آزمونهای حافظه کلامی و عددی

آزمونهای حافظه کلامی و عددی
الف – حافظه جفت کلمات:
به هر یک از آزمودنی ها یک برگ کاغذ می دهند و از آنها می خواهند که اعداد 1 تا 25 را در حاشیه سمت راست کاغذ و به ترتیب در زیر یکدیگر بنویسند. آنگاه به آنها می گویند: "من جفت کلماتی را برای شما می خوانم، مثلاً "میز- صندلی". تعداد این جفت کلمات 25 تاست. وقتی همه آنها به را خواندم، دوباره از اول شروع می کنم و به ترتیب اولین کلمه هر جفت را می خوانم، شما باید دومین کلمه را بنویسید. مثلاً اگر من دفعه اول "میز-صندلی" را خوانده باشم، دفعه دوم "میز" را برای شما خواهم خواند و شما باید کلمه "صندلی" را بنویسید. اگر شما نتوانستید کلمه دوم را به خاطر بیاورید، باید در مقابل شماره مربوطه به آن یک خط تیره بکشید. شما فقط باید کلمه دوم را بنویسید".
وقتی نوبت اول قرائت کلمات به پایان رسید، آزمونی ها مدادهای خود را بر می دارند و آزماینده کلمه اول هر جفت را به ترتیب می خواند. آزماینده ، به همراه قرائت هر کلمه، شماره مربوط به آن را یادآوری می کند و 10 ثانیه به آزمودنی ها فرصت می دهد تا دومین کلمه را بنویسند. در تصحیح پاسخها ،تعداد کلمات درست، تعداد کلمات غلط و تعداد کلمات فراموش شده را به طور جداگانه می شمارند. بدیهی است که مجموع این سه عدد 25 خواهد بود.
جفت کلمات
1- کت، شلوار
2- باغ، میوه
3- کند، سریع
4- خانه، باغ
5- خستگی،خواب
6- کلاه، کفش
7- قاشق، غذا
8- رفت، برگشت
9- بشقاب، سفره

10- کت، شلوار
11- باغ، میوه
12- کند، سریع
13- خانه، باغ
14- خستگی،خواب
15- کلاه، کفش
16- قاشق، غذا
17- رفت، برگشت
18- بشقاب، سفره

19- پارچه ، لباس
20- شیر، پلنگ
21- رادیو، صدا
22- گل ،زیبا
23- عروس، سفید
24- مربع، مستطیل
25- آجر، سنگ

ردیف
کلمات
پاسخ
ردیف
کلمات
پاسخ
ردیف
کلمات
پاسخ
ردیف
کلمات
پاسخ
1
اسمان

31
نیرو

61
مداد

91

پدر

2
عجول

32
کلاه

62
چکمه

92
ذلیل

3
هلو

33
وارث

63
طناب

93
گل

4
شلوار

34
چراغ

64
تاریخ

94
صندلی

5
نصرت

35
سعید

65
هادی

95
ارزن

6
یخ

36
رنگ

66
صبا

96
هدایت

7
عروس

37
آجر

67
چایی

97
برده

8
عاجز

38
طلا

68
ثروت

98
عاجز

9
پرده

39
در

69
صفر

99
مربع

10
زنجیر

40
پاییز

70
حساب

100
فرح

11
ادب

41
قطار

71
تخت

101
جادو

12
شمس

42
قاشق

72
ساعت

102
سماور

13
چشم

43
غارت

73
رادیو

103
امین

14
میوه

44
بلبل

74
خادم

104
نادر

15
غلام

45
ذرت

75
سبد

105
گوش

16
حافظ

46
خانه

76
آهن

106
گهواره

17
باز

47
رفت

77
قدرت

107
سوقات

18
قافله

48
رحیم

78
دست

108
لاله

19
خواب

49
مریض

79
مدرسه

109
وسواس

20
شیشه

50
آب

80
زور

110
ابر

21
زر

51
مار

81
خرگوش

111
وحشی

22
آهو

52
ده

82
ضرب

112
تنور

23
فرمان

53
نامدار

83
بنده

113
یادبود

24
صورت

54
بشقاب

84
لب

114
پارچه

25
سریع

55
شن

85
رستم

115
مادر

26
ضارب

56
وزنه

86
فردوس

116
لانه

27
جارو

57
جاده

87
معلم

117
یلدا

28
خنجر

58
هاجر

88
گرگ

118
گردو

29
باغ

59
کتاب

89
قایق

119
غیرت

30
کباب

60
گاری

90
پرچم

120
شیر

ب- حافظه بازشناسی:
30 دقیقه پس از آزمایش اول و انجام دادن فعالیتهای ذهنی دیگر، آزماینده فهرست کلمات زیر را در اختیار هر یک از آزمودنی ها قرار می دهد و از آنها می خواهد تا در مقابل هر یک از کلماتی که قبلاً شنیده اند یک × بگذارند. اگر تهیه و تکثیر فهرست کلمات امکان پذیر نباشد، آزماینده می تواند آنها را با صدای بلند بخواند و از آزمودنی ها بخواهد که پاسخهای خود را روی کاغذ بنویسند. در پایان آزمایش، آزماینده پاسخهای صحیح هر آزمودنی را، که حداکثر 25 خواهد بود، می شمارد واز روی درجه بندی نتایج موقعیت او را نسبت به سایر آزمودنیها تعیین می کند.
ج- حافظه عددی:
به هر یک از آزمودنی ها یک برگ کاغذ می دهند و از آنها می خواهند که اعداد 1 تا 12 را در سمت چپ کاغذ و به ترتیب در زیر یکدیگر بنویسند. آزماینده اعداد را به صورت یک عدد در هر ثانیه می خواند و پس از اتمام قرائت هر سری، ده ثانیه به آزمودنی ها فرصت می دهد تا پاسخ خود را بنویسند. برای هر یک از سری ها سه تمرین در نظر گرفته شده است. تعداد اعداد هر سری به ترتیب عبارتند از (3-4-5-6-7-8-9). برای موفقیت دریک سری، آزمودنی لااقل باید یکی از سه تمرین را درست تکرار کند. اگر آزمودنی تمرین اول هر سری را درست تکرار کند، از تکرار دو تمرین دیگر همان سری معاف خواهد شد. مثلاً اگر آزمایش شونده بتواند تمرین اول، یعنی اعداد (8-3-9)، را درست تکرار کند، تمرینهای 2 و 3 از او پرسیده نخواهد شد بلکه تمرین 4 از او پرسیده خواهد شد. فرض کنیم که آزمودنی نمی تواند تمرین 4 را درست تکرار کند، تمرین 5 را از او می پرسند. اگر در آن هم شکست بخورد، تمرین 6 را از او می پرسند اگر موفق شد، به تمرین 7 می پردازند.
نمره آزمودنی عبارت خواهد بود از بالاترین تعداد اعدادی که درست تکرار کرده است. مثلاً اگر آزمودنی بتواند لااقل یکی از تمرین های (10-11-12) را درست تکرار کند اما نتواند به تمرین های بعدی درست پاسخ دهد، نمره او 6 خواهد بود. آزمایش را وقتی قطع می کنندکه آزمودنی در هر سه تمرین یک سری شکست بخورد. موقعیت هر آزمودنی، نسبت به افراد گروه خود،از روی جدولی که در صفحه 6 درج شده است معلوم می شود.

سریهای اعداد:
8-3-9(1
3-1-6(2
4-9-2(3
2-5-0-4(4
1-8-6-3(5
9-2-7-5(6
9-6-3-1-8(7
3-6-1-4-2(8
1-8-5-3-9(9
3-8-2-1-4-9(10
7-3-8-6-1-5(11
8-4-7-3-5-1(12
5-1-6-6-3-7-9(13
1-8-3-9-2-7-4(14
4-2-6-3-8-1-7(15
1-3-6-9-2-5-7-5(16
5-1-6-3-7-4-2-9(17
8-4-1-5-7-2-9-6(18
0-7-1-8-3-6-3-4-5(19
0-5-2-3-1-7-9-6-8(20
5-8-3-7-0-6-4-1-2(21
ازمون طبقه بندی کلمات
روش اجرا:
این آزمون برای اندازه گیری استعداد کودک در استفاده از تعمیمها و طبقات تهیه شده است. هر سوال از یک سری کلمه تشکیل شده است. همه کلمات دریک مورد با هم اشتراک دارند به جز یکی از آنها. کودک باید کلمه ای را که اصولاً نمی بایستی در بین هر یک از سری ها قرار می گرفت، پیدا کند. اگر کودک در حدی نباشد که بتواند بخواند، به او اجازه داده می شود که مطابق با توانایی خود پیش برود. اما اگر کودک نتواند کلمات را بخواند، آزماینده آنها را برا ی او می خواند. البته در این مورد با ید توجه کند که شیوه خواندن و تکیه بر روی کلمات، پاسخ سوال را آشکار نکند. همچنین آزماینده هر سری را، تا آنجا که لازم باشد، تکرار می کند. اولین پاسخ آزمودنی پذیرفته می شود و از درستی یا نادرستی پاسخ چیزی به او گفته نمی شود. سوالات از آسان به مشکل تنظیم شده است. اگر آزمودنی متوجه مساله نشود، آزماینده می تواند سوال اول را به خوبی شرح دهد. ادامه آزمایش پس از پنج شکست متوالی قطع می شود.
نمره گذاری:
به هر پاسخ صحیح یک امتیاز داده می شود. جمع امتیازات، نمره کل کودک را تشکیل می دهد. با در دست داشتن نمره کل وسن تقویمی کودک، می توان ضریب هوشی، یعنی توانایی او در طبقه بندی کلمات را، با استفاده از جدولی که در صفحه 5 درج شده است، به دست آورد. مثلاً اگر یک کودک 8 ساله بتواند به 20 سوال پاسخ درست بدهد، ضریب هوشی او 102 خواهد بود.
1-گربه
–
سگ
–
خانه

2- کلاه
–
دوچرخه
–
روپوش

3-درخت
–
شیرینی
–
بیسکویت

4- چاقو
–
چنگال
–
قاشق
–
کشتی

5-چوب
–
جوهر
–
مداد
–
خودنویس

6-صندلی
–
میز
–
آیینه
–
عنکبوت

7-دست
–
بازو
–
تلویزیون
–
پا

8-توله سگ
–
اسب
–
کره خر
–
بچه گربه

9- پوتین
–
کفش
–
جوراب
–
دم پایی

10- فریاد زدن
–
نشستن
–
خندیدن
–
لبخند زدن

11- دندان
–
آرنج
–
زانو
–
انگشت
–
گردن
12- بلبل
–
باز
–
زاغ
–
زنبور
–
گنجشک

13- شب بو
–
میخک
–
لاله
–
بنفشه
–
کاج
14- فروردین
–
تابستان
–
تیر
–
مهر
–
اسفند
15- ابر
–
باد
–
طوفان
–
کوه
–
گردباد
16-خط کش
–
کاغذ
–
دفتر
–
خودکار
–
جوهر
17-دنده
–
قلب
–
جناغ سینه
–
کله
–
ستون فقرات
18-لاله
–
بلوط
–
زنبور
–
حلزون
–
سنگ
19-مربع
–
مستطیل
–
مکعب
–
مثلث
–
چندضلعی
20-اهو
–
فیل
–
بز
–
گاو
–
گوسفند
21-پلنگ
–
ببر
–
شیر
–
گورخر
–
گرگ
22-قو
–
چوب پنبه
–
چوب
–
شن
–
قایق
23-مادر
–
مادربزرگ
–
پدر
–
دختر
–
خواهر
24-مار
–
عقرب
–
زنبور
–
پشه
–
کفش دوز
25-شاه عباس
–
احمدشاه
–
امیر کبیر
–
کریم خان زند

26-چشم
–
گوش
–
ابرو
–
زبان
–
بینی
27-روز
–
شب
–
هفته
–
ماه
–
خواب
28-کمال الملک
–
حافظ
–
سعدی
–
فردوسی
–
شهریار
29-مشهد
–
قم
–
اصفهان
–
تبریز
–
ساری
30-ارس
–
اترک
–
سفیدرود
–
کارون
–

31-ناپلئون
–
پاستور
–
انیشتین
–
داروین
–
ادیسون
32-دریا
–
کوه
–
دریاچه
–
رودخانه
–
اقیانوس
33-کوچه
–
خیابان
–
بیابان
–
جاده
–
راه آهن
34-پسته
–
بادام
–
فندق
–
گردو
–
انگور
35-پنج
–
هفت
–
نه
–
یازده
–

36-اردک
–
مرغابی
–
کلاغ
–
مرغ
–
خروس
37-میز
–
صندلی
–
نیمکت
–
چهارپایه
–

38-سال
–
ماه
–
هفته
–
روز
–
دقیقه
39-برف
–
شیر
–
مربا
–
قند
–
کاغذ
40-دو
–
چهار
–
شش
–
هشت
–
یازده

پاسخهای صحیح را در صفحه بعد پیدا کنید
کلید آزمون طبقه بندی
1-خانه
11-دندان
21-گورخر
31-ناپلئون
2-دوچرخه
12-زنبور
22-شن
32-کوه
3-درخت
13-کاج
23-پدر
33-بیابان
4-کشتی
14-تابستان
24-کفش دوز
34-انگور
5-چوب
15-کوه
25-امیر کبیر
35-یازده
6-عنکبوت
16-خط کش
26-ابرو
36-کلاغ
7-تلویزیون
17-قلب
27-خواب
37-میز
8-اسب
18-سنگ
28-کمال الملک
38-دقیقه
9-جوراب
19-مکعب
29-قم
39-مربا
10-نشستن
20-فیل
30-کارون
40- یازده

ضرایب هوش طبقه بندی
نتایج
سن

5*
6
7
8
9
10
11
6
66
64
62
60
–
–
–
8
76
72
69
67
65
62
–
10
85
80
76
73
75
68
66
12
95
87
83
78
76
73
71
14
105
95
88
84
81
77
75
16
115
104
96
90
86
83
79
18
125
112
103
96
91
87
84
20
135
122
110
102
96
92
88
22
174
130
118
109
102
96
92
24
106
141
126
116
107
101
96
26

152
136
124
114
107
100
28

174
132
121
113
106
30

141
128
119
111
32

152
137
126
117
34

146
133
124
36

156
140
130
38

150
137
40

145
*کودک پنج ساله کودکی است که سن او بین 5 سال تمام و 5 سال و 11ماه و 29 روز است. در مورد سایر سنین نیز همین معیار در نظر گرفته می شود.
درجه بندی نتایج آزمونهای حافظه
درصد
جفت کلمات
بازشناسی کلمات
حافظه عمودی
ده درصد اول
0/17
0/25
3/7
ده درصد دوم
5/15
0/20
7/6
ده درصد سوم
0/14
0/18
2/6
ده درصد چهارم
0/13
0/16
9/5
ده درصد پنجم
0/12
0/14
6/5
ده درصد ششم
0/11
5/12
3/5
ده درصد هفتم
0/10
0/11
9/4
ده درصد هشتم
5/8
0/9
5/4
ده درصد نهم
0/6
0/7
1/4
ده درصد دهم
کمتر از 6
کمتر از7
کمتراز4

بااستفاده از جدول بالا، می توان موقعیت هر فرد را نسبت با سایر افراد یک گروه تعیین کرد. بدین ترتیب که اگر آزمایش شونده بتواند مثلاً در آزمون جفت کلمات، 14 کلمه را درست بنویسد، در آزمون بازشناسی، 18 کلمه را بشناسد و در آزمون حافظه عددی، یک سری 6 رقمی را درست تکرار کند، جزءده درصد سوم خواهد بود. بدین معنا که دریک گروه 100 نفری، بالاتر از 70 نفر قرار خواهد گرفت. برای اینکه مقایسه نتایج قانونی باشد، توصیه می کنیم که این آزمونها در گروههای مختلف اجرا شود و افراد هر گروه، بدون توجه به جدول بالا، با یکدیگر مورد مقایسه قرار گیرند.

کلید آزمون بازشناسی
4-شلوار
7-عروس
14-میوه
19-خواب
25-سریع
29-باغ
32-کلاه
37-اجر
42-قاشق
47-رفت
54-بشقاب
60-گاری
61-مداد
64-نارنج
67-چایی
68-ثروت
73-دیوار
79-مدرسه
87-معلم
91-پدر
93-گل
99-مربع
107-سوقات
114-پارچه
120-شیر

8