تحلیل فضای عمومی میدان دل کامپو (سیه نا)
تاریخ شهر سیِه نا ایتالیا با میدان معروف شهر, کامپو,یا به گفته اهالی شهر ایل کامپو
قرین شده است.از منظر اشپرای ریگن شهر سیه نا از چند بخش سیاسی تشکیل
شده که هر یک در مجموعه شهر مکان ویژه ای را بخود اختصاص داده اند.هربخش
میدان مرکزی کوچکی دارد,که همگی بسوی کامپو متمرکز شده اند.میدان کامپو یکی از
مشهورترین نمونه های معماری غیر مذهبی می باشد که بهترین نقطه گردهمایی در
سیه نا است.در گذشته تفریحات مهیج اهالی در این نقطه از شهر برگزار می شده که
امروزه جای خود را به پالیو(مسابقات اسب دوانی)داده است.اهالی از این میدان بعنوان
مکانی برای برپایی بازار نیز استفاده می کردند.
تاریخ و فرهنگ شهر سیه نا
بدون شک زیبایی سیه نا نتیجه یک عمل ناآگاه و یا گسترش طبیعی نیست,این مجموعه به صورت آگاهانه از سوی ساکنان آن به عنوان یک اثر هنری و صمیمانه از وحدت,توجه به حقوق و میراث فرهنگی و قومی که مشخصه قرون وسطاست احداث گردیده است.
ایتالیا در قرون وسطا در ابنیه تیپ گوتیک به اوج این اشتراک دست یافت.
در قرن دوازدهم ضلع جنوبی میدان کنونی به صورت فضای آزادی به سمت مناظر جنوبی باز بودو حدود آن بوسیله لبه جاده ها وخطوط شیب طبیعی مشخص میگردید.برای جلوگیری از فرسودگی و سایش خاک در اثر بارندگی دیواره ای در ضلع جنوبی این میدان ساخته شده بود تا اینکه بالاخره در سال 1218 پلانی هادی برای این میدان طراحی گردید.طی سالهای 1288 و 1293 کلیه خانه های اطراف میدان و همچنین تعدادی دیگر از خانه های مجاور توسط شهرداری خریده شد.
در سال 1216 کلیسایی بر فراز تپهای در غرب میدان احداث شده بود که در سال 1299 تصمیم به احداث کلیسایی دیگربا شبستانی تازه پشت به محراب کلیسای اصلی گرفته شد.اما به دلیل هزینه گزاف ساخت اسکلت بنا و شیوع بیماری ساختمان متوقف و نحوه توسعه آن به وضع نامشخصی دچار شد.ولی سایر قسمتهای مجموعه شامل محل غسل تعمید جدید بر روی شیب قسمت تحتانی سالن کلیسا و نما سازی آن در سال 1377 به پایان رسید
سیستم دسترسی ها
دسترسی های شهر که کاملا مطابق وضعیت توپوگرافی زمین شکل گرفته انددر میدان کامپو با
هم تلاقی میکنند.اکثر این مسیرها و معابر باریکند,ازینرو عبور از آنها و رسیدن به فضای وسیع
میدان هیجان انگیز است. در مسیر گذرهای اصلی که حالت منظم تری دارند دکانها قرار گرفته اند. این گذرها
از دروازه شهر تا میدان مرکزی امتداد دارند و بیشتر بار ترافیک شهر روی آنهاست. در بیشتر شهرهای
شمالی ایتالیا دیدهای وروددی میدان عامل تعیین کننده ای در محل قرارگیری عناصر مسلط بر فضای میادین
بشمار می روند. هم چنین طراحی جزئیات معماری یک بنای مهم در میدان ، بستگی به دید ناظر از نقاط مختلف میدان دارد.
دو عدد از شش محور فرعی مرتبط به فضای خارج میدان به علت باز بودن به سوی دره به پهنه آبی مینگرند, درحالیکه سه عدد دیگر آن به نقطه مرکزی ساختمان قصر مال معطوفند.
کالبد
بنا های اطراف
کامپو با کالبد منحصر بفرد خود که بشکل پوست ای وسیع و مقعر می باشد یکی از معروفترین میادین جهان است.
اطراف میدان را تالار شهر-پالازو پابلیکو- و برج ناقوس آن- مانجیا- و ساختمانهای متعددی بنام پالازی سینوریلی احاطه کرده اند..تالار شهر-پلازو کامیونیل یا پابلیکو- برخلاف معمول درپایین ترین ضلع میدان قرار دارد.همچنین برج بلند و باریک مانجیا که با ارتفاع 102متر(با احتساب میله فلزی)سر به آسمان کشیده است. در قسمت پایین تالار شهر کلیسای کوچک گوتیک ویرجین یا کلیسای میدان قرار دارد که در سال 1348 پس از رهایی مردم شهر از طاعون توسط اهالی شهر برای ادای نظر ساخته شد.پالازی سینوریلی که محل زندگی خانواده های حکومتیست,سقفهای یکپارچه دارند و بشکل خطی ضخیم میدان را محاط کرده اند
ساختمان اصلی تالارشهر
یا قصر ملت در ضلع جنوبی میدان قرار گرفته و باله های جانبی آن با دربر گرفتن محوطه
مرکزی میدان به صورت صدفی جلوه میکنند و برج مانیا واقع در ضلع شرقی به صورت پایانه ای محورهای منتهی به میدان را ختم مینماید
سه دستگاه ابنیه احداث شده- پالازی سینوریلی- در ضلع جنوبی میدان و فرم صدف مانند و متقارن تالار شهر,میانه میدان را به صورت نقطه ای کانونی جلوه گر و حاکی از اهمیت زندگی
اجتماعی جاری در آن میباشد
برج مانجیا تنها عنصر عمودی در محدوده میدان در قسمت فوقانی خود به صورت بارزی تزئین شده است و از فواصل بسیار دور به صورت نمادی برجسته و با هویت قومی جلوه می نماید. ساعت روی آن جهت دیده شدن از داخل میدان در قسمت تحتانی نصب شده است.
مجموعه فرم را میتوان به صورت یک تئاتر هوای آزاد تصور نمود که در آن ساختمان قصر ملت به صورت صحنه ای برای جاری شدن وقایع اجتماعی عمل مینماید. در تضاد با قسمتهای فوقانی برج که بر صحنه ای از افق دوردست حک شده است ایوان زیر آن جزئی متصل به زمینه میدان محسوب گشته,در سطح چشم انسانی پایانه ای برای محور فرعی و مورب در راستای ورودی شمال غربی میدان است
جداره:
بر اساس قوانین سیه نا آداب اجتماعی و معماری بطور خاص باید رعایت شوند. این قوانین در جهت زیبایی هرچه بیشتر شهر و رضایتمندی اکثر مردم وضع شده اند.بطوری که اگر بنایی جدید احداث یا دوباره سازی شد باید با بافت شهر و دیگر بناهای اطراف همخوانی داشته باشد.بهمین دلیل این ساختمانهای نو گوتیک با پوششی از آجر که پوشش محلی و استاندارد بنا در
سیه نا می باشد آمود شده اند.ساختمانهای اطراف میدان همگی بر اساس ویژگی ها و طرح های سال 1297 میلادی بنا شده اند که محدودیت ها و قیود اجتناب ناپذیری را درمورد ارتفاع و تزئینات بنا شامل می شد.کلیسای سنت پیتر و پل که در مجاورت میدان قرار داشت بدلیل عدم همخوانی با قوانین آن زمان تخریب شد.
کف
کف میدان توسط آجرهای قرمز رنگ با الگوی جناغی فرش شده که در مجموع با استفاده از سنگ تراورتن سفید بشکل اشعه های خورشید به 9 قسمت تقسیم بندی شده است.(به یاد 9 حکمران سیه نا که مابین سالهای 1299 تا 1235 بر شهر حکومت می کردند).این کفسازی صدفی شکل بطور ناخودآگاه چشم بیننده را به سمت تالار شهرداری و برج تورره دل مانیا هدایت می کند.
آبنما
آبنمای مرمرین فونته گایا در سال 1419 بعنوان نقطه پایانی بر سیستم کانال کشی که آب را به مرکز شهر هدایت می کرد ساخته شد.و پس از تکمیل کانال کشی آب جایگزین آبنمای قبلی شد.آبنمای فعلی که بعنوان اصلی ترین جاذبه میدان شناخته شده است بشکل مستطیلی می باشد که در سه ضلع آن با نقش برجسته هایی از تمثال مریم مقدس و نقوش کلاسیک و همچنین مسیح تزئین شده و نشان از حکومتی تحت حمایت مسیحیت را دارد.
انعطاف پذیری و فعالیتهای جاری
میدان کامپو در قرن13میلادی شکل گرفت و سالیان متمادی از آن بعنوان محلی برای نمایش و بازار مکاره استفاده میشد.
در ابتدا هدف از ساخت این میدان ایجاد فضایی بود با گنجایش همه اهالی شهر برای برگزاری جشنها و مسابقاتی نظیر اسب دوانی و گاو بازی.
در طی سالیان دراز کامپو پذیرای مهمترین مراسمات و حوادث و جشنهای سیه نا بوده است.درواقع کامپو حکم تماشاخانه ای وسیع را برای اهالی سیه نا دارد که امروزه نیز مسابقات معروف اسب دوانی پالیو سالی دوبار در آن برگزار می شود
ورودی هاو قابلیت خوانایی
دل کامپو در مرکز شهر سیه نا قرار دارد و حکم نقطه کانونی شهر را دارد.علاوه بر اینکه خیابانهای اصلی شهر از آن می گذرند همچنین یازده خیابان باریک نیز از سمت میدان به شهر منتهی می شوند. وجود این یازده خیابان در اطراف میدان کیفیت نفوذ پذیری آنرا تامین می کند.
ورودی ها به میدان چنان مکان دهی شده اند که بر گره به مثابه عنصر برجسته و متمایز از پیرامونش تاکید می کند,و در عین حال کمترین مزاحمت را برای سطوح محصور گره ایجاد می کنند.گیبر در مورد این میدان به نکته جالبی اشاره میکند: از یازده ورودی میدان بیشترشان با طاق یا پل پوشیده شده اند لذا در بدنهُ میدان بریدگی احساس نمی شودو طبیعی است که این خصوصیت بر شدت محصور بودن فضای میدان می افزاید
سخت فضا / نرم فضا
اجر ترانسیک بعد از تقسیم بندی فضاهای شهری به دو دسته عمده سخت فضا و نرم فضا ، میدان دل کمپو را در شمار تقسیم بندی اول قرار می دهد. منظور وی از اصطلاح سخت فضا ، فضایی است که کاملاً با بدنه های معماری محصور شده اند این فضاها محل گردهمایی ها ومکان فعالیت های اجتماعی شهر است.
برج مسلط بر میدان دل کمپو شهر سی ینا توره دلا مانجیا نام دارد. دانیل والی می گوید: این برج حالت تحمیلی داشته و با ارتفاع بیشتری از کاتدرال بنا شده است. در پی کاوشی در منطقه بی طرف در میان سه تپه ای که شهر روی آن بنا شده بود ، کاخ سی ینا در زمین پستی که ایجاد و تعبیه پایه های قوی و مستحکم در آن از ضروریات اولیه بود استقرار یافت ، حاصل کار فوق العاده بی نظیر بوده و بایستی گفت که در حقیقت شهر سی ینا ار تعویق بنای کاخ سود بسیار برده است.
این میدان بعنوان یک فضای شهری مناسب نقش بسزایی ایفا می کند چرا که مردم را برای افزایش حجم فعالیت های اجتماعی و همچنین کسب آرامش به خود دعوت می کند.
مسیر خمیده محیط میدان بعنوان یک لبه فعال عمل کرده و مکث کوچکی برای خیابانهای باریک منتهی به میدان نیز ایفای نقش می کند.این مسیرعلاوه براینکه مکانیست برای گردش و حرکت عابرین,دارای کافه هایی جهت استراحت و سکون نیز می باشد. بخش میانی و شیبدار میدان نیز با جهت گیری خاص خود مکانی برای انجام فعالیتهای جمعی و تماشای مسابقات و جشنها می باشد.
این جداسازی میان مکان شکل گیری فعالیت های عمومی و فردی در میدان عدم تعارض کاربران را موجب می شود.بطوریکه تماشاکنندگان مسابقات و افراد متفرقه که درحال عبور یا گردش می باشند برای هم ایجاد مزاحمت نخواهند کرد.
در دسته بندی دیگری نیز می توان گفت اکثر کاربران جوانتر میدان و همچنین فعالیت های غیر رسمی تر گرایش به بخش میانی میدان دارند درحالیکه فعالیت های خصوصی تر و رسمی تر در اطراف میدان شکل می گیرد.
منابع
www.webshot.com
www.pps.org
www.comune.siena.it
www.europeforvisitor.com
www.bluffton.edu
www.archiseek.com
www.en.wikipedia.org