فهرست مطالب
مقدمه 4
مدیریت آموزشی از نگاه ایران 5
روابط انسانی : 7
جو : 7
رابطه حسنه : 8
اصول مهم درایجاد روابط حسنه از سوی مدیر مدرسه : 9
قوانین و فنون کلی در روابط حسنه : 10
راه ایجاد رابطه حسنه با معلمین (کارکنان) : 12
راه ایجاد رابطه حسنه با دانش آموزان : 13
راه ایجاد رابطه حسنه با اولیا : 13
نکاتی برای مدیریت زمان 13
مدیران و حل مساله 16
موفقیت مدیر نظم در کارها 18
تجارب در حیطه های مختلف: 26
نظارت بر امر آموزش همکاران: 27
برگزاری جلسات آموزش خانواده: 27
بالا بردن اطلاعات عمومی پزشکی خانواده ها : 29
گرد آوری آخرین اطلاعات در مورد دانش آموزان : 29
برگزاری جلسات مشاوره گروهی با دانش آموزان: 29
شیوه های مختلف تشویق دانش آموزان : 30
فعالیت های زنگ تفریح : 32
کنترل غیبت ها : 33
مناسبت ها : 33
پیشنهادات : 33
ویژگیهای مدیر موفق و مدیر خلاق 35
مدیر موفق کیست؟ 35
ویژگی مدیر خلاق 39
رموز مدیریت موفق 40
نکاتی در مورد مدیر موفق 45
رموز مدیریت موفق 51
چند پیشنهاد برای تدریس علوم تجربی 57
مراقبت های بهداشت 60
اجزای مراقبت های بهداشتی اولیه 61
بهداشت فردی و نظم در کلاس: 62
فعالیت های پیشنهادی: 63
نتیجه گیری: 64
منابع و ماخذ : 66
تجربیات مدون شده معاونین آموزشگاه
مقدمه
باید بپذیریم وقتی که یک نظام آموزشی بر پایه تفکر مهندسی آموزش استوار گردد آسان تر می توانیم به آمال و اهداف آموزشی دست یابیم.
باید بپذیریم مسئولیت اولیای مدرسه بخصوص معاونین مسئولیتی بسیار خطیری می باشد. معاونین مسئول تغییر و اصلاح رفتارهای ناسازگار و تامین بلوغ عاطفی و سلامت روانی کودکان و نوجوانان هستند و مدرسه محلی است که درآن هر دانش آموز به منظور ارضای نیازهای خویش و براساس تجربه های قبلی رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهد.
مثلاً یک دانش آموزی پرخاشگر و بی انضباط است و دیگری فعالیت و پشتکار دارد، سومی رهبری می کند و آن یکی دلقک پیشه است و لودگی پیش می گیرد. بنابراین ما باید مدرسه را به محیطی تبدیل کنیم که در آن هر دانش آموزی بتواند دوست داشتن و دوست داشته شدن و احساس با ارزش بودن را تجربه کند. بخصوص که مدرسه ما از جمله مدارس استثنایی بوده و همین امر موجب می گردد که این کودکان بی پناه در بیشتر موارد از داشتن فرصت های کافی و یا برابر با سایر دانش آموزان هم سن و سال خود محروم بوده و نتوانند تجارب اخلاقی و رفتاری درستی را در جهت اجتماعی شدن کسب نمایند. هرچند سن و سال این دانش آموزان به طور معمول حداقل سه تا پنج سال بیشتر از سایر دانش آموزان هم پایه خویش است اما چون در بسیاری از خانواده ها نشان دادن این کودکان را برای خود عیب دانسته و گاها آن ها را پنهان می کنند، این کودکان معمولا فقط در فضای داخلی خانه ها بزرگ شده و قادر نیستند ضمن داشتن یک رابطه و تعامل سالم با دیگران رفتارهای صحیح اجتماعی را فراگیرند و بتوانند درگروه های مختلف اجتماعی شرکت کرده، هویت اجتماعی خویش را بهتر بیابند.
مدیریت آموزشی از نگاه ایران
– سیستم های مدیریت آموزشی کلاسیک که در سطح معاونت های آموزشی، موسسات و مجتمع های آموزشی و مدارس به جهت مکانیزه کردن فرآیند های مدیریتی و پشتیبانی آموزشی استفاده می شود. این گروه از سیستم ها که هم از لحاظ تولید کننده، محصول آماده و مصرف کننده در اقلیت عجیبی هستند، از فنآوری اطلاعات و ارتباطات به شکل جدی برای بهبود فرآیند آموزشی و افزایش کارایی و اثربخشی آن استفاده کرده اند. اما همانگونه که گفتم هم از نظر اقبال مشتریان و هم از نظر سطح کیفی محصولات و تعدد سازندگان، غریبانه، مورد کم توجهی هستند.
2- گروه دوم سیستمها، نرم افزارهایی هستند که نمی توان آنها را یک سیستم مدیریت آموزشی دانست. این سیستمها صرفا یک بخش اطلاع رسانی هستند. برای مثال یک وب سایت مدرسه ایستا، نرم افزاری که صرفا یک کارنامه چاپ می کند، تلفن گویای صرفا اطلاع رسانی، یا نهایتا وب سایتی که قابلیت نمایش نمرات را دارد از این جمله است. مشاهده کرده ام که مخصوصا در سطح مدارس و مجتمع های آموزشی، این سیستمها محبوب تر هستند.
دلیل این محبوبیت را می توانم در موارد زیر بر شمارم:
– عدم ورود عمقی کامپیوتر، نرم افزار و سخت افزار در سطح سازمانهای آموزشی علی الخصوص مدارس و آموزش و پرورش که باعث می شود، کاربرد ICT در سطح باقی بماند.
– نگاه مدیران آموزشی به این سیستمها که آنها را صرفا جهت تشریفات و کلاس کار مجموعه خود می دانند، صرفا کافی است یک وب سایت داشته باشند تا در تبلیغات خود اسم ببرند، اما درک استفاده عملیاتی از آن را ندارند.
-عدم دانش کاربری در سطح مدیران و پرسنل مدیریتی و اداری مجموعه های آموزشی در بهره برداری از نرم افزار که باعث می شود در مقابل تغییرات مقاومت کرده و از اینکه نرم افزار در کارشان تاثیر بگذارد جلوگیری می کنند.
– نداشتن بودجه کافی برای خرید نرم افزار و سخت افزار مناسب: چون بسیاری از مدارس دولتی بوده و بودجه مشخصی برای IT خود ندارند و خیلی از مدارس غیر انتفاعی هم با کمبود بودجه مواجه هستند، حتی اگر علاقه هم داشته باشند که استفاده خوبی از کامپیوتر در مجموعه خود داشته باشند، پول خرید نرم افزار و سخت افزار مناسب را نداشته باشند و تنها به اندازه ای قادر به پرداخت باشند که یک سیستم ساده صرفا اطلاع رسانی ایستا برایشان ایجاد شود.
– ضعف تولید کنندگان داخلی: اکثر تولید کننده ها نگاهی سطحی به سیستمهای آموزش دارند و آنرا مشکل نمی دانند. این نگاه غیر جدی باعث می شود که سیستم خوبی تولید نکنند. بر عکس که در سیستمهای مالی، تولید کنندگان پرقدرت وارد شده و کار را درست انجام می دهند.
– عدم وجود یک استاندارد و رویه مشخص از سوی نهادهای تاثیر گذار مانند وزارت آموزش و پرورش و یا وزارت فرهنگ و آموزش عالی که باعث می شود، آشفتگی در فروش و خرید محصولات نرم افزاری پیش بیاید.
هر چند داشتن نرم افزار و سخت افزار ساده و ابتدایی را هم بد نمی دانم و به عنوان یک حداقل لازم می دانم، اما فکر می کنم مدیران آموزشی ما برای جا نماندن از قافله، ناچارند که رویکردشان را نسبت به سیستمهای مدیریت آموزشی و آموزش مجازی تغییر دهند که این تغییر نگاه باعث می شود مشکلات فوق برطرف شود. صرفه جویی حاصل از IT آنچنان است که سرمایه گذاری در این بخش را توجیه پذیر می کند، کاربران نیز ناچارند نظر مدیر را بپذیرند و تولید کننده هم وقتی مشتری جدی و خوب وارد بازار شود دیگر نمی تواند محصول ضعیف و ناقص تولید کنند و سرمایه کافی و انگیزه لازم برای سرمایه گذاری در تولید محصول خوب برایش فراهم می شود.
روابط انسانی در مدارس آنچه در حیات انسانی حائز اهمیت است نیاز به همزیستی با یکدیگر و روابط انسانی است . روابط انسانی موهبتی است که در انسان به ودیعه گذاشته شده تا بتوانند یکدیگر را درک کنند و با هم زندگی کنند . روابط انسانی سرمنشا رفع همه نیازهای انسانی است . در سایه ی روابط انسانی روان انسان ، تلطیف می یابد ، استعدادش می شکفد و به بار می نشیند .
تعلیم ، تغییر در رفتار است و مدرسه جولانگاه تغییر و تبدیل است . پایه و اساس تغییر هم عشق و محبت است که در روابط انسانی محقق می گردد . تا مدیر با معلم ، مدیر با دانش آموز ، مدیر با اولیاء و … رابطه برقرار نکند چگونه می تواند احساسات و عواطف خود را بدانها منتقل کند و موجب تغییر گردد ؟
از عوامل مهمی که بر روابط انسانی در آموزشگاه اثری غیر قابل انکار دارد شرایط و جو حاکم بر مدرسه است و مدیر به عنوان هماهنگ کننده ، در ایجاد جو مسئولیتی سنگین تر دارد .
روابط انسانی :
روابط انسانی به مطالعه راه های ایجاد زمینه ها و شرایط مناسب برای زندگی و رشد افراد می پردازد . محیط و شرایط مناسب به وضعیت و یا موقعیتی اطلاق می شود که در آن افراد بتوانند از طریق دست یافتن به نیاز های منطقی خود رشد کنند ، رشدی که در راستای فطرت آن ها ست . در نهایت ، استعداد و توانایی های بالقوه آنان را شکوفا می کند به طوری که با ویژگی های موجود زنده سازگاری داشته باشد .
جو :
"جو" مجموعه ای از حالات ، خصوصیات یا ویژگی های حاکم بر یک محیط یا فضای آموزشی مانند مدرسه است که آن را قابل اعتماد یا غیر قابل اعتماد ، جاذب یا دافع ، رعب آور یا آرام بخش ، بازدارنده یا محرک ، خلاق یا راکد و . . . می سازد و موجب می گردد ، مدارس یک مقطع تحصیلی ، با اینکه از یک دستورالعمل و آئین نامه آموزشی ابلاغ شده تبعیت می کنند دارای جوی متفاوت باشند .
مشاهده شده است عواملی مانند ویژگی های اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، عمرانی و غیره در دو مدرسه نسبتاً نزدیک در یک مقطع تحصیلی کاملاً مشابهت داشته باشند لاکن جو حاکم بر آن ها متفاوت است . در بین دانش آموزان و کارکنان (معلمان و کادر اداری) و حتی اولیا اصطلاحاتی چون جو سالم ، جو ناسالم ، جو باز ، جو بسته ، جو مسموم و مانند آن مورد استفاده قرار می گیرد ، که به نوعی بر روابط انسانی حاکم بر مدارس حکایت میکند .
جو باز و سالم : جوی است که افراد در آن احساس آزادی می کنند و خود را در تصمیم گیری ها و سرنوشت مدرسه شریک می دانند . در این جو با اعتقاد به اجرای دستورالعمل ها و قوانین اداری شیوه های مناسب برای رشد آموزشی و تربیتی مدرسه اتخاذ می گردد . زمینه برای رشد استعدادها و خلاقیت افراد فراهم بوده و نوعی صمیمیت و احساس پشتیبانی و حمایت در محیط وجود دارد .
جو بسته و ناسالم : جوی ست که افراد از نظر فکری و رفتاری محدودیت هایی دارند بطوریکه در داخل مدرسه نمی توانند خارج از مرز های تعیین شده اظهار نظر و رفتار کنند . قوانین و دستورالعمل ها به صورت آزار دهنده و بازدارنده بر افراد تحمیل می شوند بطوریکه رنجش در افراد بوجود می آید . در این جو ، نه تنها خلاقیت و نوآوری افراد رشد نمی کند بلکه دردسر آور است . فرد خود را جدای از مدرسه می بیند و احساس حمایتی از آن در وی ایجاد نمی شود .
جو مسموم : جوی است که علاوه بر بسته بودن و عدم اعتماد ، افراد به یکدیگر مظنون هستند و به کنجکاوی در احوال یکدیگر می پردازند و ایجاد آسیب از سوی دیگران را احساس می کنند . آسیب پذیری عاطفی ، اجتماعی و روانی در چنین جوی بسیار زیاد است . بر چسب و تهمت زدن ، کاری رایج به حساب می آید و وحشت از حضور در محیط بر افراد حاکم می شود . نتیجه چنین جوی معمولاً خستگی ، فرسودگی و بیزاری در افراد است .
رابطه حسنه :
رابطه ی مثبت و هدفداری که با درک متقابل نیازها ، احساسات و عواطف یکدیگر با هم در تعامل بوده و از این رابطه نوعی احساس رضایت و خرسندی در افراد ایجاد می شود .
درک احساسات و بیان و انتقال آن دروازه ی برقراری رابطه انسانی است . چه بسا انسانهای خوش قلبی که توانایی بیان و انتقال احساسات خود را به دیگر افراد ندارند و در عوض انسانهای متظاهری که با بیان احساسات خود در برقراری رابطه موفق هستند .
بنابراین سنگ زیر بنای ایجاد روابط حسنه در یک محیط آموزشی ، شناخت نیازها و احساسات افراد و توانایی برای بیان احساسات متقابل و انتقال آن به افراد است . مدیر برای ایجاد جوی مثبت باید احساسات و عواطف افرادی که با آنها در ارتباط است را بشناسد و در روابط خود ، توجه لازم به آن احساسات را داشته باشد .
اصول مهم درایجاد روابط حسنه از سوی مدیر مدرسه :
1- مدیر باید سعی کند پس از شناسایی احساسات خود ، احساسا ت منفی و متعارض (احساس منفی مانند : احساس ترس ، گناه ، رنج ، پوچی ، عدم اعتماد ، دشمنی ، عدم پذیرش و احساس متعارض حالتی که فرد نمی تواند افکار و احساسات خود را یک سویه سازد . مانند : شادی و غم ، رضایت و عدم رضایت و غیره) خود را به طریق منطقی از بین ببرد و احساسات مثبت (مانند : امنیت ، شادی ، پذیرش ، اعتماد به نفس ، ارزشمندی ، محبت ، حق شناسی) را جایگزین آنها سازد و این اصل را بکار گیرد که تا "من" نگرش و احساس مثبتی به دیگران نداشته باشم نمی توانم با آنان رابطه برقرار کنم (اصل داشتن نگرش مثبت) .
2- مدیر باید به این اصل اعتقاد داشته باشد که انسانها در شرایط عادی و معمولی احساسات و عواطف خود را به همان شکلی به او منتقل می کنند که مدیر احساسات و عواطفش را به آنان منتقل کرده است (اصل تعادل مبادله) .
3- مدیر باید توانایی بروز یا توقف انتقال عواطف و احساساتش را آن گونه که بهترین نتیجه را بتواند بگیرد داشته باشد (اصل کنترل احساسات و عواطف) .
4- مدیر باید بتواند با بهره گیری از الفاظ ، کلمات ، جملات ، حرکات ، ایما و اشاره احساسات و عواطف خود را توصیف کند به طوری که طرف مقابل عواطف و احساسات مثبت مدیر را به خوبی درک کند . داشتن روحی لطیف و ستایشگر نسبت به انسان ها و همه مظاهر خلقت ، در تحقق این امر کمک می کند (اصل انتقال عواطف و احساسات) .
قوانین و فنون کلی در روابط حسنه :
قانون اول : با دیگران آن چنان رفتار کنید که مایلید با شما رفتار کنند .
انتظار گوش دادن ، بررسی مشکل ، رفتاری مناسب همراه با کرامت ، اغماض ، حداقل انتظاری است که در روابط انسان ها وجود دارد .
قانون دوم : قانون ناگزیری (چاره نداشتن)
انسان الزاماً نمی تواند همه چیز را به همان شکلی که خود می خواهد داشته باشد و یا آن را به هر شکلی که می خواهد تغییر دهد . با رعایت این قانون بجای گریز و فرار از امر ناخواسته بهتر است بگوئیم که چگونه می توان با وضعیت موجود ساخت و با او زندگی کرد و بالاخره چگونه می شود از او چیزی بهتر ساخت ؟
قانون سوم : قانون دوری از جدال و ستیزه
جدال و ستیزه حتی درگیری لفظی سبب از دست دادن حرمت ، ارزش و احترام هر دو طرف مجادله می شود که به سادگی نمی توان آن را جبران کرد . مدیر نباید در هیچ موردی اهمیت و ارزش خود را طوری دستخوش تهدید قرار دهد که ناچار شود برای حفظ آن با طرف مخالف به ستیز برخیزد . زیرا عاقبت الامر وضعی برای هر دو طرف بوجود می آید که عقب نشینی بدون از دست دادن احترام برای هیچ یک میسر نخواهد بود .
الف ـ عوامل ایجاد و تحکیم روابط انسانی از دیدگاه کیمبل :
– ایجاد جو اعتماد و اطمینان ، دوستی و محبت
– احساس آزادی بیان ، افکار و عقاید ، احساس تعلق به مدرسه
– راز داری مدیر ، اغماض از بعضی از خطاها
– رعایت عدالت در رفتار (تشویق و تنبیه) ، رعایت ادب و نزاکت ، طرز سخن گفتن
– احترام به افکار و احساسات فرد و شناخت احساسات و انعکاس درک احساس ، حفظ خونسردی و متانت در مسائل بحرانی ، مخصوصاً بحث های عاطفی
– از صمیم دل دلسوزی کردن ، سعی و کوشش برای بر آوردن نیازها و رفع گرفتاری های افراد
– برقرارکردن روابط غیر رسمی و صمیمی بر مبنای نقاط مشترک
– ایجاد محیط برای بروز و پرورش استعدادها و شکوفایی آنها
– کاربرد به جا و به موقع از قدرت و اختیار و دوری از افراط و تفریط در کاربرد آنها
– توانایی خود را به جای دیگران قرار دادن و درک مشکلات و مسائل از دید طرف مقابل
ب ـ علایم و نشانه های وجود اختلال در روابط انسانی :
– وجود بی نظمی و لاابالی گری ، عدم توجه و یا سرپیچی از قوانین و دستورات اداری .
– وجود بی تفاوتی نسبت به مدیر ، پیدایش گروه های مختلف با دید و نظرات متعارض
– عدم هماهنگی بین افراد مدرسه در رابطه با اهداف سازمان
– دلیل تراشی های بی مورد کارکنان ، وجود اشتباهات ، ضایعات ، حوادث در محیط کار
– وجود غیبت های غیر ضروری با تمسک به قوانین و یا تمارض ، افزایش نقل و انتقالات بی مورد
– عدم اعتماد نسبت به سازمان و مدیریت در مورد خیر خواهی نسبت به کارکنان
– وجود تملق ، چاپلوسی ، مبالغه و تظاهر ، وجود احساس خستگی و کسالت و عدم رغبت بین کارکنان
– وجود ترس از تنبیهات بزرگ و غیر منطقی به دلیل اشتباهی کوچک و غیرعمدی
– وجود دوگانگی در گفتار و کردار ، وجود غیبت و نفاق و رفتار منافقانه
– وجود گلایه بین کارمندان و کارکنان از مدیریت
– احساس عدم امنیت شغلی ، احساس عدم تعلق فرد به سازمان و سازمان به فرد
– احساس بی اهمیت بودن در سازمان و موثر نبودن و عدم مشارکت در تصمیمات
از اساسی ترین کارهای مدیر در راستای ایجاد جوی سالم و شرایطی مناسب ، ایجاد احساس خوشحالی و رضایت خاطر در معلمین (کارکنان) ، دانش آموزان و اولیا است .
راه ایجاد رابطه حسنه با معلمین (کارکنان) :
در این جهت توجه مدیر به موارد زیر معطوف می گردد :
احترام به شخصیت و افکار معلمین با تشکیل جلسات جهت بیان ایده و نظرات و جلب مشارکت آنان و تشویق آنها به فعالیت های اجتماعی در راستای ایجاد روابط نزدیک ، صمیمی و دوستانه . داشتن رفتار مناسب (با وقار ، متین و سنجیده در حد شان جو تربیتی مدرسه و مورد قبول) ، توجه به مشکلات آنان و تلاش برای رفع مشکلات.
راه ایجاد رابطه حسنه با دانش آموزان :
احترام به شخصیت دانش آموز به نحوی که در دانش آموز احساس تعلق و پذیرفته شدن ایجاد گردد . با هر دانش آموز منصفانه و عادلانه رفتار شود . دانش آموز احساس کند که مدیر و معلمان دوستان او هستند . دانش آموز بداند که احساسات و توانایی هایش مورد توجه مدرسه است .
راه ایجاد رابطه حسنه با اولیا :
مدیر با شناخت ارزش و نقش خانواده در شکوفائی استعدادها ، تربیت ، آموزش و چگونگی ارتباط آنها با مدرسه زیربنایی ترین گام را در ایجاد رابطه حسنه با اولیا بر می دارد . مدیر با شناخت ویژگی ها و خصوصیات اجتماعی ، سیاسی ، مذهبی ، اخلاقی و فرهنگی جامعه و خانواده در جلب مشارکت اولیا ، با شرکت دادن آنان در وظایف ، مسئولیت ها و عملیات تلاش کند به طوری که نتیجه آن ، احساس تعلق و موثر بودن باشد .
در این مسیر نیز باید کلید اصلی ارتباط و حلقه اتصال خانه و مدرسه یعنی دانش آموز را دریافت . مدیر باید بداند که اصل اساسی استحکام رابطه با اولیا بر پایه پیوند های روانی ، عاطفی و فکری است . بیان احساسات مثبت و سازنده و دلسوزی نسبت به سر نوشت دانش آموزان و ایجاد نگرش مثبت در اولیا نسبت به مدیریت و مدرسه راهی موثر در برقراری روابط انسانی است .
نکاتی برای مدیریت زمان
شما تا چـه اندازه برای وقت خود ارزش قائلید؟ آیا از بـرنامه زمـانی مـشخصی برای به انجام رسـانـیـدن کـارهــای خود پیروی میکنید؟ یک عامل بسیار مهم در هر موفقیتی برنامه ریـزی صحیح و پیروی از یک برنامه زمانی مشخص برای نیل بـه اهداف مطلوب میـبـاشد. اکنون برای آنکه قادر باشید از وقــت خود به نحو احسن استفاده کنید نکات و راهکارهای زیر را در زندگی خود بکار بندید:
?- همواره فعالیتها و تکالیف روز بعد خود را از شب قبل برنامه ریزی کنید و کارهایی که باید به انجام رسانید را روی کاغذ یادداشت کنید.
?- سپس فهرست تکالیف و کارهای خود را اولویت بندی کرده و برای هر کدام از آنها ضرب العجل اجرایی منظور کنید.
?- همیشه کارهایی دشوار و پر دغدغه تر را زودتر از بقیه و یا درهنگامی که در بهترین شرایط جسمی و روحی میباشید انجام دهید. کارهای سبکتر را در هنگام خستگی نیز میتوان به انجام رساند.
?- امور با اهمیت اما ناخوشایند را به تعویق نیاندازید. هیچگاه کارها با به تعویق انداختن خوشایند تر نمیگردند.
?- هرگاه شروع به انجام کاری کردید سعی کنید بدون وقفه آن را به پایان رسانید.
?- مابین فعالیتها برای خود وقت استراحت نیز در نظر بگیرید.
?- مکالمات تلفنی خود را نیز از پیش برنامه ریزی کنید: سخنانی که میخواهید بیان کنید و یا اطلاعاتی که میخواهید کسب کنید را روی کاغذ یادداشت کنید.
?- همواره خود انگیخته باشید و با پشتکار کارهای خود را به پایان رسانده و مقهور موانع نگردید.
?- در هر زمان که تصور کردید کاری که در حال انجام آن میباشید عبث، بی فایده و غیر سازنده میباشد به محض دریافت دست از آن بکشید.
??- به خود و اولویتبندی که صورت داده اید اعتماد و ایمان داشته باشید و در هر شرایطی به آنها پایبند باشید.
??- اینکه وقت خود را صرف چه اموری میکنید را دقیقا مورد بررسی و نظارت قرار داده و در صورت لزوم یکسری تغییرات آگاهانه در رفتار خود پدید آورید.
??- همواره در زندگی فرد منظم و سازمان یافته ای باشید تا وقت خود را بیهوده صرف یافتن وسایل گم گشته خود نکنید.
??- برای وقت خود ارزش قائل باشید زمان هیچگاه به عقب باز نمیگردد.
??- به خاطر داشته باشید استرس و خستگی معلول کارهایی که به انجام رسانیده اید نبوده بلکه بیشتر از افسوس کارهایی که میتوانستیم انجام دهید اما انجامشان نداده اید نشات میگیرند.
??- به هیچ فردی اجازه ندهید وقت شما را تلف کرده وبرای خود مصروف دارد. برای خود مرز بندی مشخصی تعیین کرده و بیاموزید که در صورت لزوم با صراحت نه بگویید.
??- از تمام لحظات زندگی خود به نحو احسن استفاده کرده و سعی کنید از آنها لذت ببرید.
??- سعی کنید فرد خوشبینی باشید و همواره در انتظار رویدادهای خوشایند در زندگی خود باشید.
??- برای زندگی خود اهداف مشخصی تعیین کرده و برای دستیبابی به آنها تلاش کنید.
??- هنگام نیاز از فرد آگاهی راهنمایی بخواهید.
??- وقت کشها و یا هدر دهنده های وقت را به حداقل برسانید. آنها شامل موارد زیر میباشند:
? تلفنهای طولانی، بی هدف و غیر ضروری.
? بازدید کننده ها و میهمانان ناخوانده.
? پشت گوش اندازیها.
? گفتگوهای بی ثمر و یا نا مشخص.
? دانش فنی ناکافی و یا اطلاعات ناقص هنگام انجام کار.
? فقدان اهداف و اولویت بندیها و یا مبهم و گنگ بودن آنها.
? فقدان برنامه ریزی.
? خستگی و استرس.
? ناتوانی در نه گفتن.
? بی نظمی و نابسامانیهای فردی.
? تماشای تلویزیون. تماشای بیش از ? ساعت در روز برنامه های تلویزیونی معقول نمیباشد
مدیران و حل مساله ((مدیرانی که مشق می نویسند و مساله حل می کنند . ))
شما هم حتماً این جمله مشهور را که به ضرب المثلی تبدیل شده است ، شنیده اید (( مشق ننوشته غلط ندارند )) .
متاسفانه صدها مدیر در طول سالیان خدمت خود ، به استناد همین جمله مشهور ، به ظاهر غلطی ندارند ، زیرا مشقی ننوشته اند که غلطی داشته باشند وسال هاست که آسوده خوابیده اند وکوچک ترین خدمتی به خدا و خلق خدا نکرده اند . مدیرانی که از ترس غلط نوشتن و احیاناً نمره کم گرفتن ، مسوولیت ریسک جسارتی را به عهده نمی گیرند و آرام می آیند و آرام می روند که گربه شاخشان نزند ، حالا بماند که آیا اصلاً گربه شاخی دارد یا ندارد !
این مشق های ننوشته مدیران محافظه کار ، برای ملتی که یک انقلاب بزرگ را با امید به آینده یی بهتر آغاز کرد و 8 سال دفاع مقدس و محاصره اقتصادی را به جان خرید ، نه تنها امتیازی محسوب نمی شود ، بلکه ننگی است که او را از هر حرکت تازه و پیشرفت و توسعه باز داشته است . متاسفانه این مشق های ننوشته را جمله شعاری دیگر تکمیل کرده است . ((وقتی حل کردن مساله را بلد نیستید ، صورت مساله را پاک کنید )) بدین ترتیب ، توسط مدیران سنتی ، ترسو و محافظه کار ، چه فرصت های گرانقیمتی که هدر نشده است و چه مساله هایی که به جای حل شدن ، به صورت کامل و در ظاهر پاک شده اند .
به واژه ظاهر تاکید می کنم ، زیرا یادمان نرود که هرگز (( مساله )) یی را نمی توان به صورت ظاهری پاک کرد . وقتی (( مساله )) در جامعه یی به وجود آمد ، برای همیشه باقی می ماند . راه حل (( مساله )) حل کردن مساله است و گرنه مساله تا ابد در آن جامعه باقی می ماند ، ریشه می دواند ، چرکین می شود و بالاخره روزی ، در زمانی دیگر و این بار عمیق تر سر می زند ، می ترکد و عواقب وخیمی را به همراه می آورد .
در جهان امروز و در دنیای ارتباطات اینترنتی ، پاک کردن صورت مساله و یا مشق ننوشتن از ترس خطا کردن ، راه حل های مناسبی نیست . جهان امروز ، جهان درک واقعیت ها ، استفاده بهینه از امکانات ، گفت و گو ، صحبت ، تساهل و تسامح است . دنیای دانش و استفاده از معلم است . معلمین در حوزه های سیاسی ، اقتصادی ، علمی ، فنی ، اجتماعی ، فرهنگی ، دینی ، هنری ، ورزشی ، ادبی و…. حضوری گسترده دارند . مشق های ننوشته شده را در لحظه تصحیح می کنند . تکنولوژی در جهان امروز ، امکان بازگشت به عقب ، انتخاب راهی تازه ، حرکت به سوی آینده یی بهتر را برای همه ، فراهم کرده است .
در دهکده کوچک جهان امروز ، آشنا نبودن به زبان یکدیگر هم ، مانع و سدی برای کمک کردن به همدیگر نیست . در دنیای علم ، حل کردن مساله به صورت دسته جمعی و با مشاورت و یاری خواستن از دیگران امکان پذیر شده است تا از حرف های همدیگر در کوتاه ترین زمان آگاه شوند . از این فرصت تاریخی هر ملتی که داناتر و هوشیارتر باشد ، بهره بیشتری خواهد گرفت . باید مدیران جامعه را به ریسک پذیری و جسارت بیشتری دعوت کرد . از حرکت های جدید در جهت رشد و توسعه جامعه حمایت کنیم . امکان تصحیح مشقی را که می نویسیم برای نخبگان جامعه فراهم کنیم ، از اینکه دیگری غلط ما را بگیرد ، دل آزرده نشویم . دست مهربانی همه کارکنان ، همه مدیران میانی را با صمیمیت بفشاریم .
ایران آینده متعلق به همه ما است ، رسیدن به قله های افتخار را با حرکت پرشتاب اما به دور از هیجان و با امکان ریسک و جسارت در عرصه هایی که نیاموخته ایم ، تجربه کنیم . استفاده از نیروهای جوان ، تحصیلکرده ، متخصص ، عاشق را با تجربه مدیران پرسابقه در هم آمیزیم و از این بیعت ، فرصت گرانقیمتی برای ملتی فراهم کنیم که همه ویژگی های رسیدن به اوج افتخار را در درون خود دارد . مردم ایران سزاوار زندگی بهتر هستند . منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس ، توسط مدیرانی شکل گرفته است که از نوشتن مشق نهراسیدند و صورت مساله را بخاطر مشکلاتی که در پی داشت پاک نکردند . دانش مدیران با تجربه و جسارت جوانان عاشق در هم پیچید و امروز شعله های آتش آن ، خلیج فارس را روشن کرده است و نوید از آینده یی بهتر می دهد .
موفقیت مدیر نظم در کارها
(حضور در آموزشگاه قبل از همکاران و خروج به عنوان آخرین فرد )
– اوفوا بعهدکم …… وفای به عهد در برخورد با همکاران و دانش آموزان .
– لم تقولون مالا تفعلون … مدیر به آنچه گفته است عمل نماید .
– هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون ..
تفاوت قایل شدن مدیر بین افراد ساعی و کوشا و افراد بی تفاوت
– و مشاورهم فی الامر… مشورت نمودن و کسب تجربه در امور مختلف از همکاران و حتی دانش آموزان .
– استعیفرا بالصبرو الصلو……. داشتن سعه صدر و صبر در برابر مشکلاتی که در محیط آموزشی بوجود آمده است .
– داشتن جاذبه و همچنین دافعه مناسب، از عوامل موفقیت مدیر محسوب میگردد .
– پرهیز از غیبت نمودن و توجه به اصل صداقت در کار .
– استفاده از حداکثر توانمندی نیروها . ((مدیر خوب و موفق کسی است که 40 نفر را به انجام کار مفید هدایت کند ، نه اینکه به جای 40 نفر کار کند)) .
– صبر و بردباری در برابر مشکلات و کوشش در جهت اینکه مسائل را حتی المقدور در خود مدرسه حل نماید .
– مثبت اندیش بودن و دیدن نیمه پر لیوان توسط مدیر !!
– انتظار کامل شدن کاری را، به صورت سریع نداشته باشیم ، لازم نیست که هر کاری را در همان نخستین مرحله به کمال و ایده آل برسانیم .
– با هم بودن آغاز است ، با هم ماندن پیشرفت و با هم کار کردن موفقیت
– بزرگترین شکست مدیر زمانی است که نتواند از توانایی های افرادخود استفاده کند .
– در انجام کارها بر شیوه خاصی ، اصرار و تاکید ننموده و نظرات ارزشمند همکاران را نیز گرفته و بهترین را انجام دهیم .
– پرهیز از پیش داوری و خود محوری ، و داشتن روحیه انتقاد و انعطاف پذیر.
-بازدید از مدارس موفق و به کار بردن تجربیات مفید همکاران در امور مختلف .
– داشتن یادداشت روزانه جهت جلوگیری از فراموش شدن کارهای روزمره.
– با صبوری و متانت و داشتن صداقت و صراحت ، میتوان ، دل معلمان و دانش آموزان را بدست آورد .
– اعتماد به نفس مدیر.
– رئیس بودن ولی ریاست نکردن مدیر .
– تقسیم کار بین عوامل اجرایی آموزشگاه و نظارت کامل بر کار نیروها .
– تشویق همکاران فعال در حیطه های مختلف آموزشی و پرورشی .
– تشویق به جا و مناسب و جایگزینی آن به جای تنبیه نا بجا و نامناسب
– با احترام گذاشتن به تفاوت های فردی دانش آموزان ، هرگز آنان را با هم مقایسه ننماییم .
– جلسات هماهنگی کادر اجرایی مدرسه به صورت مکرر .
– انتخاب امین دو شیفت (جهت مدارس دو نوبته ) به جهت هماهنگی امور و کم رنگ شدن تنش ها .
– کسب تجربه از صاحب نظران امور مختلف آموزشی و پرورشی .
– تشویق به موقع دانش آموزان برتر علمی ، اخلاقی ، کتاب خوان ، و……زدن عکس آنها در تابلو به منظور تشویق خود فردو دیگر دانش آموزان .
– تهیه دفتر راهنمای بایگانی جهت انبوهی از پرونده های سنوات گذشته به جهت عدم معطلی و صرف وقت کمتر .
– حضور مدیر در کلاسهای مختلف و گفتگوی رو در رو و حضوری ، جهت شنیدن نقطه نظرات دانش آموزان .
– درج سخنان گهر بار پیامبر گرامی اسلام ، ائمه و معصومین و همچنین بزرگان دینی و حکما و فیلسوفان و دانشمندان بزرگ کشورمان ، در تابلو ، به جهت آشنایی و بکار گیری و الگو گرفتن سخنان و منش این بزرگواران در زندگی
– سعی ننماییم که همه طرح های خود را همزمان با هم اجرا نماییم .
-ارتباط مستمر با اداره به جهت انجام شرح وظایف محوله به نحو مطلوب
– آشنایی مدیر با برنامه های رایانه ای مدرسه و از جمله خدمات ماشینی
– کنترل کامل دفاتر امتحانات ، دفتر آمار ، ریز نمرات دستی و کامپیوتری وکلیه امور دفتری و نظارت کامل بر تنها نکات ماندگار در مدرسه .
– مدیریت دل دریایی می خواهد و انعطاف پذیری .
درخصوص معلمان واحد آموزشی
– ایجاد عدالت آموزشی و محیطی همراه با رقابت آموزشی بین دبیران
– عقد قرارداد با دبیران قبل از سازماندهی و بیان نقطه نظرات و توقعات از دبیر ربوطه و ملزم بودن دبیران به انجام مفاد قرارداد .
– ایجاد آرامش و فضایی دوستانه در کلاس توسط دبیران به جهت دستیابی به یادگیری بهتر دانش آموزان.
– ایجاد محیطی گرم و صمیمی و به دور از استرس و دادن آرامش به همکاران .
– استفاده از دانش آموزان فعال وبرگزاری کنفرانس های کلاسی در دروس مختلف.
– شیوه های تدریس را از سنتی به شیوه های روز تغییر داده و با استفاده از تکنولوژی آموزشی ، حواس پنجگانه دانش آموزان را به کار گرفته و تقویت نماییم .
– برگزاری جلسات هماهنگی دبیران دروس و رشته های یکسان به جهت بررسی مسائل ، طراحی سئوال و رفع اشکالات آموزشی (ندانستن عیب نیست ، نپرسیدن خطا میباشد ) .
– کارگاهی نمودن و رونق بخشیدن به جلسات شورای دبیران و استفاده از نظرات ارزشمند دبیران در حیطه های مختلف .
– بیان حداقل یک حدیث یا روایت در ابتدای شروع کلاس توسط دبیران .
– حضور دبیران دروس مختلف در مراسم صبحگاهی و استفاده دانش آموزان از تجربیات دبیران در این جلسات و متکلم الصحبت نبودن مدیر و معاون در مراسم ارزشمند و مفید صبحگاهی .
– ملزم نمودن دبیران به داشتن برنامه های آموزشی و داشتن طرح درس
– هیچگاه دانش آموزان را خدمتگزار خود ندانسته و آنان را به واسطه کار اشتباه ، مجبور و وادار به عذر خواهی ننماییم .
– مشارکت دادن دانش آموزان در فرآیند آموزش و تقویت کارهای گروهی در کلاس.
– استفاده از راهکارهای مناسب جهت تقویت روحیاتی چون خلاقیت ، نوآوری،
آموزش بهتر زیستن ، احترام به قانون ، رعایت بهداشت فردی و ……..
در ارتباط با فعالیت های عمومی مدرسه
– تهیه صندوق هایی در مدرسه تحت عناوین : ارتباط با مدیر ، ارتباط با مشاور ، ارتباط با شورای دانش آموزی و صندوق انتقادات و پیشنهادات
– ایجاد پوشه ای مخصوص جهت بخشنامه های رسیده و پرهیز از زدن بخشنامه ها به در و دیوارو ناموزون نمودن اتاق دبیران .
– داشتن طرح های نشاط و شادابی در مدرسه همانند مسابقات ورزشی ، استفاده از آهنگ های سنتی و موزیک های بدون کلام در زنگ تفریح در مناسبت های مختلف .
– آراسته بودن فضای آموزشگاه به جهت بهبود وضعیت روحی دانش آموزان و همکاران
– نصب چند عدد تخته سیاه درحیاط آموزشگاه به جهت تخلیه هیجانات روحی دانش آموزان از یک طرف و از طرف دیگر استفاده آموزشی دانش آموزان در زنگ های استراحت.
– برقراری اردوها جهت همکاران واحد اموزشی به جهت تعامل بیشتر با آنان .
– ایجاد تغییر در فضای آموزشی به منظور متنوع شدن محیط و تاثیر روانی مثبت در همکاران و دانش آموزان .
-تهیه بانک سئوالات و در دسترس بودن آن جهت استفاده دبیران و دانش آموزان.
– فعال نمودن شوراهای دانش آموزی و اهمیت به تصمیم و نظرات آنان .
– برگزاری کلاس روش صحیح مطالعه جهت دانش آموزان . چراکه بسیاری از مشکلات دانش آموزان به ندانستن روش صحیح مطالعه بر میگردد .
– بالا بردن روحیه معنوی در همکاران و دانش آموزان .
-برگزاری زیارت عاشورا، زیارت آل یاسین و سایر مراسم معنوی و مذهبی و حضور حداکثری کادر اجرایی ، معلمان و دانش آموزان در این مراسم .
– برگزاری نمایشگاه های کتاب ، صنایع دستی و دست ساخته های دانش آموزی .
در خصوص دانش آموزان
– تهیه منشور اخلاقی و انضباطی دانش آموزان در کلاس با استفاده از نظرات خود دانش آموزان و نصب آن در کلاس .
– تشویق دانش آموزانی که نسبت به ماه قبل خود پیشرفت داشته اند .
– دادن مسئولیت به دانش آموزان در امور مختلف .
– بالا بردن سطح بهداشت مدارس با استفاده از خود دانش آموزان
. -طرح 1+2 که یک دانش آموز خوب ، دو دانش آموز ضعیف را تحت پوشش گرفته و تشویق نیز شود .
– راه اندازی کلاسهای رفع اشکال قبل از امتحانات که تاثیر بسزایی بر روی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد .
– دادن اعتمادبه نفس به دانش آموزان به خصوص در مورد ضعف درسی و تکرار عبارت : <<< تو می توانی >>> و پرهیز از بکار بردن کلمات مایوس کننده .
– دعوت از دانش آموزان موفق سالهای گذشته ((دانشجویان فعلی و برگزیدگان که در همین مدرسه درس می خوانده اند ))و بیان تجربیات آنها جهت دانش آموزان .
-جلسات مشاورمدرسه و یا مشاور مقطع تحصیلی بعدی با دانش آموزان جهت رفع مشکلات و پاسخگویی به سئوالات دانش آموزان.
– تعبیه و در دید قرار دادن بانک و صندوق جوایز و اهدا کارت امتیاز به دانش آموزان توسط دبیران دروس مختلف و سایر مسئولین مدرسه .
– انتخاب و تشویق به موقع دانش آموزانی که خود می توانند الگویی جهت دیگر دانش آموزان باشند .
– استفاده از شیوه معلم یار در کلاس و استفاده از دانش آموزان برتر در این خصوص جهت تقویت دانش آموزانی که ضعف درسی دارند .
– جلسات پرسش و پاسخ مدیر با دانش آموزان در خصوص کیفیت بخشی به امور مختلف مدرسه .
– برگزاری آزمون تعیین سطح علمی از دروس پایه مقطع تحصیلی قبلی ، در ابتدای سال تحصیلی ، به جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف دانش آموزان و چاره اندیشی به موقع جهت جبران مافات .
– طرح و اجراء آزمون ها ی تک درس و همچنین گروهی ، جهت آماده شدن دانش آموزان در عرصه های مسابقات و آزمون های علمی .
– دادن انگیزه و موج انرژی مثبت به دانش آموزان توسط اولیامدرسه در همه زمینه ها
– دادن فرم نظر سنجی به دانش آموزان و اظهار نظر آنان درخصوص کلیه کادر آموزشی و اجرایی مدرسه و برگشت نظرسنجی انجام شده به افراد ذینفع و پیگیری در جهت رفع کاستی ها .
– کار بر روی سئوالات تستی و امادگی دانش آموزان جهت زدن تست و یادگیری این مهارت ، در مراحل مختلف آموزشی .
در ارتباط با والدین
– آموزش والدین در کنار آموزش دانش آموزان و کسب انگیزه های لازم اولیا در امر مشارکت تحصیل فرزندان .
– در صحبت با اولیادانش آموزان احساساتشان را کاملا درک نماییم .
-دعوت از اولیابه صورت کلاسی و در دبیرستانها به صورت رشته ای و بیان نکات مشاوره ای مناسب با موقعیت های مختلف زمانی و سنی دانش آموزان .
– چاپ کارنامه ماهانه و دعوت از اولیا به جهت تحویل کارنامه و آگاهی آنان از وضعیت فعلی فرزندشان .
– تشکیل کلاسهای آموزش خانواده توسط اساتید مجرب ، پرهیز از مسائل تکراری و به روز بودن مسائل مطرح شده در جلسه.
– تخصصی نمودن مسائل مربوطه در جلسات آموزش خانواده با توجه به کشش و نیازهای اولیاء دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی .
– ارتباط حداکثری با اولیا دانش آموزان و حضورمستمرآنان در مدرسه و…
تجارب در حیطه های مختلف:
برنامه آغازین:
با توجه به نقش برنامه آغازین در منسجم ساختن فعالیت های روزانه و با در نظر گرفتن توانایی های محدود این دانش آموزان در این آموزشگاه معمولا مراسم های زیر گنجانده می شود:
۱ – تلاوت قرآن به یکی از روش های زیر:
الف) تلاوت قرآن توسط معاون آموزشگاه.
ب) تلاوت قرآن توسط معاون و تکرار توسط دانش آوزان.
پ) پخش نوار قرآن سه بار تکرار از بلندگو و تکرار توسط دانش آموزان به منظور حفظ کردن و آموختن سوره های کوچک قرآنی.
ت) تلاوت قرآن توسط یکی از دانش آموزان.
۲ – پخش سرود ملی جمهوری اسلامی در روزهای شنبه.
۳ – قرائت دعای صبحگاه بوسیله معاون یا یکی از دانش آموزان.
۴ – قرائت دعای امام زمان توسط معاون یا یکی از شاگردان.
۵ – قرائت ذکر روز و پنج بار تکرار آن.
۶ – انجام حرکت ورزشی با هدایت معاون و نظارت سایر مربیان و پخش هم زمان آهنگ های ورزشی شاد در محیط آموزشگاه.
۷- سخنرانی توسط معاون آموزشگاه در مورد موضوعات خاص.
۸- تشویق شاگردان ممتاز در روزهای شنبه.
نظارت بر امر آموزش همکاران:
نظارت بر تدریس همکاران یکی ازمهمترین وظایف مدیران ومعاونین آموزشگاها می باشد که در مدارس استثنایی این وظیفه به طور خاص به عهده سرپرست آموزشی و در کنار آن بعهده مدیر و معاون قرار دارد. چون در حال حاضر پست سرپرست آموزشی در آموزشگاه ما خالی است ، هم اکنون مدیر و معاون هستند که به کلاس ها سرکشی کرده و همه چیز را تحت نظر دارند. متاسفانه گاه پیش می آید که برخی از همکاران این بازدیدها را به دید دخالت در امر آموزش خود می بینند لذا برای اجتناب از این امر ابتدا در جلسه شورای مدرسه در مورد علت فلسفه این بازدیدها صحبت کرده و بعد توضیح می دادم که هدف فقط انتقال تجربیات از یک همکار به همکار دیگر است. سپس وقتی در کلاس حاضر می شدم عملکرد خوب مربیان را تشویق و در صورت دیدن اشکالی در کار در گوشه ای تنها ایراد کار را به او می گفتم ، گاهی نیز از مربی اجازه می خواستم و می گفتم که من تدریس این قسمت را خیلی دوست دارم اجازه می دهید من هم یکبار این فصل را تدریس کنم ( تذکر آن که به لطف خدا تدریس من معمولا با نمایش های کمدی، تقلید صدا، شکلک درآوردن و … همراه است که موجب می شود دانش آموز با شوخی و خنده درس را بهتر یاد بگیرد چرا که آستانه توجه دانش آموزان استثنایی از افراد عادی کمتر بوده و زودتر خسته می شوند ) جالب آن که گاه خود همکاران از من می خواهند تا در تدریس به آن ها کمک کنم. به طریق نه تنها من نظارت خود را انجام داده ام بلکه به یادگیری و افزایش شور و نشاط در کلاس نیز افزوده ام.
برگزاری جلسات آموزش خانواده:
از آنجا که ارتباط بین اولیاء و دانش آموزان با اولیاء مدرسه نقش بسیار زیادی در افزایش راندمان آموزشی و تربیتی آموزش و پرورش دارد به همین دلیل در مدرسه ما تصمیم گرفته شد که به صورت ماهانه جلساتی با خانواده ها در مدرسه تشکیل شود . این جلسات به صورت دوره ای برگزار می شوند. به این صورت که یک بار در کلاس درس و به صورت پایه ای بوده و در آن والدین و مربیان ضمن صحبت با یکدیگر تغییرات و رفتارهای یک ماهه دانش آموز را بررسی می کنند. در جلسه بعد نیز به صورت گروهی بوده و یک سخنران برای همه خانواده ها سخنرانی می کند. تا بدین طریق نه تنها ارتباط خانه و مدرسه روز به روز قوی تر شود بعلاوه خانواده ها نیز ضمن آگاهی یافتن هر چه بیشتر از وضعیت درسی فرزند خود با آخرین یافته های علمی و روانشناختی که توسط روانشناسان بیان می گردند نیز آشنا شده و قادر خواهند بود با چشمی باز با مشکلات فرزندان خود روبرو گردند.
اما باز در این زمان یک مشکل پیش می آمد و آن این بود که بسیاری از خانواده ها تمایلی برای شرکت در این کلاس ها نداشتند بنابراین به دو طریق به خانواده ها جهت شرکت در جلسات انگیزه داده شد.
الف) از سخنرانان درخواست شد تا در پایان سخنرانی خود یک سوال از متن مطالب گفته شده طرح کنند. سپس والدین می بایست بلافاصله پاسخ صحیح را به همراه نام و مشخصات خود نوشته و تحویل می دادند . در جلسه بعد نیز به قید قرعه به یک یا چند خانواده که پاسخ صحیح را ارائه داده باشند به شرط حضور در جلسه قرعه کشی هدیه ای تعلق می گیرد. نکته قابل توجه این است که در این جریان خانواده مجبور است برای دریافت هدیه خود در دو جلسه حاضر شود. یکبار جلسه ای که در آن سخنرانی شده و دوم جلسه ای که در آن قرار است قرعه کشی صورت گیرد.
ب) معمولا خانم ها خیلی در مورد خوراکی ها و خواص و تاثیرات آن ها بر بدن کنجکاو بوده و دوست دارند بدانند هر غذا چه تاثیری بر بدن ما می گذارد . لذا در مورد فواید، مضررات، تاثیرات، نتایج و عواقب مصرف خوراکی های متداول تحقیقاتی را انجام داده و در هر جلسه در مورد یک یا چند ماده غذایی صحبت می کردم. از جمله موادی که خیلی در مورد مضررات آن ها صحبت شد می توان تنقلات ناسالمی همچون چیپس، پفک، لواشک و… را نام برد . جالب آن که اگر خانواده ای نمی توانست در جلسه حاضر شود در اولین فرصتی که می توانست به آموزشگاه مراجعه می نمود تا بفهمد موضوع طرح شده در جلسه قبل چه بوده است!
بالا بردن اطلاعات عمومی پزشکی خانواده ها :
مهمترین عامل بروز اختلال در دانش آموزان استثنایی ازدواج های فامیلی است. بعلاوه بسیاری از این خانواده ها به علت فقر مالی کم سواد و یا حتی بی سواد می باشند به همین دلیل یکی از موضوعاتی که در جلسات از آن استفاده می شد راه های کنترل جمعیت و همچنین بررسی عوامل ایجاد اختلال در فرزندان است تا ضمن آموزش هر چه بهتر آن ها از تولد کودکان معلول بیشتری جلوگیری گردد.
گرد آوری آخرین اطلاعات در مورد دانش آموزان :
با توجه به فقر نسبی موجود در خانواده های استثنایی معمولا بیشتر این خانواده ها اجاره نشین بوده و هر ساله با جابجایی منازل آن ها روبرو هستیم. از طرف دیگر چون ازدواج های فامیلی در بین آن ها رواج فروانی دارد بسیاری از خانواده ها بیش از یک فرزند استثنایی دارند. لذا فرمی را طراحی کرده و در ابتدای هر سال در اختیار خانواده ها قرار دادم تا با تکمیل آن آخرین اطلاعات مورد نیاز من را آماده نمایند. سپس این فرم ها را بصورت یک کتابچه درآوردم و در مواقعی که نیاز بود از آن استفاده می کردم. این فرم به گونه ای راحی شده است که تمامی اطلاعات شناسنامه ای، خانوادگی، بیماری های خاص و آدرس و تلفن منزل و محل کار والدین را مشخص می کند. با توجه به لزوم تکمیل مشخصات دانش آموزان در جاهای مختلف بخصوص سایت بگفا و نرم افزارهای ابتدایی و راهنمایی دوره استثنایی وجود این دفتر تاثیر فراوانی بر سرعت کار ما داشته و از مراجعه های مکرر ما به پرونده دانش آموزان جلوگیری می کرد.
برگزاری جلسات مشاوره گروهی با دانش آموزان:
ما در مدارس استثنایی با کودکان و نوجوانان و یا به قولی با انسان ها روبرو هستیم آن هم افرادی درمانده که برخی از آن ها حتی از خانواده خود نیز ترد شده اند و صرفا بدین دلیل به مدرسه می آیند تا خانواده ها بتوانند ساعتی را در خلوت بوده و به قول خود آرامش داشته باشند! . بنابراین نباید این حق را به خودمان بدهیم که شاگردی را به دلیل اینکه یک نسل از ما دیرتر به دنیا آمده و یا چند سال ازما کوچکتر است پذیرنده ی همه حرفهایمان بدانیم. ما باید به همه دانش آموزان توجه داشته باشیم بخصوص در دوره راهنمایی که به اقتضای سن و سال خود به توجه بیشتر ما نیاز دارند و دوست دارند به اظهار نظرهای آنان توجه کرده ، آن ها را طرف مشورت خود قرار دهیم. چه بسیار سوال هایی که ذهن این کودکان معصوم را آغشته کرده و سبب در خود فرو رفتگی دانش آموزان بزرگ تر می شوند. چون در مدرسه ما مشاور نبود برای حل این مشکل تصمیم گرفتیم تا در یکی از ساعت هایی که دانش آموزان x"" داشتند ساعتی را با عنوان گفتگوی آزاد قرار دادیم. طبق قرار من به کلاس مراجعه کرده و دانش آموزان آزاد بودند تا سوالات خود را مطرح کنند. طرح موضوع در این زنگ هیچ محدودیتی نداشته و با هماهنگی قبلی قرار بر این بود که از مطالب مطرح نشده هیچ چیزی به بیرون درز نکند. نتیجه این کار آن بود که شاگردان کسی را به دست آوردند تا بتوانند با او آزادانه درد دل کنند. ناگفته های خود را طرح کرده و بدون غرض خود به سوالات یکدیگر پاسخ می دادند من نیز همانند یک مشاور موضوع را هدایت می کردم تا به پاسخ دلخواه خود برسم. بعد از این کلاس بود که انس و الفت من با شاگردان نوجوان دوره راهنمایی بیشتر شده و به سنگ صبور آن ها تبدیل شوم. همین موضوع سبب شد تا بتدریج مشکلات رفتاری شاگردان کاهش یافته و حتی از نظر ظاهری نیز با پوششی مناسب تر در سطح شهر تردد نمایند.
شیوه های مختلف تشویق دانش آموزان :
۱ – ارائه ژتون به دانش آموزانی که عملکرد بهتری دارند:
دانش آموزان همیشه عاشق جایزه بوده و دوست دارند تا هر از چند گاهی مورد توجه قرار گیرند. بنابراین برای تشویق شاگردان از چند روش متفاوت بهره گرفته شد:
الف) کپی هایی از اسکناس های مختلف پنجاه تومانی، صد تومانی، دویست تومانی، پانصد تومانی،هزار تومانی و دو هزار تومانی تهیه شده و در اختیار مربیان قرار گرفت (تشویق ژتونی). سپس از مربیان درخواست شد تا برای فعالیت های مختلف کلاسی، تکالیف درسی، آزمون ها و پرسش ها، فعالیت ها و حتی تغییرات مثبت اخلاقی آن ها را مورد تشویق قرار داده و متناسب با نوع کار انجام شده جایزه ای به او داده شود. از طرف دیگر یک کمد پر از اسباب بازی و لوازم تحریر نیز در سالن و مقابل چشم آن ها قرار گرفت تا همواره جوایز را دیده و روز به روز برای دریافت آن وسایل انگیزه قوی تری دریافت کنند. برای هر یک از این وسایل نیز قیمتی در نظر گرفته شده و در یک لیست کنار کمد نصب شده بود. دانش آموزان موظف بودند تا ضمن جمع آوری پول های جایزه از مربیان خود آن ها تمیز نگه داشته و حتی بر روی آن ها خط نکشیده و آن ها را پاره ننمایند، چرا که این کار آن ها سبب کاهش ارزش پول های جایزه و کم شدن پول آن ها می شود. این برنامه چند حسن داشت:
– اول این که چون این دانش آموزان تعامل زیادی با دیگران ندارند فرصتی کسب می کنند تا خرید کردن را بیاموزند.
– یاد می گیرند از پول مراقبت کنند و آن را تمیز نگه دارند.
– به ارزش پول واقف شده و در حفظ و نگهداری آن بکوشند.
– با فرهنگ پس انداز کردن آشنا شده و یاد می گیرند تا برای رسیدن به یک خواسته بزرگ تر از خواسته های کوچک تر خویش بگذرند.
– از کمد جوایز چیزی را دریافت می کنند که خود دوست دارند.
– چون دانش آموزان استثنایی از نظر درک و فهم عقب تر از سایر دانش آموزان هستند هدف مشخصی را پیش روی خود دیده و با انگیزه ی بیشتری برای رسیدن به آن تلاش می کنند .
۲ – معرفی دانش آموزان برتر اخلاقی و درسی:
در هر هفته براساس نظرسنجی که قبلا از همکاران محترم شده است از هر کلاس یک دانش آموز را بعنوان برتر از نظر درسی و یا اخلاقی انتخاب نموده و به آن ها درصف صبحگاه آن هم در حضور دیگر دانش آموزان جایزه و یا ژتون اهدا می کردم تا سبب بالا بردن انگیزه و یادگیری بهتر مطالب درسی آن ها شوم.
۳ – دادن مسئولیت به دانش آموزان مشکل دار:
۴ – تعریف کردن از ظاهر دانش آموزان خوش لباس:
متاسفانه برخی از خانواده ها بخصوص در دانش آموزان مقطع ابتدایی به دلیل داشتن مشغله کاری فراموش می کنند تا به ظاهر دانش آموزان رسیدگی کنند و در برخی موارد می دیدم که لباس آن ها پاره، کثیف و یا حتی به هم ریخته است. حتی یکی از شاگردان پسر حاضر نبود صبح ها صورت خود راشسته و موهای خود را شانه بزند! همواره چشمانی پف کرده و ظاهری ژولیده داشت. من هم در روزهای اول از او می خواستم تا صورت خود را شسته و بعد به کلاس برود. بعد از آن هر وقت او را مرتب می دیدم از او تعریف می کردم تا روحیه او را تقویت کنم . بتدریج ظاهر او بهتر شد بنابراین او را به عنوان بهداشتیار معرفی کرده و با دادن مسئولیت متناسب با مشکل خودش ظاهر او را تغییر دادم.
فعالیت های زنگ تفریح :
۱-انتخاب تعدادی از دانش آموزان بعنوان انتظامات از گروه های گوناگون و تفویض اختیار کارهای مربوط به زنگ تفریح به آنان همانند کنترل درب سالن مدرسه، درب ورودی آموزشگاه، کنترل نظافت مدرسه و…
۲-پخش سرودهای شاد و موسیقی های گوشنواز و روح بخش در زنگ های تفریح(با در نظر گرفتن مناسبت هاو…).
۳-حضور مستمر معاونان در حیاط و نظارت مستقیم آنها بر دانش آموزان با حضور در حیاط مدرسه.
۴-آزاد گذاشتن دانش آموزان جهت تخلیه انرژی البته با نظارت وکنترل
۵- نصب وسایل مختلف بازی در حیاط به منظور سرگرم کردن دانش آموزان
۶- طراحی بازی های همچون لی لی و زمینی مدرج شده برای تمرین پرش طول در حیاط آموزشگاه
۷- برگزاری مسابقاتی همچون مسابقه دو در بین دانش آموزان البته متناسب با توانایی های بدنی و قدرت جسمانی آن ها بگونه ای که دانش آموزان همواره فرصت برنده شدن را بدست آورند و دائما یک یا چند شخص خاص برنده نباشند.
۸ – تلاش در جهت شخصیت دادن به دانش آموزان.
کنترل غیبت ها :
بدین منظور دو دفتر را در دفتر آموزشگاه قرار داده ام تا همکاران روزانه غیبت ها در آن بنویسند. بعد آن دفتر را بررسی کرده و غیبت های دانش آموزان را بررسی می کنم.
مناسبت ها :
داشتن برنامه هایی متناسب با مناسبت ها به عنوان مثال :
۱ – جشن بادبادک ها و انتخاب زیباترین بادبادک و بادبادکی که بیشتر از بقیه بادبادک ها بالا می رود.
۲ – برگزاری مراسم و گنجاندن فعالیت های مختلفی چون نمایش، سرود، مسابقه و … در آن.
۳ – برپایی نمایشگاه از آثار دانش آموزان و همکاران.
۴ – دعوت از مدارس عادی جهت بازدید از نمایشگاه آثار دانش آموزان.
۵- گرفتن جشن تولد برای دانش آموزان.
۶ – …..
پیشنهادات :
۱- بهتر است درابتدا اهداف برنامه نظارت برای همکاران به صورت خصوصی یا درجلسات شورای معلمان مطرح گردند. برای نمونه به صورت زیر :
۱-همکاری با مربیان در جهت اصلاح فرایند آموزش.
۲-تاکید بر اینکه پیشرفت در امر تدریس نتیجه و حاصل تشریک مساعی معلم و مسئولین آموزشگاه می باشد.
۳-احساس مسئولیت مسئولین آموزشگاه در مقابل خداوند و خود و همکار و دانش آموزان.
۴-بررسی وضعیت عملکرد دانش آموزان ضمن تدریس همکاران.
۵-کمک به همکاران در ارزشیابی از تدریس خود.
۶-مشاهده شیوه تدریس همکاران و ارایه شیوه های برتر همکاران به سایر هم رشته ی ها در جلسات شورای معلمان.
۷-بیان شیوه تدریس همکاران وانتظارات آنها از دانش آموزان جهت والدینی که پی گیر این امر می باشند.
۸-همفکری با همکاران علاقه مند جهت ایجاد شیوه های کنترل نظم در کلاس جهت رسیدن به نتایج مطلوبتر.
۹-ثبت نقاط قوت وابتکاری همکاران در پرونده ارزشیابی آنها .
۱۰ – اختصاص موضوع جلسات معلمان به موضوعاتی همچون راه کارهای ایجاد نظم در کلاس و گفت و شنود کردن به نظرات همکاران در مورد تجربیات و ایده های یکدیگر.
۲- می توان تصاویر دانش آموزان نمونه را از نظر اخلاقی و درسی انتخاب کرده و در تابلویی با نام "تابلو ستاره ها" نصب کرد.
۳- شیوه برخورد با مسایل انضباطی حتما به تناسب جرم انجام گرفته صورت بگیرد.مثلا در صورت عدم رعایت بهداشت کمک به پاکیزه نمودن محیط ویا در صورت وارد کردن خسارت مجبور نمودن دانش آموز یا اولیاء وی به جبران آن.
۴- سعی شود در آموزش مفاهیم نماز و تلاوت قرآن به میزان توانایی های بچه ها توجه ویژه گردد.
۵- در آموزش، به تفاوتهای فردی بچه ها التفات ویژه شود.
۶- از دانش آموزان بخواهیم جهت قدردانی از خدای احد و واحد اقامه نماز نمایند نه لاغیر.
۷- از سلامت و عافیت جسم دانش آموزان در جهت تثبیت اعتقادات استفاده نمائیم.
۸- تشویق لازم است فراموش نشود.
۹- از دبیران و سایر عواملی که در آموزش مسائل اعتقادی تلاش می کنند تشکر شود
۱۰ – در جلسات مدیران حداقل یکی از معاونین مدرسه حضور داشته باشد تا از تجارب آنها نیز استفاده گردد.
۱۱ – برگزاری جلسات احیای مشاوره و جلسات اجتماعی و آسیب شناسی و دعوت از اساتید متخصص در این امر و همچنین برگزاری جلسات پرسش و پاسخ.
۷- برگزاری ضمن خدمت با موضوعات جدید و علم روز جهت معاونین بخصوص دوره هایی برای آشنایی بیشتر با کامپیوتر ، وبلاگ نویسی ، راه کارهای مناسب برخورد با دانش آموزان و حتی شناخت مواد مخدر تا ما معاونین خود با جدیدترین مخدرهای صنعتی روز آشنا باشیم.
ویژگیهای مدیر موفق و مدیر خلاق( 240 نکته در مورد مدیر موفق)
مدیر موفق کیست؟
سخن گفتن از مدیریت بدین معنا نیست که انسان چگونه بتواند یک اداره و یا سازمان مشخص را اداره نماید، بلکه مراد از مدیریت این است که ما چه قوانین را برای مدیریت داشته باشیم و چگونه بتوانیم در هر شرایط و زمان خود را به آن قوانین پایبند بدانیم و مدیریت خود مان را آنطور با قوانین جامعه مورد نظر هماهنگ کنیم که نه خود ما و نه جامعه از آن ضرر ببیند؟
در همهء تمدن های بشری این یک امر پذیرفته شده است که اداره کننده ء سالم، راستکار، راستگوی و پای بند به قانون را مردم می پسندند. همهء ادیان و مکتبهای بشری اصولی را در زمینه ای وضع کرده اند تا جامعه را بسوی خیر و فلاح بکشانند، این اشخاص هستند که قانون را زیر پای میگذازند، آنرا توجیه غلط میکنند و مورد استفادهء سوء قرار میدهند. بعبارت دیگر مشکل اصلی در نبود قانون نیست بلکه مشکل در عدم رعایت و تطبیق قانون است.
بدون شک قوانین در ذات خود برتری ها و بهتری های نسبت به یکدیگر دارند، اما در مجموع هیچ قانون انسانها را تشویق به ظلم و تجاوز به حق دیگران نمیکند .
پس از دیدگاه شما یک مدیر موفق چه کسی است؟
مدیر موفق کسی است که:
1-مسئولیت پذیری در برابر کار ها ، فعالیتها و شکستها
2-تمایل براى بهبود انجام کارها و به کار گیری ابتکار عمل
3-قلمداد کردن کارها به عنوان سرگرمی لذت بخش نه به عنوان بارى بر دوش
4-برخورداری از توانایى کافى در زمان بندى مناسب براى انجام فعالیتها
5-توانایى انجام کارها در فشرده ترین زمان ممکن
6-درک و پذیرش منطقی شرایط و پشتکار فراوان برای انجام فعالیتها
7-اعتماد وافر نسبت به سایر افراد و مردم
8-انجام فعالیت به منظور دستیابى و تحقق موفقیت
9-فراگرفتن ابزارها و روشهاى تقویت حافظه
10-برخورداری از نیروی جسمانی و سلامت بدنی
11-داشتن دیدگاههای روشن و آشکار واندیشه ی نافذ و بینشی فراگیر
12-داشتن آرزوهایی هدفمند و قابل دستیابی و به عبارتی نزدیک به حقایق
13-انعطاف پذیری در عین استواری و پایداری در رسیدن به اهداف
14-میانه روی وپرهیزاز افراط و تفریط
15-برخورداری از شخصیت پایدار و غیر متزلزل
16-بردباری و صبر در حل مشکلات
17-خویشتن داری در جایگاهها و موقعیتهای سخت و برانگیزاننده
18-آرامش در برابر بحران
19-واقع بینی در برخورد با مسائل
20-رعایت اصول و موازینی ( ارزش ) چون نظم ، ترتیب و احترام به زمان بندیها
احترام به مقررات و آئیین نامه های سازمانی
21-یکسان نگری به حال و آینده (چرا که نبایستی این دو را فدای یکدیگر کرد)
22-قاطع بودن در تصمیم گیری و درگیر شک و تردید نگشتن
23-پایبندی به تصمیماتی که با اندیشه و مشاوره اتخاذ گردیده اند
24-روحیه هم کارى وهم بستگی در سیستم مدیریتى
25-داشتن روحیه انتقاد پذیر
26-سیستم مدیریتی هدف گراو واقع گرا.
27-گوش فرا دادن به صحبت ها و نظرات دیگران و احترام به آنها
حال شخصی که مدیریت یک اداره ویا مدرسه را بعهده دارد باید همهء صفات ممتاز را نسبت به سائرین باید داشته باشد، در این امر تنها خود پیامبر(ص) بعد از خداوند (ج) شارع دین و معصوم است، باقی همهء جانشینان ایشان از این امر مستثنی نیستند و باید در صفات ایمان، تقوی، دانش، عدالت، طهارت، راستی، وفا، شجاعت، همت، مدیریت، قاطعیت، فصاحت، بلاغت، حکمت، درایت، شناخت و… در آخر حتی در حسن صورت نسبت به همهء افراد جامعه برتر باشد.
برای تشخیص چنین شخصی چه چیزی لازم است وچگونه می توان ان را از دیگران تمییز داد؟این یک سوال اساسی است. در جوامع عقب مانده که سطح دانش و بینش پایان است، حتی مردم در شناخت اصول و قوانین خود از آگاهی اندکی برخوردار نیستند این انتخاب خیلی مشکل است .
راه حل اینست که مردم با یک اخلاص و دید درست کسانی را از میان خود که به ایشان گمان نیک دارند انتخاب نمایند و آنهارا ملزم بسازند که از میان خود کسی را برای ادای این امر خطرناک و بسیار دشوار بر گزینند، این یگانه راهست .
اگر در انتخاب مردم صفات غیر از صفات در بالا ذکر شده، مثل قوم، قبیله، نژاد، زبان، پول و… مقصود و منوط بود اینجاست که از ابتداء ما به سوء مدیریت دچار میشویم، چون در یک بینش بسیار ابتدائی مدیر باید ارضای خاطر کسانی را که برایش بخاطر قوم، قبیله، نژاد، زبان، پول و… رای داده اند نگاهدارد، در غیر این صورت بقایی خود را نا ممکن میداند.
هر چه اگر انتخاب به اساس شروط و ارزشهای خوب یاد شدهء قبلی باشد، چنین رئیسی هیچگاه ارزشهای مطرح نزد خود را بخاطر ارضای دیگران زیر پای نمیگذارد و در صورت بکار گرفتن عدالت اجتماعی حامیان بیشتر و صادقتر پیدا میکند .
ویژگی مدیر خلاق
مدیر خلاق و نو آور کسی است که از هیچ چیز ،همه چیز می آفریند.
مدیر خلاق با استفاده از نیروی ذاتی و تخیل خلاق خود ،امکانات بالقوه را به بالفعل تبدیل می کند. او:
1-اعتماد به نفس داردو مقاوم و مصمم و سمج است.
2-قدرت تحمل ابهامات را دارد و دیرتر خسته و کلافه و سردر گم می شود.
3-به پدیده ها نگاهی غیر مرسوم دارد.
4-قدرت اطلاعات تخصصی و عمومی زیادی دارد.
5-در مدیریت خود از سبک رهبری تفویضی استفاده می کند وبسیار انعطاف پذیر است.
6- ثبات فکری دارد و ساده ا نگار نیست.
7- تجربه پزوهشی اش او را به دنبال فکر های بکر و دست نخورده می کشاند.
8- جسارت برخورد با مسایل پیچیده را دارد.
9- علاقه وافری به کار و تلاش و کوشش دارد.
10- دقیق و ریز نگر است و به دقت به اطراف نظر می افکند.
11- در ضمن استقلال رای و قضاوت ،حوصله وتوانایی شنیدن و هم جوشی افکار را دارد.
12- خطر پذیر است.
13- مهارت های ادراکی وانسانس زیادی دارد.
14- سریع الانتقال است و قدرت حل مسائل را دارد.
15-برای پیشبرد اهداف خود ،از ارتباطات گروهی و شخصیتی استفاده می کند.
16- برنامه ریزی او بلند مدت و راهبردی است.
17- فرصت طلب و موقعیت جوست و قبل از دیگران طرح های خود را ارائه می دهد.
18- سنت شکن و نو گراست.
19- گیرنده های قوی و حساسی دارد.
20- هوش های چند گانه او از متوسط جامعه بالاتر است.
آیا شما یک مدیر خلاق می شناسید؟؟؟
رموز مدیریت موفق
– مدیریت موفق یعنی رسیدن به دست آوردهای فوق العاده با به کارگیری افراد معمولی
– مدیر موفق باید این توانایی را داشته باشد که حوزه ای را که گروه می تواند در آن بهترین باشد تعیین کند .
– همه کارها به صورت تیمی انجام می شود نه به صورت فردی . نتیجه کار یک مدیر نتیجه کار تیم اوست .
– در خودتان عمل گرایی و احساس اضطراب برای به انجام رساندن کارها را تقویت کنید .
– سرعت عمل برای موفقیت ضروری است . آن را به دست بیاورید ، بهیود ببخشید و به کار بگیرید .
– برای اینکه در حوزه خود مدیر موفقی شوید ، زودتر سر کار حاضر شوید ، سخت تر کار کنید و دیرتر کار را تعطیل کنید .
– مدام از خودتان بپرسید : (( چه کاری است که انجام آن فقط از من بر می آید و اگر آن را به خوبی انجام دهم یک تغییر اساسی به وجود خواهد آمد ؟ ))
– مشخص کنید در چه زمینه هایی قوی هستید و روی زمینه هایی متمرکز شوید که می توانید در آنها نقش اساسی داشته باشید .
– کارها را آسان کنید . مدام دنبال راه هایی باشید که کارتان را سریع تر ، بهتر و آسان تر به انجام بر سانید
– به تعویق انداختن عمدی را برای کارهای کم ارزش به کار گیرید و انجام آنها را برای مدت نامعینی به تعویق بیندازید .
– کدام مرحله از کار است که شما را محدود کرده و سرعت دست یابی به هدف های اصلی تان را تعیین می کند ؟
– (( هر چیزی را می شود دگردگون کرد . افراد را باید با ارائه الگوی مناسب رهبری کرد . )) راس پروت
– از انجام کارهای غیر مترقبه نترسید . وقتی به پیش می روید ، امنیت شما بیشتر از زمانی است که ثابت ایستاده باشید .
– وضوح و روشنی کلید مدیریت موفق است : هدف های خود را روشن کنید .
– قصد انجام چه کاری را دارید ؟ روش تان چبست ؟
– عمل گرا باشید ! مدیریت یعنی پی گیری کارها . اگر نمی توانید عمل گرا باشید فکر مدیریت را از سرتان بیرون کنید .
– نیروها یتان را متمرکز کنید . ببینید چه کار بخصوصی را بهتر انجام می دهید و بیشتر به آن کار بپردازید
– انعطاف پذیری در زمان تغییرات بزرگ یکی از ویژگی های ضروری مدیریت است .
– توانایی تصمیم گیری درست بیش از هر عامل دیگری تعیین کننده موفقیت شماست
ادامه ، نکاتی در مورد مدیر موفق
واقعیت ها را در نظر بگیرید ! نه تنها واقعیت های آشکار را بلکه واقعیت های مفروض یا آنچه وقوعش را دارید . اما مواظب باشید که واقعاً واقعیت داشته باشند .
· پیش فرض های نادرست زیربنای همه شکست ها هستند . پیش فرض های شما کدامند ؟ اگر درست نباشند چه ؟
· به حس برتر اعتماد کنید و به ندای درونتان گوش بدهید .
· اگر همیشه همان کارهایی را بکنید که تا به حال کرده اید همیشه همان چیزهایی را به دست خواهید آورد که تا به حال به دست آورده اید .
· برای به دست آوردن چیزی که تا به حال به دست نیاورده اید باید تبدیل به کسی بشوید که تا به حال نبوده اید .
· آیا در بین کسانی که برایتان کار می کنند کسی هست که اگر آنچه را اکنون درباره اش می دانید از ابتدا می دانستید هرگز استخدامش نمی کردید ؟
· از روش فکری (( نوک کوه یخ )) استفاده کنید . هر اتفاق غیر منتظره ای را نشانه ای از بروز یک جریان در نظر بگیرید .
· کار را پی گیری کنید و باز هم پی گیری کنید تا به اتمام برسد و نتیجه مورد نظر به دست بیاید .
· دنیا را همانطور که هست بپذیرید و نخواهید که حتماً مطابق میل شما باشد .
· روی نقاط قوت تان متمرکز شوید . برای بهتر کردن وضعیتی که در آن هستید چه کاری است که فقط از عهده شما بر می آید ؟
· به محض اینکه هدفتان را مشخص کردید تمام ذهنتان را تا زمانی که به آن برسید روی هدف متمرکز کنید .
· جرات پیشروی داشته باشید . در مدیریت ، شهامت نشانه برجستگی است .
· اگر می خواهید چیزی را به انسان ها یاد بدهید باید در آن مورد برایشان یک الگو باشید . هیچ راه دیگری وجود ندارد . آلبرت شوایتزر بشر دوست ، برنده جایزه نوبل
· از بهانه آوردن و دیگران را مقصر دانستن دوری کنید . یک مدیر همیشه می گوید : (( اگر اشکالی هست ، مسئولیتش با من است . ))
· زمینه هایی که در آنها می توانید نتایج کلیدی به دست آورید شناسایی کنید و خودتان را وقف این کنید که در همه این زمینه ها عملکرد بسیار خوبی داشته باشید .
· مداوم در جستجوی راه هایی برای افزایش بهره وری ، کاریی و بازدهی باشید .
· شروع دوباره را در ذهن تان مجسم کنید . به این فکر کنید که خودتان و کارتان را هر سال از نو بیافرینید
· ساختار فعالیت هایتان را مرتباً بهبود ببخشید . مدام از ابتکارها و تدبیرهای خودتان برای فعالیت های ارزشمند تر استفاده کنید .
· افراد با ارزش ترین سرمایه های شما هستند . فقط انسان ها هستند که می توانید کارایی و ارزش آنها را با مدیریت درست افزایش دهید .
· شما هم بک از همان مدیرانی بشوید که کارکنان با میل خودشان و بدون در نظر گرفتن پست و مقام از آنها پیروی می کنند .
· کار هر کس به طریقی راضی کردن مشتری های خودش است . مشتری شما چه کسانی هستند و عملکرد شما چگونه است ؟
· مدام به کارکنان بگویید که چقدر خوب هستند و چقدر کاری که انجام می دهند مهم است .
· همیشه آماده باشید تا اگر کسی ایده تازه و بهتری پیشنهاد کرد آن را جایگزین ایده قدیمی خودتان کنید .
· (( خودتان را در مقابل دریای مشکلات مسلح کنید تا به آنها پایان دهید . )) شکسپیر
· اصولاً در تجارت میزان موفقیت مالی نشان دهنده میزان موفقیت یک مدیر است . مدام در جستجوی راه های افزایش درآمد و کاهش هزینه ها باشید .
· مدیر موفق برای خودش استانداردهای بالا وضع می کند . به عملکرد ضعیف یا متوسط رضایت ندهید .
· اصل (20 / 80 ) را در همه کارهایتان در نظر داشته باشید . 80 درصد از دستاوردهای هر کس نتیجه 20 درصد از فعالیت های اوست . با ارزش ترین فعالیت های شما کدامند ؟
· مدیران برتر باعث شادی و شگفتی مشتری هایشان هستند . آیا شما هم همین طور هستید ؟
· کیفیت یعنی همان چیزی که مشتری می خواهد . مشتری های شما کیفیت را چطور تعریف می کنند ؟
· هر فرد عادی موقع کار حداکثر از 50 درصد توان خود استفاده می کند . وظیفه شما به کار انداختن آن 50 درصد دیگر است .
· قدردانی و تشویق قدرتمند ترین ابزار برای ساختن کارکنانند .
· رهبران خوب می خواهند مطمئن شوند که همه کارکنان می دانند هر روز باید چه کارهایی را انجام دهند
· (( آیا من برای تو اهمیت دارم ؟ )) جواب این سوال را در هر موقعیتی که پیش می آید به کارکنان بدهید .
· با تعیین هدف مدیریت کنید . به کارکنان بگویید که دقیقاً چه کارهایی می خواهید انجام دهند و سپس از سر راهشان کنار بروید .
· با دادن مسئولیت مدیریت کنید . این یکی از روش های نیرومند برای پروراندن کارکنان است .
· با مستثنا کردن ، مدیریت کنید . فقط در مواردی از کارکنان گزارش بخواهید که ایرادی در انجام برنامه کاری پیش آمده باشد .
· یکی از شاخص های مدیران برتر این است که نسبت به کارکنان خود بسیار با ملاحظه اند و به آنها اهمیت می دهند .
· فلسفه پیشرفت مداوم را به کار بگیرید . هر روز نسبت به روز قبل کمی بهتر بشوید .
· وقتی کارکنان می خواهند با شما صحبت کنند مقداری از وقت تان را به آنها اختصاص بدهید . این یکی از بهترین روش های ایجاد انگیزه است .
· برای آینده سازمان چشم انداز روشنی داشته باشید . قصد دارید تا پنج سال دیگر به کجا برسید ؟
· ارزش هایی که به آن معتقدید ؟ روی چه چیزهایی پافشاری می کنید ؟ آیا همه این را می دانند .
· رسالت شما چیست ؟ سازمان شما برای چه به وجود آمده است ؟
· (( امتیاز برد )) را در خود پرورش دهید . تفاوت های جزئی در عملکرد شما می تواند به تفاوت های عمده در نتایج منجر شود .
– · خودتان را وقف پرورش مداوم شخصیت تان کنید . شما ارزشمندترین سرمایه خودتان هستیدچ
نکاتی در مورد مدیر موفق
· کیفیت ایده های شما نسبت مستقیم دارد با کمیت ایده هایی که می سازید .
· شکست در برنامه ریزی یعنی برنامه ریزی برای شکست . هدف های شما کدامند ؟
· بهترین مدیران کسانی هستند که به همه جزئیات کار توجه دارند . هیچ چیز را به دست شانس نسپارید .
· مدیران برتر همیشه آماده پذیرفتن اشتباهات خود و متوقف کردن خسارت هستند . آماده باشید اعتراف کنید که نظرتان را عوض کرده اید . وقتی می فهمید تصمیم گیری اولیه ضعیف بوده است دیگر روی آن پافشاری نکنید .
· کار مناسب را در زمان مناسب به فرد مناسب بسپارید و همیشه آماده باشید تا هر کدام را که لازم شد عوض کنید .
· مدام از خودتان بپرسید : (( اگر کارم را امروز و با اطلاعاتی که اکنون دارم شروع می کردم آیا هیچ قسمتی از کارم بود که ترجیح می دادم آن را انجام ندهم ؟ ))
· طوری برنامه ریزی کنید که بیشترین بازده را از نیرویی که مصرف می کنید به دست آورید . روی نقاط قوت تان متمرکز شوید .
· کارکنان با دقت انتخاب کنید . 95 درصد از موفقیت یک مدیر بستگی به انتخاب درست او دارد .
· مناسب ترین زمان برای اخراج یک فرد معمولاً همان اولین باری است که به آن فکر می کنید .
· (( شما نمی توانید یک مشکل را با همان روش تفکری حل کنید که آن مشکل را به وجود آورده است . )) آلبرت اینشتین
· مدیریت یک بازی فکری است . هر چه بهتر فکر کنید نتایجی که به دست می آورید بهتر خواهد بود .
· مدام از خودتان بپرسید : (( بهترین استفاده ای که الان می توانم از وقتم بکنم چیست ؟ ))
· مدیران برجسته احساس می کنند رسالتی دارند و به خودشان و کاری که می کنند ایمان دارند .
· با یادآوری مدام این نکته به دیگران که چقدر خوب کار می کنند و چقدر قبولشان دارید به آنها قدرت عمل بدهید .
· روی دستاوردها متمرکز شوید ، نه فعالیت ها .
· چرا به شما پول می دهند یا برای انجام چه کاری استخدامتان کرده اند ؟
· چه مهارتی است که اگر آن را در سطح بالایی در خود پرورش دهید بیشترین تاثیر را روی کارتان می گذارد
· وظایف اصلی یک مدیر ، نوآوری و بازاریابی است . چقدر وقت صرف هر کدام از اینها می کنید ؟
· همیشه نیروهایتان را روی یکی دو موردی متمرکز کنید که بازده درست و حسابی دارند .
· اطلاعات را در اختیار افراد بگذارید . همه می خواهند بدانند اوضاع واقعاً چطور پیش می رود .
· (( من شش خدمتگذار صدیق دارم که هر چه می دانم از آنها یاد گرفته ام . نامشان چه چیزی ، چه زمانی ، چه جایی ، چه کسی ، چرا و چطور است . )) رودیارد کیپلینگ
· یک مدیر طوری رفتار می کند که انگار همه دارند او را تماشا می کنند ، حتی وقتی هیچکس به او توجه ندارد یا تنهاست .
· یک مدیر شخصاً بیشترین مسئولیت را در مورد عملکرد سازمان و نتایج آن قبول می کند .
· مدیران به راه حل ها فکر می کنند و درباره آنها حرف می زنند اما دیگران به مشکلات فکر می کنند و درباره آنها حرف می زنند .
· همیشه آینده را به گذشته ترجیح بدهید . در حال حاضر داریم چه می کنیم ؟
· روی کاغذ فکر کنید . تمام مدیران کارآمد قلم به دست فکر می کنند .
· موانع وقتی خودنمایی می کنند که چشم از هدف برداریم .
· به محض اینکه هدفتان برایتان روشن شد فقط به این فکر کنید که می توانید به آن برسید .
· برای انتخاب افراد یک تیم بهترین اصل این است : (( موقع استخدام با صبر و حوصله عمل کنید و موقع اخراج سریع . ))
· تصمیم گیری سریع در انتخاب کارکنان معمولاً بدون استثنا تصمیم گیری نادرستی است . عجله نکنید .
· برای انتخاب افراد خواست خودشان بهترین معیار است . فقط کسانی را استخدام کنید که واقعاً خواهان شغل مورد نظر هستند .
در انتخاب کارکنان کاملاً خودخواه باشید . فقط کسانی را انتخاب کنید که از آنها خوشتان می آید ، از کار کردن با آنها لذت می برید و دوست دارید در کنارتان باشند.
1. پیش از مصاحبه با داوطلبان یک شغل ، توصیفی روشن و دقیق از فرد ایده آل خود بنویسید .
2. شخصیت و نحوه برخورد کارکنان نیز به اندازه مهارت و توانایی آنها اهمیت دارد . هوشیارانه انتخاب کنید .
3. تنها شاخص عملکرد آینده افراد ، عملکرد گذشته آنهاست . معرفی نامه ها را با دقت بررسی کنید .
4. تشویق ، ابزاری توانمند برای ساختن و پرورش افراد است . کارکنانتان را وقتی دارند کاری را درست انجام می دهند غافلگیر کنید .
5. تاثیر بازخورد یا نتیجه کار مثل تاثیر صبحانه برای ورزشکاران است . کن بلانچارد ، نویسنده در زمینه مدیریت
6. برای اینکه کارکنان بدانند عملکردشان چطور است و در مسیر درست باقی بمانند نیاز دارند که به طور مرتب بازخورد کارشان را ببینند .
7. در دنیای کار ، دشمن شماره یک انگیزه این است که فرد نداند چه انتظاری از او دارند .
8. برای هر یک از کارکنان هدف ها و استاندارهای روشنی وضع کنید . تنها کارهایی به انجام می رسند که اندازه گیری شوند .
9. برای انجام کاری که به دیگران واگذار می کنید و هر یک از مراحل آن مهلت تعیین کنید .
10. واگذاری به معنی کناره گیری نیست . وقتی کاری را واگذاری می کنید ، دقیقاً بررسی کنید تا مطمئن شوید آیا طبق خواست شما پیش می رود یا نه .
11. یک مدیر کارآمد به این نکته توجه دارد که بیش از آنکه کارکنان به او وابسته باشند ، او به آنها وابسته است . تندروی نکنید !
12. اگر می خواهید کاری تکرار شود ، آن را تقویت کنید . کاری که مورد تشویق قرار گیرد باز هم انجام می شود .
13. کارکنان جدید باید با قدرت کارشان را شروع کنند . از همان روز اول به آنها مسئولیت بدهید .
14. همه کارکنان باید در کار مشارکت داشته و درگیر باشند . به طور منظم جلساتی برگزار کنید و در مورد کار با آنها مشورت کنید .
15. اگر برای رقابت با دیگران امتیازی ندارید . از رقابت صرف نظر کنید . جک ولش ، مدیر عامل کمپانی جنرال الکتریک
16. رهبری یعنی توانایی به دست آوردن پیرو . آیا کارکنان با میل و رغبت از شما پیروی می کنند ؟
17. قانون طلایی را در تمام زمینه های مدیریت به کار بگیرید . دوست دارید رئیستان چه طور آدمی باشد ؟ درست همانطور مدیریت کنید .
18. کارکنان می توانند عملکرد عالی داشته باشند به شرط اینکه مدیر خوبی داشته باشند و انگیزه هایشان به خوبی تقویت شود .
19. تا پایان عمرتان یک دانشجو باقی بمانید . هر روز مطلب جدیدی یاد بگیرید .
20. کاملاً مراقب سلامت جسمی خود باشید . سرزنده بودن و انرژی داشتن برای موفقیت یک مدیر ضروری است .
21. اولین ساعت روز پایه و اساس روز است . هنری وارد بیچر
22. در دنیای امروز ، وقت و دانش دو منبع اساسی ارزشمند هستند . هر روز برای استفاده بهتر از آنها راه های تازه پیدا کنید .
23. مسئولیت کلیدی مدیر تفکر درباره آینده است . هیچکس دیگری نمی تواند این کار را به جای شما انجام دهد .
24. خردمندی ارزشمندترین عامل خلاقیت و نوآوری است .
25. حداقل شرط لازم برای موفقیت این است که درباره حوزه کاری تان مدام مطالب جدیدی یاد بگیرید .
26. هر روز حداقل یک ساعت از وقت تان را به مطالعه در مورد زمینه کاری تان اختصاص دهید . این کار موجب برتری شما در بین رقیب هایتان می شود .
27. بحران اجتناب ناپذیر است . مهم این است که برخورد شما با آن چگونه باشد .
28. شرایط انسان را نمی سازد بلکه فقط شخصیت واقعی اش را به او می شناساند .
29. پیش بینی بحران را مدام تمرین کنید . همیشه فکر کنید که چه اشتباهی ممکن است رخ بدهد و سپس خود را برای روبرو شدن با آن آماده کنید .
30. فکر کنید ! هیچ مشکلی نیست که نشود آن را با نیروی تفکر حل کرد
رموز مدیریت موفق
1-برای تجزیه و تحلیل شرایط ، مدام از خودتان بپرسید : (( بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد چیست ؟ )) سپس هر کاری لازم است بکنید تا مطمئن شوید این اتفاق نخواهد افتد .
2. هر چیزی به حساب می آید ! هر چیزی یا مفید است ، یا مضر ، یا سودآور است یا هزینه بر . هیچ چیز خنثی نیست .
3. اولین ویژگی شهامت ، داشتن نیروی اراده برای شروع کار است بدون اینکه هیچ ضمانتی برای موفقیت وجود داشته باشد . دومین ویژگی شهامت ، توانایی ادامه کار است بدون اینکه امیدی به موفقیت باشد .
4. آینده متعلق به کسانی است که ریسک می کنند ، نه افراد راحت طلب .
5. به جای اینکه هشتاد درصد از وقت تان را صرف تمرکز کردن روی مشکلات گذشته کنید ، صرف ایجاد موقعیت هایی برای آینده کنید .
6. برای نزدیک شدن به هدف های اصلی تان هر روز قدمی بردارید .
7. (( کاری را بکنید که از انجامش می ترسید . خواهید دید که مرگ ترس حتمی است . ))
8. همه می ترسند . رهبر کسی است که بر ترسش غلبه می کند و کاری را که لازم است انجام می دهد .
9. برای اینکه بتوانید در دیگران انگیزه ایجاد کنید تا عملکردشان عالی شود . مدام کاری کنید که احساس کنند مهم و ارزشمند هستند .
10. مدیر موفق کسی است که فضایی ایجاد کند که در آن همه کارکنان نسبت به خودشان احساس خیلی خوبی داشته باشند .
11. مرتباً با کارکنان تمرین اندیشه گشایی کنید . یعنی بگذارید هر کس هر ایده ای به ذهنش می رسد آزادانه بیان کند . با این کار آنها را تشویق می کنید تا مدام در مورد کارشان تفکر خلاق داشته باشند .
12. داشتن قدرت و نفوذ از توانایی کمک کردن یا آسیب رساندن به دیگران ناشی می شود .
13. هر چه بیشتر بتوانید به دیگران کمک کنید بدون آنکه انتظار پاداش داشته باشید ، پاداش بیشتری ، حتی از جاهایی که انتظارش را ندارید ، به دست می آورید .
14. آرامش ذهن را بالاترین هدف خود قرار دهید و بر اساس آن برای زندگی تان برنامه ریزی کنید .
15. اوقات معینی را به مهم ترین افراد زندگی خود اختصاص دهید و اجازه ندهید کسی یا چیزی مزاحم این اوقات شود .
16. همیشه به یاد داشته باشید که در خانه کمیت وقت و در محیط کار کیفیت وقت اهمیت دارد .
17. در مواردی که نیازی به تصمیم گیری نیست ، تصمیم گیری نکنید . اگر ضروری نیست که در موردی تصمیم بگیرید ، ضروری است که تصمیم نگیرید .
18. برای تقویت قوه درک و اعتماد به نفس دیگران ، آنها را وادار کنید که خودشان به فکر خودشان باشند و خودشان تصیم بگیرید .
19. (( سرنوشت تان را به دست بگیرید ، و گرنه دیگران این کار را خواهند کرد . ))
20. هر چند وقت یک بار اندیشه گشایی کنید : روی کاغذ بنویسید (( هدف های من چیست ؟ )) وبیست پاسخ مقابل آن بنویسید .
21. تمام برنامه ریزی های استراتژیک در نهایت ، برنامه ریزی برای جلب مشتری هستند .
22. از نشانه های یک مدیر برتر نتیجه گیری شدید اوست .
23. با پرسیدن این دو سوال از خودتان گذشته را مرور کنید : (( چه کاری را درست انجام دادم ؟ )) و (( چه کاری را باید طور دیگری انجام می دادم ؟ ))
24. اصل ( حد توانایی ) می گوید : (( هیچوقت برای انجام همه کارها وقت کافی وجود ندارد ، اما همیشه برای انجام مهم ترین کارها وقت کافی هست . ))
25. هر کاری که انجام می دهید در واقع انتخابی است بین کار مهم تر و کارهایی که اهمیت کمتری دارند درست انتخاب کنید .
26. کارکنان بی کفایت اعتبارتان را تضعیف و آینده تان را تباه می کنند .
27. اخراج کردن از نقش های کلیدی یک مدیر است . مدیری که فرد بی لیاقتی را نگه می دارد و اجازه می دهد به کارش ادامه دهد در واقع خودش بی لیاقت است .
28. (( اگر نسبت به کارتان شور شوق نداشته باشید ، با شور و شوق شما را اخراج خواهند کرد . )) وینس لمباردی ، مربی فوتبال
29. همیشه آمادگی این را داشته باشید که قبول کنید فرد لایقی را استخدام نکرده اید : 33 درصد از کارکنان در ساعت های اضافه کاری کار مفید انجام نمی دهند .
30. مدیر موفق محکم و باثبات است و در عین حال وقتی یکی از کارکنان صلاحیت لازم را ندارد ، عادلانه و قاطعانه تصمیم می گیرید .
31. تا این لحظه از زندگی کدام ویژگی شما بیشترین موفقیت را نصیبتان کرده است ؟ این خصوصیت را بشناسید واز آن بیشتر استفاده کنید.
ویژ گی های دبیر علوم
۱- دبیر علوم تجربی باید در رشته ای که تدریس می کند،اطلاعات کاملی و به قولی update داشته باشد تا بتواند در کلاس درس پاسخگوی نیازهای دانش آموزان باشد.(فلسفه تعلیم وتربیت،دکتر شریعتمداری)
2- چون درس علوم تجربی،علمی مبتنی بر تجربه،آزمایش و مشاهده استو و از سوی دیگر چنان که می دانیم یکی از روش های علمی پرورش خلاقیت دانش آموزان،مشاهده ی اشیا از نزدیک و دستکاری کردن در آن وتجربه ی آزمایش است.
بنابراین دبیر علوم تجربی باید به کلیه فعالیتهای آزمایشگاهی کتاب آگاه بوده وعلاوه بر آن در پی آزمایش کردن وغعالیتهای آزمایشگاهی موثر در مدرسه باشدکه در کتاب به آنها اشاره نشده است ولو می توان گفت که بهتر از آزمایشهای کتاب هستند.
چرا که می دانیم فعالیتهای آزمایشی وتجربه ی آن توسط خود دانش آموزان نتایج زیر را در یادگیری او در بر خواهد داشت:
*ایجاد یادگیری واقعی به جای حفظ عقاید و حقایق علمی
*ایجاد فرصت برای حل مسله از طریق فکرخلاق
*رشد ظرفیت و توانایی دانش آموزان و تربیت افراد لایق و کاردان
*می توان از فعالیتهای آزمایشی کتاب جهت ایجاد علاقه وانگیزه در دانش آموزان استفاده کرد.
(درس علوم تجربی و نقش آن در پرورش قوه ی خلاقیت دانش اموزص1)
3- دبیر علوم تجربی باید علاوه بر دارا بودن اطلاعات کامل از رشته ی خود،تاحدودی از رشته های دیگر نیز بداند تا در مواقع لزوم بتواند از طریق روش تلفیق تدریس خودرا به نحو احسن انجام دهد.
4- دبیر علوم تجربی باید از اهداف کلی آموزش علوم که در سه حیطه ی دانستنی های ضروری،مهارت های ضروری،نگرش های ضروری جمع بندی می شوند آگاه بوده و نحوه ی تدرس و روش تدریس خود را بر پایه این سه حیطه طراحی و تدوین کند.
همانطور که می دانیم آموزش های کلیشه ای که در آن محتوا وزمتنبندی اجرا کاملا از قبل مشخص است باعث می شود فاکتورهای مطالعه موثر و فعال،مدیریت زمان وفعالیتها،ذهن تحلیل گر و… کمتر رشد یابد.
دبیر علوم تجربی باید بتواند با تمهیدات و روش هایی که انتخاب می کندافراد موفق را برای زیست در آینده تربیت کند.افراد موفق خصوصیات زیر را دارا هستند.روشهایی که به موارد زیر ختم شوند:
*مثبت فکرکردن:تفکربشردوستانه و ارتباط خیرخواهانه و سالم با افراد نسبت به محیط زیست و افراد پیرامون می تواند زمینه ی اعتماد را فراهم کرده .همکاریها وهماهنگی ها را توسعه دهد.
*روحیه ی مسئولیت پذیری وتلاشگری: دبیر علوم تجربی باید سخت کوشی و تلاشگری،وقت شناسی، صحیح ودقیق و کامل ودلسوزانه وبا وجدان کارکردن را به دانش آموزان یاد بدهد.
*ارتباط نیکوبا دیگران ومهارت های کارتیمی
*روحیه ی مطلعه: منظور این است که افرا تربیت شده یادگیرنده ی مادام العمر باشند.
*تفکر پویا و تحلیل گرانه:فراگیری و کسب اطلاعات نیاز باید با بستری پژوهشی و ذهنی پویا وتحلیل گر همراه باشدتا بتواند با همگردانی این اطلاعات،بررسی و وارسی آنها،خلاصه سازی و کلان نمایی،بحث و استدلال و استنتاج موضوعات فراگرفته شده مبدل به دانش گردد.این افراد هستند که فردا در آنده می توانند در مقابل ناهنجاریهای محیطی فکر تحلیلی داشته وباعث رشد آنها شود.البته این تعلیم دهنده باید خود این گونه باشد تا بتواند دانش آموزان را وادار به فکر کرده وبه تفکرهدایت شده کنترل کند.
خلاقیت:خلاقیت ونوآوری باعپ می شود همراه با فراگیری وتحلیل اوضاع،ذهن خرد مند بتواند با ارائه ی ایده های جدید،راهکارهای مناسبی رائه دهد.
این افراد هستند که می توانند در جامعه کارآفرینی کنند.
دبیر علوم تجربی باید بتواند اعتماد به نفس را در رویاروی با مسائل جدید به دانش آموزان انتقال داده وجامعه با اولین مشکل خاموش نشود.
باید دبیر محترم بتواند در دانش آموزان توانایی تهیه مستندات وگزارشات را بدهد.
اگر مدارس و کلاسهای ما بتواند طبق سه عنصر زیر پیش رود، بر بسیاری از مشکلات فائق می آیند:
**Self Accessed: توانایی انتخاب منبع از میان چندین منبع.
**Self Pace: دانش آموز مطالب درسی را همنوا وهمگام با سرعت پیشرفت خود فرا می گیردوکمتر در گیر محیطهای رقابتی می شود.
**Self Directed: انتخاب آزاد بحث توسط دانش آموزان در گروهها برحسب علاقه ی آنها.
تفکر علمی را ایجاد و تقویت کند.
برای تفهیم مطالب از روش های تدریس فعال وشیوه های مناسب استفاده کند.
از کارهای عملی وآزمایش در تدریس استفاده کند.
علاوه بر منابع موجود و استفاده از تجربیات دیگران،باید پویایی داشته باشدو همواره در جستجوی راههای بهتر،ساده ترو برانگیزاننده تر باشد.
باید از امکانات محلی بیشینه ی استفاده را در تدریس داشته باشد.
زمینه هایی برای ابراز عقاید اکثر دانش اموزان فراهم سازد.
هنگام اظهار عقاید دانش آموزان،با حوصله ومحبت،اشتباهات را تصحیح وآنان را در مسیر درست هدایت کند.
چند پیشنهاد برای تدریس علوم تجربی
یکی از ویژگی های بارز انسان کنجکاوی است که از دوران کودکی تا پایان عمر او را به دانستن و کشف حقایق و پرده برداری از مجهولات سوق میدهد این نیروی درونی تکاپوی انسان را برای کسب علم و گریز از جهل افزون می کند .
بخشی از دانش امروز بشر که حاصل مطالعه و جستجوی او در جهت شناخت جهان مادی و نظام ها و قوانین آن است علوم تجربی نامیده می شود بشر برای کشف شناخت جهان مادی عمدتا" از ابزارهای حسی خود استفاده می کند به همین دلیل نقش تجربه در این حوزه بسیار اساسی و تکیه بر آن بسیار ضروری است.دانش آموزی که به مدرسه وارد می شود از یک سو دارای نیروی خداداد کنجکاوی است نیرویی که هر لحظه او را به یافتن دانشی تازه و پاسخی برای پرسش های بیشمار می کشاند و از سوی دیگر این دانش آموز باید برای زندگی در دنیای فردا که دنیای علم و تکنولوژی است آماده شود برای آموزش علوم باید سعی شود که فرآیند یاد گیری از حالت انفعالی یعنی یاد گیری به روش سنتی به حالت یاد گیری فعال درآید .
یادگیری فعال چیست؟ به طور خلاصه یادگیری فعال آن است که دانش آموز در تولید مفهوم مشارکت دارد در مقابل ،یادگیری انفعالی قرار دادن دانش آموز در مقابل مفاهیم آماده و از پیش طرح شده ای است که انتظار میرود که آن ها را حفظ کند در یادگیری فعال موضوع مهم آموختن مطالب همراه با درک و فهم آن هاست این نوع آموختن تنها از راه در گیر شدن مستقیم با مسئله و کسب تجربه های دست اول حاصل می شود اما در یادگیری انفعالی تاکید بر خواندن مطالب و حفظ کردن آن هاست .
کار و بحث گروهی در کلاس: برای مشارکت دانش آموز در فرآیند تدریس و ارزش یابی و ایجاد روحیه همفکری و همیاری و ایجاد رقابت سالم می توان کلاس درس را به گروههای 3یا4 نفره تقسیم کرد به طوری در هر گروه دانش آموزان با درجات مختلف (خوب ، ضعیف ،متوسط وجود داشته باشند) در کار گروهی تقسیم کار باعث ایجاد انگیزه و پویایی کار می شود و توانایی دانش آموز را برای یادگیری عمیق تر و ماندگار تر می کند
در کار گروهی یکی از مشکلات اصلی شکل آرایش صندلی ها و نیمکت های کلاس است تغییر آرایش کلاس یا تشکیل کلاس در آزمایشگاه با محیط های باز دیگر فرصت های مناسب و جذاب را برای یادگیری فراهم می کند
در کلاس علوم دانش آموزان هر گروه با نظارت و راهنمایی سر گروه فعالیت های داخل یا خارج کلاس را بر عهده می گیرند (انجام آزمایش – ساخت وسیله)هدف اصلی در هر گروه انجام دادن آزمایش و فعالیت به صورت گروهی است نه به صورت انفرادی در گروه
البته باید توجه داشت دانش آموزان بعضی فعالیت ها را در منزل داده و نتیجه آن را در دفتر علوم نوشته و به کلاس ارائه دهند
معلم میتواند با تهیه ی فهرست مانند نمونه دانش آموزان را هنگام انجام دادن آزمایش زیر نظر داشته باشد و گروه ها را به دقت مشاهده کرده و ارزشیابی کند
پوشه کار:هر دانش آموز می تواند در کلاس برای انجام فعالیت های بیرون از کلاس (اطلاعات جمع آوری کنید، بحث کنید ،تحقیق کنید و… )پوشه ای در نظر بگیرد سپس با اطلاعاتی که می تواند به دست آورد (از طریق دیدن فیلم ،مطالعه ، تجربه ی عملی، تحقیق و پرسش از دیگران)مطالب را جمع بندی کرده وبا فهرست بندی در پوشه ی کار در موقع لازم در اختیار گروه قرار دهد دانش آموزان هر گروه در پایان کلاس می توانند با مشورت اطلاعات خود را به بحث و گفتگو گذاشته سپس با نظر معلم گزارش فعالیت خود را به کلاس ارائه دهند و نتیجه گیری کلی داشته باشند .
پرسش و پاسخ: یکی از روشهایی که به کارگیری ان در کلاس درس دانش آموزان را به سمت یادگیری فعال سوق می دهد روش پرسش و پاسخ است .
در یک کلاس فعال و خوب علوم هم دانش آموزان وهم معلم سوال کننده و پاسخ دهنده هستند اما نکته ی اساسی چگونه پرسیدن و چگونه پاسخ دادن است .بهترین نوع پرسش ها ، پرسش های فعالیت طلب هستند یعنی پرسش هایی که دانش آموز را به انجام دادن فعالیتی برای پاسخگویی و در نتیجه یادگیری فعال وا می دارند معلم هنرمند معلمی ست که پرسشهای دانش آموزان را به یک سلسله فعالیت های یادگیری تبدیل کند تا دانش آموزان با انجام دادن این فعالیت ها به پاسخ خود برسند
معلم می تواند برای یافتن بعضی پاسخ ها از افراد متخصص و مطلع دعوت کند تا دانش آموزان مستقیما به جواب های خود برسند یا این که کتاب ها ،مجله ها و منابع دیگری را به دانش آموزان معرفی کند گاهی هم میتوان پرسش دانش آموز را به سمت یک فعالیت مناسب هدایت کرد.
ارزشیابی:ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را متخصصان این امر فرایند جمع آوری اطلاعات از آموخته های آنان و قضاوت درمورد حدود آن آموخته ها تعیین می کنند به عبارت دیگر معلم در فرایند ارزشیابی ،اطلاعاتی جمع آوری می کند تا با تفسیر آنها معین کند که دانش آموز چه دانشی فرا گرفته و چه توانایی هایی کسب کرده است.
از آن جا که آموخته ها درسه حیطه دانشی ،مهارت و نگرشی است لزوما" معلم در ارزشیابی باید آن چه را دانش آموز در این سه حیطه فراگرفته ارزشیابی کند.
مراقبت های بهداشت
مراقبت های بهداشتی اولیه
عبارت است از خدمات بهداشتی ضروری که بر پایه روش های عملی بوده و از نظر علمی معتبر و از نظر اجتماعی پذیرفتنی باشد، با فناوری مناسب قابل دسترسی همه افراد و خانواده ها بوده و با مشارکت کامل افراد و خانواده ها انجام شود. بهای آن برای جامعه و کشور در هر مرحله قابل پرداخت باشد. این خدمات بخش جدایی ناپذیر نظام بهداشتی کشور و توسعه اقتصادی اجتماعی بوده و نخستین تماس مردم با نظام بهداشتی کشور است که خدمات را تا حد ممکن به محل زندگی و کار مردم می برد. مشارکت مردم در ارائه مراقبت های بهداشتی اولیه یک ضرورت می باشد و بدون همکاری و علاقه مردم به تامین و توسعه خدمات هیچگونه موفقیتی برای آن پیش بینی نمی شود این به عنوان " بهداشت به وسیله مردم " و " قرار دادن سلامت مردم در دست خود آنها" توصیف شده است. بدین ترتیب بهداشت پدیده ای خودجوش است که باید انگیزه برخورداری از آن در مردم ایجاد گردد و علاوه بر بخش بهداشت، جامعه باید درگیر مراقبت از خود شود. بعلاوه جوامع باید در موارد زیر مشارکت داشته باشند :
· ایجاد و نگهداری محیط بهداشتی
· فعالیت های بهداشتی پیشگیری و ارتقایی
· ارائه اطلاعات مربوط به خواست ها و نیازها به مسئولین سطح بالا
· به انجام رسانیدن اولویت های مراقبت های بهداشتی و اداره بیمارستان ها و کلینیک ها
اجزای مراقبت های بهداشتی اولیه
ماده هفت اعلامیه سازمان جهانی بهداشت در مورد محتوای خدمات بهداشتی اولیه چنین می گوید: مضمون و محتوای خدمات بهداشتی اولیه می تواند از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد ولی حداقل موارد زیر را شامل می شود:
· آموزش همگانی بهداشت (آموزش در خصوص مشکلات معمول بهداشتی، پیشگیری و روش های کنترل بیماریها)
· بهبود تغذیه صحیح و کافی
· دسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهسازی اساسی محیط
· بهداشت مادر وکودک و تنظیم خانواده
· واکسیناسیون برعلیه بیماری های عفونی قابل انتقال در دوران کودکی
· پیشگیری و کنترل بیماری های شایع و بومی
· درمان مناسب بیماری ها و حوادث
· دسترسی به داروهای اساسی
لازم به ذکر است که هشت فعالیت فوق، حداقل اقدامات لازم الاجرا برای همه جوامع بوده و هر جامعه ای باید براساس نیازها و اولویت بندی آن برای ارائه خدمات مورد نیاز مردم اقدام به برنامه ریزی و اجرا نماید. در حال حاضر در ایران علاوه بر هشت جزء فوق مراقبت های بهداشت دهان و دندان و تا حدودی مراقبت های بهداشت روانی و حرفه ای نیز به مردم ارائه می گردد.
بهداشت فردی و نظم در کلاس:
تدریس ویادگیری درمحیط شلوغ ،بی نظم وغیربهداشت ،بسیارمشکل است این است که من بارها توانستم با دقت در تمیزی لباس ،کیف و کفش،ظاهر دانش آموزان،مرتب چیدن صندلی های کلاسها، بهداشت خود کلاس و مدرسه ،از بی نظمی ها بکاهم. داشتن برنامه خوب برای درس خواندن در منزل ،قرار دادن لباس و لوازم شخصی در منزل در جای خود،رسیدگی به بهداشت خود،خواب به موقع ،کمک از اولیا،با هم تمرین کردن،خوردن غذای مناسب و استراحت کافی نتایج مطلوب در یادگیری دارند. نکته:در خصوص تغذیه کودکان باید یاد آور شوم که اغلب دانش آموزان به اندازه کافی فرصت پیدا نمی کنند در منزل غذا بخورند و اغلب ترجیح می دهند با آوردن غذا و پول و میوه به جبران گرسنگی بپردازند.دقت در این موضوع مهم باعث شد من بدانم که اغلب کودکانی که در مدرسه از تغذیه استفاده می کنند مورد تعرض و اذیت دانش آموزان دیگر قرار می گیرند به همین خاطر آوردن غذا و پول از خانه تاثیر زیادی ندارد به منظور جلو گیری ازاین مشـــکل به تمامی افرادی که غذابا خود می آوردند اجازه می دادم در پایان یا آغاز درس در کلاس غذای خود را میل کنند این باعث می شد اکثر افراد با خیال راحت و با آرامــــش در کـــــــلاس غذا بخورندو سایرین نیز به تدریج نــــــاچار به این جمــــــع می پیوستند.خوردن غذا د رمدرسه باعث کسب انرژی در نتیجه شادابی و سر حالی کودکان می شد و توان گوش دادن ،خواندن ونشستن آنها را افزایش می داد ودر کل موجب توجه بیشتربه معلم و یادگیری بهتر می شد.
فعالیت های پیشنهادی:
1-تهیه کارت امتیاز: برای دادن امتیازات ویژه به دانش آموز می توان کارتهای امتیاز را تهیه کرد. و معلم با نظر خود آن را درجه بندی کند در شرایطی که معلم کار جدیدی از دانش آموز می بیند مثل ساخت وسایل ، تهیه ی فیلم عکس و گزارش در ارتباط با موضوع درس و… و پیشرفت تحصیلی، میتواند امتیاز ویژه ای به دانش آموز بدهد . پس از پر شدن امتیازات این کارت می تواند با نظر مدیر و مشارکت شورای مدرسه به دانش آموزی که کارت امتیاز آنها تکمیل شده باشد هدیه ای تعلق بگیرد.
2- ساخت وسایل و ابزار آزمایشگاهی در کلاس: باید دانش آموزان را تشویق کرد که در رابطه با دروسی که لازم است وسایل ساده آموزشی بسازند اگر ساخت وسایل هزینه بر و وقت گیر است به طور گروهی این کار انجام شود و در مدرسه یا خارج از مدرسه به طراحی یا ساخت وسیله کمک آموزشی بپردازند می توان در کلاس قفسه ای برای نگه داشتن وسایل کمک آموزشی دانش آموز تهیه کرد و در موقع لزوم از آن استفاده کرد یا در آزمایشگاه نمایشگاهی از این وسایل ترتیب داد این کار باعث تشویق و ایجاد روحیه خلاقیت اعتماد به نفس و پشتکار در آنها می شود و به دانش آموزان نشان می دهیم که به سعی و تلاش آن ها توجه داشته و برای کار آنها ارزش قائل هستیم
3- تدریس در محیط باز و بازدیدهای علمی
برای افزایش و ارتقای کیفیت آموزشی می توان کلاس درس را به فضای باز انتقال دهیم مثلا هنگامی که معلم درس گیاهان دانه دار را تدریس میکند اگر در باغچه ی مدرسه یا فضای اطراف مدرسه نمونه ای از این گیاهان وجود دارد با بردن دانش آموزان به آن جا و نشان دادن این گیاهان علاوه بر ایجاد روحیه ی شادی و نشاط میتوان باعث فعال شدن کلاس و تعمق یادگیری شد بازدید از مراکز علمی و مشارکت متخصصان آنجا در امر تدریس مانند مرکز انتقال خون، موزه ی علوم طبیعی و… نیز از مواردی ست که به بهبود کیفیت آموزش کمک می کند
نتیجه گیری:
تلفیق امکانی برای تغییر شیوه آموزشی معلم و روش یادگیری دانش آموزان است. ما معلمین باید دست به کار شویم و به دیگران نشان دهیم که به منظور افزایش یادگیری می توان مهارت ها و راهبردهای آموزشی را به یکدیگر پیوند زد. در این کار معلمین تربیت بدنی باید به معلمین دروس دیگر در استفاده از مهارت های حرکتی یا به طور کلی حرکت در تفهیم دروس یاری رسانده و خودشان نیز حتی الامکان از محتوای دروس دیگر در تکامل مهارت های حرکتی بهره جویند.
گذشته از آن نقش ورزش در پیشگیری از ناهنجاریهای بدن ، ورزش درمانی و برنامه ریزی و گسترش تربیت بدنی در سطوح مختلف زندگی باید مورد توجه قرار بگیرد و چه بهتر آنکه ما معلمان در کلاس های درس خود این شیوه را پیش بگیریم . من اکنون می توانم با جرات بیان کنم که در کلاس درس خود نشاط و سر زندگی را به ارمغان آورده ام گذشته از آن در امر تدریس نیز موفق بوده و میزان یادگیری را دانش آموزانم افزایش داده ام .
علاوه بر آن ضرورت توجه به تفاوت های فردی بین دانش آموزان و فراهم ساختن تجربه های یادگیری متناسب با هر یادگیرنده در فرایند یاددهی
– یادگیری بر کسی پوشیده نیست که در این روش کاملاً به آن توجه شده است . در کنار آنها فراهم بودن جو با نشاط و فعال ، درگیر کننده ، تعاملی ، مسئله مدار ، مشارکتی و نیز مبتنی به هر دانش آموز که نوید بخش ایجاد یادگیری معنی دار است از مزایای دیگر این روش می باشد .
به نظر من مهمترین عامل موفقیت این است که در مدارس نوعی فرهنگ مشارکتی بوجود آوریم و برای کمک به بهبود رفتار آن ها گرد همایی ها و کارهای گروهی انجام داده برای آگاه سازی دانش آموزان از روشهای مسالمت آمیز حل اختلاف در مدرسه و تقویت تفاهم و همبستگی میان دانش آموزان به عنوان موثرترین برنامه ها در بهبود رفتار دانش آموزان استفاده کنیم چرا که آن ها معمولا به هنگام مواجه شدن به یک مشکل به گوشه ای خلوت پناه برده، از دیگران کمک خواسته و یا از خواسته خویش می گذرند و این رفتار قطعا جلو پیشرفت فکری و اجتماعی آن هارا خواهد گرفت. ما معاونین باید حل و فصل مسائل انضباطی را از وظایف خود دانسته و به آنچه که انجام می دهیم اعتقاد داشته باشیم و برای تحقق آن وقت و انرژی زیادی صرف نماییم. به جای اینکه با مسائل دانش آموزان به صورت تنبیه برخورد نماییم محیطی در مدرسه ایجاد کنیم که به هدایت رفتار مطلوب بیانجامد.
برای نیل به چنین هدفی باید با دانش آموزان و خانواده های آنها ارتباط داشته باشیم. به دانش آموزان مشکل دار مسئولیت بدهیم. از پیش داوری بپرهیزیم و حتی الامکان از نظرات دانش آموزان استفاده بهینه را بنماییم.
منابع و ماخذ :
– سیف الهی ، وجه الله ، راهنمای اقدام پژوهی در آموزش و پرورش ، انتشارات گیلان ، 1381 ، چاپ اول .
2-کاشف ، میر محمد ، حرکات اصلاحی و ورزش درمانی ، دانشگاه ارومیه ،
1380 ، چاپ اول .
3- حلاجی ، محسن ، برنامه درسی تلفیقی در یادگیری درس تربیت بدنی ، ماهنامه ورزش و ارزش ، دی ماه 1384 ، شماره 174 ، اصفهان 24، 25 .
4- خوئینی ، فاطمه ، آموزش برای همه ، رشد آموزش راهنمایی تحصیلی ، مهرماه 1385 . صفحه 35 . سراج
5- رئیس دانا ، فرخ لقا ، جو عاطفی کلاس درس ، رشد تکنولوژی آموزشی 3 ، آذر ماه 1386 ، صفحات24 و 40 .
6- رئیس دانا ، فرخ لقا ، برنامه درسی سازگار با عملکرد مغز ، رشد تکنولوژی آموزشی 7 ، فروردین 1387 ، صفحه 2 .
7-سراج زاده ، غلامرضا – آزمون ، جواد ، تربیت بدنی ابتدایی ( راهنمایی تدریس ) ، اداره چاپ و توزیع کتابهای ، 1384 ، چاپ اول .
8- سایت رشد
www.Roshd.ir
http://www.edunews.ir
www.mudir.myblog.ir
1