پایایی از طریق آلفای کرونباخ و نرم افزار آماری spss ارزیابی و روایی پرسشنامه 88/0 r=) می باشند.
2- آموزش پرسش گران که سوگیری ناشی از پرسش گران را به حداقل رساند و سبب دقت بیشتر در تکمیل پرسشنامه ها شد.
روایی آزمون :
جدول 3-1.ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
خرده مقیاس
تعداد
تعداد نمونه
ضریب آلفا
فرهنگ
4
200
58/0
اقتصاد
3
200
56/0
اشتغال
4
200
45/0
حقوق
5
200
35/0
تعهدات مذهبی
6
200
78/0
بعد روانی
3
200
60/0
کل
26
200
79/0.
با توجه به جدول فوق دامنه ضریب آلفا برای خرده مقیاس های پرسشنامه بین 35/0تا 78/0 بوده است.
که در مجموع ضرایب بدست آمده حاکی از روایی این پرسشنامه می باشد. و همچنین ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 79/0 می باشد که حکایت از روایی کل آزمون مناسب این پرسشنامه برای بخش سازه های مورد نظر دارد.
1-4 نتایج و تفسیر داده ها :
پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی در دهدشت انجام گردید.تجربه و تحلیل اطلاعات بدست آمده با توجه به برگرفته های پژوهش از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، که نتایج یافته های پژوهش به صورت یافته های توصیفی ویافته های مربوط به فرضیات پژوهش ارائه می گردد.
4-2 یافته های توصیفی:
وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر سن
جدول توزیع فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس سن آنها در جدول شماره 1 آمده است
جدول 4-1. توزیع فراوانی/درصدافرادپاسخ دهنده از نظر سن
سن
فراوانی
درصد فراوانی
درصد تجمعی
20-30
95
5/47
5/47
30-40
43
5/21
69
40-50
31
5/15
5/84
50-60
14
7
5/91
60 سال به بالا
17
5/8
100
مجموع
200
100
همانطور که از دادههای جدول 4-1 مشخص است، 5/47 درصد افراد مورد بررسی سن آنها بین 20 تا 30 سال، 5/21 درصد بین 30 تا 40 سال، 5/15 درصد بین 40 تا 50 سال 7 درصد بین 50 تا60 و 5/8 60 سال به بالا بوده است.
نمودار 4-1. توزیع فراوانی/درصدافرادپاسخ دهنده از نظر سن
وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظرجنس
جدول توزیع فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس جنس آنها در جدول شماره 2 آمده است
جدول 4-2. توزیع فراوانی/درصد افراد پاسخ دهنده از نظر جنس
جنسیت
فراوانی
درصد فراوانی
درصد تجمعی
مرد
103
5/51
5/51
زن
97
5/48
100
مجموع
200
100
همانطور که از دادههای جدول 4-2 مشخص است 5/51 درصد افراد مورد بررسی مرد و 5/48 درصد آنها زن هستند.
نمودار 4-2. فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس جنس
جدول توزیع فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس تحصیلات در جدول شماره 3 آمده است
جدول 4-3. توزیع فراوانی/درصد افراد پاسخ دهنده از نظر تحصیلات
تحصیلات
فراوانی
درصد فراوانی
درصد تجمعی
ابتدایی
14
7
7
متوسطه
7
5/3
5/10
دیپلم
48
24
5/34
فوق دیپلم
25
5/12
47
لیسانیس
80
40
87
فوق لیسانس و بالاتر
26
13
100
مجموع
200
100
همانطور که از دادههای جدول 4-5 مشخص است، 7 درصد افراد ابتدایی، 5/3 درصد متوسطه ، 24 درصد دیپلم ، 5/12 درصد فوق دیپلم ، 40 درصد لیسانس و 13 درصد فوق لیسانس به بالا هستند.
نمودار 4-3. فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس تحصیلات افراد
جدول توزیع فراوانی افراد پاسخدهنده بر اساس شغل در جدول شماره 4 آمده است
جدول 4-4. توزیع فراوانی/درصد افراد پاسخ دهنده از نظر شغل
شغل
فراوانی
درصد فراوانی
درصد تجمعی
کارمند
52
26
26
معلم
30
15
41
کارگر
22
11
52
کشاورز
30
15
67
سایر
66
33
100
مجموع
200
100
همانطور که از دادههای جدول 4-4 مشخص است، 26 درصد شغل افراد کارمند، 15درصد معلم ، 11درصد کارگر ، 15 درصد کشاورز و 33 درصد دارای سایر مشاغل هستند.
نمودار 4-4. فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس شغل
وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر میزان درآمد افراد
جدول توزیع فراوانی افراد پاسخدهنده بر اساس میزان درآمد افراد در جدول شماره 5 آمده است.
جدول 4-5. توزیع فراوانی افراد پاسخ دهنده از نظر میزان درآمد افراد
درآمد افراد
فراوانی
درصد فراوانی
درصد تجمعی
کمتر از 700هزار تومان
60
30
30
بین 700 تا 1 میلیون تومان
41
5/20
5/50
1میلیون تا 5/1 میلیون تومان
48
24
5/74
بالاتر از 5/1 میلیون تومان
51
5/25
100
مجموع
200
100
همانطور که از دادههای جدول 4-3 مشخص است، میزان درآمد 30 درصد افراد کمتر از 700هزار تومان تومان، 5/20درصد بین700هزار تا 1 میلیون تومان،24 درصد بین 1 میلیون تا 5/1میلیون تومان و 5/25 درصد بالای 5/1 میلیون تومان است.
نمودار 4-5. فراوانی افراد پاسخ دهنده بر اساس میزان درآمد افراد
4-3 یافته های استنباطی :
فرضیه اول : بنظر می رسد بین فرهنگ و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 6 آمده است.
جدول شماره 4-6 . رابطه فرهنگ و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
فرهنگ
90/14
95/2
200
55/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 55/0 =r ) بین دو متغیر فرهنگ ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر فرهنگ ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه فرهنگ جامعه افزایش یابد شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه دوم : بنظر می رسد بین اقتصاد ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 7 آمده است.
جدول شماره 4-7. رابطه اقتصاد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
اقتصاد
39/11
29/2
200
62/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 62/0 =r ) بین دو متغیر اقتصاد ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر اقتصاد ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه اقتصاد یک جامعه رشد کند، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه سوم : بنظر می رسد بین اشتغال و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 8 آمده است.
جدول شماره 4-8. رابطه اشتغال و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
اشتغال
33/14
84/2
200
56/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 56/0 =r ) بین دو متغیر اشتغال ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر اشتغال ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه اشتغالزایی بیشتر باشد ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه چهارم : بنظر می رسد بین حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 9 آمده است.
جدول شماره 4-9. رابطه حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
حقوق افراد
22/18
16/5
200
73/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 73/0 =r ) بین دو متغیر حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه حقوق افراد در آن رعایت شود ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه پنجم : بنظر می رسد بین تعهدات مذهبی افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 10 آمده است.
جدول شماره 4-10. رابطه تعهدات مذهبی و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
تعهدات مذهبی
60/22
07/5
200
74/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 74/0 =r ) بین دو متغیر تعهدات مذهبی و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر تعهدات مذهبی و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه هر چه افراد به تعهدات مذهب پایبند باشند ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه ششم : بنظر می رسد بین بعد روانی افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به منظور پاسخگویی به این فرضیه از ضریب همبستگی پیرسون ( r ) استفاده گردید که نتایج در جدول شماره 11 آمده است.
جدول شماره 4-11. رابطه بعد روانی و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی
متغیر
میانگین
انحراف معیار
تعداد
ضریب همبستگی ( r )
سطح معنی داری
بعد روانی
29/10
55/2
200
49/0
000/
05/ ≥ p
ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی
64/95
12/14
200
با توجه به جدول فوق و ضریب همبستگی بدست آمده و معنی دار بودن این رابطه
05/ ≥ p و 49/0 =r ) بین دو متغیر بعد روانی و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر می توان گفت بین دو متغیر بعد روانی و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه هر چه افراد از لحاظ روحی و روانی سالم باشند ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
5-1-1 نتیجه گیری بر اساس جداول توصیفی :
جدول 4-1 نشان دهنده توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه های مورد مطالعه در خصوص نقش رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی بر حسب سن می باشد بر اساس یافته های جدول فوق بیشترین فراوانی 95 نمونه با 5/47% درصد در سطح سنی 30-20 و کمترین فراوانی 14 نمونه با 75% درصد در سطح سنی 60-50 سال می باشد .
جدول 4-2 نشان دهنده توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه های مورد مطالعه در خصوص نقش رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی بر حسب جنس افراد می باشد بر اساس یافته های جدول فوق بیشترین فراوانی را مردان 103 نمونه با 5/51% درصد و کمترین فراوانی را زنان 97 نمونه با 5/48% درصد تشکیل داده اند.
جدول 4-3 نشان دهنده توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه های مورد مطالعه در خصوص نقش رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی بر حسب تحصیلات افراد می باشد بر اساس یافته های جدول فوق بیشترین فراوانی را در سطح لیسانس 80 نمونه با 40% درصد و کمترین فراوانی در سطح متوسطه 2 نمونه با 5/3% درصد تشکیل داده اند.
جدول 4-4 نشان دهنده توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه های مورد مطالعه در خصوص نقش رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی بر حسب شغل افراد می باشد بر اساس یافته های جدول فوق بیشترین فراوانی را سایر مشاغل با 66نمونه با 33% درصد و کمترین فراوانی را شغل کارگری 22 نمونه با 11% درصد تشکیل داده اند.
جدول 4-5 نشان دهنده توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه های مورد مطالعه در خصوص نقش رابطه بین ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی بر حسب میزان درآمد می باشد بر اساس یافته های جدول فوق بیشترین فراوانی را درآمد بالاتر از 5/1میلیون تومان با 51 نمونه با 5/25% درصد و کمترین فراوانی را میزان درآمد بین 700هزار تومان تا 1 میلیون تومان 41 نمونه با 5/20% درصد تشکیل داده اند.
5-1-2 نتیجه گیری بر اساس جداول تحلیلی:
فرضیه اول : بنظر می رسد بین فرهنگ و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. بر اساس یافته های جدول 4-6. بین دو متغیر فرهنگ ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه فرهنگ جامعه افزایش یابد شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
استنباط پژوهشگران این است که هر چه فرهنگ یک جامعه گسترش پیدا کند و افراد از لحاظ فرهنگی در سطح بالای قرار گیرند باعث ارتباطات بیشتر افراد جامعه می شود و موجب افزایش کسب مهارت های زندگی افراد جامعه می شود.
فرضیه دوم : بنظر می رسد بین اقتصاد ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. بر اساس یافته های جدول 4-7. بین دو متغیر اقتصاد ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه فرهنگ جامعه افزایش یابد شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
استنباط پژوهشگران این است که هر چه اقتصاد یک کشور رشد و توسعه یابد موجب ارتباطات بیشتر افراد و کسب مهارت های آنان در زندگی می شود.
فرضیه سوم : بنظر می رسد بین اشتغال و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. بر اساس یافته های جدول 4-8 . بین دو متغیر اشتغال ، ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه اشتغالزایی بیشتر باشد ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه چهارم : بنظر می رسد بین حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. بر اساس یافته های جدول 4-9. بین دو متغیر حقوق افراد و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه حقوق افراد در آن رعایت شود ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه پنجم : بنظر می رسد بین تعهدات مذهبی افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. براساس یافته های جدول 4-10. بین دو متغیر تعهدات مذهبی و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه هر چه افراد به تعهدات مذهب پایبند باشند ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
فرضیه ششم : بنظر می رسد بین بعد روانی افراد و ارتباطات اجتماعی ، کسب مهارت های زندگی رابطه معنی داری وجود دارد. براساس یافته های جدول 4-10 بین دو متغیر بعد روانی و ارتباطات اجتماعی، کسب مهارت های زندگی حداقل در سطح 95 درصد اطمینان همبستگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه در یک جامعه هر چه افراد از لحاظ روحی و روانی سالم باشند ، شاهد افزایش ارتباطات اجتماعی، و کسب مهارت های زندگی در بین افراد جامعه خواهیم بود.
نتیجه گیری
انسان موجودی اجتماعی است و دراجتماع زندگی می کند، بنابراین داشتن ارتباط با دیگران برای وی ضروری است. ارتباط یکی ازقدیمی ترین، و در عین حال عالی ترین دستاوردهای بشربوده است.
ارتباط درگذشته، علاوه برکارکردهایی که درجهت حفظ حیات ویاری گرفتن ازدیگران داشته،زمینه سازفعالیت های اجتماعی و سرآغازی برای زندگی اجتماعی نیز بوده است. هرفردی درزندگی خود با افراد زیادی رابطه برقرارمی کند،امااین که کدام ارتباط پایدارتر و کدام کم دوام تر باشد بستگی به عوامل بسیاری دارد. ارتباط اساسا ًمیان دویا چند نفراتفاق می افتد وماهمه، درطول روز با افراد مختلف ارتباط برقرارمی کنیم وبه وسیله ی پیوندهای اجتماعی است که افراد با یکدیگررابطه دارند. افراد دریک شبکه اجتماعی به واسطه ی نیازهای مختلفی با یکدیگررابطه برقرارمی کنند، ومحتوای رابطه ها نیز باهم فرق دارند.
مهمترین آنها درک نقطه نظرهای طرف مقابل و تفهیم نقطه نظر های خویش است. به عبارتی توافق اجتماعی؛ چرا که این گونه افراد با یکدیگر در مورد بسیاری از ارزش ها و هنجار هایی که وجود دارد بحث کرده ، و در برخی از آنها به توافق می رسند و از این طریق نقاط مشترکی با یکدیگر پیدا می کنند ، که حفظ و گسترش آن ها منافع هر یک از این افراد را بیشتر می کند. افراد از این طریق است که با حقوق هم آشنا می شوند و به این حقوق احترام می گذارند. در سایه توافق است که مفاهیمی مانند عدالت ،آزادی و برابری معنا می یابند.
5- 3 پیشنهادات
1- با توجه به یافته های تحقیق که نشان می دهد گرایشات دینی عاملی بازدارنده در برابر رفتارهای نابهنجار جوانان است، پیشنهاد می گردد: مسئولان فرهنگی، آموزشی و پرورشی با برگزاری کلاس ها و جلسات ایدئولوژی، جوانان را با دیدگاه های مذهبی بیشتر آشنا کرده و میل به انجام فرایض دینی را در آنها افزایش دهند.
2- پیشنهاد می گردد مسئولان امور پرورشی با برگزاری مسابقاتی در ارتباط با اندیشه های دینی، از این روش جوانان را به مطالعه کتب دینی ترغیب نمایند.
3- با توجه به تاثیری غیر قابل انکاری که خانواده در میزان گرایشات دینی جوانان ایفا می کند، پیشنهاد می گردد: خانواده ها از همان سنین خردسالی، کودکان را با آموزه های دینی و انجام فرایض مذهبی آشنا سازند و تا این حس در بزرگسالی بیشتر تقویت گردد.
4- با توجه به اینکه در اطلاعات جمع آوری شده از پرسشنامه نظرات و سو گیری آزمودنی ها به میزان قابل توجهی از میزان ارزش نتایج تحقیق می کاهد، پیشنهاد میگردد محققین آینده علاوه از پرسشنامه از مصاحبه حضوری نیز استفاده نمایند.
6- با توجه به اهمیت تاثیر گرایش های دینی بر رفتارهای مجرمانه، گرایش جوانان به فرهنگ غربی و روابط دختران و پسران، پیشنهاد می گردد محققین آینده، تاثیر گرایش های دینی را به طور جداگانه و به تنهایی بر این شاخص ها انجام دهند.
5-4 محدودیت ها:
– کمبود منابع و کتابهایی در مورد موضوع در کتابخانه دانشگاه و کتابخانه های عمومی شهرستان.
– کمبود امکانات اینترنتی، نبودن سایت اینترنتی که جوابگوی دانشجویان در زمینه تحقیقات گوناگون باشد.
– عدم همکاری نهادهای مربوطه شهرستان
– کمبود امکانات مالی.
– عدم سکونت در محل تحصیل.
– جهت رفع محدودیت های تحقیق پیشنهاد می شود که دانشگاه ها از منابع علمی و پژوهشی جامع و کافی جهت استفاده ی پژوهشگران برخوردار باشد.
– نهادهای اجرایی و بازتوانی سعی در انجام پژوهشهای گوناگون و حمایت از این پژوهشها داشته باشند.
– از طریق سازمانها و نهادهای پژوهش سایتهای مختلف پژوهشی راه اندازی شود.
– آمار و ارقام جهت کنترل وضعیت در اختیار پژوهشگر قرار گیرد.
منابع و ماخذ
منابع :
1. رامشت ،مریم ؛ فرشاد ، سیامک.(1383). بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی در پیشگیری از سوء مصرف مواد دانشجویان. دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
2. سازمان جهانی بهداشت.(1379). ( ترجمه ربابه نوری قاسم آبادی و پروانه محمدخانی). برنامه آموزش مهارتهای زندگی. تهران : سازمان بهزیستی کشور : معاونت امور فرهنگی و پیشگیری.
3. کلنیکه.ال.کریس.(1381). مهارتهای زندگی (ترجمه شهرام محمدخانی). تهران : اسپندهنر
4. ناصری ،حسین ؛ نیک پرور ، ریحانه.(1383). بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر بهداشت روانی دانشجویان. دومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
1. Choquet,M.,Kovess,V.and poutignat,N.(1993).Suicidal thoughts among adolescents : an interculturalapproach.Adolescence,28(11).
2. Dukes,R.L.and Lorch,B.D.(1989). Concept of self,Mediating factors and adolescent deviance.SociologicalSpectrum,9(3).
3. Keddie,A.M.(1992).Psychosocial factors associated with teenage pregrancy in Jamaica.Adolescence,27(108).
4. Mac Donald L.,Bradish,D.C.,Billingham,S.,Dibble,N.and Rice , C. (1991).Families and schools together : An innovative Substance abuse prevention program.Social work in Education,(3)2.
5. Singh,h.,Mustapha,N.(1994).Some factors associated with Substance abuse among Secondary school Students in Trinidad and Tobago.Journal of drug Education,24(1).
6. Smith,E.A.(2004). Evaluation of life Skills training and Infused-life Skills Training in a rural setting : outcomes at two years.Journal of Alchohole & Drug Education.
7. Smith,T.A. Genry,L.s,ketring,S.A.(2005).Evaluating a youth Leadership life skills Development program.Journal of Extensive.43(2)
ضمائم و پیوست
پرسشنامه شماره 1
با سلام
پاسخگوی محترم،پرسشنامه حاضر به منظور بررسی و سنجش میزان نگرش به رفتارهای اجتماعی دانشجویان پیام نور شهر دهدشت تنظیم گردیده است،اهمیت و دقت شما در تکمیل پرسشنامه ،در بالا بردن کیفیت یافته های تحقیق بسیار مهم است.در این تحقیق نیازی به نوشتن نام نیست و انتخاب کاملا به صورت تصادفی و آزاد خواهد بود لذا از شما خواهشمندم که محقق را در انجام این تحقیق یاری کنید.
سوال 1)به نظر شما چه میزان آداب رسوم در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثر است؟
الف) خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
2 به نظر شما چه میزان تضاد طبقاتی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
3) به نظر شما چه میزان تحصیلات در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
4) ) به نظر شما چه میزان ناهنجاری در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
5) ) به نظر شما چه میزان داشتن مسکن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
6) ) به نظر شما چه میزان محل زندگی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
7) ) به نظر شما چه میزان سطح درآمد در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
8) ) به نظر شما چه میزان کارمند در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
9) ) به نظر شما چه میزان شغل آزاد در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
10) ) به نظر شما چه میزان محصل بودن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
11) ) به نظر شما چه میزان بیکاری در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
12) ) به نظر شما چه میزان تعصب جنسی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
13) ) به نظر شما چه میزان مردم سالاری در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
14) ) به نظر شما چه میزان سنت گرایی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
15) ) به نظر شما چه میزان شرایط اجتماعی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
16) به نظر شما چه میزان شرایط مذهبی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
17) به نظر شما چه میزان شرایط سیاسی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
18) به نظر شما چه میزان شرایط فرهنگی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
19) به نظر شما چه میزان افسردگی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
20) به نظر شما چه میزان اضطراب در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
21) به نظر شما چه میزان ترس در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
22) به نظر شما چه میزان رفتن به مسجد در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
23) به نظر شما چه میزان رفتن به مکان مذهبی در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
24) به نظر شما چه میزان روزه گرفتن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
25) به نظر شما چه میزان کمک به دیگران در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
26) به نظر شما چه میزان نماز خواندن در ارتباطات اجتماعی وکسب مهارت های زندگی موثراست؟
الف خیلی زیاد ب) زیاد ج)اثری ندارد د)خیلی کم ه)کم
1 -کاپلان و سادوک ، 1988؛ تایلور ،1995
2 -زارعیان،97-101:1382
3 – نیک پرور ، 1383
4 – گازدا، چایلدرز و بروکز ، 1987به نقل از دهقانی زاده،1384
5 – بوتون ،2000:بوتون :2002
6 – گافمن ،1959،253به نقل از رتزر ،123،1384
7 – چوکت ، 1993
8 – بوتوین ۲۰۰۰، به نقل از حمیدی، ۱۳۸۴.
9 – Lins Table
10- Likert scale
—————
————————————————————
—————
————————————————————
ت